bijlage Pak & Go krant - Grafoc

› Een wereld van kleuren
Alles om je heen barst van de kleuren.
Geen wonder dat de mens steeds heeft
geprobeerd deze kleurenpracht weer te
geven in afbeeldingen op tekeningen
en schilderijen. De meeste tijdschriften,
kranten en brochures zijn helemaal of
gedeeltelijk in kleurendruk uitgevoerd.
Om alle mogelijke kleuren te drukken
heb je slechts vier kleuren nodig: cyaan,
magenta en geel. Bovendien nog zwart
voor de teksten en om meer diepte en
contrast aan het beeld te geven. In het
vaktaaltje noemt met dat CMYK. Dit
wordt op zijn Engels uitgesproken als
“sie-em-waai-kee” want C = cyan (blauw),
M = magenta (rood), Y = yellow (geel)
en de K staat voor Key Color of zwart.
› De drukprocédés
Het boek, de krant, de doos met
cornflakes, het etiket op de banaan, de
grote poster op straat, het bioscoopkaartje,
de postzegel, het rugnummer
van een marathonloper, het faxbericht ...
Al die dingen hebben één ding
gemeen: ze zijn allemaal gedrukt of
geprint. Uiteraard niet met dezelfde
machines en volgens hetzelfde procédé.
› Hoogdruk
Dit is de oudste methode en wordt ook
“flexo” genoemd. Je kan dit procédé het
best vergelijken met een stempel. De
letters, die je wil afdrukken staan een
beetje hoger. Als je die uitstekende
letters insmeert met inkt, dan kun je ze
afdrukken op een stuk papier. Dit
procédé wordt gebruikt voor het maken
van enveloppen, verpakkingen,
behangpapier,...
› Diepdruk
In het jargon ook wel rotogravure of
hélio (van héliogravure) genoemd. In
principe is dit het tegenovergestelde van
hoogdruk. De letters en illustraties zijn
uitgeëtst in een metalen drukplaat of
koperen drukcilinder. Deze uitdiepingen
worden volgesmeerd met drukinkt en
door de zuigkracht op het papier
overgebracht. Dit systeem wordt
hoofdzakelijk gebruikt voor tijdschriften,
brochures, behangpapier en verpakkingen
in zeer grote aantallen.
› Vlakdruk
In de praktijk meestal offset genoemd.
Hier zijn de tekst en de afbeeldingen
die je wil drukken, noch verhoogd,
noch verdiept. De aluminium drukplaat
is vlak! Het “geheim” van dit procédé
zit in het al dan niet afstoten van de
drukinkt, m.a.w. het gedeelte dat je wil
afdrukken houdt de drukinkt vast en op
de andere plaatsen wordt de inkt
afgestoten.
Maar het is nog iets ingewikkelder.
Men stelde vast dat de drukkwaliteit
aanzienlijk verbeterde, wanneer men
niet rechtstreeks van de aluminium
drukplaat op het papier drukt, maar
eerst het drukbeeld overzet op een
rubberrol. Die draagt het beeld op zijn
beurt over of “zet af” op het papier.
Daarom noemt men deze techniek
“offset”.
Met dit procédé wordt zowel gedrukt op
vellen en op rollen. De vellen worden
gebruikt voor verpakkingen in kleine en
middelgrote oplagen. De rollen
(rotatiedruk) voor de grote tot zeer
grote oplagen. Kranten en tijdschriften
worden dus vooral in rotatiedruk
uitgevoerd.
›Zeefdruk
Een aparte plaats neemt de zeefdruk in.
Als drukplaat wordt nu een fijnmazig
doek van bijvoorbeeld zijde of nylon
gebruikt. De inkt wordt op de drukdrager
geperst door de mazen van deze “zeef”,
waarvan de gedeeltes die niet mogen
drukken, afgedekt zijn. Met zeefdruk
kan op vrijwel elke soort drager gedrukt
worden: niet alleen op papier en karton,
maar ook op textiel (bijvoorbeeld voor
het bedrukken van T-shirts of vlaggen),
op glas, op metaal, op plastic ...
› Digitaal drukken
Wat is dat nu weer? Digitale drukpersen
zijn moderne druk- en printsystemen.
Wat ze moeten drukken krijgen ze
rechtstreeks uit een computersysteem
toegestuurd. Dat gaat niet alleen sneller,
maar de digitale pers kan ook één enkel
exemplaar drukken, wat bij een andere
pers compleet onzinnig zou zijn
omwille van de hoge voorbereidingskosten.
Maar het mooiste is dat elke
afdruk compleet verschillend
van de voorgaande kan
zijn op voorwaarde dat de
computer telkens andere
gegevens doorstuurt. Dat
heet drukken met variabele
gegevens.
› Onzichtbare inkt?
Het heeft niks met James
Bond te maken of
misschien toch een beetje.
Na het drukken kunnen
er nog een aantal
nabewerkingen op het
gedrukte vel uitvoerd
worden. We kunnen een
vernislaagje aanbrengen
op het hele vel papier of
op gedeeltes zoals foto’s,
zodat ze mooi glanzen.
We kunnen gedrukte
landkaarten plastificeren
om ze steviger te maken
en ze te beschermen. We
kunnen perforaties
aanbrengen in formulieren
of op vellen met postzegels om ze
gemakkelijker af te scheuren.
Postzegels en sommige etiketten krijgen
een lijmlaag om ze te kunnen kleven.
We kunnen alle mogelijke vormen
uitkappen of stansen, goudfolie
aanbrengen, blinddrukken (de letters
worden in het papier geperst) of op
loterijbiljetten een wegkrabbare laag
aanbrengen. Als we met geurinkt
drukken, dan ruikt het drukwerk
bijvoorbeeld naar vers brood of een
parfum als je erop wrijft. Je kunt ook
met onzichtbare inkt drukken en de
letters worden zichtbaar als je het
papier lichtjes verwarmt.
Deze speciale technieken noemt het
veredelen van drukwerk.
› Start de persen van de Pak en Go krant
In de krantenredactiezalen vanuit
verschillende steden worden de laatste
artikelen in een razend tempo ingetikt,
want de tijd dringt. Ingescande of
doorgestuurde digitale foto’s worden
door de layout-mensen op de juiste
plaats gezet op de computerschermen.
Telkens er een pagina klaar is, zenden
zij de pagina met inbegrip van de
eventuele advertenties via internet naar
de drukkerij. Daar wordt een laatste
controle uitgevoerd op het scherm en
desnoods wordt de pagina uitgeprint.
Als alle pagina’s van één drukvorm
klaar zijn en in de juiste positie staan,
wordt de drukvorm via het computernetwerk
naar een machine gestuurd,
die de ene drukplaat na de andere
produceert, één voor elke der vier
drukkleuren. Dan worden de platen op
de drukpersen gemonteerd.
In de kelder van de grote drukzaal
werden met de vorklift de reusachtige
rollen krantenpapier aangevoerd en via
een automatisch transsportsysteem
gebracht tot aan de rollenwisselaars, die
de pers voeden. Als er één rol opgebruikt
is, zal zonder de machine stil te leggen
een nieuwe rol in gebruik genomen
worden.
Rond 9.30 zet de persoperator de pers
in gang aan zijn controletafel in een
glazen cabine. Het gaat eerst langzaam
en dan alsmaar sneller tot de snelheidsmeter
40 000 aangeeft, want de grote
drukmachine drukt 40 000 volledige
kranten per uur. In de drukkerij staan
vier drukpersen als de wagons van een
trein achter elkaar en drukken terzelfdertijd
4 kranten. Via transportbanden, die
natuurlijk de snelheid van de persen
moet volgen, worden de kranten één
per één door de lucht naar de verzendingszaal
gevoerd, geteld en verpakt en
geadresseerd volgens het aantal dat
"Klasse voor ouders" per school nodig
heeft! Deze pakken gaan dan meteen
de vrachtwagens in en worden goed op
tijd afgeleverd, zodanig dat jij deze
krant tijdig aankrijgt! Het lijkt een
heksentoer, maar de krantenmensen
doen dit voor elke dag van het jaar dat
er een krant moet verschijnen! <
!! Wil je een bezoek brengen
aan een grafisch bedrijf ?
Of wil je meer informatie over de
sector?
Neem dan snel contact op, op het
telefoonummer (02) 512 36 38, of
mail naar info@febelgra.be!
013