bijlage Pak & Go krant - Grafoc

8PREPRESS
>EEN DIGITAAL
VERHAAL
> Bekijk eens aandachtig een pagina
uit een tijdschrift, en merk op uit
hoeveel verschillende elementen die
is opgebouwd. Je vindt pagina’s met
tekst, foto’s, tekeningen, kaders,
grafieken, enz. Al die verschillende
pagina-onderdelen worden gemaakt
met speciale, aangepaste software.
Een journalist gebruikt voor het
intypen van zijn teksten bijvoorbeeld
het tekstverwerkingsprogramma
Word. De ontwerper daarentegen
verandert met een speciaal grafisch
beeldbewerkingsprogramma, de
onweerslucht op zijn foto in een
zonnige hemel. En voor het inkleuren
van een cartoon wordt dan weer een
tekenprogramma gebruikt. Al deze
verschillende pagina-elementen
komen op cd of via het internet bij
Frederik terecht. Hij maakt er met
een grafisch opmaakprogramma
een mooie pagina van. Frederik
werkt in de lay-outafdeling van de
drukkerij. Een lay-out is de naam
voor een opgemaakte pagina.
Verschillende van die pagina’s worden
samen op een drukvel gedrukt. Er
zijn drukpersen die twee, vier, acht,
zestien of zelfs een volledig tijdschrift
van 64 en meer pagina’s tegelijkertijd
kunnen drukken. Frederik brengt
op zijn computerscherm al de pagina’s
die samen worden gedrukt, bij
mekaar. Hij verstuurt ze via een
netwerk naar de afdeling waar de
drukplaten worden vervaardigd. Met
de computer brengt hij, langsheen
de pagina’s, onder meer ook de
vouwen en de snijlijnen aan. Die
duiden aan hoe de vellen later in
de boekbinderij van het bedrijf
moeten worden afgewerkt.
> DRUKKEN
MET PUNTJES
De meeste grafische bedrijven hebben
snelle netwerken waarlangs digitale
bestanden van de ene computer
naar de andere worden gestuurd. In
ons geval verhuizen de digitale
pagina’s van Frederik’s computer,
naar deze op de afdeling van
Yolanda, waar de platen worden
gemaakt. Om beelden in
natuurgetrouwe kleuren te
kunnen drukken, moeten
ze eerst door de computer
in vier verschillende
kleuren uit mekaar
worden gehaald. Die
kleuren zijn cyaan,
magenta, geel en zwart,
de inktkleuren waarmee op
de pers wordt gedrukt. Eerst
dient er echter nog iets anders
te gebeuren. Het beeld moet
worden omgezet in een geheel van
kleine puntjes, de zogenaamde
rasterpuntjes. Want drukken is
eigenlijk rasterpuntjes bij mekaar
plaatsen. De techniek doet denken
aan de schilderstechniek van de
pointillisten (zoals die van de
Franse schilder Georges Seurat en
de Belgische schilder Theo van
Rysselberghe) die door het bij
mekaar zetten van puntjes verf van
verschillende kleur, de werkelijkheid
nabootsten. Rasterpuntjes in
verschillende kleuren, kan je zien
wanneer je door een sterk vergrootglas
naar een afbeelding bijvoorbeeld in
een tijdschrift kijkt.
> VAN DE
PERSCOMPUTER
NAAR DE PERS
Lasersystemen belichten vanaf de
computer puntje per puntje de pagina’s
met de beelden, op de drukplaten.
De platen, die nadat ze
belicht zijn automatisch in de drukpers
gemonteerd worden, zullen de pagina’s
en de beelden overbrengen op het
papier. Met speciale merktekens
langs de vellen, controleert de drukker
of de vier kleuren heel precies op
elkaar zijn gedrukt. Wanneer dat
niet gebeurt, krijg je een onscherp
en wazig beeld.
Tijdens het drukken wordt de inkt
op het papier gebracht. De hoeveelheid
inkt die op het papier belandt,
bepaalt hoe de kleur op het drukwerk
eruit ziet. Ook dat wordt zoveel
mogelijk automatisch geregeld.
Daarvoor kunnen gegevens uit de
computer van Frederik worden
gebruikt, die via het netwerk bij de
perscomputer zijn aanbeland. De
kwaliteit van Frederik’s voorbereidend
werk (het prepress-werk) bepaalt
dus de kwaliteit van het drukwerk.
> DE CIRKEL
IS NU ROND
Ilse is een volleerde drukker. Samen
met haar hulpdrukker Nadia werkt
ze op een moderne vellenpers. Ilse
meet met een computer de kleuren
van het drukvel of inspecteert zelf of
de kleuren goed zijn gedrukt.
Moderne persen kunnen zichzelf
bijregelen, maar wanneer nodig kan
ook de drukker vanachter de
controletafel de pers corrigeren.
Afstandbediende controlesystemen
hebben het werk in de drukkerij
aanzienlijk verlicht en de kwaliteit
van het drukwerk sterk verbeterd.
In de afwerkingsafdeling van de
drukkerij worden ten slotte alle
stappen na het eigenlijke drukken
uitgevoerd: snijden, vouwen,
verzamelen en inbinden van de
drukvellen tot een afgewerkt product.
Aan de vouwmachine is David aan
het werk. De drukvellen met de
verschillende gedrukte pagina’s
worden op moderne, industriële
vouwmachines zodanig gevouwen,
dat de pagina’s in de juiste volgorde
na mekaar komen te zitten. Het was
Frederik die bij het begin van het
opmaakproces op zijn computer de
vouwlay-out bepaalde, door aan te
geven op welke manier de pagina’s
op het drukvel moesten worden
gedrukt. De cirkel is nu rond.