DAMWANDEN DAMWANDEN - Site90.com

3e Bachelor INWE Bouwkunde 

Industrieel Ingenieur 

DAMWANDEN 

BENADERENDE BEREKENING 


• Niet-verankerde (= enkelvoudige) damwand 

> geringe keerhoogte 

> tijdelijke constructie 

> vervorming mag geen risico vormen voor schade 

• Verankerde damwand 

> stempels binnen in de bouwput 

> een onderdeel van het bouwwerk gebruiken als schoring 

> trekstaven verbonden met: 

- zware bouwwerken 

- ankerwanden 

- ankerplaten 

- bokconstructies 

- grondankers 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 1





Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 2





Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 3




• meestal stalen elementen => grote spanningen 

• grote afmetingen 

=> grote vervormingen (doorbuigingen) 

=> de verplaatsingen zijn relatief groot 

=> hypothese: 

optreden van actieve (wijkbeweging) en 

passieve (oppersbeweging) gronddruk 


gemeten drukverloop bij een oneindig stijve wand 

• Oneindig stijve wand 

• Homogeen terrein 

• Horizontale puntlast P 

op het bovenuiteinde 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 4




theoretisch rekenmodel 

Oneindig stijve wand 

Afgeleid rekenmodel met 

vasthoudkracht Q c 



Hypothesen: 

• Passieve gronddruk wordt volledig ontwikkeld tot in 

het punt C 

• De tegendruk wordt constant verondersteld onder het 

punt C 

• De resultante van de tegendruk (= vasthoudkracht) Qc grijpt aan in C 

• Qc wordt bekomen als resultante van de gelijkmatig 

verdeelde spanning σc onder C en een driehoekig 

drukverloop boven C met basis 2σc en hoogte ∆’ 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 5





Q c 

•Passieve gronddruk wordt volledig 

ontwikkeld tot in het punt C 

•De tegendruk wordt constant 

verondersteld onder het punt C 

•De resultante van de tegendruk (= 

vasthoudkracht) Q c grijpt aan in C 

•Q c wordt bekomen als resultante van 

de gelijkmatig verdeelde spanning σ c 

onder C en een driehoekig 

drukverloop boven C met basis 2σ c en 

hoogte ∆’ 



Oneindig stijve wand 

Afgeleid rekenmodel met 

vasthoudkracht Q c 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 6



∆’ 

∆ 

∆ 



σ c 

B 

C 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 7 

σ c 

P 

2σ c 



B 

C 

σ c 

P



∆’ 

∆ 

∆ 



σ c 

B 

C 

Geotechniek 2 


σ c 

P 

2σ c 



σ c 

B 

C 

Q C 

P



INKLEMMINGSLENGTE => ∆ 

2σ .∆ 

' 

C 

QC 

= σC.∆ 

+ (1) (projectievergelijking op een horizontale as) 

2 

∆ 1 ∆ 

' 

σ .∆ .2σ .∆ 

' 

' 3 

C = C . (momentenvergelijking om C) ∆ = ∆ = ∆ 1,5 

2 2 3 

2 

(2) in (1) => 

QC = σC.∆ 

+ 

2σ .∆ 

' 

C 

2 

= σC∆ 

Homogene grond 

FO zeer diep 

( 1 + 1,5) 


drukverloop 

0,45Q 

σ 

Geotechniek 2 


∆ = 

Homogene grond 

FO bi ≠ FO bu 

C 

C 

(2)




• Enkelvoudige (= niet-verankerde) damwand 









- ankerwanden 

- ankerplaten 


- grondankers 

ENKELVOUDIGE DAMWAND 

• Is bij definitie een damwand die alleen recht 

blijft door zijn verankering in het terrein (= 

inklemming) 

• Gegeven: bouwputdiepte 

mogelijke overlast op het terrein 

grondkarakteristieken 

• Gevraagd: totale lengte van de damwand 

profielkeuze 

controle van de vervormingen 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 10




• De berekeningen gebeuren op een strookbreedte 

van 1 m 

• De stabiliteit wordt verzekerd door een 

inklemming in een punt C, waarvoor geldt: 

- het totale resulterend moment rond C = 0 

- in C is een vasthoudkracht aanwezig QC - in C is de lokale druk σC => 0,45Q 

• Met α=ε=0 – φ: uit de diepsond. – hyp. voor ψ 

(bvb. ψ=0) => λ a en λ p (coëfficiënten van 

actieve en passieve gronddruk) 

0 

Geotechniek 2 


∆ = 


a 

A 

B 

z’ D 

q 

0 

z 

σ B = λ a .q + λ a .γ.a => σ B 

z 0 

Het drukverloop van A tot B is gekend 

(bij hypothese: actieve gronddruk) 

Onder B ontstaat een resulterend drukverloop 

- links: passieve gronddruk: λ p . γ.z’ 

- rechts: actieve gronddruk: σ B + λ a .γ.z’ 

σ 

σ = (σ B + λ a .γ.z’) - λ p .γ.z’ 

D is het punt waar de res. spanning = 0 wordt 

en is gelegen op een diepte z0 onder de bodem 

van de bouwput z0 = σB/β. γ => z0 met β = λp- λa C 

C



A 

B 

D T D 

M D 

β.γ.t 

β.γ.t 0 = σ C 

Isoleren van de structuur boven het punt D => 

In het punt D kan de dwarskracht en het buigend moment 

berekend worden: 

•Projectievergelijking op een horizontale as: 

T D = - λ a .q.a - ½.λ a .γ.a 2 - ½.σ B .z 0 

•Momentenvergelijking om het punt D: 

Geotechniek 2 


=> T D 

M D = λ a .q.a.(z 0 + a/ 2 ) + ½.λ a .γ.a 2 .(z 0 + a/ 3 ) + ½.σ B .z 0 . 2 / 3 z 0 

Isoleren van de structuur onder het punt D => 

T D 

D 

C 

t 0 

M D 

0 

t 

Q C 

Uit het horizontaal evenwicht volgt: 

=> M D 

Een resulterende momentenvergelijking om C: 

-M D + T D .t + ½.β.γ.t.t. 1 / 3 .t + Q C .0 = 0 

-M D + T D .t + 1 / 6 .β.γ.t 3 = 0 

Uit deze derdegraadsvergelijking kan t0 berekend worden 

=> t0 Met deze waarde wordt: 

σC = β.γ.t0 => σ C 

T D + ½.β.γ.t 0 2 = QC => Q C 

Zodat de inklemmingslengte kan berekend worden: 

0,45 QC ∆ = => 

σ ∆ 

C



0 

a 

A 

B 

z’ D 

C 

q 

z 0 

t 0 

∆ 

0 

z 

De totale lengte van de damplank: 

L = a + z 0 + t 0 + ∆ => L 

profielkeuze gebeurt op basis van het 

maximum moment, daar waar de 

dwarskracht = 0 wordt (tussen D en C): 

Projectie op een horizontale as => 

T = T D + ½.β.γ.t 2 = 0 => t m 

Momentenvergelijking om dat punt: 

M max = M D -T D .t m -½.β.γ.t m .t m . 1 / 3 .t m 

M max = M D -T D .t m - 1 / 6 .β.γ.t m 3 

=> M max 


• Opmerkingen: 

→ met het maximum moment gebeurt de 

profielkeuze, bvb. in UGT 

→ in GGT worden de spanningen gecontroleerd 

→ in GGT worden ook de vervormingen 

gecontroleerd: vooral de horizontale 

verplaatsing van het punt A kan belangrijk zijn 

• Besluit: enkelvoudige damwand 

- enkel voor geringe bouwputdiepte 

- tijdelijke constructies 

- geen gebouwen in de omgeving van de bouwput 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 13





• Enkelvoudige (= niet-verankerde) damwand 









- ankerwanden 

- ankerplaten 


- grondankers 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 14



VERANKERDE DAMWAND MET 

MINIMUM STEEK 

• Hypothesen: 

→ bovenaan is een steunpunt voorzien 

(stempel, trekstaaf of grondanker) 

→ in het terrein zelf wordt een vrije 

oplegging ondersteld 

• Het rekenmodel is vergelijkbaar met een 

verticaal geöriënteerde ligger op twee 

steunpunten (statisch bepaald rekenmodel – 

Amerikaanse methode) 

VERANKERING 

In de grond verankerd 

• groutankers 

• ankerpalen 

Stempeling 

Trekstaven 

Verankering aan 

secundaire damwand 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 15



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 16



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 17



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 18



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 19



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 20



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 21



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 22



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 23



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 24



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 25



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 26



a 

h 

a 

h 


MINIMUM STEEK 

0 q 

z 

a 1 

T A 

⅔h+a-a 1 

A 

B 

λ a γz 

(2) 

(1) C 

λpγh λaq λaγ(a + h) 

½(a+h)-a 1 

⅔(a+h)-a 1 

(3) 

0 q 

z 

a 1 

T A 

⅔h+a-a 1 

A 

B 

λ a γz 

(2) 

(1) C 


½(a+h)-a 1 

⅔(a+h)-a 1 

(3) 

Een momentenvergelijking rond A: 

De drie spanningsresultanten 

bedragen: 

(1) => ½(λ p γh 2 ) 

(2) => λ a q(a + h) 

(3) => ½λ a γ(a + h) 2 

De hefboomsarmen naar het punt A: 


bedragen: 

(1) => ½(λ p γh 2 ) 

(2) => λ a q(a + h) 

(3) => ½λ a γ(a + h) 2 

λ a q(a + h).[½(a+h)-a 1 ] + ½λ a γ(a + h) 2 .[⅔(a+h)-a 1 ] - ½(λ p γh 2 )[⅔h+a-a 1 ] = 0 

dit is een derdegraadsvergelijking in h, waaruit de steek kan berekend worden 

=> h 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 27



a 

h 

0 q 

z 

a 1 

T A 

⅔h+a-a 1 

A 

B 

λ a γz 

(2) 

(1) C 


½(a+h)-a 1 

⅔(a+h)-a 1 

(3) 


bedragen: 

(1) => ½(λ p γh 2 ) 

(2) => λ a q(a + h) 

(3) => ½λ a γ(a + h) 2 

Een projectievergelijking levert de waarde van de ankerkracht: : 

T A = λ a q(a + h) + ½λ a γ(a + h) 2 - ½(λ p γh 2 ) => T A 

Opm: dit is een kracht per strekkende meter wand en is te vermenigvuldigen met 

de afstand tussen de ankers om tot de totale ankerkracht te komen 

a 

h 

0 q 

z 

a 1 

T A 

⅔h+a-a 1 

A 

B 

λ a γz 

(2) 

(1) C 


½(a+h)-a 1 

⅔(a+h)-a 1 

(3) 

Het maximum moment z m 


bedragen: 

(1) => ½(λ p γh 2 ) 

(2) => λ a q(a + h) 

(3) => ½λ a γ(a + h) 2 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 28



a 

h 

0 q 

z 

a 1 

T A 

⅔h+a-a 1 

A 

B 

(1) C 


Het maximum moment: 

λ a γz 

(2) 

½(a+h)-a 1 

⅔(a+h)-a 1 

(3) 


bedragen: 

(1) => ½(λ p γh 2 ) 

(2) => λ a q(a + h) 

(3) => ½λ a γ(a + h) 2 

M max = -T A (z m –a 1 ) + ½ λ a q.z m 2 + 1 /6 λ a γ.z m 3 = 0 => Mmax 

⇒ profielkeuze (UGT- controle spanningen in GGT) 

⇒ controle van de vervormingen in GGT 


VOLLEDIGE INKLEMMING 

• Hypothesen: 

→ bovenaan is een steunpunt voorzien 

(stempel, trekstaaf of grondanker) 

→ in het terrein zelf wordt een 

inklemming ondersteld 

• Het rekenmodel is vergelijkbaar met een 

verticaal geöriënteerde opgelegd – 

ingeklemde ligger (statisch onbepaald 

rekenmodel – Europese methode) 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 29



VERANKERDE DAMWAND 

MET VOLLEDIGE 

INKLEMMING 

0 

Geotechniek 2 


a 

a1 TA A 

B 

z’ D 



• Als bijkomende hypothese wordt 

aangenomen dat het buigend moment in 

de damwand = 0 is in het punt D (= punt 

waar de resulterende gronddruk = 0 wordt) 

• In het punt D kan hierdoor een scharnier 

ondersteld worden, zodat het rekenmodel 

statisch bepaald wordt (verticale ligger op 

twee steunpunten: boven ankerpunt, 

onder steunend op het uiteinde van het in 

het terrein ingeklemd ondersteld stuk) 

C 

q 

z 0 

t 0 

∆ 

0 

z



0 

a 1 

a-a 1 

z 0 

a 

hypothese 

A 

B 

z’ D 

T A 

A 

a1 TA B 

C 

D T D 

M D = 0 

q 

0 

z 

- steunpunt in A 

- inklemming in C 

- bijkomende hypothese: scharnier in D 

σ B = λ a .q + λ a .γ.a => σ B 

z 0 

Momentenvergelijking om het punt D: 

ΣM D = 0 

λ a qa 

½λ a γa 2 

½σ B z 0 

t 0 

∆ 

σ = λ p .γ.z’ – (σ B + λ a .γ.z’) 

λ p .γ.z’ – (σ B + λ a .γ.z’) = 0 => z 0 


berekenen van de ankerkracht T A 

T A (a+z 0 -a 1 ) - λ a .q.a.(z 0 + a/ 2 ) - ½.λ a .γ.a 2 .(z 0 + a/ 3 ) - ½.σ B .z 0 . 2 / 3 z 0 = 0 

waaruit T A kan berekend worden => T A 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 31



a 1 

a-a 1 

z 0 

T A 

A 

B 

D T D 

M D = 0 

λ a qa 

½λ a γa 2 

½σ B z 0 

Projectievergelijking op een horizontale as: 

T D = T A - λ a .q.a - ½.λ a .γ.a 2 - ½.σ B .z 0 


berekenen van de dwarskracht in D: T D 

waaruit T D kan berekend worden => T D 

β.γ.t 

β.γ.t 0 = σ C 

opm: M D = 0 

T D 

C 

t 0 

0 

t 

Q C 

Uit het horizontaal evenwicht volgt: 

Een resulterende momentenvergelijking om C: 

T D .t + ½.β.γ.t.t. 1 / 3 .t + Q C .0 = 0 

T D .t + 1 / 6 .β.γ.t 3 = 0 

Uit deze derdegraadsvergelijking kan t0 berekend worden 

=> t0 Met deze waarde wordt: 

σC = β.γ.t0 => σ C 

T D + ½.β.γ.t 0 2 = QC => Q C 

Zodat de inklemmingslengte kan berekend worden: 

∆ = => ∆ 

0,45 Q C 

σ C 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 32



0 

a 

a1 TA A 

B 

z’ D 

C 

q 

z 0 

t 0 

∆ 

0 

z 

De totale lengte van de damplank: 

L = a + z 0 + t 0 + ∆ => L 

profielkeuze gebeurt op basis van het 

maximum moment, daar waar de 

dwarskracht = 0 wordt (tussen A en B): 

Projectie op een horizontale as => 

T = T A - λ a .q.z - ½.λ a .γ.z 2 = 0 => z m 

Momentenvergelijking om dat punt: 

M max = -T A (z m -a 1 ) + ½.λ a .q. z m 2 + 1 /6 .λ a .γ.z m 3 

=> M max 

=> profielkeuze 



• Opmerkingen: 

→ met het maximum moment gebeurt de profielkeuze, bvb. 

in UGT 

→ in GGT worden de spanningen gecontroleerd 

→ in GGT worden ook de vervormingen gecontroleerd: 

AD is te beschouwen als een scharnierend opgelegde 

balk op twee steunpunten + de verplaatsing van D als 

uiteinde van het ingeklemde stuk CD 

• Besluit: verankerde damwand met volledige inklemming 

geeft aanleiding tot de kleinste vervormingen en dus de 

geringste kans op schade 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 33



GESTAFFELDE DAMWAND 

BESTEMPELDE BOUWPUT 

zandgrond kleigrond 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 34



BESTEMPELDE BOUWPUT 

minimum steek inklemming aan de voet 

PRACTISCHE 

TOEPASSING 

F. Laurentplein 

Brabantdam 

Vlaanderenstraat 

Geotechniek 2 


Brabantdam 

SCHELDE



BOVENAANZICHT BOUWPUT 

F. LAURENTPLEIN 

VLAANDERENSTRAAT 

BRABANTDAM 

omtrek = damwand 

⁪ = positie stalen profielen 

UITVOERINGSFASE 1 & 2 

(3) (3) 

(1) 

(2) 

Geotechniek 2 


(2)



UITVOERINGSFASE 3 

UITVOERINGSFASE 4 

Geotechniek 2 


FO



Waterdichtheid 

Maatregelen voor waterdichting 

– Beltan : bitumineus product 

– Roxan : polyurethaan, zwelt op onder 

water 

– Dichtlassen van de sloten 

Beltan : bitumineus product 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 38



Roxan : product dat opzwelt in 

contact met water 

HEIPLAN PARKEERGARAGE 

 

 

Beltan 

Beltan 

 

Beltan 

Beltan 

Beltan 

Beltan 

 

 

Geotechniek 2 


 

 

Be ltan 

Bel tan 

Beltan 

Beltan 

 

 

Be ltan 

Beltan 

Beltan 

Beltan 

Beltan 

Beltan



Aandachtspunten 

• Duurzaamheid 

• Waterdichtheid 

Duurzaamheid 

• In ongeroerde natuurlijke grond is corrosie 

verwaarloosbaar 

• In normaal zoet water is corrosie gering 

• In zeewater moet tot een bepaalde diepte 

corrosiebescherming aangebracht worden, vooral in 

de splash zone 

Verlies van dikte volgens ENV 1993-5 in mm: 

5 jaar 25 jaar 50 jaar 75 jaar 100 jaar 

ong. grond 0.00 0.30 0.60 0.90 1.20 

zoet water 0.15 0.55 0.90 1.15 1.40 

zeewater 0.25 0.90 1.75 2.60 3.50 

splash zone 0.55 1.90 3.75 5.60 7.50 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 40



MHW 

MLW 

Bescherming tegen corrosie 

• Maatregelen om de levensduur van damwanden te 

verlengen : 

– staaldikte overdimensioneren als reserve op corrosie 

– statische reserve door hogere staalkwaliteit of hoger 

weerstandsmoment 

– aanbrengen van beschermende coating 

• epoxycoating 

• grout 

• galvanisering 

– cathodische bescherming, met of zonder bijkomende 

coating 

– betonnen omhulling ter hoogte van de hoogste corrosieactiviteit 

Levensduur van 100 jaar en meer mogelijk 

• Een combinatie van deze maatregelen 

Bescherming tegen corrosie 

Hoge belasting 

Splash zone 

Tussenzone 

Hoge belasting 

Laag water zone 

Zone van 

permanente 

onderdompeling 

Anker 

Waterzijde Grondzijde 

verlies van dikte 

hoogste moment in zone met lage belasting 

Mogelijke maatregelen: 

• hogere staaldikte 

• hogere staalkwaliteit 

• coating 

• betonnen kraag 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 41



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 42



Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 43



BERLIJNSE WAND 

• Combinatie van stalen profielen of betonnen palen 

met houten, betonnen of stalen tussenschotten 

• Boven de bodem van de bouwput grijpt een 

spanningsverloop aan op een breedte die 

bepaald wordt door de tussenafstand tussen 

deze profielen 

• Beneden de bodem van de bouwput is de breedte 

beperkt door de profielbreedte + een horizontale 

spreiding; deze bedraagt (2,5 tot 3) x B 

(B = de flensbreedte van het profiel) 

MEERPALEN 

Geotechniek 2 

ir H. Van Hoecke 44



bouwput 

0 

BERLIJNSE 

WAND 

z’ 

a 

B 

C 

q 

σ B 

Q C 

H 

H 

bouwput 

σ B = (λ a .q + λ a .γ.a).L => σ B 

onder het punt B is het resulterend spanningsverloop 

te berekenen met: 

σ = (σ B + 2,5.B.λ a .γ.z’) – 2,5.B.λ p .γ.z’ 

H 

Geotechniek 2 


B 

L 

hiermee wordt z 0 , t 0 en ∆ berekend, waaruit de 

lengte van het profiel bepaald wordt 

Voorbeeld: 

L = 1,50 m 

B = 0,30 m (HEB 300) => 2,5.B = 0,75 m 

(dit is een factor ½ t.o.v. de waarde L = 1,50 m 

L

DAMWANDEN DAMWANDEN - Site90.com

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?