download als pdf - Vredesbeweging Pais

Eindevaluatie Uruzgan
toont beperkte blik
Op 28 september stuurde de regering een
uitgebreide Eindevaluatie Nederlandse bijdrage aan
ISAF, 2006-2010 naar de Tweede Kamer. Uit de
evaluatie blijkt dat er tien keer zoveel geld is
besteed aan de militaire component van de
missie dan aan de civiele (goed bestuur,
inclusief nog een flinke hoeveelheid
‘veiligheid’, en ontwikkelingssamenwerking).
Interessant is dat deze wanverhouding ook
terugkomt in andere dan financiële gegevens.
Wat betreft de cijfers komt naar voren dat de
regering ook nu weer helemaal voorbij gaat
aan het aantal gedode opstandelingen en het
aantal burgerdoden lager schat dan andere
cijfers die we ter beschikking hebben.
In de Eindevaluatie worden een aantal
zaken gladgestreken waarover de
afgelopen jaren in de politiek veel te
doen is geweest. Zo wordt al tamelijk aan
het begin erkend dat de roemruchte 3Dbenadering
in feite de algemeen door de
NAVO in Afghanistan toegepaste Counter
Insurgency (COIN) doctrine is. Hetzelfde
geldt volgens de Eindevaluatie
overigens voor de term ‘geïntegreerd’ in
de ‘geïntegreerde politietrainingsmissie’
die Nederland momenteel in Kunduz
ontplooit. De termen ‘vechtmissie’ en
‘wederopbouwmissie’ zijn volgens de
Eindevaluatie enkel in de Tweede Kamer
gebruikt en hadden weinig met de vormgeving
van de missie te maken.
De integratie tussen de 3D’s vond volgens
de Eindevaluatie vooral plaats op de
werkvloer in Uruzgan. In Den Haag
kwam de integratie pas in de loop van de
missie tot stand, maar dat zou weinig met
het verloop van de missie te maken hebben.
Over de reden daarvan en de integratie
op het tussenniveau in Kaboel
(Nederlandse ambassade en defensiemedewerkers
bij de ISAF-top) zwijgt de Eindevaluatie
verder. Wel wordt benadrukt
dat de civiele poot in de loop van de missie
is versterkt waarbij het Provinciaal
Reconstructie Team (PRT) eind 2008 onder
civiele leiding kwam.
De Eindevaluatie zal ook gebruikt
worden voor de beleidsdoorlichtingen
van de ministeries van defensie en bui-
14 VREDESMAGAZINE nr. 1-2012
Foto: John Mc Pherson
SEPTEMBER 2010, TARIN KOWT. TWEE GENERAALS, DE POLITIECHEF UIT
URUZGAN EN DE GOUVERNEUR.
tenlandse zaken. Daarom is bij het evaluatietraject
een commissie van onafhankelijke
experts aan de slag gegaan, die een
flink aantal kritische kanttekeningen
maakt, alvorens de kwaliteit van de Eindevaluatie
als ‘redelijk’ te bestempelen.
BEOORDELINGSCRITERIA
De commissie bekritiseert de afwezigheid
van onafhankelijke of Afghaanse
bronnen, van verwijzingen naar wel gebruikte
bronnen en van bruikbare beoordelingscriteria
aan het begin van de
missie. Een eerdere civil assessment had
een inventarisatie van de wensen en behoeftes
van de Afghaanse bevolking kunnen
opleveren; in plaats daarvan is met
een Haagse wensenlijst van start gegaan.
Ook een analyse van het Nederlandse en
internationale krachtenveld rond de missie
ontbreekt en dat geldt volgens de
commissie met name voor de bredere
politiek-militaire context waarbinnen de
Nederlandse bijdrage plaatsvindt en de
resultaten van de gehele ISAF-missie in
Afghanistan. De commissie constateert
veel onenigheid tussen de NAVO-partners
als het om de uiteindelijke oplossing
van het conflict in Afghanistan gaat.
Met betrekking tot die uiteindelijke
oplossing is de volgende aanbeveling van
de commissie wel interessant: “Het primaat
van een politieke en niet een militaire
oplossing voor het conflict stelt eisen
aan de politiek en de diplomatie en
veronderstelt een bereidheid tot onderhandeling
en samenwerking met powerbrokers
en onderhandeling met gewapende
tegenstanders, uitgezonderd extremisten
die uit zijn op vernietiging van
de internationale rechtsorde.”
De opmerkingen van de commissie
zullen het Kamerdebat in februari over
de evaluatie van Uruzgan hopelijk kunnen
lostrekken uit het verleden richting
toekomst van Afghanistan en toekomstige
missies.
Jan Schaake
Uitgebreidere commentaren op de
Eindevaluatie, de uitkomsten van Bonn en het
Kamerdebat over de Eindevaluatie zullen
verschijnen op de website van VD AMOK.