Boerderij - dlvmas

V4
varkenshouderij
VOERWINST VAS
Door gericht te handelen op de termijnmarkten
voor varkens en voor voergrondstoffen,
kan de varkenshouder op voorhand
zijn voerwinst vastzetten.
FOTO: KOOS GROENEWOLD
OP TERMIJ
BOERDERIJ 98 — no. 27 (3 april 2013)

Met pig trading company’s wil DLV
de termijnhandel nieuw leven
inblazen. Vooral grote varkenshouders
kunnen zo prijsrisico’s
afvlakken en beheersen.
TZETTEN
NMARKT
BOERDERIJ 98 — no. 27 (3 april 2013)
Gering aantal
kopers staat
succes nog in
de weg
VOERPRIJZEN zijn de laatste jaren sterk gestegen.
De volatiliteit (beweeglijkheid) van de
prijzen is bovendien veel groter. Varkensprijzen
zijn vaak te laag in verhouding tot de
voerprijs en markt- en prijsrisico’s worden steeds
groter. Voor grote varkenshouders zijn die prijsrisico’s
verworden tot financiële risico’s die het voortbestaan
van hun bedrijf kunnen bedreigen. DLV
pleit er daarom voor dat juist grote bedrijven veel
meer aan prijsrisicomanagement gaan doen. “Ik zie
voergeldverstrekkers met ettelijke tienduizenden
varkens in de problemen”, constateert Paul Bens, directeur
van DLV Intensief Advies. “Ze hebben eenvoudigweg
te weinig cashflow om de lange prijsdalen
te overbruggen.”
Termijnmarkt nieuw leven inblazen
Bens en zijn collega Dirk Coucke van DLV België
zien mogelijkheden om via handel op de termijnmarkt
een deel van de prijsrisico’s af te dekken. Een
maand geleden maakten beide DLV’s, de Limburgse
land- en tuinbouwbond LLTB en FS-Innovators, het
bedrijf van hoogleraar markten van Wageningen UR
Joost Pennings, bekend dat ze een nieuwe dienstverlening
hebben opgericht: Market Advisory Service
Nederland. De vier partijen willen de termijnmarkt
als instrument om prijsrisico’s af te vlak- →
V5

V6
varkenshouderij
De termijnhandel in
biggen en varkens
vindt plaats aan de
beurs Eurex in Frankfurt.
Varkenshouder Tom Mertens
is lid van de Vlaamse pig trading
company. Hij is ervan
overtuigd dat met termijnhandel
het prijsniveau verbetert.
Tom Mertens heeft 800 zeugen
en 6.600 vleesvarkensplaatsen
op twee locaties in
Meer (B.). Het bedrijf is nagenoeg
gesloten, Mertens verkoopt
nog 1.000 biggen. Hij
stelt een derde van de varkens
die hij op jaarbasis aflevert,
6.000 dieren, ter beschikking
van een pig trading
company. Ook doet hij mee
voor 2.000 ton voer.
Mertens is ervan overtuigd
dat de termijnhandel een nuttig
instrument is voor meer
langetermijndenken en prijsstabiliteit
in de vleesketen.
“Dit is een van de weinige
ken en te beheersen nieuw leven inblazen. Doel is
komen tot de oprichting van een of meer pig trading
company’s, waar vanuit leden-deelnemers gaan handelen
op de termijnmarkten. De bedoeling is om via
de termijnhandel in varkens en biggen in Frankfurt
en handel in voergrondstoffen in Parijs op voorhand
de beoogde voerwinst vast te ‘klikken’.
In België zijn sinds oktober 2012 twee pig trading
company’s actief. Tot nu toe doen 69 varkenshou-
‘Termijnhandel kan zorgen dat voerwinst structureel omhooggaat’
concrete mogelijkheden om
verbetering te bereiken. We
kennen in Vlaanderen het ketenoverleg
(gedragscode) en
er wordt gesproken over inter-
PROFIEL
professionele akkoorden,
maar dat levert nog weinig
op.” Met meer termijnhandel
waarbij van te voren de voerwinst
wordt ‘vastgeklikt’, kan
Naam: Tom Mertens (35). Woonplaats: Meer (B.). Bedrijf: 800
zeugen en 6.600 vleesvarkensplaatsen op twee locaties. Mertens
is bestuurslid van de pig trading company. FOTO: MARCEL BEKKEN
ders eraan mee, goed voor zo’n 12 procent van de
totale Vlaamse varkensproductie. De varkenshouders
stellen maximaal 35 procent van hun geproduceerde
vleesvarkens en biggen ter beschikking voor
de termijnhandel. Tot nu toe wordt slechts 3 tot 4
procent van de totale productie afgedekt; er zijn te
weinig kopers actief op de markt om voldoende varkens
te verkopen.
In Parijs zijn de Belgische pig trading company’s
het niet anders of op de lange
termijn ontstaat een structureel
beter prijsniveau, denkt
Mertens. “Je denkt er toch
over na of je doorgaat met
produceren als je weet dat je
onvoldoende winst haalt.”
Een groot voordeel van
deelname aan de pig trading
company vindt Mertens ook
dat zijn kennis van de voertermijnmarkt
en de wereldmarkt
voor voergrondstoffen sterk is
toegenomen. “Ik kan meer op
gelijke voet met mijn voerleverancier
onderhandelen.”
Handelen op de termijnmarkt
houdt wel een mentaliteitsverandering
in, vindt Mertens.
“Je moet het niet doen
als je er niet tegen kunt dat
collega’s op sommige momenten
in de fysieke markt
meer beuren dan jij.”
BOERDERIJ 98 — no. 27 (3 april 2013)

Voerfabrieken zijn gewend te handelen op de termijnmarkten
voor grondstoffen. Ze dekken zich op die manier
in tegen prijsrisico's. FOTO: BART NIJS VAKFOTOGRAFIE
actief op de termijnmarkt voor voergrondstoffen. De
samenwerkingsvorm is juist voor die handel van belang.
Een samengesteld contract waarmee wordt gewerkt,
bestaat uit een hoeveelheid van 1.000 ton
grondstoffen. Dat is voor een individuele varkenshouder
te veel.
Coucke benadrukt dat de handel via pig trading
company’s zich verre houdt van speculatie. “We sluiten
contracten op momenten dat we een voermarge
kunnen vastzetten die de varkenshouder zint. Een
contract wordt in principe tot het eind van de looptijd
vastgehouden. De prijs op de fysieke markt compenseert
winst of verlies.” De bestuurders van de
company beslissen samen met de leden op welke
ver- of aankoopprijzen en daarmee voerwinst wordt
ingezet. Er is (nog) geen sprake van dat varkenshouders
individuele wensen kunnen indienen. Twee
medewerkers van DLV België houden zich bezig met
de termijnhandel voor de pig trading company’s en
voorzien de leden van informatie.
Weinig kopers
Op de termijnmarkt in Frankfurt zijn weinig transacties.
Er zijn weinig kopers; de markt is weinig liquide
heet dat in vaktermen. Bij een goedlopende termijnmarkt
zijn vraag en aanbod in evenwicht. Coucke
is in Vlaanderen daarom bezig slachterijen en
retailpartijen zover te krijgen dat ze op de termijnmarkt
actief worden. Tot nu toe heeft één slachterij
in België te kennen gegeven mee te willen doen. In
Nederland doet Paul Bens hetzelfde als Coucke. De
reacties zijn volgens hem positief. Bens verwacht
dat partijen mee gaan doen en helpen een Nederlandse
pig trading company op te starten.
Het is volgens DLV ook om een andere reden van
belang dat er in Nederland een trading company
BOERDERIJ 98 — no. 27 (3 april 2013)
Eerste resultaten trading company België
voedermarge op spotmarkt en resultaat termijnmarkt, in €
35
30
25
20
15
10
5
0 jan.
2012
bron: DLV
voedermarge spotmarkt
mrt.
mei
juli
sept.
nov.
netto-resultaat
PTC op
termijnmarkt
jan.
2013
mrt.
De lijn in de grafiek toont het verloop van de fysieke voermarge
gebaseerd op spotmarktprijzen. De ruitjes zijn de voermarges
die de Belgische pig trading company (PTC) via termijnhandel
op voorhand had gerealiseerd. In november was de fysieke voerwinst
hoger dan de voerwinst die via termijnhandel was vastgezet
en moest de trading company geld bijpassen. In december,
februari en maart was het termijnhandelsresultaat hoger dan de
fysieke voerwinst en was er dus extra winst via termijnhandel.
komt. Bij calamiteiten als besmettelijke ziekten kunnen
problemen ontstaan. De cash settlementprijs
waarmee een contract wordt afgewikkeld mag niet
te ver afwijken van de fysieke prijs op de spotmarkt;
verliezen kunnen dan te hoog oplopen. Wanneer in
Nederland meer gebruikgemaakt wordt van de termijnmarkt
ontstaan mogelijkheden om contracten
op te vangen en uit te wisselen. Op de langere termijn
willen Coucke en Bens ook in Denemarken en
Duitsland initiatieven opstarten.
Najaar van start
Een Nederlandse pig trading company zou dit najaar
van start moeten gaan. Een eerste voorlichtingsavond
in Wijchen (Gld.) was volgens Bens succesvol.
Een aantal van de zestig gericht uitgenodigde
varkenshouders heeft zich aangemeld voor deelname.
Deelnemende varkenshouders betalen een
lidgeld van €2.000 aan werkkapitaal en €500 deelnamegeld,
waarmee ze een aandeel krijgen in de
company. Een contract van 8.000 kilo vlees kost in
totaal €40 (openen en sluiten). Een contract voedergrondstoffen
(50 ton) kost €30. Winsten en verliezen
worden in eerste instantie naar rato omgeslagen
op de deelnemers. De kosten voor Market Advisory
Service bedragen €1.750 per lid per jaar.
Het einddoel dat Coucke en Bens voor zich zien is
een goed lopende termijnmarkt voor varkens, die
varkenshouders volop kunnen benutten om hun
prijsrisico’s af te dekken en die de fysieke markt kan
gebruiken om prijzen vast te leggen in langetermijnleveringscontracten.
Of dat lukt, is de vraag. Er zullen
vooral meer kopende partijen actief moeten
worden in de termijnhandel.
Sake Moesker
mei
V7