Liturgie- en preeksuggesties Wereldmissiedag van de kinderen - Klap
Liturgie- en preeksuggesties Wereldmissiedag van de kinderen - Klap
Liturgie- en preeksuggesties Wereldmissiedag van de kinderen - Klap
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Postbus 93140<br />
2509 AC D<strong>en</strong> Haag<br />
T 070 304 74 44<br />
E missio@missio.nl<br />
F 070 381 83 55<br />
www.missio.nl<br />
6. Hun kerk steun<strong>en</strong><br />
DE 7 SPEERPUNTEN<br />
VAN MISSIO<br />
Missio richt zich op e<strong>en</strong> zev<strong>en</strong>tal<br />
activiteit<strong>en</strong>. Net als <strong>de</strong> kleur<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> reg<strong>en</strong>boog gev<strong>en</strong> die<br />
activiteit<strong>en</strong> meer kleur aan het<br />
lev<strong>en</strong> <strong>van</strong> parochies wereldwijd.<br />
2. Scholing<br />
4. Parochievrijwilligers help<strong>en</strong><br />
3. Pastorale vorming<br />
5. Parochiegeme<strong>en</strong>schap opbouw<strong>en</strong><br />
www.missiokids.nl 7. Onze kerk inspirer<strong>en</strong><br />
1. Kind in nood<br />
<strong>Liturgie</strong>- <strong>en</strong><br />
<strong>preeksuggesties</strong><br />
6 oktober 2013<br />
<strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
1
<strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
5 <strong>en</strong> 6 oktober 2013<br />
Inleiding<br />
In <strong>de</strong>ze brochure vindt u suggesties voor e<strong>en</strong> gezinsviering <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
kin<strong>de</strong>rwoorddi<strong>en</strong>st in het weekein<strong>de</strong> <strong>van</strong> 5 <strong>en</strong> 6 oktober. Er is<br />
gekoz<strong>en</strong> om ge<strong>en</strong> complete viering uit te schrijv<strong>en</strong>, doch suggesties<br />
voor <strong>en</strong>kele on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>l<strong>en</strong> mee te gev<strong>en</strong>. Op <strong>de</strong>ze manier kunt u het<br />
gemakkelijk inpass<strong>en</strong> in <strong>de</strong> plaatselijke gebruik<strong>en</strong> <strong>van</strong> uw parochie.<br />
Deze brochure is ook te download<strong>en</strong> <strong>van</strong> onze website, in e<strong>en</strong> pdfbestand.<br />
Als u <strong>de</strong> brochure in e<strong>en</strong> word-bestand wilt hebb<strong>en</strong>, kunt u<br />
e<strong>en</strong> e-mail stur<strong>en</strong> aan: m.baij<strong>en</strong>s@missio.nl<br />
1. Tanzania in kerngegev<strong>en</strong>s<br />
Oppervlakte: 947.300 vierkante km (inclusief eiland<strong>en</strong>). Dat is 23<br />
keer Ne<strong>de</strong>rland. Water vormt voor grote <strong>de</strong>l<strong>en</strong> <strong>de</strong> natuurlijke gr<strong>en</strong>s<br />
<strong>van</strong> Tanzania: <strong>de</strong> Indische Oceaan (ca. 750 km), het Malawimeer, het<br />
Tanganyikameer <strong>en</strong> het Victoriameer.<br />
Hoofdstad: Dodoma. De regeringszetel staat in Dar Es Salaam.<br />
Inwoneraantal: 43,6 miljo<strong>en</strong>. 42% is jonger dan 14 jaar. De<br />
gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> leeftijd <strong>van</strong> <strong>de</strong> bevolking is 19 jaar. 22,5% <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> 37,5% <strong>van</strong> <strong>de</strong> vrouw<strong>en</strong> is analfabeet.<br />
Bevolkingsgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong> tal<strong>en</strong>: De officiële landstaal is Kiswahili.<br />
Daarnaast zijn er ca. 130 an<strong>de</strong>re tal<strong>en</strong>, overe<strong>en</strong>komstig <strong>de</strong><br />
verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> etnische groep<strong>en</strong>. Omdat ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele etnische groep<br />
e<strong>en</strong> meer<strong>de</strong>rheid vormt, is er niet e<strong>en</strong> dominant volk. De politiek<br />
stimuleer<strong>de</strong> niet e<strong>en</strong> bepaal<strong>de</strong> etnische groep, maar wel het Kiswahili<br />
als verbind<strong>en</strong><strong>de</strong> taal. Op <strong>de</strong> schol<strong>en</strong> wordt als twee<strong>de</strong> taal Engels<br />
on<strong>de</strong>rwez<strong>en</strong>.<br />
Religie: Omdat het te gevoelig ligt, wordt het behor<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong><br />
godsdi<strong>en</strong>st niet meer officieel geregistreerd. M<strong>en</strong> spreekt <strong>van</strong><br />
ongeveer e<strong>en</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong>el christ<strong>en</strong><strong>en</strong>, e<strong>en</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong>el moslims <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
<strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong>el aanhangers <strong>van</strong> <strong>de</strong> traditionele religies. De eiland<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
kustregio’s zijn overweg<strong>en</strong>d islamitisch; in het binn<strong>en</strong>land overheerst<br />
het christelijke geloof.<br />
Gezondheid: De situatie met betrekking tot <strong>de</strong> gezondheidszorg is<br />
niet rooskleurig. In Tanzania is er op elke 1000 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> slechts<br />
0,01 arts beschikbaar. Ook nu nog word<strong>en</strong> jaarlijks ongeveer 70.000<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> met het hiv-virus besmet. Meer dan 1,4 miljo<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
lev<strong>en</strong> met hiv/aids. De grootste doodsoorzaak in Tanzania is echter<br />
malaria.<br />
Economie <strong>en</strong> bo<strong>de</strong>mschatt<strong>en</strong>: koffie, thee, sisal, cashewnot<strong>en</strong>,<br />
tabak, kato<strong>en</strong>; goud, ijzer, kol<strong>en</strong>, diamant<strong>en</strong>.<br />
2 3
2. De Kerk in Tanzania<br />
Kleine Christelijke Geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
De kern <strong>van</strong> het kerkelijke lev<strong>en</strong> in Tanzania vorm<strong>en</strong> <strong>de</strong> 20.000 Kleine<br />
Christelijke Geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. In het Engels spreekt m<strong>en</strong> <strong>van</strong> Small<br />
Christian Communities (SCC’s).<br />
E<strong>en</strong> Kleine Christelijke Geme<strong>en</strong>schap is e<strong>en</strong> kleine groep die bestaat<br />
uit 10 tot 15 gezinn<strong>en</strong>. Wekelijks komt m<strong>en</strong> bij elkaar. De m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
bidd<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>, <strong>de</strong>l<strong>en</strong> het Woord <strong>van</strong> God, prat<strong>en</strong> over hun problem<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> naar elkaar om. Als zich iets voordoet, wat ze zelf niet kunn<strong>en</strong><br />
oploss<strong>en</strong>, w<strong>en</strong>d<strong>en</strong> ze zich tot <strong>de</strong> parochie.<br />
Elke groep wordt geleid door e<strong>en</strong> gekoz<strong>en</strong> bestuur: <strong>de</strong> voorzitter<br />
<strong>en</strong> zijn plaatsver<strong>van</strong>ger, <strong>de</strong> assist<strong>en</strong>t, <strong>de</strong> p<strong>en</strong>ningmeester <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
secretaris. De tak<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> SCC’s zijn <strong>de</strong> laatste jar<strong>en</strong> toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>:<br />
ze bekommer<strong>en</strong> zich bijvoorbeeld om <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> of iemand is<br />
verantwoor<strong>de</strong>lijk voor <strong>de</strong> caritas.<br />
Normaliter hebb<strong>en</strong> <strong>de</strong> SCC’s e<strong>en</strong> vaste dag waarop ze bij elkaar<br />
kom<strong>en</strong>. Dat regel<strong>en</strong> <strong>de</strong> groep<strong>en</strong> zelf. Omdat veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in <strong>de</strong> stad<br />
naar hun werk moet<strong>en</strong>, kom<strong>en</strong> zij vaak bij elkaar voordat het werk<br />
begint.<br />
Er is ge<strong>en</strong> priester die <strong>de</strong> groep leidt. De groepsled<strong>en</strong> lez<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong>voudigweg Gods Woord <strong>en</strong> prober<strong>en</strong> uit te legg<strong>en</strong>, wat het voor<br />
h<strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t. E<strong>en</strong> bije<strong>en</strong>komst duurt minimaal e<strong>en</strong> uur.<br />
De pastor is <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r <strong>van</strong> alle SCC’s in zijn parochie. Hij bezoekt <strong>de</strong><br />
groep<strong>en</strong> regelmatig. Op <strong>de</strong> feestdag <strong>van</strong> <strong>de</strong> patroon <strong>van</strong> <strong>de</strong> SCC viert<br />
hij normaliter <strong>de</strong> eucharistie. Soms is er bij die geleg<strong>en</strong>heid ook e<strong>en</strong><br />
doop <strong>van</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> huwelijk. Zo houdt hij e<strong>en</strong> band met <strong>de</strong><br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in <strong>de</strong> vaak grote parochie <strong>en</strong> komt hij op <strong>de</strong> plaats<strong>en</strong> waar ze<br />
won<strong>en</strong>, lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk<strong>en</strong>.<br />
Meer over Kleine Christelijke Geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> is te vind<strong>en</strong> op onze<br />
website: www.missio.nl.<br />
3. MISSIO <strong>en</strong> <strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
MISSIO is het katholieke solidariteitsfonds <strong>van</strong> <strong>de</strong> wereldkerk.<br />
MISSIO Ne<strong>de</strong>rland is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> internationale Pauselijke<br />
Missiewerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> steunt wereldwijd kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in nood, het pastorale<br />
werk <strong>van</strong> parochies <strong>en</strong> bisdomm<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> opleiding <strong>van</strong> priesters,<br />
diak<strong>en</strong>s, pastorale werkers <strong>en</strong> catechist<strong>en</strong>.<br />
Dit jaar sch<strong>en</strong>kt Missio aandacht aan <strong>de</strong> katholieke kerk in Tanzania.<br />
<strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> heeft als motto: kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> help<strong>en</strong><br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Het doel is kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> er<strong>van</strong> bewust mak<strong>en</strong> dat zij zelf iets<br />
kunn<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> betere wereld. Dat is niet alle<strong>en</strong> iets<br />
voor volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> of rijke m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Alle kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ter wereld in <strong>de</strong><br />
katholieke kerk zamel<strong>en</strong> geld in, ook <strong>de</strong> zog<strong>en</strong>aamd arme kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
in Afrika <strong>en</strong> Azië. Het gaat niet om <strong>de</strong> hoeveelheid die je geeft, maar<br />
om <strong>de</strong> int<strong>en</strong>tie: <strong>van</strong>uit je hart iets voor an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> over hebb<strong>en</strong>. Dat is<br />
solidariteit. Ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong> kan meedo<strong>en</strong>.<br />
4. Bij <strong>de</strong> lezing<strong>en</strong><br />
De profeet Habakuk schreeuwt het uit naar God over <strong>de</strong> ell<strong>en</strong><strong>de</strong> die<br />
hij om zich he<strong>en</strong> ziet. Hoe lang moet het nog dur<strong>en</strong> voordat God te<br />
hulp schiet <strong>en</strong> redding br<strong>en</strong>gt. Waarom luistert God niet?<br />
Toch geeft God e<strong>en</strong> antwoord: schrijf het visio<strong>en</strong> op. Houd vast aan<br />
het visio<strong>en</strong> dat <strong>de</strong> rechtvaardige zal lev<strong>en</strong> door zijn trouw. Wacht<br />
maar, het visio<strong>en</strong> wordt werkelijkheid.<br />
Kernthema’s in <strong>de</strong> lezing zijn volharding, doorzettingsvermog<strong>en</strong>,<br />
vasthoud<strong>en</strong> aan je droom <strong>van</strong> e<strong>en</strong> betere wereld. Blijv<strong>en</strong> gelov<strong>en</strong> dat<br />
het mogelijk is. Bij het zi<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> ell<strong>en</strong><strong>de</strong> om hem he<strong>en</strong> ervaart<br />
Habakuk zo’n machteloosheid dat hij het uitschreeuwt naar God.<br />
De leerling<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> machteloosheid als ze <strong>van</strong> Jezus hor<strong>en</strong><br />
wat h<strong>en</strong> nog te wacht<strong>en</strong> staat. En zij roep<strong>en</strong> tot Jezus: ‘Geef ons<br />
meer geloof’. Het antwoord <strong>van</strong> Jezus laat zi<strong>en</strong> dat het niet om meer<br />
in <strong>de</strong> zin <strong>van</strong> kwantiteit gaat, maar dat het gaat om <strong>de</strong> kwaliteit <strong>van</strong><br />
4 5
het geloof. Het hoeft helemaal niet veel <strong>en</strong> groot te zijn, dat geloof<br />
kan zelfs zo onooglijk klein zijn als e<strong>en</strong> mosterdzaadje, maar als het<br />
die kracht heeft dan kunn<strong>en</strong> er won<strong>de</strong>r<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong>. Geloof <strong>en</strong> houd<br />
vast aan dat geloof, geef niet op, het geloof heeft <strong>en</strong> geeft kracht.<br />
De kracht <strong>van</strong> het kleine<br />
Het gaat er niet om dat alle<strong>en</strong> grote <strong>en</strong> machtige m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> iets goeds<br />
kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. Je hoeft er ook niet rijk of heilig voor te zijn of presid<strong>en</strong>t<br />
<strong>van</strong> e<strong>en</strong> land. Het gaat niet om groot <strong>en</strong> meer. Het gaat om <strong>de</strong><br />
int<strong>en</strong>tie <strong>van</strong> waaruit je <strong>de</strong> ding<strong>en</strong> doet. De kwaliteit <strong>van</strong> je geloof <strong>en</strong> je<br />
overtuiging. En die kwaliteit vergelijkt Jezus met e<strong>en</strong> mosterdzaadje.<br />
Zo klein dat het bijna niet te zi<strong>en</strong> is. Maar zo krachtig dat het <strong>de</strong><br />
stevigste <strong>en</strong> sterkste <strong>van</strong> alle bom<strong>en</strong> kan ontwortel<strong>en</strong> <strong>en</strong> verplaats<strong>en</strong>.<br />
We zegg<strong>en</strong> wel dat geloof berg<strong>en</strong> kan verzett<strong>en</strong>. Je kunt ook d<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
aan <strong>de</strong> kracht <strong>van</strong> e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele waterdruppel, die kan e<strong>en</strong> ste<strong>en</strong><br />
uitholl<strong>en</strong>. Als het maar lang g<strong>en</strong>oeg duurt, als je maar volhoudt, als<br />
je er maar in blijft gelov<strong>en</strong>. Dat geloof wordt gevoed door het visio<strong>en</strong>,<br />
die droom die je voor og<strong>en</strong> hebt, waar <strong>de</strong> ding<strong>en</strong> eerlijk ver<strong>de</strong>eld zijn.<br />
Meer informatie over Tanzania kunt u vind<strong>en</strong> op onze websites:<br />
www.missio.nl <strong>en</strong> www.missiokids.nl <strong>en</strong> in <strong>de</strong> Informatiefol<strong>de</strong>r die<br />
speciaal voor Wereldmissiemaand gemaakt is.<br />
Voor <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> speciale Kin<strong>de</strong>rkrant.<br />
Bei<strong>de</strong> zijn gratis verkrijgbaar bij Missio: tel. 070 – 304 74 44,<br />
e-mail missio@missio.nl.<br />
Elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> gezinsviering<br />
Op<strong>en</strong>ingswoord<br />
Vandaag vier<strong>en</strong> wij <strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Waar wij ook<br />
won<strong>en</strong> op <strong>de</strong>ze wereldbol, in Ne<strong>de</strong>rland, India, China, Afrika, alle<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> hor<strong>en</strong> bij elkaar. God heeft ons <strong>de</strong> wereld gegev<strong>en</strong> om er<br />
iets moois <strong>van</strong> te mak<strong>en</strong>. Maar dat lukt niet altijd. Er zijn kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
die honger lijd<strong>en</strong>, kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> die moet<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet naar school<br />
kunn<strong>en</strong> om te ler<strong>en</strong>, kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> die ge<strong>en</strong> thuis meer hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> op<br />
straat moet<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>.<br />
In <strong>de</strong>ze viering zijn wij bijzon<strong>de</strong>r verbond<strong>en</strong> met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in<br />
Tanzania. Tanzania is e<strong>en</strong> groot land in Afrika, met e<strong>en</strong> hele<br />
beroem<strong>de</strong> berg, <strong>de</strong> Kilimanjaro. Je kunt er ook veel wil<strong>de</strong> dier<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>. Maar <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in het land zijn nog vaak arm <strong>en</strong><br />
niet alle kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> naar school. Daarom d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> wij <strong>van</strong>daag<br />
speciaal aan <strong>de</strong>ze kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />
Op<strong>en</strong>ingsgebed<br />
Goe<strong>de</strong> God,<br />
wij vier<strong>en</strong> met elkaar <strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />
Helpt U ons er e<strong>en</strong> fijne viering <strong>van</strong> te mak<strong>en</strong>.<br />
Zodat we ons hier thuis voel<strong>en</strong> bij elkaar,<br />
moe<strong>de</strong>rs <strong>en</strong> va<strong>de</strong>rs, meisjes <strong>en</strong> jong<strong>en</strong>s, opa’s <strong>en</strong> oma’s.<br />
Wij zijn verbond<strong>en</strong> met alle kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
op <strong>de</strong> hele wereld.<br />
Wij will<strong>en</strong> speciaal d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
die het moeilijk hebb<strong>en</strong>,<br />
hier in ons eig<strong>en</strong> land,<br />
<strong>en</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in Tanzania.<br />
Wij bidd<strong>en</strong> U: op<strong>en</strong> ons hart naar U,<br />
opdat <strong>de</strong> verhal<strong>en</strong> uit <strong>de</strong> bijbel, over Jezus<br />
<strong>en</strong> over <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in Tanzania<br />
<strong>van</strong>daag kunn<strong>en</strong> klink<strong>en</strong>.<br />
6 7
Lezing<strong>en</strong><br />
Habakuk 1, 2 – 3 + 2, 2 – 4<br />
2 Timoteüs 1, 6 – 8 + 13 – 14<br />
Lucas 17, 5 – 10<br />
Voor e<strong>en</strong> spiegelverhaal: zie achterin dit boekje bij <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>rwoorddi<strong>en</strong>st<br />
<strong>en</strong> <strong>de</strong> website www.missiokids.nl.<br />
Overweging<br />
Voor <strong>de</strong> overweging kunt u gebruik mak<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> informatie in <strong>de</strong><br />
inleiding.<br />
Geloofsbelijd<strong>en</strong>is<br />
Wij gelov<strong>en</strong> in God<br />
die <strong>de</strong> Va<strong>de</strong>r is <strong>van</strong> alle m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>,<br />
groot <strong>en</strong> klein,<br />
die <strong>de</strong> hele wereld heeft gemaakt<br />
met alles wat erop <strong>en</strong> erin zit:<br />
<strong>de</strong> hoge berg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> diepe zeeën.<br />
Wij gelov<strong>en</strong> in Jezus<br />
die <strong>de</strong> broer is <strong>van</strong> ons allemaal,<br />
die is gedood<br />
maar nu toch leeft<br />
omdat God zijn Va<strong>de</strong>r is.<br />
Wij gelov<strong>en</strong> dat wij niet alle<strong>en</strong> staan;<br />
dat wij bij elkaar hor<strong>en</strong>;<br />
één grote geme<strong>en</strong>schap <strong>van</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
die won<strong>en</strong> in hetzelf<strong>de</strong> huis:<br />
onze wereld.<br />
Wij gelov<strong>en</strong> in vrijheid <strong>en</strong> vre<strong>de</strong><br />
die wij elkaar kunn<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>.<br />
Wij gelov<strong>en</strong> in het lev<strong>en</strong><br />
dat sterker is dan <strong>de</strong> dood<br />
omdat God onze Va<strong>de</strong>r is.<br />
Am<strong>en</strong>.<br />
Voorbe<strong>de</strong><br />
Goe<strong>de</strong> God,<br />
Wij bidd<strong>en</strong> voor alle kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
dichtbij <strong>en</strong> ver weg.<br />
Wij zijn allemaal kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>van</strong> U.<br />
In het bijzon<strong>de</strong>r bidd<strong>en</strong> wij <strong>van</strong>daag<br />
voor <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in Tanzania.<br />
Wij bidd<strong>en</strong> voor <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
die ’s avonds niet kunn<strong>en</strong> slap<strong>en</strong><br />
omdat ze honger hebb<strong>en</strong>.<br />
Help ons dat het voedsel op onze aar<strong>de</strong><br />
eerlijk ver<strong>de</strong>eld wordt.<br />
Help ons met elkaar te <strong>de</strong>l<strong>en</strong>.<br />
Wij bidd<strong>en</strong> voor kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
die ziek zijn.<br />
Geef dat zij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vind<strong>en</strong><br />
die h<strong>en</strong> lief<strong>de</strong>vol verzorg<strong>en</strong>.<br />
Geef dat zij arts<strong>en</strong> <strong>en</strong> medicijn<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong><br />
die h<strong>en</strong> beter kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>.<br />
Wij bidd<strong>en</strong> voor kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
die moet<strong>en</strong> werk<strong>en</strong><br />
om geld te verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> voor hun familie.<br />
Geef dat zij toch naar school kunn<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> dat zij tijd hebb<strong>en</strong> om fijn te spel<strong>en</strong>.<br />
8 9
Wij bidd<strong>en</strong> voor alle lei<strong>de</strong>rs<br />
in <strong>de</strong> wereld <strong>en</strong> in <strong>de</strong> kerk.<br />
Dat zij al het mogelijke do<strong>en</strong><br />
om e<strong>en</strong> ein<strong>de</strong> te mak<strong>en</strong><br />
aan armoe<strong>de</strong>, ziekte <strong>en</strong> oorlog.<br />
Zodat <strong>de</strong> wereld e<strong>en</strong> fijne plek wordt<br />
voor ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong>.<br />
Z<strong>en</strong>d uw goe<strong>de</strong> Geest<br />
om h<strong>en</strong> daarbij te help<strong>en</strong>.<br />
Aankondiging <strong>van</strong> <strong>de</strong> collecte<br />
De collecte <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze zondag is voor MISSIO, <strong>Wereldmissiedag</strong><br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />
De opbr<strong>en</strong>gst gaat dit jaar met name naar kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in Tanzania.<br />
Met onze bijdrage on<strong>de</strong>rsteun<strong>en</strong> we <strong>de</strong> parochies daar. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> parochies zorg<strong>en</strong> dat kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> naar school kunn<strong>en</strong> gaan, dat ze<br />
g<strong>en</strong>oeg te et<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Graag uw steun voor dit belangrijke werk.<br />
Tip: U kunt bij <strong>de</strong>ze collecte <strong>de</strong> spaarzakjes voor <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit<strong>de</strong>l<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ze op Missiezondag 20 oktober weer lat<strong>en</strong> inlever<strong>en</strong> bij <strong>de</strong> collecte.<br />
Eucharistisch tafelgebed<br />
U kunt <strong>van</strong>daag het Eucharistisch Gebed voor liturgie met kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
jonger<strong>en</strong> bidd<strong>en</strong>. (Eucharistisch Gebed VIII, IX of X)<br />
Slotgebed<br />
Goe<strong>de</strong> God,<br />
wij hebb<strong>en</strong> met elkaar gevierd<br />
<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> uw Woord gehoord.<br />
Dat geeft ons kracht<br />
om ver<strong>de</strong>r te gaan<br />
<strong>en</strong> te bouw<strong>en</strong> aan uw Rijk <strong>van</strong> vre<strong>de</strong>.<br />
Dat geeft ons kracht<br />
om te blijv<strong>en</strong> gelov<strong>en</strong><br />
in e<strong>en</strong> wereld waar uw lief<strong>de</strong> heerst.<br />
Daarvoor dank<strong>en</strong> wij U,<br />
door Jezus Christus<br />
die bij ons is<br />
<strong>van</strong>daag <strong>en</strong> tot in eeuwigheid<br />
Am<strong>en</strong>.<br />
Tip: Aan het eind <strong>van</strong> <strong>de</strong> viering kunt u <strong>de</strong> Kin<strong>de</strong>rkrant <strong>van</strong> Missio<br />
uit<strong>de</strong>l<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />
10 11
Extra gebed<strong>en</strong><br />
Alle grote <strong>en</strong> kleine ding<strong>en</strong><br />
Alle grote ding<strong>en</strong>, prijs God,<br />
<strong>de</strong> Kilimanjaro <strong>en</strong> het Victoriameer,<br />
<strong>de</strong> Ngorongorokrater <strong>en</strong> <strong>de</strong> Ser<strong>en</strong>getivlakte,<br />
<strong>de</strong> ap<strong>en</strong>broodbom<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> schaduwrijke mangobom<strong>en</strong>,<br />
alle eucalyptus- <strong>en</strong> tamarin<strong>de</strong>bom<strong>en</strong>:<br />
prijs <strong>de</strong> Heer.<br />
Prijs God <strong>en</strong> eer Hem voor altijd.<br />
Alle kleine ding<strong>en</strong>, prijs God,<br />
ijverige mier<strong>en</strong> <strong>en</strong> spring<strong>en</strong><strong>de</strong> vlooi<strong>en</strong>,<br />
spartel<strong>en</strong><strong>de</strong> kikkervisjes <strong>en</strong> muskiet<strong>en</strong>larv<strong>en</strong>,<br />
vlieg<strong>en</strong><strong>de</strong> sprinkhan<strong>en</strong> <strong>en</strong> reg<strong>en</strong>druppels,<br />
graankorrels <strong>en</strong> sardi<strong>en</strong>tjes:<br />
prijs <strong>de</strong> Heer.<br />
Prijs God <strong>en</strong> eer Hem voor altijd.<br />
(gebed uit Tanzania)<br />
Maak ons e<strong>en</strong> mand vol kleur<strong>en</strong><br />
Er is wanor<strong>de</strong> in <strong>de</strong> wereld;<br />
er is zoveel armoe<strong>de</strong>;<br />
er is zoveel ver<strong>de</strong>eldheid on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>;<br />
er is oorlog tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> naties;<br />
er is ge<strong>en</strong> vre<strong>de</strong>.<br />
Wij hebb<strong>en</strong> ons verwij<strong>de</strong>rd <strong>van</strong> uw lief<strong>de</strong>,<br />
maar we zijn <strong>van</strong> U afhankelijk<br />
voor <strong>de</strong> lucht die we ina<strong>de</strong>m<strong>en</strong>;<br />
zon<strong>de</strong>r die lucht zijn we dood,<br />
bewegingsloos, verteerd.<br />
Doe ons omgaan met<br />
onze zusters <strong>en</strong> broe<strong>de</strong>rs,<br />
zwart, wit, rood, geel.<br />
Maak <strong>van</strong> <strong>de</strong> wereld<br />
één grote mand vol kleur<strong>en</strong>,<br />
beschermd door uw machtige hand,<br />
opdat er e<strong>en</strong>heid in die mand zal zijn.<br />
God,<br />
moge dit word<strong>en</strong> vervuld<br />
in Jezus Christus, uw Zoon.<br />
Am<strong>en</strong>.<br />
(gebed uit Tanzania)<br />
Gebed<br />
Goe<strong>de</strong> God,<br />
Op<strong>en</strong> onze or<strong>en</strong>,<br />
zodat wij <strong>de</strong> woord<strong>en</strong> hor<strong>en</strong><br />
die vertell<strong>en</strong> <strong>van</strong> uw lief<strong>de</strong>.<br />
Op<strong>en</strong> ons hart,<br />
zodat <strong>de</strong> zorg<strong>en</strong> <strong>en</strong> nod<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> onze me<strong>de</strong>m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
ons kunn<strong>en</strong> rak<strong>en</strong>.<br />
Op<strong>en</strong> onze hand<strong>en</strong>,<br />
zodat we ze kunn<strong>en</strong> uitstrekk<strong>en</strong><br />
om vre<strong>de</strong> te sluit<strong>en</strong>.<br />
Op<strong>en</strong> onze mond,<br />
zodat we kunn<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong><br />
over uw dad<strong>en</strong> <strong>en</strong> verhal<strong>en</strong>.<br />
12 13
Op<strong>en</strong> onze og<strong>en</strong>,<br />
zodat we in <strong>de</strong> verte kunn<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> in onze me<strong>de</strong>m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
onze zusters <strong>en</strong> broe<strong>de</strong>rs zi<strong>en</strong>.<br />
Vre<strong>de</strong>sw<strong>en</strong>s<br />
Alle<strong>en</strong> <strong>de</strong> rijst die we sam<strong>en</strong> <strong>de</strong>l<strong>en</strong>, voedt.<br />
Alle<strong>en</strong> het water dat we sam<strong>en</strong> drink<strong>en</strong>, lest onze dorst.<br />
Alle<strong>en</strong> <strong>de</strong> strijd die we sam<strong>en</strong> voer<strong>en</strong>, br<strong>en</strong>gt bevrijding.<br />
Alle<strong>en</strong> <strong>de</strong> kleur<strong>en</strong> die we sam<strong>en</strong> <strong>de</strong>l<strong>en</strong>, zull<strong>en</strong> schitter<strong>en</strong>.<br />
Alle<strong>en</strong> <strong>de</strong> woord<strong>en</strong> die we sam<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>, zijn verstaanbaar.<br />
Alle<strong>en</strong> <strong>de</strong> weg die we sam<strong>en</strong> gaan, heeft e<strong>en</strong> doel.<br />
Alle<strong>en</strong> het doel dat we sam<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>, is bereikbaar.<br />
Alle<strong>en</strong> <strong>de</strong> vre<strong>de</strong> die we zelf mak<strong>en</strong>, wordt wereldwijd.<br />
Kin<strong>de</strong>rwoorddi<strong>en</strong>st<br />
Indi<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> gezinsviering is, kunt u gebruik mak<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> suggesties voor e<strong>en</strong> kin<strong>de</strong>rwoorddi<strong>en</strong>st.<br />
Vooraf: aankleding <strong>van</strong> <strong>de</strong> ruimte<br />
U kunt e<strong>en</strong> kijktafel mak<strong>en</strong>, die laat zi<strong>en</strong> dat het <strong>van</strong>daag<br />
<strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> is. En dat het gaat over alle<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> hele wereld.<br />
U kunt <strong>de</strong> poster <strong>van</strong> Missio ophang<strong>en</strong>, met daarbij e<strong>en</strong> grote<br />
wereldkaart. U zet er e<strong>en</strong> waxinelichtje bij <strong>en</strong> e<strong>en</strong> spaarpotje met het<br />
spaarzakje <strong>van</strong> Missio. Leg er ook <strong>de</strong> Kin<strong>de</strong>rkrant <strong>van</strong> Missio bij.<br />
Als verwijzing naar het e<strong>van</strong>gelieverhaal over het mosterdzaadje kunt<br />
u <strong>en</strong>kele zaadjes neerlegg<strong>en</strong>.<br />
1. Op<strong>en</strong>ing<br />
U gaat met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> bij of rond <strong>de</strong> kijktafel staan <strong>en</strong> laat <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong> wat ze zi<strong>en</strong>. U vertelt daarbij dat het <strong>van</strong>daag<br />
<strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> is. Wij d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dan aan alle<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> hele wereld, dichtbij <strong>en</strong> ver weg. U kunt e<strong>en</strong> tekst<br />
over Tanzania voorlez<strong>en</strong> uit <strong>de</strong> Kin<strong>de</strong>rkrant <strong>van</strong> Missio. U steekt het<br />
waxinelichtje aan <strong>en</strong> bidt het volg<strong>en</strong><strong>de</strong> gebed:<br />
Goe<strong>de</strong> God,<br />
wij vier<strong>en</strong> met elkaar <strong>Wereldmissiedag</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />
Wij voel<strong>en</strong> ons verbond<strong>en</strong> met alle kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
op <strong>de</strong> hele wereld.<br />
Wij d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> speciaal aan <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
die het moeilijk hebb<strong>en</strong>,<br />
hier in ons eig<strong>en</strong> land <strong>en</strong><br />
in Tanzania.<br />
Wij bidd<strong>en</strong> U: help ons<br />
om er sam<strong>en</strong> e<strong>en</strong> mooie wereld <strong>van</strong> te mak<strong>en</strong>.<br />
14 15
2a. Bijbelverhaal<br />
Als Bijbelverhaal is gekoz<strong>en</strong> voor <strong>de</strong> e<strong>van</strong>gelielezing <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze zondag<br />
uit Lucas 17, 5-10, met <strong>de</strong> nadruk op <strong>de</strong> verz<strong>en</strong> 5 <strong>en</strong> 6. De lezing<br />
vertelt over <strong>de</strong> kracht <strong>van</strong> het geloof. Geloof gaat niet om groot of<br />
klein, niet om kwantiteit, maar om kwaliteit. Al is het zo klein als<br />
e<strong>en</strong> mosterdzaadje, dan heeft het toch <strong>de</strong> kracht om won<strong>de</strong>r<strong>en</strong> te<br />
verricht<strong>en</strong> oftewel om berg<strong>en</strong> te verzett<strong>en</strong> <strong>en</strong> bom<strong>en</strong> te verplaats<strong>en</strong>.<br />
Het is in <strong>de</strong> grote wereld <strong>en</strong> in <strong>de</strong> eig<strong>en</strong> leefwereld <strong>van</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
helaas niet eerlijk ver<strong>de</strong>eld. Sommige kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> honger of<br />
kunn<strong>en</strong> niet naar school om iets te ler<strong>en</strong> voor later. An<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
lev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> land waar het steeds maar oorlog is. Of moet<strong>en</strong> werk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> nooit spel<strong>en</strong>. En an<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> juist alles wat ze<br />
maar kunn<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />
In <strong>de</strong> bijbel waar <strong>de</strong> verhal<strong>en</strong> over Jezus in staan, wordt verteld dat<br />
<strong>de</strong> wereld er is voor ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat niemand honger zou moet<strong>en</strong><br />
lijd<strong>en</strong>. Jezus laat ook vaak in die verhal<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> wat we kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong><br />
om <strong>de</strong> wereld e<strong>en</strong> beetje mooier te mak<strong>en</strong>. En in dit e<strong>van</strong>gelieverhaal<br />
zegt hij teg<strong>en</strong> zijn leerling<strong>en</strong>, dat het helemaal ge<strong>en</strong> grote ding<strong>en</strong><br />
hoev<strong>en</strong> te zijn. E<strong>en</strong> klein beetje geloof heeft al zoveel kracht dat het<br />
won<strong>de</strong>rtjes mogelijk kan mak<strong>en</strong>. Zelfs e<strong>en</strong> heel klein beetje geloof, zo<br />
klein als e<strong>en</strong> mosterdzaadje.<br />
Het Bijbelverhaal is ook te vind<strong>en</strong> in <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> kin<strong>de</strong>rbijbel:<br />
Woord voor Woord, Karel Eykman (E<strong>de</strong>, 1987): Het mosterdzaadje,<br />
op pagina 56-59. Hoewel het verhaal niet precies naar <strong>de</strong>ze verz<strong>en</strong><br />
in Lucas verwijst, vertelt het wel e<strong>en</strong> versie <strong>van</strong> het verhaal <strong>van</strong> het<br />
mosterdzaadje dat heel goed <strong>de</strong> kracht <strong>van</strong> het kleine laat zi<strong>en</strong>.<br />
2b. Spiegelverhaal<br />
Indi<strong>en</strong> u liever met e<strong>en</strong> spiegelverhaal werkt, dan kunt u het verhaal<br />
op <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> pagina uit Tanzania gebruik<strong>en</strong>.<br />
De Suikerberg<br />
De kleine olifant Hannibal woon<strong>de</strong> in e<strong>en</strong> grote olifant<strong>en</strong>kud<strong>de</strong> aan<br />
<strong>de</strong> voet <strong>van</strong> e<strong>en</strong> hoge berg in Afrika. Eig<strong>en</strong>lijk zou hij e<strong>en</strong> gelukkige<br />
kleine olifant kunn<strong>en</strong> zijn. Maar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re olifant<strong>en</strong>kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
plaagd<strong>en</strong> hem er steeds mee, dat hij bij krijgertje spel<strong>en</strong> altijd als<br />
eerste gepakt werd <strong>en</strong> bij het wedstrijdje hardlop<strong>en</strong> altijd als laatste<br />
aankwam. Soms was Hannibal daarom wel verdrietig. Dan keek hij<br />
omhoog naar <strong>de</strong> witte top <strong>van</strong> <strong>de</strong> grote berg, die e<strong>en</strong>zaam bov<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
wij<strong>de</strong> Afrikaanse vlakte omhoog stak. Alle olifant<strong>en</strong> geloofd<strong>en</strong> dat <strong>de</strong><br />
glinster<strong>en</strong><strong>de</strong> top <strong>van</strong> <strong>de</strong> berg uit suikerglazuur bestond. Maar hoe<br />
suiker smaakte, dat wist eig<strong>en</strong>lijk niemand precies. Want er was nog<br />
nooit e<strong>en</strong> olifant helemaal naar bov<strong>en</strong> geklomm<strong>en</strong>.<br />
Op e<strong>en</strong> dag kreeg Hannibal e<strong>en</strong> fantastisch i<strong>de</strong>e. Hij wil<strong>de</strong> e<strong>en</strong> stukje<br />
suiker <strong>van</strong> <strong>de</strong> bergtop gaan hal<strong>en</strong>. Dan zou niemand hem meer<br />
plag<strong>en</strong>. Vastbeslot<strong>en</strong> ging <strong>de</strong> kleine olifant al vroeg in <strong>de</strong> morg<strong>en</strong> op<br />
pad. Eerst ging het maar e<strong>en</strong> beetje omhoog, maar al snel werd het<br />
steiler <strong>en</strong> steiler. Hannibal moest er <strong>van</strong> zwet<strong>en</strong>. Had hij misschi<strong>en</strong><br />
toch teveel op zich g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>? Hoe hoger hij kwam, hoe min<strong>de</strong>r<br />
bom<strong>en</strong> er war<strong>en</strong>. Grote rots<strong>en</strong> lek<strong>en</strong> het onmogelijk te mak<strong>en</strong> om<br />
ver<strong>de</strong>r te gaan.<br />
De kleine olifant, die het ondanks zijn grote inspanning steeds kou<strong>de</strong>r<br />
kreeg, wil<strong>de</strong> bijna opgev<strong>en</strong>. Maar to<strong>en</strong> hij met zijn laatste kracht<strong>en</strong><br />
langs e<strong>en</strong> scherpe uitstek<strong>en</strong><strong>de</strong> rotspunt stapte, lag daar ine<strong>en</strong>s e<strong>en</strong><br />
wit glinster<strong>en</strong>d landschap voor hem. Ein<strong>de</strong>lijk: het suikerglazuur!<br />
Voorzichtig voel<strong>de</strong> Hannibal met zijn slurf aan <strong>de</strong> witte vlakte – <strong>en</strong> hij<br />
schrok <strong>en</strong> <strong>de</strong>ed snel e<strong>en</strong> stap terug. Hoe kon die suiker nu zo koud<br />
zijn? “Ach, natuurlijk <strong>van</strong>wege het suikerglazuur!”, dacht <strong>de</strong> kleine<br />
olifant. Ondanks <strong>de</strong> kou, waardoor zijn slurf helemaal blauw werd,<br />
maakt hij e<strong>en</strong> grote sneeuwbal, die hij in zijn slurf rol<strong>de</strong> om mee naar<br />
huis te nem<strong>en</strong>.<br />
16 17
Kort voordat het nacht werd, kwam <strong>de</strong> kleine olifant helemaal buit<strong>en</strong><br />
a<strong>de</strong>m weer bij zijn kud<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> berg. Trots liet hij zijn slurf<br />
zakk<strong>en</strong>, om aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>de</strong> sneeuw te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>. Maar alle<strong>en</strong><br />
het laatste beetje water druppel<strong>de</strong> <strong>van</strong> het puntje <strong>van</strong> zijn slurf op <strong>de</strong><br />
warme sa<strong>van</strong>negrond, waar het mete<strong>en</strong> verdroog<strong>de</strong>. Nu zou Hannibal<br />
eig<strong>en</strong>lijk pas echt heel verdrietig moet<strong>en</strong> zijn. Want het bewijs <strong>van</strong><br />
zijn grote daad was gesmolt<strong>en</strong>. Maar <strong>de</strong> kleine olifant wist nu echter,<br />
dat zijn eig<strong>en</strong> vier voet<strong>en</strong> hem ver<strong>de</strong>r kond<strong>en</strong> drag<strong>en</strong> dan alle an<strong>de</strong>re<br />
olifant<strong>en</strong>. En hij begon heel hard <strong>en</strong> vrolijk te lach<strong>en</strong>.<br />
Sinds die dag was hij bij het spel<strong>en</strong> niet meer verdrietig, ook al was<br />
hij nog steeds e<strong>en</strong> beetje langzamer dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re olifant<strong>en</strong>kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />
Tips voor an<strong>de</strong>re verhal<strong>en</strong>:<br />
- De kleine reus. Door Max Bolliger. Oorspronkelijke uitgave<br />
Lemniscaat, Rotterdam, 1981. Dit verhaal kunt u ook vind<strong>en</strong> in<br />
Baukje Offringa, Groei<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> boom. Verhal<strong>en</strong> bij symbol<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
thema’s uit <strong>de</strong> bijbel. (Zoetermeer, 2000, pagina 17-19)<br />
- Pepo vertelt over zijn lev<strong>en</strong> in Tanzania. Zie onze website www.<br />
missiokids.nl<br />
3. Verwerking<br />
De verwerking is afhankelijk <strong>van</strong> het verhaal dat u kiest. Voor alle<br />
verhal<strong>en</strong> geldt: laat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong> wat ze mooi vond<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat<br />
ze misschi<strong>en</strong> raar vond<strong>en</strong> in het verhaal.<br />
Daarnaast kunt <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s lat<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong> of tek<strong>en</strong><strong>en</strong> voor<br />
<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in Tanzania.<br />
4. Afsluiting / gebed<br />
U gaat met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> weer bij <strong>de</strong> kijktafel staan <strong>en</strong> sluit af met e<strong>en</strong><br />
kort gebed:<br />
Goe<strong>de</strong> God,<br />
dank U wel voor alle m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>,<br />
groot <strong>en</strong> klein,<br />
die sam<strong>en</strong> met U<br />
onze wereld mooier mak<strong>en</strong>. Am<strong>en</strong>.<br />
Tip: Aan het eind <strong>van</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>rwoorddi<strong>en</strong>st kunt u <strong>de</strong> Kin<strong>de</strong>rkrant <strong>van</strong><br />
Missio uit<strong>de</strong>l<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Deze (gratis) Kin<strong>de</strong>rkrant kunt u bestell<strong>en</strong><br />
bij Missio in D<strong>en</strong> Haag, telefoon 070 – 304 74 44 <strong>en</strong> e-mail missio@<br />
missio.nl<br />
© tekst<strong>en</strong>: Missio Schweiz / Missio Ne<strong>de</strong>rland<br />
© foto’s: Missio Schweiz<br />
18 19