arguS - wandelzoektocht MuzewandelIng In leuVen Met wedStrIJd
arguS - wandelzoektocht MuzewandelIng In leuVen Met wedStrIJd
arguS - wandelzoektocht MuzewandelIng In leuVen Met wedStrIJd
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>arguS</strong> - <strong>wandelzoektocht</strong><br />
Speuren naar een leefbare Stad<br />
<strong>Muzewandel<strong>In</strong>g</strong> <strong>In</strong> <strong>leuVen</strong><br />
<strong>Met</strong> <strong>wedStrIJd</strong><br />
20.09.09 – 31.12.09
2<br />
al bijna 40 jaar het frisse, groene buitenbeentje van kbc en sinds kort ook dat van cera.<br />
<strong>arguS</strong> informeert en inspireert voor een duurzame, milieuvriendelijke samenleving.<br />
een greep uit onze activiteiten:<br />
• Heb je een passie voor fotograferen en heb je iets met natuur en milieu?<br />
neem deel aan de wedstrijd <strong>arguS</strong>fotograaf van het jaar (jaarlijks van april tot juni.)<br />
Speciale prijzen voor jongeren!<br />
• Bezoek onze fototentoonstellingen. ze reizen het hele land door en<br />
tonen sprekende beelden over natuur, milieu en duurzame ontwikkeling.<br />
• Zin om ook onze vorige <strong>wandelzoektocht</strong>en te ontdekken?<br />
Je kunt de wandelboekjes downloaden van onze website.<br />
• Duik met je fiets de natuur in! Ontdek met de prinsheerlijke fietstochten<br />
het prachtige land van de prins de Merode, het gebied tussen<br />
nete en demer, het land van de witte van zichem (start in laakdal)<br />
of trek op ‘Smokkelfietstocht’ in de westhoek (start in de panne).<br />
• Laat je inspireren door een ijzersterke film over duurzame ontwikkeling<br />
of een snedig debat rond een milieuthema.<br />
• Op zoek naar accurate informatie over de wereld rondom ons?<br />
klimaatbeleid, duurzame ontwikkeling, ggo’s, biodiversiteit, biolandbouw,<br />
alternatieve energiebronnen, ... je vindt het allemaal in<br />
de elektronische ‘kennisbank’.<br />
• Abonneer je op de gratis elektronische KMOmilieunieuwsbrief en<br />
vind maandelijks interessante info in je mailbox.<br />
Meer weten? Surf naar www.argusmilieu.be.<br />
teken er in op de <strong>arguS</strong>telex of word fan op onze facebookgroep!<br />
ontdek <strong>arguS</strong> en we laten je nooit meer los.<br />
<strong>arguS</strong> vzw, eiermarkt 8, 2000 antwerpen, tel. 03 202 90 70<br />
fax 03 202 90 88, e-mail: info@argusmilieu.be<br />
open op werkdagen van 9.00 tot 16.30 uur<br />
het <strong>arguS</strong>kantoor in antwerpen.
goed oM te weten Voor Je op Stap gaat<br />
Sinds 1997 organiseert <strong>arguS</strong> jaarlijks een <strong>wandelzoektocht</strong> in een specifieke stadswijk. doel<br />
is om steden met andere ogen te bekijken. we focussen daarbij op de leefbaarheid van de stad.<br />
Je maakt kennis met thema’s zoals mobiliteit, lawaaibestrijding, afvalpreventie en stadsontwikkeling.<br />
aan elke nieuwe tocht is een wedstrijd verbonden waaraan iedereen kan deelnemen.<br />
<strong>In</strong>houd wandelboekje<br />
informatie over de buurt en verschillende milieuthema’s;<br />
<strong>In</strong> de groene kaderStukJeS V<strong>In</strong>d Je <strong>In</strong>forMatIe, dIe Voor de <strong>wedStrIJd</strong><br />
zelf nIet StrIkt noodzakelIJk IS. bIJ tIJdgebrek kun Je ze oVerSlaan.<br />
een routebeschrijving en een stratenplan;<br />
21 vragen (oplosbaar door goed rond te kijken en creatief na te denken.<br />
<strong>In</strong> principe hoef je nergens binnen te gaan, tenzij anders vermeld);<br />
8 foto’s die je in de juiste volgorde moet plaatsen (blz. 25);<br />
2 schiftingsvragen (blz. 17);<br />
1 creatieve slotvraag (waarmee je apart ook prijzen kunt winnen);<br />
een antwoordformulier (blz. 13 - 16 = uitneembaar middenkatern) om deel te nemen<br />
aan de wedstrijd die loopt tot 31 december 2009.<br />
heen en terug met het openbaar vervoer naar leuven<br />
neem de trein! Makkelijker kan het niet en bovendien is het milieuvriendelijk.<br />
Vanuit het centraal Station van leuven kun je gemakkelijk te voet naar de grote Markt (= startplaats).<br />
Je neemt de hoofduitgang naar het centrum. zo kom je uit op het Martelarenplein.<br />
dan volg je de bondgenotenlaan, recht voor je uit. die wandel je helemaal door tot aan de grote<br />
Markt. de 2 afhaalpunten voor de wandelboekjes en kidsformulieren liggen hier vlakbij (zie verder).<br />
wil je liever met de bus naar de Grote Markt? Ga naar de bushaltes die zich naast het stationsgebouw<br />
bevinden. de bussen die richting stad staan, stoppen er allemaal, na 2 haltes.<br />
afhaalpunten wandelboekjes*<br />
toerisme leuven | <strong>In</strong>&uit leuven: (rechtervleugel stadhuis) <strong>In</strong>gang via de naamsestraat 1,<br />
3000 leuven, 016 20 30 20, www.uitinleuven.be. alle dagen open van 10 tot 17 uur.<br />
opgelet: vanaf 13 december gesloten op zondag en feestdagen.<br />
Shop van M. M van Museum leuven: leopold Vanderkelenstraat 28, 3000 leuven,<br />
www.mleuven.be. open van 10 tot 18 uur - gesloten op maandag.<br />
<strong>arguS</strong>: adres zie blz. 2 - open tijdens de kantooruren (elke werkdag van 9 tot 16.30 uur).<br />
* allen gesloten op 1.11, 25.12 en 31.12<br />
de wandeling<br />
Je kunt dagelijks op stap. Je start en eindigt aan de leuvense grote Markt. de volledige wandeling<br />
is ongeveer 5 km lang. (duur: 3 uur - met een bezoek aan het M-museum erbij: 4,5 uur.)<br />
kort<strong>In</strong>gSbon<br />
geldIg Van 20.09.09 tot 06.12.09<br />
M. M van M u S e u M <strong>leuVen</strong><br />
tentoonstelling ‘rogier van der weyden 1400|1464 - de passie van de Meester’<br />
<strong>Met</strong> dank aan<br />
artes.leuven vzw is een samenwerkingsverband van de stad leuven, de provincie Vlaams-brabant en de k.u.leuven.
M. M van Museum leuven<br />
op 20 september 2009 opent dit museum zijn deuren. omdat het een van de knapste cultuurhuizen<br />
uit de lage landen is, willen we je graag de kans geven om het te ontdekken. Je<br />
kunt er tot 6 december 2009 de expo ‘rogier van der weyden 1400|1464 - de passie van de<br />
Meester’ bezoeken tegen een voordeeltarief (zie kortingsbon onderaan).<br />
prijzen!<br />
de dertig deelnemers met het kleinste aantal fouten op de wedstrijd- en fotovragen en een<br />
goedgekeurd antwoord op de M-slotvraag (zie verder) worden de winnaars van editie<br />
2009. bij ex aequo is het antwoord op de schiftingsvragen doorslaggevend.<br />
de prijzenpot bedraagt 2000 euro en bestaat uit 30 prachtige prijzen (fietsen, waardebons,<br />
en ... een weekendje leuven! <strong>Met</strong> dank aan toerisme leuven).<br />
Juniorwedstrijd - voor kids van 6 tot 12 jaar<br />
we stellen eenvoudige fotovraagjes en geven als opdracht: maak ‘iets creatiefs’ met<br />
de letter M. het juniorformulier kun je afhalen op de startplaatsen of downloaden op<br />
www.argusmilieu.be. er zijn 5 hippe juniorprijzen te winnen!<br />
de M-wedstrijd<br />
als creatieve slotvraag moet u ‘iets met de letter M doen’ (meer info in het middenkatern).<br />
elk antwoord (dat voldoet aan de criteria) is goed voor 1 punt in de <strong>wandelzoektocht</strong>wedstrijd.<br />
Maar! de vijf origineelste antwoorden worden (los van de <strong>wandelzoektocht</strong>wedstrijd)<br />
bekroond met een fameuze M-prijs (met dank aan M. M van museum leuven). de inzenders<br />
mogen eventueel zelf hun M-antwoord voorstellen tijdens de prijsuitreiking.<br />
bezorg ons het antwoordformulier zeker terug!<br />
wie ons vóór 31 december 2009 het antwoordformulier toezendt, faxt of mailt, krijgt later<br />
automatisch de oplossingen toegestuurd per e-mail (februari 2010). bovendien worden uit<br />
alle ingezonden wedstrijdformulieren (los van het aantal fouten) nog drie ‘gelukkige deelnemers’<br />
uitgeloot die een mooie prijs winnen.<br />
prijsuitreiking<br />
alle winnaars worden uitgenodigd op de prijsuitreiking in leuven (22 januari 2010).<br />
reglement<br />
het volledige wedstrijdreglement vind je op www.argusmilieu.be. Je kunt het ook afhalen<br />
in het <strong>arguS</strong>-kantoor.<br />
errata/wegwijzigingen<br />
eventuele wegwijzigingen/errata vind je op onze website www.argusmilieu.be of worden<br />
meegedeeld aan de balie van de verdeelpunten van de wandelboekjes.<br />
<strong>Met</strong> deze bon betaal je 7 euro (i.p.v. 9 euro) pp. bij een bezoek aan de tentoonstelling<br />
‘rogier van der weyden 1400|1464 - de passie van de Meester’<br />
(kinderen jonger dan 13 jaar: gratis)<br />
M. M van Museum leuven, Vanderkelenstraat 28, 3000 leuven<br />
geldIg Van 20.09.09 tot 06.12.09<br />
open van dinsdag tot en met zondag van 10 tot 18 uur (donderdag tot 22 uur)<br />
gesloten op maandag en op zondag 1 november 2009
1<br />
grote Markt<br />
Start: aan het stadhuis<br />
bewonder de schitterende gevel van dit prachtige bouwwerk. de figuren, hertogen, kunstenaars,<br />
geleerden en patroonheiligen staan te pralen...<br />
zoek er je persoonlijke muze uit. hier zijn er genoeg!<br />
ze lijken wat onbeduidend en eenvoudig, maar zijn goedlachs en alert.<br />
ze waken al eeuwenlang over leuven. een stad heeft muzen nodig.<br />
ze inspireren en innoveren. neem een muze mee in gedachten en wie<br />
weet, fluistert ze je wel alle antwoorden in ...<br />
oorspronkelijk stond het stadhuis van leuven wat verderop, op de oude Markt. <strong>In</strong> 1439<br />
startte op de plek van het schepenhuis - ondergebracht in een huizenrij op de plaetse<br />
(de huidige grote Markt) - de bouw van een nieuw stadhuis (Voirste huys). aartsrivaal<br />
brussel, dat al in 1401 begonnen was met de bouw van zijn stadhuis, had de muze van de<br />
leuvenaars aangestoken om eveneens met een sierlijk gotisch stadhuis uit te pakken.<br />
de bouw van het stadhuis - in een u-vorm<br />
rond de binnentuin Vrijthof - verliep in verschillende<br />
fases. onderweg sneuvelde het<br />
plan om op de hoek met de naamsestraat de<br />
belforttoren te bouwen (zie groene cirkel op<br />
tekening). de drassige ondergrond - de dijle<br />
is in leuven namelijk nooit veraf - bleek<br />
daarvoor niet stabiel genoeg.<br />
leuven dook in de 9 e eeuw het eerst in de<br />
geschiedenisboeken op als ‘loven’. ‘lo’ staat<br />
hierbij voor ‘bos’ en ‘ven’ voor ‘moeras’.<br />
leuven, een moeras in het bos dus. leuven<br />
was toen de hoofdstad van het gelijknamige<br />
graafschap, strategisch gelegen langs de dijle<br />
en de heirbaan boulogne-keulen. Vanaf de<br />
11 e eeuw groeide leuven uit tot een bloeiend<br />
handelscentrum.<br />
Vraag 1.1<br />
welke prins was aanwezig bij de<br />
onthulling van de gedenksteen van<br />
de renovatie van het stadhuis?<br />
5
Vraag 1.2<br />
Welke oude ‘baan’ kruiste het stadshuis?<br />
Je verlaat de grote Markt langs de eikstraat. die straat vind je links van het politiekantoor.<br />
onderweg passeer je de huisbrouwerij domus. Sinds 1985 vloeien hier drie artisanale bieren<br />
via een ‘pijplijn’ rechtstreeks van de moderne brouwerij naar de tapinstallatie aan de toog.<br />
Je mag een proevertje uiteraard nooit afslaan, maar we zijn pas begonnen met deze zoektocht,<br />
houd de geest van je muze dus op scherp!<br />
aan het einde van de eikstraat kom je aan de tiensestraat. Sla die rechts in.<br />
aan je linkerkant vind je aan het college de Valk een gedenkplaat voor professor Jan pieter<br />
Minckelers. hij ontdekte eind 18 de eeuw dat, als je steenkool zonder zuurstof verbrandt, er<br />
een gas ontstaat dat lichter is dan lucht. zo werd Minckelers een grondlegger van de luchtvaart,<br />
want met dit gas geraakte de luchtballon probleemloos van de grond. dit brandbaar<br />
licht- of stadsgas werd geproduceerd in gasfabrieken. het werd gebruikt als lichtbron. <strong>In</strong><br />
Maastricht, geboortestad van Minckelers, werd in 1854 de eerste gasleiding aangelegd om<br />
de straatverlichting met lichtgas te voeden. tot in de jaren ‘60 van vorige eeuw werd ook<br />
gekookt en verwarmd met lichtgas. na de intrede van aardgas verdwenen de gasfabrieken<br />
en bleven erg vervuilde gronden achter.<br />
na huisnummer 78 aan de tiensestraat vind je aan de rechterkant de ingang van het stadspark.<br />
6
2<br />
StadSpark<br />
dit Sint-donatuspark ontstond in<br />
1866 uit de samenvoeging van het<br />
afgebrande Sint-donatuscollege en de<br />
particuliere tuinen van drie colleges.<br />
het ontwerp is van de hand van tuinarchitect<br />
rosseels, die zich duidelijk<br />
liet inspireren door de engelse landschapsstijl.<br />
eind vorige eeuw onderging<br />
het park een grondige renovatie.<br />
Vraag 2.1<br />
hoe wordt dit park in de<br />
volksmond genoemd?<br />
wandel even tot het beeld van diegene<br />
die de mosterd haalt.<br />
dit beeldje was een initiatief van de<br />
Mannen van het Jaar. zij verenigen<br />
zich op hun veertigste om met grote<br />
zwier hun vijftigste verjaardag voor te<br />
bereiden. tien jaar lang organiseren<br />
deze benjamins allerlei activiteiten.<br />
op hun vijftigste voelen ze zich helemaal<br />
nog niet afgeschreven en gaan<br />
ze verder als abraham door het leven.<br />
Mannen dus die hun muze jong willen<br />
houden ...<br />
Vraag 2.2<br />
we hadden het al eerder over professor Minckelers, de geleerde man ‘die de gas<br />
deed branden’. eén van de bordjes uit het Jaartallenverbond verwijst naar een van<br />
zijn vliegende uitvindingen. Welke naam staat op dit bordje?<br />
Vraag 2.3<br />
welke ‘Mannen’ tonen hier aan dat leuven en brussel een speciale band hebben<br />
met elkaar?<br />
Voor de wedstrijd is het niet nodig om het park verder in te wandelen. Maar het loont wel<br />
de moeite er een kijkje te nemen.<br />
7
als je verder wandelt in het Sint-donatuspark, ontdek je wat verderop aan je rechterkant<br />
op de aarden wal restanten van een toren, opgetrokken uit zand- en ijzerzandsteen. deze<br />
toren maakte deel uit van de eerste ringmuur rond leuven, aangelegd in de 12 e eeuw. de<br />
ringmuur was 2 750 m lang. Maar de stad barstte uit haar voegen en een tweede ringmuur<br />
was onontbeerlijk om haar tegen vijanden te beschermen. <strong>In</strong> 1360 was de klus geklaard: een<br />
tweede ringmuur van meer dan 7 km lang, die een 7 maal grotere oppervlakte veilig onder<br />
zijn hoede nam.<br />
Verlaat het park opnieuw langs de<br />
tiensestraat en wandel rechtdoor<br />
het herbert hooverplein op.<br />
halverwege het plein vind je het<br />
standbeeld van edouard remy. hij<br />
was een grote mijnheer in de<br />
leuvense geschiedenis. remy was<br />
een typische 19 e -eeuwse, paternalistische<br />
ondernemer van een rijst-<br />
en stijfselfabriek in wijgmaal. hij<br />
had het hart op de goede plaats en<br />
schonk jaarlijks de tegenwaarde<br />
van 10 000 euro aan de stad om<br />
arbeiders werk te verschaffen.<br />
Verder financierde hij een nachtasiel<br />
en een ‘hospitaal’ voor ongeneeslijk<br />
zieken. alle politieke partijen<br />
waren het roerend eens: deze<br />
man verdient een standbeeld!<br />
Vraag 2.4<br />
Welk woord past achteraan in het rijtje?<br />
Hongerigen - Werklozen - Ongeneeslijken - Daklozen - Baby’s - ?<br />
kies uit:<br />
a. armen<br />
b. zieken<br />
c. Scholieren<br />
d. arbeiders<br />
aan het einde van het plein steek je over en zo kom je op het Mgr. ladeuzeplein.<br />
8
3Mgr. ladeuzeple<strong>In</strong><br />
aan je rechterkant vind je de universiteitsbibliotheek.<br />
de universiteitsbibliotheek<br />
bevond zich oorspronkelijk<br />
op de oude<br />
Markt. Maar zoals je<br />
kunt zien op een basreliëf<br />
op de middengevel,<br />
ging deze bibliotheek aan<br />
het begin van de eerste<br />
wereldoorlog in de vlammen<br />
op. <strong>In</strong> 1921 startten<br />
de amerikaanse architecten<br />
whitney warren en<br />
charles d. wetmore de<br />
bouw van deze nieuwe<br />
universiteitsbibliotheek<br />
in neo-Vlaamse-renaissancestijl.<br />
Vraag 3.1<br />
<strong>In</strong> de VS verzamelden universiteiten en hogescholen fondsen voor de bouw van<br />
deze nieuwe universiteitsbibliotheek. ze kregen een mooie vermelding op het<br />
gebouw.<br />
Wat is de naam van een gul college uit Californië?<br />
Vraag 3.2<br />
de schenkers lieten nog net geen amerikaanse vlag op het universiteitsgebouw<br />
wapperen ... Maar ze konden het toch niet laten met de sterren van hun vlag te<br />
pronken. Hoeveel werden er aangebracht?<br />
Midden op het plein vind je de indrukwekkende ‘totem’ van Jan fabre.<br />
deze totem spietst een uitvergrote juweelkever op een 23 m hoge naald. Volgens fabre is<br />
de kever het geheugen van de natuur. fabre vond voor dit werk zijn muze in de universiteitsbibliotheek,<br />
die met zijn drie miljoen boeken een collectief geheugen van de mensheid<br />
vormt. Jan fabre ontwierp dit kunstwerk in 2004, ter gelegenheid van de 575 e verjaardag<br />
van de k.u. leuven.<br />
Verlaat het plein via de leopold Vanderkelenstraat aan de westelijke zijde (aan taverne<br />
picasso). de windhaan op de universiteitshal helpt je daarbij graag een handje ... aan de<br />
leopold Vanderkelenstraat 28 vind je aan je linkerkant het Museum M.<br />
9
4M van Museum leuven<br />
het Museum leuven, kortweg M, is het vervolg<br />
op het Stedelijk Museum Vander kelen-Mertens.<br />
het nieuwe gebouw is van de hand van architect<br />
Stéphane beel. <strong>Met</strong> zijn totale oppervlakte van<br />
13.500 m 2 is M het grootste cultuurhuis van de<br />
stad. <strong>In</strong> zijn ontwerp integreert beel het herenhuis<br />
van voormalig burgemeester leopold<br />
Vander kelen, het vroegere universitaire college<br />
van Sint-Ivo samen met twee nieuwe panden in<br />
een evenwichtig en strak complex. de leuze<br />
leuven eeuwenoud springlevend indachtig,<br />
streeft hij naar complementariteit tussen<br />
bestaande en nieuwe architectuur waarin oude<br />
en hedendaagse kunst met elkaar in dialoog kunnen<br />
treden. Schilder- en beeldhouwkunst, fotografie,<br />
video en film, design en architectuur zullen<br />
in het nieuwe museum, via tijdelijke tentoonstellingen,<br />
een plaats krijgen.<br />
de zeer uitgebreide en gevarieerde museumcollectie<br />
telt ongeveer 46.000 objecten. ontstaan<br />
uit een 18 e -eeuws rariteitenkabinet in het stadhuis<br />
evolueerde de collectie, dankzij belangrijke schenkingen, van een verzameling met<br />
vooral historische inslag tot een volwaardig overzicht van de kunstproductie in leuven en<br />
in brabant. twee ankerpunten: de late gotiek (15 e -eeuwse en vroeg-16 e -eeuwse schilderijen-<br />
en beeldencollectie) en de 19 e eeuw met constantin Meunier, Jef lambeaux en georges<br />
Minne als sterkhouders.<br />
Je hoeft het gebouw niet te betreden om de onderstaande vraag op te lossen.<br />
Vraag 4.1<br />
<strong>In</strong> een van de oude delen van Museum M werd ooit de Stedelijke bibliotheek<br />
ondergebracht. Hoeveel jaar geleden werd de leeszaal opgericht?<br />
de binnentuin is vrij toegankelijk. ga eens een kijkje nemen!<br />
Vraag 4.2<br />
Welke oude boom bevindt zich op het binnenplein?<br />
en omdat we ons toch in de sfeer van de Vlaamse primitieven<br />
bevinden fluistert de muze je deze schilderachtige tip in:<br />
10
een bezoekje aan M van Museum leuven: de moeite waard !<br />
<strong>In</strong> de vaste collectie sta je met bewondering stil bij topwerken uit de gotiek en de 19 e<br />
eeuw. <strong>In</strong> de voormalige woning Vander kelen geniet je in de historische stijlkamers van<br />
diverse toegepaste kunsten. of misschien wil je je muze laten prikkelen in het intieme<br />
prenten- en tekeningenkabinet? Daarnaast biedt M ook tijdelijke tentoonstellingen<br />
aan. zo kun je dit najaar, tot 6 december, de toptentoonstelling rogier van der<br />
weyden 1400l1464 - de passie van de Meester bewonderen (zie ook blz.3).<br />
Voor de uitvoering van het Museum M grasduinde beel in het arsenaal van duurzame<br />
bouwtechnieken. groendaken brengen natuur in de stad, houden het regenwater uit de riolering<br />
en houden in de zomer het gebouw eronder koel. Vanaf de andere daken wordt het<br />
regenwater opgevangen en hergebruikt als water voor de toiletspoeling. het museum munt<br />
uit in energie-efficiëntie en dankt dat aan een stevige raam-, muur- en dakisolatie, een dimbare<br />
en zuinige verlichting met tl-lampen en een slim verwarmingssysteem. de luchtverwarming<br />
maakt namelijk geen gebruik van de (koudere) buitenlucht, maar recupereert de<br />
lucht uit de museumruimtes. hierdoor moet de lucht minder sterk opgewarmd worden om<br />
een comfortabele temperatuur te bereiken. Veel aandacht ging ook naar het gebruik van<br />
duurzame bouwmaterialen. zo is het hout van zowel het binnen- als buitentimmerwerk<br />
fSc-gelabeld. dit hout is gegarandeerd afkomstig uit duurzaam beheerde bossen.<br />
keer op je stappen terug om het museum te verlaten en sla verder links de Vanderkelenstraat<br />
in. Sla onmiddellijk links de Savoyestraat in. aan het einde ervan sla je rechts de<br />
tiensestraat in. Je komt uit op het Maarschalk fochplein.<br />
Je moet nu naar de rechterkant van de Sint-pieterskerk geraken. Steek daarom tweemaal<br />
het zebrapad over - zo kan je ook ‘fonske’, het studentje begroeten. Je komt uit op het<br />
Margarethaplein. daal het plein af. aan het einde ervan vind je een indrukwekkende<br />
Vrijheidsboom.<br />
Sla linksaf om het volgende pleintje, het Mathieu de layensplein, te bereiken.<br />
de modernistische muze<br />
als je oversteekt, net voor je het M. de laeyensplein bereikt, merk je rechts een van de<br />
drie woontorens van Sint-Maartensdal: een modernistische wijk in het centrum van de<br />
stad. architect was renaat braem, een adept van le corbusier, die met hoogbouw<br />
ruimte voor licht, lucht en groen in de wijk wilde creëren.<br />
eind jaren '90 renoveerde de huisvestingsmaatschappij deze blokken. deze renovatie<br />
zette een punt achter de afvalkokers - waar alle afval samen op een hoopje belandde -<br />
om zo de boodschap van selectief inzamelen kracht bij te zetten. de Stad leuven leidde<br />
vrijwilligers uit de blokken op om hun medebewoners in te wijden in de geheimen van<br />
afvalarm leven en hoe hun afval selectief in te zamelen. <strong>In</strong> deze smeltkroes met nationaliteiten<br />
was dat niet meteen een gemakkelijke klus. Maar de resultaten liegen er nu<br />
niet om: de afvalberg is er fors gedaald en de afvalhokjes in de woonblokken worden<br />
nu gebruikt zoals het hoort.<br />
11
5rond het MathIeu de laYenSple<strong>In</strong><br />
recht voor je uit (aan de dirk boutslaan)<br />
zie je een vrije busstrook. hiermee neemt<br />
de bus de in de file aanschuivende auto’s<br />
lekker te grazen. <strong>In</strong> haar mobiliteitsbeleid<br />
heeft de Stad leuven het openbaar vervoer<br />
hoog in het vaandel. zo zorgt de<br />
lijn sinds mei 2009 op vrijdag en zaterdag<br />
voor extra nachtverbindingen met<br />
brussel.<br />
binnenkort toeren er ook milieuvriendelijk<br />
hybridebussen rond in leuven. deze<br />
hybridebussen worden aangedreven door<br />
elektromotoren. een dieselmotor zorgt<br />
voor de elektriciteit. Vervolgens slaat een<br />
batterij de energie die bij het remmen vrijkomt op en geeft die bij het vertrekken weer af.<br />
zo’n bus verbruikt tot 25% minder brandstof en stoot jaarlijks 70 ton minder co 2 uit dan<br />
een gewone dieselbus.<br />
ondertussen rust de lijn haar bestaande dieselbussen stelselmatig uit met roetfilters om de<br />
uitstoot van fijn stof in te dijken. de federale overheid geeft trouwens subsidies aan particulieren<br />
om hun wagen van een roetfilter te voorzien. doen, want voor je het weet, knarsetandt<br />
je muze onder een dikke laag fijn stof!<br />
12<br />
de schatkamer<br />
links op dit plein zie je de Sint-pieterskerk, een onvoltooid bouwwerk uit de 15 e eeuw.<br />
Van de drie torens - waarvan er eentje 170 meter hoog moest reiken - blijven enkel de<br />
torenbasissen over. ook hier gooide de drassige ondergrond roet in het eten: op een<br />
hoogte van 50 meter moest de bouw noodgedwongen gestaakt worden.<br />
Vraag 5.1<br />
welke knappe geleerde met een vogelsoort in zijn naam staat vanuit een<br />
zijstraatje te gluren?<br />
Vraag 5.2<br />
<strong>In</strong> een ander zijstraatje vind je een winkel die de straatnaam alle eer aandoet.<br />
de uitbaters zijn harde werkers, maar de timmerman-metselaar die hier naar alle<br />
waarschijnlijkheid ooit woonde, was vast ook niet te onderschatten...<br />
Welk werkgereedschap komt op de gevel niet voor?<br />
a. truweel b. zaag c. passer d. lijmklem e. hamer<br />
wandel verder rechtdoor de dirk boutslaan in. Sla links de franz tielemanslaan in.<br />
ga meteen naar de dijle.
antwoordforMulIer*<br />
<strong>wandelzoektocht</strong> <strong>leuVen</strong><br />
Voornaam/naam: .................................................................................................<br />
Straat: ........................................................................................... nr.: ................<br />
postnummer: ............................ plaats: .................................................................<br />
telefoon: .................................................................. leeftijd: ..............................<br />
e-mail: ................................................................................................................<br />
School/beroep: .............................................. datum van deelname: .......................<br />
handtekening<br />
> als jouw antwoord op de slotvraag genomineerd wordt (zie verder), ben je<br />
dan bereid om de tekst voor te lezen op de prijsuitreiking?<br />
o Ja<br />
o neen, lIeVer nIet<br />
* elke deelnemer mag 1 antwoordformulier indienen. het moet eigenhandig geschreven en ondertekend<br />
zijn. wie meerdere formulieren indient, wordt gediskwalificeerd.<br />
het volledige wedstrijdreglement vind je bij <strong>arguS</strong> of op www.argusmilieu.be.<br />
over deze wedstrijd wordt geen briefwisseling gevoerd.<br />
uItneeMbaar MIddenkatern<br />
13
antwoord hIer op de Vragen uIt het wandelboekJe<br />
Vraag 1.1: ..........................................................................................................................<br />
Vraag 1.2: .........................................................................................................................<br />
Vraag 2.1: .........................................................................................................................<br />
Vraag 2.2: ........................................................................................................................<br />
Vraag 2.3: .........................................................................................................................<br />
Vraag 2.4*: a b c d<br />
Vraag 3.1: .........................................................................................................................<br />
Vraag 3.2: .........................................................................................................................<br />
Vraag 4.1: .........................................................................................................................<br />
Vraag 4.2: ........................................................................................................................<br />
Vraag 5.1: .........................................................................................................................<br />
Vraag 5.2*: a b c d e<br />
Vraag 6.1: .........................................................................................................................<br />
Vraag 6.2: ........................................................................................................................<br />
Vraag 7.1: .........................................................................................................................<br />
Vraag 7.2: .........................................................................................................................<br />
Vraag 8.1*: a b c d<br />
Vraag 8.2: a ...................................................................................................................<br />
Vraag 8.2: b ...................................................................................................................<br />
Vraag 8.2: c ...................................................................................................................<br />
Vraag 8.3: ........................................................................................................................<br />
Vraag 9.1*: a b c<br />
Vraag 9.2: ........................................................................................................................<br />
* omcirkel het correcte antwoord.<br />
14
fotozoektocht<br />
op de fotobladzijde (zie blz. 25) staan 8 foto’s (van a tot h).<br />
noteer de volgorde waarmee je ze langs het parcours terugvindt. duid dit met<br />
een volgnummer (van 1 tot 8) aan. bv., als je foto g als eerste ontdekt, schrijf je<br />
ernaast 1, enz.<br />
foto a:<br />
foto c:<br />
foto e:<br />
foto g:<br />
SchIft<strong>In</strong>gSVraag 1<br />
hoeveel webbezoekers van onze website www.argusmilieu.be zal onze teller<br />
registreren vanaf 1 januari 2010 t.e.m. 4 januari 2010?<br />
antwoord SchIft<strong>In</strong>gSVraag 1<br />
SchIft<strong>In</strong>gSVraag 2<br />
Hoeveel antwoordformulieren zullen 2 fouten bevatten?<br />
antwoord SchIft<strong>In</strong>gSVraag 2<br />
foto b:<br />
foto d:<br />
foto f:<br />
foto h:<br />
15
SlotVraag <strong>wandelzoektocht</strong> <strong>leuVen</strong><br />
doe IetS <strong>Met</strong> M!<br />
de minimale vereiste is dat je jouw favoriete M-woord neerpent (de M van Mooi, van<br />
Milieu, …) en in 1 zin neerpent waarom je dit woord - in het kader van deze Muzewandeling<br />
in leuven - kiest.<br />
bV: M van Mooi, omdat ik het een mooie, interessante wandeling vond.<br />
Vul zeker iets in, want je verdient er 1 belangrijk punt mee in de <strong>wandelzoektocht</strong>wedstrijd!<br />
Maar er is meer!<br />
Je mag ook iets origineels doen met M!<br />
Je kunt een illustratie toevoegen, een muziekstuk schrijven, een kunstwerk maken (niet het<br />
vast aan dit antwoordblad). alles kan, als het maar met de M en de <strong>wandelzoektocht</strong> te<br />
maken heeft. creativiteit wordt beloond want de origineelste antwoorden krijgen een extra<br />
prijs (= de M-prijs). de 5 winnaars worden ook uitgenodigd op de prijsuitreiking en mogen<br />
er (eventueel) zelf hun M-inzending voorstellen.<br />
16<br />
antwoord SlotVraag<br />
Ik kies voor de M van: ……………………………………<br />
omdat:<br />
bezorg/zend dit ingevulde antwoordformulier vóór 31.12.09 aan<br />
<strong>arguS</strong>, het milieupunt van kbc en cera,<br />
eiermarkt 8, 2000 antwerpen - fax. 03 202 90 88 - info@argusmilieu.be
6de dIJle<br />
hier is de dijle - weliswaar in een keurslijf van stenen en beton - nog het daglicht gegund, maar<br />
op vele plaatsen in leuven verdween ze volledig onder de grond. ooit speelde deze waterloop<br />
een belangrijke rol in de geschiedenis van leuven. Maar door watervervuiling en regelmatige<br />
overstromingen bekoelde de liefde tussen beide snel. Straten en huizen werden over de rivier<br />
gebouwd en de dijle werd gedwongen tot een ondergronds bestaan in gigantische rioolbuizen.<br />
gelukkig is het tij gekeerd en besloot de Stad leuven om - waar mogelijk - het dijlewater<br />
weer aan de oppervlakte te brengen. ‘de dijle levend door leuven’ is dan ook de onberispelijke<br />
muze van elk nieuw stedenbouwkundig project. op termijn moet dit leiden tot een<br />
wandel- en fietspad langs het water: van wijgmaal in het noorden, dwars door het centrum,<br />
tot in de zuidelijke dijlevallei.<br />
wie wenst, kan verderop eventjes een kijkje nemen naar een bijzonder mooie plek aan<br />
het water. <strong>In</strong> de plaats van de franz tielemanslaan verder links in te slaan (in de richting<br />
van de brusselsestraat) moet je naar rechts. Je volgt de dijle zowat 100 meter verder.<br />
daar ben je vlakbij de muziekacademie. de dijle heeft hier een bijzonder rustige en<br />
groene oever en Stad leuven heeft er plannen mee. er komen terrassen om de band<br />
met het water te versterken en er worden binnenkort ook muurvegetaties aangeplant.<br />
zowel de landschappelijke als de ecologische waarde van de omgeving zal er op vooruitgaan.<br />
Stel je de groene kaaimuur voor door de ogen van een muze. zie je de varens,<br />
de mossen, korstmossen en de gele helmbloemen al?<br />
keer daarna op je stappen terug.<br />
wandel de franz tielemanslaan uit...<br />
op de brug maak je kennis met paep thoon, een fratsenmaker uit de 15 e<br />
eeuw. ook op zijn sterfbed was humor nog zijn grote muze: ‘begraaf me<br />
maar onder een waterspuwer, zo hoef ik nooit dorst te lijden.’<br />
Vraag 6.1<br />
paep thoon vindt het jammer dat hij met zijn rug naar de dijle toegekeerd<br />
staat. <strong>Met</strong> zijn argusogen kan hij wél zien waar het water<br />
in de stad stroomt ... Maar ook e2, a4 en f5 trekken zijn aandacht.<br />
Waarom dan wel?<br />
laat paep thoon achter je en steek de brusselsestraat over. ga naar rechts en sla dan<br />
onmiddellijk links de predikherenstraat in. aan huisnummer 22 vind je huis Morillon.<br />
huis Morillon deed ooit dienst als kruidenmengkamer van het oud gasthuys. guy Morillon<br />
(1516-1555), de secretaris van keizer karel, en later de gasthuiszusters vestigden zich hier.<br />
bij de renovatie van het gebouw werd de authenticiteit volledig behouden. Vandaag doet<br />
huis Morillon dienst als hotel - in de volksmond nog steeds bekend als ‘het kloosterhotel’ -<br />
en vind je er een gezellige ‘culturele’ brasserie. een aanrader!<br />
17
aan het einde van de predikherenstraat sla je rechts eventjes de o.l.V.-straat in en dan ga<br />
je meteen links de Sint-annastraat in. aan dit kruispunt vind je de onze-lieve-Vrouw-tenpredikherenkerk.<br />
deze oude gotische predikherenkerk wordt sinds enige tijd niet meer gebruikt voor liturgische<br />
vieringen, maar kreeg een culturele functie. Vandaag vormt het de thuisbasis voor het<br />
leuvense cultureel centrum 30cc. ga eens een kijkje nemen!<br />
wandel verder de Sint-annastraat in. Je komt opnieuw uit in de o.l.V.-straat. Sla die links<br />
in. aan de t-splitsing wandel je rechts de Minderbroedersstraat in.<br />
de Minderbroedersstraat heeft wellicht het hoogste IQ van heel leuven, want je vindt er<br />
het ene college na het andere. woonhuizen zijn er nauwelijks. langs dit traject hoef je<br />
alvast geen fotovragen te zoeken. behalve deze dan, een foto van onze muze:<br />
Vraag 6.2<br />
Bij welk instituut vind je haar terug?<br />
Je wandelt de Minderbroedersstraat helemaal uit.<br />
18<br />
de dijle, de muze van hertogendal<br />
nu oogt dit stadsdeel nogal troosteloos. Maar gelukkig is er met het stedenbouwkundig<br />
project hertogendal beterschap in zicht.<br />
<strong>Met</strong> dit project zal in de nabije toekomst tussen de brusselsestraat, de kapucijnenvoer<br />
en de Minderbroedersstraat een aantrekkelijk autovrij woongebied van ongeveer 9 ha<br />
uit de grond verrijzen. deze 850 woningen moeten onderdak bieden aan gezinnen met<br />
verschillende samenstellingen, leeftijden en inkomens. ook winkels, horecazaken,<br />
sport- en spelgelegenheid, en tal van voorzieningen krijgen er hun plek. de overwelfde<br />
dijle wordt opengelegd en de oevers krijgen een groen en publiek karakter.<br />
waardevolle gebouwen, zoals de restanten van de stadswallen die zich ter hoogte van<br />
de hoofdingang van het Justus lipsiuscollege bevinden, blijven behouden.<br />
aan het einde van de Minderbroedersstraat, aan huisnummer 50, vind je het atelier van<br />
antoon Verbeeck.<br />
Van een opmerkelijke expo-ruimte gesproken! dit kunstenaarsatelier van antoon Verbeeck<br />
en ann dieltjens was vroeger een anatomisch theater. Vesalius toonde er zijn snijkunst<br />
voor de medische studenten....<br />
Steek de kapucijnenvoer over. zo kun je de kruidtuin in wandelen.
7de kruIdtu<strong>In</strong><br />
Vrij toegankelijk van 1.10 tot 30.4 van 9u tot 17u. Van 1.5 tot 30.9 van 9u tot 20u.<br />
welkom in de oudste kruidtuin van belgië.<br />
henri-Joseph rega, professor in de geneeskunde,<br />
liet hem in 1739 aanleggen om zijn<br />
studenten te onderrichten in de talrijke<br />
geneeskundige toepassingen van planten.<br />
een strategische voorraad aan geneeskrachtige<br />
planten en kruiden werd aangelegd. of<br />
hoe een muze van weleer, vrij rationeel van<br />
aard, nu een frisgroene verademing in deze<br />
buurt brengt!<br />
later werd de collectie van de kruidtuin uitgebreid<br />
met sierplanten, planten met economische<br />
waarde (koffiestruik, kokospalm, ...)<br />
en allerlei curiosa. zo loop je er misschien de<br />
moerascipres of de doodsbeenderenboom tegen het lijf. het serrecomplex pronkt met tropische<br />
en subtropische water- en moerasplanten, boomvarens, orchideeën en klim- en hangplanten.<br />
op dit lapje grond van 2,2 ha maak je dus in een notendop kennis met een wereldwijde plantenweelde.<br />
Sinds 1976 is de kruidtuin bekroond met de titel ‘beschermd landschap’.<br />
Vraag 7.1<br />
ga op zoek naar de muze. ze verwelkomt je blootsvoets, in een lang kleed, op een<br />
klapstoeltje. ze kijkt met dromerige ogen naar een sierplant...<br />
Wat is de Nederlandse naam van deze plant?<br />
dit is je tip: 500 + 500 +<br />
Vraag 7.2<br />
<strong>In</strong> de nabijheid van de alpiene kas vind je de davidia <strong>In</strong>volucrata.<br />
Wat is de Nederlandse naam die daar getoond wordt?<br />
Verlaat de kruidtuin langs het toegangsgebouw waardoor je binnenkwam.<br />
Vlakbij de kruidtuin ligt het Sint-Jacobsplein (ga de kapucijnenvoer links in, neem de<br />
eerste straat links (biezenstraat) en je bent er). Van 9.10.2009 tot 11.10.2009 loopt hier<br />
het project ‘kunst in de steigers’ en is de kerk uitzonderlijk open. allen daarheen! keer<br />
daarna op je stappen terug.<br />
Sla de kapucijnenvoer rechts in. wat verder laat je het grasmushof rechts liggen.<br />
Steek voorzichtig over, want je moet bij het volgende kruispunt links de Janseniusstraat in.<br />
wandel tot je bijna aan de dijle komt.<br />
19
aan je linkerkant zie je de zonnepanelen op het dak van het paridaensinstituut. <strong>In</strong> de talrijke<br />
zonnecellen van zo’n paneel wordt het zonlicht omgezet in elektrische stroom. zonnepanelen<br />
zitten duidelijk in de lift. eind 2007 tikte het vermogen van de geïnstalleerde zonnepanelen in<br />
Vlaanderen af op 18 megawatt. een jaar later bedroeg dat al 60 megawatt. ook de Stad<br />
leuven laat zich qua hernieuwbare energie niet onbetuigd: één vierde van haar gebruikte<br />
elektriciteit is groene stroom, o.a. van zonnepanelen op enkele stadsgebouwen. Maar bij Stad<br />
leuven luidt het motto: de groenste stroom is de stroom die niet wordt verbruikt. zo houdt<br />
een energiezorgproject in 15 stadsgebouwen het energieverbruik met argusogen in de gaten.<br />
rationeel omspringen met energie blijft de hoofdboodschap. ook tal van bewustmakingscampagnes<br />
moeten de leuvenaar warm maken om in huis zuinig met energie om te springen.<br />
rust even uit op het zitbankje aan het water, want hier moet je beslissen welk parcours je<br />
verder wilt volgen om naar het pater damiaanplein te gaan. tot aan dit plein hoef je<br />
voor de wedstrijd geen vragen op te lossen of foto’s te zoeken.<br />
Maak je keuze uit de korte weg (300 m) of de langere weg langs het begijnhof (1 500 m).<br />
• Korte weg: Loop de Janseniusstraat verder uit en je bent meteen op het Pater<br />
damiaanplein! lees verder vanaf hoofdstuk 8.<br />
• Lange route: Wandel rechts het Redingenhof in, en volg de bocht naar links. Net voorbij<br />
de dijle-eend sla je rechts een wandelpad langs de dijle in. <strong>In</strong> het stadspark verderop<br />
(open van 07.00 tot 19.00 uur) laat je de vijver links liggen en volg je het pad verder<br />
rechtdoor tot je aan de dijlemolens komt. <strong>In</strong> de zwartzustersstraat ga je even links af en<br />
dan meteen rechts, het groot begIJnhof in.<br />
20<br />
het groot begijnhof van leuven (begijnhof ten<br />
hove) heeft het uitzicht van een ‘ministad-in-destad’.<br />
het is een typisch stadsbegijnhof (3 ha). de<br />
huizen zijn gegroepeerd langs straten en niet rondom<br />
een plein (pleinbegijnhof).<br />
<strong>In</strong> de loop van de 12 e eeuw kozen heel wat vrouwen<br />
er bewust voor om in afzondering een kuis,<br />
vroom en armoedig leven te leiden. de leuvense<br />
gemeenschap van ongehuwde, semireligieuze<br />
vrouwen kreeg in de vroege 13 e eeuw hier grond<br />
toegewezen om er zich te vestigen: een moerassig<br />
stuk, gelegen tussen twee armen van de dijle, dat buiten (de bescherming van) de eerste<br />
stadsomwalling viel. een latijns opschrift aan de kerk vermeldt 1234 als (vermoedelijke)<br />
stichtingsdatum van het begijnhof.<br />
het merendeel van de huizen dateert uit de periode 1630-1670. ze werden opgetrokken<br />
in streekeigen, traditionele architectuur, versierd met enkele sobere, barokke elementen.<br />
Vandaag is het begijnhof (met uitzondering van de kerk) een 'universitaire woonwijk'.<br />
wandel rechtdoor tot de t-splitsing aan de lange muur en ga daar rechts. ga dan links de<br />
benedenstraat in: een grijs straatbordje bevestigt dat je goed zit. aan het einde ervan sla je<br />
achter de lindeboom links de rechtestraat in. aan het einde daarvan sla je links de<br />
Schapenstraat in. die wandel je helemaal uit (een flinke stap). aan het einde ligt een groot<br />
kruispunt. aan je linkerkant vind je het pater damiaanplein.
8<br />
pater daMIaanple<strong>In</strong><br />
dit plein - een van de oudste van de stad - was oorspronkelijk zeer belangrijk omdat de<br />
korenhalle zich daar bevond, een bakermat voor de verdeling van ‘hertogelijke goederen’.<br />
de hal verdween en de naam van het plein wijzigde in ‘het laag gelegen plein’ of de ledigheid,<br />
de ‘Verckens- of Veemerckt’ en de ‘pottekesmet’ - daar zit studentenfolklore voor iets<br />
tussen. tegenwoordig heet het ‘pater damiaanplein’, en dat zal vast nog een tijdje zo blijven.<br />
Maar voor het plein zelf heeft de stad plannen van heraanleg uitgetekend.<br />
Vraag 8.1<br />
een stad verandert voortdurend.<br />
Maar toch ...<br />
als je deze oude tekening van het<br />
pater damiaanplein vergelijkt met<br />
de situatie van vandaag blijven<br />
drie van de vier elementen - aangeduid<br />
door de letters a b c d -<br />
behouden. welke letter geeft géén<br />
overeenkomst met de huidige situatie<br />
weer?<br />
hoe sterk het uitzicht van het plein door de jaren heen ook gewijzigd is, toch klinken aloude,<br />
welluidende namen van weleer nog steeds als muziek in de oren...<br />
Vraag 8.2<br />
de stichters van scholen en kloosters speelden in deze regio duidelijk een belangrijke<br />
rol. geef de voornaam van de volgende personen.<br />
a. paridaens<br />
b. Van padua<br />
c. Jansenius<br />
een van de wensen bij de heraanleg van dit plein is dat het<br />
nabijgelegen standbeeld van pater damiaan (dat zich nu in de<br />
brusselsestraat bevindt) hier een plaatsje zou krijgen.<br />
pater damiaan, heeft door zijn boeiende, maar zware leven bij<br />
iedereen een enorme bewondering afgedwongen. hij zette<br />
zich in voor de melaatsen in Molokai en stierf er in 1889 zelf<br />
aan lepra. zijn lichaam werd in 1936 overgebracht naar de<br />
kerk, hogerop op het plein. <strong>In</strong> 2005 werd hij verkozen tot ‘de<br />
grootste belg’.<br />
pater damiaan,<br />
door c. Meunier<br />
21
22<br />
als jongeman uit tremelo trad Jozef de Veuster (pater damiaan) in bij de congegratie<br />
van de heilige harten van Jezus en Maria. <strong>In</strong> 1864 werd hij priester gewijd in honolulu<br />
en in 1873 trok hij naar Molokai, een hawaïaans eiland met verbannen lepralijders die<br />
er leefden in erbarmelijke omstandigheden. Sindsdien leefde pater damiaan enkel en<br />
alleen nog maar om deze mensen, in afwachting van hun dood, een menswaardig<br />
bestaan te gunnen. hij legde een waterleiding aan, timmerde huizen en richtte een<br />
weeshuis op waar hij de kinderen onderwijs gaf. hij verzorgde - pijprokend om de geur<br />
van verrotting te milderen - de etterende wonden en amputeerde rottende lichaamsdelen<br />
... met zijn timmermanszaag. de publicatie van een ‘bedelbrief’ in the times veroorzaakte<br />
een ware schokgolf, en mensen van overal ter wereld stortten geld op zijn<br />
beschermde rekening. daarmee kon hij verzorgingsmiddelen kopen en ontsmettingsbaden<br />
laten aanleggen. hiermee is pater damiaan de uitvinder van ‘het goede doel’.<br />
onvermoeibaar zette hij echter zijn strijd voor zijn melaatse vrienden voort tot hij zelf<br />
aan lepra overleed. Jozef de Veuster is een wereldwijde muze, die mensen blijft inspireren<br />
om zich belangeloos en tomeloos voor hun medemens in te zetten. op 11 oktober<br />
2009 wordt pater damiaan heilig verklaard.<br />
Vraag 8.3<br />
deze vraag doet vast een belletje rinkelen. welke beschermer van o.a. slagers,<br />
begrafenisondernemers, zwijnenhoeders, varkens en huisdieren kijkt toe op dit<br />
plein?<br />
een van de straten die aan het plein grenst, is de ‘ramberg’. deze naam is afkomstig van<br />
‘raem-berg’. tijdens de bloeiperiode van de lakenindustrie maakten de ambachtslieden<br />
graag gebruik van het heuvelachtige gebied. ze stelden aan de zuidhelling van de ‘hoge<br />
heuvel’ hun ‘raam’-kaders op, zodat de zon lakens en linnen optimaal kon drogen. zonneenergie<br />
avant-la-lettre dus.<br />
Verlaat het plein via de parijsstraat.<br />
wat verder aan je rechterkant vind je het heilig drievuldigheidscollege. daar werden<br />
onlangs nestkasten voor gierzwaluwen aangebracht. <strong>In</strong> de winterperiode zijn de gierzwaluwen<br />
niet thuis, want vanaf eind augustus lokt hun instinctmatige muze hen naar afrika, tot<br />
over de evenaar, zo maar eventjes 7 000 km van hier. tegen half april komen ze terug naar<br />
onze streken om er te nestelen en te broeden. oorspronkelijk nestelde de gierzwaluw op<br />
rotsen en kliffen, maar het stedelijke milieu blijkt een prima alternatief. ze bouwen hun<br />
nesten in gaten en spleten onder kapotte of scheefliggende dakpannen, langs schoorstenen,<br />
dakkapellen en regenpijpen. Maar bij de renovatie van oude huizen verdwijnen deze gaten<br />
en spleten onherroepelijk. daarom helpen de stad leuven en natuurpunt vzw de gierzwaluw<br />
een handje door het ophangen van nestkasten. behalve om te broeden en de kleintjes<br />
te voeren, vertoeft de gierzwaluw permanent in de lucht. ook slapen doet hij hoog in de<br />
lucht. hij vliegt daarvoor zo’n 3 000 meter hoog, om vervolgens zachtjes naar beneden te<br />
glijden ...<br />
Sla rechts de lavorenberg in. zo kom je op de oude Markt terecht.
9oude Markt<br />
enkele jaren geleden al werd de oude<br />
Markt heraangelegd. hergebruik van<br />
de oude materialen - zoals de langwerpige<br />
kasseien van de wegverharding -<br />
stond hierbij centraal. tijdens de<br />
heraanleg vonden de bomen van de<br />
oude Markt een tijdelijk onderkomen<br />
in kessel-lo. daarna mochten ze terug<br />
naar hun vertrouwde stek.<br />
de oude Markt is dé studentikoze plek<br />
van leuven bij uitstek. en in een stad<br />
met alleen al 30 000 universiteitsstudenten<br />
mag de kotmadam uiteraard<br />
niet ontbreken. Je vindt haar wat<br />
hogerop op de markt, met de koffiekan in haar hand. Vraag is of dit tafereel zich de dag<br />
van vandaag nog veelvuldig voordoet...<br />
Vraag 9.1<br />
Welke woord past het best bij dit figuurtje?<br />
a. bol b. wereld c. aarde<br />
Vroeger - toen er nog geen waterleiding was - konden mensen hun dorst laven aan de Sint-<br />
Janspomp op de Oude Markt. Even kijken of dit nog altijd kan?<br />
op de Sint-Janspomp vind je een verwijzing naar de drie engelen of de drie zussen<br />
butelia, genoveva en utopia. ze werden vroeger aanbeden om typische vrouwenziektes<br />
te voorkomen. hier aan deze pomp werd alvast de proef op de som genomen en<br />
gooide men een hoed in het bad voor de pomp. bleef de hoed drijven, dan was genezing<br />
voor de vrouw in zicht. onheil was echter op komst, als de hoed zonk...<br />
Vraag 9.2<br />
waarom klaagt niemand over het feit dat de Sint-Janspomp geen water meer<br />
geeft?<br />
de <strong>wandelzoektocht</strong> eindigt hier. nu moet je enkel nog de slotvraag beantwoorden en je<br />
antwoordformulier kan naar <strong>arguS</strong>!<br />
Via de kortestraat kom je opnieuw op de grote Markt.<br />
we hopen dat de muze je daadwerkelijk geïnspireerd heeft om leuven met àndere ogen te<br />
ontdekken en dat je hebt genoten van de bruisende, energieke, ernstige maar evengoed<br />
studentikoze dijlestad.<br />
23
24<br />
parcourS <strong>Muzewandel<strong>In</strong>g</strong> <strong>leuVen</strong><br />
rode lijn = parcours<br />
Volgnummers = hoofdstukken<br />
blauwe stippellijn = facultatieve route naar groot begijnhof
fotoblad<br />
de onderstaande foto’s vind je langs het parcours terug. zet ze in de juiste volgorde!<br />
Vul in op het antwoordblad.<br />
(de foto die je eerst ontdekt wordt 1, enz. de laatste foto die je onderweg terugvindt zal 8 zijn.)<br />
25
onze partnerS<br />
artes.leuven is de tentoonstellingsvzw van de stad leuven, de provincie Vlaams-brabant en<br />
de k.u.leuven. artes.leuven is organisator van de tentoonstelling<br />
rogier van der weyden 1400|1464 - de passie van de Meester, in het kader van<br />
de feestelijke opening van M, het nieuwe museum van leuven.<br />
de tentoonstelling loopt van 20 september tot 6 december 2009.<br />
M van Museum leuven, leopold Vanderkelenstraat 28, 3000 leuven,<br />
www.rogiervanderweyden.be<br />
de milieudienst Stad leuven omvat een cel Vergunningen (milieuvergunningen, bodemsanering,<br />
geluidshinder) en de cel duurzaam beleid (uitwerking van een ambitieus duurzaam<br />
milieubeleid). Sensibilisatie-initiatieven, informatiecampagnes of doelgerichte acties rond allerlei<br />
verschillende milieuthema’s worden hier ontwikkeld en uitgewerkt. onze variatie aan acties<br />
is enorm: van kringlooptuinieren en afvalpreventie over rationeel energiegebruik of subsidie<br />
voor groendaken, naar een scholenproject, het netwerk duurzaam leuven, natuurontwikkeling<br />
of een <strong>wandelzoektocht</strong>. leidraad voor alle projecten is de samenwerkingsovereenkomst met<br />
het Vlaams gewest die erg sturend werkt voor het stedelijk milieu- en natuurbeleid.<br />
www.leuven.be - milieudienst@leuven.be<br />
Museum M - M van Museum leuven. M, het splinternieuw museum van leuven opent<br />
op 20 september 2009.<br />
een belangrijk nationaal museum met internationale ambities. M brengt hedendaagse en<br />
oude kunst samen in een dynamisch centrum voor creatie, reflectie en presentatie.<br />
www.mleuven.be<br />
Sacred places vzw is een kunstenorganisatie. zij houdt zich bezig met het<br />
bedenken van originele concepten en het uitwerken van kleine en grote<br />
multidisciplinaire projecten. disciplines worden gecombineerd tot totaal-<br />
voorstellingen, met een samenspel tussen professionelen en amateurs.<br />
www.sacredplaces.be, info@sacredplaces.be, 0476 90 57 93<br />
toerisme leuven zet leuven in de kijker! Via <strong>In</strong>&uit leuven, de balie van toerisme leuven,<br />
heten we de bezoekers van de stad van harte welkom. <strong>In</strong> de back office van toerisme leuven,<br />
wordt alles in het werk gesteld om actief de binnen- en buitenlandse markten te bespelen. dit<br />
doen we niet alleen door leuven te vertegenwoordigen op tal van binnen- en buitenlandse<br />
(publieks)beurzen en workshops, maar ook door actief mee te werken aan de organisatie van<br />
heel wat evenementen (open Monumentendag, leuvenkooktkunst, aha! wetenStappen).<br />
toerisme leuven treedt daarnaast ook op als tussenpersoon voor rondleidingen in de stad<br />
(i.s.m. de koninklijke leuvense gidsenbond), dagtrips of weekendarrangementen. en last but<br />
not least: op de back office van toerisme ontstaan tal van folders en brochures, die bij<br />
<strong>In</strong>&uit leuven beschikbaar zijn.<br />
toerisme leuven | <strong>In</strong>&uit, naamsestraat 1, 3000 leuven, www.leuven.be/toerisme<br />
26
dank<br />
anne liefsoens, annik altruy, nathalie poot en Veronique Vandekerchove,<br />
M. M van Museum leuven<br />
anneleen decraene en lien de keukelaere, artes.leuven vzw<br />
ben. de keyser, Sacred places vzw<br />
filip rondou<br />
geert Vanhorebeek, Milieudienst stad leuven<br />
hildegard Van de Velde, kbc<br />
karolien hellemans en nancy brouwers, toerisme leuven<br />
liesbeth croimans, toerisme leuven | <strong>In</strong>&uit leuven<br />
luc delrue, <strong>In</strong>tendant M. M van Museum leuven<br />
roger Jacobs, stadsarchitect, Stad leuven<br />
tina cuyt, Marketing toerisme leuven<br />
colofon<br />
Samensteller:<br />
patrick Verheye, freelance copywriter, ecowegwijs<br />
coördinator:<br />
hilde Van den berge, <strong>arguS</strong> vzw<br />
foto’s:<br />
erwin donvil, kbc<br />
druk:<br />
drukkerij Van der poorten, kessel-lo<br />
deze brochure is een initiatief van<br />
<strong>arguS</strong>, het milieupunt van kbc en cera<br />
© 2009 <strong>arguS</strong> vzw<br />
eiermarkt 8 ■ 2000 antwerpen<br />
tel. 03 202 90 70 ■ fax 03 202 90 88<br />
info@argusmilieu.be ■ www.argusmilieu.be<br />
V.u. helga Van der Veken, eiermarkt 8, 2000 antwerpen<br />
27
28<br />
<strong>arguS</strong> vzw, eiermarkt 8, 2000 antwerpen<br />
tel. 03 202 90 70 fax 03 202 90 88<br />
info @ argusmilieu.be www.argusmilieu.be