110812 Waarom WRAP Wat kan WRAP betekenen in de ... - AanZet

110812 Waarom WRAP
Wat kan WRAP betekenen in de GGz en daarbuiten?
Waarom willen wij de WRAP toevoegen aan wat er al in Nederland is aan
instrumenten voor zelfhulp en ervaringsdeskundigheid?
1. Geeft een meer omvattend en gestructureerd kader voor herstel volgens
het herstelconcept, zelfhulp en eigen regie dan nu beschikbaar is.
• De WRAP bestaat uit 7 onderdelen die alle 7 gericht en afgestemd
zijn op het hoofddoel: wat heeft iemand nodig om zich goed te
voelen. Het is een methode die als basis wellness heeft en van
daaruit ziekte en tegenslagen benadert. Met name voor mensen die
langdurige problemen ervaren, zorgafhankelijk zijn of een
gemarginaliseerd bestaan in de samenleving leiden is de vraag
naar waar je je goed bij voelt ver buiten beeld. Zeer ondersteunend
in het omkeren van de blikrichting.
• Het belangrijkste winstpunt van de WRAP is dat die omkering in
blikrichting een ingang biedt om steeds meer de eigen
herstelruimte te ontdekken en in te vullen. Het is de start van een
'interne transitie'. Onderliggend is de overtuiging dat dit altijd
mogelijk is en mogelijkheden biedt al zijn ze soms nog niet zo
zichtbaar.
• Ziekte en problemen worden niet ontkend maar worden binnen het
kader van zelfregie gebracht. De onderdelen worden nadrukkelijk
niet met een hulpverlener ingevuld maar zelf in gelijkwaardige
uitwisseling met anderen en de ervaringsdeskundige. Dit en de
key-concepts ondersteunen het opwekken van eigen vertrouwen
waardoor die onvoorziene mogelijkheden, eigen kracht etc. ook in
beeld kunnen komen. Laat zich nl. niet afdwingen. "Hoe harder je
trekt, hoe minder je krijgt". Deze paradox wordt in WRAP heel mooi
opgeheven.
• Geeft cliënt dus ondersteuning om de hulp te vragen die hij zelf
echt wil en daarmee de hulpverlening de mogelijkheid
herstelondersteunend te zijn. Regie ligt bij de cliënt
2. De fundamentele herstelprincipes krijgen methodologisch vorm waarmee
WRAP modelgetrouwheid op herstel ondersteunt en andere
'herstelproducten' versterkt.
• Door de ervaringen in alledaags taalgebruik te benoemen en weg te
halen uit psychiatrisch jargon worden mensen aangemoedigd hun
ervaringen met zichzelf en het gewone leven te verbinden. Levert
reframing van de psychiatrische duiding.
• Door te opereren vanuit 5 kernbegrippen (hoop, eigen
verantwoordelijkheid, persoonlijke ontwikkeling, opkomen voor
jezelf en steun) zit het herstelconcept in alle vezels van het
programma: de cliënt is de enige die regie heeft.
• Het is een model dat uitnodigt tot ontwikkeling en daarmee de
proces kant van herstel ondersteunt.
3. De methode geeft ervaringsdeskundigen een houvast om hun rol invulling
te geven op de kenmerken die onderscheidend zijn voor
ervaringsdeskundigheid.
• Begeleiding van individu of in de groep vanuit gelijkwaardigheid,
deskundigheid op proces niet op inhoud. Onderscheidend van

hulpverlening die deskundigheid op inhoud vereist. De WRAP biedt
een gestructureerd proces voor iedere gewenste inhoud = 'vrije
ruimte'
• De 'values and ethics' die hiervoor noodzakelijk zijn, vormen een
vast onderdeel van de bijeenkomsten. Dit bewaakt terugval in 'het
beter-weten', stelt nadrukkelijk gelijkwaardigheid, vrijwilligheid, de
mogelijkheden van herstel en de waarde van ieder individu,
ongeacht staat waarin iemand zicht bevindt, centraal.
• Omdat het een ontwikkelmodel betreft kan de ervaringsdeskundige
het verdere contact met de cliënt binnen het kader van de
(sleutelbegrippen van de) WRAP vorm geven.
4. Bestaande instrumenten en methoden sluiten aan bij de WRAP.
• De bestaande instrumenten HDJZ en HWG dragen bij aan het
'openen van de blikrichting'. Ze verleggen van uitkomst op
ziekteverschijnselen naar eigen kracht, hoop en proces. WRAP
ondersteunt in het verder openen op het concrete eigen leven en
het vormgeven aan die verandering in blikrichting op alle aspecten
die aan de orde kunnen zijn.
• IMR en SDM hebben pas echt zin als de blikrichting gekanteld is
van ziekte naar mogelijkheden en eigen wensen die in beeld
geraakt zijn. Zonder dat is vaak niet duidelijk waar te beginnen en
waartoe.
• Strengthmodel: biedt geweldige ondersteuning vanuit hulpverlening
bij het herstelconcept. Onmisbaar is verkenning van strength vanuit
de gelijkwaardigheid, erkenning, herkenning en troost van
ervaringsdeskundigheid. Minder direct doelgericht is vaak een
eerste voorwaarde voor een vrije verkenning.
5. Evidence based.
RCT onderzocht (Cook). Significant hoger op:
• symptoomreductie (waarneming cliënt)
• hopefulness op eigen capaciteit tot initiatief en volhouden (niet op
vinden van de goede weg naar bereiken doel)
• kwaliteit van leven:kansen voor nieuwe skills, ontspanning en
recreatie, gevoel van veiligheid en vrijheid
(vergelijk HvGestel:
• empowerment
• hoop (hier niet gesplitst)
• (zelf-)vertrouwen (geen effect op fysieke gezondheid, eenzaamheid,
vermijdingsgerichte coping; zwak pos. op algehele mentale gezondheid,
kwaliteit van leven, taakgericht coping; zwak negatief op emotiegerichte
coping)
Waarde in vergelijking? Mogelijk doet WRAP meer aan versterken algeheel welbevinden?
De WRAP is een zelf management instrument dat ontwikkeld is vanuit de context van de
GGz maar ook daarbuiten zeer goed inzetbaar is voor iedereen die meer grip op het
eigen leven wil krijgen en houden.