Beleidsplan 2013-2017 - PKN Rhenen

Beleidsplan 2013-2017 van wijkgemeente
Rond de Cunerakerk
‘EEn stad diE op EEn bErg ligt…’
Jullie zijn het licht in de wereld. Een stad die boven op een berg
ligt, kan niet verborgen blijven …
RdC beleidsplan 31-01-2013
Mattheüs 5:14
1

Inhoudsopgave
Inleiding ................................................................................................................................. 1
1. Algemeen ........................................................................................................................ 1
1.1 De Protestantse gemeente in Rhenen .......................................................................... 1
1.2. De wijkgemeente Rond de Cunerakerk en haar omgeving ........................................ 1
1.3 Identiteit van de gemeente ....................................................................................... 2
1.4 Opbouw van de gemeente ....................................................................................... 2
2. Typering van de wijkgemeente Rond de Cunerakerk .................................................... 3
2.1 De gemeente in beelden: vesting, theater of herberg? ............................................. 3
2.2 De gemeente als herberg ......................................................................................... 4
3. Visie op de (ontwikkeling van de) wijkgemeente .......................................................... 4
4. De kerkenraad ................................................................................................................. 5
4.1. Structuur/organisatie ................................................................................................... 5
4.2 Activiteiten Kerkenraad .......................................................................................... 6
5. Pastoraat ........................................................................................................................... 6
5.1 De context, waarin het pastoraat plaatsvindt. ............................................................... 6
5.2 Organisatie/structuur van het pastoraat ........................................................................ 8
5.3 Activiteiten pastoraat .................................................................................................... 9
6. Diaconaat ...................................................................................................................... 10
6.1. Kerntaken .................................................................................................................. 10
6.2. Activiteiten Diaconie ................................................................................................. 10
7. Missionair werk ............................................................................................................ 11
7.1 Beleid ..................................................................................................................... 11
7.2 Activiteiten ............................................................................................................ 11
8. Financiën en Beheer ..................................................................................................... 11
8.1. Beleid ........................................................................................................................ 11
8.2. Activiteiten van de kerkenraad .................................................................................. 12
9. Jeugd- en jongerenwerk ................................................................................................ 13
9.1. Catechese ................................................................................................................... 13
10. Rond de Eredienst ...................................................................................................... 14
10.1. Beleid ...................................................................................................................... 14
10.2. Reguliere diensten ................................................................................................... 14
10.3. Liturgie/ Kerkmuziek .............................................................................................. 15
10.4. Bijzondere diensten ................................................................................................. 15
10.5 Andere bijzondere diensten ..................................................................................... 16
11. Vrijwilligersbeleid .......................................................................................................... 17
12. Communicatie van het beleid ......................................................................................... 18
13. Werkplan/Prioriteiten periode 2013 - 2017 .................................................................... 19
14. Evaluatie van het werkplan ............................................................................................ 19
RdC beleidsplan 31-01-2013
2

Inleiding
Voor u ligt het beleidsplan voor de komende jaren van onze wijkgemeente Rond de Cunerakerk (wijk
1) van de Protestantse Gemeente Rhenen.
Dit beleidsplan is geen eindpunt. Veel plannen die in de komende hoofdstukken worden genoemd
vragen om nadere uitwerking en doorwerking in onze gemeente. Dit is ook de manier van
beleidsvorming zoals binnen de wijkgemeente wordt voorgestaan; samen met de gemeente stappen
zetten die nodig zijn. Dit in een tempo dat we samen met elkaar bepalen.
We weten ons daarbij afhankelijk van de leiding van Gods Geest. Zonder Hem zijn al onze plannen,
hoe goed uitgewerkt ook, tot mislukken gedoemd. “Als de Heer het huis niet bouwt, tevergeefs
zwoegen de bouwlieden eraan” (ps. 127:1). We bidden dat dit beleidsplan een middel mag zijn om als
wijkgemeente Rond de Cunerakerk een weerspiegeling te zijn van “Een stad die op een berg ligt …”
zoals Jezus die opdracht geeft aan zijn discipelen in Matt. 5:13 – 17.
1. Algemeen
1.1 De Protestantse gemeente in Rhenen
De Hervormde wijkgemeenten Rond de Cunerakerk, Rhenen-Hoog, en Bethel (Gereformeerde
Bond) vormen vanaf 2007 samen met de Gereformeerde Kerk één gemeente, ieder met behoud
van de eigen identiteit. Afgevaardigden van de wijkkerkenraden ontmoeten elkaar in de Algemene
Kerkenraad.
Binnen de Protestantse Gemeente Rhenen ligt de verantwoordelijkheid voor het beleid en de
activiteiten binnen de wijkgemeente bij de wijkkerkenraad.
Onze wijkgemeente Rond de Cunerakerk staat open voor samenwerking met de wijkgemeenten
Ontmoetingskerk en Bethel waar dit mogelijk is vanuit de identiteit van de gemeente. We vinden
wel, dat samenwerking een resultaat is van activiteiten en ontwikkelingen die van onderaf komen.
We bedoelen daarmee, dat samenwerking niet opgelegd moet worden. Vrijwilligheid geeft immers
een veel sterker fundament voor succesvolle samenwerking.
1.2. De wijkgemeente Rond de Cunerakerk en haar omgeving
Wijkgemeente Rond de Cunerakerk beslaat (als geografische gemeente) het oude deel van de
gemeente Rhenen en enkele wijken die in de loop van de zeventiger en tachtiger jaren zijn
gebouwd. Wij kerken in de monumentale Cunerakerk.
In de loop van de jaren hebben met name ook inwoners uit de rest van Rhenen, uit omliggende
plaatsen, zoals uit Veenendaal, Ede, de Betuwe, Elst en Wageningen gekozen voor onze
gemeente, zodat deze een streekfunctie heeft gekregen. Deze ontwikkeling maken ook de andere
wijken in Rhenen door. Het begrip geografische gemeente heeft zijn betekenis verloren. Er heeft
een omslag plaatsgevonden naar “mentale” gemeenten. De kerkganger kiest de wijkgemeente,
waar hij/zij zich het beste thuis voelt.
RdC beleidsplan 130213
1

1.3 Identiteit van de gemeente
Onze gemeente “Rond de Cunerakerk” is een open confessionele gemeente. Wij willen daarbij
ruimte geven aan vormen van geloofsbeleving die geïnspireerd worden door het Evangelische
gedachtegoed binnen de PKN.
Onder “Open” verstaan wij: betrokken bij de samenleving en bij de problemen die zich daar
voordoen. Hierbij denken wij aan mogelijkheden het Evangelie uit te dragen en bezinning op
ethische vragen rond armoede, eenzaamheid, ziekte, gezin, relaties.
Met Confessioneel bedoelen wij: we staan in de traditie van de Reformatie, belijden Christus in
gemeenschap met de reformatorische belijdenisgeschriften (met name de Heidelbergse
Catechismus). Zie bijlage 1 bij dit beleidsplan.
Het evangelie is niet veranderd, maar we willen oog hebben voor de voortdurend veranderende
context van onze samenleving en de vragen die dit voor de kerk met zich meebrengt. Dit doen we
door ruimte te geven aan vormen van een eigentijdse geloofsbeleving uit het Evangelische
gedachtegoed binnen de PKN. Dit uit zich met name in de jongerendiensten en de vorming van
zogenaamde Gemeentegroeigroepen, maar ook in de erediensten wordt ruimte geboden aan
eigentijdse muzikale vormen.
In onze wijkgemeente ontmoeten mensen van reformatorische origine, mensen van confessionele
origine en mensen die zich qua geloofsbeleving thuisvoelen bij meer evangelische vormen elkaar.
1.4 Opbouw van de gemeente
De wijkgemeente telt op dit moment circa 1350 leden, die zijn onderverdeeld in 735 pastorale
eenheden. Schematisch is dat als volgt weer te geven:
RdC beleidsplan 130213
Leden Rond de Cunerakerk
2
Lidmaten
Doopleden
Overige leden

In onze wijkgemeente valt het op, dat alle leeftijdscategorieën goed vertegenwoordigd zijn. Vanwege
een wijziging in de ledenregistratie van de PKN is het helaas niet goed mogelijk om trends van de
afgelopen jaren goed in beeld te brengen. Ondanks dat, lijkt het erop dat onze gemeente in elk geval
stabiel blijft qua ledental. De leeftijdscategorie 0-39 is in onze wijkgemeente goed vertegenwoordigd,
hetgeen tegen de landelijke trend in gaat.
Het is zaak om vinger aan de pols te houden. Het is van belang om in de gaten te houden hoe de
opbouw van onze gemeente zich ontwikkelt en daarop inspelen. We bedoelen daarmee, dat we
jaarlijks monitoren of er wijzigingen zijn ingetreden en wat daarvan dan de oorzaak (positief of
negatief) is geweest. Zo mogelijk kan het beleid daarop worden toegespitst.
.
RdC beleidsplan 130213
Leeftijdsopbouw gemeente
2. Typering van de wijkgemeente Rond de Cunerakerk
2.1 De gemeente in beelden: vesting, theater of herberg?
Metaforen kunnen helpen om de typering van de gemeente scherper voor ogen te krijgen.
Daarvoor worden wel drie typeringen gebruikt: de gemeente als respectievelijk vesting (waarin de
kerk een gesloten bolwerk is als bescherming tegen de boze buitenwereld), theater (waarin een
voorstelling wordt gegeven en de leden slechts toeschouwers zijn) of herberg.
De herberg is een plaats waar je tot rust kunt komen, voeding kunt halen, zodat je gesterkt het
leven weer aankunt. In een herberg gaat het om levensbehoeften. Een herberg investeert in
gastvrijheid, openheid voor iedereen. Het gaat wel om serieuze zaken. Of een herberg goed
functioneert, hangt af van het personeel.
De vraag is of er wel genoeg personeelsleden (arbeiders) zijn. Heeft de herberg genoeg te bieden
en wat is het aanbod? Wordt er niet teveel aandacht gegeven aan mensen die alleen maar in- en
uitlopen, zodat er minder aandacht is voor de stamgasten? Als iedereen consumeert, wie
produceert er dan? Wie zijn de gasten? Deze vragen zijn steeds van belang en dienen als
uitgangspunt wanneer er belangrijke beslissingen genomen moeten worden.
3
0-19
20-39
40-59
60-74
75+

2.2 De gemeente als herberg
Wij kiezen nadrukkelijk voor het beeld van de gemeente als herberg. Vooral zal worden
geïnvesteerd in de toerusting van de meelevende leden van de gemeente (het personeel van de
herberg). Deze mensen willen wij toerusten zodat zij het Evangelie verder kunnen uitdragen en
daarmee vorm kunnen geven aan de missionaire opdracht. De ‘rand’ van de gemeente zien wij als
potentiële gasten. We willen hen graag verwelkomen in onze gemeente.
Het personeel werkt het beste als er sprake is van een team. Onderlinge betrokkenheid is dus erg
belangrijk. Communicatie heeft prioriteit. Als gemeente moeten we investeren in bekendheid: wie
zijn we en wat hebben we te bieden. Dit bereiken we door de gemeenteleden ambassadeurs te
laten zijn van onze gemeente. Daarbij staan de gaven en talenten van mensen centraal.
We willen gastvrij zijn in onze erediensten en andere bijeenkomsten van de gemeente.
3. Visie op de (ontwikkeling van de) wijkgemeente
Dit is onze missie:
RdC beleidsplan 130213
Wijkgemeente Rond de Cunerakerk wil een gemeente
zijn overeenkomstig het beeld van de herberg, waarin
mensen naar elkaar omzien en zich onderling verbonden
weten door het Evangelie
Het draait in de gemeente om de drie C´s:
1. Contact met God, de omgang met de Heer persoonlijk en in de liturgie.
2. Contact met elkaar, het omzien naar elkaar, netwerk van vriendschappen, "a place where
everybody knows your name" (een plaats waar iedereen je naam kent).
3. Contact met de samenleving, diaconaat: het dienstbaar aanwezig zijn.
De gemeente is een sociale gemeenschap en wil een vangnet zijn voor hen die op een keerpunt
staan in hun leven. We willen inspirerend en uitnodigend zijn voor rand- en buitenkerkelijken. We
gaan voor een aantrekkelijke gemeenschap, waarin mensen zich spoedig thuis voelen. De
gemeenteleden worden intensief betrokken bij het beleid en bij belangrijke beslissingen. Trouw
contact met de gemeenteleden door middel van huisbezoeken,gemeentegroeigroepen en
gemeentekringen is een uitgangspunt voor het pastoraat. De gemeenteleden worden gezien als
aandeelhouders, niet als consumenten. Hiermee wordt bedoeld,dat van gemeenteleden verwacht
wordt, dat zij zich mede verantwoordelijk voelen voor het leven en werken in de gemeente.
Toerusting van kerkenraad en gemeente vinden wij van groot belang. Bij het betrekken van
gemeenteleden bij het kerkenwerk staan de gaven van de individuele gemeenteleden voorop. Zie
hiervoor ook de paragraaf over het vrijwilligersbeleid.
Belangrijkste kenmerken van de gemeente:
Waar gemeenschap beleefd kan worden met God, en met elkaar
De gemeente opent zich voor gasten
Bij elkaar te gast zijn
Vreemdeling zijn is een centraal aspect van onze identiteit (zelfbeeld)
Kenmerk van die houding is ruimte scheppen voor mensen om - als zij dat willen - te
participeren aan wat er toe doet
We stellen ons ten doel dat wijkgemeente Rond de Cunerakerk een Herberg zal zijn waar het een
drukte van jewelste is. Met heel veel vaste stamgasten, met heel veel mensen die spontaan willen
meehelpen om de zaak draaiende te houden, met heel veel mensen die nieuwsgierig komen
binnenlopen, en met heel veel warme en veilige hoeken waar iedereen een plekje vindt waar hij of
zij zich geborgen voelt! Kortom: een Herberg waarin een sfeer hangt die een beetje lijkt op de
sfeer die God belooft in zijn Vaderhuis!
4

4. De kerkenraad
De kerkenraad ziet als zijn opdracht het Evangelie van Jezus Christus in woord en daad te
belijden en te verkondigen. Hij wil de gemeente toerusten tot dienstbaarheid (Efeze 4:12) als
onderdeel van de gastvrijheid. De kerkenraad ontwikkelt het beleid t.a.v. de gemeente en stelt het
vast.
4.1. Structuur/organisatie
De kerkenraad bestaat uit één full-time predikant, zes diakenen, waarvan één jeugddiaken, elf
ouderlingen, waaronder twee jeugdouderlingen en twee ouderlingen met een speciale opdracht,
één ouderling die specifiek belast is met het ouderenpastoraat en drie ouderlingkerkrentmeesters.
Er zijn twee kerkrentmeesters afkomstig uit onze wijkgemeente op voordracht
van de wijkkerkenraad aangesteld door de Algemene Kerkenraad.
Daarnaast is er binnen de begroting ruimte voor de inzet van een kerkelijk werker in
deeltijdverband.
Er is een moderamen (dagelijks bestuur), waarin de verschillende ambten vertegenwoordigd zijn.
Het moderamen wordt jaarlijks in de eerste vergadering van het nieuwe jaar benoemd.
De kerkenraad streeft naar een redelijke verdeling van de ambten tussen vrouwen en mannen en
de verschillende generaties. Het is van belang dat de kerkenraad een duidelijke afspiegeling is
van de gemeente en dat de gemeente zich hierin ook kan herkennen.
Belangrijk is dat de leden van de kerkenraad op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in
kerkelijk Nederland en kennis dragen van de relevante belijdenisgeschriften.
Bij het benaderen van gemeenteleden voor kerkelijke ambten staan de talenten van
gemeenteleden voorop.
In de praktijk blijkt dat gemeenteleden aarzeling hebben om een ambt te vervullen. Dit
manifesteert zich vooral ten aanzien van het ouderlingschap. De kerkenraad legt duidelijk uit aan
gemeenteleden die het ambt van ouderling zouden kunnen vervullen, wat van hen gevraagd
wordt. Elke nieuw aantredende ambtsdrager krijgt voor een jaar een mentor uit de kerkenraad
toegewezen, die de nieuwe ambtsdrager wegwijs maakt en tevens als klankbord dient.
De kerkenraad zoekt naar vormen, waarbinnen belangstellenden de gelegenheid krijgen, alvorens
een ambt te gaan vervullen, kennis te maken en te leren.
De kerkenraad laat zich bijstaan door commissies:
o Commissie Vorming en Toerusting
o Missionaire commissie
o Commissie Geloofsopvoeding
o Jongerendienst Commissie
o Commissie Kindernevendienst
o Commissie Startzondag
Commissie Vorming en toerusting
De commissie Vorming en Toerusting werkt aan het opbouwen van de gemeente.
Als lerende gemeente willen we ons verdiepen in geloofsvragen en in ethische en
maatschappelijke ontwikkelingen. Ook wil de commissie werken aan de toerusting van het
kerkelijk kader in onze wijkgemeente. Zo mogelijk zal de commissie ook aandacht schenken
aan de relatie van de kerk met Israël.
Missionaire commissie
Er functioneert een missionaire commissie samen met wijkgemeente Bethel. Het is o.a. de
bedoeling van de commissie dat de Cunerakerk vaker opengesteld wordt voor bezoekers
Tijdens die openstelling wil de commissie er zijn om het geloofsgesprek met de bezoekers te
voeren als daar behoefte aan is. Daarnaast worden ook andere missionaire activiteiten
georganiseerd, zoals de gastvrijheid rond de kerstnachtdienst.
RdC beleidsplan 130213
5

Commissie Geloofsopvoeding
Onze gemeente herbergt een groot aantal jonge ouders. De commissie Geloofsopvoeding wil
deze groep graag behulpzaam zijn in het zoeken naar wegen rondom geloofsopvoeding. Bij
de doop beloofden deze ouders immers dat zij hun kinderen willen voorgaan in het geloof. Als
gemeente hebben wij ons daarbij aangesloten: wij willen de ouders daarbij helpen.
Jongerendienstcommissie
De jongerendienstcommissie organiseert 10 jongerendiensten per jaar. De
Jongerendienstcommissie heeft de volgende doelen:
1. Jongeren te bereiken met het evangelie en hen stimuleren om een persoonlijke relatie
met Jezus aan te gaan.
2. Jongeren motiveren om (weer) naar de kerk te gaan, omdat je hiermee de relatie met God
en de gemeente opbouwt en versterkt.
3. Het geloofsleven van alle bezoekers van de diensten voeden en versterken.
4. De jongeren betrekken bij het organiseren van een dienst.
Commissie kindernevendienst
De kindernevendienst en tienernevendienst is voor de kinderen van groep 1 t/m 8 van de
basisschool en klas 1 van het voortgezet onderwijs. We willen tijdens de kindernevendienst
het Woord van God doorgeven aan onze kinderen. Dit doen we door middel van het vertellen
van verhalen, een praktische uitwerking, en andere activiteiten gericht op de leeftijd en
belevingswereld van de kinderen.
Startzondagcommissie
De jaarlijkse Startzondag wordt in september georganiseerd. De eredienst staat dan in het
teken van de start van het seizoen en het thema dat in het nieuwe seizoen centraal zal staan.
4.2 Activiteiten Kerkenraad
De kerkenraad vergadert elke maand. De kerkenraadsvergaderingen beginnen met een
bezinningsmoment, dat wordt gewijd aan bespreking van een vooraf gekozen thema.
Regelmatig worden er bezinningsactiviteiten gehouden, waarin beleidszaken aan de orde komen.
5. Pastoraat
Pastoraat is omzien naar elkaar in opdracht van Jezus Christus.
5.1 De context, waarin het pastoraat plaatsvindt.
De maatschappij waarin wij kerk zijn is ingrijpend veranderd. Onze kerk was vroeger een
belangrijk onderdeel van de samenleving. Het was normaal dat men naar de kerk ging,
catechesatie volgde en meedeed aan het verdere aanbod dat de kerk had. Die tijd ligt inmiddels
(ver) achter ons.
Veranderingen in de samenleving hebben de kerken gedwongen om de oude manier van kerk-zijn
los te laten en op zoek te gaan naar een nieuwe. Voor die uitdaging staat ook onze wijkgemeente.
Hoe kunnen we kerk zijn in de samenleving van vandaag en hoe kunnen we in onze tijd gemeente
van Jezus Christus zijn?
Daarvoor is het belangrijk om eerst onder ogen te zien wat de veranderingen precies zijn. Het
gaat dan om:
RdC beleidsplan 130213
6

o de ontzuiling, waardoor de invloed van de kerkgenootschappen in de samenleving steeds
minder wordt;
o de ontkerkelijking, waardoor sociaal en kerkelijk leven losgekoppeld worden;
o de steeds nadrukkelijker aanwezigheid van andere religies in de samenleving, met name de
islam, waardoor de relatie volk en kerk verder gerelativeerd wordt;
o de invloed van de massamedia;
o het liberalisme als geestelijk klimaat waardoor de kerk uit het publieke domein geweerd wordt
en het individualisme levensfilosofie wordt.
Uit de pastorale inventarisatie blijkt dat ongeveer een kwart van de gezinnen meeleeft. Dat is voor
een protestantse gemeente een gemiddelde. Bijzonder gegeven is, dat bijna de helft uit de wijde
regio komt. Hiermee wordt duidelijk, dat men tegenwoordig bewust kiest voor een bepaalde
gemeente en niet ‘gewoon’ in de wijk kerkt waar men geografisch thuishoort. Ook deze
constatering is terug te voeren op de veranderingen in de maatschappij. De wereld is immers
binnen handbereik; afstanden spelen nauwelijks meer een rol. Hierdoor worden mogelijkheden
geboden die voorheen niet aanwezig waren.
Dit vraagt ook een verandering in denken van de kerk in het algemeen en van onze wijkgemeente
in het bijzonder. Hoe willen wij gekend zijn? Hoe vertalen we onze identiteit in onze handel en
wandel? Hier ligt de uitdaging van onze wijkgemeente!
Hoe onderscheiden wij ons van anderen, of, belangrijker nog, hoe (via welke instrumenten)
kunnen wij de samenleving laten zien dat je bij ons, de gemeente van onze Heer Jezus Christus
moet zijn?
Zoals genoemd, is het belangrijk om te bekijken waar de veranderingen in de samenleving zitten
en daar zo goed mogelijk op inspelen. In de samenleving blijken, ondanks het indivualisme,
netwerken een belangrijke rol te spelen. Netwerken is inmiddels een mode(werk)woord geworden.
De social media heeft een grote vlucht genomen, iedereen staat met iedereen in verbinding en
qua netwerk zijn de mogelijkheden vrijwel onbegrensd, zo lijkt het. Dit is een verschil met vroeger:
je netwerk was begrenst door je ‘zuil’ (kerk, school, sociale contacten) en wellicht wat familie
verder weg.
Hoe kunnen we daar als gemeente op inspelen? Voor een deel gebeurt dit al, met name in het
jeugdwerk. Kinderen bouwen hun kerkelijk netwerk al op bij de ‘club van Yep’ (oppas) en kunnen
dat verder opbouwen en uitbouwen via de kindernevendienst, de kindersoos, catechese, Rock
Solid, Solid Friends. Het is allang niet meer zo dat dit kerkenwerk alleen voor de eigen gemeente
is. Ook jeugd van de andere gemeenten, maar zeker ook jeugd buiten de kerk maakt gebruik van
dit jeugdwerk. Ook dit is terug te voeren op het aanwezig zijn van een netwerk; de jongeren
kennen elkaar al van school of de sportvereniging en nodigen hun vrienden uit om ook mee te
doen bij activiteiten van de kerk. Vaak met succes!
Tijdens de jongerenweekenden blijkt dat onze jongeren al een netwerk hebben opgebouwd waar
ze sterk op leunen in het geloofsgesprek. Dit gegeven is ook zichtbaar in de
gemeentegroeigroepen; men kan in kleine kring zowel geloofsvragen kwijt als omzien naar elkaar.
Het is duidelijk dat het gemakkelijker is om een vriend of vriendin, buurman of buurvrouw uit te
nodigen bij een gemeentegroeigroep bijeenkomst bij iemand thuis dan iemand uit te nodigen in de
kerk.
Het gegeven dat netwerken belangrijk zijn in deze samenleving en dus ook in de kerk brengt ons
tot de uitdaging om de bestaande netwerken in de kerk verder te intensiveren en faciliteren.
Verder is het zinvol om alle netwerken die buiten de kerk liggen aan te spreken om zo ons aanbod
laagdrempelig de samenleving in te brengen en daarmee missionair te zijn.
Voor onze ouderen geldt, dat zij vanwege de genoemde ontwikkelingen extra zorg nodig hebben.
Vereenzaming ligt sterk op de loer, nu de maatschappij steeds meer vraagt van mensen. Ging
men vroeger als vanzelfsprekend op bezoek bij ouders of grootouders, tegenwoordig is dat vaak
geen prioriteit meer in het drukke bestaan. Onze oudere gemeenteleden zijn daarmee een
kwetsbare groep geworden, omdat hun netwerk zienderogen kleiner wordt. We willen door middel
van het ouderenpastoraat en activiteiten voor onze ouderen deze groep gemeenteleden in het oog
houden en betrokken te houden bij onze gemeente.
RdC beleidsplan 130213
7

5.2 Organisatie/structuur van het pastoraat
De gemeente volbrengt haar pastorale taak in de herderlijke zorg aan de leden en anderen die
deze zorg nodig hebben teneinde elkaar op te bouwen in geloof, hoop en liefde. De herderlijke
zorg is dienst aan het Woord van God waarin heel de gemeente betrokken is en waarvoor de
ambtsdragers gemeenschappelijk verantwoordelijkheid dragen. Daartoe is de leiding in de kerk
toevertrouwd aan de ambtelijke vergaderingen.
De ouderlingen zijn in het bijzonder geroepen tot:
De zorg voor de gemeente als gemeenschap
Het dragen van medeverantwoordelijkheid voor de bediening van Woord en sacramenten
De herderlijke zorg en het opzicht
En de toerusting van de gemeente tot het vervullen van haar pastorale en missionaire taak
Pastoraat krijgt vorm in de verkondiging, ontmoeting, hulpverlening en begeleiding. Zowel in de
gemeente als geheel, in individuele situaties als in groepen.
Binnen de wijkgemeente is al een tiental jaren gewerkt binnen gemeentegroeigroepen of
huiskamerkringen. Binnen deze kringen vindt veelal het geloofsgesprek plaats, wordt gesproken
over ethische thema’s en wordt mede vorm gegeven aan het omzien naar elkaar. Het biedt
mogelijkheden om de onderling band te verstevigen nu die door de geografische spreiding van de
leden niet meer een vanzelfsprekende is
Het is van groot belang om in de huiskring erop bedacht te zijn dat de eenheid binnen het grote
geheel van het lichaam van Christus wordt vastgehouden.
De betrokkenheid van de groepen op het geheel te versterken is een gezamenlijke
verantwoordelijkheid van ambtsdragers en gemeenteleden.
Om deze nader vorm te geven is de afstemming tussen ouderlingen en leiders van de groepen
een belangrijke taak. Iedere ouderling neemt een aantal kringen voor zijn of haar rekening, roept
de kringleiders bijeen voor evaluatie en de pastorale inventarisatie.
De inzet op de groepen is complementair voor het andere meer individuele pastoraat waaronder
ook de zorg voor de oudere gemeenteleden valt.
Het individuele pastoraat is nog geografisch ingevuld, waarbij er gebruik wordt gemaakt van
secties.
Voor iedere sectie is er een ouderling, en zo mogelijk een contactpersoon.
De ouderling en haar/zijn sectiemedewerk(st)ers vormen samen het sectieteam.
De predikant, de ouderlingen en hun sectieteams komen eens per jaar samen voor een pastorale
inventarisatie.
Het pastoraat voor oudere leden (ongeveer boven 75 jaar, maar we gaan soepel met deze
leeftijdsgrens om) is geïntensiveerd. Een team van ongeveer 15 mensen houdt zich (in
samenwerking met de ouderling voor het ouderenpastoraat) bezig met het pastoraal bezoekwerk.
Oudere gemeenteleden worden naar behoefte intensief bezocht. Ook worden er kringmiddagen
voor ouderen georganiseerd. Dit gebeurt in kleine kring, bij een gemeentelid thuis. Er wordt dan
gesproken over wat er leeft in de kerk en over een aangegeven thema. Hierbij is ook de predikant
of de kerkelijk werker aanwezig. Ouderen doen verder ook mee aan de kringavonden die worden
georganiseerd in de verschillende secties.
Relatie pastoraat en diaconie:
Het is van belang dat pastoraat en diaconie binnen de gemeente goed communiceren.
In het pastoraat moet men alert zijn op signalen van nood. De diaconie kan in bepaalde
gevallen concrete hulp bieden.
RdC beleidsplan 130213
8

5.3 Activiteiten pastoraat
5.3.1. Kringavonden
Ten minste één keer per jaar wordt een kringavond binnen de secties georganiseerd. De
kringavonden bieden mogelijkheden voor contact met de kerkenraad die hierdoor een beeld
krijgt van wat er leeft in de gemeente. Het is ook een goede gelegenheid voor gemeenteleden
om beleidsvragen ter sprake te brengen. In de kringavonden wordt het jaarthema van de
kerkenraad besproken.
Via de sectiemedewerkers kunnen activiteiten voor bijv. kinderen onder de aandacht van
gezinnen worden gebracht. Ook attenderen zij de ouderlingen op mensen die aandacht nodig
hebben.
De leden van een kring kunnen sectiemedewerkers of de ouderling attenderen op mensen die
aandacht behoeven.
In een kring kan gewerkt worden aan de ontwikkeling van pastorale verantwoordelijkheid voor
elkaar, meeleven in vreugde en verdriet.
Mensen die randkerkelijk zijn of niet meeleven worden uitgenodigd voor een kringavond, ter
kennismaking, of naar aanleiding van een actueel thema.
Een kring kan ook een missie ontwikkelen voor haar omgeving, bijv. in een probleemwijk.
5.3.2. Gemeentegroeigroepen
De gemeente kent dertien Gemeentegroeigroepen en één Gemeentegroeigroep in oprichting.
Gemeenteleden komen bij elkaar in de huiskamer om samen van gedachten te wisselen over
geloofszaken. Het voordeel van de huiskamer is de laagdrempeligheid.
De bedoeling van deze groepen is om aandacht voor elkaar te hebben en om te zien naar
elkaar in vreugdevolle en droeve momenten. Verder worden geloofs- en levensvragen
besproken. De groepen, die één keer per drie à vier weken bij elkaar komen, zijn zeer
belangrijk voor het gemeenteleven. Ook in de gemeentegroeigroepen komt het jaarthema van
de wijkgemeente ter sprake.
5.3.3. Bijbelkringen
Onze gemeente telt momenteel twee Bijbelkringen. Een middag- en een avond-Bijbelkring. De
middagkring komt ongeveer vijftien maal bijeen in het seizoen en behandelt een Bijbelboek in
zijn geheel. De avondkring komt zesmaal bijeen en op deze avonden staat een thema
centraal. De kringen worden in meerderheid bezocht door gemeenteleden, die verdieping
zoeken in hun geloofsleven.
5.3.4. Gebedskringen
In de gemeente zijn enkele gebedskringen die op initiatief van gemeenteleden zijn gestart. De
kerkenraad is blij met deze initiatieven.
5.3.5. Thema-avonden
Door de verschillende commissies worden thema-avonden georganiseerd om de gemeente
verder toe te rusten. Te denken valt aan avonden over andere religies, het omgaan met
maatschappelijke problemen, geloofsopvoeding et cetera.
RdC beleidsplan 130213
9

6. Diaconaat
Er is een Centrale Diaconie die werkt voor de gehele Protestantse Gemeente Rhenen. Vanuit
deze Centrale Diaconie zijn er drie wijkdiaconieën werkzaam, elk met hun eigen identiteit. De
wijkdiaconie van de gemeente Rond de Cunerakerk is er daar één van.
De taakomschrijving van de kerkorde luidt:
De gemeente vervult haar diaconale roeping in de kerk en in de wereld door de dienst van
barmhartigheid en gerechtigheid, door te delen wat haar aan gaven is geschonken, te helpen
waar geen helper is en getuigen van de gerechtigheid van God waar onrecht geschiedt.
6.1. Kerntaken
Zoals omschreven in de kerkorde gelden voor de diakenen de onderstaande taken.
Tot opbouw van de gemeente met het oog op haar dienst in de wereld is aan de diakenen
toevertrouwd:
a. De ambtelijke tegenwoordigheid in de kerkdiensten
b. De dienst aan de Tafel van de Heer
c. Het mede voorbereiden van voorbeden
d. Het inzamelen en besteden van liefdegaven
e. Het toerusten van de gemeente tot het vervullen van haar diaconale roeping
f. Het verlenen van bijstand, verzorging of bescherming aan hen die dat behoeven
g. Het nemen of ondersteunen van initiatieven die gericht zijn op het bevorderen van het
maatschappelijk welzijn
h. Het dienen van de gemeente en de kerk in haar bemoeienis met betrekking tot sociale
vraagstukken en het aanspreken van de overheid en de samenleving op haar
verantwoordelijkheid dienaangaande
i. Het beheren van de financiële zaken die bestemd zijn voor het diaconaat
j. En zo zij er toe geroepen worden het dienen van de kerk in de meerdere vergaderingen
6.2. Activiteiten Diaconie
6.2.1. Individuele hulpverlening
Binnen de protestantse gemeente Rhenen is afgesproken dat de individuele hulpverlening
(financiële bijstand plaatsgenoten) door de diaconieën van de drie wijken gezamenlijk wordt
uitgevoerd.
Er is vanuit de wijkdiaconie wel een team van vrijwilligers actief voor bijvoorbeeld hulp bij
inrichting, technische klussen, en ondersteuning bij mantelzorg.
6.2.2. Financiële bijdragen
o Overleg binnen de Kerkenraad over het collecterooster en over specifieke projecten.
o Ondersteunen van charitatief werk door stichtingen en organisaties werkzaam op sociaal
en maatschappelijk terrein.
o Ondersteunen van Kerk In Actie en Werelddiaconaat.
6.2.3. Ouderenwerk
In het ouderenwerk dat vanuit de diaconie wordt georganiseerd, is een grote groep vrijwilligers actief
die een breed aanbod van activiteiten verzorgen.
Voor de oudere gemeenteleden is er
- eens per twee weken ‘Welkom aan tafel’
- maandelijks een seniorenmiddag
- de bezorging van het blad ‘Elisabeth’
- een uitzending van ‘Cuneraklanken’
- aansluiting op de kerktelefoon (dit is niet alleen voor ouderen)
- kerkrijdienst
- de jaarlijkse vakantiereis
RdC beleidsplan 130213
10

Bovengenoemde punten worden geregeld en aangestuurd door de diaconie in samenwerking met
vrijwilligers.
6.2.4. Jongerenwerk
Er is specifieke aandacht voor het diaconale bewustzijn van jongeren: anderen hebben het in de
wereld minder dan wij. Ze leren ervaren dat het goed is om te delen van wat je hebt. Ook leren ze zich
voor die ander in te zetten.
7. Missionair werk
7.1 Beleid
De kerk en haar leden willen verantwoordelijkheid dragen voor het uitdragen van het evangelie
van Jezus Christus, en heeft daarom ook aandacht voor maatschappelijke vraagstukken en
ontwikkelingen in de samenleving. De commissie Vorming en toerusting legt zich toe op het
uitvoeren van deze taak, maar ook de commissies die zich bezighouden met jongeren en
ouderen, zijn bezig met het vervullen van hun missionaire opdracht.
7.2 Activiteiten
De kerkenraad wil laagdrempelige activiteiten ontwikkelen voor randkerkelijken. Daarbij kan
bijvoorbeeld gedacht worden aan het beleggen van een speciale avond binnen een sectie voor
doopouders die geen contact meer hebben met de kerk. Onder auspiciën van de
Jongerendienstcommissie worden laagdrempelige (jongeren)diensten gehouden.
8. Financiën en Beheer
8.1. Beleid
De Algemene Kerkenraad heeft in zijn beleidsplan 2010-2014 “Kleurrijk: een in Christus” een
belangrijke wijziging in het financieel beleid van PKN Rhenen opgenomen.
Uit het beleidsplan van de AK citeren wij:
Om alle activiteiten van de PGR te continueren is geld nodig. Het financiële bouwwerk
van de PGR rust op twee pijlers: het levende geld (inkomsten uit de Actie Kerkbalans,
giften en collecten) en het zogenaamde dode geld (inkomsten uit bezittingen en
banksaldi). Het uitgangspunt voor het financiële beleid in de PGR is dat het levende geld
richtinggevend is om de kerntaken (pastoraat, kerkdiensten, catechese, wijkwerk) binnen
de wijkgemeente uit te voeren. De opbrengst van het dode geld is grotendeels bestemd
voor exploitatie en onderhoud van de gebouwen (en daarmee samenhangende kosten) 1 .
Een mogelijk tekort in de opbrengst van het dode geld kan niet tot gevolg hebben dat dit
wordt aangevuld vanuit het levende geld; dit zou een ongewenste aantasting van de
kerntaken betekenen.
Een andere hoofdlijn voor het beleid komt voort uit de keuze voor mentale wijkgemeenten
met een eigen identiteit en grote mate van zelfstandigheid. Die keuze wordt
geconcretiseerd door de opbrengst van de Actie Kerkbalans, giften voor de wijkgemeente,
het saldo landelijke solidariteitskas en de tweede collecte toe te delen aan de
wijkgemeenten. De eerste collecte blijft uiteraard bestemd voor diaconale doelen en de
derde collecte blijft bestemd voor de kerkelijke gebouwen.
1 Deze bestemming geeft geen vrijbrief voor de besteding. De discussie over bijv. plafonnering van
RdC beleidsplan 130213
11

Binnen de totale inkomsten van de wijkgemeente is een scheiding aangebracht tussen de
opbrengsten uit de Actie Kerkbalans enerzijds en de opbrengsten uit de tweede collecte,
de overige giften en het saldo uit de landelijke solidariteitskas anderzijds. Met de
opbrengsten uit de Actie Kerkbalans zullen immers de langdurige verplichtingen, die
voortvloeien uit arbeidsrelaties, gedekt moeten worden. De opbrengsten van de Actie
Kerkbalans vertonen geen grote fluctuaties en zorgen daarom voor de stabiliteit en de
continuïteit die het aangaan van langdurige arbeidsrelaties verantwoord maakt. De
opbrengsten uit actie Kerkbalans en de salariskosten passen daarom goed bij elkaar.
De inkomsten uit de tweede collecte, de giften en het saldo van de landelijke
solidariteitskas kennen minder stabiliteit en continuïteit. Uit deze inkomsten kunnen om
die reden beter posten worden bekostigd die wat gemakkelijker te beïnvloeden zijn of
kosten waarover eenmalige afspraken worden gemaakt. Aan die voorwaarden voldoen de
kosten voor preekvoorziening, voor de organist/cantor en de overige kosten van een
wijkgemeente. Natuurlijk is hier voor een deel sprake van onontkoombare kosten (bv de
preekvoorziening). Daar staan echter ook redelijk betrouwbare inkomsten tegenover (de
tweede collecte).
De opbrengst van de Actie Kerkbalans is daarom als maat gekozen voor de personele
lasten die een wijkgemeente kan dragen. Daarmee wordt een directe relatie gelegd
tussen het geld dat de wijkgemeente bijeenbrengt en de formatie (het aantal FTE’s) die de
wijkgemeente kan inzetten voor het werk in de wijkgemeente. Het beleid van de
wijkkerkenraad moet erop gericht zijn om die twee grootheden in balans te houden. Deze
balans kan worden beïnvloed door de wijkinkomsten te verhogen (bv door de financiële
bijdragen te stimuleren) of door de omvang van functies af te bouwen. De bijdragen aan
de Actie Kerkbalans bieden nog ruime mogelijkheden omdat de PGR daarin duidelijk
achterblijft bij het landelijk gemiddelde.
Hier liggen dus kansen voor de wijkgemeenten.
Daarnaast krijgt iedere wijkgemeente de beschikking over een wijkbudget (tweede
collecte, giften, saldo landelijke solidariteitskas) waaruit het gemeentewerk bekostigd
wordt. Ook die inkomsten kan de wijkgemeente -door haar geefgedrag- beïnvloeden.
Een belangrijke koerswijziging in het financiële beleid is dat er een sterke relatie wordt gelegd
tussen het geefgedrag van de leden van een wijkgemeente en de mogelijkheden die de
wijkgemeente daardoor krijgt. De wijkgemeente is in de nieuwe situatie afhankelijk van de
opbrengst van Kerkbalans en de tweede collecte. Zo is het antwoord op de vraag of een predikant
en/of kerkelijk werkers benoemd kunnen worden, nu afhankelijk van de financiën die de
gemeenteleden van de wijk bijeenbrengen.
8.2. Activiteiten van de kerkenraad
Wij willen de gemeenteleden motiveren om hun financiële verantwoordelijkheid te nemen voor het
kerkenwerk. De kerkenraad communiceert daarom veelvuldig naar de gemeenteleden over het
belang van de financiële bijdragen (Kerkbalans en tweede collectie) voor het functioneren van de
wijkgemeente.
RdC beleidsplan 130213
12

9. Jeugd- en jongerenwerk
Onder jeugdwerk wordt verstaan: het geheel van activiteiten gericht op jongeren dat vanuit de
kerk opgezet wordt of door de kerk wordt ondersteund.
Kern van al het jeugdwerk is, dat kinderen en jongvolwassenen meekrijgen/leren hoe belangrijk
het is, om God in je leven de eerste plaats te geven.
Een verdere uitwerking van het jeugdwerk op beleidsniveau en een overzicht van de activiteiten
zijn vastgelegd in het jeugdwerkbeleidsplan met de titel: ‘De reis van je leven’ en is als bijlage bij
dit beleidsplan opgenomen.
9.1. Catechese
De overdracht van geloof en kennis is van wezenlijk belang voor de Christelijke gemeente. In de
joods-christelijke traditie neemt catechese een belangrijke plaats in. Israël zong al: "Wij hebben
het gehoord, wij weten het, onze ouders hebben het ons verteld. Wij willen het onze kinderen niet
onthouden, wij zullen aan het komend geslacht vertellen van de roemrijke, krachtige daden van de
Heer, van de wonderen die Hij heeft gedaan.”
Doel van de catechese is dat jonge mensen de verhalen uit de Bijbel leren kennen, kennis krijgen
van de kerk, van haar belijdenis, haar geschiedenis en dat jonge mensen tot geloof komen en
leren leven als Christen in de wereld (ord.9 - 3 -2 van de Kerkorde).
Het is belangrijk in deze tijd om onze jongeren duidelijk te maken wat onze identiteit is. Zeker
gelet op de verschillende invloeden van buitenaf is het van groot belang om bij herhaling de onze
jongeren mee te geven waar onze gemeente voor staat. De gemaakte keuzes moeten voor
iedereen helder zijn, voorkomen moet worden dat het beeld ontstaat dat we de dingen doen
omdat we ze altijd zo gedaan hebben. De catechese is een zeer geschikt moment om hier
aandacht aan te besteden. Hier kunnen we hen als gemeente immers een gereedschapskist
meegeven om zich als ambassadeur van het Christelijk geloof staande te houden in onze
maatschappij. Ook hierbij geldt, dat het belangrijk is dat jongeren zich veilig kunnen voelen in het
zorgvuldig opgebouwde netwerk in de kerk. Hier kunnen ze immers hun geloofsvragen kwijt in een
voor hen vertrouwde groep.
In onze wijkgemeente zoeken wij naar hedendaagse vormen van catechese, geschikt voor de
verschillende leeftijdsgroepen van de deelnemers. De komende jaren willen we de traditionele
catechesebijeenkomsten dan ook transformeren naar activiteiten die aansluiten en passen bij de
leefwereld van onze jongeren,(zonder hierbij onze oorspronkelijke doelstellingen los te laten).
Catechese- of Jongerenweekenden
Vanaf groep 7 worden jongeren uitgenodigd om deel te nemen aan de jongerenweekenden.
Voorafgaand aan deze weekenden worden zij een aantal avonden voorbereid op het gekozen
thema. Tijdens het catecheseweekend is er volop aandacht voor de Bijbelse boodschap aan de
hand van een thema. Dit gebeurt op hedendaagse manieren, door het volgen van workshops over
bijbelse thema’s, het bekijken en bespreken van een film et cetera. In het weekend is er naast een
ontspannen sfeer ook veel aandacht voor elkaar en wisselen jongeren ervaringen uit over zowel
alledaagse dingen als situaties die zij tegenkomen als Christen in deze wereld.
Belijdeniscatechese
Belijdeniscatechisatie wordt gegeven door de predikant. Bij de belijdeniscatechisatie wordt
aandacht besteed aan het zelfstandig leren lezen en toepassen van de Bijbel en wat het betekent
om levend lidmaat te zijn van de gemeente.
Het blijkt dat een groot deel van de gemeente (nog) geen belijdenis heeft gedaan. Het is daarom
goed, zo niet noodzakelijk om hier (opnieuw) aandacht aan te besteden. Het volgen van
belijdeniscatechesatie moet daarom worden gestimuleerd. Dit kan via verschillende kanalen. Om
te beginnen kan de predikant daar de nodige aandacht voor vragen in de ‘gewone’ catechesatie,
in de preek, op bezoek. Daarnaast is het ook van belang dat de ouderlingen dit onderwerp zo
mogelijk aan de orde stellen tijdens het bezoekwerk. Verder zijn ook hier de
Gemeentegroeigroepen een goede ‘kweekvijver’ om (met het daarin opgebouwde netwerk)
RdC beleidsplan 130213
13

gezamenlijk deel te nemen aan de belijdeniscatechese. Door met een aantal GGG-leden samen
naar de belijdeniscatechese te gaan wordt de drempel verlaagd en wordt wellicht ook de
vermoedde generatiekloof overbrugt. In elk geval zou er een heldere, wervende omschrijving
gemaakt kunnen worden waarom belijdeniscatechese (en de daadwerkelijke stap van de
belijdenis) voor ieder gemeentelid belangrijk is. Deze kan worden gebruikt voor een flyer (mee te
nemen door de ouderlingen), maar ook voor onze website en wellicht vermelding in de
zondagsbrief.
10. Rond de Eredienst
10.1. Beleid
In de prediking staat Jezus Christus als Heer en Heiland centraal. Hedendaagse vragen en
ontwikkelingen komen aan de orde bij het verbinden van de Bijbel als het Woord van God met het
dagelijks leven. Van belang is hierbij te realiseren dat het voor de gemiddelde mens steeds
moeilijker wordt om naar een verhaal te luisteren zonder ‘handvatten’. Tegenwoordig wordt vrijwel
ieder verhaal ondersteunt door powerpointpresentaties of andere communicatievormen. Wij
vinden het van groot belang dat de preek ook daadwerkelijk ‘landt’ bij zowel jong als oud. Om dit
te bewerkstelligen starten we een proef, waarbij de belangrijkste punten uit de preek in
steekwoorden in de zondagsbrief worden opgenomen. Uiteraard is dit slechts een instrument,
voor de doorwerking van het Woord in de harten van de mensen zijn wij afhankelijk van de Geest
van God.
Wij staan open voor verscheidenheid in liturgische vormen en streven naar variatie in de
erediensten om verschillende doelgroepen, zoals jongeren en ouderen, te bereiken en daardoor
de gemeenteopbouw te versterken.
Lofprijzing heeft een gestructureerde plaats in de eredienst.
De wijkgemeente houdt op Bijbelse gronden vast aan het sacrament van de kinderdoop. In de
loop der eeuwen is kinderdoop versus volwassendoop vaak een punt van discussie geweest. Ook
in onze tijd is dat het geval. De kerkorde van de PKN biedt de mogelijkheid dat kinderen worden
opgedragen. Wij achten het passend binnen de identiteit van onze gemeente ouders die hun kind
willen ‘opdragen’ hiervoor die mogelijkheid te bieden. Het ‘opdragen’ geschiedt in de vorm van
een voorbede en is hiermee geen sacrament en geen vervanger van de doop.
Dit geldt eveneens voor de zogenaamde doopgedachtenis. Soms is er een wens om terug te
grijpen op het moment van de doop. Ook hiervoor biedt onze wijkgemeente binnen bepaalde
grenzen ruimte.
10.2. Reguliere diensten
Twee keer per zondag houden we een kerkdienst. De zondagse eredienst vormt het hart van het
gemeentezijn. Daar wordt het Woord van God verkondigd en vindt de ontmoeting plaats tussen
God en zijn gemeente. Tijdens de morgendienst is er oppas voor de allerkleinsten. Tijdens de
oppas worden zij al door het voorlezen van bijbelse prentenboeken en het zingen van liedjes
betrokken bij het Woord. Daarnaast wordt er ook een kindernevendienst gehouden. De kinderen
worden door de predikant naar voren geroepen. De predikant, dan wel de leiding van de
kindernevendienst maakt een praatje met de kinderen. Na het oefenen van een Bijbeltekst en het
samen met de hele gemeente zingen van het kinderlied vertrekken zij naar het Cunerahuis, waar
zij op een voor hen begrijpelijke wijze het Woord van God te horen krijgen.
De diensten vinden plaats onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad.
Om de onderlinge gemeenschap te versterken is er twee keer per maand, na de morgendienst,
gelegenheid om elkaar te ontmoeten in het koor van de kerk. Daarnaast is er iedere maand een
American Party. Gemeenteleden kunnen daar na een kopje koffie een gezamenlijke maaltijd
nuttigen. Het is belangrijk dat we op zulke momenten oog hebben voor alleenstaanden en/of
gasten. Voor nieuwe gemeenteleden is het een gelegenheid kennis te maken met anderen.
RdC beleidsplan 130213
14

10.3. Liturgie/ Kerkmuziek
In de diensten wordt over het algemeen gebruik gemaakt van de Nieuwe Bijbelvertaling.
Gastvoorgangers zijn vrij om te kiezen welke vertaling zij lezen.
De liedkeuzes komen uit het Liedboek, de Psalmen en andere bundels zoals Op Toonhoogte en
Tussentijds
Bij bijzondere diensten krijgen de kerkgangers een liturgie uitgereikt bij binnenkomst van de kerk.
Een aantal malen per jaar verleent een koor – het Cunerakoor of Kurios – medewerking in de
eredienst. Tijdens de erediensten wordt gebruik gemaakt van orgel en vleugel. De lofprijzing wordt
wisselend begeleid door gemeenteleden (vleugel, gitaar, fluit, zang)
10.4. Bijzondere diensten
Naast de gewone reguliere diensten op zondagmorgen en zondagavond, zijn er regelmatig ook
bijzondere diensten.
10.4.1. Jongerendienst
Tien keer per jaar wordt er een Jongerendienst gehouden. Deze wordt door en voor de jeugd in
samenwerking met de jongerendienstcommissie en (gast)voorganger voorbereid. De jeugd draagt
zelf een thema aan en stelt de liturgie samen. Meestal wordt er een muziekgroep uitgenodigd.
Een aantal liturgische handelingen wordt verricht door jongeren uit de gemeente. De verkondiging
is bondig, appelerend en op de jeugd gericht. Op dit moment hebben zich ongeveer 400 jongeren
met hun e-mailadres aangemeld. Zij willen graag op de hoogte zijn van activiteiten van de
commissie. De jongerendiensten worden bezocht door zowel jongeren als ouderen uit de wijde
omtrek, waardoor de diensten ook een duidelijk missionair karakter hebben. Het beleid is erop
gericht om een band te smeden tussen de bezoekende jongeren en de wijkgemeente. Dit wordt
geprobeerd door in de jongerendiensten de activiteiten in de wijkgemeente onder de aandacht te
brengen.
10.4.2. Doopdienst
Vier maal per jaar, eens per kwartaal, is er gelegenheid kinderen te laten dopen. Voorafgaand aan
die dienst vindt er een gesprek plaats met de betreffende ouders in het kader van dooponderricht,
de zogenaamde doopzitting waarbij ook de ouderling van dienst aanwezig is.
Verder wordt de gehele gemeente bij het sacrament betrokken doordat zij de Apostolische
geloofsbelijdenis uitspreekt en uitgenodigd wordt de doopouders na de dienst de hand te drukken.
De geloofsopvoeding van kinderen is allereerst de verantwoordelijkheid van de ouders, maar
daarnaast ook van heel de gemeente.
10.4.3. Avondmaalsdienst
Het avondmaal wordt vier keer per jaar gevierd in een morgendienst aan de Avondmaalstafel.
Daarnaast wordt enkele keren per jaar het Avondmaal gevierd in een avonddienst, staande in een
kring. Het avondmaal is tot op heden toegankelijk voor alle belijdende leden van de gemeente.
Vanuit enkele jongeren is de wens naar voren gekomen om ook te mogen deelnemen aan het
Avondmaal. Het is verheugend dat ook op jongere leeftijd die wens zo indringend aanwezig is. De
kerkenraad heeft een adviescommissie ingesteld om te onderzoeken in hoeverre het wenselijk is
om ook jongeren toe te laten. Ook gasten die in de eigen gemeente toegang tot de tafel hebben,
worden uitgenodigd. Tijdens de viering hebben één ouderling en twee diakenen tafeldienst.
10.4.4. Schoolgezinsdienst
Ieder jaar worden er in samenwerking met de christelijke basisscholen drie schoolgezinsdiensten
gehouden. Deze diensten worden voorbereid door de scholen en de plaatselijke (of één van de)
predikant(en). Deze diensten vinden plaats onder de verantwoordelijkheid van de Algemene
Kerkenraad, wisselend in de Ontmoetingskerk en de Cunerakerk.
10.4.5 Jong en ouddienst
Jaarlijks wordt er een zogenaamde Jong- en ouddienst gehouden. Deze dienst wordt
voorafgegaan aan de ontmoeting tussen jongere en oudere gemeenteleden. Deze ontmoeting
vindt veelal plaats tijdens de catechese. Jongeren en ouderen wisselen tijdens de ontmoeting
ervaringen uit en leren elkaar op deze manier goed kennen. De dienst is het feestelijke slotstuk
van deze ontmoeting. Hierin wordt medewerking verleend door de deelnemers en de predikant
sluit in de preek aan op de ervaringen.
RdC beleidsplan 130213
15

10.5 Andere bijzondere diensten
10.5.1. Openbare belijdenisdienst
Eens per jaar leggen nieuwe lidmaten die de belijdeniscatechisatie hebben gevolgd belijdenis van
het geloof af.
10.5.2. Huwelijksdienst
De huwelijksdienst wordt voorbereid door de predikant in samenspraak met het bruidspaar. Hierbij
is er een vorm van huwelijkscatechese die bestaat uit gesprekken van het bruidspaar met de
predikant. Bij de voorbereiding wordt ook het huwelijksformulier besproken dat in de dienst
gebruikt wordt.
De dienst vindt plaats onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad. Er zijn dan ook twee
ambtsdragers aanwezig: een ouderling die de Trouwbijbel namens de kerkenraad aanbiedt en
een diaken die zorg draagt voor de collecte.
10.5.3. Rouwdienst
Wanneer er een gemeentelid overlijdt, en het verzoek komt voor een rouwdienst voorafgaand aan
de begrafenis, gebeurt dit onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad. Dit betekent, dat bij een
rouwdienst een ouderling aanwezig is.
10.5.4. Overige diensten
In verzorgingshuis De Tollekamp wordt iedere zondag een dienst gehouden onder
verantwoordelijkheid van de Algemene Kerkenraad. Onze wijkgemeente neemt een deel van deze
diesnten voor haar rekening. Dit betekent, dat er een ouderling en diaken worden afgevaardigd
naar deze dienst. Daarnaast is een groot aantal vrijwilligers uit onze wijkgemeente actief bij deze
diensten.
Daarnaast zijn er nog de diensten in de Stille Week, voorafgaande aan Pasen, op Witte
Donderdag(vesper) en op Goede Vrijdag (avondmaalsdienst). Op Biddag is er een gezamenlijke
dienst met de Ontmoetingskerk. De Dankdienst wordt in een morgendienst gehouden als
oogstdienst, waarbij de bewoners van Zideris worden uitgenodigd. De Kerstnachtdienst wordt
gehouden onder verantwoordelijkheid van de Algemene kerkenraad.
RdC beleidsplan 130213
16

11. Vrijwilligersbeleid
Met name Luther heeft gewezen op het priesterschap van alle gelovigen, in contrast met het
priesterschap van geestelijken in de RK. Anderen spreken van het ambt aller gelovigen.
In beide gevallen wordt de gelovige gezien als dienaar van Christus, tenminste als roeping, met name
in het leven van elke dag. Dat geeft een belangrijke dimensie aan je dagelijks werk maar zeker ook in
het kerkenwerk: het is dienst. Calvijn was het in dat opzicht roerend met Luther eens. Hij legde er de
nadruk op dat de gave van de Geest de hele gemeente beloofd was en verwierp daarom het
onderscheid tussen geestelijken en leken. Daarop (de gave van de Geest voor de hele gemeente) is
haar mondigheid gebaseerd: zij heeft direct toegang tot God, zonder bemiddeling van een geestelijke.
Binnen onze wijkgemeente is gelukkig een groot aantal vrijwilligers actief. Sommigen in het zicht,
sommigen achter de schermen. Deze vrijwilligers zijn van grote waarde voor onze gemeente. Het is
het personeel in de herberg. Het is belangrijk om ook goed voor dit personeel te zorgen. Hun werk is
immers essentieel om de zaak draaiende te houden. Hoe doen we dat? We kunnen hiervoor een
aantal aandachtspunten formuleren:
We zorgen ervoor dat de vrijwilligers zich gewaardeerd voelen;
We zorgen ervoor dat we onze vrijwilligers niet overvragen;
We ondersteunen en faciliteren onze vrijwilligers daar waar we dat kunnen;
We zorgen ervoor dat een ieder kan deelnemen aan het vrijwilligerswerk en zich daardoor
betrokken voelt bij de gemeente.
Er is een duidelijk aanspreekpunt voor de vrijwilligers.
Hoe maken we dit waar? Om dit te bereiken is het van essentieel belang om een goed inzicht te
hebben in de taken, in de vrijwilligers en in de tijdsbesteding. Hiervoor maken we een
vrijwilligershandboek. Hierin nemen we alle taken op die binnen onze gemeente aanwezig zijn. Per
taak wordt aangegeven welke kwaliteiten hiervoor gevraagd worden en wat de (gemiddelde)
tijdsbesteding is. Zo is voor iedereen duidelijk wat er gevraagd wordt.
Door daarnaast ook bij te houden wie welke taak vervult, zorgen we ervoor dat we onze vrijwilligers
niet overvragen. Het moet niet zo zijn dat iemand voor zes verschillende taken wordt gevraagd. Door
inzicht te hebben in het vrijwilligersbestand, kan er veel gerichter worden gevraagd of iemand een
taak wil vervullen. Hiermee bereiken we, dat mensen hun talenten op de juiste manier kunnen
inzetten voor onze gemeente. Het is daarom zinvol om, naast een vrijwilligershandboek, ook een
vrijwilligerscoördinator te hebben. Wat zou het takenpakket zijn? We denken hierbij aan:
Het fungeren als aanspreekpunt voor de vrijwilligers
Het signaleren van knelpunten
Het (organiseren van het) actief zoeken naar vrijwilligers voor vacatures
Het bijhouden van het vrijwilligershandboek
Het organiseren van vrijwilligersbijeenkomsten (gezellige avonden, maar ook eventuele
toerustingsavonden, cursussen e.d.)
We willen op korte termijn inzicht in de taken binnen de kerk, degenen die de taken vervullen, de
vacatures en de gevraagde talenten van te werven vrijwilligers.
RdC beleidsplan 130213
17

12. Communicatie van het beleid
Beleid:
Het begrip herberg is het kenmerk van onze gemeente. (In hoofdstuk 2 is uitgelegd wat dit inhoudt).
De kerkenraad wil dat de gemeenteleden zich bewust worden wat dit (voor hen persoonlijk) betekent.
Het veranderen van een vrijblijvende houding van een aantal gemeenteleden ten opzichte van de
gemeente is een grote uitdaging voor de kerkenraad en voor allen die zich bij de gemeente betrokken
weten. Wat betekent het voor mij dat ik lid ben van Wijkgemeente Rond de Cunerakerk?
Op het moment dat gemeenteleden zich medewerker van de herberg weten, krijgt het betekenis in
hun leven. Als het een levend begrip wordt, gaan zij onderkennen wat de herberg (van hen) vraagt en
wat deze te bieden heeft. Voor het geloofsleven van de leden van de gemeente gaat het dus om een
belangrijke zaak.
Voor de komende jaren zal het voor het voetlicht brengen van de “herberg” het centrale thema zijn in
het beleid van de kerkenraad. Er wordt een plan ontwikkeld waarin per seizoen items van de herberg
worden belicht en besproken binnen de gemeente.
Om de bewustwording te bevorderen, worden activiteiten ontwikkeld en middelen ingezet.
Hieronder worden deze beschreven.
Een groepje mensen, onder wie een lid van de kerkenraad, volgt de voortgang en rapporteert
daarover aan de kerkenraad.
Activiteiten:
De kerkenraad besluit voor de aanvang van het seizoen welk facet van de herberg in de voorliggende
periode met de gemeente wordt besproken en op welke manier dit zal worden aangepakt. Het gaat
hier feitelijk om het invullen van het werkplan.
In een bijeenkomst met een bijeen te roepen denktank wordt het voorstel besproken. Het overleg met
de denktank kan aanleiding zijn het voornemen van de kerkenraad bij te stellen.
Aan de gemeentegroeigroepen zal vervolgens dit aspect van het herberg zijn worden aangereikt met
de bedoeling dit in het komende seizoen te bespreken. In een startbijeenkomst met de leiders van de
gemeentegroeigroepen en vertegenwoordigers van de kerkenraad wordt het onderwerp besproken.
Op deze manier kunnen de leiders van de groepen zich e.e.a. eigen maken en hun vragen over het
gespreksthema aan de kerkenraad voorleggen.
Hetzelfde onderwerp wordt aan de orde gesteld in de kringavonden en de gemeenteavonden. Het
karakter van de gemeenteavonden wordt meer interactief. Ook zal er tijdens de gemeenteavonden
meer aandacht en tijd zijn voor de informele ontmoeting van gemeenteleden.
Middelen:
Zondagsbrief
De zondagsbrief besteedt regelmatig aandacht aan de voortgang van de gesprekken. Van tijd tot tijd
wordt in de afkondigingen voor de dienst even aandacht geschonken aan de voortgang.
E-mail
Gemeenteleden worden regelmatig via de e-mail op de hoogte gehouden. Bij voortduring wordt de
gemeente op deze wijze betrokken bij de “herberg.” Gemeenteleden zal worden gevraagd hun emailadres
door te geven aan de kerkenraad. Zoveel mogelijk gemeenteleden kunnen op deze manier
bereikt worden.
Na elke kerkenraadsvergadering wordt een kort “persbericht” gemaild aan de gemeenteleden, waarin
kort wordt aangegeven wat er in de vergadering aan de orde is geweest.
Denktank
Een aantal gemeenteleden (doorsnee van de gemeente) wordt van tijd tot tijd gevraagd mee te
denken over beleidsvoornemens van de kerkenraad.
Website
Het actueel houden van de website van de PKN voor wat het deel van onze wijkgemeente betreft is
een vereiste.
RdC beleidsplan 130213
18

Kerkblad Onderweg
Via het kerkblad worden de gemeenteleden op de hoogte gehouden van het wel en wee in de
gemeente. Ook in het kerkblad komt het seizoenthema regelmatig aan de orde.
Gemeentebrief
Enkele malen per jaar verschijnt er een gemeentebrief. De gemeenteleden worden middels de
gemeentebrief “bijgepraat” over de ontwikkelingen in de gemeente.
13. Werkplan/Prioriteiten periode 2013 - 2017
Voor de periode 2013-2017 kiest de kerkenraad voor de volgende prioriteiten:
2013:
Intensiveren van de netwerken door:
Gemeentegroeigroepen een centrale functie te geven in het pastoraat;
Samen met de ouders te zoeken naar de juiste, eigentijdse, vorm om de doelstellingen van
catechese te behalen;
Extra ontmoetingsmomenten te creëren rondom activiteiten van de gemeente;
Het beroepingswerk opstarten door:
Conceptprofielschets te bespreken met de gemeente in de wijkkringen;
Het samenstellen van een beroepings-commissie;
14. Evaluatie van het werkplan
Elk jaar zal het werkplan in juni worden geëvalueerd. Tegelijkertijd zullen dan de prioriteiten voor
het komende seizoen worden bepaald.
RdC beleidsplan 130213
19

Bijlage bij het beleidsplan van wijkgemeente Rond de Cunerakerk
Wijkgemeente 1 zoekt volgens het beleidsplan haar verankering in de gereformeerde traditie. Wat
betekent dat mbt. de eredienst? Een paar punten die de afgelopen jaren langs kwamen:
- De eredienst heeft het karakter van een dialoog. De gemeente komt samen in Jezus’ naam (of
in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest). Naar zijn belofte is de Heer dan in
haar midden en spreekt tot haar door Woord en Geest. De gemeente antwoordt door gebed
en lied, en door het dankoffer. 2
- Dit dialogisch karakter van de eredienst stoelt op de opvatting dat de gemeente deelt in de
zalving van Christus (zo.12, vr/antw. 32 van de Heidelbergse Catechismus), dat wil zeggen in
de gave van de Geest. Dat maakt haar een mondige gemeente, die Onze Vader leert bidden. 3
- Je deelt in die zalving als lid van Christus’ lichaam. Het gaat om de gemeenschap van de
Geest. De gave van de Geest is persoonlijk maar niet individueel. Verschil: persoon
veronderstelt relatie, individu betekent iemand op zich. 4
- Wezenlijk element is de schuldbelijdenis (gebed om ontferming), de genadeverkondiging en
het gebod. In de gereformeerde eredienst kwam die in de plaats van de individuele biecht.
- Christus regeert volgens de gereformeerde traditie door de ambten. Jezus is gezalfd tot
profeet, priester en koning. Die drie vind je terug in het ambt van predikant, van diaken en van
ouderling. Alle leden van de gemeente delen in Christus’ zalving. Uit haar midden worden de
ambtsdragers geroepen om de gemeente in Christus’ naam te dienen.
- Met dat gezag geeft de ouderling de dienaar van het Woord de hand, verkondigt de dienaar
van het Woord het evangelie en deelt de diaken brood en wijn uit. In de gereformeerde traditie
is de verkondiging het hart van de eredienst. Volgens vr/antw.84 van de Heidelbergse
Catechismus wordt daardoor het rijk van God ontsloten en wordt de gemeente genodigd in te
gaan. Zo wordt zij voorbereid op de komst van Christus. De hele eredienst staat in dat teken,
ook de bediening van de sacramenten. In de doop wordt het oordeel aan ons bediend, het
avondmaal is een voorschot op de grote bruiloft.
- Omdat de eredienst een oefening is in de omgang met God, gebruiken wij de liederen die ons
daarvoor in de Psalmen zijn gegeven en liederen die daar geestelijk aan verwant zijn.
2
Vr/antw. 32: het dagelijkse leven als dankoffer. Het leven wordt liturgie, dienst aan God en mensen
(Rom.12:1ev.). Nb. de kijk op arbeid, carrière, bezit, zorg etc.
3
Wij kennen het Rooms-katholieke onderscheid tussen geestelijken en leken dus niet. Hoe je in de eredienst
samenkomt, wordt bepaald door je beeld van God. Verg. een dienst in de moskee: - alleen mannen, -
barrevoets (dwz. als slaaf) en in onderwerping aan de meester (islam betekent onderwerping). Mens- en
godsbeeld hangen samen, en daarmee ook het concept van gezag.
4
Vgl. de uitleg van HC vr/antw.54. Zie ook HC vr/antw.55, over de gemeenschap der heiligen.
RdC beleidsplan 130213
20