Mise en page 1 - Algemene Inspectie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN
ALGEMENE INSPECTIE
VAN DE FEDERALE
POLITIE EN VAN DE
LOKALE POLITIE
JAARVERSLAG 2006

Adres:
Tromflaan, 174,
1160 Brussel (Metro DELTA).
Tel: 32 2 676 46 11
Fax: 32 2 676 46 12
Verantwoordelijke uitgever:
Luc CLOSSET, Triomflaan,174,
1160 Brussel;
De Algemene inspectie dankt de Directie van de interne relaties en de
Vertaaldienst in Brussel en in Eupen van de Federale politie voor de hulp
bij het uitgeven van dit verslag.

Inhoudstafel
1. Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2. Organogram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
3. De dienst inspectie (IGIN) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
3.1 Auditopdrachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
3.2 Inspectieopdrachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
4. De dienst individuele onderzoeken (IGEO) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
4.1 Statistieken 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
4.2 De premanentie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
4.3 De partners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
4.4 De werking van de politiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
4.5 De database Orackle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
4.6 Vijf jaar individuele onderzoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
5 Dienst statuten (IGST) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
5.1 De raad van beroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
5.2 De paritaire commissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
5.3 Tuchtrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
5.4 De algemene inspectie en deontologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
5.5 Evaluatie mandaathouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
5.6 Nationale selectiecommissie voor hogere officieren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
6 De gedeconcentreerde inspectie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
6.1 Gedeconcentreerde post Antwerpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
6.2 Gedeconcentreerde post Gent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
6.3 Gedeconcentreerde post Luik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
6.4 Gedeconcentreerde post Bergen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
7 Personneel et logistiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
7.1 Personneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
7.2 Logistiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
8 Diverse activiteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
JAARVERSLAG 2006 AIG 1

1 Voorwoord
2
In 2006 bestond de Algemene Inspectie (AIG) van de Federale en de Lokale politie vijf
jaar. Zij publiceert nu haar vijfde jaarverslag.
Bij koninklijk besluit van 20 juli 2001 werden de organisatie en de opdrachten van de
nieuwe dienst bepaald en geleidelijk werden ook zijn nieuwe centrale diensten en vier
gedeconcentreerde posten in plaats gesteld.
De Inspectie, die specifiek belast is met de Federale en Lokale politie, rekruteerde haar
politieambtenaren en haar ambtenaren van het administratief en logistiek kader op
basis van de nieuwe opdrachten die door de wetgevende en uitvoerende macht werden
toegekend.
De Algemene Inspectie legde meteen al de nadruk op de ontwikkeling van het aspect
‘audit’ en ‘bemiddeling’ ter ondersteuning van de politiediensten. Natuurlijk mocht zij
haar opdrachten inzake inspectie en behandeling van de juridische en administratieve
klachten niet uit het oog verliezen, maar zelfs in casu zonder verbetenheid en vóór alles
met het oog op preventie en sensibilisering.
Er moest ook een onthaalruimte worden ingericht voor de burgers en politieagenten
die bij de Inspectie op bezoek kwamen of waren opgeroepen.
In 2002 en 2003 kregen de AIG Brussel en de provinciale posten geleidelijk aan hun
eigen lokalen die buiten de politiekazernes zijn gelegen of een afzonderlijke toegang
hebben.
De tussentijdse evaluatie, de selectie en de deelname aan de tuchtprocedure waren het
leeuwendeel van de activiteit van de AIG.
In 2004 en 2005 kwam de Inspectie, die meer bekendheid genoot bij het grote publiek
en de autoriteiten, op kruissnelheid.
In 2005 zette de Inspectie niet alleen de bovengenoemde activiteiten voort, maar
voerde zij ook een auto-evaluatie uit, bracht interne verbeteringen aan en bereidde
wetgevende en reglementaire wijzigingen voor. Zij nam ook deel aan de aanpassingswerkzaamheden
van de politiehervorming.
2006 was het jaar om de balans op te maken van de werking van de dienst en zijn
structuren te verstevigen met inachtneming van zijn wettelijke verplichtingen.
De veiligheid en het welzijn op het werk, de bescherming van de werknemers tegen geweld
en ongewenst gedrag op het werk maken het voorwerp uit van precieze richtlijnen.
JAARVERSLAG 2006 AIG

De directie van AIG: Generaalinspekteur Luc CLOSSET (midden) omringd door v.l.n.r.
Dominique GOEMANNE, Alain SCHOTTEY, Roger TRILLET, Guido VAN WYMERSCH,
François ADAM, Beni VAN GUCHT
Ondanks het feit dat de Raad van State de benoeming van de mandatarissen binnen
de Federale Politie en de Algemene Inspectie heeft geannuleerd, ging het werk
gewoon voort.
Zo is de Inspectie in staat om de nieuwe uitdagingen aan te gaan die de politiehervorming
–die in 2006 een concrete vorm begon aan te nemen - met zich meebrengt, met
het oog op de optimalisering van de werking van de geïntegreerde politie.
De Inspectie, die weliswaar scherp toezicht houdt, wil in partnership met de geïntegreerde
politie hulp verlenen op het vlak van audits, bemiddeling in conflicten tussen
personen.
Dankzij haar functionele zelfstandigheid kan zij een objectieve rol vervullen vooral wat
benoemingen, evaluatie en tucht betreft.
Haar aandacht gaat vooral uit naar transparantie aangezien het jaarverslag onbeperkt
wordt verspreid met inachtneming van het beroepsgeheim en de persoonlijke levenssfeer.
Het is in die zin dat de Algemene Inspectie haar opdracht wil voortzetten terwijl haar
aandacht permanent uitgaat naar het verbeteren van de werking van de geïntegreerde
politie op twee niveaus ten bate van de burger.
JAARVERSLAG 2006 AIG 3

2 Organogram
4
Adjunct-inspecteur-generaal
Dienst
inspectie
(IGIN)
François Adam
Antwerpen
Michel
Rosseneu
Guido Vanwymersch
JAARVERSLAG 2006 AIG
Dienst
individuele
onderzoeken
(IGEO)
Beni Van Gucht
Dienst
Statuten
(IGST)
Alain Schottey
Gedeconcentreerde Inspectieposten
Gent
Roland
Huyge
Inspecteur-generaal
Luc Closset
Bergen
Michel
Leblanc
Adjunct-inspecteur-generaal
Luik
Eric
Adam
Privé-secretaris
Dominique Goemanne
Roger Trillet
Algemene
Dienst
(IGGA)

3 De Dienst Inspectie (IGIN)
De inspectie wordt weliswaar opgericht bij de WGP (7 december 1998) maar het blijft
wachten tot 20 juli 2001 vooraleer het organieke KB verschijnt “betreffende de werking
en het personeel van de algemene inspectie van de federale politie en van de
lokale politie”. In de 2de jaarhelft van 2001 starten de selectieprocedures. De meeste
personeelsleden vervoegen de AIG daarom pas in het voorjaar van 2002.
Vijf jaar na haar formele oprichting door middel van voormeld KB past het om eveneens
terug te blikken op een aantal aspecten van AIG-werking onder de vorm van een
beknopt overzicht.
3.1 Auditopdrachten
Beknopt overzicht van vijf jaar auditactiviteiten –
auditactiviteiten in 2006 en vooruitzichten
Volgens het octopusakkoord van 23 mei 1998 en de memorie van toelichting op de
WGP (7 december 1998) oefent de algemene inspectie op regelmatige tijdstippen een
auditfunctie uit van de lokale politie en van de federale politie. Haar eerste zorg moet
vooreerst de dienst of het korps dat ze inspecteert zijn en niet de individuele tekortkoming
of disfunctie.
Om de vereiste theoretische basisexpertise over audit op te bouwen, verzorgt het opleidingsinstituut
van de federale overheid (OFO) in april-mei 2002, op vraag van de IG een
opleiding inzake interne controle en audit aan een aantal personeelsleden. Daarnaast
volgen twee auditoren een vierdaagse opleiding verzorgd door het “Institute of
Internal Auditors” (IIA).
De AIG zoekt haar inspiratie in de modellen van COSO (qua interne controle) en van
het IIA (inzake interne audit). Beide zijn uitgegroeid tot wereldstandaarden. Ingevolge
de Copernicushervorming worden trouwens ook de federale overheidsadministraties
(FOD en POD) verondersteld dit model te gebruiken 1 . De Vlaamse overheid (Gewest,
gemeenten en weldra de OCMW’s) heeft gelijkaardige decretale bepalingen.
Vanaf september 2002 komen de auditaanvragen – eerst uit het Nederlandstalige
landsgedeelte - binnen. De (ontwerpversie van) het allereerste auditrapport wordt afgeleverd
aan de korpschef-opdrachtgever van de lokale politie Kouter op 14 februari
2003. In de jaren 2003 en 2004 worden tal van nieuwe audits in een hoog tempo
opgestart over het volledige grondgebied. Het betreffen zowel audits op aanvraag, als
(1) Koninklijk besluit betreffende het Intern controlesysteem binnen de federale overheidsdiensten van 26 mei
2002 en Koninklijk besluit betreffende de Interne Audit binnen de Federale overheidsdiensten, 2 oktober
2002. Deze teksten worden bij beslissing van de federale regering op 30 maart 2007 aangevuld met twee
nieuwe koninklijke besluiten in deze materie, één over de auditactiviteiten en één over auditcomités.
JAARVERSLAG 2006 AIG 5

6
op initiatief 2 . Op 31 december 2006 staat de teller van auditdossiers, afgewerkt dan
wel in behandeling 3 , op 36.
Tijdens de academiejaren 2003-2004 en 2004-2005 wordt telkens een lid van het
auditteam door de IG uitgestuurd naar een universiteit voor het behalen van een postgraduaat
inzake interne audit. Bedoeling hiervan is de belangrijke auditfunctie zowel
theoretisch als praktisch nog sterker te onderbouwen en ze nog meer te laten aansluiten
bij de evoluties die het auditgebeuren op internationaal vlak ondergaan. Zo vb. verschijnt
in september 2004 een opvolger van het COSO-model 4 , met name het geïntegreerde
raamwerk voor het risicomanagement van de onderneming 5 , dat in geen tijd
dé nieuwe standaard op het vlak van beheersen van risico’s geworden is.
Vanaf het jaar 2005 worden enkele auditoren lid van de internationale beroepsvereniging
IIA, waardoor toegang tot interprofessionele fora, professionele en methodologische
documentatie en ondersteuning, en auditnetwerking (vb. good practices) gegarandeerd
zijn. De auditoren nemen er actief deel aan werkgroepen en rondetafelgesprekken.
Daarnaast worden enkele contacten gelegd met auditdiensten van buitenlandse
politiediensten.
Tegelijk worden de mogelijkheden tot samenwerking met de auditdienst van de federale
politie afgetoetst. Dit resulteert o.a. in een gezamenlijke conceptietekst rond de
notie interne beheersing voor de geïntegreerde politie. In 2006 dient die als uitgangspunt
voor het totstandkomen van een omzendbrief over interne controle ter actualisering
van de bestaande omzendbrief uit 1994 (voor de toenmalige gemeentepolitie).
Essentieel element in een audit is de aanbeveling. De auditoren streven niet naar een
maximalisatie van het aantal ervan, wel naar de pertinentie en het realisme. Tot 31
december 2006 werden er bijna 750 geformuleerd en aanvaard. De uitvoering van het
merendeel ervan is inmiddels een feit dan wel volop aan de gang. Slechts zeer uitzonderlijk
besliste de bevoegde politieke overheid of politiechef bewust tot de niet-omzetting.
De laatste fase - opvolging - van de audit is op dat punt cruciaal, aangezien ze er toe
bijdraagt dat de gedetecteerde disfuncties worden weggewerkt aan de hand van een
verbeterplan opgesteld door de verantwoordelijke van de geauditeerde dienst. De
opvolging door de AIG duurt tot zolang alle aanvaarde aanbevelingen zijn omgezet
naar de praktijk, ook al gaat het over vele maanden.
Een opvallend feit doorheen de jaren is de hoge mate van tevredenheid van de
opdrachtgevers (politieke overheden en politiechefs), een uitzondering niet te na
gesproken die in de audit niet de meerwaarde meende te zien die hij beoogde. Om de
efficiënte inzet van de auditcapaciteit op te drijven werden al vrij snel interne maatre-
(2)
Deze laatste categorie op basis van een jaarlijks actieplan goedgekeurd door de beide voogdijministers
van de AIG.
(3)
In één van de vier auditfasen: studie, terrein, verslaggeving, opvolging
(4)
Committee Of Sponsoring Organizations (of the Treadway Commission)
(5) entreprise risk management integrated framework (ERM)
JAARVERSLAG 2006 AIG

gelen genomen. Naast een aantal gerichte vakopleidingen, werd ook aan de gedeconcentreerde
posten de mogelijkheid geboden om het centrale auditteam in Brussel
punctueel of integraal te versterken in functie van de geografische herkomst van de
opdrachtgevers. Daarnaast werd de reikwijdte van de initiatief-opdrachten sterk ingeperkt,
weliswaar zonder de focus op het risicoaspect te verliezen.
Ondanks die maatregelen zorgden de toenemende populariteit van audit, de grote en
steeds toenemende werklast van dossiers in behandeling en de beperkte personeelscapaciteit
6 voorbehouden aan auditactiviteiten ervoor dat het ritme voor nieuwe
opdrachten einde 2005 begon te vertragen. Vooral de audits op initiatief kwamen in
de verdrukking ten voordele van deze op aanvraag.
Daarom werd aan de voogdijministers gevraagd om de auditcapaciteit te verhogen. De
principebeslissing van de regering hieromtrent viel einde 2005. Zes CALogpersoneelsleden
mogen op termijn aangetrokken worden. Twee ervan hebben op 1 oktober 2006
het auditteam vervoegd en zijn momenteel gedurende een jaar in stage. Een derde personeelslid
zal op 1 mei 2007 de dienst vervoegen, terwijl nog twee andere vacatures
opengesteld worden in de loop van 2007.
Politiezone “WestKust” Kantoor Koksijde
(6)
Het aantal auditoren schommelde tussen 2002 en 2006 om en bij de zes operationele en CALOGpersoneelsleden
in de centrale zetel te Oudergem.
JAARVERSLAG 2006 AIG 7

8
Politiezone “Centre Ardenne” Kantoor Bastogne
De onderstaande tabellen geven een overzicht van de auditopdrachten van september
2002 tot 31 december 2006. In totaal gaat het om 36 audits, en dan nog uitsluitend
in zones van lokale politie.
Politiezones Uitvoeringsfase 7 van de audit
Op aanvraag van de bevoegde overheden,
inzake de voornaamste processen
van de organisatie
Ans St-Nicolas Fase D
Ath Audit beëindigd
Ardennes brabançonnes Audit beëindigd
Basse-Meuse Fase D
Beloeil Leuze Fase D
Beyne Fléron Soumagne Fase D
Centre Ardenne Fase A
Dendermonde Audit beëindigd
Dendermonde8 Fase A
des Trieux Fase D
Famenne Ardenne Fase D
Gaume Fase D
Kouter Audit beëindigd
La Louvière Fase D
LAN Fase D
Mouscron Fase C
Nivelles Genappe Fase C
Orneau-Mehaigne Fase A
(7) Fase A: voorbereidingsfase, Fase B: terreinfase, Fase C: rapporteringsfase, Fase D: opvolgingsfase
(8) Evaluatie-audit vier jaar na de 1ste audit
JAARVERSLAG 2006 AIG

Rupel Fase D
Semois et Lesse Audit beëindigd
Sylle et Dendre Audit beëindigd
Westkust Fase C
Wetteren Laarne Wichelen Fase D
Politiezones Uitvoeringsfase van de audit
Op initiatief, inzake de functionaliteiten
“onthaal en interventie”
Ans St-Nicolas* Audit beëindigd
Brugge Fase D
Demerdal Audit beëindigd
Famenne Ardenne Audit beëindigd
GAOZ Audit stopgezet
Gavers Fase D
Hermeton et Heure Audit beëindigd
Lanaken Audit beëindigd
Lermes Fase D
Montgoméry Fase D
Namur Fase D
Orne-Thyle Fase D
Sylle et Dendre Audit beëindigd
Wetteren Laarne Wichelen* Fase D
Zuiderkempen Fase D
Op initiatief,
over de zonale veiligheidsplannen
BRUNO Phase B
* draagwijdte van de audit op vraag van de bevoegde overheden uitgebreid
Politiezone “Nivelles-Gemappes” Kantoor Nivelles
JAARVERSLAG 2006 AIG 9

10
Politiezone “WestKust” Kantoor Nieuwport
Aanbevelingen
Tijdens de eerste vijf jaar auditwerking werd al een groot aantal aanbevelingen geformuleerd.
Zoals hierboven aangegeven, werd en wordt, ook de opvolging ervan verzekerd
door de AIG.
Hierna volgt een overzicht van het soort aanbevelingen dat zoal geformuleerd werd.
Inhoudelijk is er doorheen de jaren trouwens een evolutie aan de gang. Het is duidelijk
dat de wijze waarop de korpsen van lokale politie omgaan met hun risico’s, zowel qua
basisfunctionaliteiten als op operationeel vlak, mee evolueert met het stijgende niveau
van maturiteit op organisationeel vlak.
Op een totaal van 743 aanbevelingen, worden 300 verschillende onderwerpen
aangehaald. De ene helft heeft betrekking op de basisfunctionaliteiten van de lokale
politie, terwijl de andere helft eerder ondersteunende en sturende functies viseert
(algemene organisatie, personeels- en logistiek beleid, communicatie,…) Zoals enigszins
te verwachten was, werden nogal wat aanbevelingen voor meerdere politiezones
herhaald. Dit was maximaal negentien keer het geval. Andere aanbevelingen (71) golden
dan weer enkel voor één zone.
De tabel hieronder geeft een overzicht van de twintig meest geformuleerde aanbevelingen
en het aantal zones waar ze werden geformuleerd. 9
(9) Aangezien 15 van de 36 audits als thema enkel de functionaliteiten onthaal en interventie tot voorwerp
hadden, zijn de aanbevelingen hieromtrent oververtegenwoordigd in het overzicht.
(10) Deze aanbeveling komt vrijwel uitsluitend voor in de periode 2002-2004.
JAARVERSLAG 2006 AIG

Aanbeveling (in synthese) Aantal zones
Verbeteren van de bewegwijzering naar
de politiecommissariaten
19
Verbeteren van de signalisatie van de politiecommissariaten
(o.a. nieuw logo)
17
10
Aanbrengen van technische systemen die
een contact met een politiecentrale buiten de 17
openingsuren van de commissariaten toelaten
Prioriteiten vastleggen inzake opleiding. Opleidingsplannen opst. 15
Registreren en meten van de onthaalactiviteiten 14
De verwachtingen van de bevolking m.b.t. onthaal, o.a. in verband
met openingsuren, bekomen en er rekening mee houden
14
De procedures en processen vastleggen, preciseren en formaliseren
(vb. door middel van een reglement van inwendige orde)
14
Infrastructureel: opstellen van een stand van zaken op het vlak
14
van veiligheid en doorvoeren van de nodige aanpassingen.
De opleiding/expertise op het gebied van management
14
verzekeren van de officieren/kaderleden
Op vlak van algemene organisatie: de opdrachten en
verantwoordelijkheden precies beschrijven en verdelen; 11
functieprofielen opstellen
Een efficiëntie, ondersteunende controlefunctie in plaats stellen
(interne controle, controle op de terreinwerking, - op de normen...)
Meetsysteem voor interventie opstellen en exploiteren
van de gegeven
9
Kwaliteitsstandaarden vastleggen voor interventie
(vb. aanrijtijden)
9
Ontwikkelen van een planmatige aanpak van het
logistieke beleid
9
Ontwikkelen van een coherente visie op vlak
van wijkwerking
De opdrachten van de dienst slachtofferhulp vastleggen,
9
preciseren en formaliseren, evenals de samenwerkingsprocedures
met andere diensten
8
De strategie op beleidsniveau van de zone
ontwikkelen en toepassen
8
Ontwikkelen van het beheer van de documentatie (evaluatie van de
toestand, aanpassing, verzekeren van de permanente toegankelijkheid)
De communicatie(kanalen) evalueren en zo nodig
aanpassen (communicatieplan opstellen)
Verbeteren van de coördinatiemechanismen. Samenwerking
tussen de verschillende diensten van de zone bevorderen
10
8
7
7
JAARVERSLAG 2006 AIG 11

12
Commissariaat 2
Hoedemaekerssquare, 9
1040 Evere
Commissariaat 4
Bériotstraat, 2A
1210 Sint-Joost-ten-Node
JAARVERSLAG 2006 AIG
Politiezone BRUNO
de vijf commissariaten
Commissariaat 1
G. Rodenbachlaan,15
1030 Schaarbeek
Commissariaat 3
Rodenbeeklaan, 66
1030 Schaarbeek
Commissariat 5
Square Victoria Régina,1
1210 Sint-Joost-ten-Node

Grafische voorstellingen van de verdeling van de aanbevelingen per onderzocht
domeinen
Verdeling van de 743 aanbevelingen per domein 11
Algemene organisatie (25 %)
Functionaliteit organisatie (21 %)
Functionaliteit interventie (13 %)
Personeelsbeheer (11 %)
Communicatie (8 %)
Logistiek beleid (7 %)
Functionaliteit wijkwerking (5 %)
Functionaliteit recherche (5 %)
Functionaliteit slachtofferhulp (3 %)
Functionaliteit openbare orde (1 %)
Functionaliteit verkeer (1 %)
Verdeling van de 195 aanbevelingen (195 in totaal) inzake algemene organisatie
Procedures, taakverdeling,
coördinatie (49 %)
Interne controle (19 %)
Actieplannen (12 %)
Strategie (9 %)
Structuur (8 %)
Waarden (3 %)
Verdeling van de 153 aanbevelingen inzake de functionaliteit onthaal
Bewegwijzering/aanwijziging
politiepost (24 %)
Technische bereikbaarheid buiten
openingsuren (18 %)
Onthaalprocedure (16 %)
Inspelen op verwachtingen bevolking (13 %)
Registratie en meetinstrumenten (9 %)
Algemene informatie aan de bevolking (5 %)
Respect normen inzake openingsuren (4 %)
Opleiding van het onthaalpersoneel (3%)
Diversen (8 %)
(11) Verkeer behoort tot de functionaliteit openbare orde, maar wordt hier apart weergegeven.
JAARVERSLAG 2006 AIG 13

14
Verdeling van de 99 aanbevelingen voor de functionaliteit interventie
Verdeling van de (83) aanbevelingen over het personeelsbeleid
Verdeling van de (57) aanbevelingen inzake communicatie
JAARVERSLAG 2006 AIG
Algemene organisatie van de
functionaliteit (26 %)
Meetsysteem voor de interventie, van de
aanrijtijden (18 %)
Versterken van de controlefunctie (17 %)
Opstellen dienstbulletins,
briefings,... (15 %)
Diversen (24 %)
Opleiding
Algemeen personeelsbeheer
Vertrouwenspersoon,
preventieadviseur
Motivatie van het personeel
Opstellen van de functieprofielen
Diversen
Communicatiestrategie opstellen
(communicatieplan) (61 %)
Beheer van de documentatie (25 %)
Diversen (14 %)

Verdeling van de (49) aanbevelingen over het logistieke en financiële beleid
Planmatige aanpak logistiek beleid
(41 %)
Investeringen/opvolging op vlak van
veiligheid (37 %)
Inventariseren van materieel (8 %)
Verduidelijking verdelingsregels materiële
middelen (6 %)
Diversen (8 %)
Verdeling van de (35) aanbevelingen aangaande de functionaliteit wijkwerking
Meten en controleren activiteiten wijkagenten,
zonodig aanpassen
(32 %)
Preciseren van de taken, procedures en
manier van werken van de wijkagent
(29%)
Verbeteren van de leiding van de dienst
wijkwerking (14 %)
Opleiding van wijkagenten (11%)
Opvolgen van de problematiek nietpolitionele
administratieve taken (11 %)
Diversen (3 %)
Verdeling van de (34) aanbevelingen inzake de functionaliteit lokale opsporing en
lokaal onderzoek
Communicatie en exploitatie van de informatie
(32 %)
Opvolging en controle activiteiten lokale
recherche (18 %)
Verzekeren proactieve recherche (12 %)
Verbeteren vzn de procedures verdeling
dossiers/kantschriften (9 %)
Diversen (29 %)
JAARVERSLAG 2006 AIG 15

16
Verdeling van de (25) aanbevelingen inzake slachtofferbejegening
De (9) aanbevelingen met betrekking tot “openbare orde” gaan voornamelijk over de
voorbereiding of noodzakelijke actualisering van de rampenplannen.
De (4) aanbevelingen over “verkeer” betreffen het verzekeren van een efficiënte algemene
organisatie van de ‘functionaliteit’ in de zone, en een adequatere opvolging van
de objectieven voorzien in de actieplannen.
Trends, uitdagingen en evoluties voor de toekomst
Algemeen geldende principes van goed bestuur (public governance) met o.a. interne
beheersing en audit, zijn sinds een paar jaar aan een gestage opmars bezig in de meest
diverse domeinen van de publieke sector. Vooral nu nagenoeg alle zichzelf respecterende
privé-ondernemingen op permanente basis aan coherent risicomanagement
doen, verschuift de aandacht naar het publieke domein. Eerder vroeg dan laat zullen
de componenten van de geïntegreerde politie in de beweging opgenomen worden die
streeft naar meer transparantie over en vertrouwen in de wijze van functioneren.
Een verdere toename van de auditaanvragen, zowel algemeen als in specifieke domeinen
(vb. financieel), lijkt onafwendbaar en kan enkel toegejuicht worden. Hierdoor zal
meteen ook de problematiek van de beheersing van de opvolging van het grote aantal
aanbevelingen nog veel sterker gesteld worden.
De AIG zal zich op die tendens moeten voorbereiden wil ze ook op die punten haar bijdrage
kunnen leveren in de optimalisering van de werking van de politie. Haar onafhankelijkheid
en objectiviteit ten overstaan van de geïntegreerde politie zijn daarbij de
sterkste troeven. Zowel op het vlak van competentieontwikkeling als naar beschikbare
capaciteit zullen inspanningen moeten geleverd worden.
De interne-auditfunctie laat enerzijds zekerheid verschaffende en anderzijds adviesverstrekkende
activiteiten toe. In de praktijk stellen we vast dat de opdrachtgevers zelden uitsluitend
zekerheid wensen, maar daarnaast een groot luik advies wensen, dikwijls onder
de vorm van pasklare antwoorden en oplossingen. De auditactiviteit laat echter niet toe
pasklare, direct operationeel bruikbare oplossingen te geven. De concrete invulling komt
toe aan het management dat net daartoe in plaats wordt gesteld. Audit stelt een diagnose
en geeft de richting aan waarin naar oplossingen kan gezocht worden.
JAARVERSLAG 2006 AIG
Formaliseren/actualiseren procedures en modaliteiten
van inplaatsstelling (67 %)
Verzekeren van betere bereikbaarheid (19 %)
Verzekeren van de verspreiding, toegankelijkheid
en actualisering van de sociale kaart
(14 %)

Nog te vaak tracht men via audit allerhande probleemsituaties op te lossen, waarvoor
nochtans geëigende kanalen (zouden moeten) bestaan, maar die om een of andere
reden geen voldoening bieden. Vb. disfunctioneren van een politieverantwoordelijke,
lacunes in wettelijke of reglementaire bepalingen, gebrek aan morele moed om een probleem
aan te pakken, misdrijven of tuchtinbreuken begaan door politiepersoneel, problemen
met de KUL-norm, interpersoonlijke problemen tussen medewerkers…
Anderzijds maakt een adviesfunctie deel uit van de auditfunctie, voor zover ze de uitoefening
van de zekerheidverschaffende activiteiten niet hypothekeert, in het heden en
voor de toekomst (vb. niet tegelijk rechter en partij zijn). De AIG zal hoe dan ook de
adviesfunctie verder dienen te ontwikkelen, zonder aan voornoemd principe te verzaken.
Tegelijk zal ze het begrip audit verder moeten verduidelijken ten overstaan van haar
potentiële opdrachtgevers. Het scheppen van een wettelijk kader zou die taak voor de
AIG een stuk vergemakkelijken.
Wat ook het specifieke werkingskader en bevoegdheden van een politiedienst zijn,
overal ter wereld kampt de politie met gelijkaardige problemen. Die stelling gaat eveneens
op voor de controlediensten. Maar ook privé- en publieke organisaties uit andere
sectoren zoeken naar oplossingen voor vraagstukken die voor de politie kunnen dienstig
zijn en andersom.
De AIG zal daarom haar externe contacten verder moeten uitbreiden om via netwerking
en uitwisseling van good practices haar ondersteunende rol met nog meer autoriteit
te kunnen spelen.
Actieplan 2007
Inzake de initiatiefopdrachten voor het jaar 2007 heeft de AIG aan haar voogdijministers
voorgesteld om het thema van 2006 te behouden. Aldus zal naast het uitvoeren
van auditactiviteiten op bevel of op verzoek, nagegaan worden hoe de omzetting van
prioriteiten uit de zonale veiligheidsplannen naar concrete actieplannen aangepakt
wordt. Op basis van de resultaten in een voldoende groot aantal zones zullen dan de
nodige conclusies getrokken worden.
LTWP Nivelles
JAARVERSLAG 2006 AIG 17

3.2 Inspectieopdrachten
18
Beknopt overzicht van vijf jaar inspectieopdrachten –
activiteiten in 2006 en toekomstperspectieven
De voorbije vijf jaar hebben wij tal van inspectieopdrachten en grootschalige
administratieve onderzoeken gevoerd, zowel op eigen initiatief - jaarlijkse algemene
actieplannen -, op bevel van de voogdijministers of op verzoek van de bevoegde
autoriteiten.
Sommige activiteiten liepen slechts over een korte periode, zoals bijvoorbeeld de administratieve
onderzoeken in verschillende politiezones naar aanleiding van specifieke
problemen, onderzoek naar de meerkost van de politiehervorming, controle van de
aanrekening van de dienstprestaties, controle op het gebruik van dienstvoertuigen…
Andere opdrachten namen meerdere jaren in beslag. Vb. onderzoeken naar de veiligheid
van de wapens, werkingsanalyse van de laboratoria van technische en wetenschappelijke
politie, seining van ontsnapping van gedetineerden… Een derde groep
zijn opdrachten van permanente aard (geworden): vb. controle op de repatriëringen
(meestal vanuit Zaventem), beheer van de gehypothekeerde capaciteit,…
Navolgend worden slechts enkele inspectieopdrachten van nabij bekeken en de
belangrijkste vaststellingen en conclusies ervan besproken.
Inspectie van de wapens, voertuigen, radio’s en ander gevoelig materieel
In 2003 en 2004 werd een grootschalige evaluatie gehouden van de maatregelen die
door de lokale en federale politie genomen worden om volgende feiten te voorkomen:
- het binnendringen in een politiegebouw;
- diefstal (huisdiefstal inbegrepen) en/of verlies van dienstwapens en wapens die
gerechtelijk in beslag zijn genomen of neergelegd;
- diefstal en/of beschadiging van voertuigen;
- diefstal en/of verlies van draagbare radio’s;
- diefstal en/of verlies van kogelwerende vesten, interventie-armbanden en sommige
andere uitrustingsstukken.
Hiervoor werden 120 bezoeken afgelegd in de commissariaten van de lokale politie en
30 in de gebouwen van de federale politie.
Na een volledige en zorgvuldige analyse van de vergaarde gegevens werden de vaststellingen
en nuttige aanbevelingen in een verslag gegoten dat naar de bevoegde
ministers werd verstuurd.
In dit verslag werd gewag gemaakt van een te groot aantal aanslepende zwakke punten.
Onder meer volgende conclusies werden getrokken:
> Op materieel vlak zou zo snel mogelijk aan de volgende vereisten moeten worden
voldaan:
- Installeren van een alarmsysteem in alle gebouwen die niet permanent bezet zijn.
- Verstevigen van de sloten, vensters of deuren in verschillende complexen.
JAARVERSLAG 2006 AIG

- Inrichten van de infrastructuren (soms voor weinig kosten) die niet toelaten een
visuele controle uit te oefenen op het binnenkomen van voetgangers en voertuigen
vanuit het onthaallokaal.
- Installeren van individuele brandkoffers om de individuele wapens in op te bergen.
- Installeren van een alarmsysteem op alle voertuigen, voornamelijk deze van de
lokale politie. De inzittenden van deze voertuigen laten die tijdens de dienstuitvoering
het vaakst achter op openbare plaatsen.
- Installeren van rekken voor de collectieve wapens in alle interventie- en patrouillevoertuigen.
- In afwachting dat er Astrid-radio’s worden aangekocht die zijn uitgerust met een
blokkeersysteem van op afstand: markeren van alle draagbare radio’s.
- Markeren van alle kogelwerende vesten.
- Daar waar een tekort zich laat voelen: aankopen van kasten om de uniformen van
alle personeelsleden in op te bergen.
- Opruimen van de wapenstocks in bepaalde politiezones en in de dienst logistieke steun.
> Bovendien zouden organisatorische maatregelen een reeks slechte gewoonten
voor altijd de kop moeten indrukken:
• Alle verantwoordelijken moeten schriftelijke, duidelijke, precieze en strikte richtlijnen
opstellen over de bescherming van de politiegebouwen en al het gevoelige
materieel dat zich er bevindt.
Deze richtlijnen moeten onder meer voorzien in:
- een strenge controle van alle personen die toegang hebben tot de politiecomplexen;
- een beheerssysteem van de toegangsmiddelen tot deze complexen alsook tot de
beveiligde ruimten in deze complexen;
- de aanstelling van een beheerder en het bijhouden van een inventaris voor alle
‘gevoelig’ materieel;
- de ophalings- en teruggaveprocedure voor bepaald materieel;
- de definitie van ieders verantwoordelijkheden en plichten in verband met hun
veiligheid;
- een beperking van de praktijk om een wapen, een voertuig of een radio mee
naar huis te nemen;
- voor het personeel dat een week of langer ziek of afwezig is: de verplichting om
het wapen in te leveren;
- de modaliteiten van een regelmatige controle op de toepassing van deze bepalingen
en de reacties indien deze niet worden nageleefd.
• Kosteloze veranderingen (verplaatsen van brandkoffers die van buitenaf zichtbaar
zijn, enz.).
Bijzonder geval van het gerechtelijke arrondissement Bergen
In de periode dat voornoemt onderzoek liep, vroeg de procureur des Konings van Bergen
aan de AIG om het beheer van de dienstwapens in de zes zones van de lokale politie
die het arrondissement Bergen telt, te controleren. In minder dan één jaar tijd werden
er inderdaad in drie van deze zones diefstallen van dienstwapens vastgesteld.
De dienst IGIN heeft bijgevolg zijn inspecties uitgebreid tot alle posten van de zes zones
JAARVERSLAG 2006 AIG 19

van dit arrondissement. De problemen die er werden vastgesteld verschillen niet van de
elders gedane vaststellingen.
De AIG kent tot op heden niet het gevolg dat aan beide verslagen werd gegeven.
Beheer van de gehypothekeerde capaciteit (Hycap)
Overeenkomstig Pt. 5.3 van de ministeriële richtlijn MFO-2 heeft de AIG sedert 2003 al
negen verslagen gericht aan de minister van Binnenlandse Zaken over het gebruik van
de gehypothekeerde capaciteit en de manier waarop de richtlijn wordt toegepast.
De vaststellingen en de beschouwingen uit deze verslagen hebben vaak argumenten en
ideeën geleverd voor de discussies van de werkgroep Hycap. Deze werkgroep, voorgezeten
door het SAT Binnenlandse Zaken, heeft als opdracht de toepassing van de MFO-2 te
evalueren en aan de minister de nodige aanpassingen voor te stellen. En of die er waren!
Denken we maar aan het principe van de concentrische inzet van de beschikbare middelen
en de inplaatsstelling van het interventiekorps. Deze nieuwigheden hebben er
samen met andere maatregelen - zoals de versoepeling van de regels van het Mammoet-KB
inzake de organisatie van de arbeidstijd, de strijd tegen het absenteïsme, de
oprichting van het interventiekorps - toe geleid dat het aantal weigeringen om de
gevraagde Hycap-versterkingen te leveren, aanzienlijk daalde. In 2003 was er nog
sprake van 405 weigeringen, terwijl dat aantal tot 44 gedaald was in 2005.
In het jaar 2006 bezocht de AIG een aantal zones en Dirco’s om de problematiek van
de Hycap-versterkingen meer in detail te gaan bekijken.
Uit onderstaande tabel blijkt overigens dat het aantal evenementen met HYCAPversterking
stabiel blijft doorheen de voorbije jaren
20 JAARVERSLAG 2006 AIG
Jaar Aantal HYCAP Aantal voetbalwedstrijden
versterkingen (in % t.o.v. het totaal)
2003 1128 44%
2004 1070 54 %
2005 992 66 %
2006 1048 68 %
In 2006, absorbeerden de 708 voetbalwedstrijden met HYCAPversterking slechts 42%
van de totaal geleverde capaciteit. De verklaring hiervoor is dat het meestal om een
beperkte inzet gaat, zelfs vaak alleen met spotters ( in één geval op vier).
Onderstaande tabel toont het aantal keren dat de Dirco’s – als tussenpersoon voor DAO
– de politiezones om HYCAP vroegen en de geregistreerde weigeringen tot leveren van
de gevraagde effectieven.

Jaar Aantal vragen Aantal weigeringen
2003 7127 405
2004 4401 89
2005 3680 47
2006 3822 8812 Net als de vorige jaren, is ook in 2006 de inzet van personeel voor lokale opdrachten
de meest voorkomende reden die wordt opgegeven om HYCAP-versterking te weigeren.
Andere aangehaalde redenen zijn: personeelstekort en ziekteverloven. Voor 2006
blijkt het personeelstekort in bepaalde zones (hoofdzakelijk de zones van Waals-Brabant)
een niet onbelangrijke rol te hebben gespeeld.
Navolgende tabel geeft de evolutie weer van het aantal FTE dat op jaarbasis over het
gehele Belgische grondgebied werd ingezet voor HYCAPprestaties. De 179 FTE voor
het jaar 2006 maken daarbij slechts 36,3% van de totaal beschikbare prestatielijnen
uit. Dit komt neer op een jaarinzet van 0,65% van de globale capaciteit van de lokale
politie. 13 (27 500 politieagenten).
Jaar Aantal FTE
op jaarbasis
2003 364
2004 222
2005 188
2006 179
Tot slot werden in 2006, 87 voorstellen ingediend om de HYCAP of AROSOL te vervangen
door de resterende capaciteit van de DAR of door het interventiekorps. In 2005
waren dat er maar 24.
Controle van de repatriëringsopdrachten
In 1996 belastte de Minister van Binnenlandse Zaken, de Algemene Inspectie van de
Rijkswacht met de opdracht tot opvolging van uitwijzingen via repatriëring van illegaal
in het Rijk verblijvende personen. De AIG heeft die opdracht voortgezet.
Zo werden de controles op de inschepingsprocedures verdergezet. Van discreet toezicht
op lijnvluchten werd afgezien voornamelijk omwille van het feit dat de algemene procedures
inzake veiligheid die na de evenementen van 11 september 2001 in New York werden
opgelegd, dit fel bemoeilijken.
Vanaf het tweede semester van 2002 kreeg de AIG er een toezichtstaak bij: de controle
op een nieuwe repatriëringsmethode die door de regering werd opgelegd, namelijk via
beveiligde vluchten. In samenspraak met het Kabinet van Binnenlandse Zaken werden
(12) waarvan 67 alleen al in juli en augustus
(13) de lokale politiekorpsens samen beschikken over ongeveer 27.500 personeelsleden
JAARVERSLAG 2006 AIG 21

22
deze vluchten daarom ook systematisch door de AIG gecontroleerd en dat ofwel enkel
bij de inscheping ofwel ook tijdens de vlucht. Tussen 15 oktober en 31 december 2002
werden alle negen beveiligde vluchten door de AIG gecontroleerd.
Begin 2003 bevestigde en preciseerde de Minister van Binnenlandse Zaken de opdracht
daterend van 1996 om regelmatig controles uit te voeren over het verloop van de
repatriëringsvluchten.
Hieronder geven we voor elke type van controle (controle op de beveiligde vluchten –
controle op de inschepingsprocedure – discrete controle tijdens de vlucht) een overzicht
van het aantal opdrachten uitgevoerd door de AIG, evenals van de voornaamste reacties
naar aanleiding van die controles:
a.Van 15 oktober 2002 tot einde 2006 werden 86 beveiligde vluchten gevolgd door de
leden van de AIG. Deze opvolging gebeurde als volgt:
- 78 tijdens de volledige procedure: uithaling – inscheping – vlucht – overgave aan
de lokale autoriteiten;
- 8 enkel tijdens de overbrenging en inscheping.
Dit gaf aanleiding tot 86 individuele verslagen, waarin in het bijzonder werd gerapporteerd
over de houding van de leden van de politiediensten die de opdrachten uitvoerden,
over het eventuele gebruik van geweld en de toegepaste interventietechnieken
alsook over de omstandigheden van de interventies.
Ook werden, indien nodig de gepaste aanbevelingen gedaan ten einde de kwaliteit
van deze opdrachten te verbeteren en de veiligheid en integriteit van alle partijen
beter te verzekeren.
Het geheel aan vaststellingen en conclusies was o.m. van nut voor de Commissie Vermeersch
II, belast met de evaluatie inzake de verwijdering. Leden van de AIG zetelden
in deze commissie. Het eindverslag werd in de parlementaire commissie Binnenlandse
Zaken voorgesteld op 02 februari 2004.
b.Onze diensten oefenden sinds de oprichting van de AIG tot einde 2006 toezicht uit
op 149 inschepingsprocedures. Daaronder worden verstaan: de uithaling uit de doorgangscel
in Zaventem en de inscheping op het vliegtuig tot het moment dat de deuren
gesloten worden (en het AIG- personeel niet langer meer aan boord mag blijven).
(14)
Voor elke controle werd een specifiek verslag opgesteld teneinde de bevoegde overheden
een overzicht te geven van onze vaststellingen en bevindingen m.b.t. de
gecontroleerde opdracht. Tevens werd er één proces-verbaal opgesteld naar aanleiding
van vaststellingen van geweldplegingen door een politieambtenaar.
Zoals blijkt uit onderstaande tabel maakt het aantal verwijderingen onder escorte van
leden van de federale politie maar een kleine fractie uit van het jaarlijkse aantal verwijderingsprocedures
vanop Zaventem. Bovendien controleert de AIG maar gemiddeld
1 verwijdering onder escorte op 25 14 .
is een benadering, bij gebrek aan cijfers voor 2002 en 2003.
JAARVERSLAG 2006 AIG

(15) cijfers via DGA/DAC/LPA
(16)
Jaar Aantal verwijderings- Aantal escortes door
procedures 15 LPA/BRUNAT 16
2002 11492 geen cijfers beschikbaar
2003 12 631 geen cijfers beschikbaar
2004 12 810 787
2005 11576 971
2006 11219 817
De AIG richtte haar steekproefcontroles naar de verwijderingsmomenten waarvoor a
priori, of op basis van ervaringen uit het verleden, indicaties bestonden dat de risico’s
op problemen het grootst waren. (Vb. reeds eerdere onsuccesvolle pogingen tot
verwijdering, moeder met haar kinderen, bestemming naar een ‘risicoland’…)
c.Gelet op wat hiervoor aangehaald werd, zijn maar vier discrete controles uitgevoerd. De
uitwijzing werd gevolgd totdat gerepatrieerde aan de overheden van het land van
bestemming werd overgeleverd.
Twee controles vonden plaats in 2005 (één vlucht naar Casablanca en één naar Lissabon)
en twee in 2006 (één naar Wenen en één naar Peking).
Meer bepaald in het jaar 2006:
- werd er een toezicht uitgeoefend op 23 beveiligde vluchten, waarvan 21 vanaf de
uithaling, de inscheping, de vlucht tot en met de overgave van de te repatriëren personen
aan de lokale autoriteiten;
- voerde de AIG 24 controles uit op inschepingsprocedures voor lijnvluchten;
- en volgde ze de 2 lijnvluchten waarvan sprake hierboven (Wenen en Peking) van
bij de inscheping tot de overgave aan de lokale autoriteiten.
- Nog in 2006 voerde de AIG een uitgebreid en arbeidsintensief administratief
onderzoek naar mogelijke wanpraktijken en/of disfuncties bij repatriëringsopdrachten
vanuit Zaventem door leden van LPA/BRUNAT. Een verminderd aantal
controles van de inscheping op de lijnvluchten in 2006 is daar o.a een gevolg van.
- Het verslag van het onderzoek werd voorgesteld aan de heer Minister van Binnenlandse
Zaken op 11 december 2006. Bij deze gelegenheid werd overeengekomen
dat de AIG in 2007 bijkomende taken zal uitvoeren.
Evaluatie van het statuut van de personeelsleden van de politiediensten
Conform het protocol nr. 125/4 van 3 juni 2004 van het onderhandelingscomité voor
de politiediensten, verzocht de minister van Binnenlandse Zaken op 23-02-2005 de AIG
een reeks concrete vragen over het statuut te onderzoeken.
In totaal werden 120 vragen die in 21 thema’s werden onderverdeeld, behandeld.
idem
JAARVERSLAG 2006 AIG 23

24
Om deze taak binnen de vastgestelde termijn (6 maanden) tot een goed einde te brengen,
ging de AIG als volgt tewerk:
> onderzoek van de vragen met verzoek aan DGP om preciseringen (vb. inzake het bepalen
van sommige referentieperiodes);
> opstellen en versturen van diverse vragenlijsten naar verschillende groepen van
geadresseerden:
• voor de lokale politie: al naargelang het thema aan alle zones of aan een staal van
30 zones;
• voor de federale politie: al naargelang het thema aan alle directies, diensten en
eenheden of aan een beperkt staal ervan;
• de erkende scholen;
• de vakbonden;
• bepaalde FOD’s.
> organisatie van individuele ontmoetingen tussen de AIG en de volgende gesprekspartners:
de DGP en zijn directeurs, en een vertegenwoordiger van de VSOA (enige
vakbond die op de uitnodiging inging);
> verwerking van de verstrekte antwoorden en bekomen informatie
> opstellen van de antwoorden op de vragen.
Heel wat verantwoordelijken hebben een constructieve bijdrage geleverd aan deze
evaluatie. Jammer genoeg moest de AIG soms meermaals aandringen om antwoorden
te bekomen en bleken er nogal wat onbruikbaar. Ondanks de moeilijkheden en de
problemen die eruit voortvloeiden, heeft de AIG eind augustus 2005 een werkstuk
afgeleverd dat ruimschoots beantwoordde aan de verwachtingen van de evaluatiecommissie.
Toepassing van de seiningsprocedures bij ontsnappingen van gedetineerden
Meerdere opzienbarende ontsnappingen van gevangenen deden vragen rijzen over de
snelheid en de kwaliteit van de voorgeschreven seiningen 17 op dat vlak. Daarom werd
in 2004, 2005 en 2006 een inspectie uitgevoerd om de werking van de seiningsketen
bij een ontsnapping van gevangenen te controleren.
Voor 2004 werden zes gevallen van ontsnapping onderzocht. Met uitzondering van
één zone die puik werk leverde, werden elders meerdere anomalieën vastgesteld die
leidden tot een gebrekkige communicatie en een onvoldoende doeltreffendheid bij de
opsporingsinspanning.
Samengevat ging het om:
- een gebrek aan procedures of richtlijnen in geval van ontsnapping;
- een gebrek aan kennis van en naleving van de bestaande procedures of richtlijnen;
- een gebrek aan stiptheid en omkadering van het terreinwerk en het opstelwerk;
- enkele technische communicatieproblemen.
In 2005 werden drie gevallen onderzocht. Daarnaast werd tevens de seining bekeken
bij het niet-terugkeren uit penitentiair verlof (1 geval) of uitgaanspermissie (1 geval).
(17) Ministeriële richtlijn MFO-3
JAARVERSLAG 2006 AIG

Ook nu werd vastgesteld dat de informatiedoorstroming ernstig verstoord verliep en
dat de voorgeschreven gevolgen niet steeds werden gegeven:
- Betrokken diensten en eenheden worden na de feiten niet onmiddellijk ingelicht teneinde
bepaalde controles of opsporingen uit te voeren;
- Problemen met de documenten (seiningen, adviezen, PV, enz.): onduidelijk, onvolledig,
te laat opgesteld of verstuurd, niet gericht aan alle betrokken geadresseerden,
niet aangekomen bij de geadresseerden wegens technische problemen (vb. slechte
faxverbindingen).
- Geen reactie van sommige geadresseerden.
Gelet op het algemene en ernstige karakter van deze tekortkomingen werden drie verslagen
verstuurd naar de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken. In een eerste
concrete reactie heeft DGS via een Infonieuws een aantal bepalingen van de MFO-3
herhaald.
In 2006 vergeleek de AIG de voor 2005 ingevoerde gegevens over ontsnappingen 18 in
het SIDIS-systeem (databank met gedetineerden) van de FOD Justitie met deze van de
ANG.
Alweer werden grote hiaten vastgesteld:
- Feiten die noch het voorwerp uitmaken van een PV noch van een dringende seining.
- Feiten die het voorwerp uitmaken van een PV maar niet van een dringende seining.
- Onaanvaardbare termijnen tussen de vaststellingen van de feiten door de strafinstelling
en de bekendmaking ervan aan de lokale politie, of tussen de bekendmaking en
de vatting in de ANG.
Een vierde verslag met deze vaststellingen werd verstuurd naar de ministers van Binnenlandse
Zaken en Justitie. Naar aanleiding van dit verslag suggereerde de minister
van Binnenlandse Zaken aan de CG om een overleg te beleggen tussen de federale
politie, de vaste commissie van de lokale politie, de AIG, de FOD Justitie en het SAT Binnenlandse
zaken.
Overbrenging van gevangenen
Door een onderzoek in 2006 van de AIG kwamen een aantal algemene problemen aan
de oppervlakte bij de toepassing van de MFO-1. Aanleiding voor dat onderzoek was de
vraag van de minister van Justitie die een klacht van het parket-generaal van Bergen
over een punctueel feit had ontvangen. De gedane vaststellingen zijn met name:
- De vaak late overmaking van de lijst van uit te halen personen die de parketten en
griffiers van de onderzoeksgerechten aan de politiediensten moeten voorleggen.
- De te verregaande interpretatie door sommige onderzoeksrechters en politiediensten
van Art. 23 van de wet op het politieambt: zij beschouwen de verschijning met het
oog op de eindondervraging voor de onderzoeksrechter niet als een onderzoeksdaad
maar als een verschijning voor een magistraat. Op die manier wordt de verschijning
geïnterpreteerd als een uithaling. Volgens pt. 3.1.3. van de MFO-1 wordt de politie-
(18)
Opnieuw met inbegrip van de personen die zich hebben onttrokken aan het elektronische toezicht en die
niet terugkeren uit penitentiair verlof of van uitgaanspermissie
JAARVERSLAG 2006 AIG 25

26
zone die op haar grondgebied een justitiepaleis heeft, daardoor opgezadeld met een
onterechte extra werklast.
- Het beleid van sommige onderzoeksrechters om leden van eenzelfde criminele bende
in verschillende gevangenissen te doen opsluiten, waardoor meer politieagenten
nodig zijn voor de overbrengingen met het oog op hun verschijning.
- Het niet-voeden van de ANG met informatie over de graad van gevaarlijkheid van
gedetineerden.
- Het verlies aan efficiëntie dat voortvloeit uit de regel waarbij een gedetineerde bij
aankomst in het justitiepaleis wordt toevertrouwd aan de politie die zorgt voor de
ordehandhaving in dit paleis.
Kwaliteitscontrole van de processen-verbaal
In het kader van haar algemeen actieplan is de AIG in 2006 gestart met een onderzoek
naar de kwaliteit van de controlefunctie op de processen-verbaal, en dit zowel bij de
lokale als de federale politie.
Eerst en vooral werden alle procureurs des Konings geraadpleegd over hun ervaringen
met het huidige kwaliteitsniveau van de processen-verbaal. Vervolgens werden twee
vragenlijsten opgesteld die als basis dienden om gegevens in te winnen op ‘het terrein’.
De eerste vragenlijst richtte zich tot de korpschefs of de eenheids- of dienstverantwoordelijken.
Een tweede lijst was bestemd voor de controleurs van de processen-verbaal.
Uiteindelijk zal een representatief staal van 62 lokale politiekorpsen en 23 federale politie-eenheden
of -diensten zich aan een bezoek van leden van de AIG mogen verwachten.
Alle zonechefs en de commissaris-generaal van de federale politie werden hiervan
op de hoogte gebracht.
De resultaten van dit omvangrijke werk worden verwacht tegen de zomer van 2007.
Algemeen actieplan 2007
Inzake de initiatiefopdrachten voor het jaar 2007 heeft de AIG aan haar voogdijministers
voorgesteld om inspecties uit te voeren rond volgende drie thema’s:
- de uniformdracht door de leden van het operationele kader (federale en lokale politie):
inventaris en oorzaken van de bestaande problemen;
- de manier waarop de lokale politie de zwakke punten van de nieuwkomers in de
zone aanpakt;
- de preventie en detectie van mogelijke misbruiken tijdens het takelen van voertuigen.
Wij nemen ons voor om de situatie te onderzoeken in de lokale politie en bij de verkeerspolitie
van de federale politie.
JAARVERSLAG 2006 AIG

4 De dienst individuele onderzoeken (IGEO)
In 2006 werd een stijging van het aantal inkomende dossiers vastgesteld. Er werden
102 dossiers meer geregistreerd dan in het jaar 2005.
Het percentage geopende administratieve dossiers liep terug van 46 % in 2005 tot
36 % in 2006 en het aantal geopende gerechtelijke dossiers steeg van 54 % naar 63%.
4.1 Statistieken 2006
Het aantal geopende dossiers
In 2006 werden 962 nieuwe dossiers geregistreerd. Samen met de overdracht van de
nog niet afgesloten dossiers van de voorgaande jaren bedroeg de werklast voor het jaar
2006 in totaal 1030 dossiers. In dat jaar werkten er 19 onderzoekers op het terrein en
waren er ten burele 2 onderzoekers met ondersteunende taken. In elk van de vier
gedeconcentreerde diensten te Antwerpen, Gent, Luik, en Bergen is er tevens één
onderzoeker voorzien.
Jaar Geopende dossiers Afgesloten dossiers Dossiers in behandeling 2006
2002 487 487 -
2003 660 641 19
2004 793 775 18
2005 860 829 31
2006 962 - 962
Aantal behandelde dossiers in 2006 1030
Aard van de klachten en aangiften
Administratieve klachten (36 %)
Gerechtelijke klachten (63 %)
Tucht (1 %)
JAARVERSLAG 2006 AIG 27

Overzicht van de belangrijkste gerechtelijke dossiers
Gebruik van geweld
Schending van het beroepsgeheim
Willekeurige vrijheidsberoving - daden van willekeur
Valsheden
Strafrechtelijk (buiten dienst)
Bedriegingen
Beledigingen
Diefstal van allerlei aard
Misbruik van vertrouwen / verduistering
Verdovende middelen
Omkoping
Niet-akteren
Andere verkeersinbreuken - ongevallen buiten dienst
Agressieve intimiderende houding
racisme
Verzuim hulp te verlenen
Oplichting
Pesterijen
Machtsoverschrijding
Aanranding van de eerbaarheid
Verhouding van de dossiers onderzoeken ten opzichte van de
Federale Politie en van de Lokale Politie
28 JAARVERSLAG 2006 AIG
4
3
3
3
2
4
7
8
12
11
9
16
19
25
35
55
41
40
65
Federale politie (22 %)
Lokale politie (78 %)
De cirkeldiagram geeft enkel de verhouding weer van de dossiers waarvoor de Algemene
inspectie werd gevat en is geen weergave van het totaal aantal klachten en
aangiften ten laste van de federale politie of van de lokale politie.
127

Verdeling van de dossiers per provincie
Het betreft hier de verdeling van de inkomende dossiers per provincie/gewest.
Federale politie
Antwerpen (11 %)
Waals Brabant (2 %)
Brussel hoofdstedelijk gewest (25 %)
Namen (5 %)
Henegouwen (13 %)
Limburg (2 %)
Luik (19 %)
Oost Vlaanderen (9 %)
Vlaams Brabant (5 %)
West Vlaanderen (8 %)
Luxemburg (1 %)
Administratieve dossiers (37 %)
Gerechtelijke dossiers (62 %)
Tucht (1 %)
Deze cirkeldiagram geeft het overzicht weer van de inkomende dossiers 2006, ingedeeld
volgens administratief, gerechtelijk of tuchtdossier.
Onder de noemer tucht vallen de tuchtdossiers die IGEO behandelt op vraag van de
tuchtraad of op vraag van de korpschefs in de gevallen waarin het aangewezen is dat
een externe dienst het dossier behandelt.
JAARVERSLAG 2006 AIG 29

30
Taal van het dossier
JAARVERSLAG 2006 AIG
Nederlands (43 %)
Frans (57 %)
Het betreft een overzicht van de dossiers volgens de taal waarin het onderzoek werd
gevoerd. Per taalrol is een onderzoeker – coördinator verantwoordelijk voor de aanduiding
van een onderzoeker – piloot en voor de opvolging van het onderzoek.
De lokale politie
Gerechtelijk arrondissement Dossiertype Aantal
Gerechtelijk arrondissement Brussel Gerechtelijk dossier 133
Gerechtelijk arrondissement Brussel Administratief dossier 67
Gerechtelijk arrondissement Brussel Discipline 2
Arrondissement judiciaire de Huy Gerechtelijk dossier 4
Arrondissement judiciaire de Huy Administratief dossier 6
Gerechtelijk arrondissement Gent Gerechtelijk dossier 6
Gerechtelijk arrondissement Gent Administratief dossier 20
Arrondissement judiciaire de Mons Gerechtelijk dossier 36
Arrondissement judiciaire de Mons Administratief dossier 8
Gerechtelijk arrondissement Ieper Administratief dossier 1
Arrondissement judiciaire d' Arlon Gerechtelijk dossier 1
Arrondissement judiciaire d' Arlon Administratief dossier 4
Arrondissement judiciaire de Liege Gerechtelijk dossier 105
Arrondissement judiciaire de Liege Administratief dossier 11
Arrondissement judiciaire de Namur Gerechtelijk dossier 10
Arrondissement judiciaire de Namur Administratief dossier 6
Gerechtelijk arrondissement Brugge Gerechtelijk dossier 10
Gerechtelijk arrondissement Brugge Administratief dossier 14
Gerechtelijk arrondissement Leuven Gerechtelijk dossier 7
Gerechtelijk arrondissement Leuven Administratief dossier 12

Gerechtelijk arrondissement Veurne Gerechtelijk dossier 6
Gerechtelijk arrondissement Veurne Administratief dossier 6
Arrondissement judiciaire de Dinant Gerechtelijk dossier 10
Arrondissement judiciaire de Dinant Administratief dossier 8
Gerechtelijk arrondissement Hasselt Gerechtelijk dossier 5
Gerechtelijk arrondissement Hasselt Administratief dossier 3
Arrondissement judiciaire de Tournai Gerechtelijk dossier 13
Arrondissement judiciaire de Tournai Administratief dossier 10
Arrondissement judiciaire de Tournai Discipline 1
Gerechtelijk arrondissement Kortrijk Gerechtelijk dossier 9
Gerechtelijk arrondissement Kortrijk Administratief dossier 10
Gerechtelijk arrondissement Kortrijk Discipline 1
Gerechtelijk arrondissement Mechelen Gerechtelijk dossier 5
Gerechtelijk arrondissement Mechelen Administratief dossier 10
Gerechtelijk arrondissement Tongeren Gerechtelijk dossier 2
Gerechtelijk arrondissement Tongeren Administratief dossier 5
Gerechtelijk arrondissement Turnhout Gerechtelijk dossier 9
Gerechtelijk arrondissement Turnhout Administratief dossier 2
Arrondissement judiciaire de Nivelles Gerechtelijk dossier 9
Arrondissement judiciaire de Nivelles Administratief dossier 8
Arrondissement judiciaire de Nivelles Discipline 1
Arrondissement judiciaire de Verviers Gerechtelijk dossier 12
Arrondissement judiciaire de Verviers Discipline 1
Gerechtelijk arrondissement Antwerpen Gerechtelijk dossier 35
Gerechtelijk arrondissement Antwerpen Administratief dossier 22
Gerechtelijk arrondissement Antwerpen Discipline 1
Arrondissement judiciaire de Charleroi Administratief dossier 14
Arrondissement judiciaire de Charleroi Administratief dossier 16
Arrondissement judiciaire de Charleroi Discipline 3
Gerechtelijk arrondissement Oudenaarde Gerechtelijk dossier 5
Gerechtelijk arrondissement Oudenaarde Administratief dossier 6
Gerechtelijk arrondissement Dendermonde Gerechtelijk dossier 26
Gerechtelijk arrondissement Dendermonde Administratief dossier 8
Arrondissement judiciaire de Neufchâteau Administratief dossier 3
Arrondissement judiciaire de Neufchâteau Discipline 1
Arrondis. judiciaire de Marche-en-Famenne Administratief dossier 1
JAARVERSLAG 2006 AIG 31

32
Resultaten van de onderzoeken
Deze cirkeldiagram geeft een overzicht van de resultaten van de onderzoeken.
De afgesloten gerechtelijke dossiers worden opgenomen onder de noemer “beslissing
in handen van het parket”.
Bij de administratieve dossiers kan het resultaat van het onderzoek onderverdeeld worden in:
- Beslissing in handen van een andere instantie.
Dit zijn de onderzoeken op vraag van de tuchtoverheid of van de tuchtraad. Het
betreft het totaal van alle soorten onderzoeken door de dienst IGEO ten laste van
zowel leden van de federale politie als van de lokale politie.
- Gefundeerde klachten.
Dit is het geval wanneer na het onderzoek blijkt dat er voldoende elementen zijn
om te besluiten dat een politieambtenaar een fout heeft gemaakt. Het resultaat
van een dergelijk onderzoek wordt ter kennis gebracht van de hiërarchie van de
betrokken ambtenaar.
- Niet gefundeerde klachten.
Het zijn de onderzoeken waarbij er vastgesteld wordt dat er geen of onvoldoende
elementen van fout aanwezig zijn ten laste van de politieambtenaar of
de politiedienst. Dit dossiers van woord tegen woord vallen hier tevens onder.
4.2 De permanentie
Ook in het afgelopen jaar bewees de permanentie zijn reden van bestaan. In 13 gevallen
was de onmiddellijke interventie van een ploeg onderzoekers nodig. Het aantal
oproepen daalde wel met 20 eenheden. Daar tegenover staat dat de permanentie aan
de oproeper meer en meer advies verleent of optreedt als een eerste bemiddelaar. Een
aantal klagers worden telefonisch geholpen door het luisteren naar hun ongenoegen,
het aanwijzen van de juiste instanties tot dewelke zij zich dienen te richten of door het
uitleggen van de procedure waarin zij betrokken zijn.
JAARVERSLAG 2006 AIG
Niet gefundeerde klachten (20 %)
Beslissing in handen van tuchtoverheid (8 %)
Beslissing in handen van het parket (67 %)
Gefundeerde klachten (5 %)

Jaar Aantal oproepen Onmiddellijke interventie
2004 171 17
2005 271 22
2006 251 13
Wat betreft de aard van de oproepen kan de top drie als volgt opgesteld worden; gedrag
van de politie (37), Interpellatie in het verkeer (23), slagen en verwondingen (10).
4.3 De partners
Ook in 2006 kon IGEO zich verheugen in een perfecte samenwerking met de diensten
interne controle van zowel de lokale politie als van de federale politie.
In grootschalige onderzoeken of in onderzoeken waarbij er zowel politieambtenaren als
burgers betrokken waren kon steeds beroep gedaan worden op de plaatselijk bevoegde
politiediensten.
Aan een aantal parketten werden de activiteiten van de dienst IGEO wat betreft de uitvoering
van gerechtelijke onderzoeken voorgesteld.
In een aantal onderzoeken waarbij het aangewezen was dat een externe dienst het
onderzoek uitvoerde deden de verantwoordelijken rechtstreeks beroep op de dienst IGEO.
In delicate onderzoeken, onderzoeken met een te grote interne betrokkenheid, onderzoeken
waarbij de objectiviteit eventueel kan in twijfel getrokken worden of onderzoeken
waarbij een discreet onderzoek moet ingesteld worden heeft de tussenkomst van de
dienst hier duidelijk een meerwaarde te bieden.
De GEDEN Gent, Antwerpen, Luik en Bergen zijn een zekere ondersteuning van IGEO Brussel.
Onderzoeken die de capaciteit van de gedeconcentreerde dienst niet te buiten gaan
worden door hen uitgevoerd en in grotere onderzoeken wordt er ondersteuning verleend.
4.4 De werking van de politiediensten
Vanaf het jaarverslag 2006 worden een aantal onderwerpen besproken die van belang
kunnen zijn voor de beleidsverantwoordelijken. Het onderwerp wordt gekozen op basis
van trends die in het afgelopen jaar werden vastgesteld.
Sommige teksten zijn bedenkingen en andere kunnen gekaderd worden in een juridisch
onderbouwde context.
De administratieve aanhoudingen
Tijdens het voorbije dienstjaar behandelde de dienst verschillende dossiers met betrekking
tot vergissingen of misbruiken die werden begaan in het kader van administratieve
aanhoudingen. Onregelmatigheden in deze materie werden ook vastgesteld ter gelegenheid
van het uitvoeren van andere onderzoeken.
Uit de onderzoeken blijkt dat er op het terrein nog onvoldoende kennis is bij een aantal
basiskaders om het verschil te kunnen maken tussen een administratieve aanhouding
en een gerechtelijke aanhouding.
JAARVERSLAG 2006 AIG 33

34
Bij een administratieve aanhouding wordt er dikwijls niet voldaan aan de wettelijke voorwaarden
en vooral aan deze van de absolute noodzakelijkheid. Men mag niet uit het oog
verliezen dat een vrijheidsbeneming, zelfs van korte duur, een aanslag is op de vrijheden
gewaarborgd door de Grondwet. Zij mag dan ook niet lichtzinnig toegepast worden.
De wet op het politieambt beschrijft in detail de gevallen waarbij een administratieve
aanhouding kan uitgevoerd worden. Deze vrijheidsbeneming kan niet misbruikt worden
om een einde te maken aan bijvoorbeeld een storend gedrag of als drukkingmiddel
in het kader van een gerechtelijk onderzoek.
Het is van het grootste belang dat de politieambtenaren die een administratieve aanhouding
uitvoeren de noodzakelijke wettelijke criteria respecteren zodat de aanhouding
beantwoordt aan de voorwaarden opgelegd door de wetgever zoals voorgeschreven
in art 31 van de Wet op het politieambt: absoluut noodzakelijk zijn, de openbare
orde effectief verstoren, de openbare veiligheid ernstig in gevaar brengen, met het oog
om de inbreuk te doen stoppen.
De eenvoudige vermelding van prostitutie op een aanhoudingsfiche volstaat niet. De
betrokken politieambtenaren moeten in hun rapport of in hun proces-verbaal precies
de daden en gedragingen van de aangehouden personen, die de aanhouding rechtvaardigen,
beschrijven.
De duur van de aanhouding wordt bovendien regelmatig willekeurig vastgelegd en niet
zelden bepaald op de maximum duur van twaalf uren. Deze handelwijze is niet te
rechtvaardigen aangezien de wet voorziet dat een vrijheidsbeneming in het kader van
een administratieve aanhouding niet langer mag duren dan de tijd vereist door de
omstandigheden die haar rechtvaardigen en mag in geen geval twaalf uren te boven
gaan. (Wet op het politieambt art 31). De verantwoordelijke officier administratieve
politie moet er over waken dat de aangehouden personen vrij gelaten worden vanaf
het moment dat hun administratieve aanhouding niet meer gerechtvaardigd is.
Uit het onderzoek naar de administratieve aanhoudingen bleek dat er nog meer onregelmatigheden
waren en die bovendien systematisch gepleegd werden:
- Afwezigheid van de naam van de politieman die de aanhouding uitvoerde.
- Het register van de aanhouding onvolledig invullen:
- Ontbreken van de handtekening van de aangehouden persoon.
- Onduidelijkheid over het uur van aanhouding en het uur van vrijlaten.
- Ontbreken van het inlichten van de officier van administratieve politie.
- Afwezigheid van kennisgeving aan de burgemeester of laattijdig.
- Onmogelijkheid of verbod aan de aangehoudene om een vertrouwenspersoon te
mogen verwittigen.
- Opgelegde maatregelen door een officier van administratieve politie in het geval
dat een dronken persoon van een plaats moet verwijderd worden of in het geval
dat hij een schandaal veroorzaakt: de persoon laten overbrengen naar de rand
van een bis i.p.v. hem te laten opsluiten in naar het commissariaat
- Het systematisch en soms niet verantwoord aanbrengen van handboeien of plastieken
boeien.
Het ware aangewezen dat de korpschefs van de lokale politie en de verantwoordelijken
van de operationele eenheden van de federale politie er op toezien dat de man-
JAARVERSLAG 2006 AIG

schappen die administratieve aanhoudingen uitvoeren en de verantwoordelijken die
hierop toezicht houden voldoende gevormd zijn in deze materie. Verder is het noodzakelijk
dat de verantwoordelijken de wettelijk opgelegde voorwaarden respecteren
inzake het al dan niet beslissen over een administratieve aanhouding en dat zij ook oog
hebben voor het uitvoeren van de verplichtingen die hieruit voortvloeien.
Privacy op de werkplek
Het kan niet worden ontkend dat een arbeidsrelatie belangrijke beperkingen stelt aan
de individuele vrijheid. Werknemers verbinden er zich immers toe om tegen loon,
onder gezag van de werkgever, arbeid te verrichten. De werkgever heeft aldus het
recht om de arbeid en de professionele tijdsbesteding van de werknemers na te gaan
(Van Der Heijden, Tussen paradox en paranoia: over bedreiging van de privacy op de
werkplek, in Van Der Heijden (ed.), Privacy op de werkplek, in Sinzheimer Cahiers 4, ’s-
Gravenhage, SDU, 1992, 14). Hierbij kan bv. worden gedacht aan controles van de kasten
en laden, waarin zich mogelijk persoonlijke documenten of voorwerpen bevinden
die geen enkele band met het werk hebben, of aan een onderzoek van het computergebruik
(bekijken van porno, chatten, spelen van spelletjes…) van de werknemer.
Toch is privacy een maatschappelijk gegeven, een grondrecht waar men niet zomaar
omheen kan, zelfs niet in het arbeidsrecht (Blanpain, Employee privacy issues: Belgian
Report, C.L.J.J. 1995, 389-39). Op 19 februari 2002 oordeelde het Hof van Cassatie dat
de bescherming van de artikelen 8, lid 1 Europees Verdrag Rechten Mens en 22
Gecoördineerde Grondwet. ook de werkruimte omvat in de mate dat de al daar ontwikkelde
activiteiten een privé-karakter vertonen of er vertrouwelijke briefwisseling
wordt bewaard (P.00.1100.N.). Deze uitspraak illustreert duidelijk dat op de arbeidsplek
een werknemer in zekere mate zijn recht op privacy behoudt.
In hoeverre het recht op privacy behouden wordt, is evenwel een grijze zone. Het komt
erop aan om op een juiste manier de diverse belangen van zowel werkgever als werknemer
met elkaar te verzoenen.
Meer bepaald wat de controle van het bureau betreft door de werkgever of een meerdere,
kunnen vanuit de rechtspraak en de rechtsleer volgende algemene vuistregels in
acht worden genomen (o.a. Europees Hof Rechten Mens, 26 april 1979, Sunday Times,
Serie A, 30, § 62; Hendrickx, Elektronisch toezicht op het werk: internet en camera’s,
in Sociale praktijkstudies 7, Diegem, Ced Samsom, 2000, 30):
- de controle wordt verantwoord door een dwingende noodzaak, d.w.z. er mag
alleen worden overgegaan tot controle ingeval er ernstige aanwijzingen van
wangedrag of misbruiken zijn;
- de controle wordt meegedeeld aan de werknemer op het moment van de uitvoering
ervan, met expliciete duiding van de gronden of motieven waarop de controle
is gesteund;
- de controle mag niet worden uitgevoerd met het oog op een strafrechtelijke vervolging
van de betrokken werknemer, behalve wanneer de onderzoeksmaatregel
wordt opgelegd door het parket;
- de controle wordt uitgevoerd in alle discretie en bij voorkeur in de aanwezigheid
van de betrokkene;
JAARVERSLAG 2006 AIG 35

36
- de toestemming van de werknemer wordt gevraagd waar praktisch mogelijk,
doch ingeval de onderzoeksmaatregel geen betrekking heeft op de persoonlijke
voorwerpen van de werknemer maar uitsluitend op documenten of stukken die
aan de werkgever toebehoren, is de werkgever gerechtigd om disciplinaire sancties
te koppelen aan een weigering;
- de werknemer wordt in de gelegenheid gesteld om zijn standpunt bekend te
maken met betrekking tot het resultaat van de controle.
Het weze opgemerkt dat er bij dergelijke controle op de werkplek geen huiszoekingsbevel
is vereist. Dit is slechts nodig voor de doorzoeking van een woning, met name
“de plaats, met inbegrip van de erdoor omsloten aanhorigheden, die een persoon
bewoont om er zijn verblijf of zijn werkelijke verblijfplaats te vestigen en waar hij uit
dien hoofde recht heeft op de eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer, zijn rust
en meer in het algemeen zijn privéleven” (Verstraeten, Handboek strafvordering, Antwerpen,
Maklu, nr. 537). Een werkplek valt duidelijk niet onder dit begrip, zelfs niet als
een werknemer er persoonlijke stukken bewaart. Niet het privé-karakter van een voorwerp
is immers bepalend, maar wel het gegeven dat men op een bepaalde plaats het
centrum van zijn private levenssfeer wil vestigen. Werknemers moeten zeer goed weten
dat geen enkele ruimte van hun werkplek daar in de regel voor in aanmerking komt.
Indien wordt overgegaan tot een controle zonder daarbij de voorgaande regels in acht
te nemen, is er sprake van schending van de privacy van de personeelsleden die het
voorwerp uitmaken van de controle. Hetzelfde geldt ook ten aanzien van politieambtenaren.
In het kader van een tuchtonderzoek speelt voor deze laatsten bovendien artikel 25 van
de Tuchtwet. Krachtens dit artikel moet het personeelslid steeds de medewerking verlenen
aan de tuchtrechtelijke onderzoeksdaden waarvan hij het voorwerp niet uitmaakt
of kan uitmaken, moet hij, behalve indien hijzelf wordt aangeklaagd of kan worden
aangeklaagd, nauwgezet antwoorden op de gestelde vragen en moet hij op vraag van
de overheid de stukken of voorwerpen overhandigen die nuttig zijn om de waarheid
aan het licht te brengen, zelfs indien ze zich bevinden in de kast of op het bureau waarover
hij beschikt op de werkplek. De tuchtprocedure doorkruist hier dus het recht op
privacy. De wetgever heeft in dit kader geoordeeld dat de principiële plicht tot oprechtheid
of tot loyale medewerking aan het tuchtonderzoek zwaarder doorweegt.
Het weze echter aangestipt – zoals het genoemde artikel 25 ook aangeeft – dat een
personeelslid op grond van deze plicht niet kan worden gedwongen afstand te doen
van zijn rechten van verdediging en zichzelf te beschuldigen (R.v.St., Godaert, 7 april
1992, nr. 39.192; Lemmens/D’Hooghe, Recht van verdediging in tuchtzaken, Antwerpen,
Kluwer, 1989, 20). De betrokkene beslist derhalve vrij over de eigenlijke wijze van
verdedigen. Halsstarrig zwijgen of weigeren om bepaalde stukken te overhandigen,
zijn een toegelaten wijze van verdediging. Echter, de weigering om precies omschreven
tenlasteleggingen te “beantwoorden”, kan de tuchtoverheid er wel toe doen besluiten
dat de feiten en de kwalificatie die zij eraan geeft van die aard zijn dat ze in redelijkheid
een tuchtstraf verantwoorden (Raad van State, Lemaire, 4 december 1980, nr.
20.771; Opdebeek, Tuchtrecht in de lokale besturen, Brugge, Die Keure, 1992, 162).
JAARVERSLAG 2006 AIG

Slachtofferhulp – Het waardig afscheid nemen van nabestaanden
In het Koninklijk Besluit van 17/09/2001 tot vaststelling van de organisatie- en werkingsnormen
van de lokale politie is de politionele slachtofferbejegening één van de te verlenen
basisfunctionaliteiten.
Dat politionele slachtofferbejegening reeds lang voor de politiehervorming een “hot”
item was, bewijzen de omzendbrieven OOP 15 dd 26/08/1991, OOP 15bis dd
29/03/1994 en de OOP 15ter dd 09/07/1999. Elk van deze teksten licht de rol van de
politie in het kader van politionele “slachtofferbejegening” toe. Doorheen de jaren
werden ten gevolge van studies, aanpassingen aangebracht aan de wijze waarop dit
diende te gebeuren om te komen tot een kwalitatief hoogstaande dienstverlening.
Globaal genomen kunnen we stellen dat in de diverse documenten die handelen over
politionele slachtofferbejegening, de definiëring zeer ruim is opgevat. De teksten
omschrijven het begrip als de verplichting van de politie om slachtoffers bij te staan en
hen door te verwijzen naar gespecialiseerde diensten.
De ‘nazorg’ geconcretiseerd door het naderhand opnieuw contact nemen met de
slachtoffers heeft onder andere als mogelijke doelstellingen het verstrekken van preventieve
adviezen, doorverwijzen naar gespecialiseerde instanties en het informeren
betreffende het politiële gevolg dat aan hun zaak werd gegeven. De manier waarop
invulling moet worden gegeven aan het begrip is niet duidelijk omschreven en laat de
verantwoordelijken veel ruimte tot interpretatie. Een moderne politiedienst met een
gemeenschapsgerichte visie evolueert mee met de behoeften en verzuchtingen van de
gemeenschap en de bevolking. Bijgevolg kunnen ervaringen en evaluaties ook al zijn
ze het gevolg van klachten, leiden tot reflectie en mogelijks de aanzet zijn tot het
implementeren van nieuwe initiatieven in het domein van de politionele slachtofferbejegening.
Recentelijk werd de onderzoeksdienst van de Algemene Inspectie meerdere malen
gesolliciteerd door ouders die het tragisch verlies dienden te verwerken van een kind
ten gevolge van een verkeersongeval.
Eén van de kritieken die aan het adres van de politiediensten werd geuit was het feit
dat de nabestaanden bij verkeersongevallen met dodelijke afloop laattijdig werden
geïnformeerd door de politiediensten over het overlijden van het familielid (kind). Deze
late kennisgeving (dikwijls ‘s nachts en in het weekend) maakte het onmogelijk om
fysiek aanwezig te zijn op de plaats van het gebeuren en had voor gevolg dat zij geen
afscheid hadden kunnen nemen op de plaats van het ongeval niettegenstaande dat de
slachtoffers nog geruime tijd ter plaatse waren gebleven. Volgens de ouders, en deze
visie wordt ook gedeeld door verschillende professoren, zou het ter plaatse afscheid
kunnen nemen het verwerkingsproces bespoedigen en aanvaardbaarder maken.
Een ander heikel punt handelde over de wijze waarop het onderzoek gevoerd werd
naar de oorzaak van het ongeval. Het belangrijkste aspect waarover de nabestaanden
volstrekt duidelijkheid wensten, was de wijze waarop het ongeval gebeurde en de
schuldvraag. De familieleden hadden het zeer moeilijk om rechterlijke beslissingen te
aanvaarden waarbij ‘een gedeelde fout’ werd uitgesproken. Volgens de ouders lagen
JAARVERSLAG 2006 AIG 37

38
verschillende oorzaken aan de basis van dergelijke uitspraak. Hierbij werd niet nagelaten
om de werkwijze van de vaststellende agenten in vraag te stellen. Zo zou het verzamelen
van de sporen ter plaatse soms niet grondig gebeuren en zou het parket niet
altijd volledig ingelicht worden met het oog op het eventueel aanstellen van een deskundige.
Deze situaties zouden zich voor doen wanneer de politie in zijn berichtgeving
aan het parket melding maakte dat geen andere partij betrokken was of als de situatie
ogenschijnlijk klaar en duidelijk was. Het gebrek aan bruikbare elementen door het
onzorgvuldig- en niet-professioneel optreden kan de rechter verhinderen om zich een
volledig beeld te vormen van de ware toedracht van de feiten en met kennis van zaken
een beslissing te nemen. De niet aanvaarding resulteert doorgaans in een revolteren
met een gebruik van alle beschikbare rechtsmiddelen in een poging om toch te bewijzen
dat de aangereikte elementen aan de rechter onvolledig en/of onjuist waren.
Bepaalde families sparen zich hiervoor kosten noch moeite.
De twijfel over de schuldvraag enerzijds en anderzijds weliswaar in mindere mate de
financiële implicaties ten gevolge hiervan, bemoeilijkt voor de nabestaanden het verwerkingsproces
en maakt het voor sommigen zelfs onmogelijk. Dit resulteert bij sommige
ouders in een fanatieke strijd die hun leven domineert en overheerst om te eindigen
in een procedureslag tegen het rechtssysteem, de politiediensten en zelfs de
hulpdiensten die onvoldoende zouden gedaan hebben.
De vraag stelt zich over welke mogelijkheden de politiediensten en politieagenten
beschikken om tegemoet te komen aan de verwachtingen en de verzuchtingen van de
betrokken familieleden. Het takenpakket van politiemensen bij een verkeersongeval
spitst zich voornamelijk toe tot het regulerend optreden, de onderzoekende functie en
het verstrekken van de vereiste nazorg.
Onder het regulerend optreden vallen de handelingen die ertoe bijdragen dat de toestand
ter plaatse, rekening houdende met de veiligheid, zo snel mogelijk genormaliseerd
wordt. Het is vanzelfsprekend dat politiemensen bij het ter plaatse komen, zich
enerzijds dienen te bekommeren om de slachtoffers door de nodige hulp te bieden of
de mogelijkheid te creëren dat deze hulp kan verstrekt worden en anderzijds dienen te
voorkomen dat andere ongevallen gebeuren en dat het verkeer hersteld wordt of een
omleiding voorzien.
Wat betreft het uitvoeren van het onderzoek naar de omstandigheden en de oorzaak van het
verkeersongeval en de verslaggeving hierover naar het parket toe, kan moeilijk een éénduidig
draaiboek worden opgesteld. Meestal is het zo dat één ploeg, bestaande uit 2 agenten,
zowel instaat voor de vaststellingen als het regulerend optreden. Dat deze mensen de handen
vol hebben en zich moeilijk nog bijkomend kunnen bekommeren om de familieleden die
ter plaatse zouden afstappen hoeft geen betoog.
Het is bijgevolg uitgesloten dat zij kunnen instaan voor de opvang van de nabestaanden. Politionele
slachtofferbejegening is één van de zes basisfuncties vervat in het takenpakket van de
eerste lijnspolitie. Dit is zowel van toepassing voor de Lokale Politie als voor de Federale Politie.
Beide organisaties hebben hiervoor personeelsleden die voor deze taak werden opgeleid
en gevormd. Het ter plaatse brengen van de nabestaanden, voor zover deze vragende partij
zijn, zou tegemoet kunnen komen aan de beide geformuleerde kritieken.
JAARVERSLAG 2006 AIG

De vraag stelt zich of het wenselijk is dat familieleden op de plaats van het ongeval
worden gebracht terwijl de hulpverlening bezig is en terwijl de politieagenten hun
taken uitvoeren?
Een éénduidig antwoord verstrekken op deze vraag is niet mogelijk.
Het is duidelijk dat de vraag om de plaats van het ongeval te mogen bezoeken terwijl
het slachtoffer nog aanwezig is, expliciet moet uitgaan van de rechtstreekse nabestaanden.
De beslissing om hierop in te gaan berust op de verantwoordelijke politieambtenaar
ter plaatse die in samenspraak met het parket de opportuniteit van de wens
beoordeelt.
Het voorspellen hoe iemand ter plaatse bij het zien van de plaats van het ongeval zal
reageren is onmogelijk. Politiemensen die de functie van slachtofferbejegenaar uitoefenen
hebben niet altijd een e.h.b.o. opleiding genoten. Om de kans op het verstoren
ter plaatse van de normale politietaken ten gevolge van emotionele taferelen tot een
minimum te herleiden, is het aangewezen om de familie te laten begeleiden door een
dokter. De huisarts van de familie zou hierin een belangrijke rol kunnen vervullen voor
zover hij beschikbaar is. Een mogelijk scenario zou kunnen zijn dat de slachtofferbejegenaar
zich ten huize van de familie aanbiedt. In afwachting van de komst van de dokter
informeert hij hen over de toestand en maakt duidelijke afspraken over het verloop
op de plaats van het ongeval. Het contact met de andere partij is uitgesloten en de
vaststellingen mogen onder geen enkel beding worden gehinderd. Vertrekkende vanuit
het wettelijke aspect van het geheim van het onderzoek betekent dit dat er concreet
geen informatie wordt verstrekt buiten hetgeen visueel waarneembaar is. Wat
betreft de duur van de aanwezigheid lijkt het evident dat deze tot een minimum wordt
herleid, waardig en sereen gebeurt onder verantwoordelijkheid van de slachtofferbejegenaar
en de aanwezige dokter. Bijkomend is het logisch dat het parket hierover wordt
geïnformeerd. De uiteindelijke beslissing over het al of niet toelaten tot de plaats van
het gebeuren moet een overleg zijn tussen de vaststellende agenten, de slachtofferbejegenaars,
de dokter en de procureur des konings.
Politionele slachtofferhulp gaat veel verder dan het begeleiden en het opvangen van de
slachtoffers maar richt zich ook eventueel tot hun omgeving (ouders, familie, vrienden,
kennissen,…). Omdat het onverwacht overlijden naar aanleiding van een verkeersongeval,
een bijzonder ingrijpende gebeuren is, wacht de politie de moeilijke taak de
familie op een tactvolle wijze op de hoogte te brengen.
Politiewerk is steeds een beetje pionieren en de grenzen verleggen in functie van een
snel evoluerende maatschappij. Het streven naar een kwaliteitsvolle dienstverlening
waarbij tegemoet wordt gekomen aan de behoeften van de gemeenschap impliceert
dat wordt nagedacht en overlegd door de verantwoordelijke autoriteiten in hoeverre zij
wensen en kunnen tegemoet komen aan de verzuchtingen van de maatschappij zonder
het politiewerk te hypothekeren.
Deze beschouwingen hebben als doel een aanzet te zijn tot een eventueel debat over
deze problematiek. Ieder van ons kan hiermee geconfronteerd worden, ofwel vanuit
politioneel standpunt maar ook vanuit de trieste realiteit als aanverwant of ouder.
JAARVERSLAG 2006 AIG 39

4.5 De database Orackle
40
In 2006 werd door de informaticus het systeem Orackle verder uitgebouwd op basis
van de voortdurende evaluatie van het gebruik door de onderzoekers.
Art. 11. 2° van het KB op de AIG bepaalt dat het aan de dienst onderzoeken toegewezen
wordt ‘de voeding en de exploitatie van de gegevensbank met betrekking tot
klachten en aangiften, in coördinatie met het Vast Comité van Toezicht op de politiediensten’.
De coördinatie van de onderzoeken met de andere controlediensten is van
belang om dubbel gebruik te vermijden en inzake het uitwisselen van informatie. De
informatie uitwisseling werd opgestart en zal verder geoptimaliseerd worden.
4.6 Vijf jaar individuele onderzoeken
Sinds het opstarten van de dienst onderzoeken werden er elk jaar meer nieuwe dossiers
geopend. Dit betekent niet noodzakelijk dat het aantal klachten ten laste van politiemensen
ook daadwerkelijk constant stijgt, maar wel dat de dienst meer gesolliciteerd wordt.
IGEO verwierf in de loop der tijd meer bekendheid en investeert voortdurend in kwalitatief
hoogstaande onderzoeken en dit in partnerschap met de opdrachtgevers.
JAARVERSLAG 2006 AIG
Jaar Aantal
2002 487
2003 660
2004 793
2005 860
2006 962
Om een totaal beeld te krijgen van het aantal klachten ten laste van politieambtenaren
dienen de tussenkomsten van de dienst IGEO, van de dienst onderzoeken van het
Comité P, van de diensten interne controle van de lokale politie en van de diensten
intern toezicht van de federale politie samengevoegd te worden.
De constante stijging is op heden nog niet verontrustend te noemen omdat deze
evolutie wellicht kadert in de gemeenschapsgerichte politiezorg. Deze filosofie berust
op een betere communicatie tussen de burger en de politieoverheden.

5 Dienst statuten (IGST)
De voornaamste taken van de dienst statuten situeren zich binnen het kader van de
evaluaties (politiepersoneel en mandaathouders), de tucht, de selectie inzake de baremische
loopbaan (voorbereiding van de dossiers voor de toekenning van de loonschalen
O7 en O8) en de selectie van mandaathouders (bv. de selectie van de nieuwe commissaris-generaal).
Daarnaast biedt IGST ondersteuning – o.a. op juridisch vlak – aan
de inspecteur-generaal, de beide adjunct-inspecteurs-generaal en aan de andere diensten
van de Algemene Inspectie.
Een belangrijk aandeel van de werklast binnen IGST werd opnieuw opgeslorpt door de
evaluatie van de mandaathouders. Heel wat onder hen dienden in 2006 hun aanvraag
tot hernieuwing van hun mandaat in waardoor ze onderworpen moesten worden aan
een eindevaluatie. De vaak uitgebreide dossiers werden ten behoeve van de inspecteurgeneraal
of één van zijn adjuncten door de leden van IGST grondig geanalyseerd en
becommentarieerd. In die gevallen waar de IG het voorzitterschap van de evaluatiecommissie
diende waar te nemen werd een lid van IGST aangewezen als secretaris van
deze commissie.
Nadat in 2005 de rol van de inspecteur-generaal binnen de procedure voor de tuchtraad
nog in vraag werd gesteld, werd uiteindelijk het belang van zijn inbreng toch
bevestigd. Hierdoor blijven de leden van IGST als afgevaardigden van de IG verder hun
advies verstrekken naar aanleiding van de verzoeken tot heroverweging voor de tuchtraad.
Binnen de tuchtprocedure kunnen de personeelsleden van de politie aldus nog
steeds rekenen op een in alle onafhankelijkheid opgesteld advies.
IGST werd door DPS (Directie van de juridische dienst, het contentieux en de statuten
– nu DSJ) betrokken in de verdere ontwikkeling en aanpassing van de evaluatieprocedures
van zowel het politiepersoneel als van de mandaathouders.
Deze samenwerking verliep zeer vlot. Gelet op de positieve ervaringen is IGST dan ook
bereid om ook in de toekomst verder in te gaan op dergelijke verzoeken vanwege de
federale politie.
Een nieuw item waar de Algemene Inspectie, en meer in het bijzonder de dienst statuten,
een rol in speelt is de deontologische code voor de politiemensen. Een objectieve
beoordeling en interpretatie van de deontologische regels is immers van primordiaal
belang. De AIG is uitstekend geplaatst om in alle neutraliteit op dit vlak een deskundig
advies te verstrekken.
Wat het welzijn op het werk betreft, werd een lid van IGST aangewezen om de taak
van interne preventieadviseur op zich te nemen. Aangezien AIG op dit vlak nog in zijn
kinderschoenen stond, diende de nieuwe preventieadviseur tal van initiatieven te
nemen. Ondertussen werd een welzijnsbeleid uitgewerkt waardoor AIG op dit vlak aan
de regelgeving voldoet.
Tot slot dient nog de inbreng vermeld te worden van IGST in de voorbereiding van de
selectie van de nieuwe commissaris-generaal van de federale politie. Daar de inspecteur-generaal
aangewezen werd om het voorzitterschap waar te nemen van deze
JAARVERSLAG 2006 AIG 41

selectiecommissie was het logisch dat aan de dienst statuten werd gevraagd om de
selectieprocedure voor te bereiden zodat deze op een efficiënte, degelijke en vooral
objectieve wijze kon verlopen. Hiertoe werden tal van vergaderingen belegd, niet
alleen met de leden van de commissie, maar ook met alle diensten die betrokken waren
in de procedure tot aanstelling van de nieuwe commissaris-generaal. Het spreekt voor
zich dat men bij de aanstelling van de belangrijkste mandaathouder van de federale
politie, niet over één nacht ijs kon gaan. Daarom werd binnen de dienst statuten heel
wat capaciteit gestoken in de samenstelling van de dossiers en de voorbereiding van
de zittingen van de commissie. Het diensthoofd IGST werd daarenboven aangewezen
als secretaris van de selectiecommissie. De voorbereiding van de selectie slorpte 3,5 %
van de beschikbare capaciteit van de dienst op. De eigenlijke selectie zal plaats vinden
in 2007.
Als we de verdeling van de capaciteit binnen de dienst statuten voor het jaar 2006
bekijken, stellen we vast dat (net zoals vorig jaar) ongeveer de helft van de beschikbare
capaciteit opgeslorpt werd door enerzijds de behandeling van de tuchtdossiers en
anderzijds van de evalutiedossiers van de mandaathouders (respectievelijk 25 en 23%
van de totale beschikbare capaciteit). Ook aan de procedures voor de toekenning van
de hogere loonschalen O7 en O8 aan de hogere officieren besteedde IGST een belangrijk
deel van haar capaciteit (13%). 8% van de tijd werd gestoken in het verlenen van
(juridisch) advies en steun aan de inspecteur-generaal, zijn adjuncten en aan de andere
diensten van de AIG. Voor de Raad van Beroep – momenteel nog 8% capaciteitsbesteding
- wordt een stijging verwacht éénmaal de evaluaties van het politiepersoneel
effectief opgestart worden.
5.1 De Raad van Beroep
De nieuwe wettelijke regelingen inzake de evaluatie van het politiepersoneel zouden in
de loop van 2006 gepubliceerd worden. Alhoewel het nieuw evaluatiesysteem eigenlijk
reeds “in voege is” sedert 1 april 2005 (de toepassing zou gebeuren met terugwerkende
kracht) zijn de vereiste wettelijke bepalingen nog steeds niet verschenen in het
Belgische Staatsblad. Ondanks de ruime verspreiding via opleidingen, nota’s e.d., zorgt
dit toch voor een grote onzekerheid – ook op juridisch vlak – voor zowel het politiepersoneel
als voor de verantwoordelijken voor de evaluatie. Uiteraard heeft dit ook zijn
gevolgen voor de procedures voor de Raad van Beroep. Door de evaluatoren worden
de adviezen nog steeds opgesteld op basis van de omzendbrieven GPI 11 en GPI 11bis.
De verdedigers stellen hierbij steevast de vraag of dit nog wel wettelijk is. Het laatst verkregen
advies werd, bij overgangsbepaling, geacht geldig te blijven tot aan de eerste
evaluatie. Toch blijven de verantwoordelijken verder steeds nieuwe adviezen opstellen
want deze regel (overgangsbepaling) is niet gekend (niet gepubliceerd). Hetzelfde probleem
doet zich voor bij de mobiliteit. De nieuwe regels (zouden) voorzien dat in geval
van mobiliteit geen evaluatie meer dient opgemaakt. Ook deze bepaling is nog niet
officieel.
Een ander onverwacht probleem waarmee de Raad van Beroep het voorbije jaar werd
geconfronteerd was de ontdekking dat bij de adviezen naar aanleiding van een verzoek
tot deelname aan een promotie-examen, er een tweede adviesformulier, dat niet voor-
42 JAARVERSLAG 2006 AIG

zien was in de desbetreffende ministeriële omzendbrieven, bij het eerste gevoegd
werd. Nadien is gebleken dat dit advies door de directie van de rekrutering en van de
selectie van de federale politie werd opgelegd in deze wel zeer specifieke promotiecontext.
In het advies wordt een evaluatie gemaakt omtrent het potentieel van betrokkene
en het wordt afgesloten met de vermelding “gunstig” of “ongunstig”. Het betrokken
personeelslid krijgt enkel de kans kennis te nemen van het door zijn hiërarchische overste
uitgebrachte advies maar kan er niet tegen in beroep gaan. De vermelding op het
basisadvies volgens de GPI 11 kan dus “goed” zijn terwijl het bijgevoegde advies over
het potentieel “ongunstig” is. Daar enkel beroep mogelijk is tegen een vermelding
“onvoldoende” (op het basisformulier) beschikt het betrokken personeelslid hier dus
niet over enige mogelijkheid tot verweer. Bovendien blijft, indien door de Raad van
Beroep beslist wordt dat het basisadvies gewijzigd moet worden in “goed”, het bijgevoegde
advies ongewijzigd en kan dit dus nog steeds de vermelding “ongunstig” dragen.
De vraag stelde zich dan ook of dit geen afbreuk deed aan de waarde van de eindbeslissing
genomen door de Raad van Beroep.
De dienst statuten won bijkomende informatie in omtrent de oorsprong van dit advies
dat blijkbaar geen enkele wettelijke grondslag had. Wat is de waarde van dat advies,
welke zijn de gevolgen ervan voor het betrokken personeelslid? Is er hier geen sprake
van een duidelijke aantasting van de rechtszekerheid van de personeelsleden van de
politiediensten?
Het is gebleken dat dit bijkomend advies omtrent het potentieel van de kandidaat er
vooral gekomen is op vraag van de syndicaten en moet gezien worden als een bijkomende
toetsing van het potentieel van de kandidaat, dus naast de toetsing die gedaan
wordt op het niveau van DSR. Enkel indien het ongunstig advies een bevestiging krijgt
bij de toetsing door DSR, wordt de kandidaat niet toegelaten tot de opleiding. Anderzijds
kan een gunstig advies er voor zorgen dat een kandidaat met een negatieve toetsing
bij DSR toch tot de opleiding toegelaten wordt.
5.1.1 Ontvangen verzoekschriften
Het aantal verzoekschriften dat de inspecteur-generaal als voorzitter van de Raad van
Beroep in 2006 ontvangen heeft, steeg andermaal. In 2006 werden er 41 verzoekschriften
ontvangen, wat een stijging is van 17 % tegenover 2005. Enkel bij de Nederlandstaligen
van de federale politie was er een daling van het aantal verzoekschriften. Grootste
stijging was er bij de Franstaligen van de federale politie (+ 7). Het grootste aantal
verzoekschriften is nog steeds afkomstig van de leden van de lokale politiekorpsen.
Eén van de oorzaken van deze stijging zijn de negatieve adviezen uitgeschreven in het
kader van de “rode loper”. Voor de personeelsleden die in aanmerking kwamen voor
deze promotie was het niet hebben van een negatieve evaluatie de enige voorwaarde
om te kunnen benoemd worden in de hogere graad. Een negatief advies heeft voor de
betrokkenen zeer verstrekkende gevolgen, niet alleen voor de verdere carrière maar
ook op financieel vlak. Het is dan ook meer dan logisch dat zij die een negatief advies
kregen hiermee naar de Raad van Beroep trokken.
Op de 41 ontvangen verzoekschriften werden er 13 (42 %) opgesteld ingevolge een
negatief advies in het kader van een aanvraag tot promotie op basis van de Vesalius-
JAARVERSLAG 2006 AIG
43

44
wet. In heel wat gevallen berustte de negatieve beoordeling op het feit dat de evaluator
van oordeel was dat betrokkene niet bekwaam was om een hogere functie uit te
oefenen. De wettelijke bepalingen terzake stellen echter duidelijk dat het advies het
functioneren van betrokkene in zijn huidige functie betreft. Dit had tot gevolg dat
slechts in drie gevallen het negatief advies bevestigd werd en in zes gevallen het advies
omgezet werd in een positieve beoordeling 19 .
Evolutie ontvangen verzoekschriften vanaf 2002
Verzoekschriften 2002 2003 2004 2005 2006 Verschil 2005
Lokale politie N 17 2 8 11 12 +1
Federale politie N 6 1 2 9 6 -3
Lokale politie F 5 4 9 10 11 +1
Federale politie F 4 2 7 5 12 +7
Totaal 32 9 26 35 41 +6
Totaal
Federale politie F
Lokale politie F
Federale politie N
Lokale politie N
0 10 20 30 40
(19) Twee verzoekschriften waren niet ontvankelijk; één werd ingetrokken voor de behandeling voor de Raad
van Beroep en één advies werd als onbestaande verklaard waarbij het voorafgaande gunstig advies
bevestigd werd.
JAARVERSLAG 2006 AIG
2
2
1
2
4
5
4
5
6
6
7
9
8
12
11
10
9
9
12
11
17
26
32
35
41
2006
2005
2004
2003
2002

Overzicht ontvangen verzoekschriften in 2006
Taal Oorsprong Reden
Behandeld
JA NEE
Ontvankelijk
JA NEE
Beslissing
Goed Onvold.
5 Promotie 4 1 4 3 1
8
7
12 LokPol 1 Baremisch 1 1 1
4
6 Mobiliteit 6 6 3 3 4
18 N 0 Andere
3
3 Promotie 2 1 2 1
3
1
6 FedPol 1 Baremisch 1 1
3
1
2
2 Mobiliteit 1 1 1
0 Andere 1
Totaal N 15 3 15 8 7
11 LokPol 0 Baremisch
23 F 0 Andere
6 Promotie (20) 5 1 3 2 1 1
5 Mobiliteit 5 3 2 3
5 Promotie (21) 4 4 3 1
12 FedPol 1 Baremisch 1 1 1
5 Mobiliteit (22) 4 3 1 1 1
1 Andere (23) 1 1
Totaal F 20 1 15 5 8 4
Totaal N + F 35 4 30 5 16 11
5.1.2 Behandelde dossiers
De in 2006 behandelde dossiers omvatten zowel de nog niet afgehandelde verzoekschriften
van 2005 als het grootste deel van de in 2006 ontvangen verzoekschriften.
Slechts 4 van de in 2006 ontvangen verzoekschriften konden nog niet behandeld worden
en zullen dus pas in de loop van 2007 voor de Raad van Beroep gebracht worden.
Ontvankelijk bevonden dossiers + gewijzigde eindvermeldingen
Beh. Ontvank. % Gewijzigd % Bevestigd % Vernietigd %
N 24 24 100 14 58 10 42 0 0
F 27 22 81 11 41 6 27 5 23
Totaal 51 46 90 25 49 16 35 5 11
(20)
Eén advies werd als ongeldig beschouwd (voorafgaand advies “goed” dat geldig bleef)
(21)
Eén verzoekschrift werd vóór de behandeling ingetrokken
(22)
Eén verzoekschrift werd vóór behandeling terug ingetrokken en één advies werd als ongeldig beschouwd
(voorafgaand gunstig advies dat geldig bleef)
(23)
Advies werd als onbestaande beschouwd aangezien er geen wettelijke grond was tot het geven van het advies
JAARVERSLAG 2006 AIG 45
65

46
60
50
40
30
20
10
0
24 24
14
Behandeld
Ontvankelijk
Gewijzigd
Bevestigd
Vernietigd
10
5.1.3 Verdere stappen ondernomen door sommige verzoekers
In 2006 stapten drie verzoekers die hun ongunstige beoordeling bevestigd zagen door
de Raad van Beroep naar de Raad van State om er de vernietiging van de eindbeslissing
genomen door de Raad van Beroep te bekomen. In één geval was het oorspronkelijk
advies uitgebracht in het kader van de baremische loopbaan. De beide andere
gevallen betroffen adviezen uitgebracht in het kader van de “rode loper”.
In hoofdzaak werden volgende redenen tot vernietiging naar voor gebracht:
- de ontwettigheid en / of nietigheid van de omzendbrieven GPI 11 en 11bis op
basis waarvan de adviezen gegeven werden (met verwijzing naar het feit dat
deze omzendbrieven een verordenend karakter zouden hebben maar niet voorgelegd
werden aan de afdeling wetgeving van de Raad van State);
- het niet langer van toepassing zijn van de omzendbrieven GPI 11 en 11bis ingevolge
de wettelijke bepalingen;
- het niet volgen van de voorgeschreven procedure door de oorspronkelijke evaluatoren
(o.a. het niet voorafgaandelijk horen van betrokkene);
- schending van de zorgvuldigheidsplicht (o.a. verwijzing naar het niet kenbaar
maken van de doelstellingen, het niet houden van een plannings-gesprek, evaluator
die geen opleiding heeft genoten,…);
- schending van de formele en materiële motiveringsplicht;
- het gebruik van (bewijs)stukken van na 1 april 2005 voor beide kandidaten tot
een bevordering in het kader van de “rode loper” (bevordering met terugwerkende
kracht tot voormelde datum);
- schending van het redelijkheidsbeginsel waarbij betrokkenen erop wijzen dat –
volgens hun bronnen – anderen wel bevorderd zouden zijn zonder dat een advies
werd opgesteld;
- het oplopen van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel (één onder hen stelt dat
hij door het negatief advies voor de rest van zijn carrière niet meer zal kunnen
bevorderen tot commissaris).
JAARVERSLAG 2006 AIG
0
27
22
11
N F Total
6
5
51
46
25
16
5

Uitspraken door de Raad van State inzake voormelde dossiers dienen pas verwacht te worden
in de loop van 2007. De kans bestaat dat de door de Raad van State genomen beslissingen
gevolgen hebben voor zowel de procedure die momenteel gevolgd wordt door de
verantwoordelijken voor de evaluatie als voor de procedure voor de Raad van Beroep.
5.1.4 Besluit en terugblik op de voorbije vijf jaren
Het bestaan van een orgaan als de Raad van Beroep blijft zijn noodzaak bewijzen. Dit
blijkt reeds uit het verder stijgende aantal verzoekschriften. Daarenboven moet vastgesteld
worden dat o.a. onder invloed van de beslissingen en de raadgevingen die uitgaan
van de Raad van Beroep de evaluatoren hun dossiers beter en grondiger voorbereiden.
De kans dat een personeelslid door de Raad van Beroep ten onrechte een gunstige
beoordeling krijgt, is hierdoor sterk gedaald. Slechts 49 % van de verzoekers
zagen hun oorspronkelijk advies gewijzigd in een gunstige beoordeling van de Raad
van Beroep. In 2005 bedroeg dit aantal nog 71 %.
Andere belangrijke vaststelling is dat in de voorbije jaren de personeelsleden zich meer
en meer laten bijstaan door een verdediger. Het zijn dus niet alleen de evaluatoren en
eindverantwoordelijken die hun dossiers beter samenstellen; ook het verweerschrift
van de geëvalueerde wordt steeds beter en beter opgemaakt en gestoffeerd met relevante
documenten.
De opdracht en het werk van de Raad van Beroep is er dus in de loop van de jaren zeker
niet eenvoudiger op geworden. Toch blijft het voornaamste doel van de Raad om ook
in de toekomst garant te staan voor het recht van ieder personeelslid op een objectieve
beoordeling. Het is voor een efficiënte politie-organisatie echter even noodzakelijk dat
eenzelfde onafhankelijk en objectief orgaan de personeelsleden die duidelijk ondermaats
presteren, erop wijst dat zij zich in de toekomst meer en beter moeten inzetten.
Tot slot dient nog opgemerkt dat reeds in het verleden een aantal vragen werden
gesteld omtrent de precieze invulling van de rol die de Raad van Beroep dient te spelen
binnen de totaliteit van de evaluatieprocedure. De invoering van een deels aangepaste,
deels nieuwe evaluatieprocedure is een factor waarmee in deze vraagstelling en
het zoeken naar de juiste antwoorden, zeker rekening moet gehouden worden. Hieromtrent
werd reeds vroeger een dossier opgestart en overgemaakt aan de Minister van
Binnenlandse Zaken. Daarin kwamen o.a. volgende vragen aan bod:
- In hoeverre dient de Raad van Beroep een oordeel te vellen over eventuele procedurefouten
en welke gevolgen dient zij daaraan te geven (vernietiging van de evaluatie;
terugzending aan de eindverantwoordelijke; toekennen gunstige evaluatie)?
- Moet er een tegensprekelijk debat gevoerd worden waarbij de Raad van Beroep
systematisch overgaat tot het horen van betrokkene?
- Moet de Raad van Beroep in dat geval ook niet overgaan tot het horen van de
evaluator en / of eindverantwoordelijke?
- Moet de Raad zijn beslissing niet eerder nemen, zoals wettelijk voorzien, louter
en alleen op het evaluatiedossier zoals het door de eindverantwoordelijke wordt
overgemaakt?
Gezien de nieuwe wettelijke regelingen nog niet verschenen zijn, wordt gewacht om
op deze vragen, en misschien nog andere, een duidelijk antwoord te geven.
JAARVERSLAG 2006 AIG 47

5.2 De paritaire commissie
48
Personeelsleden van een politiedienst hebben een voorbeeldfunctie. Onbesproken gedrag en
integriteit staan dan ook voorop in het selectieproces van kandidaat-politieambtenaren.
De directeur van de rekrutering en van de selectie van de federale politie beslist of een kandidaat-politieambtenaar
aan deze specifieke toelatingsvoorwaarde ‘van onberispelijk
gedrag zijn’ voldoet. Neemt de directeur een beslissing waarbij betrokken persoon niet tot
de politieopleidingen wordt toegelaten of waarbij zijn territoriale inzetbaarheid wordt
beperkt dan kan hij hiertegen beroep aantekenen bij de Minister van Binnenlandse Zaken.
De Minister raadpleegt de paritaire commissie alvorens hij een definitieve beslissing neemt.
5.2.1 Ontvangen en behandelde dossiers
Tegen de door de directeur van de rekrutering en selectie genomen beslissing gingen
in 2006 vijf personen in beroep. Eén beroepsschrift van een kandidaat-politieambtenaar
werd al door de paritaire commissie behandeld. De commissie nam ook nog in vijf
andere dossiers, waarvan drie geopend in 2004 en twee opgestart in 2005, een standpunt
in. Voor 2007 staan reeds vijf dossiers ter behandeling klaar.
5.2.2 Uitgebrachte adviezen
De paritaire commissie hield in 2006 vier zittingen. In drie van de zes behandelde dossiers
was de commissie van oordeel dat de kandidaat wel in aanmerking kwam voor
een politiefunctie. In de andere drie gevallen sloot zij zich aan bij de beslissing van de
directeur van de rekrutering en selectie en stelde zij dat de kandidaat niet van onberispelijk
gedrag was. De Minister van Binnenlandse Zaken heeft in elk van deze dossiers
het advies van de paritaire commissie gevolgd.
Overzicht van de dossiers
Dossiers Dossiers “N” Dossiers “F” Totaal
Ingediende beroepen 2 3 5
Uitgebrachte adviezen 3 3 6
Ongunstig 2 1 3
Gunstig 1 2 3
5.2.3 Besluit
De in 2006 besproken beroepsschriften handelden over kandidaat-politieambtenaren
betrokken bij winkeldiefstal, heling en druggebruik of handel in verdovende middelen.
Voor het eerst werd de paritaire commissie ook geconfronteerd met kandidaten die
met betrekking tot hun gerechtelijk verleden een herstel in eer en rechten hadden verkregen.
Bij het formuleren van haar advies in deze zaken hield de paritaire commissie
rekening met de rechtspraak van de Raad van State en het Hof van Cassatie waarin de
precieze gevolgen van zo’n eerherstel worden beschreven. Deze rechtsorganen stellen
JAARVERSLAG 2006 AIG

dat bij een herstel in eer en rechten de feiten waarvoor een kandidaat-politieambtenaar
werd veroordeeld niet worden bedekt alsof ze nooit hadden bestaan. Een werkgever
die een persoon die een eerherstel heeft bekomen niet wenst aan te werven
moet evenwel aantonen dat de gepleegde gerechtelijke inbreuken nog actueel relevant
zijn voor de functie waarin de werknemer zou worden tewerkgesteld. Op basis van
deze stelling heeft de paritaire commissie de Minister geadviseerd een kandidaat-politieambtenaar
die recent een eerherstel voor een veroordeling wegens handel in harddrugs
had bekomen, niet aan te werven.
5.2.4 Een terugblik op de voorbije vijf jaren
In de afgelopen jaren werd de paritaire commissie maar in een beperkt aantal dossiers
gevat (8 in 2002, 11 in 2003, 14 in 2004, 3 in 2005 en 5 in 2006). In 2005 werd de
beoordeling van het gedrag van de kandidaat-politieambtenaar een volledig geïntegreerd
onderdeel van de selectieprocedure. Dit had voor gevolg dat in dat jaar slechts
drie beroepsschriften tegen de beslissing van de directeur van de rekrutering en de
selectie werden ingediend. In 2006 werd dan weer door vijf kandidaat-politieambtenaren
de beslissing aangevochten die stelde dat ze niet van onberispelijk gedrag waren
en daarom de politieopleiding niet mochten aanvangen.
Feit is dat de beoordeling of een kandidaat voor een politiefunctie van onberispelijk
gedrag en integer is een moeilijke oefening blijft. Iemand die ooit een jeugdzonde heeft
begaan hoeft daarom nog niet te worden uitgesloten voor een functie bij de politie.
Het is dan ook zeker aangewezen dat de beoordeling van het gedrag en houding van
een toekomstige politieambtenaar op meerdere niveaus blijft gebeuren. Niet alleen de
directie van de rekrutering en de selectie maar ook zeker de paritaire commissie, die
gelet op haar bijzondere samenstelling uit politieambtenaren en syndicaal-afgevaardigden
garant staat voor een objectieve benadering, moet bij dit gevoelig aspect van het
selectieproces worden betrokken.
Vermits het aantal personeelsleden van het administratief en logistiek kader binnen de
politiediensten gestadig groeit en deze medewerkers steeds meer bij het politionele
werk worden betrokken moet ook voor hen het wettelijk kader waarbinnen de controle
van het gedrag en de integriteit van deze personeelsleden plaatsvindt, worden uitgediept.
De paritaire commissie moet hierbij zeker een rol kunnen spelen.
5.3 Tuchtrecht
5.3.1 De rol van de Algemene Inspectie
De belangrijkste activiteit van de dienst statuten op tuchtgebied werd opnieuw ingenomen
door de rol van deskundige voor de tuchtraad: de inspecteur-generaal of zijn afgevaardigde
wordt er immers gehoord in het raam van ieder verzoek tot heroverweging. Vermits het uitgebrachte
advies zelden overeenstemt met de perceptie van het tuchtdossier van de erbij
betrokken partijen is de rol van deskundige – een onpartijdig, extern en onafhankelijk personeelslid
- soms ondankbaar. Nu eens voelt de overheid zich verkeerd beoordeeld, dan weer
roept de verdediging (van het personeelslid) het uit dat het een schande is wanneer de voorgestelde
straf wordt verzwaard of wanneer de analyse van de Algemene Inspectie het stand-
JAARVERSLAG 2006 AIG 49

50
punt van de tuchtoverheid bevestigt. Nochtans waakt de inspecteur-generaal bij de analyse
van elk dossier, dat aan de tuchtraad voor heroverweging wordt onderworpen; over een zo
uniform mogelijke toepassing van het tuchtrecht inzake de tuchtvergrijpen; een recht van
ieder betrokken partij dat zonder twijfel moet worden geëerbiedigd.
Zijn verslag strekt er ook toe de leden van de tuchtraad, die niet allemaal vanuit de politiewereld
komen en bijgevolg niet altijd vertrouwd zijn met de politiecultuur een zo nauwkeurig
mogelijke toelichting te geven. Deze opdracht
is een belangrijke informatiebron die de inspecteur-generaal toelaat om op een correcte wijze
en met kennis van zaken zijn algemene opdracht van toezicht over de politiediensten te vervullen.
In de punten 5.3.2. en 5.3.3. wordt deze materie uitgediept.
Het aanrekenen van dienstprestaties vervuld in het raam van een tuchtverdediging is een
materie die in 2006 niet voor problemen heeft gezorgd. De inspecteur-generaal heeft zich
slechts over één dossier moet buigen. Het dossier werd snel, via een korte bemiddelingsprocedure,
en zonder toevlucht te moeten nemen tot een formele beslissing afgehandeld. In het
behandelde dossier kwam tot uiting dat het niet mogelijk was voor de persoon die voormelde
prestaties moest valideren, deze te controleren omdat de verdediger niet tot zijn eigen
eenheid behoorde. Daarentegen was de dienst waartoe de verdediger behoorde en die het
type en de duur van de prestaties juist had in rekening gebracht wel in staat om de gegrondheid
van het verzoek tot aanrekening van bepaalde dienstprestaties zonder aarzeling te
bevestigen.
De dienst statuten heeft, zoals vorige jaren, deelgenomen aan informatie- of vormingssessies
die verband hielden met het tuchtrecht. De dienst heeft deelgenomen en neemt nog steeds
deel aan een initiatief van het Antwerpse parket dat als doel heeft om de communicatie tussen
het ambt van de procureur des Konings en de politieoverheden die inzake tucht bevoegd
zijn nog vlotter te laten verlopen. De Algemene Inspectie is zeer blij met dit initiatief en zal
haar steun verlenen aan al de projecten die op het terrein een efficiënte toepassing van de
gezamenlijke omzendbrief van het College van Procureurs-generaal COL 4/2003 bewerkstelligen.
Een andere hoeksteen in het tuchtrecht, met name het platform “Tucht”, samengesteld uit
de tuchtraad, de FOD Binnenlandse zaken, de juridische dienst van de federale politie, het
technisch en administratief secretariaat en het kabinet van de Minister van Binnenlandse
Zaken, heeft menige werkvergadering belegd. Dit platform heeft zich tot doel gesteld het
realiseren van de jurisprudentiële gegevensbank inzake tuchtrecht, het uniformiseren van het
praktisch toepassen van het tuchtrecht, het waken over een billijke verdeling van de rollen
onder de actoren binnen tuchtrechtelijke gebeuren en het aanleveren van een ondersteuning
aan de politiediensten en hun personeelsleden naar aanleiding van een tuchtprocedure. Deze
steun zal bijvoorbeeld worden gerealiseerd via informatiesessies, door on-line werkinstrumenten
zoals een geannoteerde tuchtwet, door het meer gebruiksvriendelijk maken van de rechtspraak
van de Tuchtraad, via technische adviezen over dossiers en door wetswijzigingen. Het
tuchtrecht zou in 2007 door de publicatie van koninklijke besluiten, waaronder één met
betrekking tot de ordemaatregelen, een evolutie moeten doormaken. Laten we hopen dat
deze maatregelen de nodige oplossingen voor de actoren op het terrein brengen.
In 2006 werd de dienst individuele onderzoeken van de Algemene Inspectie op vraag van de
Minister van Binnenlandse Zaken, van de tuchtraad of van een tuchtoverheid zestien maal
belast met het voeren of het vervolledigen van een voorafgaand onderzoek. Vijf van deze
JAARVERSLAG 2006 AIG

aanvragen waren in 2006 gebaseerd op art. 27 van de tuchtwet. Slechts één vraag tot het
uitvoeren van een voorafgaand onderzoek werd geweigerd en dit omdat er geen ernstige
redenen werden naar voor geschoven waarom de tuchtoverheid niet zelf met haar eigen middelen
het onderzoek zou kunnen uitvoeren. Deze weigeringsbeslissing werd niet betwist en
heeft derhalve niet het voorwerp uitgemaakt van een beroep bij de Minister van Binnenlandse
Zaken bevoegd om dergelijk geschil definitief te beslechten.
5.3.2 Het standpunt van de Inspecteur-generaal inzake tuchtdossiers
De wet betreffende het tuchtstatuut voor leden van de politiediensten voorziet er in dat
de inspecteur-generaal of zijn afgevaardigde wordt gehoord telkens wanneer de Tuchtraad,
die enkel tussenkomt wanneer een zware tuchtstraf wordt voorgesteld, een dossier
behandelt. Op die manier wordt de inspecteur-generaal in de mogelijkheid gesteld
om zijn mening te geven over de verschillende aspecten van het tuchtdossier. Deze visie
wordt vertolkt in een verslag opgesteld op basis van het tuchtdossier zoals het door de
hogere tuchtoverheid werd samengesteld. Het standpunt van de inspecteur-generaal
kan uiteraard nog evolueren op grond van de debatten en de documenten die naar
aanleiding van de zittingen van de tuchtraad tussen de partijen worden uitgewisseld.
In 2006 heeft de Inspecteur-generaal of zijn afgevaardigde een advies uitgebracht in
76 dossiers – in 2005 in 84 dossiers – waarin de hogere tuchtoverheid voorstelde om
een zware tuchtstraf ten opzichte van een personeelslid te nemen. Dikwijls volstond
één zitting niet om het tuchtdossier voor de Tuchtraad minutieus te ontleden en opdat
de raad een advies zou kunnen formuleren. In totaal hebben de afgevaardigden van de
inspecteur-generaal deelgenomen aan 113 zittingen – dit zijn er 11 minder dan in 2005
– en werden er 86 verslagen – dus 20 rapporten minder dan in 2005 – opgesteld. Deze
dalingen zijn te wijten aan de drie maanden waarin de Nederlandstalige kamer door de
wijziging van haar voorzitterschap niet heeft kunnen zetelen.
De dossiers waarin de Inspecteur-generaal of zijn afgevaardigde de rol van deskundige
heeft vervuld, kunnen als volgt naar graad worden ingedeeld:
2006 Calog AP INP HINP CP HCP Totaal
Franstalige
dossiers 2 4 21 8 1 1 37
Nederlandstalige
dossiers 1 1 28 9 0 0 39
Totaal 3 5 49 17 1 1 76
In 63 van de 76 tuchtdossiers behandeld door de Algemene Inspectie ging het om personeelsleden
van de lokale politie. De overige 13 dossiers betroffen personeelsleden van de
federale politie. In 2005 bedroeg de verhouding federale politie - lokale politie, inzake tuchtdossiers
door de tuchtraad behandeld, 1 op 4; dit jaar is deze verhouding 1 op 5.
5.3.3 Knelpunten inzake de tuchtprocedure
Hoewel de tuchtwetgeving al meer dan vijf jaar in praktijk wordt gebracht, stelt de
inspecteur-generaal of zijn afgevaardigde nog te vaak vast dat de hogere tuchtoverheden
voor de Tuchtraad moeilijkheden ondervinden. Hierbij kunnen we de kwaliteit van
JAARVERSLAG 2006 AIG 51

52
de dossiers, het ontbreken van een interne logica of coherentie, een twijfelachtige
motivering of het ontbreken ervan, een gebrek aan motivering bij de keuze van de
sanctie en het overschrijden van de termijn voor kennisgeving van het strafvoorstel aanhalen.
Een kort overzicht van enkele aandachtspunten en praktische aanbevelingen:
- In veel dossiers wordt de keuze van de voorgestelde straf onvoldoende gemotiveerd.
De straf wordt vaak enkel op basis van de ernst van de feiten gemotiveerd zonder daarbij
te preciseren waarom binnen de verschillende zware tuchtstraffen net die straf de
meest geschikte zou zijn. De Raad van State is van oordeel dat, opdat een eenzijdige
rechtshandeling die een tuchtstraf inhoudt adequaat zou zijn gemotiveerd in de zin van
de artikelen 2 en 3 van de wet betreffende de uitdrukkelijke motivering van de
bestuurshandelingen, zij de gebreken ten laste van belanghebbende, de wettelijke
bepaling waarvan toepassing werd gemaakt en de redenen waarom de administratieve
overheid de opgelegde straf heeft gekozen, moet aangeven. Deze motivering moet
worden geuit in het instrumentum van de rechtshandeling. Tevens is het zo dat dergelijke
beslissing op een onderzoek van de feiten benaderd vanuit tuchtrechtelijk oogpunt
moet berusten en dat zij uiteraard de beweegredenen die werden naar voor geschoven
moet bevatten (R.v.St., 20 december 2002, Simons, nr. 114.014). De tuchtraad
voegt er op basis van de rechtspraak van de Raad van State (R.v.St., 26 april 2004, Van
Merris, nr. 143.683, p. 4) nog aan toe dat men om een nieuwe straf in een andere procedure
te bepalen geen rekening mag houden met een doorgehaalde of uitgewiste
straf, maar dat men zich wel kan steunen op gelijkaardige feiten begaan in het verleden
– zelfs deze beteugeld met een reeds doorgehaalde straf – om het repetitief karakter
van de feiten en dus de bijzondere context die de sanctie verantwoordt, aan te
tonen. Daarentegen kunnen niet vaststaande feiten of feiten die nog niet ter kennis
van betrokken persoon werden gebracht niet worden aanzien als verzwarende
omstandigheden in het raam van de sanctiebepaling.
- Wat het bezorgen van stukken door de tuchtoverheid aan het betrokken personeelslid
betreft, moeten de bepaling van artikel 57ter van de tuchtwet worden nageleefd. Deze
voorziet dat alle aan een personeelslid krachtens deze wet gerichte stukken, door kennisgeving
tegen ontvangstbewijs of bij een ter post aangetekend schrijven, geacht worden
medegedeeld te zijn, zelfs indien het personeelslid daar geen ontvangst van bevestigt,
e, dit zodra bedoelde stukken hem tweemaal werden voorgelegd. In drie dossiers,
heeft het niet respecteren van dit artikel voor gevolg gehad dat de Tuchtraad (Franstalige
kamer) geadviseerd heeft het tuchtdossier zonder gevolg te klasseren. Een document
gewoonweg in de bus van de verzoeker stoppen levert evenmin het bewijs dat
het stuk werd ontvangen. Enkel het aangetekend met ontvangstbewijs verzenden
geeft enige zekerheid.
- De tuchtoverheid zou systematisch gebruik kunnen maken van een tijdslijn om haar
tuchtdossier te structureren. Zo’n tijdslijn kan een leidraad vormen en zou chronologisch
volgende elementen kunnen hernemen: de feiten, de procedurestukken (kennisname,
betekeningen, adviesaanvragen, enz.), stukken opgesteld door de lagere en de
hogere tuchtoverheid. Dergelijke werkwijze zou kunnen voorkomen dat bepaalde handelingen
buiten termijn worden gesteld. Dit zal de vertegenwoordiger van de overheid
helpen bij diens uiteenzetting van het dossier voor de tuchtraad en het zal problemen
inzake logica die soms optreden binnen een inleidend verslag vermijden. Het zal een
personeelslid toelaten exact te weten wat hem wordt ten laste gelegd, hoe de opeen-
JAARVERSLAG 2006 AIG

volging van de hoorzittingen en de bijkomende onderzoeksdaden in elkaar zit of wat
de termijnen zijn voor het indienen van een verweerschrift, een verzoek tot heroverweging
of een beroep bij de Raad van State.
- De aanvraag van het advies van de Procureur des Konings in de gevallen voorzien bij
artikel 24, namelijk wanneer de gepleegde feiten rechtstreeks betrekking hebben op
de uitvoering van een opdracht van gerechtelijke politie, is ook soms een struikelpunt.
In deze problematiek zijn twee aspecten verweven. Enerzijds is er de vraag hoe men
het gerechtelijk karakter van een opdracht bepaalt en anderzijds rijst het probleem
omtrent het tijdstip vanaf wanneer dit advies kan worden gevraagd. Ondanks de
definitie ervan gegeven in artikel 15 van de wet op het politieambt, blijft een antwoord
formuleren op de eerste vraag zeer complex. Een omstandig antwoord kan niet binnen
de voorziene redactionele ruimte van dit verslag. Indien evenwel de overheid twijfelt
aan de aard van de opdracht mag ze zeker niet dralen om het advies van de Procureur
des Konings voorzien bij artikel 24 tuchtwet te vragen. In het dossier VTH/06-
25 van de Nederlandstalige kamer heeft de Raad immers bepaald dat het artikel
38sexies duidelijk is en dat de termijn van 15 dagen automatisch wordt verlengd met
maximum 20 dagen overeenkomstig artikel 24 van zodra een adviesaanvraag aan de
Procureur des Konings werd gericht. Van een overheid eisen dat zij slechts met reden
– namelijk wanneer ze 100 % zeker is dat het gaat om een handeling die rechtstreeks
betrekking heeft op de uitvoering van een gerechtelijke opdracht - overgaat tot het vragen
van voormeld advies, is volgens de Raad het opleggen van een bijkomende verplichting
waarin de wet niet voorziet. Mocht een overheid zich in dergelijke situatie bevinden
dan moet zij er wel over waken zich niet bloot te stellen aan de kritiek dat zij door
dergelijke handelwijze op een kunstmatige manier de beslissingstermijn heeft verlengd.
De tweede vraag vindt haar antwoord in de tekst zelf van artikel 24: het advies zal
gevraagd worden met erbij gevoegd het ontwerp van strafvoorstel, dus nadat dit voorstel
(aan betrokken personeelslid) werd verstuurd en dus niet voordat het inleidend verslag
werd medegedeeld of voordat desgevallend een verweerschrift werd ontvangen.
De overheid zal bij voormelde aanvraag een afschrift van het strafvoorstel voegen. Het
niet naleven van deze bepaling heeft nog niet het voorwerp uitgemaakt van een beslissing
van de Raad van State, het is dus bijgevolg voorbarig om terzake een stelling in te
nemen. Wel kan vastgesteld worden dat de Tuchtraad al heeft toegelaten dat dit advies
nog aan het dossier kan worden toegevoegd in de loop van de procedure tot heroverweging.
De Tuchtraad zal in dergelijk geval nagaan of de rechten van verdediging niet
werden geschonden.
Enkele praktische raadgevingen
Uit de talrijke procedures kunnen legio lessen worden getrokken die soms lange juridische
uiteenzettingen, raadpleegbaar op de website van de Raad van State, vergen. Toch
kan het nuttig zijn om bondig enkele te nemen voorzorgsmaatregelen of richtlijnen
waaraan een kwaliteitsvolle procedure niet kan ontsnappen in herinnering te brengen:
- De tuchtoverheden hoeven niet aarzelen om technisch advies in te winnen bij diensten
die over de relevante ervaring beschikken: de juridische dienst van de federale
politie voor wat procedureaspecten, kwaliteitscontrole of interpretatie van statutaire
bepalingen betreften de dienst statuten van de Algemene Inspectie voor wat
een deontologische analyse of de tuchtrechtelijke kwalificatie van de feiten betreft.
JAARVERSLAG 2006 AIG 53

54
- Diegene die het tuchtdossier opmaakt - of het nu gaat om de overheid zelf of
om de persoon die zich met de technische aspecten van het dossier bezighoudt
- moet er oog voor hebben dat hij gebeurtenissen relateert aan derden. Alles
moet in extenso in het tuchtdossier worden opgenomen, alle toespelingen, alles
wat de hogere tuchtoverheid of de verzoeker alleen weet is totaal onbekend voor
de Tuchtraad of de Algemene Inspectie en zeker voor de Raad van State. De
samensteller van het dossier zal met objectieve bewijzen, met een schets, met
een gedetailleerde beschrijving en elk ander nuttig element het feitenrelaas
onderbouwen. Op deze manier zullen veel bijkomende onderzoeksdaden kunnen
vermeden worden. Ook moet de samensteller attent voor zijn dat bepaalde
elementen uit het dossier vanzelfsprekend zijn voor zij die de aangekaarte situatie
door en door kennen maar dat zij dit niet noodzakelijk zijn voor hen die op
het niveau van de tuchtraad een oordeelkundig advies moeten geven. Tenslotte
kan de verantwoordelijke voor het dossier altijd gebruik maken van de typedocumenten
inzake tucht beschikbaar via het internet 24 ; deze teksten moeten dan wel
nog nauwgezet worden aangepast aan het te behandelen dossier.
- Het gebruik van gerechtelijke stukken kan maar gebeuren na voorafgaandelijke toelating
van de gerechtelijke overheden. In dit verzoek tot toelating zal zo nauwkeurig
mogelijk beschreven worden over welke gerechtelijke stukken en dossiers het gaat. Bij
de aanvraag tot gebruik volstaat de te algemene verwijzing naar het dossier met
notitienummer xx.xx.xxxxxx/xx niet. Dit kan tot gevolg hebben dat de bewijzen verkregen
door deze documenten of van de inlichtingen die eruit voortvloeien niet aanvaard
worden.
- Om op een geldige manier, die via delegatie, de ethylotest en ethylometer te
gebruiken moet deze delegatie voorafgaan aan en niet gebeuren na de feiten.
- De beslissingen van de tuchtoverheid, wanneer het gaat om het politiecollege of
de politieraad, moeten gevoegd worden bij de dossiers, desnoods kan dit bij uittreksel
gebeuren. Deze documenten vormen immers het bewijs dat deze beslissingen
werden genomen. Ze laten de overheid toe om zonder twijfel (ze hebben
immers hun bewijskracht, tenzij deze zou worden betwist) aan te tonen dat de
beslissingen wel degelijk werden genomen door de overheid die ertoe bevoegd
was in een samenstelling conform de wettelijke bepalingen.
- Niet zelden loopt te zelfdertijd een tuchtprocedure en een procedure inzake een voorlopige
schorsing, een ordemaatregel. Deze procedures mogen zeker niet door elkaar
lopen. Het is dan ook meer dan aangewezen om geen procedurestukken of om geen
motivering uit het dossier aangaande de ordemaatregel in het tuchtdossier te gebruiken.
Gezien het feit dat vaak dezelfde feiten aan de basis van beide procedures liggen
en dat de procedures vaak door dezelfde overheden worden opgestart, is dit geen
gemakkelijke oefening. Nochtans moeten deze procedures, vermits de aard, het doel
en de procedurefases ervan verschillend zijn, goed uit elkaar worden gehouden. De
Tuchtraad is niet bevoegd inzake een beroep aangaande een ordemaatregel, ook niet
wanneer een personeelslid of zijn verdediger dergelijke maatregel aankaarten omdat
zij van mening zijn dat het hier gaat om een verdoken tuchtstraf. Deze materie wordt
door de Raad van State behandeld.
(24) www.poldoc.be >module>discipline
JAARVERSLAG 2006 AIG

- Om een feit te kwalificeren volstaat het niet alleen te zeggen dat er een professionele
tekortkoming, een schending van de waardigheid van het ambt of beide is maar moet
ook worden gepreciseerd welke elementaire regel door de handeling, door het niet
handelen of door de houding van het personeelslid met de voeten werd getreden.
Hieraan kan worden voldaan door te verwijzen naar een wet, een koninklijk besluit,
een reglement van inwendige orde of naar een dienstorder dat duidelijk aangeeft
welke de verplichtingen, de taken en opdrachten van het personeelslid zijn. Deze regelgevende
teksten vormen trouwens de basis van de deontologische principes die door
de wetgever in de maand mei van dit jaar werden uitgevaardigd.
5.3.4 Vijf jaar tuchtprocedure
Om vijf jaar tuchtprocedure te kunnen illustreren werd ervoor gekozen om een onderzoek,
van de dossiers die ter heroverweging voor de Tuchtraad werden gebracht, vanuit
drie invalshoeken, weer te geven. Een eerste invalshoek is het kwantitatieve aspect
van de dossiers die het voorwerp hebben uitgemaakt van een verzoek tot heroverweging.
Het tweede uitgangspunt is de evolutie op het vlak van de kwaliteit van de dossiers
voorgelegd aan de Tuchtraad. Hierbij wordt geen onderscheid tussen de verschillende
kamers van de Tuchtraad gemaakt; ter herinnering nog geen enkel Duitstalig
dossier werd in de voorbije vijf jaar door dit orgaan behandeld. Bij het laatste aspect
zal getracht worden een stand van zaken te geven van wat een probleem stelde of stelt
bij de behandeling van een tuchtdossier.
Het kwantitatief aspect
De tabel geeft per jaar en per taalrol het aantal dossiers aan dat door de deskundigen
voor de Tuchtraad werd behandeld.
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2002 2003 2004 2005 2006
N
F
Totale
JAARVERSLAG 2006 AIG 55

56
Men kan onmiddellijk vaststellen dat het totaal aantal dossiers een jaarlijks maximumgemiddelde
bereikt van ongeveer 76 dossiers. De verdeling van de dossiers naar taalrol
is nu ongeveer fifty-fifty, terwijl tussen 2002 en 2004 het aantal Nederlandstalige dossiers
net iets hoger lag dan het aantal Franstalige.
Kwalitatieve evolutie
Om het kwalitatief aspect te bepalen werd er voor gekozen om het percentage te vergelijken
van de dossiers waarin de tuchtraad een advies heeft gegeven om het dossier
zonder gevolg te klasseren omwille van procedurefouten. Dossiers waarin werd aangeraden
om ze te klasseren omdat er onvoldoende bewijs was of omdat de feiten niet
aan het personeelslid konden worden ten laste gelegd, werden niet in aanmerking
genomen. Vermits deze dossiers voor de overheden als ‘verloren’ kunnen worden
beschouwd, wordt dit aantal dossiers beschouwd als een verliespercentage.
Hierna een kort jaaroverzicht van deze percentages:
2002 2003 2004 2005 2006
60% 29% 30% 17% 6,5%
Een verlies van 60 werd herleid naar een verlies van 6%. Men kan bijgevolg spreken
van een gevoelige, zelfs duizelingwekkende verbetering van de kwaliteit. Toch moet
men dit beeld nuanceren door een verfijning van deze indicator. De kwaliteit is in die
zin verbeterd dat er nu niet meer dan 6,5% dossiers zijn waarin de hogere tuchtoverheid
geconfronteerd werd met fouten die zo ernstig waren dat zij als advies meekreeg
om de tuchtprocedure niet verder te zetten. Daarentegen moet bij de analyse van de
procedurestukken vastgesteld worden dat de dossiers nog steeds teveel – zij het dus
minder belangrijke - fouten of tekortkomingen bevatten. Hoewel deze niet van die
aard zijn dat zij de rechten van de verdediging schenden of dat zij procedureregels met
de voeten treden die ertoe leiden dat het dossier aan de Tuchtraad voorgelegd niet
meer kan worden ‘hersteld’, blijft het anticiperen op fouten of tekortkomingen en dus
uiteraard de kwaliteitsverbetering een prioriteit in tuchtzaken.
Waar situeren zich dan de problemen?
De procedure en de juiste kwalificatie van de tuchtinbreuken blijken de eerste struikelblok
voor de tuchtoverheden te zijn. Het naleven van de termijnen en hun correcte berekening blijven
een moeilijk probleem. Het in praktijk brengen van de artikelen 38, 24 en 56 Tuchtwet
roept nog veel twijfel op inzake de correcte termijnberekening en inzake het onderling op
elkaar afstemmen of samen laten lopen van de termijnen. Een vraag om advies aan de procureur
des Konings verlengt zij ambtshalve met 20 dagen de termijn van artikel art. 38sexies
of enkel met de termijn nodig om dit advies te bekomen? Deze tekst heeft niet tot doel om
verfijnde analyses te herschrijven maar wel om aan te geven dat de berekening van termijnen
snel moet worden uitgeklaard. Daar wringt immers na 5 jaar tuchtpraktijk nog steeds het
schoentje.
Artikel 24 roept – benevens de problematiek van de termijnberekening – ook nog een andere
vraag, die steeds meer in de debatten naar voor komt op, nl. voor welke feiten moet men dit
advies vragen? Om op deze precieze vraag te kunnen antwoorden moet men zich in feite de
vraag stellen of het al dan niet gaat om ‘een feit dat rechtstreeks betrekking heeft op de uitvoering
van een opdracht van gerechtelijke politie’. Kan of mag men eruit afleiden dat indien
JAARVERSLAG 2006 AIG

het feit betrekking heeft op een gerechtelijke opdracht waarvan de uitvoering evenwel niet
direct in gevaar werd gebracht door de tuchtinbreuk de vraag tot advies zich niet opdringt?
Hoe het begrip ‘rechtstreeks betrekking hebben op de uitvoering’ definiëren? Hierbij gaan
we uit van de hypothese dat het begrip ‘opdracht van gerechtelijke politie’ reeds een duidelijk
omschreven concept. De dagelijkse praktijk leert ons evenwel dat dit niet het geval is, zelfs
al heeft artikel 15 van de wet op het politieambt getracht het debat af te lijnen. Dat zoveel
vragen naar boven komen bij de toepassing van artikel 24 toont aan dat zeker al dit artikel
beter moet worden gedefinieerd wil men ooit dit procedureel kluwen ontwarren.
Het voorafgaand onderzoek is het laatste onderwerp dat bij de tuchtoverheden problemen
doet rijzen. Dit onderzoek wordt in de wetteksten bijna niet beschreven. De wet zegt wie
ertoe kan overgaan maar ook niet meer. Wat kan binnen dit kader gebeuren? Wie kan ertoe
overgaan? Hoe de opdracht omschrijven? Is het onderzoek een deel van de procedure of is
het een voorbereidende fase? Wat is het doel ervan? Wat is zijn impact op de kennisname
van de feiten? Enzovoort. De federale politie (DGS/DSJ) bereidt een cursus over dit onderwerp
voor met het oog op het verduidelijken en uniformiseren van bepaalde praktijken- een
positief initiatief-. Het vooronderzoek in een wettelijk kader gieten zou zeker ook een goede
zaak zijn en zou verhinderen dat dit onderzoek steeds het voorwerp van een procedureslag
uitmaakt.
Tot slot moet gezegd dat de tuchtprocedure in de afgelopen vijf jaar hoogtes en laagtes heeft
gekend en dat men in deze procedure door de bomen het bos niet meer zit. Tucht heeft tot
doel de arbeidsrelaties te regelen en te waken over het naleven van de waarden en de politiedeontologie.
Tucht maakt deel uit van de ondernemingscultuur en zet personeelsleden
ertoe aan te allen tijde een juiste houding aan te nemen. Vandaag de dag wordt deze doelstelling
bedreigd door het overwicht van de procedure. Opdat tucht haar bestaansredenen
zou bewaren is het noodzakelijk dat, zonder hierbij de rechten van verdediging uit het oog
te verliezen, de procedureproblemen worden opgelost. Pas dan kan men komen tot een
debat ten gronde over de gepleegde feiten. Het staat buiten kijf dat de tuchtvergrijpen weer
het kernpunt van het debat moeten worden indien men aan tucht een opvoedende rol binnen
de politiecultuur wil geven en men tucht niet wil laten verworden tot gewoonweg administratiefrechtelijke
rechtspraak.
5.4 De Algemene Inspectie en deontologie
Deze rubriek komt voor de eerste keer voor in het jaarverslag van de Algemene Inspectie. De
reden hiervoor is eenvoudig: 2006 is het jaar waarin de deontologische Code van de politiediensten,
onder de vorm van een koninklijk besluit van 10 mei 2006, in het Belgisch Staatsblad
werd bekendgemaakt (meer bepaald op 30 mei). Het is de eerste deontologische code
die geldt voor al de politiediensten. Hij is het resultaat van een intense arbeid geleverd door
een bijzonder iemand, de heer Georges Duhaut. De Algemene Inspectie wenst hierbij de
gelegenheid te baat nemen om hem hulde te brengen en om de uitmuntende kwaliteit van
zijn werk en wijze van dienen te benadrukken. Moge zijn loopbaan een voorbeeld zijn voor
de volgende generaties!
De politie-ethiek, het respect voor waarden, normen en regels maakten reeds deel uit van
onze bekommernissen, namelijk via de rol van deskundige voor de Tuchtraad en door de
opvolging van het wettelijk kader. Sinds dit jaar zou dit nuttig werk ook tot ontplooiing kun-
JAARVERSLAG 2006 AIG 57

58
nen komen binnen een ander kader nl. de Deontologische Commissie. Hoewel de wetgever
geen specifieke rol voor de Algemene Inspectie in de schoot van dit forum heeft weggelegd,
heeft hij toch aangevoeld, en daarom voorzien, dat het voor dit orgaan wel nuttig kan zijn
om het denkwerk over deontologie aan te vullen met de inbreng van politionele deskundigen.
De Algemene Inspectie heeft zich voorgenomen deze rol op een actieve wijze te vervullen.
Immers door zijn expertise op tuchtrechtelijk gebied, door zijn inspectieopdrachten, door
de klachtenbehandeling beschikt zij op nationaal vlak over een holistische en onafhankelijke
visie op deontologische problemen waarmee administratieve en gerechtelijke overheden,
politieoverheden en personeel van politiediensten worden geconfronteerd. Naar het
voorbeeld van andere gelijkaardige Europese diensten, acht de Algemene Inspectie als
controleorgaan het vanzelfsprekend dat actief deelnemen aan het bepalen, het definiëren en
het laten evolueren van de politiedeontologie tot haar opdrachten behoort. Om voormelde
rol te concretiseren zou het wenselijk zijn deze in het koninklijk besluit in te schrijven.
Naar het voorbeeld van de Tuchtraad zou er minimaal, in het statuut van permanent deskundige
kunnen worden voorzien indien het statuut van lid van rechtswege niet kan worden
gerealiseerd.
Een stap in die richting werd trouwens gezet door deel te nemen aan de eerste vergadering
van de Deontologische Commissie op 18 december 2006 en dit op initiatief van de Voorzitter
en in gevolge de wil van de Minister van Binnenlandse Zaken. Deze openingsvergadering
was reeds leerrijk en direct werd de aandacht van de aanwezige leden op een eerste ethisch
probleem gevestigd: hoe moet de toelating, voorzien bij artikel 26 van de Code, waarbij
personeelsleden van de politiediensten kleine symbolische geschenken hen aangeboden
wegens hun ambt of de uitvoering van hun plichten, kunnen aanvaarden, worden opgevat?
Dit punt, waarvan de bespreking nog niet is afgerond, is minder restrictief dan de bepaling
van artikel 130 WGP waarnaar de Code verwijst en waarin dergelijke mogelijkheid niet is
ingeschreven.
Een tweede onderwerp zal in 2007, tegen de achtergrond van de wetgevende verkiezingen,
zeer gevoelig komen te liggen nl. het door een personeelslid in het openbaar uiten van een
politieke overtuiging of het zich in het openbaar inlaten met politieke activiteiten.
Dergelijk onderwerp is er zeker geen dat onderhevig kan zijn aan lokale invloeden en zou dan
ook niet mogen lijden onder een wisselende interpretatie. Daarom is het dringend nodig om
voor het geheel van de politiediensten uit te klaren wat op dit vlak wel of niet door de
beugel kan. Men kan niet langer genoegen nemen met verwijzingen naar een vraagbaak
–FAQ- om terzake rechtszekerheid te bekomen. Gelet op het feit dat ons land regelmatig
electorale wissels kent zullen de aangebrachte verduidelijkingen vaak kunnen gebruikt
worden en zal het niet langer nodig zijn om zijn toevlucht te nemen tot tuchtprocedures om
te komen of deze of gene handeling of houding al dan niet als een beroepsfout wordt
aangemerkt.
Wat voorafgaat kan worden geïllustreerd door twee vragen die aan bod zijn gekomen tijdens
de vorige verkiezingen. Kan men toelaten dat een politieambtenaar zijn woonst, zijn tuin, zijn
voertuig of enige andere drager gebruikt om publiekelijk, openlijk verkiezingaffiches op te
hangen? Is het toegelaten dat een politieambtenaar de functie van secretaris van of voorzitter
van of openlijk enige andere actieve rol binnen een lokale politieke organisatie op zich
neemt?
De Algemene Inspectie heeft ook bijgedragen tot het verspreiden van de inhoud van de
JAARVERSLAG 2006 AIG

deontologische code en dit door het geven van uiteenzettingen in politiezones en in politiescholen,
hetzij als voorlichting hetzij als vorming. Deze vorm van terreinondersteuning evenals
de mogelijkheid om een deskundige in deze materie te raadplegen zijn permanent
beschikbaar. De vragen of problemen die zich aandienen zullen desgevallend door de expert
aan diensten waarmee nauw wordt samengewerkt of aan de Deontologische Commissie
worden voorgelegd.
Er bestaat nog een ander gevaar dat de politiedeontologie beloert: de opdeling in 197 deontologische
codes. Doordat iedere eenheid zelf op haar niveau bepaalde algemene concepten
moet definiëren, ontstaat het risico dat meerdere deontologische codes worden opgesteld. Is
het dus werkelijk wenselijk dat het uniform op 197 verschillende manieren kan worden
gedragen? Kan het überhaupt worden gerechtvaardigd dat het spreekrecht beperkt of uitgebreid
wordt volgens de lokale perceptie? Is de doelstelling van de code niet dat er een min
of meer eenvormige toepassing komt?
Wanneer al deze mogelijkheden worden aangewend zal de politiedeontologie op het terrein
ingang kunnen vinden en zal ze samen met de maatschappelijke waarden evolueren. Zij zal
worden toegepast door de personeelsleden van de politiediensten om uit te monden in de
verwezenlijking van een politie die erkend en gerespecteerd wordt door de burger, die doelmatig
en efficiënt is en waar de juiste ingesteldheid voortspruit uit een cultureel bepaalde
ethiek en niet uiteen repressieve logica. Deontologie zal nooit tucht vervangen maar zal via
zelfdiscipline de toepassing van tuchtmaatregelen voorkomen. Deontologie is ook het middel
bij uitstek om te verhelpen aan de moeilijkheden, de stress, de duur en de verschillende gevolgen
van een tuchtprocedure. Deontologie is gebaseerd op een positieve logica waarbij ieders
rechten en plichten vrij en correct worden uitgeoefend en nagekomen.
Voorkomen is beter dan genezen!
5.5 Evaluatie mandaathouders
De inspecteur-generaal is voorzitter van de evaluatiecommissies voor de ambten van bestuurlijke
directeur-coördinator (dirco) en van gerechtelijke directeur (dirjud). De dienst statuten is
belast met de voorbereiding van de zittingen van deze beide evaluatiecommissies. Een lid van
de dienst statuten fungeert als secretaris in de commissies en zorgt in die hoedanigheid voor
de volledige administratieve voorbereiding van de evaluatie.
De inspecteur-generaal of één van de adjunct-inspecteurs-generaal zetelt als lid in de
evaluatiecommissies voor het ambt van korpschef van de lokale politie en voor het
ambt van directeur bij de federale politie. In deze gevallen zorgt de dienst statuten voor
de nodige adviezen aan de inspecteur-generaal of zijn adjuncten in verband met de
betrokken mandaathouder. De evaluatie geschiedt immers op basis van de gegevens
die blijken uit o.m. het activiteitenverslag en de onderzoeken en vaststellingen die de
Algemene Inspectie heeft gedaan in het raam van haar opdrachten.
5.5.1 Overzicht van het aantal uitgevoerde evaluaties.
In 2006 werden in totaal 166 evaluaties gehouden. Opgesplitst naar de aard van de
evaluatie (tussentijdse evaluatie of eindevaluatie) en naar de aard van het ambt ziet het
aantal evaluaties er als volgt uit:
JAARVERSLAG 2006 AIG 59

60
JAARVERSLAG 2006 AIG
Tussentijdse evaluatie Eindevaluatie
Adjunct-inspecteur-generaal 0 2
Directeur-coördinator 0 4
Gerechtelijk directeur 0 0
Directeur 0 6
Korpschef 5 (4N / 1F) 149 (88N / 61F)
Totaal 166
Met uitzondering van drie korpschefs (2 N, 1 F) kregen alle mandatarissen een positieve
eindevaluatie.
5.5.2 De opdrachtbrief
Het schrijven van een opdrachtbrief is tot op heden nog geen politionele realiteit. De
primo-mandaathouders waren hiervan immers vrijgesteld. De mandatarissen die op
eigen initiatief wel een opdrachtbrief hebben opgesteld zijn op één hand te tellen. Voor
de Nederlandstalige mandaathouders is dit enigszins verwonderlijk te noemen omdat
velen gebruik maken van het managementmodel EFQM/INK. Binnen dergelijk model
draait het om drie assen: de strategische as, de middelenas en de mensgerichte as.
Aangezien een opdrachtbrief precies de te bereiken doelstellingen (= strategische as)
van de mandaathouder beschrijft evenals de middelen (mensen en materieel) waarover
hij beschikt (= middelenas) lijkt de redactie van dergelijke opdrachtbrief een logische
stap voor een mandataris die met het EFQM/INK/CAF-model werkt.
De afwezigheid van een opdrachtbrief is hoe dan ook vanuit een evaluatiestandpunt een
spijtige zaak. Een opdrachtbrief laat immers de evaluatiecommissie toe te toetsen of de
mandaathouder zijn doelstellingen heeft bereikt met de ter beschikking gestelde middelen.
5.5.3 Synoptische verslagen
De nood aan uniforme regels voor de opstelling van het synoptisch verslag bleef ook
in 2006 duidelijk merkbaar. In sommige synoptische verslagen ontbreekt essentiële
informatie (bijv. de organisatie van het korps, de beschrijving van de basisfunctionaliteiten,
de uitgevoerde actieplannen en de behaalde resultaten, de samenwerkingsakkoorden
en overlegstructuren, de organisatieontwikkeling,…).
5.5.4 Het evaluatieverslag
Het opstellen van het evaluatieverslag bleek voor vele secretarissen van de evaluatiecommissies
een moeilijke taak te zijn.
Om de eenvormigheid van de evaluatieverslagen te bewerkstelligen heeft de Dienst
Statuten het model van evaluatieverslag, dat bij koninklijk besluit werd vastgelegd,
zoveel als mogelijk aan de secretarissen van de evaluatiecommissies overgemaakt en
toelichting omtrent de invulling ervan verschaft.
5.5.5 Enkele belangrijke aanpassingen aan het wettelijke kader
In ons Jaarverslag 2005 stipten we aan dat de evaluatiecommissies zich bij de uitvoering
van zowel de tussentijdse als de eindevaluaties geconfronteerd zagen met een

aantal tekortkomingen in het wettelijk kader (zie Jaarverslag 2005, punt 5.4.7, p. 49).
Het arrest nr. 145 014 geveld op 25 mei 2005 door de Raad van State had met name
de procedurele problematiek scherp gesteld.
De Wet van 20 juni 2006, gepubliceerd op 26 juli 2006, houdt een aantal wijzigingen
in met betrekking tot de evaluatieprocedure van de mandaathouders:
- De evaluatie van de mandaathouder die om de hernieuwing van zijn mandaat
verzoekt, geschiedt vóór het aflopen van de mandaattermijn van vijf jaar.
- De evaluatiecommissie besluit voortaan haar evaluatie met de vermelding
“goed”, “voldoende” of “onvoldoende”. De vermelding “goed” betekent dat
het mandaat kan worden hernieuwd. De vermelding “voldoende” impliceert de
vacantverklaring van het mandaat. De betrokken mandaathouder kan meedingen.
Indien de evaluatie de vermelding “onvoldoende” draagt, dan wordt het
mandaat op de door de Koning vastgestelde datum, beëindigd, op voorstel van,
naargelang van het geval, de gemeente- of politieraad of de bevoegde ministers.
Vóór de publicatie van voornoemde wet diende de eindevaluatie te gebeuren ten laatste
zes maanden vóór het verstrijken van de eerste mandaattermijn van vijf jaar. De termijnverlenging
tot aan het einde van het mandaat geeft aan de evaluatiecommissies de
gelegenheid om hun evaluatie degelijk en tijdig uit te voeren. Waar vroeger slechts
twee formele conclusies van de evaluatie mogelijk waren (“schenkt voldoening in het
ambt” of “schenkt geen voldoening in het ambt”) maken nu de vermeldingen “goed”,
“voldoende” of “onvoldoende” een meer aangepaste evaluatie mogelijk.
Te noteren valt dat de evaluatie- en hernieuwingsprocedures die reeds liepen op het
ogenblik van de inwerkingtreding van de Wet van 20 juni 2006, verder werden gezet
overeenkomstig de vroeger geldende bepalingen. Uitzondering werd gemaakt voor de
termijn waarover de evaluatiecommissie beschikt om haar evaluatie te geven nl. tot op
het einde van het mandaat. Dit betekent dat in 2006 de nieuwe procedureregels
slechts werden toegepast op die mandaathouders die hun aanvraag tot hernieuwing
nà 26 juli 2006 – datum waarop de nieuwe wet in voege is getreden – hebben ingediend.
In concreto ging het slechts om drie mandatarissen.
5.5.6 Verzoek van de Federale Politieraad
Ingevolge een vraag van de Federale Politieraad aanvang 2006 werd door IGST een lijst
opgemaakt met de bevindingen en vaststellingen die de AIG heeft gedaan naar aanleiding
van de verschillende evaluatieprocedures van de mandaathouders. Met het oog
op het verbeteren van deze procedures werden tevens een aantal voorstellen geformuleerd
zodat bepaalde disfuncties in de toekomst vermeden zouden kunnen worden.
Deze voorstellen betreffen o.a.:
- De opdrachtbrief: het opstellen ervan moet effectief opgelegd worden aan alle
mandaathouders (met inbegrip van de primo’s). In geval van een aanvraag tot
hernieuwing van het mandaat zou een ontwerp of voorstel van eventuele aanpassing
van de opdrachtbrief bij de aanvraag moeten gevoegd worden (in aansluiting
op het activiteitenverslag).
- De bevragingen: in sommige gevallen is het uitvoeren van bevragingen noodzakelijk
om een degelijke en correcte evaluatie uit te voeren. De voorgeschreven
termijnen zijn in deze gevallen echter te kort en zouden dus aangepast moeten
JAARVERSLAG 2006 AIG 61

62
worden. Eventueel kan overwogen worden om de bevraging te vervangen door
een al dan niet verplicht advies (bv voor wat betreft de burgemeesters, niet-voorzitter
in de meergemeentezones).
- Het activiteitenverslag: het opstellen van een dwingende richtlijn inzake de
inhoud van het activiteitenverslag (welke informatie op zijn minst in het verslag
dient opgenomen te worden)
- Het evaluatieverslag: vooral voor de secretarissen van de evaluatiecommissies in
de lokale politiezones, die slechts éénmaal om de vijf jaar betrokken worden in
dergelijke evaluatieprocedure, is er noodzaak aan meer ondersteuning (handleiding,
help-desk, opleiding).
- De secretaris van de evaluatiecommissie: er moet vermeden worden dat, zeker in
die gevallen waar de evaluatie ongunstig is voor de mandaathouder, de secretaris
een directe medewerker of ondergeschikte is van de te evalueren mandaathouder.
- Het evaluatiegesprek: dit mag niet “pro forma” zijn. Het is immers niet alleen noodzakelijk
dat een analyse gemaakt wordt van de voorbije mandaatperiode maar ook dat
afspraken gemaakt worden omtrent de nieuw aan te vatten periode. Tevens moet duidelijk
gesteld worden wie al dan niet op dergelijk gesprek kan en mag aanwezig zijn.
- De procedureregels: deze moeten duidelijk en ondubbelzinnig zijn en niet vatbaar
voor meerdere interpretaties.
- Het gebruik van audits bij de evaluatie van een mandaathouder: hieromtrent
moet er een duidelijke en eenvormige visie en wettelijke regeling komen.
5.5.7 Algemene conclusie
De evaluatie van de mandaathouders kan substantieel verbeterd worden door:
- de vaststelling van een opdrachtbrief bij het begin van het mandaat;
- de redactie van een activiteitenverslag dat is opgemaakt volgens de doelstellingen
opgenomen in de opdrachtbrief. Aangewezen is dat de mandaathouder
daarnaast de essentiële informatie over zijn korps of eenheid weergeeft: de
beschikbare middelen, de structuur en organisatie(ontwikkeling), de uitvoering
van de kerntaken of basisfunctionaliteiten, de uitgevoerde opdrachten, projecten
of acties, de behaalde resultaten en de verbeterpunten.
De kwaliteit van het evaluatieproces heeft er alle baat bij dat de spanningsvelden enerzijds
tussen de regels ‘de lege ferenda’ en de bepalingen ‘de lege lata’ en anderzijds
tussen de toestand ‘de iure’ en de situatie ‘de facto’, zo klein mogelijk worden.
5.5.8 Een terugblik op de voorbije vijf jaren
De Algemene Inspectie, en in het bijzonder de dienst statuten, werd als één der eersten
geconfronteerd met de problematiek rond de evaluaties van de mandaathouders
binnen onze nieuwe politiestructuur. Samen met de juridische dienst van de Federale
Politie werd de weg geëffend om overal in ons land de procedures vlot te laten verlopen.
Dit is jammer genoeg niet ten volle geslaagd. Het zeer minieme aantal “mislukkingen”
waren echter de aanzet voor de dienst statuten om samen met de diensten
van FOD Binnenlandse Zaken, het SAT en DPS de bestaande wetteksten en procedures
te gaan herbekijken en naar de gepaste oplossingen te zoeken.
JAARVERSLAG 2006 AIG

Samengevat kan gezegd worden dat IGST niet afgewacht heeft tot de eerste evaluaties
dienden uitgevoerd te worden. Reeds van bij de oprichting van de dienst werd gestart
met een analyse van de bestaande wetteksten en de daarin beschreven procedures. De
ervaringen die opgedaan werden tijdens de evaluaties van o.a. Dirco en Dirjud, werden
doorgegeven aan de lokale politiezones, vaak in samenwerking met de verschillende
provinciebesturen. De secretarissen van de politiezones deden meermaals een beroep
op de binnen IGST opgebouwde expertise. Daar waar problemen opdoken werd steeds
nauw samengewerkt met de FOD Binnenlandse Zaken en DPS.
Ingevolge het feit dat de eerste aanstellingen van de mandaathouders allemaal zeer
kort op elkaar volgden, waren op het vlak van de evaluaties de voorbije drie jaren voor
IGST zeer druk. Een groot aantal primo-mandaathouders dienden immers aan een tussentijdse
evaluatie onderworpen te worden teneinde benoemd te kunnen worden tot
hoofdcommissaris. Aansluitend daarop werden reeds de eerste aanvragen tot hernieuwing
van het mandaat ingediend. Deze drukke periode werd succesvol afgesloten en
er blijven nog slechts een beperkt aantal mandaathouders die geëvalueerd moeten
worden in 2007. De belangrijkste bevindingen en conclusies van deze eerste evaluatierondes
hebt u hierboven reeds kunnen lezen in o.a. punt 5.4.6.
5.6 Nationale selectiecommissie voor hogere officieren
5.6.1 Situatie
De overgang naar de loonschalen O7 en O8 wordt geregeld in de artikelen VII.II.28 tot
VII.II.38 en VII.II.39 tot VII.II.49 van RPPol. De oproep tot kandidaatstelling voor de jaren 2004
en 2005 maakte het voorwerp uit van de nota Nr. DGP/DPMO-6875 van 13 februari 2006.
De nota legde, naast een aantal andere praktische modaliteiten, de uitertste datum voor het
indienen van de kandidaturen vast op 15 maart 2006. Het aantal in aanmerking komende
hoofdcommissarissen werd door de Minister van Binnenlandse Zaken als volgt vastgelegd:
- Voor de overgang naar de loonschaal O7: 15 voor het jaar 2004 en 18 voor het
jaar 2005
- Voor de overgang naar de loonschaal O8: 9 voor zowel het jaar 2004 als voor
het jaar 2005
De werkzaamheden van de commissie werden van bij het begin vertraagd daar één van de
kandidaten op 1 maart 2006 een verzoek tot wraking van een aantal leden van de commissie
voor de kandidaturen O8 bij de Minister van Binnenlandse Zaken had ingediend.
Op 24 mei 2006 deelde de Minister de voorzitter van de commissie mee dat hij beslist
had geen gevolg te geven aan dit verzoek.
5.6.2 Opdracht van de commissie
Volgens de wetteksten is de selectiecommissie belast met het onderzoek van de ontvankelijkheid
van de kandidaturen en met de vergelijking van de aanspraken en verdiensten van de
kandidaten. Na afloop van deze vergelijking – die gebeurt op basis van het persoonlijke dossier,
van de evaluatie en van het dossier van kandidaatstelling – maakt de commissie een
JAARVERSLAG 2006 AIG 63

64
gemotiveerd voorstel op tot loonschaalverhoging. Dit voorstel bevat enerzijds, in orde van
hun geschiktheid, de door de commissie aanbevolen kandidaten en anderzijds de kandidaatstellingen
die hetzij niet ontvankelijk zijn, hetzij niet door haar worden aanbevolen.
5.6.3 Selectiecriteria en werkmethode
De bedoeling van de vergelijking is het naast elkaar plaatsen van de kandidaten om
zicht te krijgen op de onderlinge gelijkenissen en verschillen en op die wijze de toegekende
voorkeur te rechtvaardigen.
In zitting van 12 juli 2007 besliste de commissie om voor de uitvoering van deze vergelijking
gebruik te maken van de criteria waarop reeds een beroep werd gedaan tijdens
de procedures van de voorgaande referentiejaren (2001 t/m 2003), met hetzelfde
systeem van quotering en met dezelfde weging. Ook al hebben sommige kandidaten
de neiging om deze werkwijze te betwisten, zij is in overeenstemming met het wettelijk
kader en daarenboven bevestigd door de rechtspraak van de Raad van State.
In een arrest van 1992 (arrest RvS nr. 39.035 van 20 maart 1992; de zaak D’HEER) stelt
de Raad van State duidelijk dat het niet noodzakelijk is dat de criteria op basis waarvan
de kandidaten onderzocht zullen worden reeds vastgelegd zijn op het ogenblik van de
oproep tot kandidaatstelling. Wel moeten deze criteria vastgelegd worden voorafgaandelijk
aan het onderzoek van de verschillende kandidaatstellingen en moeten deze
tevens dezelfde zijn voor alle kandidaten, wat hier duidelijk het geval is.
Het principe van de toepassing van een minimumdrempel werd eveneens behouden.
5.6.4 Zittingen van de selectiecommissie
Op 12 juli 2007 is de commissie overgaan tot het onderzoek van de ontvankelijkheid
van de kandidaturen voor het referentiejaar 2004.
De effectieve vergelijking van de aanspraken en verdiensten van de verschillende kandidaten
werd door de commissie uitgevoerd tijdens de zitting van 23 oktober 2006.
De selectie van de kandidaten voor het referentiejaar 2005 kan pas gebeuren na het
afsluiten van de selectieprocedure voor het jaar 2004 of m.a.w. na afloop van de termijnen
tot indiening van de bezwaarschriften en de behandeling ervan door de commissie
(welke pas kan plaats vinden op 22 januari 2007).
5.6.5 Kandidaturen O7
Globale cijfers
Kandidaturen 2001 2002 2003 2004
Ingediend (totaal aantal) 28 42 47 23
Niet ontvankelijk 4 4 3 9
Onderzochte dossiers 24 23 14 14
Aanbevolen kandidaten 15 15 10 10
Niet-aanbevolen kandidaten 9 8 4 4
NB: Voor het referentiejaar 2005 zijn er 86 kandidaturen voor de hogere loonschaal ‘O7
JAARVERSLAG 2006 AIG

Federale politie 25 / Lokale politie
Kandidaturen 2001 2002 2003 2004
Fed Loc Fed Loc Fed Loc Fed Loc
Ingediend (totaal aantal) 15 13 22 20 24 23 11 12
Niet ontvankelijk 3 1 3 1 3 0 5 4
Onderzochte dossiers 12 12 9 14 2 12 6 8
Aanbevolen kandidaten 10 5 9 6 2 8 4 6
Niet-aanbevolen kandidaten 2 7 0 8 0 4 2 2
5.6.6 Kandidaturen O8
Globale cijfers
Kandidaturen 2001 2002 2003 2004
Ingediend (totaal aantal) 17 24 25 12
Niet ontvankelijk 0 0 0 5
Onderzochte dossiers 17 15 7 7
Aanbevolen kandidaten 9 9 3 4
Niet-aanbevolen kandidaten 8 6 4 3
Federale politie 26 / Lokale politie
Kandidaturen 2001 2002 2003 2004
Fed Loc Fed Loc Fed Loc Fed Loc
Ingediend (totaal aantal) 9 8 13 11 14 11 6 6
Niet ontvankelijk 0 0 0 0 0 0 4 1
Onderzochte dossiers 9 8 9 6 4 3 2 5
Aanbevolen kandidaten 4 5 6 3 1 2 0 4
Niet-aanbevolen kandidaten 5 3 3 3 3 1 2 1
5.6.7 Ingediende bezwaarschriften
Jaar Schaal Aantal Gegrond
2001 07 3 0
08 5 0
2002 07 0
08 1 0
2003 07 0
08 4 0
2004 07 3 0
08 2 0
(25)&(26) Diensten die niet onder de lokale politie vallen
JAARVERSLAG 2006 AIG 65

66
Algemene conclusies en balans na 5 jaar werking
Alhoewel de selectie van de kandidaten voor het referentiejaar 2005 pas in 2007 zal plaatsvinden, zijn de kandidaturen
reeds in 2006 binnengekomen. In vergelijking met het aantal kandidaturen die tijdens de voorgaande
jaren overgemaakt werden, stellen we voor het jaar 2005 een aanzienlijk stijging van de kandidaturen
vast en dit als gevolg van het artikel X.VII.14 van de RPPol (die vier jaar na de inwerkingtreding van het
KB een bonificatie van twee jaar op de loonshaalanciënniteit toekent aan de houders van een diploma Niv 1
of daaraan gelijkgesteld)
Voor het vergelijken van de titels en verdiensten zoals werd voorzien in de RPPol, moet vastgesteld worden
dat het aantal kandidaturen tamelijk tot zelfs aanzienlijk hoog ligt. Voor de commissie blijft een cijfermatige
beoordeling op basis van een aantal criteria dan ook het enige mogelijke alternatief om de titels en verdiensten
te vergelijken en een rangschikking voor te stellen. Deze benadering die ook door andere openbare selectiecommissies
wordt toegepast, wordt trouwens door de rechtspraak van de Raad van State bevestigd daarbij
preciserend dat het inderdaad een exclusieve bevoegdheid van de selectiecommissie betreft en dat een
voorafgaande publicatie van de gebruikte criteria niet vereist is. Daarnaast preciseert de Raad van State dat
de criteria, die uiteraard op een redelijke wijze gekozen moeten worden, voorafgaandelijk aan de eigenlijke
selectie moeten vastgelegd worden.
Reeds vanaf het begin heeft de commissie voor deze manier van handelen gekozen. Aangezien in een groot
aantal bezwaarschriften het probleem van de voorafgaande publicatie van de criteria naar voor wordt
gebracht, zal dit zeker ter sprake komen en onderzocht worden bij de opstelling van de toekomstige oproepen
tot kandidaatstelling voor 20007 en 2008. In dit kader heeft de AIG de wens geuit betrokken te worden
in de redactie van de volgende oproep tot kandidaatstelling.
Gekoppeld aan het vorige probleem, vormt de inhoud van de kandidaatstelling een ander punt van discussie.
Een aantal kandidaten is de mening toegedaan dat een voorafgaande publicatie van de criteria hen in
staat zou stellen om een “beter” samengesteld dossier van kandidaatstelling in te dienen. Het is evident dat
iedere kandidaat zelf moet oordelen welke elementen hij wenst op te nemen in zijn kandidaatstelling. Uiteindelijk
gaat het om zijn eigen aanspraken en verdiensten die de commissie zullen moeten overtuigen en die
met die van de andere kandidaten zullen vergeleken worden.
Sommige kandidaten hebben waarschijnlijk de werkelijke inzet van deze selectie onderschat. Omwille van
praktische redenen in verband met het onderzoek van de dossiers en teneinde misbruiken te vermijden, is het
desalniettemin aangewezen dat nauwkeurigere richtlijnen zouden verspreid worden teneinde het volume van
de uiteenzetting van de aanspraken en verdiensten binnen aanvaardbare perken te houden.
De basis waarop de selectie van de kandidaten dient te gebeuren werd door de wetgever beperkt tot de studie
van de persoonlijke dossiers en de kandidaatstellingen. Alhoewel sommigen de afwezigheid van een hoorzitting
in de loop van de procedure betreuren, zou de organisatie van dergelijke proef, gezien het aantal kandidaten,
leiden tot een aanzienlijke toename van de termijnen en van de administratieve last zodat deze optie
momenteel niet realistisch is.
Aan het principe van een cijfermatige vergelijking op basis van verschillende criteria, heeft de commissie eveneens
die van de minimumdrempel verbonden die rekening houdt met een referentiepopulatie waardoor de
gelijkwaardigheid van deze drempel wordt gegarandeerd ten opzichte van de reële resultaten. Dit houdt bijgevolg
in dat men beroep dient te doen op concepten zoals gemiddelden en standaardafwijkingen. Deze zijn
reeds voorzien in het artikel IV.28 van het MB van 28 december 2001 met betrekking tot de selectie van de
leden van het operationele kader die het voorwerp uitmaken van een externe rekrutering (via de berekening
van de t-score). De referentiepopulatie omvat de resultaten van de kandidaten van het onderzochte jaar alsmede
die van de vorige jaren. Deze drempel is verschillend voor de kandidaten 07 en 08 en varieert bovendien
van het ene referentiejaar naar het andere. Binnen elke groep (07 & 08) blijven de verschillen uiteraard
JAARVERSLAG 2006 AIG

eperkt waardoor de tendens wordt bevestigd van de stabilisatie van de drempel rond een zeker resultaat.
Het gebruik van cijfermatig berekende resultaten, die als leidraad moeten dienen voor de te nemen beslissingen,
doet geen afbreuk aan de appreciatierol van de commissie binnen de selectieprocedure.
Het onderzoek van de persoonlijke dossiers tijdens de selectieprocedure heeft belangrijke en zelfs verontrustende
verschillen naar voor gebracht op het vlak van het bijhouden en samenstellen van deze dossiers. Nochtans
is het persoonlijk dossier een zeer belangrijk instrument in alle selectieprocedures.
Zo werd bijvoorbeeld vastgesteld dat voor kandidaten die reeds door voornoemde commissie werden onderzocht,
sommige dossiers de documenten met betrekking tot deze vorige selecties bevatten en andere dossiers
hieromtrent geen enkel stuk bevatten.
Wat de beoordeling ten gronde betreft dient onderstreept dat de commissie, teneinde haar opdracht te kunnen
uitvoeren, de taak op zich heeft genomen om een zeker “profiel” van de hoger officier uit te schrijven.
Dit werd gedaan aan de hand van een aantal criteria die specifiek werden gekozen met als doel te kunnen
peilen naar die aspecten die inherent zijn aan de uitoefening van functies met een hoge verantwoordelijkheidsgraad.
Bepaalde criteria worden getoetst op basis van de uitgeoefende functies. Voor andere criteria gebeurt dit aan
de hand van het persoonlijk dossier en in het bijzonder van de kandidaatstelling, met name door het beoordelen
van de “realisaties” die door de kandidaat naar voor worden gebracht en die een zeker niveau aan
geloofwaardigheid bevatten. Dit aspect van de uiteenzetting van de aanspraken en verdiensten, die in het
kort in de oproep tot kandidaatstelling aangehaald wordt, kan op verschillende wijzen naar voor gebracht
worden (beschrijving van een project, rol die door de kandidaat werd vervuld, verwijzingen naar documenten
die in bijlage zijn gevoegd,…)
Naast de argumenten van individuele aard die door de kandidaten in hun bezwaarschrift naar voren worden
gebracht omdat zij denken in één of meerdere criteria ondergewaardeerd te zijn, worden ook vaak drie meer
gevoelige onderwerpen aangeraakt: de anciënniteit, de tijdens de loopbaan uitgebrachte evaluaties en het
slagen voor een proef van het type assessment. Zelfs als de anciënniteit niet die doorslaggevende rol speelt
die sommige haar zouden willen geven, heeft deze wel een indirect invloed in de quotering van verschillende
criteria (bv bij het aanhalen of verwijzen naar expertise, ervaring, maar ook de duur van een mandaat of een
functie).
De verschillende evaluaties die bij het dossier worden gevoegd, worden geheel of gedeeltelijk in overweging
genomen voor zover zij belangrijke elementen naar voor brengen inzake de criteria die door de commissie
worden gebruikt.
Tot slot is de commissie niet gebonden in haar beslissing door de resultaten die door een kandidaat werden
behaald naar aanleiding van het afleggen van een proef van het type assessment. Dergelijke proeven zijn
immers veeleer bedoeld om een welbepaalde potentialiteit van de kandidaat te meten.
De selectie op nationaal niveau van de kandidaten 07/08 zoals voorzien in het bestaande wettelijk kader zal
nog geoptimaliseerd worden, hoofdzakelijk door het toevoegen in de oproep tot kandidaatstelling van bijkomende
informatie en door het geven van een verduidelijking van de modaliteiten, in de lijn van de voormelde
opmerkingen. Men zou natuurlijk via een aanpassing van het wettelijke kader andere modaliteiten voor de
selectieprocedure voor de toetreding tot de hogere loonschalen in kwestie kunnen invoeren, waarvoor zeker
een aantal voorstanders te vinden zijn. Men moet er echter rekening mee houden dat om het even welk
ander alternatief systeem in het statuut moet kunnen geïntegreerd worden. Dat wil zeggen dat het in overeenstemming
moet zijn met andere aspecten van dit complex geheel, soms dwingend of niet, met het risico
dat het nieuwe systeem opnieuw in vraag gesteld wordt. Dit is een meer globale dimensie waarvan men soms
te veel de neiging heeft deze te veronachtzamen en die, wanneer men er rekening mee houdt, het nochtans
mogelijk maakt te vermijden om statutaire incoherenties in te voeren met vaak niet te voorziene gevolgen.
JAARVERSLAG 2006 AIG 67

6 De gedeconcentreerde inspectieposten
68
Ondanks een soms moeizame start om uiteenlopende redenen (b.v. onaangepaste
lokalen, ontoereikend wagenpark,…), hebben de vier gedeconcentreerde posten zich
sinds hun inplaatsstelling in 2002 ingezet voor de kwalitatieve uitvoering van hun eigen
opdracht en verschillende andere taken die aan de AIG zijn toevertrouwd.
Hun eerste zorg ging immers uit naar het aanknopen van banden met de verschillende
politie-, gerechtelijke en administratieve autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de
politiediensten in hun provincies. In dit kader hebben zij actief deelgenomen aan de
operatie “informatievergaring” op het getouw gezet door de IGIN. Het doel was alle
zonechefs, Dirco’s en Dirjuds te ontmoeten om een gestructureerd gesprek te voeren
over de manier waarop de basisfuncties werden ingevuld, alsook over de relaties met
de medewerkers, partners en autoriteiten, de naleving van de prioriteiten uit het nationaal
veiligheidsplan,… Door dit onderhoud zou de AIG een algemeen beeld krijgen van
de situatie en de problemen binnen de politiezones en de diensten van de Federale Politie
en zou ze bijgevolg haar volgende actie hierop kunnen afstemmen.
Een andere bekommernis was in eerste instantie ook het waarborgen van het opleidingsniveau
van de leden van de gedeconcentreerde posten. Dit in het kader van de opdrachten
die zij zouden moeten uitvoeren in samenwerking met en ten bate van de centrale
diensten van de AIG. Dat was het geval inzake de behandeling van klachten, maar ook
inzake audit waarvoor praktisch alle leden van de gedeconcentreerde posten een
6-daagse opleiding “interne audit” hebben gevolgd die door het OFO werd verstrekt.
In de daaropvolgende jaren hebben onze vier gedeconcentreerde posten bewezen en
bewijzen zij trouwens nog elke dag in welke mate ze bijzonder nuttig en onontbeerlijk
zijn voor de goede algemene werking van de AIG.
In de eerste plaats op het niveau van de reële kennis van wat leeft op politioneel vlak
op het niveau van hun regio, de kennis van de politiechefs, de autoriteiten, de lokale
gevoeligheden,…: ze zijn erin geslaagd informatie in te winnen die nuttig is om de
opdrachten van de Algemene Inspectie te volbrengen.
Vervolgens op het niveau van de activiteiten in de actiedomeinen van de IGEO, de IGIN
en de IGST. In onze opeenvolgende jaarverslagen hebben wij deze activiteiten van de
gedeconcentreerde posten om praktische redenen opgenomen in de statistieken van
de centrale dienst die het domein ter harte neemt: ze verschijnen dus niet afzonderlijk.
We merken op dat hun activiteitenaandeel bijzonder belangrijk is ten opzichte van het
geheel. Een voorbeeld: van de 36 audits die de IGIN heeft uitgevoerd sinds haar oprichting
(zie tabel in de rubriek 3.1 van dit verslag), hebben de gedeconcentreerde posten
er 14 zelf uitgevoerd; een gemengde ploeg met leden van de IGIN en van de gedeconcentreerde
posten hebben er 11 verwezenlijkt.
JAARVERSLAG 2006 AIG

We preciseren evenwel dat de gedeconcentreerde posten in verschillende mate een bijdrage
hebben geleverd en nog steeds een bijdrage leveren in de meer specifieke
domeinen van de IGEO en de IGIN. Uiteraard hangt het inspanningsniveau van de
gedeconcentreerde posten af van de gebeurtenissen en de noodgevallen die zich voordoen,
de inkomende auditaanvragen of gerechtelijke dossiers, de beschikbare capaciteit
op het ogenblik van de aanvraag, de affiniteit voor een bepaalde materie,…
Hierna volgt per gedeconcentreerde post een overzicht van de situatie tot in 2006.
Ook de adressen van de posten worden vermeld.
Voor de gedeconcentreerde post Antwerpen, vermelden we dat hij de enige is die
ongewijzigd is gebleven wat zijn leden betreft.
In de jaren 2002, 2003 tot 2004 kon de gedeconcentreerde post Antwerpen op substantiële
wijze meewerken aan de verschillende inspectieopdrachten die de IGIN in het
kader van de actieplannen had opgestart.
Eind 2003 en in 2004 heeft de post zich ook ingezet bij vijf audits over de basisfunctie
“onthaal” en “interventie”.
Maar in 2004 nam het aantal te behandelen klachten gevoelig toe en overschreed zelfs
de 100. De post, die in 2004 te maken kreeg met zeer delicate administratieve en
gerechtelijke dossiers wegens ernstige feiten gepleegd door bepaalde leden van het
politiekorps van de zone Rupel, kon zich niet meer toespitsen op audit- of inspectieopdrachten
ten bate van de IGIN.
In 2004 nam de post Antwerpen ook haar intrek in zijn nieuwe lokalen.
In 2005 werd de toestand weer een beetje normaal aangezien het globale aantal binnenkomende
klachtendossiers met 20 % daalde (80 dossiers). Het was vooral het aantal
‘adminsitratieve’ dossiers dat een forse daling kende. In dat jaar heeft de post zelfstandig
een onderzoek gevoerd naar de onmiddellijke inningen en consignaties, alsook
systematisch ontmoetingen geregeld met 39 van de 43 zonechefs uit de provincies
Antwerpen en Limburg.
In 2006 zette de daling van het aantal inkomende dossiers zich gestaag verder, het
totale aantal bedroeg 55. Maar deze keer waren het de ‘gerechtelijke’ dossiers die met
meer dan 40 % in aantal daalden. De gerechtelijke dossiers gingen in de eerste plaats
over klachten wegens slagen en verwondingen.
De gedeconcentreerde post Antwerpen blijft zich voor zo’n 55 % inzetten voor activiteiten
die onder de bevoegdheidssfeer van de IGEO vallen, met name de individuele
onderzoeken. Nochtans kon hij zich in 2006 opnieuw toeleggen op de inspecties ten
bate van de IGIN. Zo bezocht hij 13 politiezones in het specifieke kader van de inspectie
“Kwaliteitscontrole van de processen-verbaal”.
JAARVERSLAG 2006 AIG 69

70
Antwerpen.
Boomsteenweg, 180,
2610 Antwerpen (Wilrijk).
Tel.: 03 829 70 03
Fax.: 03 829 70 05
antwerpen@aigpol.be
De gedeconcentreerde post Gent, onderging, in tegenstelling tot de post Antwerpen,
een volledige gedaanteverwisseling wat haar personeelsleden – de postoverste
inbegrepen – betreft sinds zijn oprichting in 2002.
Vanaf eind 2002 heeft de gedeconcentreerde post Gent de IGIN geholpen bij de uitvoering
van de eerste audits (politiezone Kouter, op haar verzoek). In 2003 en 2004
heeft de post ook actief deelgenomen aan vier andere audits die werden uitgevoerd
door de IGIN, alsook aan een onderzoek in verband met de veiligheid van de wapens.
In die eerste jaren nam het aantal dossiers inzake individuele onderzoeken die werden
behandeld door Gent, eveneens toe, gaande van 3 in 2002, 22 in 2003 naar 33 in
2004.
In 2005 is dit aantal meer dan verdubbeld, met name 86 dossiers. In datzelfde jaar
heeft de post samen met de IGIN een grootschalig functioneringsonderzoek in de politiezone
SPOORKIN opgestart op bevel van de minister van Binnenlandse Zaken.
We merken ook op dat de nieuwe postoverste, HCP Roland HUYGE, zijn intrede deed in
2005. Eind november van dat jaar kon de post zijn intrek nemen in de nieuwe lokalen.
In 2006 was het Spoorkin-onderzoek afgerond. Het aantal dossiers inzake individuele
onderzoeken ging van 86 naar 51. De post kon zijn auditactiviteiten weer opnemen en
nam actief deel aan de audit van de politiezone Westkust onder leiding van de IGIN.
Hierdoor konden de contacten met 19 van de 48 zonechefs uit de provincies Oost- en
West-Vlaanderen formeel worden nemen en actualiseerd.
Sinds september 2006 is de capaciteit van de post Gent evenwel teruggeschroefd met
25 % aangezien een commissaris mobiliteit heeft gemaakt.
JAARVERSLAG 2006 AIG

Gent.
Ketelvest, 2
9000 Gent
Tel.: 09 269 26 60
Fax.: 09 223 58 45
gent@aigpol.be
Het personeelsbestand van de gedeconcentreerde post Luik maakte ook enkele veranderingen
door: de commissaris, die adjunct was van de postoverste, en een hoofdinspecteur
werden vervangen. In 2003 verliet deze post de lokalen van de Federale Politie
en nam haar intrek in een niet-politioneel gebouw.
Zodra de post Luik in plaats was gesteld, werd hij geconfronteerd met een enorm aantal
dossiers inzake individuele onderzoeken: in 2003 was de kaap van 100 binnenkomende
dossiers reeds overschreden, in 2004 en 2005 ging het telkens om 120 dossiers. Bijgevolg
besloeg 55 % van de activiteiten van de post de behandeling van deze dossiers.
De post heeft zich gelijktijdig voor zo’n 40 % van zijn activiteiten beziggehouden met
opdrachten ten bate van de IGIN. Zo voerde hij in 2003 twee audits in samenwerking
met IGIN; in 2004 en 2005 waren dat er 3, maar dan op volledig zelfstandige basis; in
2003 voerde de post ook een onderzoek naar de veiligheid van de wapens in 10 van
de 39 politiezones waarvoor hij bevoegd is.
In 2006 bracht de post Luik een bezoek aan 22 mandatarissen. Wat de individuele
onderzoeken betreft, steeg het aantal inkomende dossiers aanzienlijk (met 34 %) naar
161. Het aantal klachten dat werd opgetekend volgde praktisch dezelfde opwaartse
beweging.
De post werd betrokken bij de inspectie van de kwaliteitscontrole van de processen-verbaal
en heeft, opnieuw volledig zelfstandig, een volledige audit gevoerd alsook het leeuwendeel
van de terreinfase van een tweede audit in een politiezone op zich genomen.
55 % van zijn activiteitenpakket werd besteed aan opdrachten in het domein van de
IGEO en 40 % in dat van de IGIN.
JAARVERSLAG 2006 AIG 71

72
Luik.
Quai Mercelis, 35,
4020 Liège
Tel.: 04 340 2030
Fax.: 04 340 20 34
liege@aigpol.be
De gedeconcentreerde post Bergen bleef ongewijzigd sinds de vervanging in juli
2003 van de commissaris, die adjunct was van de postoverste. Op dat ogenblik nam de
gedeconcentreerde post Bergen ook haar intrek in zijn nieuwe lokalen in een niet-politioneel
gebouw.
JAARVERSLAG 2006 AIG

Net als de andere gedeconcentreerde posten werd de post Bergen vanaf zijn oprichting
geconfronteerd met een toenemend aantal dossiers inzake individuele onderzoeken:
29 in 2003, 31 in 2004 en 48 in 2005.
Gelijktijdig onderhield hij contacten met onder meer de politiemandatarissen in de provincie
Henegouwen en hield hij zich ook bezig met audits. Samen met de IGIN werkte
hij in 2003 mee aan twee audits. Datzelfde jaar voerde de post een onderzoek naar de
veiligheid van de wapens in 15 van de 23 zones die onder zijn bevoegdheid vallen.
In 2004 en 2005 voerde hij 5 audits uit in politiezones waarvan 4 op volledig zelfstandige
basis en 1 in samenwerking met de IGIN.
Globaal gezien besteedde de post in 2005 de helft van zijn activiteit aan individuele
onderzoeken en 25 % aan audits.
In 2006 nam het aantal individuele onderzoeken aanzienlijk toe, gaande van 48 naar
91.
Datzelfde jaar heeft de gedeconcentreerde post Bergen ook deelgenomen aan het
onderzoek naar de kwaliteitscontrole van de processen-verbaal. De post heeft dat jaar
1 audit volledig zelfstandig gevoerd.
Hij bracht ook een bezoek aan 28 mandatarissen.
Terwijl de activiteiten in het domein van de IGEO goed zijn voor zo’n 50 % van de activiteiten
van de post, werd 20 % minder besteed aan de activiteiten in het domein van
de IGIN.
Bergen.
Avenue Général de Gaulle, 91 Bte 15
7000 Mons
Tel.: 06 532 41 30
Fax.: 06 532 41 34
mons@aigpol.be
JAARVERSLAG 2006 AIG 73

7 Personeel en logistiek
7.1 Personeel
74
In 2006 werd de personeelsdienst gereorganiseerd gelet op de talrijke taken die hem
werden toevertrouwd.
De dienst bestaat uit drie personen waaronder de personeelsbeheerder en twee secretaressen
human ressources.
Deze dienst staat momenteel in voor:
- 1: het beheer van de vergoedingen;
- 2: het beheer van PPP;
- 3: de behandeling van de medische getuigschriften;
- 4: het beheer en de follow-up van de opleidingen;
- 5: het beheer van de dossiers inzake schadegevallen (arbeidsongevallen, verkeersongevallen,
incidenten, enz.);
- 6: het beheer van de medische selectie;
- 7: het beheer van de mobiliteit en de rekrutering;
- 8: de voorbereiding van de selectiecommissies;
- 9: het opstellen van de motivaties en de processen-verbaal van de selectiecommissies;
- 10: de voorbereiding en de follow-up van de benoemingsdossiers;
- 11: het beheer en de follow-up van de evaluatiedossiers;
- 12: het beheer en de follow-up van de persoonlijke dossiers;
- 13: het beheer en de follow-up van de loopbanen;
- 13: de verspreiding van belangrijke mededelingen;
- 14: het beheer van de legitimatiekaart;
- 15: het conflictbeheer;
- 16: de bijwerking van het organogram.
Het organieke kader van de AIG die voorziet momenteel in 97 eenheden, waaronder
een uitbreiding van het kader met 10 eenheden werd toegekend: twee commissarissen,
6 Calog A, 1 Calog B, 1 Calog D.
Vier nieuwe leden hebben zich bij ons gevoegd. Twee werden afgedeeld naar andere
diensten.
De planningsgesprekken voor de evaluatie van de personeelsleden zijn begin dit jaar
van start gegaan.
7.2 Logistiek
Het totale budget van de AIG bedroeg € 6 817 000 waarvan € 6 081 000 aan personeelskosten.
De werkingskosten liepen op tot € 502 000 en de investeringskosten
bedroegen € 234 000. Er konden twee extra voertuigen worden aangekocht.
De website van de AIG werd 18 129 keer bezocht. Het jaarverslag staat er integraal
gepubliceerd in de drie landstalen.
JAARVERSLAG 2006 AIG

8 Diverse activiteiten
In 2006 boog de Inspectie zich ook over haar interne werking.
Er werd een onderzoek gevoerd naar de interne communicatie.
De meeste personeelsleden bleken tevreden ook al zijn er natuurlijk verbeteringen
mogelijk.
De directievergaderingen werden ook belegd in de provincie in de gedeconcentreerde
posten teneinde de lokale problemen beter te vatten.
De diensten hebben ook gewerkt aan een wetsontwerp inzake de inspectie.
Er werd een gegevensbank “tucht” aangemaakt.
De Algemene Inspectie heeft ook deelgenomen aan de Europese Conferentie over
Anticorruptie in Boedapest op 22, 23 en 24 november 2006, het colloquium op 19
december 2006 over “de bijzondere inspectiediensten” dat door het Comité P was
georganiseerd, alsook aan de informatiesessie van 21 november 2006 over de
“Baromètre de la qualité wallonne”, waarbij de overheidsdiensten betrokken waren.
Het welzijnsbeleid van de AIG kreeg bijzondere aandacht om de dienst optimaal te
laten werken gelet op zijn gevoelige opdrachten.
Teneinde alle wettelijke verplichtingen na te komen opteerde de AIG sinds 2004 voor
een samenwerking enerzijds met de firma ARISTA voor de psychosociale aspecten en
anderzijds met de Federale Politie voor de andere aspecten van het welzijn op het werk.
Gelet op het belang dat de Directie hecht aan het welzijn van haar personeelsleden bij
de uitvoering van hun werk en ingevolge de detachering – begin 2006 – van de “contactpersoon
welzijn” van de AIG, heeft een lid van de dienst statuten de opleiding ‘preventieadviseur’
(basisniveau) – die door de Federale Politie werd gegeven - met succes
volbracht. Deze collega heeft de directie, de hiërarchische lijn en zijn collega’s geholpen
bij het beleid inzake het risicobeheer en is de bevoorrechte schakel tussen de
interne dienst voor preventie en bescherming op het werk van de Federale Politie, ARI-
STA en de AIG.
In 2006 heeft de directie in overleg met de hiërarchie het globaal preventieplan 2007 –
2012 en de actieplannen 2007 opgesteld. Deze visie werd uiteengezet aan de vertegenwoordigers
van het basisoverlegcomité tijdens het bezoek aan de werkplaats in Brussel.
De AIG heeft ook de reeds bestaande procedures op het vlak van het welzijn geanalyseerd
en heeft de nodige stappen ondernomen om deze te verbeteren. Onderstaande
projecten die in 2006 werden gerealiseerd willen wij graag toelichten:
Veiligheid op het werk
De organisatie van de brandveiligheid (site Brussel) werd verbeterd door
- de aanpassing van de brandcentrale
- de opleiding en de uitrusting van de PBM
- de verbetering van de proactieve en reactieve procedures
- de sensibilisering van personeelsleden voor het gebruik van blusapparaten
JAARVERSLAG 2006 AIG 75

76
- de coördinatie met andere huurders van onze verschillende sites
De jaarlijkse brandoefening was de gelegenheid om de doeltreffendheid van deze wijzigingen
in levensechte situaties te testen.
Bescherming van de gezondheid van de werknemers
In samenwerking met de Federale Politie heeft de AIG:
- de analyse van de risico’s waarmee onze personeelsleden worden geconfronteerd,
bijgewerkt;
- de jaarlijkse medische controle georganiseerd;
- haar personeel EHBO-technieken bijgebracht.
Bescherming van de werknemers tegen geweld en ongewenst gedrag op het werk.
De medewerkers kunnen rekenen op drie vertrouwenspersonen (van wie één in 2007
zal worden opgeleid). Zij onderhouden, in de uitoefening van deze bijzondere
bevoegdheid, nuttige contacten met de preventieadviseur van ARISTA die gespecialiseerd
is in de psychosociale aspecten van het welzijn op het werk.
De AIG heeft een communicatieplan doorgevoerd om al haar medewerkers in te lichten
over deze maatregelen.
In het kader van haar welzijnsbeleid onderhoudt de Instelling ook regelmatig contacten
met de leiding en de onderhoudsdiensten van de gebouwen die door haar diensten
worden ingenomen.
JAARVERSLAG 2006 AIG