Groepsplan voorbereidend lezen - Steunpunt Onderwijs Enschede
Groepsplan voorbereidend lezen - Steunpunt Onderwijs Enschede
Groepsplan voorbereidend lezen - Steunpunt Onderwijs Enschede
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Groepsplan</strong> <strong>voorbereidend</strong><br />
<strong>lezen</strong>:<br />
-fonemisch bewustzijn<br />
-letterkennis<br />
groep:<br />
Leerkracht:<br />
Periode:<br />
Schooljaar:<br />
Gebaseerd op groepsplan <strong>voorbereidend</strong> <strong>lezen</strong> – vco Drakensteyn / Gerard Regeling<br />
Handreiking groepsplannen – M.Forrer en Yvonne Leenders. (uitgave www.taalpilots.nl)<br />
Leesverbeterplan <strong>Enschede</strong> – <strong>Steunpunt</strong> <strong>Onderwijs</strong>zorg, CPS en Expertis.<br />
Fonemisch<br />
bewustzijn: alle<br />
scores goed<br />
Fonemisch<br />
bewustzijn: alle<br />
scores voldoende<br />
Fonemisch<br />
bewustzijn:<br />
voldoende en<br />
onvoldoende<br />
scores op<br />
onderdelen<br />
Fonemisch<br />
bewustzijn: alle<br />
scores goed<br />
Fonemisch<br />
bewustzijn: alle<br />
scores voldoende<br />
Fonemisch<br />
bewustzijn:<br />
voldoende en<br />
onvoldoende<br />
scores op<br />
onderdelen<br />
Taal voor<br />
Kleuters A-B<br />
Instructieonafhankelijk<br />
Instructie-gevoelig<br />
tekstniveau<br />
Instructieafhankelijk<br />
Taal voor<br />
Kleuters A-B<br />
Taal voor kleuters Taal voor kleuters<br />
- C<br />
D-E<br />
Instructie- Instructie<br />
onafhankelijk / Onafhankelijk<br />
instructie-gevoelig<br />
woordniveau<br />
Instructie-gevoelig Instructie-gevoelig<br />
instructieafhankelijk Instructieafhankelijk<br />
Taal voor<br />
kleuters - C<br />
Taal voor<br />
kleuters D-E
doelen instructieonafhankelijk<br />
Doelen letterkennis<br />
Doelen fonemisch<br />
bewustzijn<br />
instructie-<br />
gevoelig<br />
instructie-<br />
afhankelijk<br />
- letterkennis: kunnen benoemen van meer dan 15 letters<br />
- schrijven:<br />
de leerling kan zijn voor- en achternaam schrijven<br />
Groep 1:<br />
• De leerlingen zijn in staat woorden in zinnen auditief te<br />
herkennen<br />
• De leerlingen kunnen het verschil tussen lange en korte<br />
woorden horen.<br />
• De leerlingen kunnen het aantal woorden in een zin tellen<br />
• De leerlingen zijn in staat rijmwoorden te herkennen en<br />
rijmwoorden te maken<br />
• De leerlingen kunnen woorden in klankgroepen verdelen<br />
Groep 2:<br />
• De leerlingen zijn in staat klanken uit een woord te isoleren<br />
• De leerlingen kunnen 3 letterwoorden synthetiseren en<br />
analyseren<br />
• De leerlingen kunnen een klank in een woord toevoegen of<br />
weglaten<br />
TvK niveau A-B TvK niveau A-B-C<br />
TvK niveau C<br />
Meetmoment toets alle leerlingen C-D-E leerlingen<br />
Groep 1<br />
Januari -Taal voor kleuters M-1<br />
Maart -Map fonemisch bewustzijn<br />
-Toetspakket Beginnende<br />
Geletterdheid (Aarnoutse)<br />
Juni<br />
Groep 2<br />
Oktober /<br />
november<br />
-Taal voor kleuters E-1<br />
(map fonemisch bewustzijn)<br />
Januari<br />
-Taal voor kleuters M-2<br />
(map fonemisch bewustzijn)<br />
Juni -Taal voor kleuters E-2<br />
-Rijmtoets<br />
Kleuterprotocol<br />
(map fonemisch bewustzijn)<br />
(map fonemisch bewustzijn)<br />
Toetspakket beginnende<br />
geletterdheid Aarnoutse<br />
-Woordenschattoets 2<br />
-Letterkennistoets 1<br />
-Analysetoets<br />
-Synthesetoets 1<br />
Map fonemisch bewustzijn<br />
Toetspakket beginnende<br />
geletterdheid Aarnoutse<br />
-Benoemsnelheid<br />
-Woordenschattoets 2<br />
-Analysetoets en Synthesetoets 2<br />
-Letterkennistoets 2<br />
2
Instructiedoelen<br />
letterkennis<br />
Leerlingen<br />
Verkorte<br />
instructie<br />
Basis instructie-<br />
Verlengde<br />
instructie-<br />
Voor D en E-leerlingen<br />
preciezer uitwerken<br />
(bijlage)<br />
Instructiedoelen Inplannen van activiteiten uit Schatkist, Ik & Ko, etc. die letterkennis als<br />
doelstelling hebben.<br />
organisatie<br />
materialen<br />
Didactiek<br />
Map fonemisch bewustzijn (CPS):<br />
Zie planningsdocument bij map Fonemisch bewustzijn herfst/kerst groep 2.<br />
Routines opbouwen rondom letterkennis, zoals lettermuur, letter van de<br />
week, klankkast.<br />
Labelen van omgeving.<br />
Geletterde omgeving<br />
Aandacht voor klankstructuur van woorden:<br />
.rijmen<br />
.analyse en synthese<br />
.kennen en herkennen<br />
van letters<br />
auditieve training alleen in combinatie met de letters<br />
• IGDI-model<br />
• basisinstructie<br />
• Grote kring<br />
• Kleine kring<br />
Schatkist<br />
Map fonemisch bewustzijn<br />
Ik & Ko<br />
Pyramide<br />
Letterflat<br />
Lettermuur<br />
klankkast<br />
Directe instructiemodel.<br />
D-E leerlingen:<br />
• Extra tijd en extra begeleiding<br />
• Intensieve interactie<br />
• Preteaching<br />
• Reteaching<br />
Aandacht voor klankstructuur van woorden:<br />
• rijmen<br />
• analyse en synthese<br />
• kennen en herkennen van letters<br />
Auditieve training alleen in combinatie met de letters<br />
Systematisch en structureel ontwikkelen van kennis over geschreven taal<br />
Rijke leeromgeving<br />
Direct-right benadering<br />
3
Organisatie letterkennis Verkorte instructie Basis instructie Verlengde<br />
instructie<br />
Wanneer ?<br />
3-4 keer per week 3-4 keer per week 3-4 keer per week<br />
10-15 minuten 10-15 minuten 10-15 minuten<br />
Wie ?<br />
Waar ?<br />
instructie<br />
FONEMISCH<br />
BEWUSTZIJN<br />
2-3 keer per week<br />
10 minuten<br />
2-3 keer per week<br />
10 minuten<br />
Verkorte instructie Basis instructie Verlengde instructie<br />
Instructiedoelen inplannen van activiteiten uit Schatkist, Ik & Ko, etc. die fonemisch<br />
bewustzijn als doelstelling hebben.<br />
organisatie<br />
materialen<br />
Didactiek<br />
Map fonemisch bewustzijn (CPS):<br />
Zie planningsdocument bij map Fonemisch bewustzijn.<br />
Routines opbouwen rondom fonemisch bewustzijn<br />
systematisch en structureel ontwikkelen van kennis over geschreven taal<br />
rijke leeromgeving<br />
• IGDI-model<br />
• Verlengde instructie<br />
• Grote kring<br />
• Kleine kring<br />
Schatkist<br />
Map fonemisch bewustzijn<br />
Ik & Ko<br />
Pyramide<br />
Directe instructiemodel.<br />
Opbouw:<br />
-introductie<br />
-benoemen doel<br />
-leerkracht doet voor<br />
-leerkracht doet samen<br />
-leerlingen zelf<br />
-terugkoppeling<br />
Extra tijd<br />
Extra begeleiding<br />
Intensieve interactie<br />
Preteaching<br />
reteaching<br />
Direct-right benadering<br />
4
Organisatie fonemisch<br />
bewustzijn<br />
Wanneer ?<br />
Wie ?<br />
Waar ?<br />
Verkorte instructie Basis instructie Verlengde<br />
instructie<br />
3-4 keer per week 3-4 keer per week 3-4 keer per week<br />
10-15 minuten 10-15 minuten 10-15 minuten<br />
2-3 keer per week<br />
10 minuten<br />
2-3 keer per week<br />
10 minuten<br />
leerstofplanning Verkorte instructie Basis instructie Verlengde<br />
instructie<br />
Week .<br />
Week ..<br />
Week ..<br />
Week ..<br />
Week<br />
Week<br />
Week<br />
week<br />
Hier wordt de leerstof per week gepland tot de volgende toetsperiode.<br />
Welk doel wil je bereiken en welke stof heb je daarvoor nodig?<br />
5
Wat wil ik<br />
bereiken?<br />
Doel<br />
Fonemisch<br />
bewustzijn<br />
Groep 1:<br />
Luisteren, zinnen<br />
en woorden<br />
Groep 2:<br />
Luisteren, zinnen<br />
en woorden,<br />
rijmen,<br />
klankgroepen<br />
<strong>Groepsplan</strong> Fonemische Bewustzijn en Letterkennis groep 1-2 1<br />
(eerste helft schooljaar)<br />
Interventies Aanpak/methodiek<br />
(hoe)<br />
Fonemisch bewustzijn<br />
Inplannen van activiteiten uit<br />
Schatkist, Ik & Ko, etc. die<br />
fonemisch bewustzijn als doelstelling<br />
hebben.<br />
Map fonemisch bewustzijn (CPS):<br />
Zie plan-ningsdocument bij map<br />
Fonemisch bewustzijn.<br />
Routines opbouwen rondom<br />
fonemisch bewustzijn<br />
Naast activiteiten in de<br />
grote kring, 2 x p/wk. in<br />
kleine kring (voor<br />
instructiegevoelige en<br />
instructieafhankelijke<br />
kinderen)<br />
Monitoring/<br />
Evaluatie<br />
Groep 1:<br />
Observaties, signaleringslijsten<br />
Groep 2:<br />
Observaties, signaleringslijsten<br />
Toetspakket Beginnende Geletterdheid<br />
Oktober<br />
• Analysetoets 1<br />
• Synthesetoets 1<br />
• Letterkennistoets 1<br />
1 Bronvermelding: Cijvat, I., Dijk, M., Förrer, M., With, T. de (2010) Toolkit borging effectief technisch leesonderwijs (cd-rom) Amersfoort, CPS <strong>Onderwijs</strong>ontwikkeling en advies<br />
15
Wat wil ik<br />
bereiken?<br />
Doel<br />
Letterkennis –<br />
Groep 2<br />
Belangstelling voor<br />
letters, opbouwen<br />
letterkennis<br />
Interventies Aanpak/methodiek<br />
(hoe)<br />
Letterkennis<br />
Inplannen van activiteiten uit<br />
Schatkist, Ik & Ko, etc. die<br />
letterkennis als doelstelling<br />
hebben.<br />
Map fonemisch bewustzijn (CPS):<br />
Zie plan-ningsdocument bij map<br />
Fonemisch bewust-zijn<br />
herfst/kerst groep 2.<br />
Routines opbouwen rondom<br />
letterkennis, zoals lettermuur,<br />
letter van de week, klankkast.<br />
Labelen van omgeving.<br />
Geletterde omgeving.<br />
Monitoring/<br />
Evaluatie<br />
7
Wat wil ik<br />
bereiken?<br />
Doel<br />
Fonemisch<br />
bewustzijn<br />
Groep 1:<br />
Januari – voorjaar<br />
Luisteren<br />
Zinnen en<br />
woorden<br />
Voorjaar - mei:<br />
Rijmen<br />
Klankgroepen<br />
Mei - zomer:<br />
Alle vaardigheden<br />
in willekeurige<br />
volgorde:<br />
luisteren, zinnen<br />
& woorden,<br />
rijmen,<br />
klankgroepen)<br />
<strong>Groepsplan</strong> Fonemisch Bewustzijn en Letterkennis groep 1-2 2<br />
(tweede helft schooljaar)<br />
Interventies Aanpak/methodiek<br />
(hoe)<br />
Fonemisch bewustzijn<br />
Inplannen van activiteiten uit<br />
Schatkist, Ik & Ko, etc. die<br />
fonemisch bewustzijn als<br />
doelstelling hebben.<br />
Map fonemisch bewustzijn (CPS):<br />
Zie planningsdocument bij map<br />
Fonemisch bewustzijn.<br />
Routines opbouwen rondom<br />
fonemisch bewustzijn.<br />
Naast activiteiten in de<br />
grote kring, 2 x p/wk.<br />
in kleine kring (voor<br />
instructiegevoelige en<br />
instructieafhankelijke<br />
kinderen)<br />
Monitoring/Evaluatie<br />
Groep 1:<br />
Observaties, signaleringslijsten<br />
Toetsen beginnende geletterdheid: april<br />
• Rijmtoets<br />
Groep 2:<br />
Observaties, signaleringslijsten<br />
Toetsen beginnende geletterdheid: juni<br />
• Analysetoets<br />
• Synthesetoets 2<br />
• Letterkennistoets 2<br />
2 Bronvermelding: Cijvat, I., Dijk, M., Förrer, M., With, T. de (2010) Toolkit borging effectief technisch leesonderwijs (cd-rom) Amersfoort, CPS <strong>Onderwijs</strong>ontwikkeling en advies<br />
18<br />
8
Wat wil ik<br />
bereiken?<br />
Doel<br />
Groep 2:<br />
Januari- voorjaar:<br />
Isoleren van<br />
klanken<br />
Synthetiseren van<br />
klanken<br />
Voorjaar - mei:<br />
Onderhouden<br />
synthese van<br />
klanken<br />
Analyse van<br />
klanken<br />
Mei – zomer:<br />
Onderhouden<br />
analyse van<br />
klanken<br />
Manipuleren van<br />
klanken<br />
Letterkennis<br />
Groep 2:<br />
Gericht werken<br />
aan de<br />
beheersing van<br />
minimaal 15<br />
letters<br />
Interventies Aanpak/methodiek<br />
(hoe)<br />
Letterkennis<br />
Inplannen van activiteiten uit<br />
Schatkist, Ik & Ko, etc. die<br />
letterkennis als doelstelling<br />
hebben.<br />
Map fonemisch bewustzijn (CPS):<br />
Zie planningsdocument bij map<br />
Fonemisch bewustzijn herfst/kerst<br />
groep 2.<br />
Routines opbouwen rondom<br />
letterkennis, zoals lettermuur,<br />
letter van de week, klankkast.<br />
Labelen van omgeving.<br />
Geletterde omgeving<br />
Monitoring/Evaluatie<br />
9
Werkwijze tijdens<br />
lessen technisch<br />
<strong>lezen</strong><br />
Werkwijze<br />
Convergente<br />
differentiatie<br />
20<br />
21<br />
Verkorte instructie Basis instructie Verlengde instructie<br />
Verkorte instructie<br />
Zelfstandig leerstof<br />
verwerken<br />
Differentiatiemodel 1<br />
Voorbereiding<br />
Start van de werkperiode/activiteit: vrij spel, werkles, ank<br />
Instructie en inoefening in grote kring in 2-tallen, woordenschat,<br />
interactief voor<strong>lezen</strong>. 10/15 min.<br />
Groep kiest overige<br />
zelfstandige activiteiten<br />
planbord (met taal), vrij<br />
Hulpronde grote groep<br />
basis instructie Verlengde instructie<br />
Kleine kring 1 10 min.<br />
Herhaald interactief voor<strong>lezen</strong><br />
Afsluiting<br />
Kleine kring 2 (3) 10 min<br />
Differentiatiemodel 2<br />
Voorbereiding<br />
Start van de werkperiode/activiteit: vrij spel, werkles, ank<br />
Groep kiest<br />
overige<br />
zelfstandige<br />
activiteiten<br />
planbord (met<br />
taal) , vrij<br />
Instructie werkactiviteit werkles 5min<br />
Groepje werkles<br />
Zelfstandige<br />
verwerking<br />
Hulpronde<br />
Hulpronde groep werkt zelfst<br />
Kleine kring 1 10 min<br />
Kleine kring 2 (3) 10 min.<br />
Afsluiting grote kring en in 2 –tallen 10 min.<br />
10
Evaluatie<br />
Toetsing TvK, kleuterprotocol, toets beginnende geletterdheid<br />
Wanneer? Oktober – januari – maart - juni<br />
Resultaten?<br />
Kopieer hier de<br />
namen van de<br />
leerlingen en noteer<br />
achter de naam het<br />
resultaat van AVI en<br />
DMT .<br />
Aandachtspunten:<br />
(leerlingen met extra hulp, afspraken met ouders, etc)<br />
Klassenconsultatie / SVIB<br />
Doel:<br />
Datum:<br />
Door:<br />
Vervolgafspraken:<br />
Evaluatie:<br />
Datum:<br />
Met wie:<br />
Toets- en observatie resultaten:<br />
(de nieuwe datamuur kan hier ingevoegd worden. Deze geldt weer als beginsituatie voor het volgende<br />
plan)<br />
Algemeen:<br />
Vervolgafspraken:<br />
11
Bijlage groepsplan technisch <strong>lezen</strong> voor D en E leerlingen.<br />
Groep:<br />
Extra leertijd 45 tot 60 minuten minuten per week<br />
Leerlingen met een<br />
D of E-niveau<br />
Naam<br />
TVK:<br />
Vaardigheidsscore<br />
1<br />
TVK:<br />
Vaardigheidsscore<br />
2<br />
TVK;<br />
Verwachte<br />
vaardigheidsscore<br />
TVK:Doel :ambitieniveau<br />
vaardigheidsscore<br />
De vaardigheidsscores zijn te vinden in het CITO LOVS. Vink het knopje voorspelling<br />
bij het leerling-rapport aan<br />
12
Organisatie map fonemisch bewustzijn groep 1 en groep 2.<br />
13
Groep 1 tijd Organisatie Onderdeel zorgleerlingen Aanpak signalering<br />
Januari tot maart minimaal drie keer<br />
per week 15<br />
minuten<br />
Minimaal drie keer<br />
per week 15<br />
minuten<br />
Maart tot mei Minimaal drie keer<br />
per week 15<br />
minuten<br />
Minimaal drie keer<br />
per week 15<br />
minuten<br />
mei tot juli Minimaal drie keer<br />
per week 15<br />
minuten<br />
Minimaal drie keer<br />
per week 15<br />
minuten<br />
Grote groep Luisteren<br />
Bewustzijn van<br />
zinnen en woorden<br />
Kleine groep Luisteren<br />
Bewustzijn van<br />
zinnen en woorden<br />
Grote groep Bewustzijn van<br />
lettergrepen<br />
Rijmen<br />
Kleine groep Bewustzijn van<br />
lettergrepen<br />
Rijmen<br />
Grote groep Luisteren<br />
Bewustzijn van<br />
zinnen en woorden<br />
Bewustzijn van<br />
lettergrepen<br />
Rijmen<br />
Kleine groep Luisteren<br />
Bewustzijn van<br />
zinnen en woorden<br />
Bewustzijn van<br />
lettergrepen<br />
Rijmen<br />
.Moeite met de<br />
oefeningen in de<br />
grote groep<br />
.Nederlands als<br />
tweede taal<br />
.Taalarm milieu<br />
.Moeite met de<br />
oefeningen in de<br />
grote groep<br />
.Nederlands als<br />
tweede taal<br />
.Taalarm milieu<br />
.Moeite met de<br />
oefeningen in de<br />
grote groep<br />
.Nederlands als<br />
tweede taal<br />
.Taalarm milieu<br />
Herhalen van de<br />
oefeningen uit de<br />
grote groep<br />
Checklist<br />
mondelinge taak<br />
SNEL-toets<br />
afname van de<br />
controletaak”voorbe<br />
reiding fonemisch<br />
bewustzijn” (bijlage<br />
12 map)<br />
signaleringslijst<br />
A.Smits<br />
14
Groep 2 tijd Organisatie Onderdeel zorgleerlingen Aanpak signalering<br />
Tot de<br />
herfstvakantie<br />
Minimaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Tot de kerst Minimaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Minmaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Grote groep Luisteren<br />
Bewustzijn van<br />
zinnen en woorden<br />
Bewustzijn van<br />
lettergrepen<br />
Rijmen (eindrijm)<br />
Grote groep Luisteren<br />
Bewustzijn van<br />
zinnen en woorden<br />
Bewustzijn van<br />
lettergrepen<br />
Kleine groep<br />
Rijmen<br />
idem Leerlingen die<br />
moeite hebben met<br />
de onderdelen uit de<br />
grote groep<br />
Risicoleerlingen<br />
Controletaak<br />
“voorbereiding<br />
fonemisch<br />
bewustzijn” (bijlage<br />
12 map)<br />
15
Tot<br />
voorjaarsvakantie<br />
Minimaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Minimaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Tot de meivakantie Minimaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Minimaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Grote groep Sorteren van<br />
woorden op<br />
beginklank<br />
Synthetiseren van<br />
klanken tot een<br />
woord<br />
Isoleren van<br />
klanken in een<br />
woord<br />
Kleine kring idem Leerlingen die<br />
moeite hebben met<br />
de onderdelen uit de<br />
grote groep<br />
Grote groep Klank in een woord<br />
toevoegen,<br />
weglaten of<br />
vervangen<br />
Analyseren van<br />
klanken in een<br />
woord<br />
risicoleerlingen<br />
Kleine groep<br />
Letters kunnen<br />
benoemen<br />
idem Leerlingen die<br />
moeite hebben met<br />
de onderdelen uit de<br />
grote groep<br />
Risicoleerlingen<br />
Signaleringslijst<br />
A.Smits<br />
16
Tot de<br />
zomervakantie<br />
Minimaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Minimaal drie keer<br />
15 minuten per<br />
week<br />
Grote groep Sorteren van<br />
woorden op<br />
beginklank<br />
Synthetiseren van<br />
klanken tot een<br />
woord<br />
Isoleren van<br />
klanken in een<br />
woord<br />
Klank toevoegen,<br />
weglaten of<br />
vervangen<br />
Analyseren van<br />
klanken in een<br />
woord<br />
Kleine groep<br />
Letters benoemen<br />
idem Leerlingen die<br />
moeite hebben met<br />
de onderdelen uit de<br />
grote groep<br />
risicoleerlingen<br />
Controletaak<br />
fonemisch<br />
bewustzijn (bijlage<br />
13 map)<br />
Signaleringslijst<br />
A.Smits<br />
Taaltest voor<br />
Kinderen<br />
Kennen van 15<br />
letters<br />
Voor- en<br />
achternaam kunnen<br />
schrijven<br />
17