You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
J U N I 2 0 0 6 N U M M E R<strong>16</strong><br />
Echo<br />
Echo Echo<br />
Echo<br />
Echo<br />
<strong>RADAR</strong> informatieblad<br />
<strong>RADAR</strong> dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking
Beste lezer,<br />
In deze zomereditie van Echo staan wederom veel interessante artikelen. Zo kunt u lezen over<br />
alle ins en outs van het nieuwe communicatieatelier in kinderdagcentrum de Grummelkes.<br />
Echo ging daarnaast op bezoek bij woonvorm de Baan in Heerlen, was aanwezig bij de officiële<br />
opening van Doe Gewoon – eten en drinken en nam een kijkje op de werkplek van een cliënt<br />
van Arbeidsintegratie. Daarnaast stelt de commissie Ethiek zich aan u voor en wordt uitleg<br />
gegeven over de nieuwe topstructuur binnen <strong>RADAR</strong>.<br />
De redactie wenst u een zonnige zomer!<br />
Inhoudsopgave<br />
Echo – informatieblad van <strong>RADAR</strong> – vijfde jaargang, nummer <strong>16</strong>, juni 2006<br />
Communiceren kan je leren 1<br />
Minister Maria van der Hoeven opent Doe Gewoon 3<br />
Nieuwe topstructuur omvat drie divisies 5<br />
Vader en Zoon 8<br />
Commissie Ethiek <strong>RADAR</strong> officieel geïnstalleerd 9<br />
Het verhaal achter de foto 11<br />
Kennismaken met: Woonvorm de Baan 12<br />
Column <strong>16</strong><br />
Arbeidsintegratie zonder loondienst 17<br />
<strong>RADAR</strong>flits 19<br />
Taalbad voor kleuters in de Grummelkes<br />
Communiceren<br />
Communiceren kan je leren<br />
Twee jaar lang krijgt een groep kinderen van kinderdagcentrum de<br />
Grummelkes een heus taalbad aangeboden. Als onderdeel van In-com-<br />
clusie, een project dat door de EU wordt gesubsidieerd, is een<br />
communicatieatelier ingericht. In deze uitdagende leeromgeving worden<br />
activiteiten aangeboden. Om zo optimaal mogelijk in te steken op<br />
taalontwikkeling is het atelier ingericht met tal van ondersteunende<br />
communicatiemiddelen, worden video-opnames gemaakt en is er<br />
intensief contact met de ouders. Ook van hen wordt een grote inzet<br />
gevraagd om thuis het programma zo veel mogelijk voort te zetten.<br />
Eind 2005 ging het project van start op<br />
kinderdagcentrum de Grummelkes, met<br />
als doelstelling een groep jonge verstandelijke<br />
en/of meervoudig gehandicapte<br />
kinderen in contact te brengen met taal<br />
en communicatievormen om ze te<br />
prikkelen mondelinge en schriftelijke taal<br />
te leren gebruiken. Dat gebeurt in het<br />
communicatieatelier, een speciaal<br />
ingerichte ruimte binnen het kdc. De<br />
IN-COM-CLUSIE<br />
kinderen verblijven hier één dagdeel per<br />
dag. Gedurende die tijd worden allerlei<br />
activiteiten aangeboden rond bepaalde<br />
thema’s. Alle boekjes die worden voorgelezen,<br />
de liedjes die worden aangeleerd,<br />
de speelmaterialen die in de ruimte<br />
aanwezig zijn, de aangepaste computerprogramma’s<br />
waar de kinderen mee spelen:<br />
ze sluiten allemaal aan bij het thema.<br />
Kar met sneeuw<br />
Het eerste thema was ‘Het is koud buiten’.<br />
Hierbij hebben we ‘concreet ervaren als<br />
uitgangspunt voor communicatie’ heel<br />
letterlijk genomen, aldus het hoofd van<br />
de Grummelkes, Peter Caelen. “Vanuit de<br />
ijsbaan in Geleen is een kar met sneeuw<br />
aangevoerd zodat iedereen echt kon<br />
voelen dat sneeuw koud is.” Begeleidster<br />
Nicole van Weersch: “We leggen de<br />
ervaringen van de kinderen tijdens zo’n<br />
activiteit zo veel mogelijk vast op video<br />
en foto’s. Deze laten we dan weer op de<br />
televisie en de computer zien zodat de<br />
kinderen hierover met hun ouders,<br />
groepsleiding en de andere kinderen uit<br />
de groep kunnen communiceren.”<br />
Wat past het best?<br />
In het communicatieatelier zijn de<br />
kinderen bezig met allerlei vormen van<br />
communicatie. Communicatie bestaat uit<br />
veel meer dan alleen spreken. Ook door<br />
lichaamshouding, gezichtsuitdrukkingen<br />
en gebaren kunnen kinderen met een<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong> <strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
1
2<br />
IN-COM-CLUSIE<br />
verstandelijke en/of meervoudig beperking<br />
leren zeggen wat ze willen. Daarnaast<br />
zijn er diverse technieken beschikbaar<br />
bijvoorbeeld via de computer, waarmee<br />
de kinderen hun bedoelingen duidelijk<br />
kunnen maken. “Door kinderen in contact<br />
te brengen met al die verschillende mogelijkheden,<br />
kunnen we erachter komen<br />
welke vorm van communicatie het best bij<br />
een bepaald kind past”, vertelt logopediste<br />
Chantal Lemlijn. “Acht van de dertien<br />
kinderen die aan het project deelnemen<br />
krijgen individuele logopedie. Dit is<br />
noodzakelijk omdat er vaak ook sprake is<br />
van een gehoorstoornis, een specifieke<br />
taalstoornis of een spraakprobleem.”<br />
Leerhoeken<br />
In totaal bezoeken dertien kinderen het<br />
communicatieatelier. ’s Ochtends een<br />
groep van zeven peuters en ’s middag<br />
KLINc<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
Inclusie door communicatie<br />
een groep kleuters uit de schoolvoorbereidende<br />
groep. Het atelier is ingedeeld<br />
in leerhoeken. Als je in een bepaalde<br />
hoek bent, weten de kinderen vanuit de<br />
inrichting wat er van hen wordt verwacht.<br />
Mediahoek, smartbord, bouwhoek,<br />
(voor)leeshoek, speelhoek, instructiespeelhoek.<br />
De ruimte is zo functioneel<br />
ingericht dat de begeleiding hier<br />
optimaal in kan ondersteunen. Peter<br />
Caelen: “De ondersteuning en prikkeling<br />
wordt integraal benaderd omdat er altijd<br />
en overal sprake is van communicatie.”<br />
De Grummelkes organiseert het communicatieatelier aan de hand van een nieuwe<br />
aanpak die is ontwikkeld door Viataal (het voormalige ‘Instituut voor Doven’ te<br />
Sint-Michielsgestel) in samenwerking met Radboud Universiteit Nijmegen en<br />
rdgKompagne uit Utrecht, gespecialiseerd in communicatiehulpmiddelen. De<br />
kinderen krijgen de beschikking over ondersteunende communicatiehulpmiddelen.<br />
Het communicatieatelier is zodanig ingericht dat kinderen er spelend leren om<br />
initiatieven te nemen in communicatie. Ze leren om te gaan met verschillende<br />
vormen en toepassingen van taal en teksten. Dit komt terug in de naam van de<br />
nieuwe aanpak die de Grummelkes hanteert, namelijk KLINc. Dit is een afkorting<br />
voor Kinderen Leren Initiatieven Nemen in Communicatie. Tegelijkertijd verwijst de<br />
naam naar een klink waarmee een deur geopend kan worden en naar een ‘klinker’<br />
dat een noodzakelijk onderdeel is van ieder woord in onze taal<br />
Het project In-Com-Clusie heeft een tweevoudige doelstelling. Enerzijds is het erop<br />
gericht vernieuwende zorgprogramma's te ontwikkelen waarbij de redzaamheid van<br />
kinderen met een handicap wordt geoptimaliseerd. Anderzijds gaat het project na<br />
hoe deze programma's beleidsmatig in het inclusief beleid van zorg- en onderwijsvernieuwing<br />
kunnen worden ingepast. De term ‘In-com-clusie’ is gevormd door het<br />
samenkoppelen van de begrippen inclusie en communicatie. Inclusie heeft daarin<br />
een dubbele betekenis: de participatie en integratie van de persoon en de wijze<br />
waarop het beleid daarmee omgaat. Communicatie is het gemeenschappelijke<br />
probleem van de jonge kinderen met een handicap op wie het project gericht is.<br />
In-Com-Clusie wordt mede gefinancierd door de Europese Unie Interregprogramma<br />
voor de Euregio Benelux Middengebied (BMG).<br />
Actieve deelname ouders<br />
De nieuwe aanpak vraagt een actieve deelname<br />
van de ouders. Zij weten als geen<br />
ander alles over de ontwikkeling van hun<br />
kind. Die kennis is nodig om de kinderen<br />
beter te begrijpen en te begeleiden. De<br />
ouders worden actief betrokken bij de<br />
activiteiten in het atelier en de manier<br />
waarop ze thuis de activiteiten kunnen<br />
voortzetten. “Het is fijn om te weten waar<br />
Caitlyn overdag mee bezig is”, vertelt moeder<br />
Sheila Gho. “Ze vindt het smartbord erg<br />
leuk en wil als we thuis komen ook direct<br />
achter de computer. In de toekomst krijgen<br />
alle kinderen een eigen website waardoor<br />
ze de spelletjes die ze in het atelier spelen<br />
ook thuis op de computer kunnen doen.”<br />
Eens in de zes tot acht weken wordt de<br />
voortgang van de kinderen besproken<br />
met de ouders. Diana Schoens, moeder<br />
van Justin: “We zijn nog maar enkele<br />
maanden bezig en ik merk al een enorme<br />
vooruitgang. We oefenen thuis ook veel<br />
en Justin doet het allemaal even graag.<br />
Niet alleen wij als ouders, maar ook<br />
familie en vrienden merken het verschil.”<br />
Na de hartverwarmende speeches van<br />
achtereenvolgens Maria Rutgers (<strong>RADAR</strong>),<br />
Leks Verzijlbergh (Woningstichting<br />
Servatius), Theo Coenegracht (Koninklijk<br />
Horeca Nederland) en Judith Oostwegel<br />
(Ambassadeur van Doe Gewoon) was het<br />
de beurt aan minister Maria van der<br />
Hoeven om Doe Gewoon officieel te<br />
openen. Zij overhandigde de ‘werkkleding’<br />
aan de medewerkers en toastte met hen<br />
op dit bijzondere initiatief. In onvervalst<br />
Maastrichts richtte zij zich meerdere<br />
malen tot alle medewerkers en gaf hen<br />
complimenten over het werk dat zij hier<br />
uitvoeren, van bediening tot afwas. Zij<br />
citeerde hierbij de toepasselijke tekst<br />
van René Froger, dat zij ook recht hebben<br />
op ‘een plekje onder de zon’. In dit<br />
OPENING DOE GEWOON<br />
Een plekje onder de zon voor de medewerkers van Doe Gewoon<br />
Minister Maria van der Hoeven opent<br />
Doe Gewoon<br />
Op 9 april 2006 is Doe Gewoon – eten en drinken aan de Boschstraat in Maastricht, na een maand proefdraaien,<br />
officieel geopend. Ruim 150 genodigden waren op deze mooie zondagmiddag naar Doe Gewoon getogen om in<br />
een, voor deze gelegenheid, feestelijk interieur kennis te maken met het team van Doe Gewoon.<br />
“<br />
Judith Oostwegel (ambassadeur Doe Gewoon):<br />
geval een beschermende arbeidsplek als<br />
mogelijk opstapje naar een reguliere<br />
baan in de horeca. De medewerkers van<br />
Doe Gewoon genoten zichtbaar van alle<br />
aandacht die hen toekwam en konden<br />
hun horecavaardigheden direct na de<br />
toespraak weer in de praktijk brengen.<br />
Als Doe Gewoon vanaf nu op net zoveel<br />
belangstelling kan rekenen als tijdens de<br />
opening, is succes verzekerd.<br />
Ik was aangenaam verrast toen het bestuur van Doe gewoon – eten & drinken<br />
mij benaderde met de vraag of ik de idealen van dit lunchcafé wilde uitdragen.<br />
Als lid van het comité van aanbeveling mag ik als ambassadeur als het ware met<br />
de vlag lopen van dit geweldige project. Alle gevraagde leden van het comité<br />
van aanbeveling, hier ook aanwezig, waren even enthousiast en zeiden hun<br />
medewerking toe. Zij dragen Doe Gewoon inmiddels een meer dan warm hart toe.<br />
Omarm het leven van deze jong volwassenen met beperkingen, op weg naar de<br />
toekomst.<br />
“<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
3
4<br />
“<br />
“<br />
OPENING DOE GEWOON TOPSTRUCTUUR<br />
Maria van der Hoeve (minister van Onderwijs, Cultuur en<br />
Wetenschap):<br />
Lieve mensen, ieder mens is uniek, ieder mens telt. Elk mens heeft ook talenten.<br />
Om talent te kunnen ontwikkelen, heb je soms een steuntje in je rug nodig. Het<br />
gaat niet altijd vanzelf. Elk mens heeft er ook behoeft aan om ergens trots op te<br />
zijn. Elk van deze jonge mensen die hier staan, heeft gewoon zijn eigen talent.,<br />
iets waar ze goed in zijn. Daar gaan jullie zelf aan werken en het is goed als wij<br />
daar allemaal een handje aan mee helpen. Proficiat met het nieuwe gebouw,<br />
proficiat met het restaurant, met Doe Gewoon en ik wens jullie heel, heel veel<br />
klanten toe. Een groot applaus voor al die mensen die dit gaan doen.<br />
Leks Verzeijlbergh (Woningstichting Servatius):<br />
Samenlevingsopbouw met vastgoedbeheer, dat is onze nieuwe<br />
definitie van volkshuisvesting. Een taak die je echter niet<br />
alleen doet maar waarvoor wij een beroep doen op de<br />
maatschappelijke organisaties die vergelijkbare doestellingen<br />
hebben. Dit is de logica achter het project lunchcafé. Het<br />
lunchcafé dus als symbool van samenlevingsopbouw.<br />
Beginnend met een toevallige ontmoeting tussen cliënten en<br />
passanten die op zoek zijn naar een broodje en een kop koffie<br />
en wellicht eindigend met zelfbewuste, weerbare cliënten die<br />
met minimale begeleiding hun eigen weg in de samenleving<br />
weten te vinden.<br />
”<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
“<br />
“<br />
Theo Coenengracht (Koninklijke<br />
Horeca Nederland):<br />
Ik ben blij dat ik jullie bijna anderhalf<br />
jaar lang mee heb mogen begeleiden in<br />
de opleiding in de horeca. Jullie<br />
hebben geleerd te bedienen en in de<br />
keuken te staan. Ik ken chef-kok Louis<br />
van Hulst goed en hij heeft af en toe<br />
lange tenen. Daar staan jullie allemaal<br />
wel eens graag op, maar ik ben ervan<br />
overtuigd dat als Louis jullie straks<br />
overdraagt bij een van die collega's in<br />
Maastricht. Zodat we allemaal samen<br />
kunnen zeggen dat jullie het<br />
ontzettend goed hebben gedaan. Ik<br />
ben blij dat jullie hier staan, maak er<br />
iets van, blijf zo enthousiast zoals<br />
jullie nu zijn en zorg dat jullie gasten<br />
tevreden zijn. Bedankt dat jullie dit<br />
wilden doen in Maastricht!<br />
“<br />
Nieuwe topstructuur omvat drie divisies<br />
Eind 2005 informeerde Echo u over de Perspectiefnota van <strong>RADAR</strong>.<br />
Inmiddels is de nota bediscussieerd en aangepast en werkt <strong>RADAR</strong><br />
verder aan haar toekomst. Een belangrijk uitgangspunt is dat een cliënt<br />
in zijn of haar regio alle zorg en ondersteuning moet kunnen vinden<br />
die nodig is, of het nu gaat om wonen, werken, dagbesteding of vrije<br />
tijd. Eén cliënt, met één zorgplan en één persoon die daarbij<br />
ondersteund. Om dat mogelijk te maken, heeft <strong>RADAR</strong> een aantal<br />
wijzigingen in haar structuur aangebracht. De vijf clusters binnen de<br />
organisatie maken plaats voor drie clusters: twee regioclusters voor<br />
volwassenen en een regio-overstijgend cluster voor kinder-, jeugd- en<br />
gezinsondersteuning.<br />
De drie clusters vallen onder de nieuwe<br />
divisie Zorg met Richard Lustermans als<br />
divisiemanager. De nieuwe organisatiestructuur<br />
telt daarnaast nog twee andere<br />
divisies: een divisie waarin de ondersteunende<br />
diensten zijn georganiseerd;<br />
divisie Proces- en managementondersteuning<br />
aangestuurd door Jean-Pierre<br />
Giesen. De divisie Cliëntservices en<br />
externe betrekkingen richt zich op alles<br />
voorafgaand aan de directe zorg, aangestuurd<br />
door Maria Rutgers. Speciale<br />
aandacht is ingeruimd voor het ontwikkelen<br />
van nieuwe activiteiten en voor<br />
strategisch personeelsmanagement.<br />
Zorgconcept<br />
Ten grondslag aan de wijzigingen in de<br />
organisatiestructuur ligt het zorgconcept<br />
dat <strong>RADAR</strong> voor ogen staat. Kort gezegd<br />
komt dit concept neer op ‘één cliënt, één<br />
plan en één persoonlijk ondersteuner’,<br />
aldus Ton Klinkers, bestuurder <strong>RADAR</strong>.<br />
“We zien de cliënt als een ondeelbaar<br />
geheel. De basis van die zorg ligt ook<br />
in één zorgplan. Wat is nu logischer dan<br />
dat ook één iemand van <strong>RADAR</strong> de cliënt<br />
ondersteunt bij het voeren van de regie<br />
over de uitvoering van dat plan. Eén<br />
persoon die samen met de cliënt zorg<br />
draagt voor de samenstelling, de<br />
ontwikkeling en de naleving van het<br />
plan.” Dat concept van persoonlijk<br />
ondersteunerschap staat nu in de steigers<br />
en wordt de komende periode verder<br />
uitgewerkt.<br />
Zorgdivisie<br />
De uitvoering van het zorgconcept ligt<br />
voor een belangrijk deel bij de nieuwe<br />
Zorgdivisie van <strong>RADAR</strong>. Richard<br />
Lustermans is zich terdege bewust van<br />
zijn verantwoordelijkheid als divisiemanager.<br />
“Bij <strong>RADAR</strong> draait alles om de<br />
cliënt, dat moge duidelijk zijn. De<br />
daadwerkelijke zorg en ondersteuning<br />
vindt plaats op de werkvloer. Daar moet<br />
het gebeuren. De regiostructuur met drie<br />
clusters die we nu voorstaan is erg<br />
belangrijk. Tegelijkertijd moeten we<br />
ervoor waken dat we niet drie losstaande<br />
clusters krijgen. Je bent en je blijft<br />
<strong>RADAR</strong>, dus je moet ook gebruik maken<br />
van je schaalgrootte, je slagvaardigheid<br />
en de mogelijkheden daarin. Juist om die<br />
reden is de afdeling Zorginhoudelijke<br />
ondersteuning nu ondergebracht in de<br />
zorgdivisie. Tot dusverre lag deze als een<br />
soort stafafdeling buiten de uitvoering<br />
van de zorg. Maar als we <strong>RADAR</strong> ook als<br />
expertisecentrum willen positioneren,<br />
dan moeten we die expertise daar neerleggen<br />
waar hij thuishoort, bij de directe<br />
zorgverlening.”<br />
Proces- en managementondersteuning<br />
Het centraal stellen van de cliënt houdt<br />
tevens in dat op de locaties alles om<br />
de zorg moet draaien. We gaan ze dan<br />
ook verlossen van administratieve lasten<br />
en andere randvoorwaarden, vertelt<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
5
6<br />
TOPSTRUCTUUR TOPSTRUCTUUR<br />
divisie<br />
cliëntservices<br />
- cliëntloket<br />
- PR/ communicatie<br />
- (her)indicaties<br />
- sponsoring en<br />
fondsenwerving<br />
regiocluster HVL<br />
- WV<br />
- AAC<br />
- BZW<br />
- recreatie-educatie<br />
Jean-Pierre Giesen, divisiemanager<br />
Proces- en managementondersteuning.<br />
Door administratieve werkzaamheden<br />
anders te organiseren, kan er op de<br />
werkvloer meer aandacht worden gegeven<br />
aan de directe zorg. Onder deze divisie<br />
vallen alle ondersteunende diensten zoals<br />
personeelsadministratie, financiën, ICT,<br />
facilitaire zaken, secretariaat en<br />
regiocluster OZL<br />
- WV<br />
- AAC<br />
- BZW<br />
- recreatie-educatie<br />
divisie zorg<br />
cluster KJG<br />
- KDC<br />
- GOB (PPG,+ MP)<br />
- logeren<br />
- BSO<br />
huisvesting. “<strong>RADAR</strong> is een grote<br />
organisatie, op dit moment hebben we<br />
217 adressen waar we gehuisvest zijn.<br />
Dat vraagt om een structurele en<br />
procesmatige ondersteuning. Daarbij<br />
moeten de processen goed worden<br />
bewaakt. Als zorginstelling zijn we<br />
verplicht een bepaalde administratie te<br />
voeren. Op ieder willekeurig moment<br />
ZIO<br />
- gedragskundigen<br />
- (para)medici<br />
- geestelijk<br />
verzorger<br />
- cliëntenparticipatie<br />
divisie<br />
management- en<br />
procesondersteuning<br />
- financiën<br />
- P&O<br />
- facilitair<br />
- kwaliteit<br />
- secretariaat<br />
Organogram <strong>RADAR</strong> met ingang van medio mei 2006 (hier exclusief nieuwe initiatieven, manager HRM en de medezeggenschap van cliënten en medewerkers)<br />
RvB<br />
moeten we kunnen laten zien hoeveel<br />
en welke cliënten we ondersteunen,<br />
welke dienstverlening wij leveren en<br />
op welk moment wij dat leveren.<br />
Als die managementinformatie niet op<br />
orde is, krijgen we problemen met de<br />
financiering.”<br />
Cliëntservices en externe<br />
betrekkingen<br />
De derde divisie aan de <strong>RADAR</strong>-loot is de<br />
divisie die geleid wordt door Maria Rutgers.<br />
Gezien vanuit het cliëntperspectief, is de<br />
divisie Cliëntservices en externe betrekkingen<br />
de eerste kennismaking met<br />
<strong>RADAR</strong>. Alles wat voorafgaat aan de<br />
directe zorgverlening, valt onder deze<br />
poot, aldus Maria Rutgers. “Denk daarbij<br />
aan voorlichting en communicatie, het<br />
cliëntloket, intake van nieuwe cliënten,<br />
vraagverduidelijking en trajectbegeleiding.<br />
Alles tot en met het moment dat<br />
de cliënt de zorg en dienstverlening<br />
krijgt die wenselijk is. Vanaf daar dragen<br />
wij de cliënt over aan de zorgdivisie.”<br />
Een belangrijk element daarbij vormt het<br />
bewaken van de totale indicatiestellingstroom.<br />
Cliënten hebben steeds vaker en<br />
sneller nieuwe en andere indicaties nodig<br />
voor de diversiteit aan ondersteuningsvormen<br />
die inmiddels binnen <strong>RADAR</strong><br />
mogelijk zijn. De divisie Cliëntservices en<br />
externe betrekking gaat hen daarbij<br />
ondersteunen en houdt tevens het overzicht.<br />
Zij verzamelt ook managementinformatie<br />
over ontwikkelingen zodat de<br />
ondersteuning tijdig kan worden bijgesteld.<br />
Discussie leidt tot verrijking<br />
De nieuwe structuur is per 1 juni 2006<br />
een feit. Daarnaast wordt het nieuwe<br />
zorgconcept ‘één cliënt, één zorgplan,<br />
één persoonlijke ondersteuner’ geïntroduceerd<br />
binnen <strong>RADAR</strong>. Ton Klinkers:<br />
“Dat gaan we goed doorspreken met<br />
medewerkers. Met de Perspectiefnota is<br />
duidelijk geworden dat open discussies<br />
met alle betrokken partijen leiden tot<br />
een verrijking van onze eigen plannen.<br />
Dezelfde weg gaan we met dit thema<br />
bewandelen.”<br />
Ton Klinkers:<br />
“Het concept komt neer op<br />
‘één cliënt, één plan en één<br />
persoonlijk ondersteuner”<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong> <strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
7
FAMILIE<br />
In deze nieuwe reeks vertellen ouders/vertegenwoordigers<br />
over hun kind of familielid en hun relatie met <strong>RADAR</strong>. Deze<br />
keer de heer Peters (74) en zijn zoon Richard.<br />
Vader en Zoon<br />
8 9<br />
“Richard<br />
(47) is een fijne kerel. Ik kan overal met<br />
hem naartoe gaan. Hij zal zich nergens<br />
opdringen of de boventoon voeren. En<br />
sinds hij een eigen kamer in woonvorm<br />
Meerssen heeft, maak ik me helemaal<br />
geen zorgen meer om hem. Richard zit<br />
daar prima op zijn plek omdat zijn<br />
langgekoesterde wens in vervulling is<br />
gegaan: zelfstandig wonen. Ook ik heb<br />
een goede verstandhouding met zijn<br />
begeleiders. En als er iets is, kan ik dat<br />
meteen uitpraten.<br />
Toen Richard werd geboren is er iets<br />
ernstig misgegaan. Hierdoor heeft hij<br />
een verstandelijke beperking. In zijn<br />
kleutertijd zijn mijn vrouw en ik in<br />
contact gekomen met <strong>RADAR</strong> (destijds<br />
Jan Baptist). Richard ging vervolgens<br />
vanuit huis regelmatig naar AAC de<br />
Kanjel in Maastricht. Op een gegeven<br />
moment wilde hij zelfstandig op kamers<br />
gaan wonen. Ik zag dat wel zitten maar<br />
mijn vrouw niet.<br />
Twee jaar geleden werd mijn vrouw<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
ernstig ziek en overleed korte tijd later.<br />
Mijn zoon en ik bleven alleen achter in<br />
ons grote huis. We beseften gauw genoeg<br />
dat dit zo niet langer ging. Vandaar dat<br />
ik naar een kleiner appartement ben<br />
verhuisd. Richard op zijn beurt heeft zijn<br />
draai gevonden in Meerssen. Doordeweeks<br />
werkt hij op Boerderij Valkenburg. We vinden<br />
het beide fantastisch hoe het gaat.<br />
Richard heeft aanvallen van boulimie<br />
(vraatzucht). Na de dood van mijn vrouw<br />
liep dit uit de hand en binnen de kortste<br />
keren woog hij 130 kilo. Uiteindelijk<br />
kwam hij in het ziekenhuis terecht.<br />
Samen met <strong>RADAR</strong>, familie en de<br />
specialisten van het ziekenhuis hebben<br />
we dit probleem rigoureus aangepakt en<br />
momenteel weegt hij nog maar 88 kilo.<br />
Maar zijn streefgewicht is 75 kilo dus<br />
hebben we nog even te gaan. Als hij bij<br />
mij op bezoek komt, heb ik zelfs geen<br />
koekje in huis. Richard houd het goed<br />
vol. We geven hem dan ook complimenten:<br />
“Goed zo Richard, ga zo door. Nog even<br />
en de vriendinnen hangen aan je arm”.<br />
Naast zijn boulimie kampt mijn<br />
zoon ook met slaapapneu. Dit betekent<br />
dat hij tijdens zijn slaap korte tijd stopt<br />
met ademhalen. Daarom slaapt hij ’s<br />
nachts met een zuurstofmasker op. Het is<br />
net een F<strong>16</strong>-piloot als je hem ziet liggen.<br />
Maar hij klaagt niet en dat vind ik<br />
prachtig. Na de dood van zijn moeder<br />
heeft hij zijn leven weer opgepakt. Hij<br />
komt niet elk weekend bij mij op bezoek.<br />
Dat heb ik bewust zo geregeld omdat het<br />
voor allebei het beste is.<br />
Ik heb een zware tijd achter de rug<br />
na de dood van mijn vrouw. Ik zat alleen<br />
met mijn verdriet en moest daarnaast alles<br />
regelen voor Richard en ons huis. Tegen<br />
alle ouders die met hetzelfde probleem<br />
zitten, wil ik zeggen goed over de<br />
situatie na te denken. Want je ziet hoe<br />
snel je in moeilijkheden kunt komen. Maar<br />
als mijn vrouw nu nog leefde kon ze trots<br />
op ons zijn en had ze kunnen meemaken<br />
hoe fijn Richard het momenteel heeft.”<br />
Wilt u reageren op deze reeks,<br />
mail dan de redactie van Echo:<br />
redactie.echo@radar.org<br />
In de dagelijkse zorg kunnen zich<br />
diverse grotere of kleinere ethische<br />
vraagstukken voordoen. Als<br />
zorgverleners willen wij graag duidelijke<br />
procedures ontwikkelen over hoe te<br />
handelen bij, stelt geestelijk verzorger<br />
Ren Lantman en tevens secretaris van<br />
de ethische commissie. “Maar wat als<br />
we tegen grenzen oplopen? Het is dan<br />
goed om even-stil-te-staan-en-afstandte-nemen.<br />
Als commissie Ethiek<br />
kunnen we dat. We zijn een soort<br />
klankbordgroep die eens kritisch wil<br />
nadenken over de manier waarop wij<br />
onze zorg en ondersteuning willen<br />
vormgeven: is dit wel het goede om<br />
te doen?”<br />
Praktische adviezen<br />
Tegelijkertijd is het ook zaak aan te<br />
geven hoe dat goede er precies uitziet,<br />
vult clustermanager en voorzitter van<br />
de commissie Wies Janssen aan. “We<br />
willen ethische vraagstukken vertalen in<br />
ETHIEK<br />
Commissie Ethiek <strong>RADAR</strong> officieel geïnstalleerd<br />
‘Is dit wel het goede om te doen?’<br />
Ethiek stelt de vraag naar wat<br />
goed is om te doen. Vaak wordt<br />
dan gedacht aan grote vraagstuk-<br />
ken zoals euthanasie en abortus.<br />
Maar ethiek heeft ook alles te<br />
maken met de dagelijkse zorg en<br />
ondersteuning. Zoals voor mensen<br />
met een verstandelijke beperking.<br />
Want wat is goede zorg en onder-<br />
steuning? Ethiek kan gaan over<br />
keuzes: waarom lijkt ons déze<br />
aanpak beter dan een andere? Of:<br />
wat maakt hulpverlenerschap tot<br />
goed hulpverlenerschap? Om<br />
ethische vraagstukken een duide-<br />
lijke plaats te geven in de orga-<br />
nisatie, is binnen <strong>RADAR</strong> sinds<br />
2006 een commissie Ethiek actief.<br />
praktische adviezen ter ondersteuning<br />
van begeleiders op de werkvloer. Ethiek<br />
is namelijk niet alleen iets zweverigs en<br />
ver-van-mijn-bed, maar juist van groot<br />
belang voor de praktijk. Bijvoorbeeld<br />
door bij te dragen aan het verbeteren<br />
van de kwaliteit van de ondersteuning.<br />
Maar ook door het motiveren van de<br />
mensen die dagelijks aan het ondersteunen<br />
zijn.” De kracht van ethiek ligt<br />
daarbij in het verhelderen en het geven<br />
van inzicht, het ordenen van gedachten<br />
en intuïties en het bevragen van<br />
argumenten.<br />
Belangstelling<br />
Ren Lantman is ervan overtuigd dat<br />
ethiek binnen <strong>RADAR</strong> altijd in de<br />
belangstelling heeft gestaan. “Onze<br />
medewerkers zijn enorm gemotiveerd.<br />
Niemand hoeft extra gepord te worden<br />
om goede zorg te verlenen. Ethiek is<br />
ook niet iets wat nu ineens uit de lucht<br />
komt vallen. Met deze commissie willen<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong>
10<br />
ETHIEK<br />
Wies Janssen:<br />
“We willen ethische vraagstukken<br />
vertalen in praktische adviezen<br />
ter ondersteuning van begeleiders<br />
op de werkvloer”<br />
we alleen een stap verder gaan,<br />
structureel aandacht geven aan ethiek.”<br />
Daarbij zijn we onder meer afhankelijk<br />
van signalen van zowel medewerkers als<br />
ouders, legt Wies Janssen uit. “Zij<br />
kunnen met hun ideeën en problemen<br />
naar ons komen. Let wel, de commissie<br />
Ethiek is geen verlengstuk van een<br />
klachtencommissie of de vertrouwenspersonen.<br />
Ons werkveld ligt breder en<br />
daarom kiezen we tevens voor een<br />
Jaarplan 2006<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
projectmatige aanpak en selecteren we<br />
per jaar een of meerdere thema’s waar<br />
we ons over buigen.”<br />
Erkenning<br />
Op 22 maart 2006 werd de commissie<br />
Ethiek officieel geïnstalleerd door de<br />
Raad van Bestuur. De commissie ziet dit<br />
als een erkenning en een bevestiging<br />
van hun werk. Ren Lantman:<br />
“Tegelijkertijd geeft het ook aan dat er<br />
In 2006 richten de leden van de commissie Ethiek zich op twee onderwerpen,<br />
namelijk ‘Goed hulpverlenerschap’ en ‘Kinderwens en Ouderschap’. Om goed<br />
hulpverlenerschap concreet te maken worden de twee thema’s in samenhang<br />
onderzocht. Wat is goed hulpverlenerschap als het gaat om de kinderwens en<br />
het ouderschap van mensen met een verstandelijke beperking? Het is een<br />
actueel en complex onderwerp, zowel binnen <strong>RADAR</strong> als daarbuiten. Vrouwen<br />
met een verstandelijke beperking worden zwanger of willen zwanger worden,<br />
ook cliënten van <strong>RADAR</strong>. Zij en hun partners vragen om ondersteuning en<br />
vroeger of later lopen begeleiders tegen grenzen op. Wat dan? De dingen laten<br />
gebeuren zoals ze gebeuren? Creatief ondersteuning blijven aanbieden? Of moet<br />
<strong>RADAR</strong> in deze een duidelijk adviserende, misschien zelfs sturende rol gaan<br />
spelen? Om antwoorden te verkrijgen bewandelt de commissie Ethiek diverse<br />
wegen. Literatuurstudies, rapportages, resultaten van wetenschappelijk<br />
onderzoek en adviezen van beroepsgroepen worden onder de loep gehouden.<br />
Aan medewerkers wordt gevraagd wat zij in dit geval goed hulpverlenerschap<br />
vinden. Waar het kan, laat de commissie cliënten en ouders/vertegenwoordigers<br />
meedenken. Met als resultaat een praktisch en bruikbaar advies richting de<br />
Raad van Bestuur.<br />
wel degelijk iets van ons wordt<br />
verwacht. En resultaten zullen er ook<br />
zeker volgen. Als we binnen een jaar<br />
niet met iets substantieels komen, dan<br />
is de meerwaarde van de commissie niet<br />
bewezen. Aan het werk dus.”<br />
Het Het verhaal verhaal achter achter de foto de foto<br />
Ze zijn u vast wel opgevallen, de<br />
prachtige foto’s in de algemene<br />
informatiebrochure van <strong>RADAR</strong>.<br />
Iedere foto is een verhaal op zich.<br />
Reden genoeg voor Echo om op<br />
zoek te gaan naar het verhaal<br />
achter de foto. In deze Echo<br />
Liza Habets (66 jaar):<br />
“Ongeveer 20 jaar geleden kwam ik naar<br />
woonvorm Meerssen. Rechtstreeks vanuit<br />
het huis van mijn ouders in Maastricht.<br />
In het begin heb ik veel heimwee gehad.<br />
Ik woonde eerst in een groep, maar zo’n<br />
vijf jaar geleden kon ik in een eigen<br />
appartementje gaan wonen. Ik heb het<br />
hier prima naar mijn zin. Veel fijner dan<br />
op de groep, dat werd me te druk. Ik heb<br />
ook zelf de meubels uitgezocht.”<br />
Volgens begeleider Emely Romero is<br />
Liza goed vooruit gegaan sinds ze<br />
zelfstandig woont. “Ik begeleid haar nu<br />
zes jaar en ken Liza dus ook van vóór<br />
de verhuizing. Ze is veel zelfstandiger<br />
geworden en heeft veel minder<br />
begeleiding nodig. Het is natuurlijk ook<br />
een ideale situatie. Ze heeft een eigen<br />
appartement, maar wel binnen de<br />
woonvoorziening. Ze krijgt twee uur<br />
begeleiding per week. Als er iets is, kan<br />
ze een beroep op ons doen.”<br />
Toen Liza Habets 61 jaar werd, ging ze<br />
met de VUT. Daarvoor werkte ze veertig<br />
jaar lang bij de MTB. “Ik verveel me<br />
nooit. Ik houd van handwerken,<br />
knutselen en naaien. Iedere woensdag ga<br />
ik naar naailes. Ik heb laatst een heel<br />
mooie rok gemaakt. Ik maak ook kleren<br />
voor carnaval. Ik ben bij een harmonie<br />
en met carnaval spelen we in cafés en<br />
zorgcentra. Wandelen en winkelen in<br />
Meerssen doe ik ook heel graag.” Eén<br />
keer per maand gaan we samen winkelen,<br />
vertelt Emely Romero. “Met haar zakgeld<br />
kan ze goed overweg en daar kan ze zelf<br />
wat kleine boodschappen van doen.”<br />
DE FOTO<br />
Op de foto zien we Liza koffie drinken in<br />
haar stoel. “Ik zit altijd in deze stoel,<br />
met mijn benen omhoog voor mijn<br />
spataderen. De oude lamp op de foto is<br />
al vervangen door een nieuwe.<br />
Binnenkort ga ik ook een nieuwe stoel<br />
aanschaffen.” Op het tafeltje naast haar<br />
stoel prijken foto’s van haar tweejarige<br />
achterneefje Bert. Deze zomer hoopt Liza<br />
weer oudtante te worden. “Mijn ouders<br />
zijn allebei overleden. Ik heb één zus,<br />
Lucy. Zij wordt bijna 70 en woont in<br />
Schijndel. Dat is niet echt om de hoek.<br />
We zien elkaar niet zo vaak, maar bellen<br />
wel veel. Mijn moeder is 93 jaar geworden.<br />
Jammer dat ze niet meer heeft<br />
mogen meemaken hoe goed ik hier nu op<br />
mijn plek ben.”<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
11
12<br />
WOONVORM DE BAAN<br />
Kennismaken met:<br />
Woonvorm de Baan<br />
De Heerlerbaan is een drukke en<br />
gezellige straat in Heerlen. Deze brede,<br />
doorgaande weg vormt de thuisbasis van<br />
woonvorm de Baan. Nummer 175 lijkt op<br />
het eerste gezicht een traditionele woonvorm<br />
uit de tachtiger jaren. Een aaneenschakeling<br />
van zes eengezinswoningen met<br />
twee verdiepingen. Een blauwe voordeur<br />
geeft toegang tot een kleine hal die op<br />
haar beurt een gezellige woonvorm ontsluit.<br />
Om meteen een misverstand uit de<br />
wereld te helpen, het is woonvorm de<br />
Baan en niet Huis de Baan. Dat<br />
huisconcept hebben we een jaar geleden<br />
verlaten, vertelt hoofd Noud Rijnkels.<br />
“In onze ogen wonen cliënten niet met<br />
zijn allen in één huis. Het gaat om<br />
individuen die hier een appartement<br />
bewonen en gebruik kunnen maken van<br />
algemene ruimtes.” Tot een jaar geleden<br />
waren er hier nog vier huiskamers, met<br />
ieder een eigen hiërarchie. Cliënten<br />
moesten kloppen om een andere huis-<br />
kamer binnen te komen. Dat creëerde<br />
onnodige problemen in huis. De<br />
huiskamers zijn omgebouwd tot drie<br />
gezamenlijke ruimtes op de begane<br />
grond. Cliënten kunnen terecht in een<br />
centrale ontmoetingsruimte, een<br />
eetruimte en een televisiekamer. Ook de<br />
achtertuin met een enorm breed terras<br />
staat tot ieders beschikking. Op de twee<br />
verdiepingen bevinden zich de slaap-<br />
Noud Rijnkels:<br />
“Het gaat om individuen<br />
die hier eem apparte-<br />
ment bewonen en<br />
gebruik kunnen maken<br />
van algemene ruimtes”<br />
Limburg<br />
Meerssen<br />
Maastricht<br />
3 5<br />
Cadier en Keer<br />
Valkenburg aan de Geul<br />
Margraten<br />
kamers voor bewoners, evenals de in<br />
2000 verbouwde sanitaire ruimtes.<br />
Nuth<br />
Het ombouwen van de huiskamers is<br />
maar één onderdeel van het veranderingsproces<br />
dat woonvorm de Baan de<br />
afgelopen jaren heeft doorlopen.<br />
Begeleiders richten zich meer en meer op<br />
een individuele benadering van cliënten.<br />
Als opvolger van interim-hoofd Frans<br />
Reintjes is Noud Rijnkels sinds 2005<br />
hoofd van woonvorm de Baan. “Frans<br />
heeft het veranderingsproces als het ware<br />
aangezwengeld. Ik heb dat verder vorm<br />
gegeven samen met twee coördinatoren.<br />
Een coördinator begeleidt niet, maar<br />
coacht de begeleiders. Daardoor werd het<br />
in de hoofden van de ongeveer 25 medewerkers<br />
makkelijker om op een positieve<br />
manier een omslag te maken.”<br />
De individuele benadering binnen de<br />
Baan staat of valt met de rol van<br />
persoonlijk ondersteuners. Zij richten<br />
zich op de individuele cliënten en zij zijn<br />
ook verantwoordelijk voor het persoonlijk<br />
plan van de cliënt. Zij voeren de regie en<br />
zij moeten ervoor zorgen dat acties<br />
worden uitgevoerd. “Het is onze taak om<br />
hen daarbij zo goed mogelijk te ondersteunen”,<br />
meent coördinator Wim<br />
Stevens. “Eens in zes weken bespreken<br />
we wat de persoonlijk ondersteuners<br />
inhoudelijk hebben bereikt op basis van<br />
de zorgplannen. Daarnaast zijn ze zijn<br />
Hoensbroek<br />
Voerendaal<br />
1<br />
Brunssum<br />
Heerlen<br />
2<br />
4<br />
Landgraaf<br />
2<br />
3<br />
Kerkrade<br />
arbeids- en activiteitencentrum<br />
recreatie en educatie<br />
<strong>RADAR</strong> Kantoor Maastricht<br />
<strong>RADAR</strong> Kantoor Heerlen<br />
kinderdagcentrum<br />
gezinsondersteunende begeleiding<br />
woonvorm<br />
logeerhuis<br />
cliëntloket<br />
ook echt uren vrijgeroosterd voor het<br />
persoonlijk ondersteunerschap.<br />
Persoonlijk ondersteunen hoeft dus niet<br />
snel, snel tussen de bedrijven door te<br />
gebeuren. Afspraken met cliënten kunnen<br />
makkelijker worden nagekomen.”<br />
Als woonvorm wil de Baan zich richten<br />
op de voortdurende aanwezigheid van<br />
mogelijkheden. Cliënten leven immers<br />
niet in een constante, stabiele situatie.<br />
De omgeving verandert, zij zelf<br />
veranderen, mogelijkheden doen zich<br />
WOONVORM DE BAAN<br />
voor, keuzes moeten worden gemaakt.<br />
“Kortom, ze ontwikkelen zich<br />
permanent”, geeft Noud Rijnkels aan.<br />
“Daar moeten wij ze bij ondersteunen en<br />
die ontwikkeling ook op gang brengen.<br />
Voor medewerkers is dat geen sinecure.<br />
We zijn toch allemaal nog een beetje<br />
behept met het hulpverlenersyndroom:<br />
och, laat mij dat maar even doen.”<br />
Inmiddels is woonvorm de Baan een<br />
eigen werkwijze aan het formuleren hoe<br />
zij cliënten op een ontwikkelingsgerichte<br />
manier kennis kunnen laten verwerven.<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong> <strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
13
14<br />
WOONVORM DE BAAN<br />
Woonvorm de Baan<br />
Cliënten reageren positief op de<br />
veranderingen. Volgens coördinator<br />
Andrea Scheepers is dat ook te danken<br />
aan de duidelijke cultuuromslag bij de<br />
medewerkers. “Als je als personeel heel<br />
duidelijk kunt neerzetten waar je naar<br />
toe wilt, dan voelen bewoners dat ook<br />
aan”. In tegenstelling tot wat vaak wordt<br />
gedacht, is de Baan geen specifieke<br />
woonvorm voor mensen met een<br />
psychiatrische achtergrond. We willen<br />
juist gekenmerkt worden door onze<br />
individuele benadering, stelt Noud<br />
Rijnkels. “Als cliënt hoef je hier niet in<br />
een groep te passen. Alle typen cliënten<br />
zijn welkom. Van jong tot oud, van een<br />
laag tot een hoog niveau, mensen met<br />
gedragsproblemen. Onze kleine kamers<br />
voor bewoners zijn helaas een gegeven.<br />
Dat proberen we op te lossen door zo<br />
snel mogelijk nieuw te bouwen. Of om<br />
oplossingen buitenshuis te zoeken zodat<br />
je mensen een veel passender huisvesting<br />
kunt bieden. Daar kan de<br />
individuele benadering echt tot volle<br />
wasdom komen.”<br />
Op de hoofdlocatie aan de Heerlerbaan<br />
wonen 22 cliënten. De woonvorm telt<br />
daarnaast vier andere adressen waar<br />
cliënten wonen, twee huizen aan de<br />
Heerlerbaan waar elk vier cliënten wonen,<br />
een huis in de Palestinastraat voor drie<br />
cliënten met een PGB (persoonsgebonden<br />
budget) en een flat aan de Tacitustraat<br />
voor zeven cliënten. In april start een<br />
nieuw project, aan de Peter Schunkstraat.<br />
Daar komen twee cliënten te wonen, met<br />
ieder een eigen appartement en een<br />
gezamenlijke keuken en badkamer. Noud<br />
Rijnkels: “En in het verschiet liggen elf<br />
appartementen in Terwinselen waar jong<br />
volwassen cliënten leren zelfstandig<br />
wonen. Dat is training en ontwikkeling<br />
ten top natuurlijk.”<br />
In de toekomst moet woonvorm de<br />
Baan zo onzichtbaar mogelijk zijn,<br />
menen Noud Rijnkels en zijn twee<br />
coördinatoren. “Onze woonvorm zou<br />
eigenlijk iets moeten zijn wat integreert<br />
in een aantal wooncomplexen waar<br />
mensen heel zelfstandig kunnen functioneren.<br />
En waar ze de mogelijkheid<br />
hebben om advies en ondersteuning van<br />
de begeleiding te krijgen. In de toekomst<br />
WOONVORM DE BAAN<br />
ligt onze kracht in het stimuleren van<br />
cliënten op een ontwikkelingsgerichte<br />
wijze. Wij denken dat de stappen die we<br />
hebben genomen laten zien dat deze<br />
werkwijze voor cliënten een prettige<br />
woonomgeving oplevert.”<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong> <strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
15
<strong>16</strong><br />
“ Zorg<br />
COLUMN<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
en markt<br />
Marktwerking is de toverformule geworden voor alles wat vroeger door de overheid werd<br />
geleverd als product ten dienste van het algemeen belang. De beschaving werd<br />
afgemeten naar de mate waarin de gemeenschap voor de minder bedeelden, naar geest<br />
en sociale positie, zorgdroeg. Schild voor de zwakken, dat was de taak en rol van de<br />
overheid.<br />
Daar is de laatste jaren een drastische wijziging in gekomen. Met name dit kabinet<br />
heeft daar een forse impuls aan gegeven onder het motto dat het zelf maken van<br />
keuzes bevorderd wordt door concurrentie van aanbieders van producten ten algemene<br />
nutte. De marktwerking als garantie voor goede kwaliteit, ook in de verstandelijk<br />
gehandicaptenzorg.<br />
Nu wordt dag na dag duidelijker dat het een politiek van illusies is geworden. Want<br />
hoewel de zorgaanbieders als paddestoelen uit de grond schieten, de ene zorginstelling<br />
na de andere met veel tamtam aan de weg timmert, neemt het aantal klachten over de<br />
kwaliteit van het gebodene per dag toe. Gerenommeerde namen worden beschadigd<br />
door acties die ouders en verwanten van gehandicapten uitventen via de media omdat<br />
de instellingen zich horende doof opstellen. Deze doofheid wordt veroorzaakt door het<br />
feit dat het accent van de zorg is verschoven naar de bedrijfsvoering. Zorgplannen en<br />
indicaties zijn vaak verworden tot instrumenten om budgettaire doelstellingen te<br />
realiseren. De cliënt kortom, is een product geworden.<br />
Is dit een aanklacht tegen de instellingen? Neen! Het is een aanklacht tegen de<br />
politiek en de mensen die deze politieke agenda opstellen en uitvoeren. Zij geloven<br />
alleen maar in hun eigen waarheden en negeren daarmee de werkelijkheid van alle dag.<br />
Politiek is de leugen geworden die de werkelijkheid openbaart.<br />
Jos Bielders<br />
”<br />
Bianca Willems (32 jaar) ís een bezige<br />
bij. Haar week ziet er als volgt uit: op<br />
maandag bezoekt ze AAC Margraten, op<br />
dinsdag werkt ze als vrijwilliger op<br />
school en op woensdag en vrijdag kun je<br />
haar in Lunchcafé Doe Gewoon achter de<br />
bar vinden waar ze de dranken verzorgt.<br />
Bianca woont nog thuis bij haar ouders<br />
en ze helpt hen zo veel mogelijk in het<br />
huishouden. Eigen paard Kim eist ook<br />
zijn aandacht en twee maal per week<br />
speelt ze klarinet.<br />
Koffie<br />
Bianca start haar werkdag op school om<br />
half negen. Ze zet koffie voor de leraren<br />
en ruimt de afwasmachine uit. Nadat de<br />
lessen zijn begonnen, ruimt ze de lerarenkamer<br />
op en maakt de tafel schoon.<br />
Vervolgens veegt ze de speelplaats en<br />
vult de voorraad wc-rollen aan. “Dit zijn<br />
vaste taken die iedere week terugkomen”,<br />
vertelt Bianca. “Daarnaast heb ik een<br />
klapper met een lijst van extra taken<br />
zoals de keuken poetsen of ramen wassen.<br />
Om half elf houden de leraren pauze<br />
en daar zit ik dan gewoon bij en dat is<br />
heel gezellig.” Na de pauze ruimt Bianca<br />
de boel weer op en wendt zich tot een<br />
van haar taken uit de werkboek. Aangezien<br />
ze veel van poetsen houdt, kiest ze vaak<br />
een schoonmaaktaak. Tijdens de middagpauze<br />
blijft ze op school en zorgt ze<br />
weer voor thee en koffie. In de middag<br />
helpt ze de conciërge met het kopiëren,<br />
vergaren, vouwen en nieten van boekjes<br />
die worden gebruikt als lesmateriaal. Om<br />
kwart voor drie eindigt haar werkdag.<br />
Jobcoach<br />
Hélène van de Walle is jobcoach arbeidsintegratie<br />
regio Heuvelland. “Ik heb<br />
ARBEIDSINTEGRATIE<br />
Arbeidsintegratie zonder loondienst<br />
Juf Bianca onmisbaar voor basisschool<br />
in Mheer<br />
Elke dinsdag weerklinkt het ‘Goedemorgen juffrouw<br />
Bianca’ op de speelplaats. Al 12 1 /2 jaar werkt Bianca<br />
Willems als vrijwilligster op basisschool St. Joseph<br />
in Mheer. Koffie zetten, afwasmachine uitruimen,<br />
poetsen, speelplaats vegen, voorraad nakijken,<br />
lesmateriaal kopiëren, het zijn allemaal taken die<br />
ze zelfstandig vervult. Reuze gezellig vinden de<br />
leerlingen, veel waardering klinkt het vanuit het<br />
lerarenkorps en <strong>RADAR</strong> is trots op deze bezige bij.<br />
Bianca pas sinds drie jaar in beeld. 12 1/2<br />
jaar geleden is ze hier geplaatst door de<br />
Jan Baptistschool. Wij waren niet op de<br />
hoogte dat zij hier werkte. Toen ik hier<br />
kwam, gaf de conciërge aan dat Bianca<br />
veel begeleiding vroeg. Dat verbaasde<br />
mij want vanuit het AAC weten we dat ze<br />
heel zelfstandig kan werken. Er klopte<br />
dus iets niet.” Tijdens gesprekjes werd<br />
duidelijk dat ze graag poetst. Terwijl de<br />
school haar die taken juist niet gaf<br />
omdat ze haar niet als poetshulp wilde<br />
inzetten. Vervolgens is het werkschema<br />
aangepast. Het is meer gestructureerd en<br />
foto’s zijn ingevoegd voor handelingen<br />
waar Bianca moeite mee had. “Deze<br />
dienen nu enkel als klein geheugensteuntje<br />
want ze kan heel goed lezen.<br />
Mijn begeleiding beperkt zich inmiddels<br />
tot een kort bezoekje eens in de twee<br />
maanden. Door de ondersteuning van<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
17
18<br />
ARBEIDSINTEGRATIE<br />
Door de ondersteuning van<br />
Arbeidsintegratie kan<br />
Bianca op deze school veel<br />
zelfstandiger werken dan<br />
voorheen<br />
Arbeidsintegratie kan Bianca op deze<br />
school veel zelfstandiger werken dan<br />
voorheen.”<br />
121 /2 jaar<br />
Onlangs heeft Bianca haar 121/2 jarig<br />
jubileum op school gevierd. De school<br />
toonde die dag hoe blij ze zijn met haar en<br />
hoezeer ze haar waarderen. “Dat was een<br />
hele leuke dag”, glundert Bianca. “Toen ik<br />
op school kwam, hing er al een bord van<br />
121/2 jaar. Daarna kwamen als verrassing<br />
mijn ouders, broers en schoonzuster hier<br />
op school. Alle kinderen van alle klassen<br />
kwamen om mij heen zitten en iedere<br />
klas had een liedje of dansje geoefend.<br />
Ook kreeg ik veel cadeautjes en tekeningen.<br />
En ’s avonds zijn we uiteten geweest.”<br />
Wenselijk<br />
Bianca heeft een vrijwilligersbaan. Ze<br />
krijgt er dus geen geld voor. Hélène van<br />
de Walle: “Als persoon kan Bianca met<br />
ondersteuning een betaalde baan aan,<br />
daar heeft ze de capaciteiten voor. Maar<br />
ze kiest er niet voor. Als ik ook kijk naar<br />
de rest van haar drukke leven en zie wat<br />
ze thuis allemaal doet, dan snap ik dat<br />
goed. Haar moeder zit in een rolstoel en<br />
Bianca vangt veel voor haar op. Ze kan<br />
enorm goed werken en vindt het ook<br />
leuk. Ze houdt van poetsen, doet de was<br />
thuis en kookt iedere dag. Daar heb ik<br />
enorm veel respect voor. Een betaalde<br />
baan is mogelijk, maar is het wenselijk?”<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
Arbeidsintegratie<br />
Werken is belangrijk voor een mens. Je wordt er zelfstandiger van en je doet<br />
actief mee aan het maatschappelijk leven. Veel van onze cliënten willen<br />
dolgraag een baan. Helaas is voor hen het vinden en het behouden van een<br />
baan niet eenvoudig. Alle cliënten met een vraag naar werk komen bij <strong>RADAR</strong><br />
binnen via het cliëntloket. Om een duidelijk beeld te krijgen van de cliënt<br />
volgt een assessement. Hieruit wordt duidelijk wat de cliënt kan, leuk vindt<br />
en waar zijn mogelijkheden liggen. Vervolgens heeft Arbeidsintegratie een<br />
gesprek met de cliënt en gaat op zoek naar een geschikte werkplek. Is die<br />
gevonden dan volgt een intensief inwerktraject. Vrijwilligerswerk of een<br />
betaalde baan? Dat hangt af van de druk die een cliënt aankan. Het is wel<br />
mogelijk dat een vrijwilliger op langere termijn doorstroomt naar een betaalde<br />
baan.<br />
Voor meer informatie over arbeidsintegratie, kunt u contact opnemen met<br />
het cliëntloket van <strong>RADAR</strong>, telefoon 043 – 350 7 350. Op de website van<br />
<strong>RADAR</strong> staan twee folders over arbeidsintegratie, deze kunt u als pdf<br />
downloaden.<br />
Downsyndroom Awareness<br />
Award 2006<br />
Award 2006<br />
Op 21 maart 2006, wereld Downsyndroom-dag,<br />
werd PPG-medewerkster<br />
Lilian Purnot op het kantoor van <strong>RADAR</strong><br />
in Maastricht in het zonnetje gezet.<br />
Lilian Purnot is door ouders van de<br />
stichting Down-syndroom (kern Zuid-<br />
Limburg) genomineerd voor de ‘Limburg<br />
Downsyndroom Awareness Award 2006’.<br />
In een toespraakje legden de heer en<br />
mevrouw Lemmens van de kern Zuid-<br />
Limburg uit dat Lilian door ouders is<br />
genomineerd vanwege haar specifieke<br />
kwaliteiten en bijdragen met beperking<br />
tot de stimulering van het gehandicapte<br />
kind. Dit uit zich in het goed kunnen<br />
luisteren en het geven van tal van goede<br />
adviezen. Lilian kreeg de bij de<br />
nominatie behorende ‘awareness taart’<br />
uitgereikt. Dit tot groot genoegen van<br />
haar collega’s.<br />
Opening Kdo&zo<br />
Opening Kdo&zo<br />
Op zaterdag 20 mei jl. is ‘kadowinkel en<br />
atelier’ Kdo&zo officieel geopend door<br />
Odile Wolfs, gedeputeerde Provinciale<br />
Staten. In bijzijn van vele genodigden<br />
opende zij de ‘speciale kassa’ van Kdo&zo<br />
die dankzij financiële steun van<br />
Mediaan/ABS uit Heerlen en Makosoft uit<br />
Bocholtz is aangeschaft. Hiermee kunnen<br />
cliënten op eenvoudige wijze afrekenen.<br />
Na de openingsspeech speelde de<br />
theatergroep 'Our Way' twee korte<br />
sketches met het toepasselijke thema<br />
'feest'. Bij Kdo&zo kan men terecht voor<br />
leuke aparte cadeautjes, die niet alleen<br />
gemaakt zijn bij AAC Ambark maar<br />
ook bij andere voorzieningen en zorginstellingen<br />
door het gehele land.<br />
Adres Kdo&zo: Hovenstraat 137<br />
Ubachs over Worms.<br />
Openingstijden: di-vr 10.00 - 17.30 uur<br />
en za 10.00 - <strong>16</strong>.00 uur.<br />
<strong>RADAR</strong>FLITS<br />
<strong>RADAR</strong>FLITS<br />
Lilian Purnot<br />
Etalage Kdo&zo<br />
Zweit veur Leid<br />
Zweit veur Leid<br />
Stichting Zweit veur Leid heeft zaterdag<br />
13 mei jl. een hardloop- en fietsevenement<br />
in Maastricht gehouden met<br />
als goed doel Doe Gewoon – eten en<br />
drinken. Met 123 lopers en 108 fietsers<br />
werd een record aantal deelnemers<br />
bereikt. De hardlopers legden een<br />
afstand af van 10 kilometers, de fietsers<br />
van 24 kilometer. <strong>RADAR</strong> kijkt met een<br />
tevreden gevoel terug op deze geslaagde<br />
en gezellige middag. Met de opbrengst<br />
van E 36.300,- kan de keuken van Doe<br />
Gewoon worden afbetaald. Wij danken de<br />
deelnemers, sponsors en vrijwilligers voor<br />
hun sportieve en financiële bijdrage.<br />
123 lopers en 108 fietsers tijdens het evenement van de stichting Zweit veur Leid<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong><br />
Opening Kdo&zo<br />
19
20<br />
<strong>RADAR</strong>FLITS<br />
<strong>RADAR</strong>FLITS Servicepagina<br />
Diploma-uitreiking PPG<br />
Diploma-uitreiking PPG<br />
Begin 2005 moest de afdeling Praktische<br />
Pedagogische Gezinsbegeleiding (PPG)<br />
van <strong>RADAR</strong>, vanwege de toenemende<br />
vraag naar ambulante opvoedingsondersteuning<br />
en gezinsbegeleiding,<br />
uitbreiden. In plaats van buiten de<br />
organisatie te werven, startten in mei<br />
2005 negen medewerkers van <strong>RADAR</strong> met<br />
een in-company cursus PPG. De intensieve<br />
opleiding is op 22 en 23 mei 2006<br />
afgesloten, na een zware periode van<br />
modules theorie, supervisie, stage en een<br />
eindwerkstuk. In aanwezigheid van oude<br />
en nieuwe collega’s, familie en docenten<br />
kregen de nieuwbakken PPG-ers uit<br />
handen van Marga Janssen, hoofddocent<br />
van de PPG-opleiding van VDO, hun<br />
diploma. Dankzij de inspirerende lessen,<br />
de diepgaande supervisie maar vooral<br />
ook dankzij de enorme inzet van de<br />
deelnemers, is de afdeling PPG een<br />
aantal geweldige medewerkers rijker.<br />
Logeerhuis Ravensbos<br />
Nieuwe locatie Logeerhuis<br />
Nieuwe locatie Logeerhuis<br />
Medio 2006 neemt <strong>RADAR</strong> een nieuwe<br />
logeerhuis in gebruik. Het oude logeerhuis<br />
voldeed niet meer aan de huidige normen.<br />
Het nieuwe logeerhuis is gevestigd in de<br />
landelijke omgeving van Arensgenhout en<br />
wel op Ravensbos 1A. Op 20 april 2006<br />
konden ouders en verwanten van de logés<br />
al een kijkje nemen in het prachtige<br />
gebouw, dat <strong>RADAR</strong> heeft overgenomen<br />
van de Paters oblaten OMI. Van de<br />
nieuwe locatie gaan zowel logeerhuis<br />
Treebeek, logeerhuis Rolduc als de<br />
weekendopvang van kinderdagcentrum ‘t<br />
Knoevelhöfke gebruikmaken. Ondanks de<br />
goede onderhoudsstaat van het gebouw,<br />
moeten nog wel enkele verbouwingen<br />
plaatsvinden. Hopelijk kunnen de eerste<br />
logés net voor de grote schoolvakantie in<br />
logeerhuis Ravensbos terecht. Momenteel<br />
wordt onderzocht of eventuele andere<br />
functies binnen <strong>RADAR</strong> ook gebruik<br />
kunnen maken van de nieuwe locatie.<br />
Afscheidsreceptie Marie-<br />
Antoinette Lahaye-Derrez<br />
Ondersteuningsfunctionaris<br />
cliëntenraden met<br />
vervroegd pensioen<br />
vervroegd pensioen<br />
Op 31 mei 2006 heeft Marie-Antoinette<br />
Lahaye-Derrez op een drukbezochte<br />
receptie afscheid genomen van <strong>RADAR</strong>.<br />
Zij gaat met vervroegd pensioen (OBUregeling)<br />
nadat zij op de kop af 11 jaar<br />
in dienst is geweest als ondersteuningsfunctionaris<br />
voor de cliëntenraden. Met<br />
name in de regio OZL heeft zij een<br />
belangrijke rol gespeeld bij het realiseren<br />
van cliëntenparticipatie door ouders en<br />
cliënten. Marie-Antoinette wordt<br />
opgevolgd door Marianne Korendijk.<br />
Benefietvoetbalwedstrijd<br />
Gemeente Maastricht - -<br />
Vinkenslag<br />
Vinkenslag<br />
Op 3 juni jl. heeft LEO Club Maastricht<br />
Europe een benfietvoetbalwedstrijd georganiseerd<br />
tussen de Gemeente Maastricht<br />
en Vinkenslag met als goede doel het<br />
Hiemelproject van <strong>RADAR</strong>. Dit project, dat<br />
zes jaar geleden in samenwerking met MEE<br />
is opgezet, biedt cliënten de mogelijk om<br />
1 x per maand op zondagmiddag een<br />
discomiddag te bezoeken in jongerencentrum<br />
d’n Hiemel in Maastricht. Tijdens<br />
de spannende voetbalwedstrijd in het<br />
stadspark was het Maastrichtse team<br />
vertegenwoordigd door prominenten uit<br />
Maastricht (o.a. Gerd Leers, Odile Wolfs,<br />
Willem Vermeend, Benoit Wesly, Jacques<br />
Costongs, Jo Cortenraed). Zij bleken<br />
echter niet opgewassen tegen de sportieve<br />
prestaties van de spelers van<br />
Vinkenslag. De uitslag werd bezegeld met<br />
een doelsaldo van 10-8 in het voordeel<br />
van Vinkenslag. Na afloop ontvingen alle<br />
spelers een medaille en een beker voor<br />
beide teams, gemaakt door de cliënten<br />
van de seniorengroep De Schakel.<br />
De opbrengst van dit evenement en de<br />
besloten feestavond (met een veiling<br />
van o.a. kunstwerken van galerie<br />
Ut Glaashoes) wordt gebruikt voor de<br />
organisatie van een aantal grotere<br />
evenementen in d'n Hiemel.<br />
Foto: Frans van den Broek<br />
Cliëntenvertrouwenspersoon<br />
Oostelijk Zuid-Limburg<br />
José Gommers<br />
T 043 - 364 37 43<br />
Cliëntenvertrouwenspersoon<br />
Heuvelland<br />
Marita van Daal<br />
T 06 – 50 64 42 09<br />
Colofon<br />
Echo is het informatieblad van <strong>RADAR</strong>,<br />
dienstverlening aan mensen met een verstandelijke<br />
beperking. Dit blad verschijnt<br />
vier keer per jaar en is geschreven voor<br />
ouders/vertegenwoordigers, medewerkers,<br />
vrijwilligers en externe relaties van <strong>RADAR</strong>.<br />
Redactie<br />
Elise Boonen (personeelsfunctionaris),<br />
Richard Lustermans (divisiemanager<br />
zorg), Maria Rutgers (divisiemanager<br />
Cliëntservices en externe betrekkingen),<br />
Deborah Heuts (medewerker PR en<br />
communicatie), Josette Driessen<br />
(staffunctionaris algemeen beleid) en Ira<br />
Leenders (secretaresse).<br />
Vertrouwenspersoon medewerkers<br />
Yvonne Stallenberg<br />
T 06 – 53 83 17 92<br />
Bedrijfsarts<br />
Arbodienst: Encare Arbozorg<br />
Sjo Köhlen<br />
T 043 – 325 77 99 (secretaresse Miranda<br />
Fiddelaers)<br />
Ontwikkeling en productie<br />
Broeder Jacob Communicatie,<br />
Valkenswaard<br />
Fotografie<br />
René Houben, Oirsbeek<br />
<strong>RADAR</strong><br />
Cartoon<br />
Wil Augustin<br />
Cliëntloket<br />
Het cliëntloket van <strong>RADAR</strong> is geopend<br />
op werkdagen van 8.30 tot 14.00 uur.<br />
Onze medewerkers staan u dan graag te<br />
woord. U kunt uw vragen ook altijd via<br />
e-mail stellen: cliëntloket@radar.org<br />
Het cliëntloket is gevestigd aan de<br />
Maasboulevard 1, 6211 JW in Maastricht.<br />
Het telefoonnummer is 043 – 350 7 350.<br />
Redactieadres Echo<br />
Ira Leenders<br />
<strong>RADAR</strong><br />
Maasboulevard 1<br />
6211 JW Maastricht<br />
T (043) 350 7 350<br />
F (043) 350 7 352<br />
E redactie.echo@radar.org<br />
© <strong>RADAR</strong><br />
Alle rechten zijn voorbehouden. Niets uit<br />
deze uitgave mag worden verveelvoudigd<br />
of openbaar gemaakt zonder schriftelijke<br />
toestemming van de uitgever.<br />
De redactieraad houdt zich het recht voor<br />
ter publicatie aangeboden stukken te<br />
weigeren of aan te passen. Alle namen en<br />
gegevens van mensen die een bijdrage leveren<br />
aan Echo zijn bekend bij de redactie.<br />
ISSN: 1571-9324<br />
<strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong> <strong>RADAR</strong> JUNI 2006 | <strong>ECHO</strong> <strong>16</strong>
Maasboulevard 1 6211 JW Maastricht T (043) 350 7 350 I www.radar.org