Interview met Michiel Hendryckx door Kristof Bohez - CC Nova ...

4. Interview
Michiel Hendryckx
kijkt naar zichzelf en zijn
beste werk in theatershow
“Zij weet het
niet, maar ik
heb een band
met Fabiola”
Ach, waar zijn die gezellige dia-avonden gebleven?
Dichterbij dan u denkt, want met Kijk en Luister trekt
Michiel Hendryckx naar de zalen voor anderhalf uur
lering en vermaak. De foto’s van de topfotograaf worden
gecombineerd met de flair van de tv-maker en verteller.
Afkruiden doen de anekdotes: “Ik heb Bill Gates niet
kunnen troosten.” Een voorproefje in zes beelden.
Door Kristof Bohez
60 jaar en drukker dan ooit
l Michiel Hendryckx wordt in november ’51 geboren in kustgemeente Adinkerke,
toen nog Meli-land. Zijn vader is architect, maar verzoent zich met de roeping van
zijn zoon: fotografie.
l Studeert aan de Gentse Academie, waar hij later ook doceert.
l Woont sinds1969 in Gent. Zijn lijfspreuk, geleerd in zijn jaren als docent, siert
een deur in zijn huis: Deemoed en Verwondering. Deemoed betekent zoveel als
nederigheid.
l Rekent Henri Cartier-Bresson, ondanks diens onvermogen tot deemoed, onvermijdelijk
bij zijn voorbeelden.
l Begin jaren negentig wordt Hendryckx ‘gepromoveerd’ van De Gentenaar naar
De Standaard. Het boekje Twee Ezels dat hij in zijn sabbatjaar schrijft, opent de
ogen van zijn bazen.
l Groeit uit tot gezaghebbend persfotograaf, met name voor De Standaard. Werkt
lang bij die krant, tot de pensioengerechtigde leeftijd in zicht komt.
l Heeft “nog meer werk dan vroeger” sinds hij zestig werd (“En ja, ik heb het lastig
gehad met die leeftijd.”). Werkt momenteel aan een fotoboek over het leven op
de grens van België en Frankrijk. En aan een project over de wereldtentoonstelling
van 1913 in Gent, in samenwerking met de stadsbibliotheek.
l Bracht de boeken Dolen, Het Mooiste Licht is Tegenlicht en Twee Ezels uit. Die
laatste titel beleefde al zijn zevende druk.
l Was al te zien in De Bende van Wim (2002) en Het Bourgondisch Complot (2005) ,
straks ook weer in het tv-programma Smaak (vanaf 13 februari op Een).
ii www.michielhendryckx.be
1985
1Arno
Parijs
“Ha, Arno. Heel mooi verhaal dat
vasthangt aan dit beeld. Het is genomen
in de Folies Bergère in Parijs. De
platenfirma achter TC Matic wilde nog
eens ultiem uitpakken en had journalisten
van over de hele wereld uitgenodigd
–naast wat schoon volk, natuurlijk.
Toen Arno daar opgetreden had –
fantàstisch optreden- begon hij ogenblikkelijk
de blondine in beeld te
versieren. Naast zanger was Arno toen
natuurlijk ook al wijvenzot. Het ging
zover dat alle Belgische journalisten op
zeker moment op de bus zaten, klaar
om terug naar huis te rijden, toen Arno
met die madame in het deurgat kwam
staan. ‘Moatjes, ik goa ier nog een poar
nachten bluven wè’. Hij is dus nog een
paar dagen in Parijs gebleven, al heb ik
achteraf gehoord dat het zéér slecht
afgelopen is met die romance. Hoe
“In dit beeld zit ook drama, zonder twijfel.
Kijk maar eens hoe die twee vrouwen,
beiden van zuiderse komaf, elkaar niet
kunnen luchten. Ik was daar, op de dag
van de dynastie, en in principe is het
vorstenpaar niet aanwezig tijdens die
huldiging van zichzelf, maar in 2006 viel
dat samen met 175 jaar vorstenhuis,
zodus... Uren zaten Fabiola en Paola
naast elkaar, geen bakkes hebben ze
tegen elkaar gezegd. Beiden hebben ze
nochtans het koude noorden opgezocht
voor troon en liefde, beiden zagen ze die
dag Jo Lemaire -heel mooi- zingen. Maar
niks dus. En dat spreekt uit dit beeld.
Ze weet het wellicht niet, maar ik heb een
speciale band met Fabiola. Ik heb haar al
tijdens vele gelegenheden kunnen fotograferen.
Telkens probeer ik haar in de
lens te doen kijken en tot dusver is het
àltijd gelukt. Die keer had ik een zware
telelens nodig. Eentje die jammer genoeg
ook laat zien hoe Fabiola’s fond de teint
toch wel schabouwelijk aangebracht is.
In het gezicht wel, maar niet in de hals.
Begrijp me niet verkeerd: ik heb respect
voor die vrouw. Eén keer mocht ik haar
fotograferen tijdens een bezoek aan
zwaar verbrande mensen in het UZ van
Gent. Nog voor we daar aan de slag
gingen, kwam Fabiola op de fotografen
afgestapt. Ze zei goeiendag en zei dat ze
zaterdag 4 en zondag 5 februari 2012
slecht weet ik niet precies, ik zal het
Arno eens vragen als ik hem zie.
Het mooie aan dit beeld is, vind ik, dat
het veel heeft van een tableau vivant. Je
ziet Arno die zich net opgefrist heeft, je
ziet mijn flits niét in de spiegel, en wat
ik ook zie maar jij wellicht niet, is dat
die dame aan de rechterkant een masker
draagt. Bovendien deed ze teken
dat ze niet gefotografeerd wou worden.
Waarom heb ik nooit geweten. (lachje)
Ik heb het toch gedaan. Het was 1985.
TC Matic stond aan het einde van zijn
verhaal, ik aan het begin van mijn
carrière. In 1975 ben ik beginnen
werken bij De Gentenaar. Mijn leraars
aan de academie vonden het destijds
niet kunnen dat ik mijn talent ‘verspilde
aan krantenpapier’. Maar ik wou dat
net doen. Nog meer omdat ze dat
zegden.”
Koningin
Fabiola
2006 4
gerust op de foto wou -niet graag, maar
het is een deel van haar job- maar tegelijk
vroeg ze om de privacy van de patiënten
te bewaren. Dat vond ik groots van haar.
Fabiola is erg intelligent. Ze spreekt beter
Nederlands dan Boudewijn ooit gedaan
heeft. En ze is grappig, kijk maar naar de
beelden met de appel op haar hoofd,
verwijzend naar de kruisboog die haar
bedreigde.
Nee, ik was er niet bij tijdens dat defilé op
de nationale feestdag. Ik heb dat beeld
dus niet. Dat kan gebeuren, dat je iets
mist. Ik ben dan gezond jaloers op collega’s
die het beeld wel hebben. Veel erger
is dat je er zelf bij bent, en toch het
moment mist. Dat is me één keer heel
flagrant overkomen. De grote Bill Gates
kwam een dag Brussel bezoeken en ik
mocht hem de hele tijd exclusief volgen.
Alles ging goed, tot die ene kerel een taart
in het gezicht van Gates plantte. Op dat
moment had ik me net even omgedraaid
om mijn weg te zoeken in de zaal, ik zag
het nog net gebeuren over mijn schouder.
Verschrikkelijk. (eventjes stil) Ik heb dan
maar het gezicht van Bill Gates helpen
afkuisen, met de woorden dat het in
België ook een compliment kan zijn als je
een taart in het gezicht krijgt. Ik had niet
de indruk dat hij daardoor getroost was.
Ik ook niet.”

5
2
1995
Brandenburg
“Je komt wel eens ergens als fotograaf. In de voormalige DDR bijvoorbeeld,
waar de krant toen nog een correspondent had rondlopen. Een vrouw was dat,
die me meenam naar verschillende opdrachten. Op zeker moment zijn we
daar door het landschap aan het autorijden als ik plots die strepen op de bomen
zie, zo ongeveer op ooghoogte vanuit de wagen gelijk met het grasveld. Stop!
riep ik onmiddelijk tegen die correspondente. Ik zag meteen het beeld, al kan
ik tot op de dag van vandaag niet verklaren waar de kracht ’m precies zit.
Zeer eigenaardig, maar deze foto is buiten mijn wil uitgegroeid tot een van de
publiekslievelingen -onterecht, vind ik. Het is me beginnen dagen toen er in
1997 een overzichtstentoonstelling was in Antwerpen, met ondermeer dit
beeld, ergens in een hoekje. Ik was op vakantie in Zuid-Frankrijk en kreeg van
de organisatie van de expo te horen dat ’het beeld met die boom’ tot beste foto
uitgeroepen was. Bijna 50.000 mensen hadden dat zo aangegeven op een
formuliertje. Tja. Ook nu nog spreekt dat beeld tot de verbeelding. Recent nog
een aanvraag van een Nederlands bedrijf gekregen, om de foto te commercialiseren
op posterformaat. Ik weet nog niet wat ik ga doen.”
1989
Verdun-sur-le-Doubs
“Arno was natuurlijk niet de enige die oog had voor vrouwelijk
schoon. Ik heb ook mooie vrouwen gekend. De
naam van de vrouw in beeld staat er niet bij, nee. Mijn
toenmalig lief is nog altijd een vriendin. Ik ben zelfs peter
van haar kindje.
Mooie billen, hé? En niks geënsceneerd, alles gefotografeerd
zoals het toen daadwerkelijk wàs –da’s een eigenschap
die ik apprecieer bij fotografen. Het hotel bestaat
nog, dat weet ik van mijn tochten door Frankrijk. Ik heb al
véél tochten door Frankrijk ondernomen, voor het nieuwe
tv-programma Smaak dat straks op Een komt. Ik herinner
me één keer dat ik over de vloer kwam bij een Frans gezin;
die mensen waren nogal argwanend. Maar gaandeweg
heb ik –temeer omdat ik goed Frans spreek- die mensen
kunnen overtuigen met mijn reisverhalen. Op het einde
van de avond, de wijn vloeide rijkelijk, hingen die Fransen
aan mijn lippen. Ik zit er dus niet mee in om straks op een
podium te staan en te vertellen over mijn foto’s. Ik vind
mezelf een zeer goeie verteller. Al heeft Wim Opbrouck me
mee overtuigd om die voorstelling in elkaar te steken. En
ook al is het waar dat dit beeld niet geprojecteerd wordt. Ik
heb me voorgenomen om niet langer dan anderhalf uur te
vertellen. Tussendoor is er trouwens muziek. Werk van
enkele van mijn favoriete artiesten, zoals Tom Petty en Neil
Diamond. Solitary man, van die laatste. De jongeren
kennen dat misschien van Johnny Cash.”
3
6
“De laatste foto is er een van mijn zoontje, met op de
achtergrond zijn moeder. Het is zeker een van mijn
beste beelden van Louis. Alles zit erin wat ook in dat
kind zit. Vrolijkheid, optimisme, noem maar op. Als
twee kindjes vechten in de klas, zal Louis de eerste
zijn om hen uit elkaar proberen te halen. Het is een
heel mooi kind en toch probeer ik het fotograferen te
beperken. Een korte sessie, zo om de twee maanden.
Dat volstaat. Want voor je ’t weet verliest een kind
zijn spontaniteit voor de lens en gaat het smoelen
trekken. Waarom doe je dat? vraag ik dan aan Louis.
Gefotografeerd worden is natuurlijk een overtreffende
trap van aandacht, en dat hoeft niet zo te zijn
voor zo’n jong iemand. Neen, in het algemeen fotograferen
de mensen hun kinderen veel te vaak.
Van mij moet Louis later zeker geen fotograaf worden,
hij mag doen wat hij wil. Ik ga hem onvermijdelijk
wel wat bijbrengen over beeldtaal. Het is nodig,
me dunkt. Nooit was de beeldendiarree groter dan
vandaag. We worden overdonderd, op onze iPhones,
op tv, in de straat. Er zijn meer beelden dan ooit rond
ons, maar we kijken amper. In het onderwijs moeten
we daar iets mee doen, vind ik. Zelf doe ik dat al, door
zoveel als mogelijk in te gaan op vragen van studen-
2002
“Wim is een vriend. Pas op, ik ben gierig met het label ‘vriendschap’,
maar bij Wim kan je dat wel zeggen. Als je samen een tijd
onderweg bent met de moto, dan smeedt dat een band. Dan krijg
ik de kwalijke kantjes van mijn medereizigers te zien, en zij die
van mij. Ik kan heel druk zijn, dat is zeker een klein kantje van mij.
Wat Wim betreft, kan ik onthullen dat er een klein meisje in die
vent zit. Iemand kwetsbaar, zeg maar. Je ziet het aan de manier
waarop hij kijkt. Op dit beeld weliswaar als een acteur: in de lens,
en toch weer niet echt in de lens. De foto is genomen bij Wim thuis,
waar voor alle duidelijkheid géén bloemetjesbehang hangt. De
achtergrond is een matras die we tegen de muur gezet hebben. En
daarvoor mocht Wim zich verkleden. Hij ziet eruit als een
Romein, vind je niet? Of als Sidonia. (lacht) Onder dat deken was
hij trouwens naakt. Ik zie dat graag; een acteur die niets anders
dan een deken en zijn expressie nodig heeft om wat drama op te
roepen.”
2007
Wim
Opbrouck
Louis &
Geertrui
ten om mee te werken aan projecten. Ik volg de
jonge, veelbelovende fotografen in ons land. Jimmy
Kets en Bieke Depoorter zijn bijvoorbeeld twee
talenten. Al stoort het me soms dat jong geweld er
makkelijk een kleurtje bijdoet, achteraf. Ik heb het
meer voor straight photography, beelden waarvoor
niet geposeerd is ook.
Soms is het natuurlijk wel beter om wat pose te krijgen.
Zoals in mijn beeld van twee frituuruitbaters in
hun kot, voor zo’n typische ’wachtgevel’ -een gevel
die als het ware wacht om een aanpalend gebouw te
krijgen. Die twee mensen staan daar in hun mobiele
kot De Snelle Snack en vatten een heel Vlaams
gevoel. Dat beeld zou je eens moeten zien. Of wacht,
kom gewoon kijken naar de voorstelling. Wil je dat
graag? Dat hoor ik graag. Je zal je niet vervelen. Ik
ben een zeer goeie verteller. En ik ga één liedje proberen
mee te zingen met de band.”
i i ’KijkieniLuister’,ivaniMichieliHendryckxieniTheiDarkiRu-
moursi(oa.iAxliPeleman,iGeertiVerdickt)ivanafi17ifebruariiopi
tourneeidooriVlaanderen.iPremièreiiniCCiCasinoivaniBeringen,i
daarnaiondermeeriiniTienen,iLier,iTernat,iLanakenieniGent.iAllei
data:iwww.maandacht.be/kijk-en-luister