Specialist in presenteren met Diasec - Wilcovak

40 PF 3-2008 FOTOGRAFIE
De hier beschreven
werken zijn te
bewonderen bij de
volgende gelegenheden:
Miles Aldridge
Acid Candy
Reflex New Art Gallery
Amsterdam
19 april t/m 7 juni
Go China
Groninger museum
23 maart t/m
26 oktober
© Miles Aldridge, The
Vagaries of Fashion:
Vogue Italia
Courtesy Reflex New Art
Gallery
waardig opvolger van het bedrijf, en Erik wil eigenlijk ook wel weer terug
naar z'n Drentse geboortegrond. Na een periode van vijf jaar samengewerkt
te hebben, nemen Erik en zijn vrouw Sandra het bedrijf in 2007
over. Ook zij moesten hun opwachting maken in Lausanne, ditmaal bij
de weduwe van de inmiddels overleden Heinz Sovilla-Brulhart. "Een echt
warme ontvangst", dat herinneren ze zich nog goed. "We hebben een
hele dag zitten praten en we houden nog steeds goed contact. De weduwe
bewaakt het 'geheim' goed, ze noemt dat zelf haar 'Coca Cola recept',
maar ze heeft wel wat problemen met de zakelijke invulling. Zo
zijn we nu bezig om hier in Hoogeveen een trainingscentrum te worden
voor nieuwe licentiehouders, omdat zij eigenlijk niet zo goed weet hoe
ze dat moet aanpakken."
Als ik later het bedrijf zelf bezoek, valt me op dat het zo klein behuisd
is. Ergens op het industrieterrein werken de mensen van Wilcovak in
een veel te klein atelier aan enorm grote prints van Miles Aldridge voor
een expositie in de Reflex New Art Gallery en de expositie Go China
voor het Groninger Museum. De studio staat vol met grote montagetafels
voorzien van een wals. Het is soms passen en meten om die
grote platen te verplaatsen. Erik Stoffers legt uit dat ze bezig zijn met
een ander pand en dat het inderdaad soms behelpen is. In het naastgelegen
magazijn staan twee grote zaagtafels en een stellingkast met
grote platen plexiglas en dibond. "Het plaatmateriaal heeft een maximale
afmeting van twee bij vier meter, dus dat is de grootste maat die
we kunnen verwerken", legt Erik uit. "We hebben wel eens groter gemaakt,
maar dan moet je gaan monteren en dat is lastig. Het grootste
probleem bij zulke afmetingen zit in het doorbuigen van het materiaal.
Standaard monteren we Diasec-materiaal op een aluminium frame,
dat in de hoeken met klinknagels wordt vastgezet. Daarmee krijgt het
stevigheid en hangt de plaat een aantal centimeters van de muur."
Bij het monteren wordt de foto met de beeldzijde op transparant of
gematteerd plexiglas geplakt, maar over de gebruikte materialen mag
Erik uiteraard niet veel vertellen. Die plaat plexiglas met opgeplakte
foto wordt vervolgens op 4mm dik dibond gelijmd, waarachter dan het
aluminium frame wordt geplakt. Het geheel wordt op de zaagtafel
schoon gesneden en zo ontstaat een aflopende foto die zo op het eerste
gezicht in plexiglas lijkt gegoten. Het geheel is dus volledig luchtdicht
en de gebruikte lijmen zorgen ervoor dat de foto absoluut niet
gaat bobbelen of trekken. Het plexiglas geeft een diepe glans en een
verhoogde contrastindruk en inderdaad, de kleurrijke foto's van Miles
Aldridge komen zo nog beter tot hun recht. Volgens Erik is het het allermooist
als je Cibachrome-prints in Diasec afwerkt: "Dan heb je echt
een prachtige presentatie..."
Houdbaarheid
Naast het feit dat het fotomateriaal luchtdicht wordt gesandwiched
tussen de plexiglasplaat en het dibondmateriaal, houdt het
acrylaat ook schadelijke UV-straling tegen, zodat foto's minder snel
verkleuren. Volgens het patent van Heinz Sovilla wordt vanwege
het uitdrogen van de luchtdicht gesealde foto het aandeel zuurstof
en watermoleculen verminderd, waardoor er minder ozon wordt
geproduceerd zodat de schadelijke UV-straling minder grip heeft
op het verouderingsproces. De gebruikte rubberlijm en de primer
bevatten een chemisch stabiele samenstelling, waardoor verkleuring
van de lijm zelf niet aan de orde is. Het materiaal is bestand
tegen temperatuurschommelingen en wisselende luchtvochtigheid.
In een artikel van het American Institute for Preservation
wordt de Diasec face-mounting techniek nader bekeken en onderzocht.
Het Instituut stelt dat het patent in essentie klopt, maar zet
hier ook een paar vraagtekens bij. Zij menen dat alle luchtdicht afgesloten
presentatietechnieken in ieder geval het gevaar bevatten
dat de chemicaliën van een slecht gespoelde print eveneens opgesloten
worden en op den duur het werk zouden kunnen beschadigen.
Daarnaast waarschuwen ze conservatoren om met grote
omzichtigheid te werk te gaan bij het reinigen van stof omdat
acrylaat nogal gevoelig is voor krassen. Op verschillende werken
zijn typisch cirkelvormige krassen aangetroffen, die het gevolg zijn
van zeemen. Daarbij moet de conservator zich wel bedenken dat
een in Diasec afgewerkte foto in z'n geheel een object is geworden
en het hier niet een losse bescherming betreft. Het feit dat het instituut
de techniek zo serieus onderzoekt, is natuurlijk te danken
aan de populariteit. In veel musea staat dan ook vol trots bij de
werken vermeld dat het hier een Diasec-afwerking betreft.
Nu veel kunstenaars en musea de weg naar Hoogeveen hebben gevonden,
ontstaan er volgens Erik ook nieuwe uitdagingen. Steeds
vaker krijgen ze inkjetprints aangeboden en daarbij kunnen zich
wel problemen voordoen. Hij laat een paar tests zien waarbij diverse
inkjetpapieren met de beeldzijde op plexiglas zijn geplakt. Bij
veel papieren laat de beeldlaag die de inkt bevat los van het papier,
en zit het beeld vastgeplakt aan het plexiglas. Alleen bij Photoragpapieren
lijkt het goed te gaan. Ander inkjetmateriaal zal eerst
moeten worden voorbehandeld met een coating om ze in Diasec te
kunnen monteren. Gelukkig leveren de meeste klanten hun werk in
dergelijke grote formaten nog altijd als traditionele print aan.
Meer informatie www.wilcovak.nl