12.09.2013 Views

Leeftijd, periode, cohort en... de toekomst - Netherlands Society for ...

Leeftijd, periode, cohort en... de toekomst - Netherlands Society for ...

Leeftijd, periode, cohort en... de toekomst - Netherlands Society for ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

van <strong>de</strong> econoom Thomas Schelling. Twee para-<br />

chutist<strong>en</strong> zijn geland in vijandig gebied. Het is<br />

e<strong>en</strong> geaccid<strong>en</strong>teerd terrein met weg<strong>en</strong>, rivier<strong>en</strong>,<br />

gebouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> brug. Hoe kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong> parachu-<br />

tist<strong>en</strong> elkaar vind<strong>en</strong>? Volg<strong>en</strong>s Schelling moet<strong>en</strong><br />

<strong>de</strong> parachutist<strong>en</strong> op zoek naar e<strong>en</strong> focal point,<br />

e<strong>en</strong> uniek k<strong>en</strong>merk van het terrein. In Schellings<br />

voorbeeld is dat <strong>de</strong> brug. De vraag is nu wat <strong>de</strong><br />

twee parachutist<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> do<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />

winkelstraat, e<strong>en</strong> homog<strong>en</strong>e ruimte waarin ge<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong>kel focal point te bek<strong>en</strong>n<strong>en</strong> valt. Het r<strong>en</strong><strong>de</strong>z-<br />

vous zoekprobleem betreft juist dit soort ruimt<strong>en</strong>.<br />

Formulering van het probleem<br />

Het oorspronkelijke probleem van Alpern betreft<br />

r<strong>en</strong><strong>de</strong>z-vous op e<strong>en</strong> lijn, het is dus eer<strong>de</strong>r e<strong>en</strong><br />

winkelstraat dan e<strong>en</strong> terrein met parachutist<strong>en</strong>,<br />

waarbij <strong>de</strong> person<strong>en</strong> zich beweg<strong>en</strong> met begr<strong>en</strong>s<strong>de</strong><br />

snelheid. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is <strong>de</strong> lijn begr<strong>en</strong>sd, <strong>de</strong> zoek-<br />

ruimte is e<strong>en</strong> interval. De person<strong>en</strong> will<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

verwachte ontmoetingstijd minimaliser<strong>en</strong>. Dit<br />

is e<strong>en</strong> continu probleem, dat kan word<strong>en</strong> gedis-<br />

cretiseerd. De twee person<strong>en</strong> bevind<strong>en</strong> zich dan<br />

in e<strong>en</strong> discreet interval met e<strong>en</strong> onev<strong>en</strong> aantal<br />

punt<strong>en</strong>, g<strong>en</strong>ummerd van 0 tot <strong>en</strong> met 2n-2 zoals<br />

in Figuur 1.<br />

In elke tijdstap kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong> spelers zich ver-<br />

plaats<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> buurpunt, sterker nog, ze moe-<br />

Figuur 1.<br />

18<br />

STAtOR juni 2010|2<br />

t<strong>en</strong> dat ook. Op tijd 0 bevind<strong>en</strong> <strong>de</strong> person<strong>en</strong> zich<br />

op e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> g<strong>en</strong>ummerd punt. Op tijd 1 verplaat-<br />

s<strong>en</strong> ze zich naar e<strong>en</strong> onev<strong>en</strong> punt <strong>en</strong> op tijd 2 zijn<br />

ze weer terug op e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> punt, etc. Op die manier<br />

krijg<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> discretisatie van het continue pro-<br />

bleem, waarbij ervoor is gezorgd dat bei<strong>de</strong> perso-<br />

n<strong>en</strong> niet over elkaar he<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> spring<strong>en</strong>. Deze<br />

discretisatie is afkomstig van John Howard [3], die<br />

heeft aangetoond dat dit e<strong>en</strong> correcte b<strong>en</strong>a<strong>de</strong>ring<br />

geeft van het van het continue r<strong>en</strong><strong>de</strong>z-vous pro-<br />

bleem als n naar oneindig gaat.<br />

Er zijn twee vorm<strong>en</strong> van het r<strong>en</strong><strong>de</strong>zvous-pro-<br />

bleem: asymmetrisch <strong>en</strong> symmetrisch. In het<br />

asymmetrische geval mog<strong>en</strong> <strong>de</strong> person<strong>en</strong> elk e<strong>en</strong><br />

eig<strong>en</strong> strategie volg<strong>en</strong>. De moe<strong>de</strong>r in <strong>de</strong> winkel-<br />

straat kan bijvoorbeeld gaan zoek<strong>en</strong> terwijl <strong>de</strong><br />

dochter op haar plaats blijft. In het symmetrische<br />

geval krijg<strong>en</strong> <strong>de</strong> person<strong>en</strong> <strong>de</strong> restrictie dat ze e<strong>en</strong><br />

id<strong>en</strong>tieke strategie moet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>. De parachu-<br />

tist<strong>en</strong> van Schelling gedrag<strong>en</strong> zich symmetrisch,<br />

want ze gaan allebei op zoek naar <strong>de</strong> brug. Merk<br />

op dat e<strong>en</strong> wacht<strong>en</strong>d kind in onze discretisatie<br />

noodgedwong<strong>en</strong> he<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer moet spring<strong>en</strong><br />

tuss<strong>en</strong> twee punt<strong>en</strong>. Deze wait-<strong>for</strong>-mummy strate-<br />

gie kan effectief zijn in het asymmetrische geval.<br />

In het symmetrische geval zou het leid<strong>en</strong> tot<br />

twee spelers die op elkaar blijv<strong>en</strong> wacht<strong>en</strong>. Het is<br />

gebruikelijk om te sprek<strong>en</strong> van ‘spelers’, in plaats<br />

van person<strong>en</strong>. Het r<strong>en</strong><strong>de</strong>z-vous probleem komt uit<br />

<strong>de</strong> speltheorie.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!