NIEUWSBRIEF - herstelrecht

NIEUWSBRIEF - N°1/112
respondenten waren ontevreden
met de uitkomst van de herstelge-
richte tussenkomst (omdat er geen
geschreven (financieel) akkoord
werd bereikt, omdat de dader de
verantwoordelijkheid voor de feiten
had afgewimpeld of omdat hij on-
voldoende had geantwoord op de
vragen van het slachtoffer). De on-
tevredenheid met de uitkomst deed
echter geen afbreuk aan de algeme-
ne tevredenheid met deelname.
Bovendien bleken de 9 responden-
ten die ontevreden waren met de
Bron: www.hbvl.be - Tekenaar Palix
uitkomst de verantwoordelijkheid
daarvoor te leggen bij de dader, niet
bij de bemiddelaar of de interventie.
Dit versterkt de idee dat, in over-
eenstemming met de theorie van de
procedurele rechtvaardigheid, de
uitkomst en de procedure onafhan-
kelijk van elkaar beoordeeld wor-
den.
In de interviews konden verschillen-
de elementen worden onderschei-
den die bijdragen aan de tevreden-
heid met de herstelgerichte proce-
dure. Het belang van betrokkenheid
en inspraak was bijvoorbeeld zeer
groot. De respondenten hadden
daardoor het gevoel dat ze controle
hadden over hun deelname. Ze ap-
precieerden dat de nadruk gelegd
werd op een vrijwillige deelname.
De keuze om deel te nemen kon
bovendien gemaakt worden dankzij
duidelijk informatie over de inter-
ventie. Ook de mogelijkheid om een
initiële weigering om deel te nemen
te herzien of om de interventie stop
te zetten werd gewaardeerd. Daar-
naast had men het gevoel dat ook
binnen de uitvoering van de proce-
dure keuzes gemaakt konden wor-
den, die het gevoel van grip op de
interventie bekrachtigde. Men had
de keuze om de dader al dan niet
persoonlijk te ontmoeten en de
mogelijkheid om de inhoud van de
communicatie met de dader te stu-
ren (bijvoorbeeld om bepaalde on-
derwerpen te vermijden tijdens de
Suggnomè vzw v o o r r e c h t v a n s p r e k e n 6
communicatie met de dader).
De waardering van de actieve be-
trokkenheid was ook geassocieerd
met het belang zich vrij te kunnen
uitdrukken. Het was in de herstelge-
richte interventie dat men de kans
had om aan de dader duidelijk te
maken wat de gevolgen van het
misdrijf waren of om bepaalde
waarden en normen te bestendigen
die de dader overtreden had. Er was
ook de kans om vragen te stellen
over zaken die niet aan
bod kwamen in het ge-
rechtelijk dossier of in de
rechtszaak en waarop
alleen de dader ant-
woord kon geven. Het
was bovendien in de in-
formele setting van de
herstelgerichte interven-
tie dat de dader bereid
was bepaalde details te
onthullen (omdat het
geen impact had op de
strafrechtelijke uitspraak
of de uitvoering van de
straf). Het krijgen van
antwoorden gaf de res-
pondenten voldoening.
Men waardeerde ook de
kans om in dialoog te
treden met de dader.
Men wilde niet alleen
gehoord worden door de
dader; men wilde in ge-
sprek gaan met de dader
en observeren of hun getuigenis
indruk maakte op de dader. Op die
manier kon men zich ervaren verze-
keren dat de dader begreep welke
impact zijn daden hadden, in de
hoop dat daardoor de kans op reci-
dive verkleinde. Het dynamische
aspect van de interacties met de
dader was daarom cruciaal.
Vervolgens ervoeren respondenten