Epidemiologisch bulletin nummer 3 2005 - Academische Werkplaats ...

epidemiologie
In 1998 ging in Nederland het onderzoek naar de effectiviteit
van heroïne op medisch voorschrift van start. De
resultaten van dit onderzoek, die in 2002 door de Centrale
Commissie Behandeling Heroïneverslaafden
(CCBH) werden aangeboden aan de minister van VWS,
toonden aan dat behandeling van heroïne in combinatie
met methadon effectiever was dan de standaard methadonbehandeling
bij chronisch, therapieresistente heroïneverslaafden.
Op grond van dit onderzoek deed de
CCBH de aanbeveling om gecontroleerde medische
heroïneverstrekking in Nederland structureel te introduceren
als laatste farmacotherapeutische interventie voor
deze doelgroep en de aanvraag voor registratie van
heroïne als geneesmiddel voor deze doelgroep te bevorderen.
In onderstaand artikel worden de bevindingen uit
het tot dusverre in Nederland verrichte onderzoek
samengevat en wordt ingegaan op de huidige stand van
zaken met betrekking tot de behandeling van chronisch,
therapieresistente heroïneverslaafden met heroïne op
recept.
Voorafgaand aan het onderzoek
In 1995 adviseerde de Gezondheidsraad de regering
om door middel van een medisch-wetenschappelijk
onderzoek de effectiviteit en schadelijkheid vast te
stellen van het voorschrijven van heroïne aan chronisch
heroïneverslaafden die niet of onvoldoende
reageren op de beschikbare medicamenteuze behandelingen,
in Nederland met name de methadon
onderhoudsbehandeling (‘therapieresistente heroïneverslaafden’)
(1). In reactie op dit advies installeerde
de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in
1996 de Centrale Commissie Behandeling Heroïne-
2 epidemiologisch bulletin, 2005, jaargang 40, nummer 3
Heroïne op medisch voorschrift:
resultaten na twee jaar en stand
van zaken
V.M. Hendriks, P. Blanken, W. van den Brink, J.M. van Ree
verslaafden (CCBH), met als taak het onderzoek te
ontwikkelen en uit te voeren. Na goedkeuring door de
Kerncommissie Ethiek Medisch Onderzoek (KEMO)
werd het onderzoeksprotocol in 1997 aangeboden aan
de minister van VWS en daaropvolgend besproken in
de Tweede Kamer. In 1998 werd begonnen met de
uitvoering van het onderzoek in Amsterdam en Rotterdam
en vanaf 2000 ook in Den Haag, Groningen,
Heerlen en Utrecht.
In Den Haag werd (en wordt) de behandeling met
heroïne op medisch voorschrift uitgevoerd door Parnassia
Psycho-medisch centrum. Het Parnassia Addiction
Research Centre (PARC) was verantwoordelijk
voor de uitvoering van het ‘Haagse deel’ van het landelijke
onderzoek. Zoals ook in een aantal andere
deelnemende steden bleek het vinden van een
geschikte lokatie voor de heroïnebehandeling in Den
Haag geen eenvoudige opgave. Zo vond er in 1999
een informatieavond plaats in de Notenbuurt, waarop
veel buurtbewoners protesteerden tegen de komst van
de heroïneverstrekking naar een tijdelijke lokatie op
het terrein van Parnassia aan de Albardastraat. Mede
op basis van het succesvol functioneren van de behandelunit
werd recentelijk een inpandige verstrekkingsunit
op ditzelfde terrein geopend.
In een eerder artikel in het Epidemiologisch Bulletin
werden achtergrond en opzet van het onderzoek naar
heroïne op medisch voorschrift beschreven (2). In het
huidige artikel wordt ingegaan op enkele resultaten
uit vervolgonderzoek dat de CCBH heeft verricht
naar heroïne op medisch voorschrift.
Over de auteurs:
dr. V.M. Hendriks, psycholoog, hoofd van het Parnassia Addiction Research Centre, Parnassia Psycho-medisch centrum in Den Haag
en senior onderzoeker bij de Centrale Commissie Behandeling Heroïneverslaafden; drs. P. Blanken, psycholoog, senior onderzoeker bij
het Parnassia Addiction Research Centre, Parnassia Psycho-medisch centrum in Den Haag en onderzoeker bij de Centrale Commissie
Behandeling Heroïneverslaafden; prof.dr. W. van de Brink, arts-epidemioloog, hoogleraar Klinische Epidemiologie Verslavingszorg bij
het Academisch Medisch Centrum van de Universiteit van Amsterdam, directeur van het Amsterdam Institute for Addiction Research
en directeur onderzoek van de Centrale Commissie Behandeling Heroïneverslaafden; prof.dr. J.M. van Ree, farmacoloog, hoogleraar
Psychofarmacologie bij het Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen van de Universiteit Utrecht en voorzitter van de Centrale
Commissie Behandeling Heroïneverslaafden.