Antichristelijke psychiatrie en de goede pastorale counseling

Veel patiënten, die wegens verslavings- of psychiatrische problemen zijn opgenomen
in seculiere instellingen, hebben het verzameletiquette borderline gekregen. Het is in
de psychiatrie een verzamelvat voor hen die niet voldoen aan de criteria van andere
persoonlijkheidsstoornissen. Men heeft berekend dat borderline de Nederlandse
samenleving twee miljard euro per jaar kost.
Een borderliner is te herkennen aan extreme stemmingswisselingen en impulsief
gedrag. Vaak liggen er geestelijke problemen aan ten grondslag. Het zijn de
geestelijke problemen van een pijnlijke ziel.
Borderline kenmerkt zich door sterke wisselingen in gedachten, stemmingen en
gedrag. Bijkomende verschijnselen zijn vaak angsten en depressies.
Volgens het Trimbos-instituut lijden ongeveer 100.000 mensen in Nederland aan
borderline. Het kunnen er meer zijn, omdat borderline vaak niet wordt herkend. Het
komt vooral voor in de leeftijd van 20 tot 30 jaar, waarbij chronische instabiliteit
kenmerkend is. Daarna wordt men in de regel meer stabiel. De symptomen
verdwijnen vaak bij het ouder worden. Hieruit blijkt trouwens al dat het geen
biochemische aangeboren afwijking of hersenziekte is geweest.
Borderline betekent in het Nederlands ‘grens’. We kunnen over de grens van het
normale functioneren gaan door emotionele beschadigingen, stress en burnout.
Verdwijnt de stress door verbeterde omstandigheden, dan verdwijnen ook de
borderline symptomen. Er zijn mensen die qua karakter stressfiguren zijn.
Mensen die zijn opgenomen in een instelling hebben vaak (ook) de diagnose
borderline. Bij de verslaafden onder hen is dat 5 tot 22% en onder de psychiatrische
patiënten 6 tot 63%. Door de verschillende onderzoekmethoden lopen de cijfers
nogal uit elkaar.
Borderliners zijn enorm impulsief, regeren extreem en denken vaak zwart-wit. Ze
kunnen moeilijk relaties onderhouden en wisselen ook sterk in hun vriendschappen.
De impulsiviteit uit zich bij vrouwen nogal eens in eetbuien (aan de andere kant is er
natuurlijk ook het gevaar van anorexia). Het impulsieve gedrag leidt bij mannen vaak
tot alcohol- en druggebruik.
10.9 Hedonisme en borderline
Borderline kan niet goed worden vastgesteld bij oudere jongeren tot 20 jaar. Men
denkt dat dit komt omdat ze zich vanwege hun ontwikkelingsfase in combinatie met
de emotionele problemen op een ‘borderline manier’ kunnen uiten. Dit is inderdaad
kenmerkend voor puberteitsproblemen, waarin jongeren emotioneel nog instabiel en
geestelijk nog zoekend zijn. In onze tijd worden de meeste mensen later volwassen
en men geeft zelfs al aan dat de jeugd kan duren tot ca. 30 jaar.
We dienen te onderzoeken waarom puberteitsproblemen en onvolwassen, labiel
gedrag blijven voortduren tot 27-30 jaar. Dit komt naar voren in het hoofdstuk ‘De
strijd om de jeugd’. Veel postmoderne, individualistische jongeren zijn
levensgenieters en willen steeds weer uit hun dak gaan, liefst iedere week.
Door de invloed van de welvaart en het individualisme hebben veel jongeren een
hedonistische levensstijl. Het Griekse woord ‘hèdonè’ betekent ‘genot’. Een hedonist
is iemand die zintuiglijk zoveel mogelijk wil genieten, zonder zich om andere te
bekommeren. De geest van de eeuw, ‘doe wat je wilt, wat voor jou goed en lekker
voelt’, heeft hem veroverd. Het is het moderne epicurisme.
12