overspannende draagconstructies in gevels van ... - KNB
overspannende draagconstructies in gevels van ... - KNB
overspannende draagconstructies in gevels van ... - KNB
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Bijlage 2<br />
Prefab en IFD bouwen<br />
D<br />
e meeste <strong>van</strong> de hedendaagse prefab<br />
bouwsystemen zijn terug te voeren naar<br />
ideëen die <strong>in</strong> de dertiger jaren <strong>van</strong> de vorige eeuw<br />
en daarvoor al zijn ontstaan.<br />
In Nederland zien we de eerste pog<strong>in</strong>gen om tot<br />
prefabricage <strong>van</strong> bouwelementen te komen ook al<br />
na de Eerste Wereldoorlog, toen er sprake was <strong>van</strong><br />
een periode <strong>van</strong> grote achterstand <strong>in</strong> de won<strong>in</strong>gbouw.<br />
Om dezelfde reden herleefde die belangstell<strong>in</strong>g<br />
logischerwijze na de Tweede Wereldoorlog<br />
<strong>van</strong>wege de ontstane achterstand <strong>in</strong> het bouwen<br />
en de enorme won<strong>in</strong>gnood.<br />
E<strong>in</strong>d jaren zestig is door het RIW (Research<br />
Instituut voor de Won<strong>in</strong>gbouw) een <strong>in</strong>ventarisatie<br />
opgesteld <strong>van</strong> de op dat moment bekende<br />
niet-traditionele won<strong>in</strong>gbouwmethoden <strong>in</strong> Nederland.<br />
Het RIW noteert slechts één systeem dat<br />
ook het gevelmetselwerk prefabriceert. Het betreft<br />
het BMB-systeem (Baksteen Montage Bouw).<br />
Het BMB-systeem was een montagebouwsysteem.<br />
Het casco werd opgebouwd uit geprefabriceerde<br />
betonelementen voor de dragende wanden met<br />
geprefabriceerde vloerplaten. De gevel bestond<br />
uit geprefabriceerde gevelelementen. Deze gevelelementen<br />
waren samengesteld uit een betonnen<br />
b<strong>in</strong>nenspouwblad met daaraan verbonden een<br />
buitenspouwblad <strong>van</strong> geprefabriceerde baksteen.<br />
Nu meer dan veertig jaar later v<strong>in</strong>den de ideeën,<br />
verworvenheden en mogelijkheden <strong>van</strong> prefab<br />
opnieuw weerklank <strong>in</strong> het programma IFDbouwen<br />
dat staat voor Industrieel, Flexibel en<br />
Demontabel bouwen. De aanzet voor dit programma,<br />
dat zijn uitwerk<strong>in</strong>g v<strong>in</strong>dt <strong>in</strong> een aantal<br />
demonstratieprojecten, is <strong>in</strong> 1999 gegeven door<br />
de m<strong>in</strong>isteries <strong>van</strong> VROM en EZ.<br />
De voordelen <strong>van</strong> <strong>in</strong>dustrieel bouwen, d.w.z.<br />
fabrieksmatig, zijn evident. De condities <strong>in</strong> een<br />
fabriek zijn constant en staan niet onder <strong>in</strong>vloed<br />
<strong>van</strong> het weer. Hierdoor kan een constante,<br />
hogere kwaliteit worden bereikt en zijn de arbeidsomstandigheden<br />
beter. Flexibel bouwen<br />
refereert aan het idee <strong>van</strong> scheid<strong>in</strong>g <strong>van</strong> drager<br />
en <strong>in</strong>bouw: er moet beter <strong>in</strong>gespeeld worden op<br />
de <strong>in</strong>dividuele gebruiker, de vraag <strong>van</strong>uit de<br />
markt.<br />
Demontabel bouwen is het vernieuwende aspect<br />
aan deze vorm <strong>van</strong> bouwen. Het demontabel<br />
bouwen impliceert de mogelijkheid <strong>van</strong> hergebruik<br />
<strong>van</strong> bouwmaterialen met alle voordelen<br />
<strong>van</strong> dien voor het milieu.<br />
Bij prefabricage zien we nog een onderscheid <strong>in</strong><br />
type e<strong>in</strong>dproduct:<br />
• Enkelschalige elementen volkeramisch; dit<br />
betreft het prefabriceren <strong>van</strong> uitsluitend het<br />
buitenspouwblad of b<strong>in</strong>nenmuur-element;<br />
• Enkelschalige elementen niet-volkeramisch;<br />
het element bestaat uit een comb<strong>in</strong>atie <strong>van</strong><br />
een dunne keramische buitenkant op een rug<br />
<strong>van</strong> beton of isolatiemateriaal t-volkeramisch<br />
zijn;<br />
• Dubbelschalige elementen; hierbij worden<br />
complete gevelelementen met b<strong>in</strong>nen en buitenblad<br />
geprefabriceerd. Een voorbeeld hier<strong>van</strong><br />
is het eerder omschreven BMB-systeem.<br />
Bij deze systemen kan het buitenblad zowel<br />
volkeramisch als niet-volkeramisch zijn;<br />
• Halffabrikaten; bijvoorbeeld gevelelementen<br />
zoals lateien, liggers, bogen, borstwer<strong>in</strong>gen<br />
en kolommen, sierornamenten en muurafdekk<strong>in</strong>gen.<br />
De voordelen <strong>van</strong> fabrieksmatige vervaardig<strong>in</strong>g<br />
<strong>van</strong> metselwerk worden pas ten volle benut als<br />
ook het metselproces zelf daar<strong>in</strong> <strong>in</strong> hoge mate<br />
kan worden gemechaniseerd of gerobotiseerd.<br />
Bij sommige prefab systemen zien we dat het<br />
metselen zelf eigenlijk nog steeds op traditionele<br />
manier wordt gedaan.<br />
Nieuwe ontwikkel<strong>in</strong>gen<br />
H<br />
et prefabriceren <strong>van</strong> metselwerkconstructies<br />
mag zich momenteel verheugen <strong>in</strong><br />
een groeiende belangstell<strong>in</strong>g. Gesteund door<br />
eerder genoemd IFD-programma werkt de branche<br />
aan <strong>in</strong>noverende oploss<strong>in</strong>gen voor moderne<br />
baksteen metselwerk toepass<strong>in</strong>gen. Het prefabriceren<br />
<strong>van</strong> complete gevelelementen, dragend of<br />
zelfdragend, is daar een voorbeeld <strong>van</strong>. Nieuwe<br />
technologie, zoals de toepass<strong>in</strong>g <strong>van</strong> gelijmd<br />
metselwerk voorzien <strong>van</strong> speciale wapen<strong>in</strong>g,<br />
vergroten de mogelijkheden voor het maken <strong>van</strong><br />
grotere overspann<strong>in</strong>gen constructies.<br />
19