Info duiveltjes - preminiemen - FC Vrij Arendonk

PASSING
“Diegene die in het veld de "pass" verstuurt, geeft richting aan de bal en
verdeelt het spel. Hij stippelt als het ware het beleid op het veld en in de
wedstrijd uit.”
JEUGDVOETBAL PLAN
BALBALSCHOOL
Kristof Mortier
www.balbalschool.be

Theoretische kennis
Inleiding
In dit document werd er naast de praktische invalshoek ook aandacht
besteed aan de theoretische invalshoek van het jeugdvoetbal omdat dit
toch een noodzakelijk voorwaarde is om in de praktijk te werken met
jeugdvoetballers.
Voorbeeld :
U bent trainer van de preminiemen / E pupillen. Wilt u een optimale begeleiding van uw
elftal, dan dient u in ieder geval al een zekere basiskennis te hebben over duiveltjes / F
pupillen. Anderzijds moet u uiteraard ook weten in welke richting u tijdens het seizoen
moet werken en daarvoor is de basiskennis en theoretische onderbouw van miniemen /
D pupillen eveneens noodzakelijk. U moet in feite zicht hebben op de ruimere
jeugdvoetballijn om uw eigen team optimaal te kunnen begeleiden.
SOS jeugdvoetbal
Dit instrument is er mede gekomen omdat wij heel regelmatig signalen
ontvangen dat er binnen het opleidingsproces van een jeugdvoetballer
heel wat mank loopt. Op de website van de balbalschool is daartoe zelfs
een aparte rubriek voor opgericht ‘sos jeugdvoetbal’ waarin heel wat
jeugdvoetbalproblemen worden aangekaart maar waarin er ook enkele
alternatieven worden voorgesteld.
Enkele veel voorkomende voorbeelden van jeugdvoetbalproblemen :
-weinig speelgelegenheid voor minder getalenteerde spelers
-jeugdspelers zijn er veel te veel voor jeugdtrainers
-de ongeneeslijke ziekte “championitis”
-alles is veelal resultaat gericht ( kracht & gestalte )
-clubs aanzien mekaar op het vlak van jeugdwerking als vijanden
-normen en waarden in het voetbal worden meer en meer verwaarloosd
-grote prestatiedruk bij spelers
-didactisch en pedagogisch worden jeugdvoetballers vaak mishandeld
-…
Met dit instrument hopen wij mensen te overtuigen dat het vaak ook
helemaal anders kan.
Flexibele discussie
We hebben niet de pretentie om te beweren dat dit document het
voetbalevangelie is. Het is veeleer een visie op jeugdvoetbal waarbij het
niet echt de bedoeling is dat clubs of jeugdtrainers deze visie integraal
gaan overnemen of kopiëren. Iedereen heeft zijn eigen stijl en misschien
kunnen bepaalde accenten uit dit bundeltje de eigen visie gaan aanvullen
of verrijken. Het is een flexibel werkinstrument dat voortdurend
geëvalueerd en bijgestuurd moet worden. Het document biedt
aanknopingspunten om over jeugdvoetbal te praten en te discussiëren.

Doelstelling
Dit document is een theoretisch en praktisch instrument met de bedoeling
om :
1. … voetbaltrainers van de jeugd om te vormen tot jeugdvoetbaltrainers
Veel trainers van een jeugdelftal beseffen niet dat ze een heel exclusieve
rol spelen in de voetbalwereld. Trainer zijn van een jeugdelftal is een heel
specifieke opdracht en is absoluut niet te vergelijken met voetbaltrainer
zijn van een seniorenteam. De valkuil is trouwens vrij groot. Meestal zijn
trainers van de jeugd mensen die uit het seniorenvoetbal komen en het is
dan vaak ook logisch dat die mensen principes en methodes uit het
seniorenvoetbal proberen te vertalen naar het jeugdvoetbal. Binnen de
balbalschool wordt dit al eens de “copy-paste methode” genoemd. Het
jeugdvoetbal is eigenlijk een vak apart en staat volledig los van dat
seniorenvoetbal. Vandaar dat er i.p.v. trainers van de jeugd specifieke
jeugdvoetbaltrainers nodig zijn die zich bewust zijn van hun exclusieve
taak. Dit instrument kan daar eventueel toe bijdragen.
2. … jeugdvoetbaltrainers aan de basis te ondersteunen in het
begeleidingsproces van jeugdvoetballers
Heel veel mensen zetten zich in voor het jeugdvoetbal en besteden heel
wat vrije tijd aan het trainen en begeleiden van jeugdvoetballers. Heel
wat van die mensen zijn bijzonder geïnteresseerd in hun hobby en
proberen hier en daar extra informatie te verzamelen. Die extra
informatie is te vinden op internet, boeken, dvd’s, trainerscursussen, …
Heel opvallend is wel dat het overgrote deel van die info enkel toepasbaar
is op het hoogste niveau en vaak gedemonstreerd wordt door
getalenteerde jeugdvoetballers. De info is niet echt relevant en
toepasbaar op de brede basis van het regionale jeugdvoetbal. Dit
instrument kan die leegte opvullen en poogt jeugdvoetbaltrainers aan de
basis de nodige ondersteuning en structuur te bieden in het
begeleidingsproces van een jeugdvoetballer.
jeugdvoetbalpiramide
Nationaal niveau
Provinciaal niveau
Regionaal niveau

De opbouw van dit document …
Vertrekkende vanuit de specifieke leeftijdskenmerken van iedere
jeugdcategorie ( wie ) worden in dit document de voetbalvaardigheden
ingedeeld per leeftijdsgroep ( wat moeten jeugdvoetballers kunnen als ze
overstappen naar de volgende jeugdcategorie – de eindtermen ) en wordt
er stilgestaan bij de typisch didactische principes ( hoe gaan we de
desbetreffende voetbalvaardigheden aanleren )

Hoofdstuk 1
Duiveltjes of F pupillen

1 . ALGEMEEN
LEREN
Inhoudelijk iets bieden in een
stimulerende leeromgeving
( al aanzet naar het “wat” )
HET KIND
De ”boetseerklei” van de jeugdvoetbaltrainer, …
Vooraleer we voetbal kunnen “onderwijzen” moeten we
een duidelijk zicht en inzicht hebben op de kenmerken
van de “leerling.” Een trainer moet zich bij aanvang van
het seizoen zeker de vraag stellen “wie zijn nu die
duiveltjes/F pupillen” om van daaruit een inhoudelijke en
methodische aanpak te bepalen.
SPELEND LEREN voetballen
OP MAAT van het KIND
SPELEND
Het moet plezant zijn – met respect voor het kind – het kind
een kind laten zijn – relativeren van de prestatiedruk – we
moeten als jeugdtrainer proberen binnen te treden in de
leefwereld van een kind ( al aanzet naar het “hoe” )
OP MAAT
Vergeten we vooral niet dat “voetbal spelen”
een collectief gebeuren is, terwijl “een voetbal
opleiding geven” eerder individueel is.

Opmerking :
Algemeen kan men stellen dat er op verschillende vlakken een duidelijk
verschil is tussen bv. een 5 jarig pluimpje en een 7 jarig tweede jaars
duiveltje. Toch moeten we rekening houden met het feit dat de
psychomotorische leeftijd niet parallel loopt met kalenderleeftijd. Zo kan
een 6 jarige op motorisch vlak bijv. al verder ontwikkeld zijn dan een 7
jarige
Binnen de visie van de balbalschool zijn we daarom voorstander van het
werken in zgn. niveaugroepen en niet louter werken per kalenderjaar. Er
is binnen het jeugdvoetbal werkelijk nood aan differentiatie.
-de leeftijd waarop een kind rijp is om te voetballen en voetbal te leren is zeer
individueel. Wij volwassenen zetten daar jammer genoeg gewoon en
gemakkelijkheidhalve een leeftijd op.
-de puberteitsfase is voor elk kind verschillend. Ook in deze fase klasseert men
enkel spelers op basis van de kalenderleeftijd
-de leeftijd waarop jong volwassene rijp is voor het eerste elftal is voor elke
speler verschillend. Deze overgang is een heel specifieke en lastig overgang.
Jammer genoeg houdt men in deze fase te weinig rekening met het individu, …
individuele begeleiding is hier nochtans noodzakelijk !
Wanneer we spreken over niveaugroepen zijn we niet echt voorstander
om in termen van een A ploeg, B ploeg of C ploeg te spreken omdat dit
voor kids en voor ouders vaak verblindend werkt. We zijn veeleer
voorstander om in termen van duiveltjes 1, duiveltjes 2, duiveltjes 3 te
spreken.
Huidige vaak gebruikte indelingen van duiveltjes / F pupillen:
Pluimpjes : 5-6 jaar ( 1 ste leerjaar ) DUIVELS C : alle spelertjes geboren in 2002
1 ste jaars duiveltjes : 6-7 jaar ( 2 de leerjaar ) DUIVELS B : alle spelertjes geboren in 2001
2 de jaars duiveltjes : 7-8 jaar ( 3 de leerjaar ) DUIVELS A : alle spelertjes geboren in 2000
Alternatief voor de huidige indeling (indeling per niveaugroepen)
DUIVELS 1 = basisgroep ( spelertjes van 2002 )
DUIVELS 2 = middengroep ( spelertjes van 2001 + betere spelertjes van 2002 )
DUIVELS 3 = rijpere duiveltjes ( spelertjes van 2000 + betere spelertjes van 2001 & 2002 )
Vergeten we vooral niet dat “voetbal spelen” een collectief
gebeuren is, terwijl “een voetbal opleiding geven” eerder
individueel is.

2. WIE IS EEN DUIVELTJE / F PUPIL … ?
op fysiek vlak :
-gebrekkige coördinatie
-onbeholpen bewegen
-weinig lichaamsbeheersing
-weinig evenwichtsgevoel
-weinig lichaamsbesef
-grote lenigheid
-grote bewegingsdrang - overactief
-oneconomisch lopen
-snel moe maar recupereren weer snel
op psychologisch vlak :
-grote spontaneïteit
-spelen graag / speels
-leven in een fantasiewereld
-geen besef van tijd en ruimte
-maken graag plezier
-enthousiast
-beperkt concentratievermogen
-onrustig
-snel afgeleid
-egocentrisch ( op zichzelf gericht en enkel oog voor hun bal )
-kunnen niet in groep werken
-houden geen rekening met anderen
-vragen veel aandacht
-de trainer is hun grote voorbeeld
-vrij ongestructureerd – weten niet goed wat mag en wat niet mag
-zijn heel gevoelig voor belonen en positieve stimul ( straffen heeft geen
zin )
op voetbalspecifiek vlak
-enkel oog voor de bal ( het zgn. kluitjesvoetbal is normaal )
-geen zin voor samenspel
*op psychologisch vlak : zeer egocentrisch ingesteld
*door gebrekkige techniek kunnen ze geen aandacht geven aan
mede –en tegenspelers
-geen besef van uitslagen en standen ( kunnen amper getallenreeks
onthouden )

3. WAT MOETEN WE EEN DUIVELTJE LEREN … ?
3.1. Algemene balvaardigheid ( ball mastery )
In de beginfase van het opleidingsproces van een
jeugdvoetballer is er van het voetbalspel zelf
weinig tot geen sprake. Kids moeten de bal leren
ontdekken want in de beginfase is de bal nog
steeds hun grootste weerstand.
We proberen vooral de algemene balvaardigheden
( werpen, trappen, vangen, botsen, … ) aan te
leren en zo de oog-hand coördinatie
(tweehandigheid – handig met de bal) en de oogvoet
coördinatie (tweevoetigheid – voetig met de
bal) te verbeteren. Deze vaardigheden leren
kinderen het best aan terwijl ze naast elkaar en los
van elkaar spelen. Deze fase noemen we de fase
van de pre-techniekscholing.
3.1.1 Oog-hand -en oog-voet coördinatie
De oog-hand coördinatie dient als basis voor de oog-voet coördinatie.
Vaak is de oog-voet coördinatie nog te moeilijk waardoor de speler snel
gedemotiveerd raakt. De succesbelevingen bij de oog-hand coördinatie
zijn veel groter en werken heel stimulerend bij die mannen.
De oog-hand coördinatie is makkelijker dan de oog-voet coördinatie
omdat :
-de weg van de zenuwbanen van de hersenen
naar de hand korter zijn
-er is steeds visuele controle – bij het leiden van
de bal kan men de bal niet altijd zien
-bij oog-voet is de bal los terwijl er bij oog-hand
meer controle is
-er is meer fijne motoriek in de bovenste
ledematen – de segmenten in het been
( bovenbeen, onderbeen en voet ) bewegen nog
te veel in één blok en te weinig onafhankelijk van
elkaar waardoor fijnere bewegingen nog niet
mogelijk zijn
De voordelen van de oog-hand -en oog-voet coördinatie
-er moeten steeds minstens twee taken uitgevoerd
worden ( vb. verplaatsen en vangen )
-beoordeling van de balbaan in tijd en ruimte is
belangrijk ( tijd – en ruimteperceptie )
-een kind leert op die manier bewegingen te sturen
in nauwkeurigheid en kracht

3.1.2. Enkele voorbeelden van oog –hand coördinatie oefeningen
(a) omhoog gooien
-bal omhoog gooien met de twee handen en vangen met twee handen
-bal omhoog gooien met de twee handen en vangen met één hand
-bal omhoog gooien met één hand en vangen met twee handen
-bal omhoog gooien met één hand en vangen met één hand
-bal van de ene naar de andere hand gooien
-bal omhoog gooien en opvangen met het T-shirt
Inkleding : jullie hebben een gevaarlijke bom (=bal) in de handen die ontploft als hij op
de grond valt – zorg dat de bom niet ontploft !!!
(b) omhoog gooien en klappen
-bal omhoog gooien, éénmaal in de handen klappen en vangen
Inkleding : bal omhoog gooien – bromvlieg vangen en bal terug opvangen
-bal omhoog gooien, zo veel mogelijk keren in de handen klappen en vangen. Inkleding
: hoeveel keer kan je klappen – wat is je record ?
-bal omhoog gooien, klappen achter de rug en vangen
-bal omhoog gooien, klappen voorwaarts – klappen achterwaarts (achter de rug) en
vangen
-bal omhoog gooien, klappen voorwaarts – klappen achterwaarts - klappen voorwaarts -
… en vangen
Inkleding : hoeveel keer kan je klappen – wat is je record ?
-bal omhoog gooien , vlug klappen op de beide billen en vangen
-bal omhoog gooien, vlug klappen op beide billen, klappen in de handen en vangen.
Inkleding : wedstrijdje billenklets
(c) omhoog gooien en springen
-bal omhoog gooien ,éénmaal omhoog springen en vangen
Inkleding : welke kikker kan de bal vangen ?
-bal omhoog gooien , meerdere malen springen en vangen
Inkleding : welke kikker kan het meeste sprongetjes maken ?
-bal omhoog gooien, vooruit / achteruit springen en vangen
Inkleding : welke kikker kan de bal vangen ?
(d) omhoog gooien met bots
-bal omhoog gooien , éénmaal laten botsen en vangen
Inkleding : bommetje droppen – kind roept “boem” bij bots
-bal omhoog gooien, x aantal keren ( aantal wordt bepaald door trainer ) laten botsen en
vangen
Inkleding : bommetje droppen – kind roept telkens “boem” bij bots
-bal omhoog gooien, laten botsen en vangen boven het hoofd (zo hoog mogelijk vangen)
-bal omhoog gooien, laten botsen en vangen voor de bal het hoofd passeert (zo laag
mogelijk vangen)
-bal omhoog gooien, laten botsen en onder de bal door lopen
Inkleding : hoeveel keer kan je onder de bal lopen

(e) gooien en contact met een lichaamsdeel
-bal opgooien, (laten botsen), omhoog trappen met de voet en opvangen ( préjonglage )
-bal opgooien, (laten botsen), bal met dij raken en vangen
-bal opgooien, (laten botsen), bal met het hoofd raken en vangen
-bal opgooien, (laten botsen ), bal met de schouder raken en vangen
(f) volleybal, pingpongen en basketballen
-bal omhoog toetsen (1 of meerdere keren ) met beide handen boven het hoofd
Inkleding : we zijn volleyballer ( hoeveel keer kunnen jullie ? )
-bal omhoog toetsen ( 1 of meerdere keren ) met beide handen tot hoofdhoogte met de
hand Inkleding : we zijn pingpongspeler ( hoeveel keer kunnen jullie ? )
-bal onderhands kaatsen op de grond ( zowel R als L hand gebruiken ) en dit vanuit
stilstaand of al lopend. Inkleding : we zijn basketbalspelers

3.1.3
Enkele eenvoudige oefenvormen ter verbetering van de oog –
voetcoördinatie
a) (pre)jongleeroefeningen
*bal vanuit de handen met de voet omhoog trappen ( en proberen te vangen )
*bal 1 x laten botsen, met de voet omhoog trappen ( en proberen te vangen )
Inkleding : als de bal botst ontploft de bom
*bal tussen de voeten steken – omhoog springen en bal vangen
*bal omhoog proberen te tillen met één voet en bal vangen
*bal proberen op een china head te leggen met de voeten zonder daarbij de handen te
gebruiken
Inkleding : bal is aan het verdrinken – red hem en breng hem op het droge
*bal omhoog spelen met linkerwreef, 1 x laten botsen, bal omhoog spelen met
rechterwreef, 1 x laten botsen, …
Inkleding : wie haalt het hoogste record ?
b) Spelvormen in een afgebakende ruimte :
*spelers bal kort aan de voet – mogen niet botsen met andere kinderen
Inkleding : we rijden met een dure auto
*spelers bal kort aan de voet – op het auditief fluitsignaal of visueel signaal ( rood potje
in de lucht ) – voet op de bal en standbeeld
Inkleding : remmen voor de politie-agent – wie als laatste reageert krijgt een bekeuring
*spelers bal kort aan de voet – op signaal van de trainer eigen bal stilleggen en een
andere bal oppikken - trainer neemt bal weg – wie geen bal heeft, krijgt een strafpunt
*spelers bal kort aan de voet – spelers mogen mekaars bal uit de afgebakende ruimte
trappen ( let wel : eigen bal onder controle houden ) – weggetrapte bal snel ophalen,
baloefening uitvoeren bij trainer ( bijv. 10 tussentikken met de binnenkant R en L ) en
opnieuw in de afgebakende ruimte. Hoeveel ballen kon je wegtrappen ?
*spelers bal kort aan de voet – trainer roept een lichaamsdeel ( vb. duim, rug, hoofd, … )
– spelers moeten snel reageren en moeten met desbetreffend lichaamsdeel de bal raken
en eindigen als een standbeeld ( voet op de bal ). Wie als laatste reageert krijgt een
strafpunt !
*spelers bal kort aan de voet – enkele spelers hebben geen bal ( dieven ) – zij proberen
een bal te veroveren, …
*spelers bal kort aan de voet – enkele spelers hebben een bal in de hand ( jagers ) – zij
proberen hun bal te gooien tegen de bal van de spelers die aan het leiden en dribbelen
zijn ( konijnen ). Hoeveel konijnen kan de jager afschieten ?
*alle spelers bal kort aan de voet ( konijnen ) – enkele jagers hebben een overtrekvestje
in de hand en proberen een konijn te verstenen door hem aan te tikken. Wanneer je
aangetikt bent, neem je de bal in je handen ( boven het hoofd ) – benen open en wacht
je totdat iemand je verlost ( bal wordt door de benen gespeeld). Hoeveel konijnen kan
jij doen verstenen ?
*…

OEFENSTOF TER INFO :
In de balbal oefenstofdatabase vindt u honderden oefenvormen
( gerangschikt per thema ) die u tijdens uw trainingen kan
gebruiken. Surf naar www.balbalschool.be en neem een kijkje
onder de rubriek oefenstof.
Ook het Duivels Footbal Fun
boek van Joost Desender en
Gino Caen heeft een prima
verzameling met aangepaste
oefenstof.
Het boek is te koop in de
online shop van de
balbalschool.

3.2. Aan te leren voetbaltechnische accenten ( techniek )
3.2.1. Algemeen
De eindvorm/eindterm is uiteindelijk het “samenspelen” in een 4 tegen 4 (
ruitformatie ). Voor duiveltjes 1 is deze vorm zeker veel te complex.
Binnen de balbalschool zijn we voor die beginfase veeleer voorstander van
1 tegen 1 wedstrijdvormen ( football as a dribbling and shooting
game – KBVB ). Er is dus een geleidelijke evolutie van het naast elkaar
en los van elkaar spelen naar individueel tegen elkaar spelen. Binnen het
voetballeerproces leren we kinderen dus eerst dribbelen ( duelscholing )
en wordt het accent ook meteen op het scoren gelegd
Stelselmatig kan de weerstand verhoogd worden door een medespeler en
een extra tegenstander toe te voegen waarmee we bij een K+2/2+K
( speelveld : 20m op 12m ) komen. Naast het dribbelen moeten we
hierdoor het accent ook leggen op de korte passing. Dit vormt een
noodzakelijke tussenstap om uiteindelijk bij de volgende fase te komen :
“football as a dribbling, shooting en short passing game”.
Bij duiveltjes 2 en duiveltjes 3 kan er al wat meer sprake zijn van voetbal
onderwijzen. De jeugdvoetballer evolueert van een kleuter in een eigen
fantasiewereld naar een ietwat meer begrijpend en lerend kind. Kinderen
zijn iets vatbaarder voor het aanleren van spelregels. De weerstanden
kunnen progressief opgebouwd worden door opnieuw een aantal
medespelers en tegenspelers toe te voegen, waarbij we tot de eindvorm
komen K+4/4+K ( speelveld : 35m op 25 m ). De aanwezigheid van
steeds meer medespelers / tegenspelers zorgt ervoor dat de dimensie
“samenspelen” automatisch gecreëerd wordt. Die nieuwe dimensie zorgt
er voor dat er specifieke voetbalvaardigheden moeten ontwikkeld worden.
Er is dus een evolutie van algemene balvaardigheid naar specifieke
balvaardigheden.

3.2.2 Het balbal techniekschema als uitgangspunt
BASISTECHNIEKEN
BALL MASTERY
Binnen het balbal techniekschema onderscheiden we twee belangrijke
onderdelen : de ball mastery of balgewenning en een aantal
basistechnieken
Ball mastery of balgewenning
Hoofdprincipes :
-alle delen van de voet leren gebruiken
-veel balcontacten
-beide voeten gebruiken ( lateralisatie )
Doel :
-veelzijdige en dynamische balvaardigheid ontwikkelen ( balgevoel vergroten )
-lateralisatie ( tweevoetigheid )
-de bal de baas worden ( de speler gaat wandelen met de bal en niet de bal met de
speler – de bal moet luisteren en wordt zijn beste vriend )
-snel voetenwerk – beweeglijkheid ontwikkelen
-handelingssnelheid vergroten
-coördinatie vergroten
-reactiesnelheid verbeteren

Basistechnieken
1. leiden van de bal
BASISTECHNIEKEN IN BALBEZIT ( B+)
Eindtermen :
-bal kunnen spelen met de binnenkant van de voet ( tweevoetigheid ) –
MIKKEN / PASSEN
-bal kunnen stoppen met zool & binnenkant voet – CONTROLE
-bal kunnen leiden met verschillende delen van de voet om enerzijds een
afstand te overbruggen ( LEIDEN ) en anderzijds een tegenstander mee
te passeren ( DRIBBELEN )
-gericht kunnen trappen op doel ( tweevoetigheid ) - SCOREN
2. passtechniek
- binnenkant van de voet (linker –en rechtervoet)
- buitenkant van de voet(linker –en rechtervoet)
- wreef (linker – en rechtervoet)
Het leiden bestaat steeds uit een aaneenschakeling en
opeenvolging van die verschillende contactoppervlakten.
Belangrijk is dus de stimul tot snel en soepel voetcontact
met de bal ( snel voetenwerk ). Hier gaat het natuurlijk
ook over het leiden van de bal mét richtings – en
ritmeverandering ( start –en stopacties )
Lage vlakke bal met de binnenkant van de voet
( linker –en rechtervoet )
*op een stilliggende bal
*na een balcontrole
*op een rollende bal (1 tijd )
3 .koppen
Op dit vlak moeten we het voor de kids proberen
spannend te maken en veeleer spreken in termen
van “mikken”.
voorwaarts koppen uit stand ( ogen open en met het voorhoofd )
In de beginfase zal het vooral zaak zijn de schrik van de bal te
overwinnen ( gebruik strandballen, foam en zachte ballen, … )

4 .balcontroles
een lage vlakke bal met :
- voetzool ( dakje maken )
- binnenkant voet
Merk op :
Een balcontrole op zich bestaat niet; na de
balcontrole moet de betrokken speler ALTIJD
een vervolg zien te vinden op die balcontrole.
Daarmee bedoel ik dat er steeds sprake moet zijn van een
geörienteerde balcontrole. ( vb. balcontrole + pass binnenkant voet of
balcontrole + afwerken of balcontrole + leiden ). Het zgn. ingedraaid
staan, is zeker één van de werkpunten bij duiveltjes 3 ( en 2 ) !!! Spelers
moeten zeker leren dat ze de bal niet zomaar mogen wegtrappen.
Spelertjes verplichten om de bal stil te leggen, te kijken, … en dan een
gepast vervolg te voorzien. Om het in termen van de F pupil te zeggen : “
er zit geen elektriciteit op de bal !”
5. doelschot
Gericht kunnen trappen op doel met aandacht
voor een progressieve evolutie van :
stilliggende bal rollende bal botsende bal
*met binnenkant voet (rechter –en linkervoet)
*met wreef (rechter –en linkervoet)
6 .moves en passeerbeweging ( passeren van een tegenstander )
De kapbeweging met de binnenkant van de voet is de eerste move die we
aanleren en wordt binnen de balbalschool aanzien als één van de
basisbewegingen. Uiteraard wordt hier alweer de tweevoetigheid
geaccentueerd en moeten de spelers de kapbeweging zowel met de linker
als de rechtervoet kunnen uitvoeren. Ook de kapbeweging met de
buitenkant van de voet ( rechter – linkervoet ) is hier zeker een haalbare
afgeleide move.
Ik heb nooit gemerkt dat je van rondjes rennen beter
wordt, … in het voetbal draait het allemaal rond het
maken van acties ! (J. Cruyff)

Binnen de balbalschool voorzien we voor deze doelgroep ook nog volgende
passeerbewegingen ( nog niet voor duivels/pupillen 1 )
-de overstap beweging ( afgeleide vorm : overstap met draai )
-enkele en dubbele schaar
-combinatie van overstap –schaar
-bruggetje ( bal aan de ene kant van de tegenstander steken en
tegenstander aan de andere kant passeren )
-…
Al deze bewegingen worden via een progressieve opbouw van
weerstanden aangeleerd :
*minimale weerstand ( uitvoering in afgebakende ruimte : vrije
uitvoering of uitvoering op signaal )
*weerstand van een pion/stok ( de beweging wordt voor de pion/stok
uitgevoerd – de pion/stok stelt een tegenstander voor )
*weerstand van een actieve tegenstander
weerstand van een actieve tegenstander met een beperking
(vb. een verdediger verdedigt een lijn tussen twee pionnen en mag enkel links of
rechts bewegen op die lijn )
geïsoleerde 1 tegen 1 vormen met actieve verdediger
wedstrijd en spelvormen van 1 tegen 1 tot 4 tegen 4 met reële
wedstrijdsituaties als uitgangspunt
BASISTECHNIEKEN BALVERLIES (B-)
a) zoveel mogelijk rechtop verdedigen ( geen sliding )
b) leren bal af te pakken van tegenstander ( duelscholing )
c) niet happen ( = geen vliegtuigje spelen )
d) in de bal stappen
e) …

3. 3. Taktische spelmiddelen voor duiveltjes …
Bij duiveltjes 1 kan er van tactische spelelementen absoluut geen sprake
zijn. De basisvorm is eigenlijk de 1 tegen 1 situatie waarbij de nadruk
gewoon ligt op het uitschakelen van de tegenstander en het scoren.
Op uitzondering van de algemene spelbekwaamheid hebben we bij
duiveltjes 2 en 3 ook heel weinig tot geen aandacht voor tactische
accenten omdat ze gewoon nog te veel moeite hebben met de bal, ze
hebben niet echt oog voor medespelers en zijn verstandelijk ook nog niet
rijp. Toch enkele korte en simpele tactische accenten die kunnen gelden :
INDIVIDUELE SPELBEKWAAMHEID
(= “directe tegenstander verslaan en zelf niet verslaan worden”)
-keuze maken tussen bal bijhouden of afgeven ( keuze niet ten koste van
dribbelvaardigheid en creativiteit ) hulpmiddeltje = op eigen helft
kiezen voor veiligheid en samenspel (passing) terwijl éénmaal op de
aanvalshelft : no rules & creativiteit
-bal afschermen
-bal niet afwachten ( naar de bal toekomen ) / niet laten botsen
-opstelling tussen tegenspeler en doel
-…
COLLECTIEVE SPELBEKWAAMHEID
(= “eigen handelen afstellen op medespelers, positie bal, … )
-vrijlopen in de vrije balbaan / aanbieden in de buurt van de bal
-het expliciet vragen van de bal ( “geef” )
-het leren aan –en terugsluiten in functie van de bal
-collectief jagen op de bal ( iedereen doet mee : de speler dichtst bij de
bal zet druk – andere spelers knijpen en steunen in de rug )
-…
ALGEMENE SPELBEKWAAMHEID
-in B+ speelruimte groot & diep / in B- speelruimte klein
-enkele basic coachingswoorden leren gebruiken : “geef”, “kaats”, “terug”,
“alleen”, “rug”,…
-posities van de spelers op het terrein leren kennen ( werken met een
vast nummerschema )
-alhoewel spelers ( en zeker hun ouders ) wel altijd een voorkeur zullen
hebben voor een aantal posities, vinden wij het opportuun om de spelers
op alle posities te laten spelen ( zelfs in het doel ) – dit komt alleen hun
ontwikkeling ten goede.

vaste nummering, de herkenbare structuur van de ruit en de breedte –
en diepte dimensie is duidelijk zichtbaar
Om te veréénvoudigen en makkelijker over te brengen kunnen we bij de
duiveltjes spreken over het vliegtuig : kopje, staartje en vleugeltjes
Opstelling zorgt voor een makkelijke, vlotte en herkenbare overgang
naar de 8/8 bij E pupillen

Positie 1 ( doelman ) – balbezit
-actieve deelname
-steeds aanspeelbaar achter de bal
-komen tot een gepaste
spelvoortzetting ( rollen, werpen,
passen of trappen )
-kan zorgen voor een flankwissel
-verbale coaching van de
verdediging
positie 4 ( de centrale
verdediger ) - balbezit
Technische accenten :
-passen en trappen ( kort / lang –
juiste balsnelheid )
-aannemen en verwerken van de
bal
-leiden
-afschermen van de bal
Tactische accenten :
-opbouw verzorgen
-juiste veldbezetting ( diepte en
breedte dimensie )
-in steun komen van K en van
flankverdedigers ( ideale pasafstand
innemen )
-verplaatsen van het spel - positie
kiezen achter de bal
-naar voren denken en handelen
-op eigen helft geen risico’s ( geen
balverlies )
-breedtespel is middel om
dieptepass gespeeld te krijgen
-bal eruit halen dmv een terugpass
op K
-juiste moment van aanbieden /
vrijkomen
Beschrijving taken per positie:
Positie 1 ( doelman ) –
balverlies
-Doelpunten voorkomen
-Positie leren kiezen ten opzichte
van de bal, medespelers en
tegenstanders
-coaching
positie 4 ( de achterste speler )
– balverlies
Technische accenten :
-naar voor verdedigen
-rechtop blijven bij het verdedigen
-lichaam gebruiken in het duel
-verdedigend koppen
Tactische accenten
-zeer kort dekken in de zone van de
waarheid
-niet te veel uit het centrum laten
trekken – dus altijd doel
afschermen

Positie 7 en 11 ( flankspelers )
– balbezit
Technische accenten :
-passen en trappen ( kort / lang -
juiste balsnelheid )
-aannemen en verwerken van de
bal
-expliciet vragen van de bal –
vooractie en zo loskomen van je
tegenstander
-dribbelen en individuele
passeeractie
-voorzet en schieten op doel
( finishing )
-koppen op doel
Tactische accenten :
-juiste veldbezetting : ruimte
optimaal benutten, onderlinge
afstanden, vliegtuigje, …
-speelveld breed houden
-op eigen helft geen onnodige
risico’s – geen balverlies
-keuze tussen samenspel ( 1-2
actie ) of individuele actie
-doellijn van tegenpartij halen en
voorzet of individuele actie van
buiten naar binnen
-doelgerichtheid ( voor het doel
opduiken )
-terugpass om bal uit de kluts te
halen
Positie 7 en 11 ( flankspelers )
– balverlies
Technische accenten :
-afschermen van tegenstander
-bal veroveren in het rechtstreekse
duel
-doelschoten en voorzetten
afblokken
-rechtop blijven bij het verdedigen
-lichaam gebruiken in het duel
Tactische accenten :
-anticiperen op verdedigende acties
van positie 10
-speeldveld klein houden door naar
binnen te komen en te knijpen
( compact )
-directe tegenstander dekken
-diepte wegnemen
-tegenstander insluiten (terugpass
weghalen)

Positie 10 ( spits ) – balbezit
Technische accenten :
-aannemen en vrijmaken van de bal
-vooracties en aanbieden naar de
bal/in de diepte
-afwerken/schieten op doel
-koppen
-passen en kaatsen
-afschermen van de bal
Tactische accenten :
-ruimte optimaal benutten
( diepte )
-juiste moment vragen van de bal
-keuze tussen combinatie of
individuele actie
-ruimte maken/laten voor
opkomende flankspelers
Positie 10 ( spits ) – balverlies
Technische accenten :
-druk op balbezittende speler
-rechtop blijven in het duel
Tactische accenten :
-tegenstander voor je houden en
ruimte achter je afschermen
-geen overtreding
-dwingen tot breedtepass – diepte
wegnemen
-naar zijkanten dwingen / insluiten
en vast zetten
-moment van vastzetten herkennen
-kort tegen eigen spelers
terugzakken

3.4. Fysieke spelmiddelen bij duiveltjes / F pupillen
Bij duiveltjes op gewestelijk niveau ( dus maximum 2 keer per week
trainen ) raden wij aan om geen fysische accenten te leggen en de
fysische componenten zeker niet geïsoleerd te gaan trainen. Het heeft
dus geen zin om je als trainer specifiek te richten naar de componenten
kracht, uithouding, lenigheid, … Door vooral speltechnisch te trainen en
te werken ga je die componenten automatisch gaan bijstellen.
Enkele voorbeeldjes :
-De dynamische uitvoering van technische spelmiddelen ( met ritme - en
richtingsveranderingen ) en de uitvoering tegenover een actieve
tegenstander vergen typische loop -en krachtinspanningen, alsook een
grote coördinatie en behendigheid.
-Doelgerichte technische oefenstof bestrijkt de gewrichten ( enkel, knie,
heup, ... ), veroorzaakt lichaamsverlaging, vereist een juiste plaatsing van
het standbeen, bewerkt de wervelkolom door snelle draaibewegingen, ...
en verbetert als dusdanig de souplesse en de beweeglijkheid ( lenigheid )
Op die leeftijd zijn kinderen eventueel wel vatbaar voor positieve
ontwikkeling op het vlak van snelheid ( reactiesnelheid,
versnellingsvermogen, … ) en coördinatie.
Toch is het zo dat het resultaat van snelheidstraining heel miniem is, …
van een schildpad kan je geen haas maken ( snelheid is erfelijk bepaald ).
Daarenboven haal je maar rendement uit snelheidstraining als er vrij
intensief geoefend wordt en dus meer dan 2 keer per week.
Door middel van onze doorgedreven speltechnische voetbaltraining (met
aan de basis ball mastery en spelvormen ) én onze voetbalechte
wedstrijdvormen durven we stellen dat we het coördinatief vermogen op
die manier zeker voldoende stimuleren zonder daarbij te moeten
overschakelen naar de specifieke coördinatie – en loopscholing.
Enkele voorbeelden van coördinatieve componenten die binnen de balbal
trainingsopbouw automatisch aan bod komen :
Lichaamsbeheersing bij het lopen : starten – stoppen - versnellen –
draaien springen – evenwicht zoeken en houden - …
Ruimteperceptie ( inschatten van ruimte en afstanden – vb. dicht, ver,
per 2, door mekaar in afgebakende ruimte , inschatten van afstand naar
de bal, … )
Tijdsperceptie ( tijd nodig om de bal te spelen – te gooien - … )
Lichaamsperceptie ( contact van bal met lichaam – vb. amorti beweging
of lichaamscontact –vb. schouder tegen schouder )
Oog-hand / oog-voet coördinatie
Visuele perceptie ( kijken en reageren met gepaste beweging )
Lateralisatie ( tweevoetigheid )

3.5. Mentale vaardigheden bij duiveltjes / F pupillen
- alhoewel die mannen vrij egocentrisch ingesteld zijn, moeten ze ook
leren omgaan met anderen en leren samenwerken ( zowel voor,
tijdens en na de wedstrijd )
- stelselmatig de spelregels leren begrijpen, toepassen en respecteren
- ontwikkeling van het concentratievermogen
- fair play wordt hoog in het vaandel gedragen
- fun en plezier beleving
- durf en zelfvertrouwen stimuleren
- doorzettingsvermogen
- persoonlijkheidsontwikkeling
- aanleren van sociale vaardigheden
- creativiteit en leergierigheid aanwakkeren
- respect voor materiaal, tegenstander, scheidsrechter, trainers, …
- aanzetten tot hygiënische (voetbal)gewoonten
- willen winnen en kunnen verliezen
- ontwikkelen van een positief zelfbeeld
- gedrag belonen doet wonderen ( de wet van de opgestoken duim )
- …

4. HOE MOETEN WE EEN DUIVELTJE VOETBAL LEREN
SPELEN ?
Hou als trainer altijd rekening met de specifieke kenmerken van een F
pupil. Op die manier zal u als trainer veel van hun gedragingen
makkelijker begrijpen. Vertrekkende vanuit de kenmerken van een F-pupil
vindt u hierbij enkele aandachtspunten
-speels
trainingen moeten uitdagend zijn
veel spelvormen
*werk met punten
*winnaars / verliezers ( high five, applausje, materiaal
opruimen, schoenen van trainer poetsen, kleedkamer kuisen,
… )
fun en plezier als rode draad
proberen om al spelend doelgericht te leren
geen copy-paste methode (geen kopie van een volwassen
training)
-veel fantasie
taal van het kind spreken – figuurlijke taal
*leiden van de bal = auto rijden
*vrijlopen = verhuizen
*verdedigen = bal afpakken
*… ( soort kindervoetbaltaal )
formuleer de opdrachten heel avontuurlijk
*de politiemannen proberen de dieven te vangen
*snel rijden met de auto
*opruimen binnen de 10 seconden
*wie kan … ?
*wie haalt het eerst … ?
-egocentrisch
iedereen zeker een bal
spelers hebben geen of weinig oog voor samenspel
*laat ze dribbelen nu het nog kan – zo leren ze een 1 tegen 1
situatie domineren, het samenspel wordt pas op latere leeftijd
belangrijker maar dan kunnen ze tenminste al een
tegenstander voorbij

-snel afgeleid – geen concentratievermogen
zorg voor heel gevarieerde oefenstof
*verander zo weinig mogelijk aan de organisatie
*verander wel de inhoud binnen dezelfde organisatie
*zorg steeds voor een vertrouwde en herkenbare organisatie
geen oefenvormen van 20 minuten
geen ellenlange uitleg
*plaatje is veelzeggender dan een praatje
*één beeld zegt meer dan 1000 woorden
*toon alles voor als trainer waarbij uitleg en demo best
tegelijkertijd wordt aangeboden
spreek een vast aandachtssignaal af
*in de balbalschool is dit een kort fluitsignaal ( auditief ) en
steekt de trainer zijn arm omhoog ( visueel )
*spreek het kind soms aan op ooghoogte
*roep niet constant wat ze wel en niet mogen doen,
kinderen mogen en moeten fouten maken
-enthousiast, overactief, grote bewegingsdrang
benader het kind steeds positief en geef positieve instructies
*met positieve coaching bereik je veel meer – een kind de
grond inboren kan iedere volwassene – een jeugdtrainer is
juist een specialist las het op coachen aankomt
veel balcontacten – ruim bewegingsparadijs
*geen files en/of wachtrijen
geen lange onderbreking bij wijziging organisatie
*binnen dezelfde organisatie verschillende varianten voorzien
*bij wijziging – spelers “opdrachten” geven ( vb. opruimen
met de bal aan de voet, jongleerrecord zetten, …. )
wees als trainer zelf enthousiast in al wat je doet
*een kind van die leeftijd is op zich voldoende gemotiveerd –
een ingreep van een volwassene kan onbewust die motivatie
remmen – wees daar als trainer van bewust
*als een oefenvorm niet loopt of kids ogen ongeïnteresseerd
dan is dat niet hun “schuld” maar de “schuld” van de trainer
( oefenvorm is niet aangepast aan hun belevingswereld )

-kinderen gaan voetballen omdat ze het graag doen
ze willen ‘matchkes’ spelen
*principe ”als jullie goed trainen, gaan we een matchke
spelen” uit den boze
*wedstrijdvormen en technische tussenvormen staan steeds
centraal
ze willen scoren ( het netgevoel )
*iedere tussenvorm eindigt met een trap op doel / scoren !
*voorzie voldoende grote doelen ( er moet veel gescoord
worden – liever een stand van 20 -25 dan 0-1 – creëer veel
win momenten )
het resultaat is voor jou als trainer van ondergeschikt belang en
dit probeer je zoveel mogelijk duidelijk te maken aan de kids en hun
ouders

5 . HOE ZIET DE TRAININGSOPBOUW ER UIT ?
5.1. Ingangzetting
5.1.1. Vrij bewegingsparadijs
Bij de start van een voetbaltraining zijn we bij deze leeftijdscategorie
zeker voorstander om met een zgn. ‘vrij voetbalparadijs’ te beginnen. Op
die manier geven we F – pupillen eventjes de tijd om zelf ongedwongen
met de bal bezig te zijn. Dit moment duurt maximum 5 minuten waarbij
we F – pupillen de volledige beschikking geven over het terrein, de ballen,
de pionnen, de pugg goals, de hesjes, de doelen, … Meestal houden de F
pupillen op die momenten heel sterk aan hun bal. Ze proberen vooral op
doel te trappen, … en nemen nog niet echt het initiatief om spontaan
onderlinge wedstrijdjes te spelen. Dat korte moment heeft de
jeugdtrainer fantastische mogelijkheden : observatie van je spelers,
voorbereiding terreinorganisatie, eventjes dollen met de kinderen,
individueel bezig zijn, huiswerk meegeven en ‘controleren’, …
We stappen dus af van het zomaar in de breedte lopen, armen zwaaien,
knieën heffen, sprintjes trekken, stretchen, … Via het vrije
voetbalparadijs hopen wij het modern straatvoetbal te integreren in het
trainingsgebeuren. Als er op trapveldjes, pleintjes of speelpleintjes
voetbal gespeeld wordt, wordt er toch ook niet eerst opgewarmd door
allerlei van die zgn. inloopoefeningen te doen ! Kids zijn binnen het vrij
voetbalparadijs voetbal aan het spelen en het is eigenlijk jammer dat wij
ze moeten onderbreken voor het vervolg van de training.

5.1.2. Spelvorm(en) en ball mastery
Doelstelling : aanleren van bewegings - en balvaardigheden
Na het vrije moment geven we de spelers een vast signaal ( vb. een
fluitsignaal en opgestoken arm ) waarmee we duidelijk maken dat ze zich
samen met hun bal zo snel mogelijk ( “de laatste trakteert de trainer een
pint” ) bij de jeugdtrainer dienen te presenteren. Aansluitend wordt er
onmiddellijk en zonder veel tijdsverlies overgeschakeld naar één of
meerdere spelvormen met de bedoeling om onmiddellijk de aandacht van
de kids te grijpen. In die spelvormen zorgen we enerzijds voor een
gecontroleerde bewegingsomgeving en leren we de F jeugd vooral
bewegen in functie van de bal. Deze fase in de training duurt gemiddeld
10 à 15 minuten.
Enkele kenmerken van die spelvormen :
-uitdagend en avontuurlijk : “wie is er als eerste klaar”, “bij wie lukt het”,
werken met punten, winnaars / verliezers, beeldende taal gebruiken ( bijv.
politiemannen, dieven, auto’s, … )
-speels, fun, plezier, …
-groot bewegingsparadijs in een positief klimaat
Enkele concrete voorbeelden van spelvormen :
-tikspel zonder bal : iedere speler steekt een hesje achteraan in de broek – spelers
proberen mekaars hesje te roven – wie blijft er als laatste over ( uitvoeren zonder bal –
uitvoeren met de bal aan de voet )
-tikspel met bal : alle spelers met bal aan de voet – 2 of meer spelers zijn jagers ( ook
bal aan de voet ) en proberen de andere spelers aan te tikken – wie aangetikt is neemt
bal in hand en staat met benen open – de andere spelers kunnen de aangetikte speler
verlossen door de bal door de benen te spelen – Wie tikt de meeste spelers ?
-tikspel zonder bal : twee of meer spelers zijn jager en hebben bal in handen – zij
proberen spelers zonder bal aan te tikken – wie aangetikt werd, neemt ook een bal en
wordt ook jager–wie blijft er als laatste over ?
-tikspel : er wordt in een afgebakende ruimte gewerkt – twee of vier spelers ( afhankelijk
van het aantal spelers ) worden visueel gemerkt tot jager – er zijn 2 tot 4 ballen
( afhankelijk van het aantal spelers ) – wie een bal heeft kan niet aangetikt worden, … de
spelers proberen mekaar te helpen door de bal naar mekaar te gooien – wie werd niet
aangetikt / wie tikte de meeste spelers ?
-standbeeld : spelers leiden de bal in een afgebakende ruimte – op een auditief of
visueel signaal van de trainer zetten de spelers één voet op de bal en wordt er niet meer
bewogen – wie als laatste beweegt krijgt een strafpunt–wie haalt de minste strafpunten ?
-poortjesspel : op een afgebakende ruimte staan willekeurig enkele kegeldoeltjes van 1
m breed – wie scoort er eerst 10 doeltjes ( leiden van de bal door het poortje ) – een
universele oefenvorm die ontelbare varianten kent ( op de balbal oefenstofdatabase vindt
u wel 40 varianten )

-bal leiden in een afgebakende zone – enkele spelers zonder bal die proberen om de bal
van iemand anders te veroveren – wie zijn bal kwijtspeelt moet op zoek naar een andere
bal ( = strafpunt ) – wie behaalt het minste strafpunten ?
-bal leiden in een afgebakende ruimte – iedereen een bal – proberen om met de voet de
bal van een andere speler uit de afgebakende ruimte te trappen – wie trapt er het
meeste ballen weg / wie kon zijn eigen bal goed beschermen ?
-achtervolgingsrace in een afgebakende ruimte met willekeurig pion in die ruimte : per
twee elk een bal – één speler van het duo tracht de andere speler zo kort mogelijk te
volgen – op het auditief of visueel signaal wisselen de rollen – de speler die leidt probeert
de achtervolger te laten botsen met een andere speler of hem tegen een pion te laten
botsen
- … ( in de balbal oefenstofdatabase vindt u honderden spelvormen )
We voorzien twee tot drie spelvormen ( of variaties ) met tussenin
telkenmale wat balvaardigheidoefeningen ( ball mastery – iedere speler
een bal ). We proberen hier te evolueren van algemene balvaardigheid
( handig met de bal ) naar specifieke ‘voet’ balvaardigheden ( voetig met
de bal ). De opdrachten worden steeds bijzonder uitdagend geformuleerd
en de kids worden positief gestimuleerd.

5.2. De kern
Na de inleidende spelfase van spelvormen en ball mastery stappen we
over naar een nieuwe fase waarin we technische tussenvormen afwisselen
met vereenvoudigde wedstrijdvormen
Blok
tussenvorm
Blok
wedstrijdvorm
Blok
tussenvorm
Blok
wedstrijdvorm
In de technische tussenvormen worden enkel technische spelmiddelen
geaccentueerd. In de balbal oefenstof database vindt u meer dan 400
voorbeelden van die technische tussenvormen netjes gerangschikt per
technisch accent.
We zijn voorstander om binnen die technische blok te werken en te
coachen rond één centraal speltechnisch thema. We kiezen een peiler uit
het balbal techniekschema en we koppelen daar vooraf een aantal
richtlijnen en aandachtspunten aan vast.
Stel dat we vooraf het thema “leiden van de bal” kiezen, … dan proberen
we eerst het thema concreter te maken en er bepaalde doelstellingen aan
vast te koppelen :
-speler moet de bal kort aan de schoen houden ( balletje knuffelen )
-speler moet met zijn hoofd rechtop lopen bij het leiden ( geen struisvogel voetbal )
-speler moet ook proberen te versnellen bij het leiden ( rijden in een sportwagen )
-speler moet veranderen van richting als hij een tegenstander tegenkomt ( uit de greep
blijven van de politie )
Het concretiseren van het thema en het werken met die doelstellingen
maakt het voor de kids allemaal wat herkenbaarder. Die afbakening van
het thema is ook voor de trainer een handigheidje dat zeker helpt bij het
bepalen van de oefenvormen en het coachen op het veld dat heel gericht
kan gebeuren. Dit betekent dat de trainer in die tussenvormen enkel
coacht naar het specifiek vooraf bepaalde thema. In ons voorbeeld, waar
er sprake was van het leiden van de bal, … moet de jeugdtrainer dus geen
andere aspecten ( inspelen, controles, … ) gaan coachen en benadrukken.
Een belangrijk kenmerk van die techniekblokken is
het feit dat elke oefenvorm eindigt met een trap op
doel. Dit zorgt voor de spelers voor een zekere
vorm van beleving, … want zeg nu zelf, een
jeugdvoetballer komt voetbal spelen om te scoren
( de bal tegen het net trappen ). Wij als
jeugdtrainer moeten omstandigheden creëren
waarin dat netgevoel optimaal aan bod komt.

Na de technische tussenvorm kiezen we er voor om een wedstrijdvorm
aan te bieden. Het is uiterst belangrijk om niet te vervallen in zomaar een
wedstrijdje spelen. Ook binnen die wedstrijdvorm moeten vooraf een
aantal doelstellingen en aandachtspunten bepaald worden. Die
aandachtspunten en doelstellingen worden bepaald door datgene wat in
de voorafgaande technische tussenvorm werd meegegeven met de
spelers.
In ons voorbeeld situeerden zich de doelstellingen van onze eerste
technische tussenvorm rond het trainingsthema “ het leiden van de bal ”.
Het is dus nu de bedoeling om aansluitend een ( aangepaste )
wedstrijdvorm aan te bieden waarin opnieuw enkel gestuurd en gecoacht
wordt naar dat specifieke thema van het leiden van de bal. Het themagericht
coachen is een eerste belangrijk didactisch hulpmiddel bij het
aanbieden van wedstrijdvormen. Bij de technische tussenvormen wordt
het thema vrij geïsoleerd geoefend, terwijl we in die wedstrijdvormen juist
de toepassing vinden van het thema en zijn doelstellingen in
wedstrijdechte omstandigheden en onder hogere weerstanden.
Na de wedstrijdvorm voorzien we opnieuw een technische tussenvorm.
Die tussenvorm kan opnieuw hetzelfde thema hebben zoals bepaald werd
in de eerste tussenvorm en wedstrijdvorm, maar het kan ook een volledig
nieuw speltechnisch thema zijn. De tweede aansluitende wedstrijdvorm
staat dan ook opnieuw volledig in het teken van het trainingsthema van
de voorafgaande tussenvorm.
Op die manier werken we eigenlijk in verschillende blokken van
tussenvormen en wedstrijdvormen. Het aantal blokken is niet vooraf
vastgesteld en kan variëren. Gemiddeld wordt er 10 à 15 minuten
voorzien per blok. Het werken in die zgn. blokken heeft het voordeel dat
dit voor jeugdvoetballers voor heel wat afwisseling zorgt. Dit betekent
echter niet dat we constant veranderen van organisatievorm. Het is de
kunst om met minimale organisatorische wijzigingen de overgangen
tussen de blokken te regelen.

Bij het aanbieden van wedstrijdvormen moeten we rekening houden met
de wedstrijdrijpheid van onze F pupillen. Zeker bij de jongste F-pupillen is
het belangrijk dat de wedstrijdvormen zich beperken tot 1/1, 2/1 en 2/2.
Bij de oudere F-pupillen streven we naar de eindterm 4/4. Uiteraard
moeten we ook hier afgeleide en vereenvoudigde wedstrijdvormen
voorzien. De organisatievorm van de wedstrijdvormen is naast de
gerichte coaching een tweede belangrijk didactisch hulpmiddel voor de
trainer.
Hoe kunnen we wedstrijdvormen didactisch het best aanbieden ?
Blauwe speler speelt in op groene speler – groene
speler probeert blauwe speler uit te schakelen en
te scoren – blauwe speler kan bij balrecuperatie
scoren in één van de twee doeltjes – na de 1 / 1
wedstrijd wisselen van plaats – wie scoort er het
eerst vijf doelpunten ?
Doelman speelt in op groene speler – wanneer
groene speler de bal raakt, start blauwe speler –
groene speler scoort op het grote doel – blauwe
speler kan bij de omschakeling scoren in één van
de twee kleine doeltjes – plaatswissel na de 1/1 –
wie scoort eerst vijf doelpunten ?

Keeper speelt in op de groene speler – blauwe
speler verdedigt op die groene speler – speler in
balbezit krijgt de hulp van een neutrale speler –
groen scoort in het grote doel en blauw in één
van de twee kleine doeltjes – na de 1 tegen 1
situatie volgt er plaatswissel ( ook N speler af en
toe eens wisslen ) Wie scoort het eerst 5
doelpunten ?
Spelers krijgen vooraf een nummer – trainer
roept een nummer en desbetreffende spelers
spelen met de ingespeelde bal een 1 tegen 1
situatie. In deze organisatievorm kan de trainer
bijv. ook twee nummers roepen waarna er 2
tegen 2 gespeeld wordt. Iedere ploeg heeft een
kapitein die de stand bijhoudt.
Blauwe speler speelt in op groene speler – er
volgt een 1 tegen 1 situatie waarbij groene speler
kan scoren op het grote doel, terwijl blauwe
speler kan scoren op één van de twee kleine
doeltjes – na de 1 tegen 1 volgt er plaatswissel –
wie scoort het eerst 5 doelpunten.
Keeper speelt in op de groene of paarse speler –
blauwe speler probeert doel te verdedigen in een
2/1 situatie en bij balrecuperatie te scoren in één
van de twee mini – doelen. Na iedere 2/1 situatie
sluiten de spelers bij dezelfde groep aan. Na 4 of
5 minuten schuiven alle groepen één positie door
( blauw – paars – groen – blauw ). Welke ploeg
heeft het minste doelpunten tegen ?

Op 2 terreintjes wordt er 2/1 gespeeld met vaste
keepers. Na drie minuten wordt een blauwe
speler groene speler en de groene speler wordt
dan blauw - … Als het tweetal scoort krijgen ze 1
punt – scoort de groene speler = 2 punten. Wie
wint het meeste wedstrijden ?
Er wordt in golven 2/2 gespeeld met vaste
keepers. Er wordt maximaal 30 seconden
gespeeld waarna een nieuw duo het veld
opkomt. Als er gescoord wordt, komt er
eveneens een nieuw duo het veld op. Welk duo
haalt het meeste punten ?
Zelfde situatie als hiernaast maar nu worden de
twee keepers de neutrale speler ( speelt mee met
de ploeg in balbezit ). Na vier minuten worden
de spelers van de groene ploeg enerzijds een
neutrale speler en anderzijds de overblijvende
verdediger – de neutrale speler en de blauwe
speler worden dan groen. Welk duo haalde de
meeste doelpunten
Zelfde organisatie en spelbedoeling als hiernaast
– alleen kan er in de 2/2 situatie enkel gescoord
worden op de kleine doeltjes. Als er gescoord
wordt, schakelen we vanaf de keeper over naar
een 4/4 situatie ( iedereen speelt dus mee ). In de
4/4 situatie mag er gescoord worden in de drie
doeltjes ( kleine doeltjes : 1 punt – grote doel 2
punten ). Nadien schakelen we weer over naar
een 2/2

Er wordt hier gespeeld met vaste keepers. Een 2
tegen 2 situatie met een neutrale speler ( speelt
mee met de ploeg in balbezit ). Er wordt
maximum 1 minuut gespeeld waarna een
plaatswissel volgt met een nieuw duo – ook bij
een doelpunt wordt er onmiddellijk gewisseld.
Het blauwe viertal speelt met 3 spelers ( 1
wisselspeler ) terwijl het groene viertal met 2
spelers speelt ( 2 wisselspelers ). Na een
doelpunt of na maximum 1 minuut spelen
komen de wisselspeler(s) in het veld. Er wordt
3/2 gespeeld met vaste doelmannen.
Het drietal probeert hier te scoren op het grote
doel – terwijl de blauwe spelers ( met K )
proberen te scoren op één van de kleine doeltjes.
Na 5 minuten worden de rollen gewisseld ( de
blauwe spelers en de doelman worden nu het
groene drietal – de groene spelers worden het
blauwe team + keeper
Zelfde situatie als hiernaast maar een
wisselspeler van de groene ploeg wordt hier
neutrale speler en er ontstaat zo een K+3/2+K en
N. De neutrale speler speelt mee met de ploeg in
balbezit. Beide teams hebben 1 wisselspeler die
er na een doelpunt of maximum 1 minuut spelen
inkomt

Er worden hier 3 ploegen gemaakt. Zodra er
gescoord wordt gaat de verliezende ploeg uit het
veld en komt het “reserve drietal” in het veld. Er
moet eerst op de twee kleine doeltjes gescoord
worden vooraleer op het grote doel mag
gescoord worden.
Twee vaste doelmannen en acht spelers waarvan
één ploeg ( groen ) met vier spelers speelt en één
ploeg met drie spelers ( 1 wisselspeler die in het
veld komt na een doelpunt of maximum 2
minuten spelen )
Er wordt met twee vaste doelmannen gewerkt.
Er wordt 3/3 gespeeld met een neutrale speler,
die meespeelt met de ploeg in balbezit. Een
andere neutrale speler is wisselspeler en komt in
het veld nadat er gescoord wordt of nadat er
maximum 2 minuten gespeeld werd.
Twee vaste doelmannen en acht spelers waarvan
één ploeg ( groen ) met vier spelers speelt en één
ploeg met 2 spelers ( 2 wisselspelers die in het
veld komen na een doelpunt of maximum 2
minuten spelen )

Twee vaste doelmannen waarbij er centraal 2/2
gespeeld wordt en 2 neutrale spelers ( spelen
mee met de ploeg in balbezit ) die eerder aan de
buitenkant spelen. Beide teams hebben 1
wisselspeler die na een doelpunt of na maximum
2 minuten spelen in het veld komt
Er wordt 4/4 gespeeld met vaste keepers, … let
op de ruitformatie !

5 .3. Afsluiting
De training wordt afgesloten met een leuke, uitdagende en ludieke
spelvorm. Enkele voorbeelden :
-latje raken : ( bal mag gegooid worden – vanuit de handen getrapt worden - … )
*wie de lat raakt – laat iedereen 10 keer pompen
*wie raakt de lat het eerst 3 keer ?
*wie kan de lat raken en de terugkerende bal binnenkoppen ?
-paaltje raken :
twee ploegen maken, spelers staan in een rij en trappen één voor één naar de paal – wie
de paal raakt , gaat zitten ! Welke ploeg is er als eerste klaar ?
-balbal trappen :
*spelers versus doelman – er wordt vooraf een aantal doelpunten afgesproken – wie wint
de doelman of de spelers ?
*wie scoort is safe – wie mist moet opnieuw trappen tot hij scoort – wie belandt er in de
pispot en blijft er als laatste over ?
*spelers trappen om beurten, als diegene die voor je staat scoort, moet je ook scoren,
anders lig je er uit / scoort diegene die voor je staat niet, dan mag je missen ( maar je
scoort beter om de druk op de volgende speler te verhogen )
*je probeert hetzelfde te doen als diegene die voor je staat
*…
Naast de afsluitende spelvorm geven we in het afsluitend gedeelte ook
steeds wat huiswerk. We proberen de F-pupil uit te dagen om thuis
verder te oefenen en voetbal te spelen. Heel belangrijk is wel het feit dat
het huiswerk uitdagend moet geformuleerd worden.
Enkele voorbeelden : jongleerrecord proberen te verbreken ( sms sturen
naar trainer indien persoonlijk record verbroken wordt ), oefeningen met
ballonnen, jongleerboekje aanleggen, passeerbeweging inoefenen,
soccerpal oefeningen, kijken naar wedstrijd op tv en uitvissen wie op hun
positie speelt, balbal halfuurtje ( een half uur alles samen met de bal aan
de voet doen ), …
De spelers ruimen het materiaal op en gaan lachend de kleedkamer
binnen

5.4. Algemene aandachtspunten bij het trainingsgebeuren :
-Wees als trainer altijd opgewekt en blij – straal enthousiasme uit – steek
wat ambiance in het geheel – daag de jeugdvoetballers voortdurend uit
( wie kan dit of dat, … )
-“Voetbal is simpel, het is alleen moeilijk om simpel te voetballen” – hou
het op organisatorisch en inhoudelijk niveau zo eenvoudig mogelijk
-Vermijd van die zgn. dode momenten, probeer de training zo op te
stellen dat kinderen de tijd niet hebben om zich te vervelen, zorg voor een
vlot verhaaltje. Wie als jeugdtrainer na de training te horen krijgt : “is
het al gedaan ?”, … weet dan dat je prima werk leverde.
-Bij de wedstrijdvormen vinden wij het belangrijk dat de doelen voorzien
zijn van netten, niets is zo démotiverend dan trappen op een doel zonder
netten. Zorg er ook voor dat de doelen voldoende groot zijn, zodat er
lekker veel gescoord kan worden, … uitslagen van 20-25 zijn beter dan
1-0
-Heb voor, tijdens en na de training oog voor de zgn. mindere spelers en
zet ze af en toe ook eens op het hoogste schavotje. Reageer scherp op
pesten !
-Blik na de training altijd eventjes kort terug op je prestaties als trainer en
evalueer kort hoe de spelers reageerden op de aangeboden oefenstof.
Was iedereen actief, was de oefenstof aangepast aan het niveau van de
groep, was de organisatie goed, was er ambiance en fun … ? Leg de lat
vrij hoog, … merkte je tijdens de training dat één en ander stroef verliep,
… dan zoek je de oorzaak bij jezelf ( organisatie niet aangepast, oefening
niet aangepast aan belevingswereld en niveau, … ). Het mooie aan
jeugdvoetbal is juist de ongeremde motivatie van de jeugdvoetballer, …
aan hen zal het zeker niet liggen.
-Het is vaak verleidelijk, maar het is aangewezen dat de jeugdtrainer niet
meevoetbalt, … laat de kinderen kind zijn en beperk je volwassen invloed.
-Een plaatje zegt meer dan een praatje, … geef niet te veel uitleg – een
beeld is voor kinderen veel sneller te begrijpen dan een aaneenschakeling
van woorden. Toon het zelf voor als trainer of laat een speler voortonen (
ook eens de mindere spelers iets laten voortonen )
-Stel je als jeugdtrainer steeds strategisch op, zodat je een totaal zicht
hebt op alle spelers

5.5. Specifieke trainingsopbouw bij de allerkleinsten ( 5 jarigen –
debutantjes )
Bij de allerkleinste F-pupillen zijn we eerder voorstander om af te stappen
van de hierboven geschetste didactische opbouw. We proberen bij die
allerkleinsten vooral constant een bewegingsparadijs aan te bieden dat
bestaat uit niets anders dan voetbal – en bewegingsspelletjes zonder
daarbij te werken rond een bepaalde trainingslijn met thema’s en
doelstellingen.
Hierna vindt u een verslag van balbal trainer Davy Verbeure over een
voetbaltraining voor 5 jarigen.
Aanwezig : 8 pluimpjes
Terrein : een afgebakende ruimte ( 25m x 12m )
met 2 lange zijden ( GELE POTJES ) en 2 korte
zijden ( RODE POTJES als vaste achterlijn, alsook
BLAUWE POTJES als tweede vaste achterlijn ).
Deze structuur komt iedere training aan bod
waardoor ze voor de spelers heel kerkenbaar is.
Spelers weten al vrij snel dat iedere oefenvorm
start op de rode lijn. Een prima organisatorisch
hulpmiddel waardoor ze meteen ook de kleuren
beter leren kennen.
Vooraf :
Ik kom aan om 17 u 15 om alles vooraf klaar te zetten ( ballen klaar en
terreinorganisatie klaarzetten ). Zoals afgesproken met de ouders is er
opvang voorzien een kwartier voor de training, dit wordt ook
gerespecteerd. Dus komen alle spelertjes aan tegen 17u30 , dan heb ik
nog een kwartiertje tijd om alle spelertjes te begroeten met een high-five
( wordt door spelertjes zelf naar gevraagd) en om eventjes te praten met
de kids ( over school , over voetbal, over tv , ….), bovendien kan ik
ouders nog even aanspreken indien nodig.
Dit kwartiertje is ideaal om een band op te bouwen met de kids want je
toont belangstelling in hun leefwereld, je toont dat ze belangrijk zijn(
vergroting van hun zelfwaarde gevoel). Elk om beurt worden ze naar het
toilet gestuurd om een plasje te maken, nooit met 2 ! Vaste afspraak is
wel dat iedereen op een rustige manier in de kleedkamer zit. Indien grote
drukte steek ik gewoon mijn hand op en fluit ik waarop de gasten moeten
reageren. Net voor de training begint, maak ik met hen al een eerste
afspraak. “Straks gaan we naar het voetbalveld, …. en wachten we op de
rode lijn”. Zij die op de rode lijn staan krijgen van de trainer een bal. Er
wordt gevraagd om goed voor hun hondje ( lees : bal ) te zorgen, dwz
hondje/bal dicht bij de voet want op het terrein zijn er stoute heren met
grote vrachtwagens die het hondje kunnen omver rijden (komt later aan
bod in deze training).

Oefenvorm 1 : Piet piratenspel
Eenmaal iedereen een bal heeft starten we op de rode
lijn spelen met een vast spel , nl Piet Piraat. In dit spel
is de trainer eerst Piet Piraat. Op het signaal ( vast
signaal = 3.2.1 fluit = start ) lopen alle pluimpjes met
hun balletje in de hand weg naar de overkant (blauwe
lijn). Al wie niet getikt wordt, mag verder lopen – wie
geraakt wordt, moet blijven staan. De punten worden
geteld ( = aantal aangetikte spelers ) en iedereen wordt
opnieuw startklaar gemaakt.
Hulpmiddel van de trainer om iedereen terug op de lijn te krijgen is
aftellen van 10 tot 0 ( afhankelijk van het moment wordt er traag of snel
afgeteld). Indien het te lang duurt, laat ik hen hun bal wegtrappen, …. En
moeten ze binnen de tijd ( van 10 tot 0 ) hun bal oppikken en opnieuw
snel op de blauwe lijn positie kiezen.
Ik duid twee piet piraten aan waartoe ze elk een pet/piratenmuts aandoen
voor de visuele zichtbaarheid. Ik neem beide kids enkele meters achteruit
mee en bouw eventjes een rustperiode in van enkele seconden, hou hen
klaar en spreek andere kindjes aan met “pas op jongens dit zijn de nieuw
piet piraten die voetballen in Club Brugge en Real Madrid” en “ze zijn heel
snel , zo snel als een tijger , dus pas op, ….iedereen klaar ?” 3, 2, 1, fluit
en iedereen rent terug naar rode lijn. Ik vraag de piet piraten altijd
hoeveel piraten ze aangetikt hebben en beloon hen dan met een
compliment/high five, …Aangekomen op rood begint nieuwe reeks totdat
iedereen aan de beurt geweest is. In deze vorm kunnen de kids
overlopen met de bal in de hand, maar er kan ook eens geopteerd worden
om dit al leidend met de voet te doen.
Evaluatie = deze vaste ingangzetting is wekelijks een succes ! Heel
herkenbaar en makkelijk te begrijpen. De nieuwe kinderen die aansluiten
worden als het ware meegezogen in het enthousiasme van de wekelijkse
pluimpjes. Dit spel is ook dikwijls een “veldslag “, er wordt veel gevallen
door een soms te harde duw of door botsing. In principe wordt er heel
weinig aangedacht besteed aan de zgn. “gekwetste“ kinderen. Ik zoek de
kinderen op, zet ze terug op hun voeten en moedig hen aan om verder te
doen en daarmee stopt het dan ook. Geen bemoederende woorden, … wel
een kordate en steeds dezelfde korte reactie ( misschien een beetje cru
uitgedrukt maar vaak wordt “pijn” bij die kids misbruikt om vorm van
aandacht te verkrijgen). Het gevolg is dat kids weer vrij snel aansluiten
bij het gebeuren.

Oefenvorm 2 : balbalcircus ( coördinatieoefeningen )
Ik maak een poortje met mijn arm en vraag wie met zijn bal enkele
circusnummertjes wil tonen. Uiteraard reageert iedereen enthousiast en
passeren ze de poort en komen ze zo de circustent binnen. Wie wordt de
beste acrobaat ?
-bal omhoog gooien met de twee handen en vangen met twee handen
-bal omhoog gooien met de twee handen en vangen met één hand
-bal omhoog gooien, zo veel mogelijk keren in de handen klappen en
vangen
-bal omhoog gooien, laten botsen, bal met dij raken en vangen
-bal omhoog gooien, laten botsen, bal met het hoofd raken en vangen
Let wel : het al dan niet beheersen van de oefening is niet van
hoofdbelang, de kleuter voert ze op eigen niveau en kunnen uit en wordt
hier graag positief voor beloond. Een ‘ wauw ‘ , schouderklopje, duim
omhoog , … kan wonderen doen ! Zeer belangrijk is een goede
demonstratie van de trainer.
Oefenvorm 3 : vrachtwagenspel
Het volgende spel is het “ vrachtwagenspel”. Kids
verzamelen met hun hondje/bal op de rode lijn. Ze
mogen op de parking (= de afgebakende ruimte) gaan
wandelen/lopen met hun hondje ( leiden en dribbelen ).
Ze moeten echter oppassen van de grote vrachtwagens
die er rondrijden.
De vrachtwagens proberen de hondjes van de parking te rijden ( bal wordt
buiten de afgebakende ruimte getrapt ). Wie zijn bal/hondje verliest,
loopt als de bliksem naar zijn bal/hondje om hem te redden. De speler
mag pas terug op de parking als hij samen met zijn hondje een high five
gaat halen bij de trainer ( die net buiten de afgebakende ruimte een vaste
plaats heeft ).
In de beginfase start de trainer als vrachtwagen en loopt zonder bal op
zoek naar losgelopen hondjes. Na één minuut roept trainer alle spelertjes
bij zich ( rode lijn ) en duidt hij twee nieuwe vrachtwagens aan. Deze
staan enkele seconden aan de kant en wachten op het signaal., na 2
minuten spelen worden er opnieuw 2 nieuwe vrachtwagens aangeduid.
Evaluatie : deze spelvorm is vrij makkelijk en duidelijk voor de kids -
iedereen wil trouwens vrachtwagen zijn. Na iedere beurt wordt er altijd
gevraagd hoeveel hondjes de vrachtwagen van de parking konden duwen,
… of welke hondjes uit de klauwen van de vrachtwagenchauffeurs konden
blijven. Constante bijsturing is wel nodig en vooral een heel stimulerende
coaching is noodzakelijk

Oefenvorm 4 : slangenestafette
We werken in twee ploegen. Een ploeg staat op de ene gele zijlijn achter
mekaar, terwijl de andere ploeg op de andere gele zijlijn staat. De eerste
speler van iedere groep heeft een bal. Die speler loopt met de bal in de
hand naar de tegenoverliggende gele lijn ( 12 m ) en legt de bal daar
neer, … loopt terug naar zijn medespelers om een high five uit te voeren
met de tweede speler van zijn groep, die de bal gaat ophalen en de bal
aan de derde speler geeft, enz. Wie klaar is gaat zitten, … welke ploeg zit
als eerste ? Deze vorm kan ook uitgevoerd worden met de bal aan de
schoen, … al leidend waarbij de bal op de tegenoverliggende lijn moet
stilgelegd worden.
Oefenvorm 5 : 1-2-3 balbal
Alle spelertjes starten op de rode lijn. De trainer duidt één kapitein aan
(heb hier ook eens aandacht voor de “mindere” spelers). De kapitein stelt
zich op op de blauwe zijde. Telkens hij met zijn rug naar de groep staat
mogen de speler vooruit dribbelen in de richting van de kapitein. De
kapitein roept dan “1-2-3 balbal” en draait zich om. Vanaf dit moment
moeten alle kids zo snel mogelijk “standbeeld spelen”. Als de kapitein nog
iemand ziet bewegen mag hij desbetreffende speler roepen bij naam, …
waarna de speler 5 stappen terug moet. De kapitein draait zich weer om,
… Wie als eerste de blauwe lijn haalt, wordt kapitein !
Oefenvorm 6 : champions league
De trainer duidt twee ploegjes aan d.m.v. hesjes
(meestal Club Brugge, Barcelona, Real Madrid, …
of de Rode Duivels). Op beide korte zijdes staat
een doel. Een ploeg staat naast het doel op de
blauwe lijn en een ploeg staat naast het andere
doel op de rode lijn.
Iedere speler van de ploeg krijgt een nummer ( van 1 tot 4 ). De trainer
staat op de lange gele zijde met een aantal ballen bij zich. Hij roept een
nummer en plaatst een bal in het midden van de speelruimte. De
desbetreffende spelers spelen 1 tegen 1 en proberen te scoren in het doel
van de tegenpartij. Als de bal buiten is, is het 1 tegen 1 duel afgelopen.
Zorg voor veel beleving, … stimuleer en zalf waar nodig.
Afsluiting
Alle (resterende) pionnen ( vliegende schotels ) , alle overgooiers
( marsmannetjeskleren ), alle ballen ( vliegende sterren ) worden door de
trainer in het vierkantje gegooid. De spelers moeten binnen de 10
seconden alle materiaal hebben opgeruimd. Lukt dit dan mogen ze nog
elk een balletje nemen en vanop een bepaalde afstand proberen om de
paal te raken ( ze mogen gooien, rollen, trappen, … ). Wie de paal kan
raken, krijgt een daverend applaus van zijn medespelers.

6. WEDSTRIJDBEGELEIDING VOOR F PUPILLEN
Creëer een toffe, speelse en ontspannen sfeer onder de spelers en
ouders. “Voetbal moet een feest zijn !”. Onderschat de rol van de ouders
niet. Probeer bij de aanvang van het seizoen de ouders in te lichten
a.d.h.v. een ‘gespreksavond’, een brochure, een afsprakennota, … waarin
enkele afspraken worden gemaakt. Goeie afspraken maken immers goeie
vrienden. Stimuleer en hamer vooral op de positieve ingesteldheid van de
ouders. Aanmoedigen en stimuleren mag maar het is uiteindelijk de
jeugdtrainer die de richtlijnen geeft.
Zadel de spelers niet op met “het-moeten-winnen-gevoel”, hecht geen
belang aan resultaten, winnen of verliezen. Dit wil niet zeggen dat er bij
een overwinning niet eventjes uitbundig mag gedaan worden. Bij een
verlieswedstrijd probeer je de sfeer van “de volgende keer beter” of “goed
gewerkt jongens, … ik ben trots op jullie” te creëren.
Zadel de spelers voor en tijdens de wedstrijd niet op met ingewikkelde
theorieën en tactische richtlijnen. Hou het kort, duidelijk en herkenbaar.
“Een training is prestatie, een wedstrijd is presentatie” ( citaat : W. Loose,
keepertrainer jeugd Club Brugge ). Probeer daarom enkel een aantal
eenvoudige, algemene en herkenbare zaken die al op training aan bod zijn
gekomen aan te halen. Voor de wedstrijd kunnen bijv. een drietal
eenvoudige richtlijnen adhv een los ‘vraag-en-antwoordgesprek’ aan bod
komen.
Hierna enkele mogelijke richtlijnen :
“-iedereen doet mee om te bal snel terug te
winnen”
-“laat ze niet op doel trappen”
-“als we de bal willen hebben, laten we ons
horen : “geef”
-“zorg ervoor dat je de bal kunt krijgen ( sta
niet te dicht bij je tegenstander )”
-“we spelen geen flippervoetbal – als we kunnen leggen we de bal stil”
-“we dribbelen niet voor ons eigen doel”
-“wie kan op de helft van de tegenstander de mooiste actie maken ?”
-“als wij de bal hebben staan we ver uit mekaar”
-“speel de bal over de grond als het kan”
- …

Nog enkele losse tips ivm coaching van jeugdvoetballers :
-Coach altijd positief en technisch.
-Laat jeugdvoetballers fouten maken, roep niet altijd wat ze wel en niet
mogen doen.
-Laat de spelers zelf dingen ontdekken en laat ze zelf beslissingen nemen,
… zeg niet alles voor en verbeter eventueel achteraf heel gericht.
-Stimuleer de creativiteit en gebruik daarom veel het woordje “actie”
waarmee je de speler aangeeft dat hij “iets” mag proberen.
-Gebruik af en toe de intonatie van je stem om iets duidelijk te maken,
sta dus niet altijd te roepen, speel en varieer met je stem om de aandacht
te krijgen.
-Spreek de jeugdvoetballer ook soms een keer aan op ooghoogte
-Coach zinvol, spelers hebben niet veel aan : “kom op”, “vooruit”, “doe
maar”, … wees concreet, kort en duidelijk
Uiteraard worden vooraf de startposities op het veld meegegeven. Bij
duiveltjes kunnen we spreken van het vormen van het zgn. vliegtuigje.
10
kopje
Bij de duiveltjes zijn we voorstander van
het roteren. Tijdens een wedstrijd laten we iedereen eens op de
verschillende posities spelen. We kiezen ook niet meteen voor een vaste
doelman. We beschouwen iedere speler uiteraard als evenwaardig en we
geven IEDEREEN evenveel speelgelegenheid.
K
4
staartje
7 11
vleugeltje vleugeltje

Veel jeugdtrainers hebben last van het gevaarlijk virus “Championitis”.
Kampioen willen spelen en altijd ten koste van alles willen winnen mag de
hoofddoelstelling niet zijn. We zien de doelstelling van het
jeugdvoetballeerproces eerder in het creëren van een toffe, speelse en
ontspannen sfeer en kinderen op verschillende vlakken ( mentaal,
technisch, tactisch, sociaal, persoonlijke ontwikkeling, … ) beter maken in
iets wat ze graag doen. In dit plaatje past uiteraard de stelling dat
jeugdtrainers er op moeten toezien dat iedereen evenveel aan bod komt
en iedereen voldoende en evenveel speelminuten krijgt. De spelers die
niet of minder getraind hebben, kunnen eventueel op de bank starten.
Wedstrijdopwarming
Net als bij de ingangzetting bij het trainingsgebeuren, is het ook hier de
bedoeling dat jeugdvoetballers niet opgezadeld worden met zgn.
“hondenschooloefeningen”. Dus geen breedtes lopen, armen zwaaien,
knieën heffen, … en stretchen. Ik ben eerder voorstander om voor de
wedstrijd gewoon een halfuurtje training te geven volgens het reeds
aangehaalde stramien in dit werkdocument. Er wordt al zo weinig
getraind en de tijd voor de wedstrijd is pure winst, … reken op 24
wedstrijden per seizoen, … en je komt aan 12 uur extra training. De
enige inspanning die je als jeugdtrainer moet doen, is zorgen dat iedereen
een bal heeft en het stramien van spelvorm, ball mastery, wedstrijdvorm
en technische tussenvorm volgen. Een inspanning die zeker de moeite
loont !
Na de wedstrijd
Zoals al eerder gesteld : “iedere wedstrijd ( winst of verlies ) moet een
feest zijn !” Probeer daarom na de wedstrijd steeds een extraatje te
voorzien. De gekende strafschoppenreeks is zeker een onderdeel dat
nooit mag ontbreken. In afspraak met de “tegenpartij” kan je eens
variëren met een shoot out ( dribbelen naar het doel met aansluitend een
1/1 situatie met de doelman ). Dit alles sluiten we af met een high five
voor de tegenstanders !