Verslag - Anne Bots

De Verhuisdoos
Een tijdelijke, draagbare, wegwerp toiletruimte

Anne Bots
IDnr 0509034
20 juni 2006
Vakoefening Industrieel Ontwerpen
7t552
Docent: Marc Meijers
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave 2
Analyse 3
Analyse toilet 3
SWOT analyse van de traditionele bouw 3
Doelgroep 4
Concept 1 5
Eyecatcher
Concept 2 6
De elementen
Concept 3 7
De verhuisdoos
De Verhuisdoos 8
Vergelijking 3 concepten 8
Uitwerking 8
Karton 9
Tekeningen 10
Kunststof 11
Totale gewicht 11
Evaluatie 12
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 2

Analyse
Analyse toilet
toi·let (het ~, ~ten)
1 ruimte waar men zijn behoefte kan doen => bestekamer, closet, doos, een
zekere plaats, gemak, het kleinste kamertje, kakdoos, /kamer/nummer/ hon-
derd, plee, poepdoos, privaat, retirade, schijthuis, secreet, wc
2 kleding waarin een vrouw zich bij een bepaalde gelegenheid vertoont.
Functieschema van het toilet
Er zijn vele soorten en maten toiletten. Hoewel je in de woningbouw bijna altijd dezelfde materialen
en dezelfde afwerkingen vindt, wordt vooral in horecagelegenheden “geëxperimenteerd” met
kleuren, lichten enmaterialen.
SWOT-analyse van de traditionele bouw
Waarom een prefab-toiletruimte?
Interne Analyse
Externe Analyse
Een prefab toiletruimte omdat:
dan de hoeveelheid bouwfases wordt verminderd; kortere bouwduur.
er dan minder (verschillende) arbeiders nodig zijn.
de bouwkosten dan lager zijn.
er dan vernieuwingen worden ingebracht.
het sanitair bij de traditionele bouw altijd wordt gezien als afwerking, terwijl het ook als inrichting
gezien kan worden.
Problemen bij prefab toiletruimtes:
Het vervoer van prefab toiletruimtes met grote afmetingen is erg lastig.
Het sanitair is kwetsbaar bij het vervoer.
De consument heeft minder keuzes.
Er zijn geen aanpassingsmogelijkheden voor de gebruiker.
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 3

Doelgroep
De doelgroep waar prefab toiletruimtes de eerste kans van slagen hebben.
In de woningbouw hebben prefab toiletruimtes minder kansen, omdat burgers moeilijker overgaan van de vertrouwde tegeltjes op iets
anders en graag hun ‘eigen’ ‘vertrouwde’ toilet hebben. Ze willen ook graag veel keus hebben. Bij horecagelegenheden en evenementen
durft men wel op iets anders over te stappen. En soms wil men juist met iets opvallends en nieuws aankomen om naam en bekendheid te
krijgen. Verder is het in horecagelegenheden eigenlijk altijd zo dat er meerdere toiletten naast elkaar geplaatst zijn en een kant en klaar
product dan een stuk gemakkelijker is.
Het moodboard hieronder is er een van een mogelijke doelgroep voor een prefab toiletruimte. De doelgroep is een hippe, retro en trendy
horeca gelegenheid, die altijd wel in is voor iets nieuws.
Sterchele Badkamers
Een voorbeeld waarbij bij een horecagelegenheid
gebruik is gemaakt van een prefab badkamer om
de bouwkosten en bouwduur te verminderen is het
voorbeeld van Sterchele Badkamers Schiedam. Deze
prefab badkamers zijn geplaatst in onder andere hotelketens,
verzorgingscentra, studentenhuisvesting,
kazerne-units. Ook dit voorbeeld is nog niet toegepast
in de woningbouw.
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 4

Concept 1
Eyecatcher
Omschrijving
De eyecatcher is een prefab toiletruimte die puur om een de uitstraling
gevormd is. De toiletruimte wordt als een los element in
een andere ruimte geplaatst en gekoppeld aan de op die plaats
aangelegde waterleiding, riolering en elektriciteit. Het is een
toiletruimte die alles laat zien. Er is een translucent materiaal
voor de wanden gebruikt en op deze manier is de silhouet van de
gebruiker te zien. De spoelbak is als het ware de waterleiding en
loopt als een buis vanuit het plafond de ruimte in. Deze buis is
geheel transparant en zo kan de gebruiker het water het toilet in
zien vallen.
Materiaal
Het translucente materiaal is een kunststof sandwichpaneel van
het bedrijf Blizzard Composite van material explorer (www.materia.nl).
Deze plaat bestaat uit twee transparante kunststofplaten
met daartussen een translucente honingraatpaneel gemaakt van
polycarbonaat. Deze sandwichpanelen worden in kunststof profielen
geplaatst.
Het plafond en de bodem van de ruimte hebben dezelfde vorm
en hetzelfde materiaal (een kunststof), waardoor ze tegelijk (in
dezelfde machine) gevormd kunnen worden.
Voordelen
Oplossing voor een luxe probleem: De blits willen maken met
een toilet.
De bouwduur is aanzienlijk lager, want het element wordt als
‘plug & play’ geplaatst.
Doelgroep
Horecaondernemingen die een exclusieve wc willen.
Nadelen
Gewaagd
Is hier wel vraag naar?
Dure materialen
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 5

Concept 2
Elementen
Omschrijving
De elementen zijn losse wand elementen die samen tot een hele
toilet unit gevormd kunnen worden. De verschillende elementen
zijn een wand met een toilet, een wand met een urinoir, een
wand met een wasbak, een ‘lege’ wand en een wand met een
deur. Het sanitair is volledig geïntegreerd in de elementen. De
spoelbak en water toevoer en afvoer zullen echt ‘in’ het element
geplaatst zijn, zodat het element bij aankoop meteen compleet
is. De elementen kunnen door een kliksysteem aan elkaar geklikt
worden, waardoor een complete toiletunit met meerdere toiletten
en wasbakken en urinoirs kan worden gevormd.
Materiaal
De elementen en het sanitair zullen van een kunststof gemaakt
worden, wat een vandalismebestendig materiaal is. Om nog bij
de spoelbak in het element te kunnen zal het sanitair niet als één
geheel met het element gegoten worden. Het sanitair zal dan na
vorming als los onderdeel aan het element verbonden worden.
Voordelen
De bouwduur is een stuk lager.
Ondanks dat het prefab is, is er voor de koper veel keus en zijn
er goede aanpassingsmogelijkheden.
Bouwkosten zijn een stuk lager, omdat er minder arbeiders nodig
zijn.
Vandalismebestendige vormgeving en materialisatie.
Doelgroep
Horecaondernemingen of andere openbare gebouwen die meerdere
toiletten nodig hebben en zo hun eigen toiletunit kunnen
samenstellen.
Nadelen
De elementen zijn niet te stapelen dus lastig te vervoeren.
Een moeilijke vorm, dus hoge productiekosten.
5 verschillende elementen samen te voegen tot een toiletunit.
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 6

Concept 3
Verhuisdoos
Omschrijving
De verhuisdoos is een prefab toiletruimte die in elkaar geschoven
kan worden. De ruimte is dan tot een klein formaat terug
gebracht. Nu fungeert de ruimte als de verhuisdoos van het
sanitair. Door handvaten aan de zijkant van de doos en een lichtgewicht
materiaal, kan de doos gemakkelijk opgetild worden en
vervoerd worden. De doos is gemakkelijk te stapelen, dus ook
vervoer van meerdere dozen is effectief.
Materialen
De hele prefab ruimte is van karton gemaakt zodat het zo lichtgewicht
mogelijk is en karton is een tijdelijk en gemakkelijk
vervangbaar materiaal. Het toilet is een kunststof toilet (kunst-
OFplastic.nl), wat ook lichtgewicht is, maar duurzaam en vandalismebestendig.
Het toilet zelf zal lang meegaan en de ruimte zelf minder. Maar
de doos kan makkelijk vervangen worden door een nieuwe
kartonnen doos. Het karton kan gerecycled worden en het toilet
is nog in goede staat en kan hergebruikt worden in een nieuwe
doos. De gebruiker brengt de (kapotte) doos inclusief toilet terug
naar de gamma en krijgt statiegeld terug, waarmee een nieuwe
doos gekocht kan worden. Maar er kan natuurlijk ook tijdelijk
een toilet nodig zijn geweest.
Het toilet kan worden aangesloten aan de waterleiding, elektriciteitsnet
en het rioleringsnet. Indien het toilet voor tijdelijk buiten
bij tuinfeesten of andere evenementen wordt gebruikt kan het
via slangen (net als de toiletwagen) aan de riolering worden aangesloten.
En via de simpele tuinslang aan de waterleiding.
Doelgroep
Horecagelegenheden; Woningbouw; Tuinfeesten; Feesten in een
leegstaand gebouw; Evenementen
Voordelen
Vervoer van kwetsbaar sanitair
Vervoer van grote prefab toiletruimtes
Het moeilijk te stapelen van elementen met sanitair.
Lichtgewicht
Tijdelijk wegwerptoilet
Nadelen
Verspringing van de wand
Niet permanent
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 7

De Verhuisdoos
Vergelijking 3 concepten
Hierboven worden de 3 verschillende concepten getoetst aan aspecten van het
programma van eisen.
De eyecatcher komt niet goed uit de test. Het is niet zo geschikt als prefab toiletruimte.
Het zal een erg dure oplossing zijn. En er is waarschijnlijk maar weinig
vraag naar, waardoor een grote produktie niet haalbaar is.
De elementen scoort op veel gebieden wel goed. Het is als prefab-elementenserie
erg interessant, omdat de keuzemogelijkheden in de samenstelling voor de
koper geheel vrij is. Dit concept voldoet het beste aan de eisen van een horecagelegenheid.
Het is vandalismebestendig en een complete unit is zo gevormd. De
productie zal duur zijn, maar het is een aantrekkelijk ontwerp om grootschalig te
produceren. Het is niet een vernieuwend idee, maar gaat door op iets bestaands.
De verhuisdoos scoort het beste van de 3 concepten. Het is een heel vernieuwend
idee, zoiets bestaat nog niet. Door de grote mate van recyclemogelijkheid
scoort dit concept goed op alle milieuaspecten. Het meest interessante aan dit
concept is de logistieke oplossing. Het vervoer van de prefab toiletruimte wordt
een stuk vergemakkelijkt.
1. de verhuisdoos
2. de bovenste doos omhoog
geschoven
3. de middelste doos omhoog
geschoven
4. de deur uitgeklapt en
vastgezet
Uitwerking
Permanent of tijdelijk toilet
Er is gekozen voor een tijdelijke en gemakkelijk
verplaatsbare prefab toiletruimte. Om het geheel
echt tijdelijk en verplaatsbaar te maken wordt
het toilet niet aan de waterleiding, riolering en
het elektriciteitsnet aangesloten. Hierom is er een
echt tijdelijk en verplaatsbaar toilet van te maken
zonder dat er een enkele aansluiting nodig is.
Compost of chemisch toilet
Voor een verplaatsbaar toilet zonder aansluitingen
op riolering en waterleiding kan een keus gemaakt
worden tussen twee soorten toiletten. Dit zijn het
chemisch toilet en het droogtoilet, ook wel het
composttoilet.
Het droogtoilet is erg aantrekkelijk voor dit concept,
aangezien er geen milieuonvriendelijke
chemische middelen worden gebruikt en dan
kunnen zelfs de menselijke afvalresten worden
hergebruikt. Deze resten worden namelijk als
compost gebruikt. Het nadeel van een composttoilet
is dat het meer voor een lange periode is.
De afvalresten moeten namelijk composteren in
de opvangunit en dat heeft tijd nodig. Verder is
er een composthoop nodig om de unit te legen
(wat geen pretje is) en wordt de doos er een stuk
zwaarder van.
Een chemisch toilet van tegenwoordig is niet meer
chemisch, maar gaat steeds meer richting een
biologisch toilet. De chemische middelen worden
vervangen door alternatieven, waardoor het toilet
wel geleegd mag worden aan de riolering. Een
voorbeeld van een alternatief is wat azijn en wat
afwasmiddel, maar er zijn ook producten op de
markt gebracht. Het chemisch toilet is een meer
tijdelijke oplossing en daarom is uiteindelijk voor
een “chemisch” toilet gekozen.
Doelgroep
De doelgroep is nu iets veranderd. In de woningbouw
zal het niet meer gebruikt worden, hooguit
tijdens een verbouwing als tijdelijke oplossing.
Andere situaties wanneer de toiletruimte gebruikt
zal worden zijn
Tuinfeest bij iemand thuis.
Horeca buitenoptreden.
Feesten in een leegstaand gebouw.
Evenementen of beurzen.
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 8

Karton
De kartonnen doos wordt gemaakt van kartonnen platen die opgebouwd zijn
als sandwichelementen met honingraatkarton tussen twee massief kartonnen
platen. (Een referentie van dit mateiriaal is Besin beeboard.) Voor deze
constructie is dankzij de zeskantige structuur van het honingraatpapier als
kernmateriaal relatief weinig materiaal nodig om tot maximale prestaties te
komen. Deze constructie heeft door de structuur in verschillende richtingen
een hoge druksterkte op het vlak, maar ook op de kant. De voordelen van
het karton zijn:
Hoge druksterkte
Lichtgewicht
Biologisch afbreekbaar en recyclebaar
Lage transportkosten
Makkelijk hanteerbaar
Alle mogelijke opdrukken bedenkbaar
Karton is zoals bekend helemaal niet waterbestendig. Op plaatsen waar kans
op water is zal een dunne kartonplaat met een poly-etheen coating aangebracht
worden. Dit zal aan de onderkant zijn, de bovenkant en de binnenkant
van de onderste doos. De toiletruimte zal zeker een keer buiten staan,
bijvoorbeeld bij een tuinfeest. Tegen een klein beetje water kan het karton,
maar indien er veel kans is op regen is een afdak boven het toilet een noodzaak.
productietechnieken
De verschillende technieken die gebruikt worden voor de productie van de
katonnen onderdelen:
Buigen
Stansen/ fijn stansen
Snijden/knippen
Zaagfrezen
Hoekpunt van een kartonnen doos.
Een hoek van 90 graden wordt uit het
karton gehaald dmv zaagfrezen
Bevestiging van de dozen aan elkaar.
Deze bevestiging is ook van karton.
In de platen worden door fijnstansen
gleuven gemaakt waar het verbindigstuk
ingeschoven wordt. Aan de binnenkant
wordt het nog gefixeerd.
De handvaten worden op eenzelfde
manier als de verbindingsstukken bevestigd.
Indien de doos uitgeschoven
wordt moeten de handvaten eruit.
De deur is uit één plaat gemaakt.
Door een snede te maken aan twee
kanten kan de deur opgevouwen
worden.
Drie onderdelen worden met een
dunne pe-gecoate kartonnen plaat
bekleed. Op deze manier kan deze
plaat er achteraf af gehaald worden.
De pe-coating kan niet gerecycled
worden.
Oplossingen
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 9
Foto’s model

Het dak en de bodem.
Allebei met polyetheen
gecoat.
8 x stroken om de
dozen te verdinden. 2
ook als handvaten te
gebruiken.
De bovenste doos
De middelste doos
De onderste doos
2 x elementen om de
deur vast te zetten.
Het interieur, waaronder
het reservoir van
het chemisch toilet
geplaatst is.
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 10
De deur

Kunststof
Het toilet en het reservoir zijn van polygraniet, een recyclebaar polypropyleen
gemaakt. De referentie van dit materiaal is www.kunstofplastic.nl
Het materiaal is:
1. duurzaam
2. vandaalbestendig
3. eenvoudig te reinigen
4. kalkwerend
5. in vele kleuren te vervaardigen
6. licht in gewicht
productietechniek
De productie techniek die gebruikt wordt is rotatiegieten. Deze techniek is
goed geschikt voor minder grote product oplages. De mal is namelijk niet
zo duur als bij injectie of blaasgieten, omdat de mal niet onder druk komt te
staan tijdens het proces.
De mal van het product wordt in een oven geplaatst en wordt over de horizontale
en verticale as gedraaid. Het ruwe plastic in poedervorm gaat door
de hitte aan de binnen kant van de mal kleven. Het plastic wordt volledig
gelijkmatig verdeeld over de binnenkant van de mal. Na verwijdering uit de
oven zal de mal blijven roteren tot het plastic volledig is afgekoeld.
Het totale gewicht
Met behulp van de grafieken van Besin op
www.besin.com/beeboard is gekozen voor een kartonnen
plaat van 4 cm. Dit blijkt meer dan voldoende
voor de drukkracht en de buigkracht die op de platen
komen.
Uit een van de grafieken is het gewicht per m2 te
halen:
De kartonnen onderdelen van de toiletruimte wegen:
1,65 kg/m2
(Besin.com)
doos boven: 4,94 m2
doos midden: 3,39 m2
doos onder: 5,2 m2
gewicht doos = 22,36 kg
gewicht toilet +reservoir = 13 kg
(kunstofplastic.nl)
Totaal gewicht: 35,4 kg
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 11

Evaluatie
Zelfreflectie
Ik denk dat ik het proces goed heb doorlopen. Wel heb ik de doelgroep te snel bepaald en
te uitgebreid omschreven in het moodboard. Hierdoor heb ik mezelf erg vast gelegd aan
deze doelgroep. Tijdens het proces ben ik veel meer dingen en ideeen tegen gekomen, die
wel interessant waren en die niet aan de eisen van de doelgroep voldeden. Het uiteindelijke
ontwerp is daar een voorbeeld van. Omdat dit toch een heel erg interssant concept is,
heb ik toch dit concept gekozen om uit werken en de doelgroep aangepast. In de praktijk
kan dat niet altijd werken, want dan is de doelgroep vaak bepaald, en is de doelgroep misschien
zelfs wel de opdrachtgever. Maar bij deze opdracht is het juist interessant om voor
het vernieuwende te gaan.
Bij het kiezen uit de drie concepten lag mijn keus al snel bij de verhuisdoos, omdat die mij
eigenlijk meteen het meeste aansprak. Ik vond het erg moeilijk om dan net zo enthousiast
over de andere twee concepten te zijn en ze ook ver uit werken, zodat een goede keus
gemaakt kon worden. Bij de vergelijking van de 3 concepten zijn de punten van het programma
ook vooral gericht op de verhuisdoos.
Toch heb ik de juiste keus gemaakt door voor het vernieuwende te gaan, want ik ben van
mening dat er een erg leuk ontwerp is uitgekomen. Het is niet alleen vernieuwend en leuk,
maar het is ook een oplossing voor een logistiek probleem.
Bij een volgende opdracht zou ik de analyse fase anders aanpakken. Ik zou mezelf minder
vastleggen door de doelgroepomschrijving, maar ook open staan voor meerdere oplossingen.
Want uit een onverwachte hoek kan ineens die ene leuke oplossing komen.
Vakoefening Industrieel Ontwerpen 7t552 De verhuisdoos 12