Wereld zonder arm en rijk - Gabor Lodi
Wereld zonder arm en rijk - Gabor Lodi
Wereld zonder arm en rijk - Gabor Lodi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
I Ontstaan van <strong>arm</strong>oede <strong>en</strong> <strong>rijk</strong>dom<br />
Oerm<strong>en</strong>s, slavernij <strong>en</strong> feodalisme<br />
Wet<strong>en</strong>schappers vermoed<strong>en</strong> dat het heelal bijna veerti<strong>en</strong> miljard<br />
jaar oud is, de aarde vier<strong>en</strong>e<strong>en</strong>half miljard jaar, de m<strong>en</strong>sachtig<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> paar miljo<strong>en</strong> jaar <strong>en</strong> de m<strong>en</strong>s, homo sapi<strong>en</strong>s, honderdvijftigduiz<strong>en</strong>d<br />
jaar. Wet<strong>en</strong>schappers nem<strong>en</strong> aan dat het heelal e<strong>en</strong> begin <strong>en</strong><br />
einde heeft, <strong>en</strong> er maar één heelal bestaat, het heelal dat wij kunn<strong>en</strong><br />
waarnem<strong>en</strong>; sommige wet<strong>en</strong>schappers vermoed<strong>en</strong> dat we ons<br />
in e<strong>en</strong> multiversum bevind<strong>en</strong>. Onderzoek toont aan dat m<strong>en</strong>s <strong>en</strong><br />
aap van geme<strong>en</strong>schappelijke voorouders afstamm<strong>en</strong>. G<strong>en</strong>etisch<br />
verschilt de m<strong>en</strong>s maar e<strong>en</strong> kwart proc<strong>en</strong>t van de chimpansee, <strong>en</strong><br />
maar e<strong>en</strong> paar proc<strong>en</strong>t van de rest van de lev<strong>en</strong>de wez<strong>en</strong>s op aarde.<br />
De m<strong>en</strong>sachtig<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong> zich van de overige dier<strong>en</strong><br />
door rechtop lop<strong>en</strong> <strong>en</strong> de geleidelijke ontwikkeling van grotere hers<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> andere eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> die spraak mogelijk mak<strong>en</strong>.<br />
To<strong>en</strong> het klimaat veranderde, verspreidde de voorloper van de m<strong>en</strong>s<br />
zich via het Midd<strong>en</strong>-Oost<strong>en</strong> over Azië <strong>en</strong> Europa. De m<strong>en</strong>sachtig<strong>en</strong><br />
waartoe wij behor<strong>en</strong>, homo sapi<strong>en</strong>s, is niet ouder dan honderdvijftigduiz<strong>en</strong>d<br />
jaar. De m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> zijn voorouders ontstond<strong>en</strong> in Afrika, daar<br />
ligt e<strong>en</strong> gebied waar alle m<strong>en</strong>selijke types tot op de dag van vandaag<br />
zijn terug te vind<strong>en</strong>. Alle m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op aarde stamm<strong>en</strong> af van<br />
geme<strong>en</strong>schappelijke voorouders, <strong>en</strong> hun g<strong>en</strong><strong>en</strong> verschill<strong>en</strong> nauwelijks<br />
van elkaar; de meeste m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn g<strong>en</strong>etisch nag<strong>en</strong>oeg id<strong>en</strong>tiek,<br />
wa<strong>arm</strong>ee het bewijs is geleverd dat rass<strong>en</strong>theorieën ge<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke<br />
waarde hebb<strong>en</strong>. Deze theorieën di<strong>en</strong><strong>en</strong> alle<strong>en</strong> om<br />
haat te zaai<strong>en</strong> <strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de bevolkingsgroep<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> elkaar op<br />
te zett<strong>en</strong>.<br />
Homo sapi<strong>en</strong>s, de voorouder van de teg<strong>en</strong>woordige m<strong>en</strong>s, had verder<br />
ontwikkelde hers<strong>en</strong><strong>en</strong> dan zijn voorgangers, maakte gerichter<br />
gebruik van vuur, vervaardigde ingewikkelder st<strong>en</strong><strong>en</strong> gereedschap<br />
<strong>en</strong> ‘wap<strong>en</strong>s’ (jachtwerktuig<strong>en</strong>), <strong>en</strong> begon met gebar<strong>en</strong>, geluid<strong>en</strong>,<br />
beeld<strong>en</strong> <strong>en</strong> tek<strong>en</strong>s te communicer<strong>en</strong>. De verder ontwikkelde vermog<strong>en</strong>s<br />
bod<strong>en</strong> de m<strong>en</strong>s de mogelijkheid handeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> situaties te<br />
overd<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, plann<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> voor de toekomst <strong>en</strong> omstandighed<strong>en</strong><br />
naar zijn hand te zett<strong>en</strong>. De m<strong>en</strong>s ontdekte dat hij met beeld<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>s zijn ervaring<strong>en</strong> kan vastlegg<strong>en</strong>, <strong>en</strong> hieruit ontwikkelde langzamerhand<br />
e<strong>en</strong> alfabet. Het alfabet stelde de m<strong>en</strong>s in staat zijn ervaring<strong>en</strong><br />
op te slaan, waardoor k<strong>en</strong>nisoverdracht niet langer beperkt<br />
was tot rechtstreeks doorgev<strong>en</strong> van informatie <strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis bewaard<br />
kon word<strong>en</strong> voor volg<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>eraties.<br />
Overlev<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong> van zijn vermog<strong>en</strong>s kan de m<strong>en</strong>s alle<strong>en</strong> in<br />
e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schap. Zonder geme<strong>en</strong>schap is e<strong>en</strong> pas gebor<strong>en</strong>e niet<br />
9