FACEBOOK NIEUW - Wijs & van Oostveen Beleggen
FACEBOOK NIEUW - Wijs & van Oostveen Beleggen
FACEBOOK NIEUW - Wijs & van Oostveen Beleggen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
GELD BELEGGEN<br />
Nummer 2 Juni 2010 18 e jaargang INFORMATIEBLAD VOOR DE BELEGGER<br />
FACeBooK<br />
daagt Google uit<br />
Heeft TomTom<br />
nog toekomst<br />
nieuw<br />
speculeren<br />
op films<br />
KoningsHuis<br />
BLiJKT goudMiJn1
Het meest effectieve fi tness-centrum in de wereld<br />
voor bij u op kantoor: 'Het VibroGym Business Concept'<br />
Maak uw medewerkers klaar voor de toekomst!<br />
Verhoog de productiviteit <strong>van</strong> uw bedrijf!<br />
Wat is vibratietraining?<br />
Vibratietraining genereert trillingen die worden doorgegeven via de botten <strong>van</strong> het lichaam naar<br />
de spieren. Onze spieren geven een refl exmatige reactie op deze prikkels. Lagere frequenties zijn<br />
ideaal voor krachttraining, terwijl hogere frequenties voor stretchen en massage worden gebruikt.<br />
Positieve uitwerkingen voor fi t- en gezondheid:<br />
• Sterkere spieren<br />
• Afbouw <strong>van</strong> stress<br />
• Verbetering <strong>van</strong> coördinatie en bewegingsvrijheid<br />
• Hogere vetverbranding<br />
• Stimulatie <strong>van</strong> het metabolisme en lymfedrainage<br />
• Positieve effecten op de hormoonhuishouding<br />
Trainingsfrequentie<br />
2 maal per week<br />
20 tot 30 minuten<br />
(Advertentie)<br />
Geïnteresseerd?<br />
Neemt u dan vrijblijvend contact met ons op.<br />
VibroGym, Herengracht 493, 1017 BT Amsterdam<br />
Tel.: 020 - 530 60 60, info@vibrogym.com, www.vibrogym.com
Heeft TomTom nog<br />
ToekomsT?<br />
18<br />
koningsHUis<br />
blijkt goudmijn<br />
6<br />
34<br />
Inhoud<br />
Kort nieuws 4<br />
Commentaar 5<br />
Koningshuis blijkt goudmijn 6<br />
Back to basics 10<br />
‘Integriteit met stip op nummer 1’ 12<br />
Kort nieuws 15<br />
Column Marcel Tak:<br />
Gouden constructies 16<br />
Heeft TomTom nog toekomst? 18<br />
Aandelen: TomTom, AND 21<br />
Kort nieuws 22<br />
Teruggaaf bronbelasting 23<br />
Speculeren op verwachte opbrengst<br />
Hollywoodfilms 24<br />
Facebook<br />
daagt Google uit<br />
Aandelen kopen in een boek 26<br />
Kort nieuws 29<br />
Liever individuele titels dan beleggingsfondsen 30<br />
Daagt Facebook Google uit? 34<br />
Geld verdienen met een lening <strong>van</strong> uw BV,<br />
of toch niet? 37<br />
Zanger blijf bij je leest … 38<br />
De beste financiële apps voor de iPhone 40<br />
Het Pyramidefonds 42<br />
Kort nieuws 43<br />
Aandelen Research 44<br />
Publicatiedata cijfers, Colofon 47<br />
3
KoRTnieuws<br />
4<br />
Foto: Hollandse Hoogte<br />
optIes op kaas<br />
Grote producenten <strong>van</strong> levensmiddelen die onder meer cheddar, mozzarella<br />
en Goudse kaas produceren, kunnen de kosten <strong>van</strong> toekomstige leveringen<br />
<strong>van</strong>af 20 juni beter onder controle houden. Dan introduceert ’s werelds grootste<br />
derivatenplatform, CME, futures en opties op kaas! Fabrikanten en verwerkers<br />
<strong>van</strong> kaas vroegen CME om deze producten, om zo de risico’s beter te kunnen<br />
managen. Een woordvoerder <strong>van</strong> CME zei: “Veel <strong>van</strong> die klanten nemen al<br />
deel aan onze melk en weipoederfutures en opties. Kaas wordt gemaakt <strong>van</strong><br />
melk en weipoeder is een bijproduct om <strong>van</strong> melk kaas te maken. Met deze<br />
opties en futures is het dus compleet.’’ De Financial Times bracht de kaasfutures<br />
en opties ook in verband met een groeiende vraag naar kaas in opkomende<br />
markten zoals Azië. De nieuwe contracten zullen maandelijks worden<br />
opgenomen en vertegenwoordigen 20.000 pond <strong>van</strong> de kaas, met een zogeheten<br />
‘tick size’ <strong>van</strong> $ 0,001 per pond. ■<br />
miTTAl ziET STAAl-<br />
CONSOlidATiE iN CHiNA<br />
Bestuursvoorzitter Lakshmi Mittal <strong>van</strong> ’s werelds grootste staalconcern Arcelor<br />
Mittal verwacht dat de grote fusies en over names in de staalsector in de komende<br />
jaren in China zullen plaatsvinden. China voert de ‘staalranglijst’ aan,<br />
met een productie <strong>van</strong> bijna 570 miljoen ton staal per jaar, met onder meer<br />
bedrijven als Baosteel. Lakshmi Mittal: “Buiten China zie ik geen mogelijk heden<br />
voor grote transacties. Wel kunnen zich kleinere kansen voordoen.’’ Arcelor<br />
Mittal, dat 8% <strong>van</strong> de mondiale staalproductie<br />
voor zijn rekening neemt,<br />
leverde in 2007 110 miljoen ton staal.<br />
De crisis dwong het bedrijf tot een<br />
reeks productieverlagingen. Opkomende<br />
landen als Brazilië, Rusland,<br />
India en China zullen naar verwach<br />
Lakshmi Mittal<br />
Foto: Hollandse Hoogte<br />
ting over vijf jaar goed zijn voor 70%<br />
<strong>van</strong> de totale staalproductie. ■<br />
obama<br />
krItIsch<br />
over<br />
Ipad<br />
In de laatste kersttoespraak sprak<br />
koningin Beatrix met zorg over vormen<br />
<strong>van</strong> communicatie, zoals sms<br />
en chat, die het ‘echte’ contact tussen<br />
mensen in de weg zouden staan.<br />
Beatrix staat niet alleen in haar kritiek<br />
op nieuwe technologie. Recent<br />
noemde president Barack Obama<br />
<strong>van</strong> de VS iPads, iPods en andere<br />
apparaten slecht voor de democratie.<br />
Obama zei dit in een toespraak<br />
voor studenten op de Hampton University<br />
in Virginia. “Met iPods, iPads,<br />
Xboxes en Playstations, apparaten<br />
waar<strong>van</strong> ik <strong>van</strong> geen enkele weet<br />
hoe die werken, wordt informatie een<br />
afleiding, een vorm <strong>van</strong> entertainment.’’<br />
Obama was ook kritisch over<br />
de vele sites die tegenwoordig roddels<br />
verspreiden. Volgens Obama<br />
worden we nu gebombardeerd met<br />
informatie, waardoor het soms moeilijk<br />
is waarheid <strong>van</strong> roddels te onderscheiden.<br />
“Dit legt allemaal nieuwe<br />
druk op je en nieuwe druk op ons<br />
land en onze democratie.’’ Opmerkelijk<br />
is dat juist Obama dankzij internet<br />
kiezers wist te mobiliseren. Hij staat<br />
bekend als een trouw Blackberrygebruiker<br />
die de hele dag door sms’t<br />
en emailt. ■<br />
Barack Obama<br />
Foto: Hollandse Hoogte
Commentaar<br />
Ouderwets BeLeggen<br />
Soms kan een woord misleiden. Zoals het woord ‘ouderwets’, hierboven in de titel<br />
<strong>van</strong> dit commentaar. In deze ‘snelle tijden’, steeds vaker gedomineerd door razendsnelle<br />
communicatiemiddelen, kan het woord ouderwets al snel de betekenis betekenis krijkrijgen <strong>van</strong> achterhaald, niet meer <strong>van</strong> deze tijd. Maar in de context context die hier bedoeld<br />
wordt, is het woord ouderwets allerminst achterhaald.<br />
Iedereen heeft meegekregen, soms heel letterlijk in de waarde <strong>van</strong> de de effectenportefeuille,<br />
dat de beurzen beurzen de laatste laatste jaren jaren gedomineerd werden door door forse bewegingen.<br />
bewegingen.<br />
Als we de de AEX erbij erbij pakken, kunnen we we zien dat deze index index <strong>van</strong>af een niveau <strong>van</strong><br />
550 punten door de kredietcrisis en de heftige emoties die dat opriep opriep naar rond de<br />
200 crashte begin 2009. Vervolgens steeg de index weer naar 350 punten. Opvallend<br />
was dat alle aandelen, sterke en zwakke, cyclisch en nietcyclisch, meededen in die<br />
enorme koersbewegingen. Dergelijke perioden <strong>van</strong> sterke koersschommelingen hebben<br />
we vaker meegemaakt in het verleden.<br />
Maar op een gegeven moment komt het ‘ouderwetse’ beleggen toch weer in het<br />
vizier, zoals ook een vermogensbeheerder in een interview in dit nummer stelt.<br />
Ouderwets beleggen houdt dan in: de markt bestuderen en na een grondige analyse<br />
de meest kansrijke sectoren en aandelen selecteren. Want de periode dat alles<br />
in een beweging wordt meegesleurd, lijkt voorlopig ten einde.<br />
Bovenstaande wordt nog interessanter als we twee recente ontwikkelingen in<br />
ogenschouw nemen. De opkomst <strong>van</strong> zogeheten trackers, vaak indexvolgers, en de<br />
neiging <strong>van</strong> steeds meer beheerders <strong>van</strong> beleggingsfondsen om dichtbij een index<br />
te blijven in de opbouw <strong>van</strong> de portefeuille. Om zodoende aan het einde <strong>van</strong> het<br />
jaar niet in verlegenheid te worden gebracht met een eventuele underperfomance<br />
<strong>van</strong> het fonds in vergelijking met de rele<strong>van</strong>te index. Een vorm <strong>van</strong> jezelf indekken<br />
dus. Met trackers en een toenemend aantal beleggingsfondsen wordt nu dus ‘nieuwerwets’<br />
belegd. Dat wil zeggen, de index wordt gevolgd en er wordt feitelijk niet<br />
meer aan aandelenselectie gedaan.<br />
Beide ontwikkelingen komen in een interessant daglicht te staan als we recent<br />
onderzoek <strong>van</strong> Antti Petajisto, professor aan de New York University Stern School<br />
of Business, beschouwen. Hij doet al jarenlang onderzoek naar actief en passief<br />
beleggen. Daarbij werden vooral passief en actief beheerde beleggingsfondsen<br />
onder de loep genomen. Uit het onderzoek blijkt dat fondsen die actief inspelen op<br />
marktontwikkelingen duidelijk beter presteren dan hun minder actieve soort genoten,<br />
die zich meestal toeleggen op het trouw volgen <strong>van</strong> een index. Met andere woorden:<br />
actief zoeken naar kansen op de financiële markten, stockpicking, loont.<br />
Het is dus weer tijd om tijd en moeite steken in je beleggingen: je huiswerk doen,<br />
zorgvuldig aandelen selecteren. Tijd dus voor ouderwets beleggen. ■<br />
5
6<br />
konIngshuIs<br />
blIJkt goudmIJn<br />
Nu eens niet de kosten, maar de opbrengsten …<br />
De afgelopen periode lag het Nederlandse koningshuis nogal eens onder vuur. Het huis <strong>van</strong><br />
Willem-Alexander in Mozambique, de kosten <strong>van</strong> de ‘bedrijfsvoering’ <strong>van</strong> Beatrix (die juist tijdens<br />
de financiële crisis extra werden belicht …), en zo waren er nog wat zaken die kritiek opriepen.<br />
Maar beseffen beseffen we we wel dat het het koningshuis ons land ook veel veel ‘brengt’? Niet alleen in termen <strong>van</strong><br />
‘verenigd zijn als volk’, volk’, als symbool, symbool, maar zelfs in harde pecunia. Want dat de kosten <strong>van</strong> ons<br />
koningshuis zich behoorlijk nauwkeurig nauwkeurig laten berekenen, betekent toch niet dat we we onze ogen<br />
moeten sluiten voor de – moeilijker te berekenen – opbrengsten. opbrengsten. En die opbrengsten zijn er wel<br />
degelijk, zeggen zeggen deskundigen. Sterker Sterker nog, nog, ze ze overtreffen de kosten kosten in in ruime mate. mate.
Koningin Beatrix<br />
Foto’s: Hollandse Hoogte<br />
Eerst nog even over die kosten <strong>van</strong><br />
ons koningshuis. Begin dit jaar kwam<br />
de Belgische politicoloog Herman<br />
Matthijs, hoogleraar aan de Vrije Universiteit<br />
<strong>van</strong> Brussel, met cijfers over<br />
de kosten <strong>van</strong> verschillende Europese<br />
koningshuizen naar buiten.<br />
Het Nederlandse koningshuis kost<br />
volgens Matthijs € 39,6 miljoen per<br />
jaar. Alleen de Britten zijn volgens<br />
hem duurder: € 46,6 miljoen per jaar.<br />
In Noorwegen gaat het om ruim € 28<br />
miljoen, het Belgische koningshuis<br />
kost de Belgen jaarlijks € 13,7 miljoen,<br />
in Denemarken en Zweden gaat<br />
het om € 12 miljoen en Spanje staat<br />
in de boeken voor € 8,8 miljoen. De<br />
Luxemburgers weten nu dat hun<br />
groothertog en familie jaarlijks € 8,7<br />
miljoen kosten.<br />
Nog duurder<br />
Maar in de berekeningen <strong>van</strong> Matthijs<br />
zijn onder meer de uitgaven voor beveiliging,<br />
staatsbezoeken en onderhoud<br />
<strong>van</strong> paleizen niet meegerekend.<br />
Worden die ook opgevoerd, dan stijgen<br />
de kosten <strong>van</strong> het Nederlandse<br />
koningshuis tot rond de € 110 miljoen<br />
per jaar. Dat is ook het bedrag<br />
waar de ambtelijke werkgroep onder<br />
leiding <strong>van</strong> oudminister <strong>van</strong> Financiën<br />
Gerrit Zalm in een rapport <strong>van</strong><br />
vorig jaar op uitkwam.<br />
Maar we moeten die kosten <strong>van</strong> het<br />
koningshuis wel nuanceren. Want<br />
een groot deel <strong>van</strong> die gelden ben<br />
je als land ook kwijt bij een andere<br />
staatsvorm, waarbij je bijvoorbeeld<br />
in plaats <strong>van</strong> een koningin een president<br />
hebt. Ook dan zijn er stafleden,<br />
vervoersmiddelen, een ambtswoning<br />
en veelvuldige reizen naar het buitenland.<br />
Het ‘merk Beatrix’<br />
Maar afgezien <strong>van</strong> die – terechte –<br />
relativering <strong>van</strong> de kosten <strong>van</strong> het<br />
koningshuis is het veel interessanter<br />
wat het koningshuis Nederland<br />
in harde euro’s oplevert! Dan kon de<br />
balans wel eens zeer voordelig uitvallen!<br />
Juist door de bestendigheid<br />
en de ‘statigheid’ <strong>van</strong> onze vorstin (en<br />
in de toekomst vorst), zijn er duidelijk<br />
positieve stabiliteitseffecten. ➧<br />
7
8<br />
konInklIJk<br />
predIcaat<br />
Naast de verdiensten <strong>van</strong> koningin Beatrix als promotor<br />
en ‘stabilisator’ <strong>van</strong> Nederland, straalt het koninklijke<br />
imago ook nog af op bedrijven die zich mogen<br />
tooien met het predicaat ‘hofleverancier’ of ‘koninklijke’,<br />
zo als KLM. Een onderneming die het vorstelijke<br />
wapen mag voeren, moet doorgaans minimaal honderd<br />
jaar bestaan en een smetteloze geschiedenis<br />
hebben. Marjan Reitsma <strong>van</strong> beddenfabrikant Koninklijke<br />
Auping zei daarover: “Wij hebben dat predicaat<br />
22 jaar geleden gekregen, toen we honderd jaar bestonden.<br />
Het is wel echt een soort keurmerk; het geeft<br />
aan dat ons bedrijf goed te boek staat. We merken en<br />
ook uit onderzoeken blijkt, dat dit klanten een extra<br />
vertrouwd gevoel geeft. Je bedrijf wordt ook helemaal<br />
doorgelicht als je het koninklijke predicaat aanvraagt.<br />
Extra voordeel is bovendien dat voor klanten dan in<br />
een klap duidelijk is dat we een Nederlands bedrijf zijn.<br />
En dat ervaren klanten als degelijk en dichtbij.’’ ■<br />
Daarnaast is koningin Beatrix ook een niet te onderschatten<br />
factor in termen <strong>van</strong> Hollandpromotie, zowel buiten<br />
de landsgrenzen als daarbinnen. Het ‘merk Beatrix’ benadert<br />
volgens merkendeskundige Bas Kist zelfs miljardenmerken<br />
als Heineken en Philips. “De waarde die haar<br />
persoon – inclusief kapsel – vertegenwoordigt, is ongekend.<br />
Dat is nauwelijks in geld uit te drukken.’’ Of laat die<br />
waarde zich misschien toch becijferen? Jazeker!<br />
De opbrengsten!<br />
Econoom Harry <strong>van</strong> Dalen, onder meer als professor<br />
economie verbonden aan de universiteit <strong>van</strong> Tilburg, becijferde<br />
dat het koningshuis ons jaarlijks tussen de € 4 en<br />
€ 5 miljard oplevert. Een veelvoud dus <strong>van</strong> de kosten <strong>van</strong><br />
het koningshuis. Maar pardon, hoe komt hij tot dit bedrag?<br />
Van Dalen vergeleek monarchieën over de hele wereld<br />
met andere staatsvormen. Over de hele wereld? Jazeker,<br />
onder meer Spanje, België, maar ook monarchieën uit<br />
Bahrein, Belize, Maleisië, Bhutan, Cambodja, Marokko en<br />
Thailand werden in het onderzoek betrokken. Van Dalen<br />
kwam tot de conclusie dat monarchieën het economisch<br />
structureel beter doen. Hun nationale inkomen groeide<br />
de afgelopen decennia jaarlijks met gemiddeld 1% meer<br />
dan bij nietmonarchieën.<br />
Vertrouwensbonus<br />
Van Dalen heeft het over de ‘vertrouwensbonus’: “Het vertrouwen<br />
in de stabiliteit <strong>van</strong> een koningshuis heeft invloed<br />
op de handel en de economische groei.’’ Voor de dertig<br />
jaar dat Beatrix staatshoofd is, komt die monarchiebonus<br />
neer op ongeveer € 135 miljard (als we uitgaan <strong>van</strong> jaarlijks<br />
€ 4,5 miljard). Als we dat afzetten tegen de jaarlijkse<br />
kosten <strong>van</strong> € 110 miljoen, in totaal in die dertig jaar dus<br />
€ 3,3 miljard, kom je op een nettoopbrengst na kosten <strong>van</strong><br />
€ 131,7 miljard. Je zou ook kunnen zeggen dat een investering<br />
<strong>van</strong> € 3,3 miljard € 131,7 miljard oplevert! We durven<br />
nauwelijks het duizelingwekkende rendement <strong>van</strong> het<br />
koningshuis te berekenen. Duidelijk is wel dat ons koningshuis<br />
een ware goudmijn voor ons land is.<br />
Handelsmissies<br />
Maar hoe komt dit bedrag <strong>van</strong> € 135 miljard in die dertig<br />
jaar, dat we dus de vertrouwensbonus noemen, tot stand.<br />
Het wordt op verschillende manieren gegenereerd. Door<br />
de extra stabiliteit die ons land verkrijgt door ons koningshuis,<br />
de al genoemde vertrouwensbonus, zullen bedrijven<br />
in andere landen eerder geneigd zijn hier zaken te doen.<br />
Daarnaast is bij staatsbezoeken de koningin bijvoorbeeld<br />
een belangrijke factor voor de handelsmissies, stelt koningshuisdeskundige<br />
Fred Lammers: “Bij ont<strong>van</strong>gsten die<br />
de koningin organiseert, zoals een concert of diner, zorgt<br />
Beatrix dat de juiste mensen naast elkaar zitten. Daarmee<br />
wordt een omgeving geschapen waarin mensen informeel<br />
contacten kunnen leggen. Bovendien is door de<br />
aanwezigheid <strong>van</strong> Beatrix de zichtbaarheid en uitstraling<br />
<strong>van</strong> een economische missie veel groter.”<br />
Extra koninklijke glans<br />
Hoe zit het met die extra koninklijke glans bij een economische<br />
missie. Bedrijven die de laatste jaren op economische<br />
missies mee waren, onder meer naar India en Mexico,<br />
waren bijvoorbeeld KLM, TNT, Campina, ING, DSM,<br />
AkzoNobel, Rabobank en Philips. Wat merkten deze bedrijven<br />
aan gunstige effecten na een bezoek aan een ander<br />
land in het ‘kielzog’ <strong>van</strong> koningin Beatrix?
Niet alle ondernemingen wilden of konden op deze vraag<br />
antwoord geven. Bij TNT gaf men als reactie dat het effect<br />
<strong>van</strong> zo’n handelsmissie lastig te kwantificeren valt. “Handelsmissies<br />
met een delegatie waarin de koningin participeert,<br />
dragen zeker positief bij aan de zakelijke contacten<br />
in de betreffende landen. Als je als bedrijf onderdeel bent<br />
<strong>van</strong> zo’n handelsmissie kom je sneller en makkelijker in<br />
contact met de juiste personen en bedrijven. Onze ervaring<br />
is dat vooral in Azië het effect het grootste is. Dit soort<br />
delegaties is vooral voor onze Expressdivisie belangrijk.<br />
Het uiteindelijke effect is echter niet te kwantificeren.’’<br />
Ook KLM kan de effecten niet precies in cijfers <strong>van</strong>gen,<br />
maar is erg verguld met de rol die de koningin op onder<br />
meer handelsmissies vervult. “KLM waardeert de ondersteuning<br />
<strong>van</strong> economische activiteiten door het Nederlandse<br />
koningshuis zeer. Het spreekt voor zich dat de<br />
waarde <strong>van</strong> die inzet groot is. KLM is bovendien zeer<br />
trots op het feit sinds de oprichting in oktober 1919 het<br />
predicaat koninklijk te mogen voeren.’’<br />
Economische Zaken<br />
Ruud Stevens <strong>van</strong> het ministerie <strong>van</strong> Economische Zaken<br />
kwam wel tot een zekere kwantificering <strong>van</strong> de gunstige<br />
effecten. “Economische missies vallen voor het ministerie<br />
<strong>van</strong> Economische Zaken binnen het instrument <strong>van</strong> economische<br />
diplomatie. Daarmee wordt op verschillende<br />
niveaus met buitenlandse overheden contacten gelegd<br />
ten bate <strong>van</strong> het Nederlandse bedrijfsleven. Bedrijven willen<br />
graag mee met een bezoek <strong>van</strong> een bewindspersoon,<br />
maar zeker met een bezoek <strong>van</strong> de koningin naar een<br />
ander land. Dat geeft echt extra glans. Uit onderzoek <strong>van</strong><br />
Economische Zaken blijkt dat dit Nederland per jaar tot<br />
€ 200 miljoen oplevert. Deelname <strong>van</strong> het Koninklijk Huis<br />
aan economische missies valt hier ook onder. Ook merken<br />
we dat de aanwezigheid <strong>van</strong> het Koninklijk Huis zorgt<br />
voor extra aandacht voor Nederland en het Nederlandse<br />
bedrijfsleven. Zonder dat we expliciet de cijfers voor speci<br />
fieke onderdelen <strong>van</strong> economische diplomatie voor handen<br />
hebben, kan men wel concluderen dat de effecten<br />
positief kunnen worden genoemd.’’<br />
Nu we dit alles weten, kunnen we voortaan misschien de<br />
uitroep met Prinsjesdag, ‘Leve de koningin’, aanvullen met<br />
een welgemeend: ‘En leve onze economie!’. ■<br />
beleggIngen<br />
konIngIn<br />
Naast de opbrengsten die het koningshuis de BV<br />
Nederland oplevert, probeert de koninklijke familie<br />
zelf ook verstandig met hun geld om te gaan. Recent<br />
werd bekend dat koningin Beatrix tussen 2005 en<br />
2007 miljoenen euro’s heeft belegd in Aziatische<br />
bedrijven. Dat deed zij via het Asia Equity Fund <strong>van</strong><br />
de Amerikaanse bank JPMorgan. De beleggingen<br />
blijken volgens de Volkskrant uit gegevens die zijn<br />
gedeponeerd bij de Amerikaanse beurstoezichthouder<br />
SEC. Beatrix kocht de aandelen in 2006 voor<br />
$ 24,50 per stuk, en verkocht ze in 2007, op het<br />
hoogtepunt <strong>van</strong> de markt, tegen een flink hogere<br />
koers. Hoeveel winst zij precies heeft geboekt, is<br />
onduidelijk. Het aandelenpakket was begin 2006 ongeveer<br />
$ 11,5 miljoen € 9,5 miljoen euro) waard, zo<br />
blijkt uit gegevens <strong>van</strong> JPMorgan en <strong>van</strong> financieel<br />
persbureau Bloomberg. De Rijksvoorlichtingsdienst<br />
bevestigde de beleggingen <strong>van</strong> koningin Beatrix,<br />
maar deed verder geen enkele mededeling. Het was<br />
overigens voor het eerst dat een deel <strong>van</strong> de beleggingsportefeuille<br />
<strong>van</strong> de koningin zichtbaar werd. Al<br />
decennia wordt daarover gespeculeerd. Zo zou de<br />
koninklijke familie bijvoorbeeld al heel lang een behoorlijk<br />
belang in Koninklijke Olie bezitten. ■<br />
9
10<br />
Back to basics<br />
De afgelopen periode werden de beurzen gedomineerd door grote bewegingen. De AEX zakte<br />
<strong>van</strong>af een niveau <strong>van</strong> 550 punten door de kredietcrisis en de heftige emoties die dat opriep naar<br />
rond de 200 begin 2009. Vervolgens steeg de index weer naar 350 punten. Het bijzondere was dat<br />
alle aandelen, sterke en zwakke, meededen in die enorme koersbewegingen. We hebben dat vaker<br />
gezien in het verleden. Maar op een gegeven moment is het weer back to basics, zegt Gerben<br />
<strong>van</strong> der Zwan, relatiebeheerder bij vermogensbeheerder <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong>. Het is weer tijd om<br />
‘ouderwets’ te beleggen: de juiste aandelen selecteren.<br />
Vanaf eind 2007 maakten we een periode mee waarin de<br />
hele effectenmarkt omlaag en later weer omhoog denderde.<br />
Van der Zwan: “Alles ging in één beweging met elkaar<br />
mee, goede en slechte, defensieve en cyclische aandelen.<br />
Met echt beleggen had het in die periode nauwelijks meer<br />
te maken, want de beurzen werden voor een belangrijk<br />
deel door emotie gedreven.’’<br />
Specialisten zijn het er wel een beetje over eens dat het<br />
nu weer ouderwets beleggen wordt. “Nu moet je weer de<br />
markt goed volgen, analyseren, beslissingen nemen. Het<br />
gaat dus niet meer simpelweg om de beslissing om in te<br />
stappen of niet. Want dan schiet je er per saldo weinig<br />
mee op. Er moeten weer echte beleggingskeuzes worden<br />
gemaakt, wordt het aandeel A of aandeel B.’’<br />
Gratis portefeuille analyse<br />
Een goede, laagdrempelige manier om kennis te<br />
maken met <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> is de gratis portefeuilleanalyse.<br />
Met deze analyse krijgt u inzicht in<br />
uw beleggingen. Wij beoordelen in hoeverre deze<br />
aansluiten op de actuele marktomstandigheden en<br />
brengen alle sterke punten in kaart. Ook geven wij<br />
aan wat er in onze ogen verbeterd kan worden. Vaak<br />
is dat al mogelijk met simpele ingrepen. Daarnaast<br />
kijken wij of uw portefeuille zodanig is ingericht dat<br />
deze nog wel past bij uw financiële doel. Bij de portefeuilleanalyse<br />
maken wij gebruik <strong>van</strong> OPAL (Operational<br />
Asset Liability). Dit wetenschappelijke systeem<br />
bevat technieken die ook worden gebruikt door institutionele<br />
beleggers. U kunt kosteloos en geheel vrijblijvend<br />
gebruikmaken <strong>van</strong> deze service. Wilt u meer<br />
weten over de portefeuilleanalyse? Neem dan contact<br />
met ons op via telefoonnummer 020 – 638 82 26. Of<br />
laat uw gegevens achter op www.wijs.nl. U wordt dan<br />
binnen twee werkdagen gebeld door een adviseur<br />
<strong>van</strong> de Adviesdesk. ■<br />
Huiswerk doen<br />
Maar hoe moet je daar als belegger nu mee omgaan? “Je<br />
zult als belegger weer echt je huiswerk moeten maken.<br />
De markt volgen, onderzoeken waar de beste kansen op<br />
rendement liggen. Begrijpen welke sectoren en ondernemingen<br />
eruit springen in positieve zin. Welke sector heeft<br />
de wind in de zeilen, waar zit de verborgen waarde <strong>van</strong> een<br />
onderneming? Echt het ouderwetse handwerk, de markt<br />
op de voet volgen, je huiswerk doen en vervolgens de<br />
meest kansrijke ondernemingen selecteren.’’<br />
Maar wat betekent dit voor de belegger, hoe pak je het<br />
concreet aan? “De laatste jaren zijn steeds meer mensen<br />
gaan beleggen in beleggingsfondsen en trackers. Die hebben<br />
de hele daling meegemaakt en, als ze zijn blijven zitten,<br />
ook het herstel. Nu zul je om rendement te boeken<br />
echt sectoren en bedrijven die een flinke outperformance<br />
kunnen boeken eruit moeten pikken. Want simpelweg trackers<br />
of beleggingsfondsen aanschaffen, die vaak indexen<br />
kopiëren, werkt niet meer. Beleggers die hun effectenbezit<br />
optimaal willen laten renderen, zullen de overstap naar<br />
individuele aandelen moeten maken.’’<br />
Aandelenselectie<br />
Gerben <strong>van</strong> der Zwan kan interessante voorbeelden geven<br />
<strong>van</strong> de individuele titels die <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> de afgelopen<br />
maanden heeft gekocht of sectoren die momenteel<br />
op de watchlist staan. “Het is nu wel tot iedereen doorgedrongen<br />
dat de groei de komende decennia vooral in<br />
opkomende markten als China en India zit. Europese bedrijven<br />
die daar een flink deel <strong>van</strong> hun omzet en groei<br />
boeken, zijn dan een mooie manier om op deze trend in<br />
te spelen. Daarom vinden we ondernemingen als het Finse<br />
Nokia en Unilever interessant. I Die behalen een flink deel<br />
<strong>van</strong> hun omzet, respectievelijk 75% en 50%, in opkomende<br />
markten. Bovendien noteren ze in euro’s, waardoor de<br />
belegger geen valutarisico loopt. Voorts is de volatiliteit<br />
<strong>van</strong> dergelijke aandelen toch vaak minder dan <strong>van</strong> de<br />
opkomende markten.<br />
Een andere trend die we volgen, is marktleiderschap gevoegd<br />
bij uitstekende prestaties. Het Franse cateringbedrijf<br />
Sodexo is het op een na grootste cateringbedrijf
ter wereld, met een omzet <strong>van</strong> € 15 miljard. Bovendien<br />
groeien omzet en winst al jaren gestaag, omdat ze actief<br />
zijn in markten, zoals gezondheidszorg en defensie, die<br />
niet of nauwelijks gevoelig zijn voor conjunctuur. Maar ook<br />
Sodexo werd tijdens de crisis op de beurs afgestraft. Volkomen<br />
onterecht als je naar de cijfers kijkt. Wij zijn er begin<br />
dit jaar op € 37,45 ingestapt voor cliënten en hebben afscheid<br />
genomen rond de € 43,–, een winst <strong>van</strong> rond de<br />
15%. Dat rendement kon je in die periode met de AEXindex<br />
echt niet boeken.’’<br />
Kapitaalgoederen<br />
Ook de ontwikkelingen bij industriële bedrijven bieden nu<br />
kansen, stelt Van der Zwan. “Tijdens de crisis en in de<br />
nasleep daar<strong>van</strong> hebben industriële bedrijven veel geld<br />
uit veiligheid in kas gehouden. Het is nog nooit in de geschiedenis<br />
vertoond dat dergelijke ondernemingen zo’n<br />
zak met geld hebben en zo lang niet hebben geïnvesteerd<br />
in nieuwe machines. Vroeg of laat moeten deze bedrijven<br />
nieuwe kapitaalgoederen gaan kopen. Dat zullen ze doen<br />
bij de producenten <strong>van</strong> dergelijke zware machinerie, zoals<br />
het Duitse Siemens, het Zweedse ABB en het Franse<br />
Alstom. I Dat zijn dus ondernemingen om in de gaten te<br />
houden.”<br />
“Een heel concreet voorbeeld <strong>van</strong> onze beleggingsmethodiek<br />
is ook te vinden bij de recente ruil <strong>van</strong> het op de<br />
Nederlandse beurs genoteerde staalbedrijf ArcelorMittal<br />
voor de Franse bouwmaterialenonderneming en wereldmarktleider<br />
Lafarge. Beide ondernemingen profiteren volop<br />
<strong>van</strong> de mondiale economische opleving. Met Arcelor<br />
Mittal hebben we voor cliënten mooie rendementen behaald.<br />
Nu vinden we Lafarge kansrijker voor de nabije<br />
toekomst. I Ook omdat deze gigant 55% <strong>van</strong> de omzet en<br />
75% <strong>van</strong> de winst boekt in opkomende markten.’’<br />
Zelf doen<br />
Is het doenlijk voor particuliere beleggers om dergelijke<br />
sterke en veelbelovende ondernemingen te selecteren?<br />
“Zeker, dat kan uiteraard. Uit recent onderzoek <strong>van</strong> Millward<br />
Brown blijkt ook dat een deel <strong>van</strong> de beleggers die<br />
minder vertrouwen in de banken hebben, vaker kiest voor<br />
zelf beleggen. Maar je moet daar wel zin in en tijd voor<br />
hebben. Bovendien zul je voor succesvol beleggen vaak<br />
veel gegevens nodig hebben, zoals de data <strong>van</strong> Bloomberg,<br />
een ware schatkamer over de financiële wereld.” Wat<br />
raadt u beleggers aan die tijd noch zin hebben om zelf te<br />
beleggen? “Er zijn meerdere mogelijkheden. Maar een<br />
gespecialiseerde vermogensbeheerder biedt natuurlijk alle<br />
expertise die de moderne belegger wenst. Bij <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong><br />
<strong>Oostveen</strong> kun je kiezen tussen vermogensbeheer en de<br />
Adviesdesk. Bij vermogensbeheer delegeer je het beheer<br />
volledig. Je hebt er als het ware geen omkijken meer naar.<br />
Maar je wordt wel regelmatig geïnformeerd over de ontwikkelingen<br />
<strong>van</strong> je portefeuille. Bij de Adviesdesk blijf je als<br />
belegger aan het roer staan. Daarbij wordt je wel uitvoerig<br />
en proactief ondersteund door onze specialisten.” ■<br />
Rekening openen<br />
Gerben <strong>van</strong> der Zwan<br />
Cliënt worden bij <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> is net zo eenvoudig<br />
als bij de bank. Ten eerste hebben beleggers<br />
een eigen beleggingsrekening nodig waarop de gelden<br />
en beleggingen worden geadministreerd en bewaard.<br />
Deze rekening wordt door <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong><br />
voor de cliënt aangevraagd bij een gerenommeerde<br />
Nederlandse bank. Nadat de beleggingsrekening<br />
is geopend, kunnen de gelden worden<br />
overgeboekt naar de nieuwe beleggingsrekening.<br />
Natuurlijk kunnen ook bestaande beleggingen worden<br />
meegenomen. Ten opzichte <strong>van</strong> cliënt worden bij<br />
de bank is er maar één groot verschil. Men gaat een<br />
relatie aan met twee partijen in plaats <strong>van</strong> een. Met<br />
de bank als bewaarder <strong>van</strong> de gelden en beleggingen<br />
met alle daarbij horende zekerheden <strong>van</strong> het<br />
garantiestelsel. En met <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> als beheerder<br />
of adviseur. Afhankelijk <strong>van</strong> wat men wenst. ■<br />
I: beleggingsaanbeveling. Zie colofon.<br />
11
12<br />
‘IntegrIteIt<br />
met stIp op<br />
nummer 1’<br />
Dick Vis is directeur <strong>van</strong> DSI, instituut voor Deskundigheid,<br />
Screening en Integriteit, het integriteitsinstituut <strong>van</strong> en<br />
voor de sector financiële dienstverlening. Vis denkt dat er<br />
nog flinke veranderingen op til zijn in de effecten- en<br />
verzekeringsbranche de komende jaren. Integriteit zal als<br />
nooit tevoren voorop moeten staan.<br />
Dick Vis kent de wereld waarop DSI toezicht houdt op<br />
zijn duimpje: hij werkte onder meer bij Fortis, maar stapte<br />
daar tien jaar geleden op. “Ik ben in 2000 uit de markt<br />
gestapt en op wereldreis gegaan. Ik haalde geen voldoening<br />
meer uit mijn werk. Toen ik terugkwam, ben ik bij DSI<br />
gaan werken. En dat was een schot in de roos. Ik kon me<br />
met de andere kant bezighouden, het belang <strong>van</strong> de klant.’’<br />
DSI is het integriteitsinstituut voor de financiële sector in<br />
de brede zin des woord. Vis: “Banken, verzekeraars, intermediairs,<br />
pensioenfondsen, commissionairs, vermo gensbeheerders.<br />
Alles wat met financiële dienstverlening te<br />
maken heeft dus. Het gaat daarbij om zelftoezicht, het<br />
zelfreinigend vermogen. Georganiseerd door de sector.<br />
We nemen dus als sector onze eigen verantwoordelijkheid.<br />
De onafhankelijkheid <strong>van</strong> DSI wordt daar bij gewaarborgd<br />
door een onafhankelijke voorzitter.”<br />
Verhouding ten opzichte <strong>van</strong> de AFM<br />
Hoe verhoudt DSI zich dan tot de Autoriteit Financiële<br />
Markten (AFM)? “De AFM is de gedragstoezichthouder<br />
<strong>van</strong>uit de overheid. Wij zijn dat <strong>van</strong>uit de sector. Die extra<br />
verantwoordelijkheid neem je, omdat je, wanneer je het<br />
goed doet, de toezichthouder een beetje op afstand kunt<br />
houden. Je hebt als sector bovendien een voorsprong<br />
op de toezichthouder. Omdat je precies weet waar de problemen<br />
zitten. De AFM richt zich verder meer op de beleidsbepalers<br />
<strong>van</strong> ondernemingen en minder op ‘gewone’<br />
medewerkers met klantencontact. Als je naar de Code<br />
banken kijkt (de Code is een vorm <strong>van</strong> zelfregulering, tot<br />
stand gekomen op basis <strong>van</strong> het rapport <strong>van</strong> de Adviescommissie<br />
Toekomst Banken, ofwel Commissie Maas,<br />
redactie) gaat die ook niet verder dan de top <strong>van</strong> de ondernemingen.<br />
Dat betekent dat deze code geen betrekking<br />
heeft op, om een voorbeeld te noemen, een medewerker<br />
<strong>van</strong> ABN Amro die klantencontacten heeft. Wij vinden<br />
dat je ook waarborgen moet hebben voor de gewone bankmedewerker<br />
die aan productverkoop doet. Eigenlijk is dat<br />
al een ‘vies’ woord, productverkoop. Het moet altijd gaan<br />
om ‘passend advies’ voor de klant. En in een ideale wereld<br />
is het ook zo. In het echt is wel gebleken dat productverkoop<br />
problemen oplevert.’’<br />
Praktijk moet veranderen<br />
Hoe kun je die productverkoop nu aan banden leggen en<br />
echt bij het best denkbare ‘passende advies’ voor iedere<br />
cliënt uitkomen? Banken leven toch immers ook <strong>van</strong> de<br />
producten? “Je bent een financiële dienstverlener. Dat<br />
woord zegt eigenlijk alles. Het product mag gewoonweg
Dick Vis<br />
niet centraal staan. Het is echt een dure plicht om <strong>van</strong> de<br />
behoefte <strong>van</strong> de klant uit te gaan. Als je weet dat een<br />
beleggingsfonds <strong>van</strong> de concurrent beter aansluit bij de<br />
behoeften <strong>van</strong> je klant, dan ben je gehouden dat aan te<br />
bevelen, vinden wij.”<br />
Dat klinkt mooi, maar de praktijk is toch vaak anders?<br />
“Ja, maar die praktijk moet veranderen. Ik had toen ik<br />
vroeger bij Fortis werkte targets als het om de verkoop<br />
<strong>van</strong> huisfondsen ging. We leven nu in een andere tijd, na<br />
een financiële crisis. Er zijn nog steeds mensen in de<br />
financiële sector die denken dat het business as usual<br />
is, maar je moet de vertrouwensbreuk zien te herstellen.<br />
De klant is hulpbehoevend. Je hebt als financiële dienstverlener<br />
een vertrouwenspositie. De verantwoordelijkheid<br />
die dat met zich meebrengt, moet verankerd zijn in de hele<br />
organisatie, <strong>van</strong>uit de top zich uitstrekkend naar alle lagen<br />
<strong>van</strong> de organisatie. Het klinkt misschien wat ouder wets,<br />
maar het gaat om een herwaardering <strong>van</strong> de zorgplicht.’’<br />
Maar als een grote bank nu alles in huis heeft wat een<br />
klant aan beleggings en verzekeringsproducten nodig<br />
zou hebben? “Dat kan wel, maar dan moet je het niet<br />
verkopen als onafhankelijk advies. Dan moet je ook zeggen:<br />
ik ben een adviseur <strong>van</strong> die en die bank, ik ben gewoon<br />
gebonden en daarmee niet onafhankelijk. Je geeft<br />
onafhankelijk advies of niet, er ‘zit geen licht tussen’. Als<br />
je ronduit zegt: u kunt kiezen uit onze producten, dan weet<br />
je als klant: ik kies nu voor deze bank. Uiteraard mag je als<br />
bank je producten aanprijzen als ze werkelijk de beste<br />
zijn.”<br />
Eerder aan de bel trekken?<br />
Had DSI niet eerder aan de bel moeten trekken over<br />
pushen bij productverkoop? “We bestaan elf jaar, eerst<br />
heetten we het Dutch Securities Institute. We richtten ons<br />
toen alleen op de effecten wereld. Binnen de effectendienstverlening<br />
hebben we veelvuldig aan de bel getrokken<br />
hierover. Sinds een jaar is onze naam gewijzigd in<br />
instituut voor Deskundigheid, Screening en Integriteit. Die<br />
naamswijziging kwam er omdat we ons werkterrein moesten<br />
verbreden, omdat er sectorbreed behoefte is aan meer<br />
zorg voor de cliënt. ➧<br />
13
14<br />
De situatie toen DSI elf jaar geleden startte en nu is<br />
trouwens een beetje vergelijkbaar. Elf jaar geleden was<br />
er een vertrouwenscrisis in de effectenbranche. Onder<br />
meer door de clickfondsaffaire, witwaspraktijken, frontrunning<br />
en een ‘old boys netwerk’ dat al te gesloten was. De<br />
overheid stond destijds op het punt in te grijpen. Maar de<br />
sector heeft toen zelf zijn verantwoordelijkheid genomen.<br />
Founding father <strong>van</strong> DSI George Möller, voormalig directeur<br />
<strong>van</strong> onder meer AEX, heeft toen <strong>van</strong>uit een Engels<br />
model DSI geïnitieerd. Met aandacht voor preventie en<br />
correctie en het meetbaar maken <strong>van</strong> integriteit.’’<br />
Veel signalen<br />
DSI zag al enige tijd dat het in de verzekeringswereld<br />
‘niet goed zat’. “Het dossier Legio Lease is <strong>van</strong>uit onze<br />
klachtencommissie behandeld. Daar zaten al zo veel signalen<br />
in over te veel pushen bij productverkoop, middels<br />
andere kanalen dan de effectenindustrie. Er waren in de<br />
verzekeringswereld veel minder waarborgen dan bij de<br />
effectenindustrie. Mede in dat bewustwordings proces zijn<br />
de Wet financiële dienstverlening (Wfd) en de Wet financieel<br />
toezicht (Wft) ontstaan. En in die beweging, waarin<br />
we meegingen en die we deels ook zelf initieerden, is onze<br />
rol dus uitgebreid richting verzekeren, waardoor ook de<br />
naamsverandering is gekomen.’’<br />
6500 leden<br />
Hoeveel mensen zijn nu lid <strong>van</strong> DSI en wat krijgen ze<br />
daarvoor terug? “Het zijn er nu zo’n 6500. Dan heb je het<br />
uiteraard over een ‘kopgroep’, de mensen die er ten diepste<br />
<strong>van</strong> doordrongen zijn dat het verankeren <strong>van</strong> integriteit<br />
in de organisaties broodnodig is. De hele beroepsgroep,<br />
alle mensen uit het effectenvak, bankiers en de verzekeringswereld,<br />
telt tussen de 75.000 en 100.000 mensen.<br />
Dan heb je het over iedereen die klantencontacten heeft,<br />
inclusief tussenpersonen, nu financieel adviseurs genoemd.<br />
Er valt dus nog een wereld te winnen. Er bellen<br />
overigens iedere dag mensen op om zich bij ons aan te<br />
sluiten. We bieden <strong>van</strong> alles. Onder meer workshops met<br />
rollenspellen en opleidingen met integriteitsdilemma’s uit<br />
de dagelijkse praktijk voor integriteitsbewustwording. Wie<br />
DSIgeregistreerd wil zijn, wordt bewust gemaakt wat<br />
ethisch en integer handelen betekent. Zo leert men de integriteitsdilemma’s<br />
tijdig te herkennen, krijgt men een veel<br />
beter gevoel voor deze materie en wordt men alerter.<br />
Daarnaast bieden we uiteraard ook periodiek cursussen<br />
wet en regelgeving en ethiek. Mensen die een extra verantwoordelijkheid<br />
krijgen met de DSIregistratie, moet je<br />
ook extra ‘wapenen’ met kennis. Verder doen we voor financiële<br />
instellingen jaarlijks vele duizenden screeningen.’’<br />
Jaarlijks doet DSI bovendien enkele tientallen keren onderzoek<br />
naar verdachte praktijken <strong>van</strong> leden. “Daar zijn<br />
we streng in. Door kritisch te zijn en echt onderzoek te<br />
plegen, krijgt zo’n registratie ‘tandjes’, body. De uitspraken<br />
<strong>van</strong> onze tuchtcommissie staan op de website. Een<br />
systeem <strong>van</strong> zelftoezicht moet geen ‘papieren tijger’ zijn.<br />
Maar zonder handhaving is het dat wel, dan is het slechts<br />
een kostenpost en een marketinginstrument. Het blijkt<br />
trouwens duidelijk dat leden de registratie bij DSI als<br />
waardevol ervaren, niet kwijt willen.’’<br />
Groei DSI<br />
Hoe zorgen jullie ervoor dat zich meer mensen bij DSI<br />
aansluiten? “Door bedrijven en brancheorganisaties te<br />
benaderen, je netwerk uit te zetten, presentaties te geven.<br />
En steeds weer het belang <strong>van</strong> integriteit te blijven benadrukken.”<br />
Verdachte praktijken<br />
Wat verwacht Dick Vis de komende jaren voor ontwikkelingen<br />
in de sector? “Er zitten hele grote veranderingen<br />
aan te komen. De politiek en de consument pikken het<br />
niet meer. Het kan zo niet verder. De aanbevelingen <strong>van</strong><br />
de commissieDe Wit zullen aanleiding zijn tot verdere<br />
regelgeving. Ik voorspel dat er een persoonlijke registratieplicht<br />
komt voor alle medewerkers met klanten contacten<br />
in de financiële dienstverlening. Het kan niet anders. Het<br />
is een volstrekte vertrouwensrelatie. De meeste mensen<br />
doorzien financiële producten niet voldoende, en die moet<br />
je dus beschermen. En anderen doorzien het prima, maar<br />
willen met andere dingen bezig zijn. Ook die moeten er<br />
<strong>van</strong> op aan kunnen dat er <strong>van</strong>uit het belang <strong>van</strong> de cliënt<br />
wordt gedacht.’’<br />
Een nieuwe generatie, nieuw elan<br />
Integriteit zal de komende jaren met stip op nummer 1<br />
staan. Deskundigheid alleen is geen garantie voor passend<br />
advies, stelt Vis. “De klant moet er<strong>van</strong> uit kunnen<br />
gaan dat hij fair wordt behandeld tegen alle commerciële<br />
belangen in. Anders wordt het een nog groter maatschappelijk<br />
probleem. Ik werk zelf sinds 1991 in de sector. Toen<br />
vonden velen het normaal dat iemand aandelen aanprees,<br />
maar zelf eerst instapte. Toen werkte het op die manier.<br />
Inmiddels is er heel veel veranderd en zijn allerlei dingen<br />
die begin jaren negentig in de financiële sector gewoon<br />
werden gevonden strafbaar. Maar nog steeds zijn er in<br />
2010 mensen die niet snappen dat de veranderingen<br />
wezenlijk zijn. Maar die komen <strong>van</strong> een koude kermis thuis.<br />
Er is een nieuwe generatie. Een nieuw geluid en nieuw<br />
elan. Maatschappij, ethiek en regelgeving veranderen immers<br />
door de jaren heen. Organisaties die graag goed<br />
omgaan met de toekomst <strong>van</strong> het vak en ethiek serieus<br />
nemen, zullen zich bij ons aansluiten. Daar ben ik <strong>van</strong><br />
overtuigd.”<br />
Levendige<br />
■
Acht veilige havens volgens<br />
SNS Securities acht het niet uitgesloten<br />
dat we weer in een recessie<br />
terechtkomen, onder andere door<br />
de problemen in ZuidEuropa. Daarom<br />
heeft de zakenbank een lijst gepresenteerd<br />
<strong>van</strong> acht Nederlandse<br />
aandelen die als veilige havens worden<br />
beschouwd. Vanwege de onzekerheid<br />
en het risico dat de aandelenmarkten<br />
zullen wegzakken, overwoog<br />
SNS Securities klanten, zoals<br />
institutionele beleggers, aan<strong>van</strong>kelijk<br />
Nog dit jaar worden in Nederland de eerste exemplaren<br />
<strong>van</strong> de Nissan Leaf, de eerste betaalbare elektrische<br />
gezinsauto, verwacht. Waar concurrent Toyota in tien jaar<br />
de hybrideauto gemeengoed maakte, hoopt landgenoot<br />
Nissan dit te bereiken met volledig elektrisch rijden. Nissan<br />
– deels eigendom <strong>van</strong> Renault – is de eerste fabrikant<br />
die met een volledig door batterijtractie voortbewogen auto<br />
komt.<br />
De Leaf (dat staat voor Leading environmentally friendly<br />
affordable family car) biedt plaats aan vijf volwassenen en<br />
hun bagage. De auto heeft een actieradius <strong>van</strong> 160 kilometer<br />
en een topsnelheid <strong>van</strong> 140 km/uur. De auto heeft<br />
onder de stoelen en de achterbank 48 sets lithiumionbatterijen<br />
ter grootte <strong>van</strong> een laptop, die de motor <strong>van</strong> 107 pk<br />
Foto: Hollandse Hoogte<br />
te adviseren hun belangen in aandelen<br />
af te bouwen. Institutionele beleggers<br />
hebben vaak echter niet het<br />
mandaat om hun belangen helemaal<br />
of grotendeels af te bouwen. Daarom<br />
kwam SNS met een lijst <strong>van</strong> ‘veilige’<br />
Nederlandse aandelen. SNS selecteerde<br />
bedrijven die onder meer een<br />
dividendrendement <strong>van</strong> meer dan<br />
2,5% hebben, een laag schuldenniveau<br />
in relatie tot de winstgevendheid,<br />
een hoog omzetaandeel in VS<br />
dollars – aangezien de euro bij aanhoudende<br />
onzekerheid vermoedelijk<br />
verder weg zal glijden –, en die aanwezig<br />
zijn in opkomende markten.<br />
Binnen de AEXindex kwamen volgens<br />
die criteria Ahold, AkzoNobel,<br />
DSM en Unilever uit de bus. Fietsfabrikant<br />
Accell, uitzender Brunel,<br />
softwarehuis Exact en geneesmiddelenfabrikant<br />
Mediq werden als veilige<br />
kleine fondsen geselecteerd. ■<br />
Eerste elektrische gezinsauto<br />
aandrijven. De batterijen zouden na vijf jaar nog 80%<br />
<strong>van</strong> de oorspronkelijke capaciteit bezitten. Van de eerste<br />
tweeduizend auto’s die dit jaar naar Nederland komen,<br />
is het merendeel bestemd voor grote klanten zoals energiebedrijven<br />
en leasemaatschappijen. Vooral de kosten<br />
zijn voor deze partijen aantrekkelijk: € 1,– per 100 kilometer<br />
stelt Nissan.<br />
Na twee uur snelweg zou met een snellader een pauze<br />
<strong>van</strong> een half uur genoeg zijn om op te laden. Bij een gewoon<br />
stopcontact moet voor een volledige lading een uur<br />
of acht worden uitgetrokken. De auto zal zo’n € 30.000,–<br />
gaan kosten. Als de vraag toeneemt, zal de prijs naar<br />
verwachting scherp dalen. ■<br />
kortnieuws<br />
15
olumn<br />
16<br />
Marcel Ta<br />
gouden<br />
Op de avond <strong>van</strong> de uitreiking <strong>van</strong> de Gouden Tak<br />
was de voorzitter <strong>van</strong> de Autoriteit Financiële Markten<br />
(AFM), Hans Hoogervorst, aanwezig. Hij liet blijken dat<br />
beleggers behoefte hebben aan eenvoudige gestructureerde<br />
producten. Veel beleggers hebben beperkt kennis<br />
<strong>van</strong> zaken en het is voor hen niet <strong>van</strong>zelfsprekend<br />
dat zij alle ins en outs <strong>van</strong> een gestructureerd product<br />
begrijpen.<br />
Hoogervorst heeft zeker een punt. Veel beleggers kopen<br />
notes <strong>van</strong>wege het gemak en willen of kunnen<br />
zich niet verdiepen in de totale opbouw er<strong>van</strong>. Er gaan<br />
daarom stemmen op complexere producten te weren,<br />
in ieder geval voor de nietprofessionele belegger. Dat<br />
zou ik erg jammer vinden. Want een gemakkelijk te<br />
begrijpen product kan uiteindelijk toch slecht zijn voor<br />
beleggers, terwijl een meer ingewikkelde structuur soms<br />
veel toegevoegde waarde voor beleggers heeft. Dat<br />
was vorig jaar vaak het geval.<br />
Vooral begin 2009 was er veel nervositeit op de financiële<br />
markten. De aandelenmarkten waren in een duikvlucht<br />
beland. Na maart keerde het sentiment en stegen<br />
de koersen sterk. Professionals spraken <strong>van</strong> een<br />
markt met een zeer grote volatiliteit. Op dat moment<br />
cons<br />
Eind april vond voor de zesde keer de uitreiking plaats <strong>van</strong><br />
de Gouden Tak voor de beste gestructureerde producten.<br />
De prijzen worden mede toegekend op basis <strong>van</strong> de recensies<br />
<strong>van</strong> deze producten in mijn IEX-rubriek 10 <strong>van</strong> Tak.<br />
Dit jaar werden voornamelijk notes met een voorwaardelijke<br />
ga rantie gelauwerd. Financiële producten met een volledige<br />
hoofdsombescherming (de zogenaamde garantieproducten)<br />
kwamen er dit jaar nauwelijks aan te pas. Dat is in één<br />
opzicht jammer, de garantieproducten zijn in het algemeen<br />
eenvoudig <strong>van</strong> opzet en relatief gemakkelijk te doorgronden.<br />
Dat ligt voor notes met voorwaardelijke garantie anders.<br />
Er zijn verschillende types <strong>van</strong> voorwaardelijke garantie<br />
en met name het koers verloop kan grillig zijn.<br />
is het zeer lastig een garantieproduct in elkaar te zetten.<br />
De uitgevende instelling belooft aan het eind <strong>van</strong><br />
de looptijd minimaal de hoofdsom terug te betalen, ook<br />
als de koersen fors zouden zijn gedaald. In tijden <strong>van</strong><br />
grote beweeglijkheid is een dergelijke belofte duur.<br />
Het is vergelijkbaar met het afsluiten <strong>van</strong> een brandverzekering<br />
voor een huis op het moment dat er onder<br />
de keukendeur rook ontsnapt. Als een bank in die situatie<br />
toch een garantieproduct uitbrengt, is door de hoge<br />
prijs <strong>van</strong> de verzekering het rendementsperspectief beperkt.<br />
Ik geef een voorbeeld.<br />
Stel, een bank geeft een zevenjarige note uit op de AEX<br />
met volledige hoofdsomgarantie. De aanschafprijs is<br />
€ 1000,–. Om de garantie te financieren, keert de note<br />
geen dividend uit en wordt vooraf bepaald dat de maximale<br />
aflossing € 1500,– bedraagt. Laten we eens aannemen<br />
dat deze bank op een gewone obligatie met<br />
vaste rente 5% rente vergoedt. Is dit een aantrekkelijk<br />
AEXgarantieproduct? In het meest gunstige scenario,<br />
de AEX moet dan 50% stijgen, is de aflossing op<br />
€ 1500,–, wat over zeven jaar een jaarlijks rendement<br />
<strong>van</strong> 6% betekent. In het ongunstigste geval is de aflossing<br />
op € 1000,– en is het rendement 0%. De beleg
k<br />
tructies<br />
ger moet dus kiezen tussen een zekere 5% per jaar<br />
(obligatie met vaste rente) of een onzeker rendement<br />
tussen 0% en 6%. Ik vind dat geen aantrekkelijk alternatief<br />
en zou voor de vaste 5% kiezen. Een eenvoudig<br />
beleggingsproduct is mooi, maar heeft in dit geval<br />
weinig toegevoegde waarde voor de belegger.<br />
Onder dezelfde als boven geschetste marktomstandigheden<br />
hebben voorwaardelijke garantieproducten betere<br />
rendementsperspectieven, waar natuurlijk wel een<br />
hoger risico tegenover staat. Een product met een voorwaardelijke<br />
garantie geeft de belegger bescherming<br />
tegen een gelimiteerde koersdaling. Als de koersdaling<br />
groter is dan de vooraf vastgestelde grens vervalt de<br />
bescherming en is de belegger geheel blootgesteld aan<br />
het eventuele verlies <strong>van</strong> de onderliggende index (of<br />
aandelen). Sommige voorwaardelijke garantieproducten<br />
meten alleen de stand <strong>van</strong> de index aan het eind<br />
<strong>van</strong> de looptijd. Andere constructies verliezen hun bescherming<br />
zodra op enig moment gedurende de looptijd<br />
de index onder een vooraf vastgestelde waarde<br />
daalt.<br />
Ik geef een voorbeeld <strong>van</strong> zo’n constructie. Stel, een<br />
bank komt met een vierjarige voorwaardelijke garantienote<br />
op de Amsterdamse AEXindex, met als startwaarde<br />
350 punten. Aan het eind <strong>van</strong> de looptijd keert<br />
de note minimaal 35% rendement uit, op voorwaarde<br />
dat de AEX nooit meer dan 40% daalt. Dat betekent<br />
dat de index op geen enkel moment onder de 210 punten<br />
mag noteren. Een rendement <strong>van</strong> 35% over vier<br />
jaar is mogelijk, zelfs als de AEX in vier jaar met bijvoorbeeld<br />
30% is gedaald tot 245 punten. Onder die omstandigheden<br />
leidt een directe belegging in de AEX tot<br />
een slecht resultaat, terwijl deze note een prachtige<br />
winst scoort. Hoe komen deze mooie voorwaarden tot<br />
stand?<br />
De belangrijkste reden voor de gunstige voorwaarden<br />
is de hoge beweeglijkheid <strong>van</strong> de AEXindex. Bij deze<br />
nerveuze koersbewegingen concludeert de markt dat<br />
de kans erg groot is dat op enig moment de AEX met<br />
40% gedaald zal zijn, waarmee het uitzicht op de bonus<br />
of premie <strong>van</strong> 35% vervalt. In dat geval blijft een<br />
note over die de AEX één op één volgt, maar die geen<br />
dividend uitkeert en dus altijd achterblijft ten opzichte<br />
<strong>van</strong> de index. Beleggers die rechtstreeks in de AEX<br />
beleggen, ont<strong>van</strong>gen over 4 jaar naar verwachting zo’n<br />
15% rendement. Zodra de AEX minder dan 210 pun<br />
ten noteert, zal de note in elk scenario dat totale dividendpercentage<br />
achterblijven ten opzichte <strong>van</strong> een<br />
directe belegging.<br />
Het aardige is dat de marktverwachting over de hoge<br />
volatiliteit (waarbij de kans dus groot geacht wordt dat<br />
de grens <strong>van</strong> 210 punten neerwaarts wordt doorbroken)<br />
gebaseerd is op de koersbewegingen in het verleden.<br />
Die beweeglijkheid wordt geprijsd in dit soort<br />
financiële producten. Als de beweeglijkheid maar hoog<br />
genoeg is, worden de voorwaarden <strong>van</strong> deze producten<br />
steeds gunstiger. Dat zien we terug in de vorm <strong>van</strong><br />
een hoge premie of bonus. De belegger kan daar mooi<br />
op inspelen. Want als u zelf uw visie niet baseert op<br />
basis <strong>van</strong> koersbewegingen uit het verleden (die geven<br />
immers geen garantie voor bewegingen in de toekomst!)<br />
kunt u profiteren <strong>van</strong> de mooie voorwaarden<br />
<strong>van</strong> deze producten. Als de financiële storm gaat liggen<br />
en de rust terugkeert, ligt een mooi rendementsperspectief<br />
in het verschiet, zelfs als de aandelenkoersen de<br />
komende jaren weinig bewegen of zelfs beperkt dalen.<br />
Maar ja, deze constructie is wel iets complexer dan de<br />
rechttoe rechtaan garantienote. Denk maar aan het<br />
mogelijk grillige koersverloop <strong>van</strong> voorwaardelijke garantieproducten<br />
aan het eind <strong>van</strong> de looptijd. Stel, de<br />
AEX staat vlak voor de einddatum in bovengenoemd<br />
voorbeeld net boven de 210 punten, en is daar gedurende<br />
de looptijd nog niet onder geweest. Blijft de koers<br />
boven de 210 staan, dan lost de note af op 135%. Maar<br />
als de AEX voor de afloopdatum eronder duikt, is de<br />
aflossing op 60% of lager. Een paar procent koersbeweging<br />
bepaalt aflossing op 60% of 135%!<br />
Ik kom terug op de vraag wat slechter is voor de belegger:<br />
een eenvoudig garantieproduct met weinig rendementsperspectief<br />
of een complexer product met aantrekkelijke<br />
rendementskansen. Ik kies voor de tweede<br />
optie. Maar daar voeg ik natuurlijk wel aan toe dat de<br />
belegger zijn verantwoordelijkheid moet nemen om de<br />
voorwaarden en consequenties <strong>van</strong> een dergelijke note<br />
goed te doorgronden. Onder die voorwaarden kunnen<br />
dit soort complexere gestructureerde producten een rol<br />
spelen in iedere effectenportefeuille. Zeker nu de volatiliteit<br />
<strong>van</strong> de beurzen als gevolg <strong>van</strong> de Griekse crisis<br />
weer fors toeneemt.<br />
Marcel Tak,<br />
financieel adviseur en publicist. ■<br />
17
18<br />
HEEFT TOmTOm<br />
nog toekomst?<br />
Uit recente cijfers blijkt dat steeds meer Europeanen met<br />
hun mobiele telefoon navigeren. Vanaf 2000 zijn ondernemingen<br />
zoals het Nederlandse TomTom en het Amerikaanse<br />
Garmin actief op de markt voor kant-en-klare<br />
navigatiesystemen. Kunnen deze ondernemingen wel hun<br />
voorsprong behouden nu navigeren <strong>van</strong>af het mobieltje<br />
duidelijk populairder wordt?<br />
Een jaar of vijf, zes geleden waren kantenklare navigatiesystemen<br />
een sensatie. In relatief korte tijd schaften miljoenen<br />
mensen zo’n systeem aan. Onze eigen navigatiespecialist<br />
TomTom werd in korte tijd een publieks en<br />
beurslieveling. In mei 2005 ging het bedrijf naar de beurs<br />
en enkele maanden later was de koers verdubbeld. Geroemd<br />
werd het innovatieve vermogen <strong>van</strong> TomTom. Toegegeven,<br />
het bedrijf verkoopt gea<strong>van</strong>ceerde technologie.<br />
Maar de apparaatjes worden niet hier in elkaar gezet,<br />
maar in China. Eigenlijk gaat het vooral om uitstekende<br />
marketing, met daarnaast een focus op voortdurende ontwikkeling<br />
en verbetering <strong>van</strong> de mogelijkheden <strong>van</strong> de<br />
navigatiesystemen. En die focus is hard nodig. Meerdere<br />
fabrikanten, zoals het Amerikaanse Garmin, zijn in staat<br />
dergelijke apparaatjes te maken. Gevaarlijker nog lijkt<br />
het mobieltje. Het steeds gea<strong>van</strong>ceerdere apparaatje dat<br />
we altijd bij ons hebben. We kunnen er inmiddels mee<br />
fotograferen, emailen en navigeren.<br />
Google<br />
Vorig jaar introduceerde internetconcern Google gratis<br />
navigatie via de mobiele telefoon. In januari volgde telefoonmaker<br />
Nokia. Dat sloeg aan. In februari dit jaar waren
Harold Goddijn<br />
Foto’s: Hollandse Hoogte<br />
er in vijf grote Europese landen (GrootBrittannië, Frankrijk,<br />
Duitsland, Spanje en Italië) 21,1 miljoen mensen die<br />
gebruikmaakten <strong>van</strong> navigatie via het mobieltje. Een stijging<br />
<strong>van</strong> 68% in vergelijking met 2009. Volgens onderzoeker<br />
comScore navigeerde het overgrote deel <strong>van</strong> deze<br />
gebruikers <strong>van</strong>uit de auto of een ander voertuig. Een deel<br />
navigeert <strong>van</strong>af het mobieltje in het openbaar vervoer en<br />
een deel te voet.<br />
Bovenstaande cijfers zouden voor bedrijven als TomTom<br />
en Garmin nog niet eens zo heel bedreigend hoeven te<br />
zijn. Want er worden nog steeds heel wat kantenklare<br />
navigatiesystemen verkocht. En bovendien heeft een<br />
bedrijf als TomTom niet voor niets een aantal jaren geleden<br />
kaartenmaker TeleAtlas gekocht. Dus wellicht profiteert<br />
TomTom ook wel <strong>van</strong> de groei <strong>van</strong> navigatie op mobiele<br />
telefoons, omdat het dan navigatiesoftware en kaartgegevens<br />
kan verkopen.<br />
Nokia<br />
Maar dat ligt toch wat lastig. TomTom had een tijdje geleden<br />
al in de gaten dat omzet <strong>van</strong> en marges op de navigatiekastjes<br />
snel daalden, door moordende concurrentie<br />
op een langzaam verzadigende markt. De winstgevendheid<br />
<strong>van</strong> TomTom kwam erdoor in het geding en de koers<br />
kwam onder druk te staan. TomTom wilde daarom in 2009<br />
het tij keren door de aandacht te verleggen <strong>van</strong> fysieke<br />
kastjes naar navigatiesoftware. TomTombestuurder Alain<br />
de Taeye, oprichter <strong>van</strong> de door TomTom overgenomen<br />
kaartenmaker TeleAtlas, zei al eens: “Ik kan me voorstellen<br />
dat de groep op termijn meer omzet haalt uit diensten<br />
dan uit hardware.’’ Vervolgens kwam eerst Google – dat<br />
ook een eigen mobiele telefoon op de markt brengt – met<br />
de mededeling dat het gratis routekaarten en aanverwante<br />
diensten gaat leveren. Dat leverde weer onmiddellijk<br />
koersdruk op voor TomTom. Maar TomTom dacht die zet<br />
wel te kunnen pareren. Ten eerste zeiden woordvoerders<br />
bij TomTom dat pure softwarebedrijven minder goed zijn<br />
in hardware dan een bedrijf dat niets anders doet dan<br />
kastjes bouwen voor navigatiesoftware. Bovendien verdient<br />
TomTom indirect aan de stap <strong>van</strong> Google. Google<br />
betrekt een deel <strong>van</strong> de kaarten bij TomTomonderdeel<br />
TeleAtlas.<br />
Nokia<br />
Maar in januari volgde ook telefoonmaker Nokia met het<br />
aanbieden <strong>van</strong> gratis navigatiesoftware op mobieltjes. En<br />
Nokia heeft zelf kaarten in huis, door de overname in<br />
2007 <strong>van</strong> Navteq. Recent werd ook het Amerikaanse<br />
MetaCarta, gespecialiseerd in locatietechnologie, ingelijfd.<br />
Nokia zet hiermee een nieuwe stap in zijn strategie<br />
om navigatiehulpmiddelen gratis bij zijn smartphones in<br />
te zetten. ➧<br />
19
20<br />
Wat kan topman Goddijn <strong>van</strong> TomTom daar tegenover<br />
zetten? TomTom heeft weliswaar exclusieve afspraken<br />
voor de levering <strong>van</strong> navigatiesoftware aan Apple. Maar<br />
zijn mobieltjes met navigatiesoftware toch niet een bedreiging<br />
voor losse navigatieapparatuur? Analist Martijn den<br />
Drijver <strong>van</strong> SNS Securities denkt <strong>van</strong> niet. Volgens hem<br />
gaat het om ‘gescheiden werelden’, alleen al door het aankoopmoment.<br />
Met andere woorden: een consument die<br />
voor de vakantie een navigatieapparaat wil kopen, sluit<br />
niet in plaats daar<strong>van</strong> een nieuw telefoonabonnement af.<br />
Ook het bedieningsgemak, het scherm en de gpsont<strong>van</strong>gst<br />
<strong>van</strong> een los navigatieapparaat zijn volgens Den<br />
Drijver een stuk beter dan die <strong>van</strong> een telefoon.<br />
Verschillen worden kleiner<br />
Maar de verschillen worden kleiner, stelt Maarten Oldenhof,<br />
directeur <strong>van</strong> de Nederlandse kaartenmaker AND.<br />
Schermgrootte, gebruiksgemak en de aanraakbesturing<br />
<strong>van</strong> smartphones worden steeds beter. Oldenhof verwacht<br />
ook dat andere fabrikanten of telecomaanbieders gratis<br />
routeinformatie gaan aanbieden. Voor AND zijn het in<br />
ieder geval interessante tijden, stelt Oldenhof, omdat het<br />
aantal aanbieders <strong>van</strong> digitale kaarten beperkt is. En<br />
Nokia zal waarschijnlijk niet toestaan dat Navteq kaarten<br />
levert aan concurrerende telefoonfabrikanten. TeleAtlas<br />
zou dus uiteindelijk op die manier kunnen profiteren <strong>van</strong><br />
de navigerende smartphones. En natuurlijk AND, hoopt<br />
Oldenhof. AND tracht nu door samenwerking met andere<br />
kaartenmakers een digitale kaart <strong>van</strong> de gehele wereld<br />
aan te bieden.<br />
Beter dan verwacht<br />
En toen kwamen na al dat ‘mobieltjesgeweld’ en de speculaties<br />
over de invloed daar<strong>van</strong> op bedrijven als TomTom<br />
de resultaten over het vierde kwartaal <strong>van</strong> 2009. Die waren<br />
beter dan verwacht! TomTom boekte een winst <strong>van</strong> € 73<br />
miljoen en het aantal verkochte navigatiesystemen lag<br />
15% boven dat <strong>van</strong> het laatste kwartaal <strong>van</strong> 2008.<br />
TomTom verkocht daarnaast forse aantallen navigatieapps<br />
aan Apple ten behoeve <strong>van</strong> de iPhone. En TomTom<br />
betrad opeens de automobielmarkt, door contracten met<br />
Renault en Fiat voor inbouwnavigatiesystemen. Allemaal<br />
gunstige ontwikkelingen voor TomTom, dat dit jaar ook<br />
weer flink wat nieuwe producten wil lanceren.<br />
Topman Harold Goddijn <strong>van</strong> TomTom becommentarieerde<br />
de goede cijfers: “De industrie waarin wij opereren,<br />
ondergaat aanzienlijke veranderingen’’, verwijzend naar<br />
het gratis beschikbaar stellen <strong>van</strong> navigatie door Google<br />
en Nokia. Hij voegde eraan toe dat de navigatiesystemen<br />
<strong>van</strong> TomTom – de losse kastjes, ook wel PND (Personal<br />
Navigation Device) genoemd – zeker nog toekomst hebben.<br />
“Alle platforms, of het nu PND, inbouw of mobiel is,<br />
en alle regio’s hebben groeipotentie. We moeten weg<br />
<strong>van</strong> de indruk dat diverse platforms sterk met elkaar<br />
concurreren.’’<br />
Of zoals perswoordvoerder <strong>van</strong> TomTom Scott Johnston<br />
tegen Geld & <strong>Beleggen</strong> verklaarde: “Als je op vakantie<br />
gaat, neem je ook een goede camera mee en vertrouw je<br />
niet op de foto’s die je met je mobieltje kunt maken.’’ ■
ToMToM<br />
Steeds meer Europeanen navigeren met hun mobiele<br />
telefoon. Is dat gevaarlijk voor een onderneming als het<br />
Nederlandse TomTom, dat actief is op de markt voor kantenklare<br />
navigatiesystemen? Dat valt te bezien. De dreiging<br />
<strong>van</strong> gratis dan wel goedkope navigatiesoftware op<br />
smartphones is groter voor TomTom dan tot nu toe gedacht,<br />
zegt analist Jos Versteeg <strong>van</strong> Theodoor Gilissen.<br />
Op termijn zal gratis navigatiesoftware op smartphones<br />
effect gaan hebben op aanbieders als TomTom, en dan<br />
met name in de onderkant <strong>van</strong> de markt. Versteeg: “De<br />
prijzen <strong>van</strong> TomTom in dat segment zullen verder omlaag<br />
moeten, denk ik.’’ Maar Versteeg is zeer te spreken over<br />
recente contracten die TomTom heeft afgesloten met Ford<br />
en Alfa Romeo. TomTom lijkt deze inbouwsystemen in de<br />
automotivesector, die hogere kwaliteitseisen met zich<br />
meebrengen, nu volledig onder controle te hebben. De<br />
nieuwe contracten zijn volgens Versteeg ook het bewijs<br />
dat TomTom nu duidelijk voet aan de grond krijgt binnen<br />
de automobielindustrie en daarin ook terrein wint.’’ De cijfers<br />
over het vierde kwartaal <strong>van</strong> 2009 waren beter dan<br />
verwacht. TomTom boekte een winst <strong>van</strong> € 73 miljoen en<br />
verkocht meer navigatiesystemen dan in het laatste kwartaal<br />
<strong>van</strong> 2008. Ook de cijfers over het eerste kwartaal <strong>van</strong><br />
2010 overtroffen de verwachting, wat tot een forse koerssprong<br />
<strong>van</strong> 9,8% op de beurs leidde. TomTom boekte een<br />
And<br />
De concurrentie tussen aanbieders <strong>van</strong> kantenklare navigatiesystemen<br />
en makers <strong>van</strong> mobieltjes die gratis navigatiesoftware<br />
aanbieden, speelt makers <strong>van</strong> wegenkaarten<br />
‘in de kaart’. Wereldwijd zijn er immers slechts een beperkt<br />
aantal aanbieders <strong>van</strong> goede digitale kaarten. Het Nederlandse<br />
AND is daar een <strong>van</strong>. I<br />
Normaal gesproken besteden we op deze plek geen aandacht<br />
aan een bedrijf dat een zo geringe marktkapitalisatie<br />
heeft als AND International Publishers (AND). Maar<br />
omdat er weinig beursgenoteerde digitale kaartenmakers<br />
zijn, is AND als zeer speculatief aandeel een interessante<br />
optie. AND vaart wel bij de groei <strong>van</strong> het aantal smartphones<br />
dat voorzien wordt <strong>van</strong> navigatiesoftware. De<br />
omzet groeide <strong>van</strong> € 3,6 miljoen in 2008 naar € 5 miljoen<br />
in 2009. De winst steeg <strong>van</strong> € 1,33 miljoen naar € 1,47<br />
miljoen. AND, dat grote klanten heeft als Microsoft, Google<br />
en Apple, boekte in de eerste vier maanden <strong>van</strong> 2010 een<br />
lagere omzet en een gering verlies. AND gaat de kosten<br />
flink terugbrengen en verwacht vooral de personeelskosten<br />
beduidend omlaag te brengen. Topman Maarten Oldenhof<br />
<strong>van</strong> AND zei over de kansen <strong>van</strong> het bedrijf: “Dankzij<br />
de enorme groei <strong>van</strong> het aantal smartphones wereldwijd,<br />
die allemaal over digitale kaarten dienen te beschikken<br />
met GPSfuncties, groeit ook de markt voor digitale kaarten.<br />
Dit biedt ons volop kansen.” Een belangrijke mijlpaal<br />
voor AND was in 2009 het verlaten <strong>van</strong> het strafbankje <strong>van</strong><br />
Euronext, waar het sinds 2001, toen het uitstel <strong>van</strong> betaling<br />
aanvroeg, op zat. Daarom kan de onderneming het verle<br />
winst <strong>van</strong> € 3,1 miljoen. Naast de winst verraste TomTom<br />
ook met een flinke omzetstijging. TomTom won marktaandeel<br />
in zowel Europa als de VS met de verkoop <strong>van</strong> navigatiekastjes.<br />
Met € 188 miljoen in het eerste kwartaal zijn<br />
de kastjes nog steeds de grootste omzetmakers. De waarde<br />
<strong>van</strong> alle bezittingen <strong>van</strong> TomTom is nu bijna net zo groot<br />
als de totale beurswaarde, een gegeven dat vaak een<br />
bodem onder een koers legt. Van de 23 analisten geven er<br />
nu 11 een koopaanbeveling, 8 zetten het aandeel op houden<br />
en 4 geven een verkoopadvies. Het gemiddelde koersdoel<br />
is € 8,–. ■<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
den definitief achter zich laten en dankzij de schuldenvrije<br />
positie vooruit kijken. In 2009 deed AND extra investeringen<br />
in de ontwikkeling <strong>van</strong> nieuwe digitale kaarten.Naast<br />
de al beschikbare kaarten <strong>van</strong> Nederland, België, Luxemburg,<br />
Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland heeft de onderneming<br />
nieuwe kaarten <strong>van</strong> Frankrijk, Spanje, Portugal,<br />
Zweden, Denemarken en Finland ontwikkeld. Bedacht moet<br />
worden dat de omzet in het op de lokale Amsterdamse<br />
beurs genoteerde aandeel niet erg groot is. Het fonds<br />
wordt ook niet actief door analisten gevolgd. Maar als speculatieve<br />
koop is AND voor ‘daredevils’ interessant. Er is<br />
immers sprake <strong>van</strong> kostenreductie en daarnaast <strong>van</strong> een<br />
redelijke koerswinstverhouding <strong>van</strong> 10. AND zou bovendien<br />
wel eens een overnameprooi kunnen worden. ■<br />
20<br />
18<br />
16<br />
14<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
05<br />
06 07 08 09 10 11<br />
02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />
I: beleggingsaanbeveling. Zie colofon.<br />
aandeLen<br />
houden<br />
koop<br />
21<br />
Aanbeveling verkoop
KoRTnieuws<br />
22<br />
Villa Leopolda de Villefranche-sur-Mer<br />
Foto: ANP<br />
De Russische multimiljardair Michail Prochorov is € 39<br />
miljoen kwijt, een aanbetaling voor villa Leopolda de<br />
VillefranchesurMer, gelegen tussen Nice en Monaco.<br />
Leopolda. Dit huis wordt als een <strong>van</strong> de mooiste huizen<br />
<strong>van</strong> Frankrijk beschouwd. Het gigantische huis werd gebouwd<br />
voor koning Leopold II <strong>van</strong> België (18351909). In<br />
2008 accepteerde verkoopster Lily Safra een bod <strong>van</strong><br />
Nanotechnologie<br />
voor schoon drinkwater<br />
SVolgens een onderzoek <strong>van</strong> de Verenigde Naties overlijden<br />
wereldwijd iedere week 42.000 mensen aan ziekten<br />
veroorzaakt door het drinken <strong>van</strong> vervuild water. Van de<br />
mondiale watervoorraad is nu maar 0,007% geschikt als<br />
drinkwater. Nanotechnologie wordt beschouwd als een<br />
<strong>van</strong> de belangrijkste technologieën om het drinkwatertekort<br />
op te lossen. Met behulp <strong>van</strong> nanodeeltjes kunnen<br />
membranen worden gemaakt met gaatjes kleiner dan<br />
15 vierkante nanometer – een nanometer is een miljoenste<br />
millimeter. Die membranen houden alle vervuiling<br />
tegen, zodat 100% zuiver drinkwater mogelijk is. Nederland<br />
bevindt zich mondiaal in de voorhoede als het gaat<br />
om nanotechnologie. Instituten als Mesa+ <strong>van</strong> de Universiteit<br />
Twente, het Amsterdamse Amolf en de universiteiten<br />
aanbetalIng<br />
op huIs <strong>van</strong><br />
€ 39 mIlJoen …<br />
€ 390 miljoen op de villa en de grond! Toen de financiële<br />
crisis uitbrak, wilde nikkelmagnaat Michail Prochorov<br />
<strong>van</strong> de koop af. Maar een rechtbank in het ZuidFranse<br />
Nice bepaalde dat dit niet meer mogelijk is. Lily Safra, de<br />
weduwe <strong>van</strong> een bankier, heeft laten weten dat de aanbetaling<br />
zal worden gedoneerd aan instituten die medisch<br />
onderzoek doen. ■<br />
<strong>van</strong> Delft, Eindhoven en Groningen tellen internationaal<br />
mee. Een <strong>van</strong> de concrete Nederlandse bijdragen aan de<br />
oplossing <strong>van</strong> het waterprobleem biedt oliemaatschappij<br />
Shell met de Shell Waterbox, een mobiele zuiveringsinstallatie<br />
op basis <strong>van</strong> nanotechnologie. In een zes meter<br />
lange zeecontainer staat een zuiveringsunit die per dag<br />
20 m 3 zuiver drinkwater (ofwel 14 liter per minuut) produceert,<br />
ongeacht de aard en de mate <strong>van</strong> vervuiling <strong>van</strong><br />
het water. Bij het zuiveringsproces worden geen chemicaliën<br />
gebruikt, maar lagedrukmembranen <strong>van</strong> holle nanobuisjes.<br />
De nanobuisjes en membranen zijn producten<br />
<strong>van</strong> de Nederlandse ondernemingen XFlow en Auxill.<br />
De kosten <strong>van</strong> een Shell Waterbox bedragen circa<br />
€ 115.000,–. ■
TeRUggaaF bRonbeLasTing<br />
Nederlanders die rente, royalty’s of dividend uit een ander land ont<strong>van</strong>gen, krijgen bij de uitbetaling<br />
vaak met belasting te maken: bronbelasting. Maar als Nederland een verdrag heeft met het<br />
land waar<strong>van</strong> de inkomsten afkomstig zijn, kan er sprake zijn <strong>van</strong> (gedeeltelijke) vrijstelling of<br />
teruggaaf <strong>van</strong> de in te houden, of ingehouden, belasting. Dat hangt dan af <strong>van</strong> de afspraken die<br />
daarover in belastingverdragen zijn gemaakt. Raadpleeg in ieder geval uw belastingadviseur!<br />
Teruggaaf procedures<br />
Ieder verdragsland kent zijn eigen vrijstellings en<br />
teruggaafprocedures. Sommige landen hebben eigen<br />
vrijstellings en teruggaafformulieren gemaakt. Of<br />
een verdragsland een dergelijk formulier heeft opgesteld<br />
en hoe de procedure is, is te lezen in de uitvoeringsvoorschriften<br />
bij het belastingverdrag. Die uitvoeringsvoorschriften<br />
kunnen worden geraadpleegd<br />
via www.overheid.nl, onderdeel Wet en regelgeving.<br />
Heeft het land geen uitvoeringsvoorschriften vastgesteld,<br />
dan kan de belastingdienst <strong>van</strong> het betreffende<br />
land of de persoon of instelling die de inkomsten<br />
uitbetaalt voor informatie worden benaderd.<br />
Als u recht heeft op (gedeeltelijke) vrijstelling of teruggaaf<br />
<strong>van</strong> buitenlandse belasting, dan moet u een<br />
verzoek om vrijstelling of teruggaaf indienen bij de<br />
belastingdienst <strong>van</strong> het betreffende verdragsland. ■<br />
Als iemand uit het buitenland dividend ont<strong>van</strong>gt, waarop<br />
bijvoorbeeld op basis <strong>van</strong> nationale tarieven 20% buitenlandse<br />
bronbelasting is ingehouden, terwijl volgens het<br />
belastingverdrag met het land in kwestie het tarief op<br />
dividenden bijvoorbeeld 15% is, zijn de volgende zaken<br />
<strong>van</strong> belang:<br />
a. De uitvoeringsvoorschriften bepalen de wijze waarop<br />
teruggave kan worden gevraagd. Zie kader hierboven.<br />
b. Het verschil tussen de 20% en het verdragstarief <strong>van</strong><br />
15% moet in het andere land worden teruggevraagd,<br />
zie kader hiernaast.<br />
De belasting die resteert op basis <strong>van</strong> het 15%tarief<br />
kan worden vermeld in de aangifte inkomstenbelasting<br />
bij de vraag ‘Aftrek om dubbele belasting te voorkomen’.<br />
Bij onderdeel f <strong>van</strong> die vraag in het papieren aangiftebiljet<br />
(of de corresponderende vraag in het digitale aangifteprogramma)<br />
kan de verrekenbare bronbelasting worden<br />
vermeld, bij de regel ‘Soort bezittingen box III, zoals aandelen<br />
of spaartegoeden’.<br />
Een voorbeeld:<br />
U bezit buitenlandse dividenden ter waarde <strong>van</strong> € 1000,–.<br />
Hierop is 20% belasting ingehouden (€ 200,–). Volgens<br />
het belastingverdrag bedraagt de maximale inhouding<br />
bijvoorbeeld 15%. In dat geval moet € 50,– worden teruggevraagd<br />
in het buitenland en is € 150,– verrekenbaar in<br />
de aangifte bij de vraag ‘Aftrek om dubbele belasting te<br />
voorkomen’.<br />
Ander voorbeeld:<br />
U bezit buitenlandse dividenden ter waarde <strong>van</strong> € 1000,–.<br />
Hierop is 10% belasting ingehouden (€ 100,–). Volgens<br />
het belastingverdrag bedraagt de maximale inhouding<br />
bijvoorbeeld 15%. In dit geval is slechts € 100,– verrekenbaar<br />
in de aangifte bij de vraag ‘Aftrek om dubbele belasting<br />
te voorkomen’, namelijk de daadwerkelijke buitenlandse<br />
belasting.<br />
Als de te veel ingehouden buitenlandse bronbelasting<br />
niet in het buitenland wordt teruggevraagd, betekent dat<br />
niet dat dat bedrag in Nederland kan worden verrekend.<br />
De Nederlandse belasting verrekent namelijk nooit meer<br />
dan het verdragstarief (bijvoorbeeld 15%). En de buitenlandse<br />
bronbelasting (buitenlandse dividendbelasting) kan<br />
niet worden verrekend bij de categorie waar de Nederlandse<br />
dividendbelasting als voorheffing kan worden verrekend,<br />
maar moet worden verrekend bij de vraag in de<br />
aangifte ‘Aftrek om dubbele belasting te voorkomen’. ■<br />
Een aantal landen en het<br />
percentage bronbelasting<br />
Land Bron- Verdrags- Terugbelasting<br />
tarief vorderbaar<br />
Duitsland 26,375% 15% 11,375%<br />
Finland 28,00% 15% 13,00%<br />
Zwitserland 35,00% 15% 20,00%<br />
België 25,00% 10% 10,00%<br />
Zweden 30,00% 15% 15,00%<br />
Noorwegen 25,00% 15% 10,00%<br />
Canada 25,00% 15% 10,00%<br />
Oostenrijk 25,00% 15% 10,00%<br />
Frankrijk 25,00% 15% 10,00%<br />
Spanje 18,00% 15% 3,00%<br />
Portugal 20,00% 10% 10,00%<br />
23
24<br />
speculeren op<br />
verwachte opbrengst<br />
hollywoodfIlms<br />
Sinds kort is het mogelijk om te speculeren op speelfilms.<br />
Door middel <strong>van</strong> filmfutures. Een soort optie op de op -<br />
brengst <strong>van</strong> een Hollywoodfilm. Handig voor producenten<br />
<strong>van</strong> films. En soms attractief voor de pure speculant.<br />
Er zijn in de wereld al heel wat bijzondere financiële producten<br />
te koop. Sommige <strong>van</strong> die producten kwamen<br />
onder vuur te liggen tijdens de kredietcrisis. Toen ging<br />
het vooral om steeds weer opnieuw ‘in stukjes gehakte<br />
en verpakte’ hypotheekleningen. Gesteld werd door veel<br />
analisten dat dergelijke producten voortaan transparanter<br />
moeten worden. Daar is wat voor te zeggen. Maar de<br />
financiële wereld is nu eenmaal behoorlijk innovatief. Er<br />
worden steeds nieuwe producten ontwikkeld en soms zijn<br />
die best ingewikkeld. Die producten vormen niet altijd een<br />
echt goede toevoeging op het al bestaande aanbod. Maar<br />
vaak zitten er wel degelijk leuke producten bij.<br />
Filmfutures<br />
Het nieuwste <strong>van</strong> het nieuwste is een filmfuture. Een<br />
speelfilm gaat gepaard met flinke financiële risico’s. Niet<br />
voor niets krijgen bekende Hollywoodsterren enorme<br />
gages, want hun aanwezigheid in een film lijkt vaak een<br />
minimale opbrengst te garanderen. Maar soms valt dat<br />
ook weer tegen. De filmbusiness blijft onvoorspelbaar.<br />
Een Hollywoodfilm maken kost gemiddeld $ 100 miljoen.<br />
Vanwege tegenvallende rendementen hebben veel durfkapitalisten<br />
zich de laatste jaren afgewend <strong>van</strong> de filmindustrie.<br />
Daarom werd naar andere vormen <strong>van</strong> financiering<br />
en risicodekking gezocht. Met futures kunnen investeerders<br />
nu de financiering <strong>van</strong> een speelfilm hedgen.<br />
Beurzen voor filmfutures<br />
In de Verenigde Staten zijn recent twee beurzen voor<br />
filmfutures geopend, de Trend Exchange en de Cantor<br />
Exchange. Hier kunnen speculanten termijncontracten<br />
op een aantal films kopen. Op die manier kunnen bijvoorbeeld<br />
investeerders de risico’s <strong>van</strong> hun investering beter<br />
managen. Producenten kunnen bijvoorbeeld hun eigen<br />
film hedgen voordat de film in première gaat. Ze verkopen<br />
dan op termijn. De producent zegt dus eigenlijk, op die<br />
prijs wil ik mijn film wel verkopen. Mocht de film minder<br />
opbrengen dan verwacht, dan is er nog geen man overboord,<br />
want dan krijgt de producent door de termijncontracten<br />
die hij aanging een bepaalde opbrengst binnen.<br />
Het lijkt dan een beetje op de boer die voor de oogst de<br />
graanprijs op de termijnmarkt afdekt. Dat geeft hem een<br />
bepaalde zekerheid. Hij dekt zich in tegen lagere opbrengsten<br />
<strong>van</strong> de graanprijs en dus de opbrengst <strong>van</strong> zijn oogst.<br />
Want als de graanprijs lager wordt, heeft de boer minder<br />
inkomsten over zijn oogst. Maar door zijn positie op de<br />
graanprijs weet hij wat zijn minimale opbrengst zal zijn.<br />
Particulieren kunnen nu dus ook met de filmfutures speculeren<br />
op de opbrengst <strong>van</strong> de film. Zij hebben immers<br />
geen productiekosten in de film, maar nemen als ze een<br />
future kopen puur een speculatieve positie in.<br />
Futures op 40 films<br />
De Trend Exchange is een initiatief <strong>van</strong> de Amerikaanse<br />
durfkapitalist Veriana. Op deze beurs kunnen beleggers<br />
in de weken voor een première short of long gaan op<br />
films. De contractafhandeling <strong>van</strong> de futures is georganiseerd<br />
via de graanbeurs <strong>van</strong> Minneapolis.<br />
De Cantor Exchange is een initiatief <strong>van</strong> de financiële<br />
dienstverlener Cantor Fitzgerald. Speculanten kunnen<br />
zes maanden voor de première futures kopen op telkens<br />
zo’n veertig verschillende films. Vervolgens komt er een<br />
soort veiling om de te verwachten opbrengt <strong>van</strong> de film<br />
in de eerste vier weken na de première te bepalen. Elke<br />
miljoen dollar bovenop die verwachte recette in de eerste<br />
vier weken na de première verhoogt de waarde <strong>van</strong><br />
het termijncontract met een dollar. Als Jaws XII bijvoorbeeld<br />
naar verwachting $ 200 miljoen opbrengt in die
periode, dan kost de future $ 200,–. Brengt de film in de<br />
eerste vier weken uiteindelijk $ 500 miljoen op, dan verdient<br />
de belegger dus $ 300,– per contract, bij een flop<br />
wordt het contract minder waard.<br />
Avatar<br />
Wat filmderivaten beleggers zullen opleveren, is niet eenvoudig<br />
te zeggen. Op de virtuele aandelenbeurs Hollywood<br />
Stock Exchange – opgericht in 1996 en in 2001<br />
gekocht door Cantor Fitzgerald – werd voorspeld dat<br />
Avatar zou floppen, maar die film leverde wereldwijd tot<br />
nu toe rond de $ 2,6 miljard op! Overigens zou de future<br />
op de Cantor Exchange in de eerste vier weken na de<br />
première slechts $ 40,– winst per contract hebben opgeleverd.<br />
De film begon pas na de eerste vier weken echt<br />
goed te draaien … ■<br />
Avatar<br />
25
26<br />
Aandelen kopen<br />
in een boek<br />
Sinds kort kan iedereen investeren in een schrijver, of beter<br />
gezegd in een boek. Bezoekers kunnen op TenPages.com<br />
manuscripten lezen <strong>van</strong> nog niet uitgebrachte boeken.<br />
Wanneer iemand daar een manuscript tegenkomt dat hem<br />
of haar bevalt, kunnen er één of meerdere aandelen worden<br />
gekocht, voor € 5,– per stuk. Heeft de auteur 2000 aandelen<br />
bij elkaar, dan wordt het boek bij een echte uitgeverij uitgegeven.<br />
En al razendsnel is dit bijzondere idee een succes.<br />
TenPages.com is een nieuwe Nederlandse website. Het<br />
werkt ongeveer zoals het succesvolle Sell a Band uit de<br />
VS. Gaat het bij Sell a Band over investeren in muziek<br />
en musici, bij TenPages.com kan iedereen een aandeel<br />
kopen in een manuscript.<br />
Van die manuscripten zijn in principe de eerste tien pagina’s<br />
(eventueel meer) te lezen, <strong>van</strong>daar die naam. Een<br />
aandeel kost € 5,–.<br />
Als <strong>van</strong> een manuscript binnen vier maanden tweeduizend<br />
aandelen zijn verkocht, wordt het uitgegeven door een<br />
bekende uitgeverij en verkocht via diverse boekhandels.<br />
De aandeelhouders delen daarna ook mee in de opbrengst<br />
<strong>van</strong> de boekverkoop! TenPages.com werkt onder meer<br />
samen met gerenommeerde uitgeverijen als De Arbeiderspers,<br />
Pearson en The House of Books. Initiatiefneemster<br />
<strong>van</strong> TenPages.com Valentine <strong>van</strong> der Lande: “The House<br />
of Books is eigendom <strong>van</strong> het grote uitgeefconcern Bertelsmann.<br />
Ze zijn erg internationaal georiënteerd en ze<br />
hebben een breed fonds, met veel verschillende genres.<br />
Handig voor TenPages.com.”<br />
Investeren<br />
Daarnaast is er een samenwerking met de grote Nederlandse<br />
boekhandelsketen Selexyz, die onder meer de via<br />
TenPages.com ontdekte auteurs zal verkopen en promoten.<br />
Wanneer de aandeelhouder geïnvesteerd heeft in<br />
een manuscript en het boek komt niet uit, krijgt deze per<br />
aandeel € 4,– terug. Hoe verloopt het investeren tot dusver?<br />
Van der Lande: “In het begin kopen veel mensen 1 tot<br />
3 aandelen. Op de site is te zien welk percentage <strong>van</strong> de<br />
2000 aandelen al verkocht is. Als een boek goed loopt,<br />
als er veel aandelen verkocht worden, beginnen aandeelhouders<br />
in te stappen die flinke porties kopen. Dat valt<br />
nu echt op. Die spelen dan in op de kans dat het boek<br />
werkelijk wordt uitgegeven en dat ze er geld aan kunnen<br />
gaan verdienen. Overigens mogen aandeelhouders maximaal<br />
tweehonderd aandelen kopen.’’<br />
Verdeelsleutel<br />
De auteur <strong>van</strong> een boek krijgt bij TenPages.com hetzelfde<br />
als bij een gewone uitgeverij, rond de 10% <strong>van</strong> de<br />
opbrengst. ➧
Valentine <strong>van</strong> der Lande<br />
Foto’s: Hollandse Hoogte<br />
27
28<br />
Van der Lande: “Ook de boekwinkel krijgt hetzelfde als<br />
bij een ‘normaal’ uitgegeven boek. De uitgever draagt een<br />
deel <strong>van</strong> zijn marges, 18%, aan ons af. Daar<strong>van</strong> gaat 10%<br />
naar de aandeelhouders. Wij krijgen dus 8%. Aandeelhouders<br />
worden bovendien in het boek genoemd. Van<br />
de eerste € 10.000,–, als er dus 2000 aandelen zijn verkocht,<br />
gaat € 9000,– naar de uitgever en € 1000,– naar<br />
de auteur. Daar<strong>van</strong> krijgen wij en de aandeelhouders<br />
niets. Dat wordt later ook niet verrekend als het boek is<br />
uitgegeven en bijvoorbeeld goed verkoopt.’’<br />
Harry Potter<br />
Het vooruitstrevende concept <strong>van</strong> TenPages.com komt<br />
niet uit de lucht vallen. Jaarlijks sturen duizenden mensen<br />
hun manuscripten op naar uitgeverijen. Beoordeel<br />
die maar eens allemaal als uitgeverij. Bovendien is afgezien<br />
<strong>van</strong> de eventuele – literaire – kwaliteiten, soms ook<br />
moeilijk in te schatten of er een lezerspubliek is voor een<br />
bepaald boek. Van der Lande: “Ook succesauteurs als<br />
Tessa de Loo en J.K. Rowling, de auteur <strong>van</strong> de Harry<br />
Potterreeks, hadden aan<strong>van</strong>kelijk veel moeite om een uitgever<br />
te vinden. Daarom heb ik TenPages.com ook opgezet,<br />
om talentvolle schrijvers een laagdrempelig en modern<br />
alternatief te bieden. Je krijgt daarmee als schrijver<br />
ook op een veel directere manier <strong>van</strong> lezers feedback op<br />
je manuscript.”<br />
Meer dan 250 manuscripten<br />
Sinds de lancering half februari dit jaar staan er nu meer<br />
dan 250 manuscripten op TenPages.com. De lezer/aandeelhouder<br />
in spe wordt door middel <strong>van</strong> kopjes voor<br />
diverse genres en subgenres, zoals ‘kookboeken’, ‘romans<br />
& literatuur’, ‘thrillers’ en ‘kinderboeken’ door de site geleid.<br />
De website maakt de lezer verder wegwijs in het aanbod<br />
<strong>van</strong> manuscripten door middel <strong>van</strong> kopjes als ‘meeste aandelen<br />
verkocht’, ‘recent aandeel gekocht’, ‘top aandeelhouders’,<br />
‘recent geplaatste manuscripten’, ‘nieuwe schrijvers’,<br />
enzovoort. Op de website staat ook achtergrondinformatie<br />
zoals interviews met de auteurs, recensies en<br />
columns <strong>van</strong> bekende mensen uit het boekenvak. Van der<br />
Lande: “Er wordt veel op de site gekeken, we hebben zo’n<br />
paar duizend bezoekers per dag.’’<br />
Drie boeken verkocht binnen drie weken<br />
Binnen drie weken na de lancering <strong>van</strong> TenPages.com<br />
waren er al drie boeken waar<strong>van</strong> alle aandelen verkocht<br />
zijn en die dus worden uitgegeven. Een daar<strong>van</strong> is De<br />
beste papa <strong>van</strong> de wereld. De 2000 aandelen waren binnen<br />
vijf dagen verkocht. Verder verkochten Ik date maar<br />
wat en Hoe overleef ik de ZuidAs alle aandelen.<br />
Het concept <strong>van</strong> TenPages.com lijkt wel veel op een<br />
al bestaand concept <strong>van</strong> een Nederlands initiatief:<br />
www.bookabook.nl. Daar werken ze ook met voorfinanciering<br />
<strong>van</strong> boeken die nog gepubliceerd moeten worden.<br />
Van der Lande: “Het lijkt er wel enigszins op, maar<br />
ik krijg de indruk dat bookabook een beetje slapend bestaan<br />
leidt.” ■
sex.com<br />
De meest gewilde domeinnaam aller tijden<br />
zou vorige maand geveild worden. Sex.com,<br />
het internetadres dat in 2006 nog verkocht<br />
werd voor een bedrag <strong>van</strong> rond de $ 14 miljoen dollar, zou onder de hamer gaan bij Windels<br />
Marx Lane & Mittendorf, een veilingbedrijf in New York. Maar dit ging niet door. De domeinnaam<br />
Sex.com is nu eigendom <strong>van</strong> internetbedrijf Escom. Schuldeisers <strong>van</strong> dit bedrijf hebben een zogeheten<br />
‘onvrijwillige Chapter 11’ tegen Escom ingediend. Een eerste stap richting faillissement.<br />
Ze zijn namelijk bang dat de verkoop <strong>van</strong> Sex.com de waarde <strong>van</strong> Escoms bezittingen zal<br />
verminderen. Met deze actie hopen de schuldeisers dat te voorkomen.<br />
Het is niet de eerste keer dat er een strijd gaande is om de domeinnaam. In 1994, de begindagen <strong>van</strong><br />
internet, werd sex.com voor het eerst geregistreerd, door de Amerikaanse ondernemer Gary Kremen.<br />
Hij werd echter afgetroefd door Stephen M. Cohen, die sex.com met een nep-fax wist over te schrijven<br />
op zijn naam. Cohen bouwde vervolgens een website die dagelijks 25 miljoen hits kreeg. Met de advertenties<br />
op de site verdiende Cohen tienduizenden dollars per dag. Gary Kremen spande een rechtszaak<br />
tegen Cohen aan die vijf jaar duurde. Eerst moest Cohen Kremen $ 25 miljoen schadevergoeding<br />
betalen, in 2001 verhoogde de rechter die schadeloosstelling nog eens met $ 40 miljoen. ■<br />
De om<strong>van</strong>g <strong>van</strong> Philips Nederland is gehalveerd qua werknemersaantal<br />
sinds het aantreden <strong>van</strong> topman Gerard<br />
Kleisterlee. In 2001 werkten er bijna 31.000 mensen bij<br />
Philips Nederland, nu zijn er minder dan 15.000 personeelsleden.<br />
Dat is ruim 13% <strong>van</strong> alle Philipswerknemers,<br />
tegenover bijna een vijfde rond de eeuwwisseling. Philips<br />
Nederland sluit niet uit dat er nog verdere efficiencyrondes<br />
komen in Nederland. Directeur Harry Hendriks <strong>van</strong> Philips<br />
Nederland denkt niet dat er weer sprake zal zijn <strong>van</strong> een<br />
halvering <strong>van</strong> de personeelsaantallen in Nederland.<br />
De Nederlandse activiteiten werden door de bedrijfsbrede<br />
bezuinigingsslag geraakt, maar ook door de verdere<br />
verschuiving <strong>van</strong> consumentenelektronica en traditionele<br />
65<br />
tijd te werken het laagst. Ook in de<br />
Doorwerken tot 65e<br />
Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden<br />
die kennis instituut<br />
TNO en het Centraal Bureau voor de<br />
Statistiek (CBS) recent publiceerden,<br />
blijkt dat steeds meer werknemers<br />
bereid zijn tot hun 65e te blijven werken.<br />
De afgelopen vier jaar is het<br />
percentage werknemers dat wil doorwerken<br />
zelfs verdubbeld: <strong>van</strong> 21% in<br />
2005 naar 42% in 2009. Werknemers<br />
met een hogere opleiding zeggen<br />
vaker te willen doorwerken tot 65 jaar<br />
dan middelbaar en lager opgeleiden.<br />
In de bouwsector is de bereidheid<br />
om tot de pensioengerechtigde leef<br />
sectoren industrie, vervoer en communicatie,<br />
openbaar bestuur en in de<br />
financiële dienstverlening zijn relatief<br />
veel werknemers die niet tot hun 65e<br />
werkzaam willen blijven. In de landbouw<br />
en visserij, het onderwijs en<br />
de zakelijke dienstverlening zijn juist<br />
veel werknemers die wel willen blijven<br />
werken tot ze 65 zijn.<br />
De bereidheid om na het 65e levensjaar<br />
door te werken, nam licht af. 60%<br />
<strong>van</strong> de werknemers is nu negatief<br />
over deze mogelijkheid. Dat is een<br />
fractie meer dan een jaar eerder,<br />
toen deze vraag voor het eerst werd<br />
gesteld. ■<br />
NEdErlANd zAl vErdEr krimpEN<br />
verlichting naar zorg en welzijn. Kleisterlee verlegde daarbij<br />
het zwaartepunt naar groeimarkten en naar de VS.<br />
Daar werden in 2007 twee megaaankopen gedaan: lichtarmaturenmaker<br />
Genlyte en Respironics, beademingsapparaten.<br />
De Eindhovense chipdivisie, het latere NXP,<br />
werd juist afgestoten, evenals veel dochterbedrijven en<br />
productiefaciliteiten die te duur waren of niet meer pasten<br />
in de strategie.<br />
Harry Hendriks stelt dat Philips Nederland op concernniveau<br />
nog erg belangrijk is. Hij wijst er dan op dat de<br />
meerderheid <strong>van</strong> de onderzoeksactiviteiten nog steeds<br />
op de Eindhovense High Tech Campus plaatsvindt, waar<br />
drieduizend mensen werken. ■<br />
kortnieuws<br />
29
30<br />
lIever IndIvIduele<br />
tItels dan<br />
beleggIngsfondsen<br />
Banken hebben het moeilijk sinds de kredietcrisis. Zo is<br />
er veel kritiek op de dienstverlening <strong>van</strong> de banken.<br />
Die neemt alleen maar af, zeggen bezorgde beleggers.<br />
Geheel onbegrijpelijk is die afnemende dienstverlening niet.<br />
Banken moeten immers fors bezuinigen om in het nieuwe<br />
tijdperk het hoofd boven water te kunnen houden. Eén <strong>van</strong><br />
de voor de hand liggende bezuinigingsmaatregelen is dan<br />
het snijden in de dienstverlening. We wilden hier graag<br />
meer over weten en zijn op onderzoek uitgegaan.<br />
Er zijn steeds meer signalen dat de dienstverlening <strong>van</strong><br />
banken op het gebied <strong>van</strong> beleggen minder wordt. Een<br />
<strong>van</strong> de meest gehoorde klachten is dat je als belegger<br />
steeds vaker een standaardadvies krijgt. Dat advies leidt<br />
dan vrijwel altijd naar standaardproducten zoals beleggingsfondsen<br />
en nogal eens naar producten die de bank<br />
in kwestie zelf voert en die vaak geen duidelijke meerwaarde<br />
hebben.<br />
Het is vrijwel niet mogelijk, of het wordt in ieder geval<br />
sterk ontmoedigd, om als cliënt individuele aandelen en<br />
obligaties in de portefeuille op te nemen. Ook andere kri<br />
“Wij vinden beleggingsfondsen<br />
een prima alternatief voor<br />
beleggers die niet over voldoende<br />
vermogen beschikken<br />
om een verantwoorde spreiding<br />
binnen hun portefeuille aan<br />
te brengen.”<br />
tische geluiden worden vernomen, bijvoorbeeld: ‘Als ik<br />
naar de bank ga, krijg ik geen advies maar een verkooppraatje’.<br />
Samenvattend kunnen we stellen dat de onvrede <strong>van</strong><br />
cliënten zich concentreert op gebrek aan eerlijk en objectief<br />
advies, en verder op gebrek aan deskundigheid bij<br />
medewerkers <strong>van</strong> de grootbanken. Ook de betrokkenheid<br />
en de actiebereidheid <strong>van</strong> medewerkers wordt door cliënten<br />
als ondermaats ervaren.<br />
Bankpersoneel ook ontevreden<br />
Overigens komt de kritiek op de banken niet alleen <strong>van</strong><br />
de kant <strong>van</strong> de cliënten. Ook medewerkers, in dit geval<br />
<strong>van</strong> ABN Amro en Fortis, hebben veel onvrede. Dit blijkt<br />
uit een enquête die de vakbonden FNV Bondgenoten,<br />
De Unie, CNV Dienstenbond en BBV onder 1500 leden<br />
hebben uitgevoerd. De onvrede leidt inmiddels tot een<br />
verminderde motivatie bij bankmedewerkers, en dat beginnen<br />
cliënten te merken, stelt de vakbond.<br />
Onderzoek<br />
Na alle geluiden die we hoorden, niet alleen <strong>van</strong> klanten,<br />
maar ook in de media, hebben we bij Geld & <strong>Beleggen</strong><br />
de proef op de som genomen. Op ons verzoek benaderden<br />
een aantal mensen grootbanken met een
Steven Sarphatie<br />
beleggingsportefeuille <strong>van</strong> € 300.000,– en € 600.000,–.<br />
Met welke adviezen kwamen deze zogenaamde ghost<br />
clients terug?<br />
ING<br />
De eerste bank die door een ghost client werd benaderd,<br />
was ING. Bij ING is sinds ongeveer een jaar een belangrijke<br />
wijziging in het vermogensbeheer ingevoerd. Want ING<br />
Investments bepaalt nu het aan en verkoopbeleid <strong>van</strong> de<br />
portefeuilles met een om<strong>van</strong>g <strong>van</strong> onder de € 1 miljoen. ➧<br />
“Als je uitzicht wilt hebben<br />
op een optimaal rendement,<br />
zal het zwaartepunt in je<br />
beleggingsportefeuille moeten<br />
liggen op individuele aandelen<br />
en obligaties.”<br />
31
32<br />
Voorheen werden de portefeuilles nog opgezet op basis<br />
<strong>van</strong> de inzichten <strong>van</strong> de relatiebeheerder en mede aangestuurd<br />
door de afdeling Investments. Dat beleid wordt<br />
nu dus centraal aangestuurd door de afdeling Investments.<br />
Vanaf een vermogen <strong>van</strong> € 1 miljoen wordt er wel<br />
op de klassieke manier belegd door individuele (aandelen)titels<br />
aan te kopen.<br />
Tot de grens <strong>van</strong> € 1 miljoen wordt uitsluitend belegd in<br />
beleggingsfondsen. Van de fondsen die worden aangeraden,<br />
komt maar liefst 30% rechtstreeks uit de eigen<br />
stal, ING. De rest komt <strong>van</strong> andere fondshuizen, maar<br />
ook daar<strong>van</strong> is nog een substantieel deel gelieerd aan<br />
ING. ING heeft, net als andere grootbanken, structurele<br />
samenwerkingsverbanden met andere banken, waarbij<br />
de banken over en weer elkaars beleggingsfondsen naar<br />
voren schuiven en waarbij de opbrengsten gezamenlijk<br />
worden gedeeld.<br />
ABN Amro<br />
Een <strong>van</strong> onze ghost clients heeft een gesprek op een<br />
kantoor <strong>van</strong> ABN Amro te Amsterdam. Ook hier kan tot<br />
€ 1 miljoen uitsluitend worden belegd in beleggingsfondsen.<br />
Het uiteindelijke beleggingsvoorstel is een portefeuille<br />
die bestaat uit circa twintig beleggingsfondsen. Zo’n<br />
30% daar<strong>van</strong> wordt gevormd door eigen fondsen <strong>van</strong><br />
ABN. Ook bij deze bank geldt dat de andere fondsen deels<br />
komen <strong>van</strong> fondshuizen waarmee een langdurige samenwerking<br />
is afgesproken. Opvallend is ook dat voor de ‘veiligheid’<br />
ook een tienjaarsdeposito wordt aangeraden. Dit<br />
ondanks de eigen visie <strong>van</strong> ABN Amro dat de rente eind<br />
<strong>van</strong> het jaar omhoog gaat.<br />
Van Lanschot en Kempen<br />
Bij Van Lanschot kan men voor vermogensbeheer pas<br />
terecht <strong>van</strong>af € 500.000,–. Onze ghost client ‘nam’ daarom<br />
€ 600.000,– mee.<br />
Recent nam Van Lanschot Kempen over. Dat heeft helaas<br />
niet tot een gedifferentieerder aanbod voor vermogensbeheer<br />
geleid. Want – het wordt een beetje eentonig<br />
verhaal –, ook hier kreeg de ghost client weer een advies<br />
dat uitsluitend was opgebouwd uit beleggingsfondsen.<br />
Een wat gunstiger punt was dat hier een stuk minder<br />
fondsen uit de eigen stal (slechts 10%) wordt aanbevolen.<br />
Dat komt in ieder geval al wat objectiever over. Helaas,<br />
zoals hierboven al gesteld, wordt er in de portefeuille wederom<br />
geen plaats ingeruimd voor individuele titels.<br />
Niet verbaasd<br />
Steven Sarphatie, directeur <strong>van</strong> <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong>, is<br />
niet erg verbaasd over de bevindingen <strong>van</strong> de ghost clients.<br />
“Bovenstaande zaken horen wij vrijwel iedere dag. Een<br />
jaar of vijf geleden kwamen cliënten doorgaans bij ons<br />
binnen met veel individuele titels in de portefeuille. Nu zijn<br />
portefeuilles voor het overgrote deel ingericht met beleg<br />
gingsfondsen. Wij vinden beleggingsfondsen een prima<br />
alternatief voor beleggers die niet over voldoende vermogen<br />
beschikken om een verantwoorde spreiding binnen<br />
hun portefeuille aan te brengen.<br />
Daarnaast kunnen beleggingsfondsen uitkomst bieden<br />
als je bijvoorbeeld een deel <strong>van</strong> de portefeuille in een<br />
specifieke regio, bijvoorbeeld China, wilt beleggen. Maar<br />
als je beschikt over een vermogen <strong>van</strong> € 100.000,– of<br />
meer, dan zou het grootste gedeelte <strong>van</strong> de portefeuille<br />
toch moeten bestaan uit individuele titels. Alleen zo zet je<br />
een portefeuille neer die goed aansluit op de persoonlijke<br />
doelstellingen en die ook nog eens uitzicht biedt op een<br />
optimaal rendement.<br />
Bij de bank kon je altijd beleggen in individuele titels. En<br />
nu ineens kan dat niet meer. Althans, als je minder dan<br />
1 miljoen euro meeneemt. Want als je portefeuille groter<br />
is dan 1 miljoen euro, dan kun je ineens wel in individuele<br />
titels beleggen. Eigenlijk is dat bijzonder oneerlijk. Als wij<br />
bij <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> uitsluitend zouden zijn aangewezen<br />
op beleggingsfondsen, zou het een heel stuk moeilijker<br />
worden de doelstellingen <strong>van</strong> cliënten te realiseren.<br />
Dat is hetzelfde als de Tour de France rijden op de fiets<br />
<strong>van</strong> je oma. Vooral in de huidige markt is het een vrijwel<br />
onmogelijke opgave om zonder individuele titels een optimaal<br />
rendement neer te zetten.’’<br />
Bezwaren<br />
Wat zijn dan precies de bezwaren tegen beleggingsfondsen?<br />
Sarphatie: “Beleggingsfondsen lijken in de eerste<br />
plaats steeds meer op indexen. De prestaties <strong>van</strong><br />
beleggingsfondsen worden meestal vergeleken met een<br />
rele<strong>van</strong>te index, de benchmark. Fondsbeheerders hebben<br />
steeds meer de neiging om de prestatie <strong>van</strong> hun fonds<br />
zo veel mogelijk in lijn te laten lopen met de benchmark.<br />
Dat realiseren ze door vrijwel dezelfde aandelen te kopen<br />
als in de benchmark zitten. Het resultaat is dat als de index<br />
daalt, ook de waarde <strong>van</strong> het fonds daalt en als de index<br />
stijgt, stijgt de waarde <strong>van</strong> het fonds ook. En dat terwijl<br />
deze fondsen wel gewoon beheerkosten in rekening brengen.<br />
Deze kosten variëren doorgaans tussen de 0,5 en<br />
de 1,5% per jaar.’’<br />
Niet objectief<br />
Een ander bezwaar vindt Sarphatie het gebrek aan objectief<br />
advies. “Banken adviseren hun cliënten wel erg vaak<br />
om fondsen uit het assortiment <strong>van</strong> de bank zelf, of <strong>van</strong><br />
één <strong>van</strong> hun strategische partners, aan te schaffen. Voorts<br />
is bij veel beleggingsfondsen vaak niet duidelijk wat het<br />
actuele beleggingsbeleid is. Wordt er geanticipeerd op<br />
stijgende aandelenkoersen? Of juist niet? Verwacht de<br />
beheerder een oplopende rente? Welke sectoren zijn vertegenwoordigd<br />
in je aandelenfonds en welke juist niet?<br />
Beleggers hebben daar maar weinig zicht op, terwijl deze<br />
informatie toch <strong>van</strong> belang is bij de aan of verkoop <strong>van</strong><br />
een beleggingsfonds.’’
Onvoldoende flexibel<br />
Er zijn soms gebeurtenissen die verregaande consequenties<br />
hebben voor de beurs. “Neem de recente paniek met<br />
betrekking tot Griekenland, juist op zo’n moment is het <strong>van</strong><br />
belang om snel en adequaat te reageren. Beleggingsfondsen<br />
hebben dan veelal een probleem. Door de om<strong>van</strong>g<br />
<strong>van</strong> beleggingsfondsen zijn de posities vaak te groot<br />
om deze snel af te bouwen.’’<br />
De beperkte verhandelbaarheid is een ander minpunt <strong>van</strong><br />
beleggingsfondsen in de visie <strong>van</strong> Sarphatie. “Bijna alle<br />
beleggingsfondsen, beursgenoteerde en nietbeursgenoteerde,<br />
zijn beperkt verhandelbaar. Sommige fondsen kunnen<br />
per beursdag één keer worden verhandeld. Vaak op<br />
de opening of aan het slot <strong>van</strong> de beursdag. Andere<br />
fondsen kunnen slechts eens per week of zelfs eens per<br />
maand worden verhandeld. Dit is een belangrijk nadeel,<br />
vooral als je snel wilt inspelen op actuele ontwikkelingen.’’<br />
Concrete beleggingsdoelstellingen<br />
Lastig vindt Sarphatie ook dat het bij beleggingsfondsen<br />
erg moeilijk is om persoonlijke doelstellingen te realiseren.<br />
“Wij hebben cliënten die bijvoorbeeld met een portefeuille<br />
<strong>van</strong> € 300.000,– jaarlijks € 10.000,– aanvullend inkomen<br />
willen verwerven. Met individuele titels kun je een portefeuille<br />
dan op die wens inrichten. Bij beleggingsfondsen<br />
is het vaak niet duidelijk waarin precies wordt belegd.<br />
Hierdoor is het moeilijk om concrete, persoonlijke doelstellingen<br />
te realiseren.’’<br />
Een heel belangrijk punt vindt Sarphatie dat je geen opties<br />
op beleggingsfondsen kunt kopen of verkopen. “Als<br />
je in individuele aandelen belegt, dan kun je, als daar<br />
aanleiding voor is, het risico <strong>van</strong> je belegging reduceren<br />
met putopties. Daarnaast kun je door het gedekt schrijven<br />
<strong>van</strong> calls zorgen voor meer cashflow. Vooral voor defensieve<br />
beleggers is dit belangrijk. Beleggingsfondsen bieden<br />
deze mogelijkheden niet, omdat er geen opties op<br />
verhandeld worden.’’<br />
Op- en afslag<br />
Als laatste nadeel <strong>van</strong> beleggingsfondsen noemt Sarphatie<br />
de extra kosten in de vorm <strong>van</strong> op en afslag. “Veel beleggingsfondsen<br />
hanteren een zogenoemde op en afslag.<br />
De opslag wordt gevormd door de kosten die de koper<br />
bovenop de koers betaalt. Het opslagpercentage dat<br />
fondsen berekenen, kan oplopen tot 1,5%. Bij verkoop<br />
<strong>van</strong> participaties wordt een afslag berekend. Deze wordt<br />
verrekend met de koers, waardoor verkopers minder ont<strong>van</strong>gen<br />
dan de actuele koers. Het afslagpercentage ligt<br />
vaak rond de 1%.’’<br />
Bovenstaande nadelen <strong>van</strong> beleggingsfondsen laten zonneklaar<br />
zien, zo stelt Sarphatie, dat beleggingsfondsen<br />
echt geen goed alternatief zijn voor individuele titels als<br />
er een behoorlijk vermogen is om mee te beleggen. “Als<br />
je uitzicht wilt hebben op een optimaal rendement, zal<br />
Steven Sarphatie<br />
“Als je bij de bank niet<br />
kan beschikken over dat<br />
instrumentarium, moet je<br />
overwegen om afscheid<br />
te ne men <strong>van</strong> de bank.”<br />
het zwaartepunt in je beleggingsportefeuille moeten liggen<br />
op individuele aandelen en obligaties. Want als belegger<br />
wil je toch de volledige ‘gereedschapskist’ die je op de<br />
financiële markten ten dienste staat, inzetten voor een<br />
goed resultaat. Als je bij de bank niet kan beschikken over<br />
dat instrumentarium, moet je overwegen om afscheid te<br />
ne men <strong>van</strong> de bank.’’ ■<br />
33
34<br />
Tegen het einde <strong>van</strong> het vorige jaar bleek dat de socialenetwerksite<br />
Facebook sterk groeit in Nederland. Ook wereldwijd<br />
begint Facebook steeds meer aan te slaan. Oprichter Mark<br />
Zuckerberg sloeg al eens een bod <strong>van</strong> Yahoo! op zijn site <strong>van</strong><br />
$ 800 miljoen af. En dat zou best eens verstandig geweest<br />
kunnen zijn!<br />
De 26jarige Mark Zuckerberg richtte<br />
in 2004 Facebook op. In eerste<br />
instantie was het een netwerksite<br />
voor de befaamde Harvarduniversiteit<br />
in de VS, maar al snel breidde<br />
het netwerk zich uit naar andere universiteiten<br />
en binnen vijf jaar was<br />
Facebook een mondiaal fenomeen.<br />
Zuckerbergs idee was om de sociale<br />
contacten die je op het web hebt via<br />
zijn site te stimuleren. Toen Face<br />
book duidelijk begon aan te slaan,<br />
kwamen er al snel biedingen op de<br />
site. Yahoo! bood in 2006 aan<strong>van</strong>kelijk<br />
$ 1 miljard, maar verlaagde dit<br />
daarna tot $ 800 miljoen. Zuckerberg,<br />
die aan<strong>van</strong>kelijk wel oren naar<br />
het bod <strong>van</strong> $ 1 miljard had, vond dit<br />
te weinig. Toen Yahoo! later het bod<br />
weer verhoogde naar $ 1 miljard, liet<br />
hij zich toch niet meer overtuigen en<br />
sloeg hij het af. Al snel werd zijn ge<br />
lijk bevestigd, want Microsoft kocht<br />
in 2007 voor $ 240 miljoen 1,6% aan<br />
aandelen Facebook. Dat betekende<br />
op dat moment dus een waarde <strong>van</strong><br />
rond de $ 15 miljard voor geheel<br />
Facebook, waar<strong>van</strong> Zuckerberg<br />
grootaandeelhouder is! Zuckerman<br />
wordt nu tot de vierhonderd rijkste<br />
personen op aarde gerekend. Facebook<br />
heeft nu wereldwijd over de<br />
350 miljoen leden. Het bedrijf maakt<br />
inmiddels ook winst. En het groeiverhaal<br />
is nog niet ten einde.<br />
Het geheim<br />
Wat is nu het succes <strong>van</strong> Facebook?<br />
Volgens Zuckerberg zelf is het idee<br />
<strong>van</strong> bescherming <strong>van</strong> privacy een<br />
beetje achterhaald en willen men
daagt<br />
facebook<br />
google<br />
uIt?<br />
sen juist dolgraag allerlei gegevens,<br />
zoals sociale contacten, met elkaar<br />
delen. Zuckerberg: “De opkomst <strong>van</strong><br />
sociale netwerken op internet toont<br />
aan dat mensen zich niet veel gelegen<br />
meer laten aan hun recht op<br />
privacy. Mensen hebben geen moeite<br />
met het delen <strong>van</strong> meer informatie<br />
<strong>van</strong> uiteenlopend karakter, ook niet<br />
als dat openlijk gebeurt en met meer<br />
mensen wordt gedeeld.’’<br />
Een <strong>van</strong> de belangrijke factoren voor<br />
het succes <strong>van</strong> Facebook is dat het<br />
bezoekers lang aan zich weet te binden<br />
als ze de weg naar de site hebben<br />
gevonden. Sommige bezoekers<br />
zijn op Facebook uren in gesprek<br />
met iemand die ze bijvoorbeeld <strong>van</strong><br />
vroeger kennen. De gemiddelde bezoektijd<br />
aan Facebook zou nu rond<br />
de 55 minuten liggen en dat is opmerkelijk<br />
lang. Voor marketeers buitengewoon<br />
interessant, omdat je dan<br />
de gelegenheid hebt bezoekers <strong>van</strong><br />
de site zaken onder de aandacht te<br />
brengen.<br />
Hyves<br />
Hyves is momenteel na Google de<br />
best bezochte website <strong>van</strong> Nederland<br />
met 6,4 miljoen unieke bezoekers<br />
per week. De naamsbekendheid<br />
<strong>van</strong> Hyves is nu nog een stuk groter<br />
dan die <strong>van</strong> Facebook, dat in mei<br />
2008 een Nederlandstalige versie<br />
lanceerde. Het profiel <strong>van</strong> de bezoekers<br />
<strong>van</strong> Facebook verschilt ook<br />
duidelijk <strong>van</strong> de gemiddelde Hyvesbezoeker.<br />
Zo zijn er relatief meer<br />
Mark Zuckerberg<br />
Foto’s: Hollandse Hoogte<br />
mannen op Facebook te vinden. Ook<br />
zijn hoger opgeleiden relatief beter<br />
vertegenwoordigd op Facebook dan<br />
op Hyves. Facebook is verder internationaal<br />
georiënteerd en Hyves niet. Er<br />
zijn steeds meer analisten die denken<br />
dat Facebook nog veel groter zal worden<br />
en dat veel netwerksites, zo als<br />
Hyves, leden zullen moeten afstaan<br />
aan de concurrent uit Californië.<br />
Verdienmodel<br />
Omdat Facebook zoveel vaste bezoekers<br />
heeft die vaak langere tijd<br />
blijven hangen, is adverteren op<br />
Face book booming business. De belangrijkste<br />
bron <strong>van</strong> inkomsten wordt<br />
gevormd door de lokale advertenties.<br />
➧<br />
35
36<br />
Die advertenties kunnen door lokale<br />
bedrijven of Facebookgebruikers<br />
zelf worden gemaakt. Je kunt als<br />
klein bedrijf dan zelf bepalen wie je<br />
op Facebook wilt bereiken: leeftijdscategorie,<br />
plaats, geslacht, interesses,<br />
enzovoort. Face book denkt met<br />
de selfadvertisingtool dit jaar $ 450<br />
miljoen om te zetten. Verder kunnen<br />
ook grotere merken terecht bij Face<br />
book. De advertenties worden dan<br />
door Facebook op de homepage geplaatst.<br />
Iedereen die inlogt op Facebook<br />
gaat via de homepage naar zijn<br />
persoonlijke profiel. Door de tool<br />
Brand Lift <strong>van</strong> Facebook kunnen<br />
bedrijven ook heel goed zien welk<br />
effect de advertenties hebben. Dit<br />
zou dit jaar voor Facebook $ 250 miljoen<br />
omzet moeten opleveren. Daar<br />
naast kunnen via de gift shop op<br />
Facebook virtuele cadeautjes gekocht<br />
worden.<br />
Grote plannen<br />
Maar Facebook heeft nog meer ambities.<br />
Zuckerberg wil Facebook mondiaal<br />
hét standaard communicatiemiddel<br />
maken, zoals de telefoon dat<br />
nu is. Facebook wordt dan de uitvalsbasis<br />
<strong>van</strong> iedere internetgebruiker.<br />
Facebook schijnt nu ook nieuwe<br />
features aan het ontwikkelen te zijn<br />
die de invloed <strong>van</strong> de site nog kunnen<br />
vergroten.<br />
Zo kunnen gebruikers nu door middel<br />
<strong>van</strong> de zogeheten share knop <strong>van</strong><br />
Facebook op verschillende blogs en<br />
websites content delen met vrienden<br />
op Facebook. Binnenkort zal dit ook<br />
niet alleen toepasbaar zijn op posts<br />
of berichten <strong>van</strong> een weblog, maar<br />
op het hele internet. Elke foto en<br />
stukje tekst op het internet kan dan<br />
worden gedeeld via Facebook. De<br />
verwachting is dat programmeurs<br />
vervolgens hun websites naar de<br />
standaarden <strong>van</strong> Facebook zullen<br />
inrichten, zodat makkelijker informatie<br />
gedeeld kan worden en dat zal<br />
op zijn beurt weer meer bezoeken<br />
genereren.<br />
Facebook maakt gebruik <strong>van</strong> de<br />
kracht <strong>van</strong> social media, waarop,<br />
doordat mensen door vrienden en<br />
kennissen aan elkaar gelinkt worden,<br />
steeds nieuwe ‘dwarsverbanden’ ontstaan.<br />
Dat heeft ook behoorlijke gevolgen<br />
voor hoe gebruikers informatie<br />
die ze krijgen over bijvoorbeeld<br />
een bedrijf ervaren en interpreteren.<br />
Als je binnen je netwerk <strong>van</strong> Facebook<br />
(of andere social media) iets<br />
positiefs of negatiefs over een product<br />
of bedrijf hoort, zul je waarschijnlijk<br />
eerder geneigd zijn daar<br />
waarde aan te hechten, dan wanneer<br />
je bij Google informatie in een<br />
betaalde advertentie krijgt bij je<br />
zoekresultaat. Bedrijven zijn daarom<br />
nu naarstig op zoek om zich gunstig<br />
te profileren via social media. De informatie<br />
via Facebook en andere social<br />
media wordt in ieder geval eerder<br />
als oprecht ervaren. Dat zou een<br />
sterke partij als Facebook wel eens<br />
een enorme kracht kunnen geven. ■
geld verdIenen met<br />
een lenIng <strong>van</strong> uw bv,<br />
of toch nIet?<br />
Wellicht dat uw BV, ondanks deze tijden <strong>van</strong> crisis, beschikt<br />
over overtollige liquiditeiten. U, als directeur-grootaandeelhouder,<br />
kunt besluiten om deze liquiditeiten weg te zetten op<br />
een spaarrekening <strong>van</strong> uw onderneming, maar momenteel<br />
krijgt u op een dergelijke spaarrekening een teleurstellend<br />
lage rente uitgekeerd.<br />
Op uw privéspaarrekening krijgt u<br />
doorgaans een hogere rente uitgekeerd<br />
en wellicht is bij u het idee<br />
ontstaan om geld <strong>van</strong> uw BV te<br />
lenen en zodoende zelf in privé op<br />
een spaarrekening te zetten. U leent<br />
<strong>van</strong> uw BV tegen een zakelijke rente<br />
(veelal de rente die de BV zou kunnen<br />
genieten <strong>van</strong> de bank) en stort<br />
dit bedrag op een privéspaarrekening.<br />
Hiermee kunt u een mooi zakcentje<br />
verdienen, want tegenover het<br />
spaargeld dat u bij de bank heeft uitstaan,<br />
heeft u een lening bij uw BV.<br />
Per saldo wordt dan niets belast in<br />
box III en kunt u de rentespread onbelast<br />
genieten. Althans, dit was de<br />
gedachte.<br />
Gerechtshof<br />
’s-Gravenhage<br />
Maar onlangs heeft het gerechtshof<br />
in ’sGravenhage bepaald dat deze<br />
rentespread dient te worden aangemerkt<br />
als resultaat uit overige werkzaamheden<br />
en daarom is belast in<br />
box I, waar het belastingpercentage<br />
kan oplopen tot maximaal 52%.<br />
Voor het belasten <strong>van</strong> resultaat uit<br />
overige werkzaamheden is <strong>van</strong> belang<br />
dat:<br />
• wordt deelgenomen aan het economische<br />
verkeer;<br />
• er het oogmerk is om voordeel te<br />
behalen; en<br />
• dit voordeel redelijkerwijs te verwachten<br />
is.<br />
In de uitspraak <strong>van</strong> het hof werd geoordeeld<br />
dat de volledige zeggenschap<br />
<strong>van</strong> de enige directeurgrootaandeelhouder<br />
hem in staat stelde<br />
een rentevoordeel te beogen en te<br />
behalen. Met het in en uitlenen werd<br />
ook deelgenomen aan het economische<br />
verkeer en tevens was het<br />
voordeel ook redelijkerwijs te verwachten.<br />
Hierdoor werd aan alle<br />
voorwaarden voor een belastbaar<br />
resultaat uit overige werkzaamheden<br />
voldaan. Overigens wordt enkel per<br />
saldo het rentevoordeel belast, want<br />
de betaalde rente aan uw BV mag<br />
in mindering gebracht worden op de<br />
rente die u krijgt op uw spaarrekening.<br />
Daarnaast kunnen direct toewijsbare<br />
kosten in aftrek worden gebracht.<br />
Geld lenen om te<br />
beleggen<br />
De vraag die al snel naar voren komt,<br />
is of u dan ook wellicht ‘de klos’ bent<br />
bij andere bestemmingen <strong>van</strong> het geleende<br />
geld <strong>van</strong> uw BV. Daarbij kan<br />
met name worden gedacht aan het<br />
beleggen <strong>van</strong> het door u geleende<br />
geld. Echter, bij beleggingen wordt<br />
algemeen aangenomen dat dit enige<br />
onzekerheid met zich mee brengt.<br />
Hierdoor zal niet snel (specifieke ge<br />
vallen daargelaten) worden voldaan<br />
aan de vereisten voor een resultaat<br />
uit overige werkzaamheden. Lenen<br />
<strong>van</strong> de BV waarmee vervolgens in<br />
privé wordt belegd zal daarom doorgaans<br />
worden belast in box III.<br />
Ook zou u, om belastingheffing in<br />
box I te voorkomen, kunnen in en<br />
uitlenen tegen eenzelfde rentepercentage.<br />
Hierdoor behaalt u in privé<br />
geen rentevoordeel, maar komt het<br />
voordeel geheel ten goede aan uw<br />
BV.<br />
De voorwaarden <strong>van</strong> een<br />
lening <strong>van</strong> uw BV<br />
Mocht u <strong>van</strong> plan zijn om geld <strong>van</strong> uw<br />
BV te lenen, let dan overigens nog<br />
wel op alle voorwaarden waaraan een<br />
lening <strong>van</strong> uw BV moet voldoen. Hiermee<br />
voorkomt u de mogelijkheid dat<br />
de lening wordt gezien als (verkapte)<br />
dividenduitkering.<br />
Mocht u meer willen weten over dit<br />
onderwerp, dan kunt u uiteraard ook<br />
contact opnemen met uw belastingadviseur.<br />
<strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> Advies<br />
Amsterdam.<br />
(M.m.v. Van der Mark & Partners<br />
Belastingadviseurs, 020 - 480 10 30<br />
of info@<strong>van</strong>dermark.com.) ■<br />
37
38<br />
zanger blijf bij je leest…<br />
Een <strong>van</strong> de bekendste popsterren ter wereld, zanger Bono<br />
<strong>van</strong> de Ierse megaband U2, stapte in 2005 de wondere<br />
wereld <strong>van</strong> het beleggen binnen. Beter gezegd, hij richtte<br />
met vier anderen een beleggingsvehikel op, Elevation<br />
Partners. Dat zal dus wel goed renderen, Bono heeft immers<br />
een netwerk <strong>van</strong> big shots over de hele wereld die hem<br />
zouden kunnen adviseren over kansrijke maatschappelijke<br />
en technologische ontwikkelingen en slimme beleggingen.<br />
Maar nee, zo’n beetje alle beleggingen die Bono deed,<br />
boekten fors verlies. Schoenmaker blijf bij je leest …?<br />
Elevation Partners is in handen <strong>van</strong><br />
vijf personen, waaronder U2zanger<br />
Bono. Dit beleggingsfonds heeft onder<br />
meer een zeer grote positie,<br />
42%, in Palm, de maker <strong>van</strong> PDA’s,<br />
een soort elektronische agenda’s, en<br />
<strong>van</strong> smartphones. Bij een hoogste<br />
koers <strong>van</strong> $ 18,09 voor Palm was<br />
die investering goed voor een winst<br />
<strong>van</strong> $ 750 miljoen. De extreem hoge<br />
verwachtingen voor de Pre smartphone<br />
<strong>van</strong> Palm waren de motor<br />
achter die koersstijging. Maar, zoals<br />
we inmiddels allemaal weten, beleggen<br />
is niet alleen maar winsten bijschrijven,<br />
maar ook je winsten beschermen,<br />
door middel <strong>van</strong> opties of<br />
reductie <strong>van</strong> je belang bijvoorbeeld.<br />
Dat waren ze nu net even vergeten bij<br />
Elevation. Inmiddels boekt Elevation<br />
na scherpe koersdalingen – koers<br />
nu rond de $ 3,70 – een verlies <strong>van</strong><br />
zo’n $ 200 miljoen op de investering<br />
in Palm. En het ziet er niet naar uit dat<br />
het goed komt. Er worden flinke verliezen<br />
geleden bij Palm en het marktaandeel<br />
is gedecimeerd. Analist Peter<br />
Misek <strong>van</strong> Canaccord Adams verlaagde<br />
zelfs zijn koersdoel naar $ 0,–.<br />
Palm zou volgens hem met de huidige<br />
hoeveelheid cash nog slechts<br />
twaalf maanden kunnen overleven.<br />
You lose some,<br />
and you … lose some<br />
Kwestie <strong>van</strong> pech wellicht. <strong>Beleggen</strong><br />
is – op een verstandige manier – risico<br />
nemen. You win some and you<br />
lose some. Nou, het lijkt een beetje<br />
anders te zitten bij Elevation Partners.<br />
Want ook een belegging in het Amerikaanse<br />
zakenblad Forbes pakte<br />
niet goed uit. Elevation Partners<br />
pompte $ 300 miljoen in de online<br />
activiteiten <strong>van</strong> het blad. Op het moment<br />
<strong>van</strong> de investering was de hele<br />
Forbesgroep $ 750 miljoen waard.<br />
Door de recessie daalde de waarde<br />
<strong>van</strong> Forbes met 80%. De investering<br />
<strong>van</strong> Bono c.s. zou ten hoogste nog<br />
$ 100 miljoen waard zijn.<br />
Move.com dan. Elevation investeerde<br />
in november 2005 $ 100 miljoen dollar<br />
in deze website, eigenaar <strong>van</strong> een<br />
aantal huizensites. De aandelen verloren<br />
echter sinds die tijd 50% aan<br />
waarde.<br />
Yelp<br />
En daarmee is de koek nog niet op.<br />
Elevation investeerde in januari 2010<br />
$ 25 miljoen in de ondernemerssite<br />
Yelp. Dit zou uitgebouwd worden tot<br />
$ 100 miljoen dollar. Yelp wees zelfs<br />
nog een overnamebod <strong>van</strong> Google<br />
af <strong>van</strong> $ 500 miljoen. Google zal<br />
waarschijnlijk niet betreuren dat de<br />
overname niet is doorgegaan. Want<br />
sinds februari zijn er drie rechtszaken<br />
tegen het bedrijf aangespannen wegens<br />
manipulatie <strong>van</strong> de reviews.<br />
Ondernemingen die op de site adverteren<br />
zouden worden voorgetrokken<br />
bij de beoordelingen. De reputatie<br />
<strong>van</strong> Yelp is dus naar de knoppen. Dit<br />
bedrijf is overigens niet beursgenoteerd.<br />
Slechtste belegger VS<br />
De Amerikaanse zakensite<br />
24/7 Wall Street, die het onderzoek<br />
naar de beleggingen <strong>van</strong> Bono uitvoerde,<br />
stelt dat Elevation Partners<br />
‘zonder twijfel’ het slechtst gerunde<br />
investeringsfonds in de Verenigde<br />
Staten is.<br />
De reeks <strong>van</strong> slechte investeringen<br />
kan op geen enkele manier met het<br />
predicaat ‘pech’ worden afgedaan.<br />
We zullen Bono wel weer snel op<br />
concerttour zien gaan. Even weer<br />
eens wat geld verdienen … ■
Zanger Bono <strong>van</strong> U2<br />
Foto: Hollandse Hoogte<br />
39
40<br />
de beste financiële<br />
Eerst was er de mobiele telefoon. Vervolgens kwam het<br />
mobieltje met camera en nu hebben we de iPhone, de<br />
ultieme gadget voor veel mensen. Omdat het er zo mooi<br />
uitziet, door dat prachtige touchscreen, maar last but not<br />
least door de vele apps, softwareprogramma’s die speciaal<br />
voor de iPhone door ontwikkelaars over de hele wereld<br />
worden ontwikkeld. Daar zitten ook financiële apps tussen.<br />
Er zijn al honderden financiële apps (applicaties) voor de<br />
iPhone. Variërend <strong>van</strong> wisselkoersencalculators, budgettools<br />
en boekhoudprogramma’s tot koersinformatie. Wat zijn nu<br />
in Nederland de meest populaire gratis financiële apps?<br />
Geld & <strong>Beleggen</strong> probeert het voor u in kaart te brengen.<br />
ABN Amro Beurstrend<br />
De grote banken, zoals ABN Amro, ING en Rabo, hebben<br />
gratis apps voor het bekijken <strong>van</strong> saldoinformatie.<br />
Niet zo heel opwindend.<br />
De app ABN Amro Beurstrend voor de iPhone geeft beleggingstips<br />
<strong>van</strong> ABN Amro. Daarnaast kunnen bijna real<br />
time de beurskoersen <strong>van</strong> de AEX en de AMX en andere<br />
belangrijke indices worden gevolgd. Bovendien kan met<br />
de beurstrendsapp virtueel worden belegd door een<br />
schaduwportefeuille samen te stellen. Door de iPhone te<br />
kantelen, verschijnt ook nog eens de tickertape <strong>van</strong> de<br />
AEX en de AMX. Een mooie app voor beleggers die op<br />
de hoogte willen blijven <strong>van</strong> de laatste financiële ontwikkelingen.<br />
Het is een beetje jammer dat er (nog) geen verbinding<br />
gelegd kan worden met de bank en de beleggingsportefeuille<br />
nog niet automatisch gedownload wordt. De<br />
gekozen oplossing is wel gebruikersvriendelijk. Bovendien<br />
is de app nu te gebruiken door iedere belegger. De gebruiker<br />
hoeft dus geen klant <strong>van</strong> ABN Amro te zijn.<br />
Bloomberg<br />
Voor de hardcore ‘marketwatchers’ is de app <strong>van</strong> Bloomberg<br />
werkelijk the real thing, om het eens in goed Neder<br />
lands te zeggen ... Bloomberg is een uptodate financiële<br />
databank die door professionals over de hele wereld wordt<br />
gebruikt. Met deze gratis app heeft de gebruiker werkelijk<br />
voeling met de financiële markten wereldwijd. Zoals<br />
toegang tot realtimekoppen <strong>van</strong> nieuwsberichten en tot<br />
aandelenkoersen. Of de gebruiker nu op een luchthaven<br />
staat, op een taxi wacht of aan het strand ligt. En deze<br />
hoeft geen professionale trader te zijn om deze fraai ontworpen<br />
app te waarderen.<br />
FD Mobiel<br />
Het FD is natuurlijk dé krant in Nederland als het gaat om<br />
financieel nieuws. Daarom konden zij natuurlijk niet achterblijven<br />
met een gratis financiële app. De FD Mobielapp<br />
is gratis verkrijgbaar in de App Store. Via de FD Mobiel<br />
Applicatie kunt u het financiële nieuws op de voet<br />
volgen, maar er zitten ook verhalen in over startende ondernemers.<br />
Beurs.nl<br />
De iPhoneapp <strong>van</strong> Beurs.nl werd in mei 2009 gelanceerd.<br />
In februari dit jaar werd deze uitgebreid met een<br />
persoonlijke watchlistfunctie. In deze iPhoneapp kan
apps voor de iphone<br />
men eenvoudig een eigen watchlist aanmaken met fondsen<br />
uit de AEX, AMX of AScX. Als de app op de iPhone<br />
wordt geopend, worden vervolgens direct de meest actuele<br />
koersen <strong>van</strong> de aandelen in de watchlist getoond.<br />
De app geeft nu ook toegang tot de sectie voor advies &<br />
analyse op de website <strong>van</strong> Beurs.nl. Via Beurs.nl kunnen<br />
iPhonegebruikers zo altijd op de hoogte blijven <strong>van</strong> de<br />
laatste ontwikkelingen op de beurs.<br />
ATM Hunter<br />
Dringend ‘harde cash’ nodig, maar geen idee waar de<br />
dichtstbijzijnde geldautomaat is. Met de gratis iPhoneapp<br />
ATM Hunter <strong>van</strong> MasterCard vindt u eenvoudig en snel<br />
de dichtstbijzijnde geldautomaat. De app zoekt de dichtstbijzijnde<br />
pinautomaten op en laat zien waar ze zich bevinden<br />
en hoe ver het is naar de betreffende automaat.<br />
Pyng<br />
De Nederlandse app Pyng werd in augustus 2009 gelanceerd<br />
door Graydon, een bedrijf dat kredietwaardigheid<br />
onderzoekt. Hiermee kunnen gebruikers checken of<br />
een onderneming echt bestaat en of gegevens zoals aantal<br />
werknemers wel kloppen. Pyng stelt dat je met deze<br />
dienst veilig kunt zakendoen. Of adresgegevens, oprichtingsdatum<br />
en andere algemene bedrijfsgegevens daarvoor<br />
altijd voldoende zijn, is de vraag. Maar door Pyng te<br />
raadplegen, weet de gebruiker in ieder geval hoe lang een<br />
bedrijf al bestaat en hoeveel werknemers er zijn. Vooral<br />
bij internetbedrijven kan dat wel eens handig zijn. Soms<br />
wordt door een mooie website gesuggereerd dat er sprake<br />
is <strong>van</strong> een gevestigd bedrijf met meerdere werknemers.<br />
Eén blik in Pyng kan dan leren dat de onderneming bijvoorbeeld<br />
nog maar pas is opgericht als eenmanszaak.<br />
Yuki<br />
Yuki presenteert een boekhoudkundige app voor de<br />
iPhone waarmee u onder meer bonnetjes kunt fotograferen<br />
en verzenden. Deze worden vervolgens herkend<br />
en automatisch verwerkt in Yuki’s boekhoudsysteem. De<br />
foto wordt als bewijs in het elektronisch archief opgeborgen<br />
en aan de boeking gehangen. Verder kan snel even<br />
een bepaalde factuur worden geraadpleegd of een polis<br />
opgezocht <strong>van</strong>af de iPhone. Het hele archief is te benaderen<br />
via de iPhone. Alle bonnen, documenten en facturen<br />
kunnen via de website <strong>van</strong> Yuki worden verstuurd en zij<br />
verwerken en boeken deze vervolgens volledig automatisch.<br />
De app is gratis beschikbaar voor Yukiklanten.<br />
iCurrency Plus<br />
Deze app is tijdelijk gratis. Met deze app is uw iPhone een<br />
valutacalculator. De nieuwste versie <strong>van</strong> deze app evalueert<br />
zelfs de huidige wisselkoersen en geeft grafieken<br />
en trends in wisselkoersen. De gebruiker kan de app ook<br />
zo instellen dat deze een alarm afgeeft als er belangrijke<br />
veranderingen in wisselkoersen zijn. Als wisselkoersen<br />
belangrijk zijn voor een gebruiker, is deze app wel erg<br />
handig. ■<br />
41
PYRAMidenieuws<br />
42<br />
Sectorverdeling directe belangen<br />
Pyramidefonds per 14 mei 2010<br />
Energie<br />
18,4%<br />
Media<br />
4,9%<br />
Technologie<br />
11,9%<br />
Financiële waarden<br />
19,2%<br />
Chemie<br />
12,0%<br />
Participaties kopen<br />
U kunt aan het begin <strong>van</strong> elke maand Pyramidefonds<br />
participaties aankopen. Wilt u participaties kopen, dan kunt<br />
u rechtstreeks <strong>van</strong>af www.pyramidefonds.nl het deelnameformulier<br />
en de financiële bijsluiter downloaden.<br />
PRoFieL<br />
PYRAMideFonds<br />
Het Pyramidefonds belegt hoofdzakelijk in aandelen<br />
uit de AEXindex. De AEXindex is dé beursbarometer<br />
<strong>van</strong> de Amsterdamse effectenbeurs. De 25 fondsen die<br />
in deze index opgenomen zijn, zijn de meest verhandelde<br />
fondsen <strong>van</strong> de Amsterdamse beurs. Het<br />
beleggings beleid is erop gericht de AEXindex voor<br />
een belangrijk deel zo goed mogelijk te volgen. Daarbij<br />
wordt gebruikgemaakt <strong>van</strong> derivaten, zoals opties en andere<br />
afgeleide producten. Het Pyramidefonds is ideaal<br />
voor beleggers die op een makkelijke manier willen beleggen<br />
in de AEXindex. <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> treedt op<br />
als beheerder <strong>van</strong> dit fonds.<br />
De koers <strong>van</strong> het Pyramidefonds kunt u dagelijks volgen<br />
in bijna alle landelijke dagbladen of bekijken op<br />
internet, www.pyramidefonds.nl. ■<br />
Handel<br />
4,2%<br />
Telecommunicatie<br />
7,6%<br />
Voeding & Dranken<br />
21,8%<br />
MEER<br />
INFORMATIE?<br />
Wilt u meer weten over het Pyramidefonds,<br />
neemt u dan contact<br />
op met onze adviseurs via het telefoonnummer<br />
020 638 82 26.<br />
Zij staan u graag te woord. ■<br />
gRooTsTe BeLAngen<br />
Royal Dutch Shell 17,7%<br />
Unilever 13,2%<br />
Philips 10,3%<br />
ING 8,8%<br />
ArcelorMittal 7,0%<br />
KPN 6,8%<br />
Heineken Holding 3,9%<br />
Ahold 3,6%<br />
AkzoNobel 3,5%<br />
UnibailRodamco 3,4%<br />
(Advertentie)<br />
Informatie waar je als<br />
belegger echt wat mee kunt<br />
dus actuele beleggingsideeën,<br />
aandelentips en nog veel meer.<br />
en dat 20 keer per jaar. ga direct naar<br />
www.wijs.nl/geldenbeleggen en geef u<br />
op voor de gratis digitale nieuwsbrief.<br />
Van de makers <strong>van</strong> Geld & <strong>Beleggen</strong>. Mis het niet!<br />
* De waarde <strong>van</strong> uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het Pyramidefonds<br />
is een beleggingsfonds en is geregistreerd bij de AFM te Amsterdam. Het prospectus is verkrijgbaar op het adres <strong>van</strong> de beheerder, Herengracht 493,<br />
1017 BT Amsterdam. Voor het Pyramidefonds is een financiële bijsluiter opgesteld, welke te downloaden is <strong>van</strong> www.pyramidefonds.nl, met informatie<br />
over het product, de kosten en de risico’s. Vraag er om en lees hem voordat u het product koopt.
toyota levert goede prestatIe<br />
Het is opmerkelijk dat wanneer je als<br />
fabrikant miljoenen <strong>van</strong> je producten<br />
hebt moeten terughalen in verband<br />
met mankementen, het je toch lukt<br />
winst te maken. De Japanse autofabrikant<br />
Toyota kreeg het voor elkaar.<br />
Toyota, dat een gebroken boekjaar<br />
heeft, boekte over het fiscale jaar<br />
2009/2010, dat eindigt in maart, een<br />
winst <strong>van</strong> omgerekend € 1,73 miljard,<br />
vergeleken met een verlies <strong>van</strong><br />
€ 3,5 miljard een jaar eerder. Vooral<br />
door kostenverlagingen slaagde<br />
Toyota erin weer winst te boeken.<br />
Ook lokte de autofabrikant in de<br />
Verenigde Staten met hoge kortingen<br />
klanten terug naar de showrooms.<br />
Een knappe prestatie als bedacht<br />
wordt dat Toyota vorig jaar<br />
onder meer in de VS 4,3 miljoen<br />
Foto: Hollandse Hoogte<br />
auto’s moest terughalen, omdat het<br />
gaspedaal kon blijven hangen achter<br />
de vloermat. Later kwamen daar 1,1<br />
miljoen auto’s bij, wegens problemen<br />
nIeuwe ge<strong>van</strong>genIs<br />
voor bankIers<br />
In IJsland wordt momenteel gepleit voor het bouwen <strong>van</strong> een<br />
nieuwe ge<strong>van</strong>genis, voor gearresteerde bankiers! De bestaande<br />
ge<strong>van</strong>genissen in IJsland zijn namelijk vol. Momenteel<br />
worden bankiers gearresteerd en aangeklaagd voor de<br />
schade die zij de IJslandse samenleving berokkend hebben.<br />
Enkele voormalige topbestuurders <strong>van</strong> omgevallen<br />
banken zitten al in voorarrest. Daaronder zijn bazen<br />
<strong>van</strong> de Kaupthingbank. Meer arrestaties worden verwacht.<br />
De extopmannen <strong>van</strong> Kaupthing worden er<br />
onder meer <strong>van</strong> verdacht valse transacties te hebben<br />
gedaan. Ook zouden ze, toen ze door de mand<br />
vielen, nog snel geprobeerd hebben geld over te<br />
maken naar rekeningen in Luxemburg. Naar verwachting<br />
zullen er veroordelingen volgen in de<br />
vorm <strong>van</strong> hoge boetes. De veroordeelde<br />
bankiers kunnen die waarschijnlijk niet betalen,<br />
en dan zullen de boetes worden<br />
omgezet in ge<strong>van</strong>genisstraffen. Maar de<br />
ge<strong>van</strong>genissen zitten vol. De IJslandse<br />
Rekenkamer vindt nu dat bankiers niet<br />
mogen wegkomen met een softe straf<br />
in de vorm <strong>van</strong> bijvoorbeeld gedwongen<br />
dienstverlening. Daarom pleit de<br />
Rekenkamer voor de bouw <strong>van</strong> een<br />
nieuwe ge<strong>van</strong>genis om de bankiers in<br />
op te sluiten. ■<br />
met gaspedalen die plotseling oncontroleerbaar<br />
konden worden. De problemen<br />
kostten Toyota toen ongeveer<br />
€ 400 miljoen per week. ■<br />
Foto: iStockphoto<br />
kortnieuws<br />
43
AAndeLen research<br />
44<br />
dJ euRo sToXX 50-indeX<br />
KoeRsinFoRMATie winsT PeR AAndeeL KoeRswinsTVeRHouding diVidend<br />
koers hoog laag WPA WPA WPA KW KW KW DIV DIV DIV<br />
17/05/10 12 maanden 2009 2010T 2011T 2009 2010T 2011T 2009 2010T YLD%<br />
DJ Euro Stoxx 50 2635,34 3044,37 2258,60 221,37 257,10 300,26 11,1 10,3 8,8 111,64 122,41 4,6<br />
Aegon NL 4,88 6,26 3,64 0,65 0,47 0,69 7,0 10,4 7,1 0,30 <br />
Air Liquide FR 83,36 91,16 60,95 4,66 5,13 5,66 14,0 16,3 14,7 2,25 2,40 2,9<br />
Allianz DE 83,65 95,99 61,00 10,85 10,61 11,70 6,9 7,9 7,2 4,10 4,50 5,4<br />
Alstom FR 40,27 55,14 38,58 4,21 3,96 3,77 10,0 10,2 10,7 1,24 1,24 3,1<br />
AnheuserBusch InBev BE 38,65 40,65 23,65 1,72 2,48 2,92 9,6 15,6 13,2 0,38 0,46 1,2<br />
ArcelorMittal NL 25,69 35,46 18,63 1,05 1,89 3,16 16,3 13,6 8,1 0,52 0,58 2,3<br />
AXA FR 13,01 19,37 11,25 1,67 1,85 2,10 9,3 7,0 6,2 0,55 0,75 5,8<br />
BASF DE 44,68 48,84 27,21 2,27 3,58 4,01 12,2 12,5 11,2 1,70 1,95 4,4<br />
Bayer DE 47,75 56,71 35,36 3,64 4,20 4,71 11,4 11,4 10,1 1,40 1,50 3,1<br />
BBVA ES 8,62 13,28 7,92 1,40 1,31 1,47 6,2 6,6 5,9 0,42 0,50 5,8<br />
BNP Paribas FR 47,79 60,38 41,31 5,36 5,30 7,15 5,5 9,0 6,7 1,50 1,78 3,7<br />
Banco Santander ES 8,24 12,14 6,58 1,03 1,10 1,30 6,5 7,5 6,3 0,60 0,60 7,3<br />
Carrefour FR 34,53 39,22 28,51 1,68 2,38 2,78 16,4 14,5 12,4 1,08 1,15 3,3<br />
Credit Agricole FR 9,50 15,66 8,62 0,61 1,24 1,98 13,1 7,7 4,8 0,45 0,54 5,7<br />
CRH IE 18,31 22,00 14,46 0,88 1,07 1,40 18,3 17,1 13,1 0,63 0,63 3,4<br />
Daimler DE 41,09 41,55 23,52 2,63 2,24 3,24 18,3 12,7 0,75 1,8<br />
Danone FR 41,83 46,88 32,29 2,57 2,62 2,92 15,9 16,0 14,3 1,20 1,26 3,0<br />
Deutsche Bank DE 49,13 60,55 39,11 7,80 6,67 8,00 3,6 7,4 6,1 0,75 1,00 2,0<br />
Deutsche Börse DE 54,78 65,27 45,45 3,77 3,91 4,75 13,5 14,0 11,5 2,10 2,10 3,8<br />
Deutsche Telekom DE 9,02 10,60 7,89 0,78 0,73 0,74 13,8 12,3 12,3 0,78 0,70 7,8<br />
Enel IT 3,61 4,38 3,18 0,49 0,44 0,45 8,1 8,2 8,0 0,25 0,26 7,3<br />
Eni IT 15,73 18,77 15,00 1,44 1,84 2,11 11,6 8,5 7,5 1,00 1,00 6,4<br />
E.On DE 25,36 30,47 22,42 2,80 2,82 2,89 10,2 9,0 8,8 1,50 1,50 5,9<br />
France Telecom FR 15,57 18,78 14,94 1,70 1,78 1,82 11,7 8,7 8,6 1,40 1,40 9,0<br />
GDF Suez FR 25,00 31,34 23,50 2,11 1,98 2,26 16,7 12,6 11,1 1,47 1,54 6,2<br />
Generali IT 14,85 19,33 13,51 0,86 1,41 1,61 22,7 10,6 9,2 0,35 0,55 3,7<br />
Iberdrola ES 5,32 6,91 5,03 0,53 0,52 0,54 12,3 10,2 9,8 0,33 0,33 6,2<br />
ING Groep NL 6,72 9,82 4,84 0,36 0,90 1,14 15,6 7,5 5,9 <br />
Intesa Sanpaolo IT 2,20 3,23 1,94 0,20 0,22 0,31 12,7 10,0 7,1 0,08 0,10 4,5<br />
L’Oréal FR 74,12 83,76 50,72 3,42 3,81 4,22 18,2 19,5 17,6 1,50 1,65 2,2<br />
LVMH FR 87,09 92,50 52,75 4,10 4,49 5,12 11,7 19,4 17,0 1,65 1,78 2,0<br />
Münchener Rück. DE 104,95 123,55 90,81 13,55 11,76 13,41 8,2 8,9 7,8 5,75 5,75 5,5<br />
Nokia FI 8,32 11,82 8,22 0,66 0,67 0,82 16,8 12,4 10,2 0,40 0,40 4,8<br />
Philips Electronics NL 24,96 27,01 12,48 0,44 1,30 1,70 31,4 19,2 14,7 0,70 0,70 2,8<br />
Repsol YPF ES 16,36 19,27 14,70 1,26 1,67 2,10 12,0 9,8 7,8 0,69 0,85 5,2<br />
RWE DE 59,37 69,29 51,98 6,63 7,00 7,18 9,6 8,5 8,3 3,50 3,70 6,2<br />
SaintGobain FR 33,00 40,65 21,62 1,20 2,45 3,23 25,4 13,5 10,2 1,00 1,05 3,2<br />
SanofiAventis FR 50,66 58,90 40,31 6,61 6,74 6,76 6,9 7,5 7,5 2,40 2,55 5,0<br />
SAP DE 35,08 37,50 27,26 1,79 2,07 2,34 14,1 16,9 15,0 0,50 0,57 1,6<br />
Schneider Electric FR 79,15 89,48 51,00 4,71 5,32 6,76 11,3 14,9 11,7 2,05 2,54 3,2<br />
Siemens DE 74,12 78,36 45,77 4,85 4,95 5,82 10,9 15,0 12,7 1,60 1,60 2,2<br />
Société Générale FR 35,45 54,27 32,12 0,45 3,96 6,14 75,8 9,0 5,8 0,25 1,30 3,7<br />
Telecom Italia IT 1,02 1,26 0,91 0,11 0,11 0,12 10,5 9,3 8,8 0,05 0,05 4,9<br />
Telefónica ES 15,10 19,85 14,40 1,66 1,78 1,89 9,5 8,5 8,0 1,15 1,40 9,3<br />
Total FR 38,51 46,74 35,75 3,48 4,59 5,03 11,2 8,4 7,7 2,28 2,32 6,0<br />
UnibailRodamco FR 128,50 161,45 103,94 9,19 9,26 9,67 11,6 13,9 13,3 8,00 8,26 6,4<br />
UniCredit IT 1,82 2,67 1,49 0,10 0,11 0,23 14,8 16,5 7,8 0,03 0,05 2,6<br />
Unilever NL 22,45 23,53 16,91 1,29 1,46 1,61 13,4 15,4 14,0 0,47 0,82 3,6<br />
Vinci FR 36,49 44,98 30,01 3,30 3,08 3,32 9,1 11,8 11,0 1,62 1,62 4,4<br />
Vivendi FR 17,60 21,57 16,30 2,18 2,15 2,15 10,7 8,2 8,2 1,40 1,40 8,0<br />
<strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> Vermogensbeheer research, mei 2010
AMsTeRdAM AeX-indeX AAndeLen<br />
KoeRsinFoRMATie winsT PeR AAndeeL KoeRswinsTVeRHouding diVidend<br />
koers hoog laag WPA WPA WPA KW KW KW DIV DIV DIV<br />
17/05/10 12 maanden 2009 2010T 2011T 2009 2010T 2011T 2009 2010T YLD%<br />
AEX-index 326,57 358,23 241,36 19,18 26,65 33,49 12,8 12,3 9,8 10,58 11,63 3,6<br />
Aegon 4,88 6,26 3,64 0,65 0,47 0,69 7,0 10,4 7,1 0,30 <br />
Ahold 10,12 10,51 7,70 0,81 0,84 0,95 10,9 12,0 10,7 0,23 0,26 2,6<br />
Air FranceKLM 9,98 13,08 8,22 1,96 3,62 1,10 <br />
AkzoNobel 42,28 48,07 29,52 3,06 3,15 3,62 9,6 13,4 11,7 1,35 1,50 3,5<br />
ArcelorMittal 25,69 35,46 18,63 1,05 1,89 3,16 16,3 13,6 8,1 0,52 0,58 2,3<br />
ASML 24,23 27,25 13,90 0,35 1,81 2,25 13,4 10,8 0,20 0,25 1,0<br />
BAM Groep 5,11 9,49 4,96 1,29 0,60 0,98 5,0 8,5 5,2 0,10 0,25 4,9<br />
Boskalis Westminster 30,52 34,69 14,66 2,58 2,19 2,26 6,4 13,9 13,5 1,19 1,06 3,5<br />
Corio 40,25 50,93 32,36 3,02 2,95 3,07 10,9 13,6 13,1 2,65 2,67 6,6<br />
DSM 32,60 35,25 21,30 1,44 2,63 2,88 12,7 12,4 11,3 1,20 1,20 3,7<br />
Fugro 44,60 52,29 26,59 3,41 3,13 3,62 6,0 14,2 12,3 1,50 1,50 3,4<br />
Heineken 34,00 38,88 23,88 2,15 2,43 2,80 10,2 14,0 12,1 0,65 0,72 2,1<br />
ING Groep 6,72 9,82 4,84 0,36 0,90 1,14 15,6 7,5 5,9 <br />
KPN 10,48 12,59 9,05 0,90 1,13 1,18 11,5 9,3 8,9 0,69 0,80 7,6<br />
Philips Electronics 24,96 27,01 12,48 0,44 1,30 1,70 31,4 19,2 14,7 0,70 0,70 2,8<br />
Randstad Holding<br />
35,96 42,00 18,05 1,21 1,85 2,46 12,0 19,5 14,6 0,82 2,3<br />
Reed Elsevier<br />
8,84 9,39 6,91 0,79 0,73 0,79 10,7 12,1 11,2 0,40 0,39 4,4<br />
Royal Royal Dutch Shell Shell (A) 21,72 23,84 16,56 1,32 2,33 2,87 14,2 9,3 7,6 1,17 1,31 6,0<br />
SBM SBM Offshore Offshore 13,46 16,20 11,16 1,19 1,09 1,27 7,9 12,4 10,6 0,47 0,53 3,9<br />
TNT 20,91 23,79 12,50 1,40 1,65 1,93 9,6 12,7 10,8 0,53 0,65 3,1<br />
TomTom 5,25 13,65 3,83 0,47 0,53 0,58 9,1 9,9 9,0 <br />
UnibailRodamco 128,50 161,45 103,94 9,19 9,26 9,67 11,6 13,9 13,3 8,00 8,26 6,4<br />
Unilever 22,45 23,53 16,91 1,29 1,46 1,61 13,4 15,4 14,0 0,47 0,82 3,6<br />
Wereldhave 60,25 73,84 51,31 4,93 5,00 5,05 12,8 12,1 11,9 4,65 4,70 7,8<br />
Wolters Wolters Kluwer Kluwer<br />
15,64 16,64 11,82 1,92 1,46 1,61 7,1 10,7 9,7 0,66 0,68 4,3<br />
AMsTeRdAM MidKAP-indeX AAndeLen<br />
KoeRsinFoRMATie winsT PeR AAndeeL KoeRswinsTVeRHouding KoeRs<br />
diVidend<br />
koers hoog laag WPA WPA WPA KW KW KW DIV DIV DIV<br />
17/05/10 12 maanden 2009 2010T 2010T 2011T 2011T 2009 2010T 2010T 2011T 2011T 2009 2010T 2010T YLD%<br />
Midkap-index<br />
529,56 591,48 342,15 20,77 43,27 52,30 15,0 12,2 10,1 13,87 15,87 3,0<br />
Aalberts Industries<br />
10,96 12,96 5,03 0,51 0,91 1,07 9,9 12,0 10,2 0,13 0,23 2,1<br />
Ad<strong>van</strong>ced Metallurgical Group<br />
7,45 12,10 4,11 0,27 0,16 0,87 48,0 8,6 <br />
Arcadis 13,90 17,20 9,75 1,30 1,18 1,33 7,2 11,8 10,5 0,45 0,45 3,2<br />
ASM International 17,49 21,56 9,03 2,06 1,40 1,73 12,5 10,1 <br />
BinckBank 9,96 14,00 8,34 1,04 1,04 1,20 5,2 9,6 8,3 0,52 0,55 5,5<br />
Crucell 14,80 17,60 12,53 0,23 0,44 0,55 47,3 33,6 27,2 <br />
CSM 24,86 26,06 9,24 1,27 1,80 2,12 9,1 13,8 11,7 0,88 0,88 3,5<br />
Delta Lloyd 15,48 18,09 13,90 0,75 2,11 2,39 7,3 6,5 0,50 0,86 5,5<br />
Draka Holding 12,81 15,45 7,50 1,01 1,01 1,52 6,5 12,7 8,4 0,27 2,1<br />
Eurocommercial Properties 27,09 30,34 21,00 1,82 1,81 1,90 13,2 15,0 14,3 1,78 1,80 6,6<br />
Heijmans 12,01 19,80 9,20 2,83 1,31 2,00 3,6 9,2 6,0 <br />
Imtech 21,87 24,60 12,51 1,61 1,71 1,89 7,5 12,8 11,6 0,64 0,69 3,2<br />
LogicaCMG 1,51 1,72 0,82 0,14 0,14 0,15 5,1 10,6 9,8 0,04 0,04 2,7<br />
Mediq 14,00 14,81 7,75 0,92 1,34 1,45 10,1 10,4 9,7 0,44 0,46 3,3<br />
Nutreco 43,92 48,44 26,28 2,76 3,55 3,94 8,5 12,4 11,1 1,32 1,51 3,4<br />
Ordina 3,57 6,11 2,65 0,00 0,17 0,27 21,0 13,5 0,09 2,5<br />
SNS REAAL Groep 4,05 6,25 3,30 0,03 0,55 1,05 130,7 7,4 3,8 <br />
Ten Cate 18,91 21,59 12,68 0,97 1,47 1,89 16,5 12,9 10,0 0,60 0,60 3,2<br />
USG People 12,10 15,63 7,02 0,52 0,73 1,20 17,7 16,6 10,1 0,20 1,6<br />
VastNed Retail 42,00 51,35 32,36 4,03 3,70 3,77 8,9 11,4 11,1 4,03 3,73 8,9<br />
Vopak 61,18 65,63 32,45 3,84 4,24 4,77 7,0 14,4 12,8 1,25 1,38 2,2<br />
Wavin 10,04 14,71 7,13 0,00 0,56 0,88 17,9 11,4 <br />
Wessanen 2,92 4,98 2,54 3,25 0,13 0,23 22,4 12,8 <br />
45
Opties,<br />
Risico’s beheersen<br />
Opties kunnen op een aantal manieren worden ingezet,<br />
bijvoorbeeld om risico’s te beheersen. Een defensieve<br />
beleggingsportefeuille bestaat doorgaans uit aandelen,<br />
obligaties en liquiditeiten.<br />
Bij aandelen zitten de grootste risico’s. Veel beleggers kopen<br />
aandelen en wachten af. Maar het is verstandiger om,<br />
vooral als het wat minder gaat op de beurs, de risico’s af<br />
te dekken. Dat kan met putopties. Als de aandelen dalen,<br />
dan is de belegger hiertegen ingedekt. En als de aandelen<br />
stijgen, dan profiteert de belegger daar<strong>van</strong>.<br />
Cashflow<br />
Ook zijn opties een belangrijk hulpmiddel bij het verhogen<br />
<strong>van</strong> de cashflow. De cashflow komt doorgaans in de<br />
vorm <strong>van</strong> rente en dividend. De cashflow op de aandelen<br />
kan aanzienlijk verhoogd worden, vaak meer dan verdubbeld,<br />
door callopties op diezelfde aandelen te verkopen.<br />
En dat terwijl het risico niet groter wordt.<br />
(Advertentie)<br />
ONmiSBAAr vOOr dE dEFENSiEvE BElEGGEr<br />
Veel defensieve beleggers maken onvoldoende ge bruik <strong>van</strong> opties.<br />
Dat is jammer, want juist voor deze beleggers zijn opties interessant.<br />
Als deze instrumenten goed worden ingezet binnen de portefeuille,<br />
is er heel veel mogelijk. Zo kan de kans op tegenvallers worden gereduceerd<br />
en kan het beleggingsresultaat aanzienlijk worden verbeterd.<br />
Koerswinsten veiligstellen<br />
Daarnaast kunnen opties worden gebruikt om papieren<br />
koerswinsten veilig te stellen. Stel dat een bepaald aandeel<br />
het erg goed heeft gedaan en dat de vooruitzichten<br />
nog steeds positief zijn. Wat te doen? Het aandeel verkopen,<br />
met de kans dat eventuele koerswinst wordt gemist?<br />
Of het aandeel houden, met het risico dat de koers daalt en<br />
de winst verdampt? Putopties kunnen ervoor zorgen dat de<br />
papieren winst wordt vastgeklikt, terwijl de belegger verdere<br />
koerswinst niet misloopt.<br />
Tien beproefde manieren in één gratis boekje<br />
We kennen opties vooral als speculatieve instrumenten.<br />
Wat vaak onderbelicht blijft, is dat ook defensieve beleggers<br />
veel baat hebben bij opties. Daarom heeft <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong><br />
een praktisch boekje uitgebracht: Opties, een geweldig<br />
instrument voor de defensieve belegger. Hierin zijn tien<br />
veel toegepaste en beproefde manieren om opties defensief<br />
in te zetten gebundeld. Wilt u hiermee aan de slag,<br />
vraag dan het gratis boekje aan.<br />
defensieve belegger:<br />
verbeter uw rendement<br />
Vraag het boekje Opties, een geweldig<br />
instrument voor de defensieve belegger<br />
gratis aan via www.wijs.nl/opties of<br />
bel met 020 – 638 82 26.*<br />
*U kunt alleen dit boekje aanvragen, indien u niet eerder gebruik heeft gemaakt <strong>van</strong> deze aanbieding.
Publicatiedata cijfers<br />
3 Juni Ahold<br />
8 JuLi LVMH<br />
14 JuLi ASML Holding<br />
19 JuLi Philips Electronics<br />
20 JuLi Alstom<br />
21 JuLi Iberdrola, TomTom, Unibail-Rodamco<br />
22 JuLi Nokia<br />
23 JuLi AkzoNobel<br />
27 JuLi Daimler, Danone,<br />
Deutsche Börse, KPN, SAP<br />
28 JuLi ArcelorMittal, BBVA, Deutsche Bank,<br />
Eni, Wolters Kluwer<br />
29 JuLi Banco Santander, BASF, Bayer,<br />
Enel, France Telecom,<br />
Randstad Holding, Reed Elsevier,<br />
Repsol, Royal Dutch Shell, Saint-Gobain,<br />
Sanofi-Aventis, Siemens, Telefónica<br />
30 JuLi Schneider Electric, Total<br />
2 AugusTus Air Liquide, BNP Paribas, TNT<br />
COLOFON<br />
Geld & <strong>Beleggen</strong> is een uitgave <strong>van</strong> <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong><br />
<strong>Oostveen</strong> en het Pyramidefonds.<br />
PosTAdRes Herengracht 493, 1017 BT Amsterdam<br />
TeLeFoon 020638 82 26, FAX 020639 15 16,<br />
inTeRneT www.wijs.nl, BAnKReKening 48.38.24.518,<br />
ABN Amro<br />
JAARABonneMenT € 29,75<br />
Gegevens en informatie zijn ontleend aan betrouwbaar<br />
te achten bronnen. De redactie, uitgever en medewerkers<br />
kunnen evenwel geen aan spra kelijkheid aanvaarden<br />
voor de vol strekte juistheid en volledigheid <strong>van</strong> dit<br />
periodiek.<br />
Belangrijke informatie behorende bij de opgenomen beleggingsaanbevelingen<br />
Beleggingsaanbevelingen, inclusief de daaruit voortvloeiende<br />
conclusies, zijn gebaseerd op gegevens die zijn ontleend aan<br />
betrouwbaar te achten bronnen en publiekelijk bekende informatie.<br />
Indien er geen zekerheid bestaat over de gebruikte bronnen<br />
zal hier expliciet melding <strong>van</strong> worden gemaakt. De beleggingsaanbevelingen<br />
dienen niet te worden opgevat als een aanbod<br />
om waardepapieren te verkopen, noch als een uitnodiging tot<br />
aankoop er<strong>van</strong>. De aanbevelingen zijn generiek <strong>van</strong> aard en<br />
houden derhalve geen rekening met uw specifieke beleggersprofiel.<br />
U mag de aanbevelingen dan ook niet aanmerken als een<br />
3 AugusTus DSM, UniCredit<br />
4 AugusTus AXA, Munich Re,<br />
Société Générale<br />
5 AugusTus Assicurazioni Generali,<br />
Deutsche Telekom,<br />
Telecom Italia, Unilever<br />
6 AugusTus Fugro<br />
10 AugusTus Allianz, Carrefour, GDF Suez<br />
11 AugusTus E.On, ING Groep<br />
12 AugusTus Aegon, Anheuser-Busch InBev,<br />
RWE, Wereldhave<br />
18 AugusTus SBM Offshore<br />
19 AugusTus Boskalis Westminster<br />
24 AugusTus CRH<br />
25 AugusTus Heineken, L’Oréal<br />
26 AugusTus Ahold, BAM Groep, Corio,<br />
Crédit Agricole<br />
27 AugusTus Intesa Sanpaolo<br />
31 AugusTus Vinci, Vivendi<br />
De eventueel door u verstrekte gegevens worden<br />
gebruikt door <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong>, de met haar<br />
gelieerde ondernemingen of zorg vuldig geselecteerde<br />
derden om u te informeren over interessante producten<br />
en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u<br />
een brief sturen naar <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong>, t.a.v.<br />
Marketing, Herengracht 493, 1017 BT Amsterdam.<br />
FoTo’s ANP, Hollandse Hoogte en iStockphoto.<br />
CoVeR FoTo Hollandse Hoogte.<br />
AdVeRTenTieVeRKooP Maarten du Mée,<br />
TeLeFoon 020638 82 26, FAX 020639 32 19,<br />
e-MAiL advertentieverkoop@wijs.nl<br />
persoonlijk advies: u dient uw eigen beleggingsadviseur te raadplegen<br />
teneinde te overleggen of het financiële instrument dat in<br />
de betreffende beleggingsaanbeveling aan bod komt, voor u een<br />
passende investering is en of de beleggings aanbeveling in overeenstemming<br />
is met uw beleggersprofiel.<br />
De AFM is toezichthouder op het gedrag en de informatieverstrekking<br />
<strong>van</strong> alle partijen op de financiële markten in Nederland.<br />
Overige meldingen inzake de Wet Marktmisbruik kunt u<br />
vinden op: www.geldenbeleggen.nl.<br />
47
(Advertentie)<br />
<strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> OOstveen is als beleggingsOnderneming geregistreerd bij de aFm te amsterdam.<br />
Steven Sarphatie<br />
“Net zoveel zekerheid als bij uw bank”<br />
“de meeste beleggers weten wel dat een specialist als<br />
<strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong> meer te bieden heeft dan een<br />
bank. meer kennis en ervaring. maar ook meer aandacht<br />
en inlevingsvermogen. toch zijn er veel beleggers die<br />
huiverig zijn om over te stappen. Zij denken vaak dat<br />
wij minder zekerheden bieden. en dat is een misvatting.<br />
voor die beleggers is het goed om te weten dat wij dezelfde<br />
zekerheid bieden als de bank. Want uw geld en effecten<br />
worden bewaard bij een gerenommeerde nederlandse<br />
bank. Op een beleggingsrekening op uw naam. <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong><br />
<strong>Oostveen</strong> kan slechts namens u orders uitvoeren via deze<br />
rekening. Uitsluitend u kunt beschikken over de gelden<br />
en effecten op deze rekening. net zoals bij uw bank.<br />
Wilt u meer weten over beleggen bij <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong>.<br />
neem dan eens contact op met een <strong>van</strong> onze ervaren beleg-<br />
gingsadviseurs (020 - 638 82 26) of ga naar www.wijs.nl.”<br />
Steven Sarphatie<br />
Directeur <strong>Wijs</strong> & <strong>van</strong> <strong>Oostveen</strong>