Water-Lander 3

De Aurikel, een Alpineplant
30
de aurikel, primula auricula
de aurikel is van oorsprong een alpine plant, een plant dus die groeit in de bergen en geschikt voor
een rotstuin ware het niet dat de winterhardheid in ons klimaat zeker in winters als van de laatste
jaren te wensen overlaat. niet zozeer de lage temperaturen als wel de grote hoeveelheid neerslag
vormt het probleem. de cultuurplant wordt om die reden veelal onder een afdakje gekweekt. in
nederland wordt hij om die reden niet vaak aangeboden. het is ook geen makkelijk plant om
te kweken. toch is het interessant genoeg om aandacht aan te besteden. in een land als groot
brittannië is het nog steeds en was het vooral in vroeger tijden een heel populaire plant. dit komt
omdat er een groot aantal variëteiten in bloemkleur en bloemvorm van te kweken zijn en dit leidde
vooral in victoriaans engeland aan het eind van de 19e eeuw, tot een grote verzamelwoede zoals
dat ook bij vele andere plantensoorten voorkwam. het verzamelen van varens in de vrije natuur
bijvoorbeeld heeft er zelf toe geleid dan sommige soorten in korte tijd van algemeen tot zeldzaam
voorkomend werden.
ook de aurikel is een zeldzame en beschermede plantensoort. de plant, ook bekend onder zijn
wetenschappelijke naam primula auricula, komt oorspronkelijk voor in de gebergten van centraal
europa, denk hierbij aan de alpen, de jura, de vogezen en het tatra gebergte, maar ook in
het zwarte woud is deze plant in het wild aan te treffen. de plant werd al door carolus clusius
beschreven in een van zijn boeken uit het eind van de 16e eeuw. dit is ook de tijd dat men begon met
het in cultuur brengen van de aurikel en begon het winnen van de vele variëteiten.
de wilde soort is een primula met een krans felgele bloemen op een steel en de plant vormt het
bekende bladrozet zoals we dat van de meeste soorten in deze plantenfamilie kennen. de bladeren
zijn echter niet zacht behaard zoals de bij ons veel gekweekte primula soorten maar glad en bedekt
met een waslaagje, de randen van het blad zijn getand. het is een wintergroene plant die zijn
bladeren gebruikt om vocht in op te slaan zoals ook vetplanten dit doen, dit verklaart ook de waslaag
op de bladeren die overmatige verdamping en schade door zonlicht tegengaat. de bloeitijd van de
plant loopt van april tot in juni, de bloemen hebben een sterke geur, iets dat ook in de victoriaanse
tijd een bloem extra aantrekkelijk maakte. de steel waarop de bloemen staan is variabel van
hoogte maar is maximaal 25 centimeter lang, de bloemen zijn tussen anderhalf en tweeëneenhalve
centimeter in doorsnede. de eerder genoemde grote variatie in bloemkeur, bloemvorm en -tekening
maakte het een begeerd verzamelobject. in 1872 werd in engeland dan ook de nog steeds
bestaande ‘national auricula and primula society’ opgericht. door deze vereniging worden tot op de
dag van vandaag tentoonstellingen georganiseerd. de naam auricula wordt tegenwoordig gebruikt
voor een groot aantal variëteiten, wel enkele duizenden, die vooral hybrides zin van de primula
auricula en de primula hirsuta. recent wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de in het