Ten geleide - ROC vzw

Reiswijzer Nr 48
Maart - April - Mei 2012
Ten geleide
Een nieuwe lente, een nieuw geluid.
De lente kondigt zich met rasse schreden aan, alhoewel
maart zijn buien blijkbaar nog kent. Maart roert zij staart
zou dan bij het verschijnen van deze Reiswijzer wel eens
bewaarheid kunnen worden. Maar laten we momentaan
genieten van de prachtige zonnestralen die door de
wolken priemen én mijn bureau binnen.
Een nieuwe lente, een nieuw uitdaging.
Een nieuw reisseizoen staat voor de deur. Er ooit aan
gedacht om eens andere paden te betreden? Guy Meus
bekijkt Berlijn door een andere bril, Steven Temmerman
laat u Rügen ontdekken, Guido Boeken vervolledigt zijn
Oekraïne-ervaringen tot Odessa, Anny Cabuy gaat
warmwaterbaden in Ijsland. Maar Eric Janssens gooit het
over een gans andere boeg. Hij boort naar de authentieke
gebruiken en rituelen en zoekt met een beperkt
gezelschap één van India’s meest kleurrijke en typische
festivals op. Hoe hij daarbij komt? Het Reis- en
Opleidingscentrum zoekt constant naar nieuwe
belevenissen en benut elke kans om zijn grenzen te
verleggen. Het laat nieuwe horizonten opengaan voor zijn
reisleiders, zodat zij nieuwe ervaringen kunnen delen met
u, hun geliefde medereizigers.
Zo wordt hun boeiende wereld ook de uwe
Veel leesgenot!
Karel Peeters
Directeur Reisleiding
Afgev. Bestuurder vzw ROC
Een uitgave van het Reis- en Opleidingscentrum v.z.w.
Kortrijksesteenweg 733 – B-9000 Gent
Verschijnt driemaandelijks
Het Reis- en Opleidingscentrum v.z.w.,
van vriendenclub tot
Expertisecentrum voor Reisleiding
Het Reis- en Opleidingscentrum vzw ontstond in 1993 als een
aparte en autonome vzw om een kwaliteitsvolle reisleiding in
Vlaanderen uit te bouwen. Momenteel spannen zo’n 300
vrijwilligers zich in om Vlamingen gans de wereld rond te
leiden op een professionele manier. Zodoende wordt niet
alleen ons gezichtsveld verruimd, maar kunnen duizenden
Vlamingen genieten van een deugddoende maar tevens
leerrijke vakantie. “Onze” reisleiders houden er een zinvolle
vrijetijdsbesteding aan over; de tevredenheid van hun
medereizigers is hun grootste motivatie om op de ingeslagen
weg verder te gaan.
Studiereis in Cambodja, Angkor Wat (Foto Karel Weyts, )
Met de Minister voor Toerisme en Toerisme Vlaanderen werd
een convenant afgesloten om niet alleen onze reisleiders
verder te bekwamen, maar onze expertise op dit vlak ook ten
dienste te stellen van andere reisleiders, de (Vlaamse)
reissector en niet het minst u als reiziger, het lijdende cq
leidende voorwerp. Want uiteraard staat reisleiding constant
ten dienste van de reiziger. Het resulteerde in een nauwe
samenwerking met Toerisme Vlaanderen om op die manier de
kwaliteit van de reisleiding en van de toeristische producten
op een hoger niveau te brengen en de Vlaamse reizigers niet
alleen een onbezorgde, maar tevens een nuttig-interessante
reis te laten beleven.
Om deze kwaliteit te behouden en te verbeteren, richt het
R.O.C. niet alleen ‘theoretische’ cursussen in voor reisleiders,
maar organiseert het jaarlijks ook enkele studiereizen die
vanzelfsprekend – maar spijtig genoeg – beperkt moeten
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

Reiswijzer Nr 48
2
worden tot door Toerisme Vlaanderen erkende reisleiders. Zo
trekken niet minder dan 100 reisleiders dit jaar naar
Brandenburg en Berlijn, Brazilië, India en (Zuid-)Italië om land
en streek beter te leren kennen en er de particulariteiten van
de plaatselijke zeden en gewoonten op te snuiven. Zij zullen er
zich verdiepen in de geheimen van de Candomblé en de
capoeira, de pelgrimstochten en de Duitse geschiedenis, de
kleurrijke Indiase festivals…
Anderen namen recentelijk deel aan een studieweekend in
Bonn, waar de techniek van reisleiding werd verfijnd,
ervaringen uitgewisseld, hedendaagse kunst bestudeerd… Een
boeiende ervaring die de vriendschapsbanden tussen de
reisleiders verstevigt, maar vooral hun kennis en gedrevenheid
aanscherpt.
Graag delen de reisleiders hun kennis en ervaringen met u
tijdens de rondreizen van kwaliteitsbewuste reisorganisatoren
of zelfs hier in Vlaanderen tijdens een museumbezoek of een
lezing. Zo wordt hun boeiende wereld ook de uwe.
Maart 2012
Karel Peeters
Reisleider R.O.C.
Candomblé riten in Salvador de Bahia
U kan het Reis-en Opleidingscentrum
virtueel bezoeken op
www.rocvzw.be
Ook reisleider worden bij het
R.O.C. vzw?
Stel uw kandidatuur via het
formulier
“Reisleider worden”
(zie website www.rocvzw.be)
Of zend een e-mail naar
info@rocvzw.be
Het Reis- en Opleidingscentrum v.z.w.,
Meer dan een tijdverdrijf: een levensopdracht
Dat reisleiders het hart op de juiste plaats dragen, bleek eens
te meer uit hun inzet voor de slachtoffers van de Tsunami, die
de Indische oceaan op tweede kerstdag 2004 torenhoog deed
oprijzen. Na Indonesië (130.000 doden) werd vooral Sri Lanka
(36.000 doden) getroffen. En juist dit land is de oogappel van
vele reisleiders, waar zij hun eerste kennismaking met Zuid-
Oost Azië opdeden. In een mum van tijd verzamelden zij via
het R.O.C. ca 35.000,- € om radeloze moeders ter hulp te
snellen. Een kleuterschool zou de kinderen opvangen, terwijl
de jonge weduwen de kost voor hun kroost in de plaats van
hun omgekomen vissers konden gaan verdienen.
Een kleinschalig project, dat echter werkt en zijn vruchten
afwerpt. Ook vandaag nog ondersteunt het R.O.C. de werking
van deze en enkele andere scholen in Sri Lanka.
Duurzaam Toerisme is voorbijgestreefd, vervangen door
Ondersteunend Toerisme, dat op zijn beurt te paternalistisch is
bevonden. “Toerisme en Cultuur” waarbij cultuur staat voor
andere culturen en niet op cultureel toerisme duidt, is het
ordewoord. Welke indruk, afdruk en nadruk laat “de toerist”
achter in zijn vakantiebestemming? Zijn we ons voldoende
bewust van de (nadelige) gevolgen van de bevrediging van
onze nieuwsgierigheid? De rostschilderingen in de grotten van
Lascaux of Altamira wil men behoeden voor verder verderf
door de toegang te verbieden. Staan we er echter wel bij stil
welke gevolgen onze aanwezigheid heeft voor het milieu, bij
andere volkeren, op mensen? Wat eens een cultusvoorwerp of
–gebouw was, wordt een bezienswaardigheid, een
(circus)attractie …
Onze reisleiders volgden een intense opleiding om de negatieve
repercussies van toerisme op culturen te kunnen inschatten en
die op verantwoorde wijze in te passen. Meer zelfs, om op een
verantwoorde wijze onze waarden en verworvenheden aan de
plaatselijke bevolking kenbaar te maken, zonder ze daarom te
moeten opdringen. Op die manier wordt cultureel toerisme nog
meer doorleefd en authentisch maar wordt de cultuur en de
leefomgeving van andere volkeren niet bedreigd. Het
ondersteunend toerisme met een duurzaam karakter wordt
verantwoord toerisme.
Meteen een hele (levens)opdracht voor alle reisleiders en
reizigers.
Reis- en OpleidingsCentrum vzw

Reiswijzer Nr 48
3
Wie is Guy Meus?
Om bij het prilste begin te beginnen:
vier jaar na de oorlog geef ik mijn
eerste schreeuw en breng als
plattelandsknul een onbezorgde jeugd
door in de Limburgse Kempen. Ik leer
bij de paters Franciskanen in Heusden-
Zolder ‘agricola lavat reginam’
vertalen en ook dat ‘γνῶθι σεαυτόν’
of ‘ken jezelf’, een leuk advies is om
het leven voor jezelf en de anderen
een beetje gezellig te houden. Einde
jaren 60 verzeil ik in Leuven waar ik
Germaanse filologie studeer en waar ik
de toenmalige Zeitgeist erg actief
meebeleef. Door contacten met een
paar Zuid-Amerikaanse studenten die de militaire
dictatuur van Pinochet en Videla ontvlucht waren en in
Leuven aanspoelden, was mijn interesse voor Latijns-
Amerika gewekt, en die liefde is gebleven. Mijn
loopbaan als leraar begon ik in Leuven waarna ik
verkaste naar Mechelen, waar ik in het toeristisch
onderwijs tot aan mijn pensioen, een tweetal jaar
geleden, actief was. Dat was voor mij als leraar de ideale
‘leerschool’ om met het brede toeristische veld in
contact te komen en mijn kijk op de wereld, ook dankzij
bedrijfsbezoeken en studiereizen, te verruimen. Enkele
jaren voor mijn pensioen ben ik, veel te laat achteraf
gezien, de cursus reisleiding in het ROC gaan volgen, en
sindsdien leid ik elk jaar reizen naar Berlijn, Praag,
Wenen, Tirol en andere kortbijbestemmingen. Ook ben
ik sinds mijn pensioen als freelancereisjournalist aan de
slag gegaan nadat een paar ingezonden reisreportages
bij de redacties in de smaak vielen. Sindsdien ben ik
voor die bladen veel ‘on the road’. Nu alleen nog maar
hopen dat dit boeiende leven nog een tijdje mag duren.
Zit of zat het reizen je in het bloed?
Goh, ik denk van wel. Ik heb het in ieder geval van thuis
uit meegekregen, want pa en ma togen met hun
vijfkoppige kroost al in de vroege jaren 60 de wijde
wereld in. Die beperkte zich in het begin – bij wijze van
proef – tot Moezel en Zwarte Woud, maar zodra het
reisvirus zich wat forser ontwikkeld had, kwamen ook de
Côte d’Azur en zelfs de Costa Brava binnen handbereik.
Met de eigen kleine kinderen later reisden we met
tentje, kampeerwagen en later met camper vele jaren
naar de Franse Atlantische kust, de ex-DDR, Spanje,
Portugal …. Leuke tijd, en ik denk er vaak met heimwee
Reisleider in de kijker
aan terug. Later ging het er ook wat
avontuurlijker aan toe en reisde ik met
rugzak door Cuba, Ecuador, Mexico,
Guatemala, Peru. De kennismaking met Azië
verliep via Sri Lanka en in de Verenigde
Staten reisde ik in het Zuidwesten langs de
nationale parken. Zimbabwe en het noorden
van Zuid-Afrika openden de poort naar
Afrika en aan Egypte, Marokko en Tunesië
heb ik ook mooie herinneringen. Gelukkig
resten er nog een paar duizend
bestemmingen die op nadere verkenning
wachten.
Wat vind je leuk aan reizen leiden?
Reisleider zijn is heel boeiend, maar, zoals
collega’s met veel meer ervaring wel weten,
niet zo makkelijk. De eisen die aan een goed
reisleider gesteld worden zijn ook niet van de minste:
verantwoordelijkszin, pschyologisch inzicht, leiderschap,
openheid en tolerantie, hoge sociale en
communicatievaardigheden en nog een rits attitudes.
Ga er maar aan staan! Soms schrikt me dat af, maar
desalniettemin vind ik reizen leiden bijzonder boeiend.
Als je voelt dat het snor zit met je groep, beleef je heel
gelukkige momenten. Vooral als je ervaart dat je publiek
echt luistert en geïnteresseerd is. Respect en
dankbaarheid achteraf zijn belangrijke stimuli om je
kandidaat te stellen voor een volgende reis. Ik doe vaak
dezelfde bestemming want ik vind dat je pas echt iets
kunt doorgeven als je stad of land kent als je broekzak
en de ‘verliefdheid’ op je bestemming uit elke porie van
je lijf moet blijken. Dan ontstaat er zoiets als een
osmose tussen reisleider en groep. Daarvoor doe je het
dan. Toch?
Spannende momenten op reis?
Valt wel mee. Het is al een paar keer voorgekomen dat
iemand van de groep verloren loopt of minder
‘gedisciplineerd’ volgt. Dat zijn dan vooral de
‘fotografen’ die voor het thuisfront elk moment van de
dag willen registreren. Als reisleider moet je arendsogen
hebben want deze flitsfanatici durven zich voor de
ideale kiek al eens verstoppen achter een boom,
neerhurken achter of onder een zitbank of zich laten
verstenen tot standbeeld. Loop je rustig door een
fotogeniek middeleeuws steegje of door een drukke
wandelstraat, dan hangt er gegarandeerd even later een
‘verloren onderwerp’ aan je mobieltje. ‘Hallo Guy, had
je dan niet gezien dat ik ….?’ Nee, dus. Ook voor te
Reis- en OpleidingsCentrum vzw

4
hevige patriotten, – niks verkeerd met een gezonde
liefde voor land, taal en volk – ben ik beducht. Zo liep ik
op onze nationale (Belgische) feestdag eens in Wenen
rond en jawel, op de Hofburg temidden van honderden
toeristen en voorbijdenderende fiakers, toverde een
vaderlandslievende gast de nationale driekleur te
voorschijn, begon er driftig mee te vendelzwaaien en
bracht met stentorstem ‘O dierbaar België’ voor een
opgeschrikt publiek ten gehore. Wegkomen, soepel en
met glimlach van oor tot oor, is dan de boodschap.
Hoe beleef je een reis?
Zoals iedereen maak ik op de eerste plaats mijn
huiswerk: bezienswaardigheden, geschiedenis,
geografie, tradities en gebruiken… Ik probeer me
uiteraard sterk in te leven in de cultuur van het land zelf.
Enige vreemdetalenkennis is daarbij een troef, want dat
maakt de contacten makkelijker en meestal rijker. Mij is
het al een paar keer overkomen dat ik gewoon met de
groep ergens binnenstap en het geluk heb met een
plaatselijke inwoner een interessant gesprekje te
voeren. De dialoog of interactie die zo ontstaat met de
groep, vind ik bijzonder waardevol en legt facetten bloot
die anders onbesproken bleven. Dat vind ik een
Reiswijzer Nr 48
meerwaarde op reis die de informatie uit zakelijke
reisgidsen ruim overstijgt. Dat het tijdsschema dan al
eens in gevaar komt, beschouw ik niet meteen als een
minpunt. Ik heb al een paar keer ervaren dat een goede
groep dit soort gezonde deviaties meestal erg op prijs
stelt. Couleur locale, verdieping, inleving, beleving, meebeleving:
het is het sleutelwoord bij de
‘toerismemakers’ van vandaag.
Favoriete bestemmingen?
Het is erg moeilijk, vind ik, als de reismicrobe in je
woekert en je zelf al wat rondgereisd hebt, om er één
topbestemming uit te pikken. Door mijn achtergrond als
ex-docent Duits staan de Duitstalige landen met hun
rijke cultuur en prachtige landschappen erg centraal.
Logisch dat ik tot dusver misschien gemakshalve voor
reizen naar die landen opteerde. Maar ik heb ook al heel
mijn leven een boon voor de Franse en Spaanse (en
Latijns-Amerikaanse) cultuur en ook Oost-Europa boeit
me ontzettend, vooral nu die landen sinds de val van de
muur beter bereisbaar zijn. Ik hoop dat ik in de
toekomst nog ooit eens een reis naar die landen kan
leiden. Maar ‘festina lente’ en alles op zijn tijd.
Schloss Charlottenburg Berlijn
Berlijn Brandenburgerpoort Boekhandel Hugendubel
Reis- en OpleidingsCentrum vzw

5
Berlijn: Een stad die boomt
Als er één stad is waar de recente Europese
geschiedenis nagenoeg overal tastbaar aanwezig is, dan
is het wel Berlijn. Het is in november 2013 alweer 24
jaar geleden dat de beruchte Muur tegen de vlakte ging.
Ze sneed Berlijn meedogenloos doormidden en groeide
snel uit tot het symbool van de Koude Oorlog. Sinds
1989 is het vroegere, grauwe Oost-Berlijn als een feniks
uit zijn as herrezen en eertijds troosteloze en
verwaarloosde buurten als Prenzlauer Berg en de
straten rond de Hackischer Markt ten noorden van het
nieuwe Berlin-Mitte, het oude historische hart van de
stad, zijn nu de places to be. Toeristen die ooit voor de
Wende in voormalig Oost-Berlijn geweest zijn, zullen
deze buurt nog nauwelijks herkennen. Na de
indrukwekkende bouwexplosie aan de Potsdamer Platz
zijn ondertussen ook enkele topmusea op het
Museumsinsel aan de Spree-rivier onder handen
genomen, terwijl op de plaats van het prestigieuze
Palast der Republik, destijds hét uithangbord van het
DDR-regime, het oude Stadspaleis van de Hohenzollern
moet herrijzen, als alles naar plan verloopt. Het is nog
even wachten want de stadskas is al lang leeg maar
zoals burgemeester Klaus Wowereit het recent
verwoordde: Berlin ist zwar arm, aber sexy.
Oud en nieuw in Berlijn
Uiteraard mogen bij een eerste kennismaking met
Berlijn de highlights niet ontbreken: Schloss
Charlottenburg, het Parlement of de Bundestag met de
glazen koepel, de Brandenburger Tor, de Potsdamer
Platz, Unter den Linden, de Gendarmenmarkt, het
Nicolai-Viertel, de beroemde musea op het
Museumsinsel aan de Berliner Dom, het Holocaustgedenkteken,
het Joods museum, de Topographie des
Terrors en de weinige, zichtbare restjes van de
legendarische Muur in de Niederkirchner Straße, de
Bernauer Straße en de Eastside Gallery. Maar door al die
belangstelling voor een voormalig stuk Oost-Berlijn of
die neue Mitte zou je haast vergeten dat ‘good old’
West-Berlijn, dat van de chiquere buurten rond de
Kurfürstendamm, de Gedächtniskirche, de Tiergarten,
Bestemming in de kijker
Check Point Charlie vóór en na de afbraak
van de muur
het Europazentrum en het superdeluxe Kaufhaus des
Westens (KaDeWe) warempel ook nog bestaan. In dit
stadsdeel werd de laatste jaren heel wat vertimmerd en
gebouwd en naar aanleiding van de 125 ste verjaardag
van de Kurfürstendamm in 2011, zou het voormalige
Schaufenster des Westens een nieuwe en stralende
toekomst tegemoet moeten gaan.
Ich hab’ noch einen Koffer in Berlin
Bij een tweede of derde keer Berlijn is een wandeling in
minder bekend of gehypt Berlijn echt wel een aanrader.
Het is het Berlijn van de ‘Kieze’ zoals de echte Berlijner
de wijk benoemt waar hij woont en zich thuis voelt. Dat
Berlijn is vaak verrassend gewoon, dorps, weinig
wereldstadachtigs. Of soms alternatief zoals de buurt
rond de Nollendorfplatz met zijn leuke boetieks,
restaurantjes en cafés, of de Oranienstraße in de wijk
Kreuzberg. Mooie wandelingen kun je ook maken in de
wijk Friedrichshain, in de DDR-tijd een troosteloze
arbeiderswijk, maar nu bij jonge Berlijners met beperkt
budget, studenten, maar ook bij de betere
tweeverdieners en mediavolk erg attractief. Ook de
moeite waard is een bezoek aan de citadel van Spandau,
een half uurtje met de metro. Wil je weten waar DDRbonzen
als Erich Honnecker en zijn collega’s van het
Politbüro gewoond hebben, of waar Fidel Castro door
parken gejogd heeft, dan moet je eens gaan
rondslenteren rond de chique villa’s aan de
Majakowskiring in het groene Pankow. Het is een ander
Berlijn dat de brochures van touroperators meestal niet
haalt. Berlijn voor gevorderden, zeg maar. Als ik ooit
eens de lotto zou winnen, dan weet ik zeker dat
Marlene Dietrich me mocht verwachten met mijn koffer
in Berlin. ‘Und wenn ich Sehnsucht hab, dann fahr ich
wieder hin’.
Guy Meus
Reisleider R.O.C.
Wie met Guy Meus wil “Kennismaken met Berlijn”, kan
inschrijven op de VTB reis met vertrek op 18/07.
Andere vertrekken op 25/04, 16/05, 20/06 en 05/09.
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

6
De Noord-Duitse Hanzesteden en
het eiland Rügen
Noord-Duitsland is een voor velen ongekende regio.
Nochtans heeft deze streek – zowel het voormalige
West- als Oost-Duitsland – heel wat te bieden:
verzorgde steden, kwaliteitsvolle musea,
indrukwekkende kerken, intieme kloosters en een
prachtige natuur.
Erg belangrijk voor de ontwikkeling van deze regio was
het Hanzeverbond. Dankzij de handelscontacten tussen
de 14 de tot de 17 de eeuw - via Noorwegen, Rusland tot
Brugge - kende de streek een enorme economische
bloei. Brugge was in die tijd zelfs de draaischijf van de
Europese handel. De kooplieden van de Baltische staten
en het noorden van Duitsland ontmoetten er de
handelaars van Venetië en het Nabije en Verre Oosten.
Na de verzanding van het Zwin verhuisde het Brugse
Hanzekantoor naar Antwerpen, dat vandaag officieel
een partnerstad is van de Noord-Duitse Hanzestad
Rostock.
Wie economische bloei zegt, zegt meteen ook culturele
bloei. Zo wordt de typische bouwstijl van de (tijdens de
Tweede Wereldoorlog dikwijls zwaar gebombardeerde)
Hanzesteden in Noord-Duitsland gekenmerkt door de
zogenaamde ‘baksteengotiek’ en zijn de kerken er rijk
gevuld met Vlaamse kunstwerken en retabels. Steden
zoals Lübeck, Wismar, Rostock en Stralsund (de politieke
thuisbasis van kanselier Angela Merkel) doen hun naam
als Hanzestad in dit opzicht alle eer aan.
Daarnaast springt de streek van Mecklenburg-
Vorpommern in het noorden van de vroegere DDR
vooral in het oog door de prachtige natuur van het
morenen- en merengebied dat uit de laatste ijstijd
Duitsland
dateert. De hertogelijke residentiestad en
Landeshauptstadt Schwerin met haar sprookjeskasteel,
dat weggeplukt lijkt uit een Disney-verhaal, verleent
deze natuurpracht een onverwachte culturele glans.
Wat de bezoeker van deze minder bekende uithoek van
Duitsland zeker niet mag missen, is een tocht naar de
baaien en krijtrotsen op het in de zomermaanden met
koolzaadvelden en lupinen bedekte Rügen. Met zijn
kustlijn van 570 km is Rügen het grootste eiland van
Duitsland. De Rügendamm en de Rügenbrücke
verbinden het Oostzee-eiland met het vasteland. Van de
westkant van Rügen maakt u tevens gemakkelijk een
uitstap met de veerboot naar het wormvormige en
autovrije ‘kunstenaarseiland’ Hiddensee, een paradijs
voor fietsers en liefhebbers . Met al die paardenkoetsen
lijkt de tijd er te hebben stilgestaan.
Zegt de afkorting NVA u iets? Nee, het is niet wat u
waarschijnlijk denkt. NVA staat oorspronkelijk voor ‘die
Nationale Volksarmee’ van de vroegere DDR. Aan deze
NVA is een heus museum gewijd in één van de blokken
van het Seebad Prora, het onvoltooide gigantische
vakantiecomplex dat de nazi-organisatie Kraft durch
Freude destijds liet bouwen langs een kilometerlange
kuststrook aan de Oostzee op Rügen, ‘damit der
deutsche Arbeiter Nerven behält’ (vrij vertaald: opdat de
beproefde zenuwen van de gewone werkende Duitser het niet
zouden begeven). Of hoe u het rustgevende
natuurschoon, de kuuroorden en de verkwikkelijke
badplaatsen van Duitslands grootste eiland kan
combineren met een duik in de zwaar beladen Duitse
geschiedenis van de 20 ste eeuw.
Steven Temmerman
Reisleider R.O.C.
Steven bezoekt Rügen, Mecklenburg en Vorpommern
met Begonia op 09/09/2012. Andere vertrekken op
10/06.
Aalscholvers in Rügen
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

7
Langsheen de Ganges met het
unieke Kumbh Mela festival
(08 tot 23 februari 2013)
Om de 12
jaar vindt in Allahabad het grote Kumbh Mela festival
plaats. In 2013 is het weer zover. Miljoenen pelgrims en
sadhu’s worden verwacht voor het rituele baden te
Sangam, een van de heiligste plaatsen voor de Hindoes.
De Ganges, de Yamuna en de Saraswati vloeien er
immers samen en het is ook daar dat één druppel van
het levenselixir van de goden werd gemorst.
Eenmaal in het leven kan men hier baden ter vergeving
van alle zonden en om er de Samsara - de cirkel van
geboorte, dood en wedergeboorte - te doorbreken.
Daarheen gaat onze reis in februari 2013. Het is een
unieke belevenis waarbij we deel uitmaken van
duizenden jaren traditie en waar we ons laten
meeslepen door de enorme diversiteit aan Indische
volkeren. Een overdonderende kleurenpracht, een
totaalhappening.
Onze pelgrimstocht start al in Haridwar, de poort tot de
Gangesvlakte.
India
Ook hier viel
een druppel van de nectar aan de heilige badplaats Har
ki Pauri.
Daarna trekken we verder naar Rishikesh, de poort tot
de Himalaya en de plaats waar de Ganges de
Shivalikbergen verlaat. Het is een belangrijke
pelgrimsplaats voor aanbidders van Vishnu en de
wereldhoofdstad voor het Yoga (remember The Beatles !).
De volgende etappe brengt ons naar Lucknow, de stad
gesticht door Lakshman, de broer van Rama, en de
vroegere hoofdstad van de sjiïtische Nawabs (=koningen).
Haar bijnamen, de Gouden Stad van het Oosten en het
Constantinopel van India, getuigen van de multiculturele
invloeden in deze bruisende stad. Uiteraard bezoeken
we de Bara Imambara en de Rumi Darwaza, pareltjes
van de Nawabi architectuur....en mogelijk dineren we
zelfs met de huidige Nawab van Oudh.
En dan wachten Allahabad (Prayag) en de Kumbh Mela
op ons. We wonen op één van de hoogdagen het rituele
baden bij – gebaseerd op de Vedische geschriften.
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

8
We verblijven te midden van de pelgrims. We leren de
achtergronden van de heilige riten en rituelen.....en
misschien lopen we Madonna of Brad Pitt wel tegen het
lijf. Zij werden hier immers op het vorige festival gespot.
Na enkele dagen gaat het via de Vindhyavasini tempel –
één van de twaalf heilige Shiva tempels - naar Varanasi
(Benares). Deze stad, die tot de oudste ononderbroken
bewoonde steden ter wereld behoort, behoeft wellicht
weinig introductie. Zowel voor Hindoes, als voor
Boeddhisten en Jains is het een bijzondere plaats. Het is
gewoonweg hét culturele en religieuze centrum van
India.
We maken er een boottocht op de Ganges en bezoeken
Sarnath, het hertenpark waar Gautama Boeddha zijn
eerste prediking gaf over de basisprincipes van het
boeddhisme. In die omgeving werd ook de elfde
Tirthankara van de Jains geboren.
Na Varanasi bereiken we Kolkota (Calcutta), een van de
grootste steden ter wereld. Een deel van de Ganges
mondt hier uit in de Golf van Bengalen. Tot 1911 –
tijdens het Britse Raj – was het trouwens de hoofdstad
van India. We vinden er dan ook veel Britse (vergane)
glorie.
Niets beters dan met een ochtendsessie yoga de nodige
ontspanning te vinden om deze stad in te duiken. Het
Victoria Memorial, de Ramakrishna missie en de
Dakshineshwar-Kali tempel (enkel per boot bereikbaar),
het dorp van de pottenbakkers, de bloemenmarkt, het
marmerpaleis, .....alle zijn ze ons bezoek meer dan
waard.
Tussendoor hebben we dan nog de kans gevonden om
New Delhi te bezoeken. Hier wijken we af van de
gekende paden en gaan we met een frisse blik op zoek
naar nieuwe hoogtepunten: het Purana Qila fort van de
Moghol keizer Humayun en zijn rivaal Sher Shah, de
Bangla Sahib Gurudwara van de Sikhs en de Dargah van
de Soefi heilige Nizamuddin Auliya zijn er enkele van.
Kortom, een schitterende reis die ons overspoelt met
alle sprankelende ingrediënten van het Indiase
subcontinent: kleur, licht, devotie en een lach...
VTB-reizen organiseert een groepsreis naar India met
deelname aan het Kumbh Mela festival en Eric Janssens
als reisleider van 08/02/2013 tot 21/02/2013 Uitgebreid
programma en prijs te vinden op de website www.VTB-
Reizen.be
Daarnaast kunt U er uiteraard ook voor opteren om op
individuele basis aan het festival deel te nemen.
Voor programma’s en prijzen verwijzen wij naar uw
reisagent.
Eric Janssens
Reisleider R.O.C.
De plaatsen op deze uitzonderlijke VTB reis zijn beperkt.
Meer info in uw reiskantoor of via www.vtb-reizen.be
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

9
Copernicus, Chopin, Johannes
Paulus II… Polen !
Vandaag is de perceptie van Polen nog te veel “het
Oosten”, grauwe Stalin flats, bouwvakkers, loodgieters,
poetsvrouwen in Brussel en conferenceperenplukkers in
Haspengouw.
Eenmaal per week laten zij zich zien in discountwinkels
met hun grote Ald- of Lidlwinkeltassen gevuld met
Poolse worst en goedkope pils.
Spaarzaam als zij zijn, willen zij zoveel mogelijk loon
overhouden voor hun gezin in hun verre thuisland, dat
al of niet trouw op hen wacht. Zijn er dan nog wel Polen
in Polen ?
Met dit beeld voor ogen Polen vertrok ik met de ROCreisleiders
op ontdekking naar Polen.
Tegen de verwachtingen in werd het een ongemeen
boeiende reis, door een land dat bulkt van cultuur en
andere kunstschatten.
In de tweede helft van de 15 de eeuw reikten de Poolse
grenzen van de Baltische tot aan de Zwarte zee. Zelfs in
het Kremlin van Moskou speelden zij ooit de baas.
Met het verslaan van de Ottomanen bij het roemruchte
“Beleg van Wenen” (1683) mogen de Polen, samen met
Jan Sobieski, hun koning, een hoge borst opzetten.
Maar “het kan verkeren” zij een Poolse Bredero.
Geprangd tussen 2 grote naties, Rusland en Pruisen
werd het eens zo machtige Polen fijn gemalen, en
verdween het daarna in de nevels van de tijd en de
oerbossen (200.000 ha) van Bialowieza op de grens van
Wit-Rusland. Na acht eeuwen hield Polen op te bestaan
en dit voor 123 jaar.
Een korte restauratie van het land tussen 1918 en 1939
was onvoldoende om zich te kunnen weren tegen Nazi
Duitsland én de Sovjet Unie.
De fine fleur van Polen verdween in massagraven in een
bos bij Katyn. Een vreselijke tijd brak aan. Samen met de
Russen hebben de Polen het meest geleden tijdens de
2 de wereldoorlog.
Voor ons in het westen verdween Polen van de radar.
Grzegorz Lato en Wlodek Lubanski deden een gesmaakt
optreden op de Belgische voetbalvelden. En op een of
andere atletiek meeting deden super gespierde atleten
(m/v) samen met hun confraters uit de DDR een
eenmalige verschijning. Tot Lech Walesa, een
elektromonteur op de Leninscheepswerf in Gdansk, zijn
voet tussen de poort naar het westen wrong. Alles
onder het goedkeurend oog van Karol Wojtyla, Paus
Johannes Paulus II op zijn troon in Rome.
Polen
Deksel van de Poolse schatkist
Onze eerste kennismaking met Polen is verbluffend, met
Torun een ongekende parel aan de 1014 km lange Wisla
(Thorn an der Weichsel).
Standbeeld van Copernicus: Warschau
Thuishaven van Nicolaas Copernicus, astronoom die hier
in 1473 geboren werd. Deze geestelijke bestudeerde
vanaf zijn kathedraal in Fromberg de sterrenhemel. Hij
besloot dat de zon niet om de aarde draaide, zoals
algemeen werd aangenomen, maar de aarde om de zon.
Alzo een sluitstuk van de katholieke geloofsleer onderuit
halend. Voor minder kreeg je toen een plaatsje op de
brandstapel. Vandaag is Torun een zeer aangename stad
met veel middeleeuwse monumenten; samen met
Krakau staat de oude stad Torun op de wereld
erfgoedlijst van de Unesco.
Je hebt er het geboortehuis van Nicolaas Copernicus,
veel bakstenen architectuur, zoals de gotische Sint-
Janskathedraal, maar ook mooie Jugendstil huizen, 3
mooie middeleeuwse waterpoorten, pakhuizen en de
“scheve toren” van Torun. En op culinair vlak is als
toemaatje de “pierniki”, peperkoekjes gevuld met
confituur, dé lekkernij.
Een rit brengt je over meer dan behoorlijk nieuwe
wegen (Het Europees Kampioenschap voetbal komt er aan!)
snel naar de Poolse poort van het Westen, Poznan
(Posen), de wieg van de Poolse natie. En volgens kenners
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

10
is Poznan de ijverigste en spaarzaamste stad van het
land.
Zorg dat je klokslag 12 uur op het marktplein bent, dan
kan je op de toren van het mooie 16 de eeuwse
renaissance Stadhuis op het marktplein van Poznan, 2
bokjes de horens tegen elkaar zien slaan.
Ze herinneren ons aan de legende van twee bokkige
bokjes die ’s nachts ruzie kregen in het stadhuis en met
hun hoorngekletter de slapende burgers waarschuwden
voor een brand. Als waardering staan de twee
rumoerige bokjes nu op het wapenschild van de stad
Poznan. Verder heeft de stad mooi gekleurde gevels.
In de Sint-Stanislas, de bisschoppelijke parochiekerk met
op de voorgevel een beeld van Ignatius van Loyola,
wordt je neergebliksemd door een orgie van barokke
sculpturen, stucwerk en plafondschilderingen. Hét
pronkstuk is het orgel van 1876. En op het eiland Ostrow
Tumski in de Warta ligt de bakstenen kathedraal te
pronken met zijn “gouden kapel” uit 1841.
Festung Breslau
Wroclaw (Breslau) de historische hoofdstad van Neder-
Silizië aan de Oder, veranderde in de loop der eeuwen
van land, zoals wij van hemd. Pas na de tweede
Wereldoorlog is de stad Pools geworden.
Wroclaw
In de 14 de eeuw behoorde Wroclaw tot de grootste
steden van Europa. Daarenboven was het een
prominent lid van de Hanze die de internationale handel
in Noord-Europa monopoliseerde. Op de eilanden in de
Oder wemelt het van monumenten; een gotische
kathedraal, kanunnikenhuizen en een
aartsbisschoppelijk paleis.
Pronkstuk van de universiteitstad Wroclaw is de Aula
Leopoldyna, met zijn laag plafond, bulkend van de
barok, aardige plafondschilderingen met betrekking tot
wetenschappen en een portrettengalerij van beroemde
geleerden.
Na de oorlog alles netjes gerestaureerd zoals alleen
Polen dat kunnen. Op 25 juli 1944 werd door Hitler een
voor Wroclaw zware beslissing genomen.
De stad werd als “Festung” uitgeroepen om de
naderende Russen tegen te houden. In het
stadscentrum werd een vliegveld aangelegd. Bruggen en
gebouwen werden opgeblazen en de Duitsers wilden er
de Russen, hun Stalingrad bezorgen. Drie maanden
hielden zij het uit tegen de oprukkende Russen. Met als
resultaat dat 70% van de gebouwen werd verwoest..
Slechts enkele dagen voor de Duitse capitulatie gaven
de SS-troepen en de Hitlerjugend zich over.
Niet te missen is ook Panorama Raclawice, een episch
schilderij dat de veldslag van de Polen tegen de Russen
te Raclawice (1794) uitbeeldt. Een steekvlam recht in het
nationalistische hart van de Polen. Zonder twijfel is dit,
het grootste schilderij ter wereld (114m x 15m), in 1894
geschilderd door een collectief van schilders onder
leiding van Wojcik Kossak.
Schindlers List
Zo zwaar Wroclaw beschadigd uit de oorlog kwam, zo
(fysisch)gaaf kwam de oude stad Krakau uit de
wereldbrand.
Indrukwekkend is de wandeling door het voormalige
getto in de wijk Kazimierz, en het bezoek aan de kleine
Remuh synagoge met annex begraafplaats.
Deze Joodse begraafplaats is samen met die van Praag
nog de enige uit de Middeleeuwen die in Europa
bestaat. De nazi’s schraapten met de bulldozer alleen de
bovenlaag weg, en vergaten daarbij de oude graven die
onder de grondlaag zaten.
Vrij recent behoort de voormalige “Die Emaillefabrik von
Oskar Schindler, Lipowa-Strasse 4 in Krakau” tot het
pakket toeristische bezienswaardigheden. Vandaag is er
de tentoonstelling “Krakau Die Okkupationszeit 1939-
1945” met een remake van het beruchte
concentratiekamp Plaszow, met zijn wrede
commandant Amon Leopold Göth die er plezier in vond
als scherpschutter van op zijn balkon mensen neer te
schieten in het concentratiekamp. Scènes uit de film
“Schindlers list” van Steven Spielberg. Amerikaans-
Joodse toeristen zijn vandaag op zoek naar de locaties
van Spielbergs film.
Krakau, parel aan de kroon
Maar laat ons niet vergeten te genieten van de pracht
en praal van de Oude Stad
Krakau. In 2000 Europese Culturele Hoofdstad. De
mooiste stad in Polen en bovendien gelegen in een
bosrijke omgeving.
Burgers van Krakau hadden onder het communisme de
naam niet zo meegaand te zijn. Een ideetje van Stalin als
pesterij. De communisten plantten een reusachtig
hoogovencomplex Nowa Huta voor de voordeur van het
mooie Krakau.
Doch dit mag helemaal niet de pret bederven.
De Koninklijke heuvel: De Wawel burcht en kathedraal,
de zetel van koningen en kardinalen. In de Wawel
kathedraal vonden de belangrijke nationale
plechtigheden plaats, koningen werden er gedoopt,
gekroond en begraven.
In het Renaissance paleis, kan men de Koninklijke
vertrekken bezoeken. De collectie Brusselse
wandtapijten uit de 16 de en 17 de eeuw zijn er het
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

11
pronkstuk. De 364 stuks behoorden ooit tot de grootste
collectie ter wereld. Hiervan bleven er maar 142
bewaard. En in de kelders liggen Poolse koningen
begraven. Vandaag veel verse bloemen op de
graftombes van Jozef Pilsudski en vooral op het graf van
een van de befaamde Poolse tweelingbroers, president
Lech Kazynski en zijn echtgenote, neergestort met een
vliegtuig in april 2010, samen met de elite van de Poolse
politiek.
Er is de Lakenhal op het marktplein (Rynek Glowny) eens
een kruispunt van handelsroutes en het grootste plein
van Europa. Nog steeds een gonzende bijenkorf. Vlaams
laken, tarwe en vlees zijn vervangen door souvenir
kraampjes met huisvlijt en namaakbarnsteen uit de
Baltics. Geniet en kijk omhoog naar de torens van de
Mariakerk. Vanaf de hoogste toren wordt om het uur
door een trompetter de Maria-reveille in de vier
windrichtingen gespeeld. Volgens de legende zag de
trompetter in 1241 een Tataars leger op de stad
afkomen. Hij blies zich de longen uit het lijf om de
bewoners te alarmeren voor het naderend onheil.
Hij werd echter geraakt door een pijl in de keel,
afgeschoten door een Tataar, die daarmee de melodie
afbrak. Intussen waren de Krakause burgers klaar voor
de strijd.
Bijzonder is ook het Collegium Maius met zijn
onschatbare collecties globes en astronomische
instrumenten. Pronkstuk in Krakau, is een altaarstuk uit
lindehout dat Veit Stoss sneed voor de Mariakerk. Ander
kleinood is het schilderij “De dame met de hermelijn”
van Leonardo da Vinci, in het Prinses Czartoryski
Museum. Momenteel is het op wereldtournee als
gevolg van restauraties van het museum (2010-2012)
De Zwarte Madonna
Er is nog veel meer te zien onderweg.
Zoals bij een korte stop te Gniezo, de eerste hoofdstad
De zwarte Madonna: Czestochowa
van Polen, de Sint Adalbert kathedraal. Pronkstukken
zijn er het zilveren reliekschrijn uit 1662 van de hand
van een Hollandse edelsmid, en haar bronzen deur is
het meest waardevolle Romaanse kunstwerk in Polen.
Er is het stemmige Wadowice, geboorteplaats van Karol
Wojtyla waar alles in het teken staat van paus Johannes
Paulus II. Je kunt er zelfs zijn lievelingsgebakjes eten.
Er is Czestochowa, met zijn beroemde Pauliner klooster
en zijn zwarte Madonna. 121,8 x 81,3 cm is de icoon.
Religieus en nationaal symbool van katholiek Polen,
vooral omdat haar bedienaars en priesters steeds de
partij kozen van het volk.
Enkele keren per dag schuift het zilveren luikje open.
Klaroengeschal weerklinkt, de talrijk opgekomen
pelgrims vallen op de knieën, de ogen devoot op de
Madonna gericht. Tientallen jonge priesters in soutane
en jonge nonnetjes, leiden alles in goede banen.
Katholiek Polen is hier nog een begrip.
Er zijn de Zoutmijnen van Wiliczka, de oudste werkende
zoutmijn van Europa, 700 jaar ononderbroken in
werking met in totaal een gangenweb van 300 km.
Zout, in vroegere tijden superbelangrijk. Met de
inkomsten van de zoutwinning werden oorlogen
gefinancierd of de salarissen van de proffen aan de
universiteit van Krakau betaald. Een ondergronds
sanatorium ligt op 210 m diepte en de Kapel van de
Zalige Kinga is 54 m lang en 10 m breed, samen met
kappelletjes, preekstoel en beelden, alles in zout.
Kortom een wereldwonder !.
Warschau: een polonaise van Chopin
Vandaag is volgens Van Dale de polonaise, “een dans
waarbij men in een sliert achter elkaar aan host, met de
handen op de schouders van de voorgaande persoon”,
en dit op muziek genre “Er staat een paard in de gang”.
In de tijd van Frédéric Chopin en Franz Schubert, was de
polonaise een sierlijke, langzame Poolse dans in
driekwartsmaat gedanst door elegante dames.
Toen was Warschau nog een bruisende stad, met mooie
statige gebouwen, koffiehuizen naar goede Weense
traditie., zomerresidenties en prachtige parken.
Helaas, op 1 september 1939 vielen de Duitse bommen
op Warschau. Een half miljoen Joodse inwoners werden
in een ommuurd getto geperst. Resultaat, velen stierven
van ontbering en ziekten, overlevenden werden naar
vernietigingskampen gevoerd. In het voorjaar 1943, brak
een opstand in het getto uit die 63 dagen duurde.
Een jaar later wilde het ondergronds Pools leger van
binnen uit de stad bevrijden van de Duitsers. De
Russische legers keken toe van op de heuvels, en deden
niets. Er werd gevochten op daken en in de riolen.
De film “De pianist” van Roman Polanski is een stille
getuige van de opstand van het getto van Warschau.
Op bevel van Hitler moest Warschau verdwijnen, en 2/3
van de 1,3 miljoen inwoners kwam om. Enkele paleizen
in de buitenwijken bleven gespaard. De moordenaars
moesten toch ook nog een onderkomen hebben. Door
de werkkracht van de overgebleven Polen na de oorlog,
verrees de stad als een feniks uit haar as. En in de
vroege jaren vijftig was het mooie Marktplein en de
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

12
burcht al klaar. De Polen zijn tot heden de meesterrestaurateurs
en kampioenen van de renovatie in
Europa.
Om de Sovjetaanwezigheid te onderstrepen werd door
Stalin het “Paleis van Cultuur en Wetenschap” als
geschenk van de Sovjets, in de binnenstad neergepoot.
Vanaf de 30 ste verdieping heeft men een mooi uitzicht
op de stad met zijn brede lanen.
Maar in de groene omgeving, wat een weelde! :
Er is het Paleis Wilanow, gebouwd door Koning Jan
Sobieski, die voor Wenen de Turken versloeg in 1683 en
Lazienki, de zomerresidentie van de laatste Poolse
koning Stanislaw Poniatowski met zijn “Paleis op het
Water” en het monumentale beeld van Fréderic Chopin
tussen de rozen.
Chopin, Polens’ grootste zoon en held, wordt uitbundig
gevierd op straten en pleinen. De liefde voor Chopin
overstijgt dit van componist tot nationale held. Een
romantische pianocomponist pur sang die nochtans het
grootste deel van zijn leven in Frankrijk doorbracht.
Hij had een stormachtige verhouding met de Franse
schrijfster en feministe George Sand, stierf jong aan
tuberculose en is begraven op het Père Lachaise kerkhof
te Parijs; zijn hart huist in de barokke Heilige-Kruiskerk
in Warschau.
Als ik de ogen sluit en mijmer over Polen, dan hoor ik
nog het ritme van een mazurka of polka. Met Chopins
herkenbare en onsterfelijke pianotoets.
Roland Gijbels
Reisleider R.O.C.
Reizen naar Polen met R.O.C. Reisleiders vind je in de
brochures van Begonia Tours en VTB reizen.
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

13
Zondag 24 maart 2012 Een dagje Antwerpen:
Bezoek aan de Jains en het MAS, Box +7
“Leven en Dood”
o.l.v. Frank Van Iersel en Chris De Lauwer
Geen inschrijvingen meer mogelijk: Volzet
Zaterdag 12 mei 2012 Daguitstap naar Tongeren
Bezoek aan de Sagalassos –tentoonstelling
in het Gallo-Romeins Museum van Tongeren.
o.l.v. Reisleider Wim Vanhoorne
In mei kreeg het Gallo-Romeins museum in Tongeren de
titel “Europees Museum van het jaar”. Dat is zonder meer de
hoogst aangeschreven Europese prijs.
De jury roemde het archeologische museum “voor de
bijzonder fijne manier waarop het verschillende soorten
bezoekers weet te boeien voor de wereld van het verre
verleden, zonder belerend te zijn”.
De titel is een kwaliteitslabel en zal zeker van pas komen bij
het opzetten van internationale samenwerkingsverbanden
en het aanvragen van bruiklenen bij andere musea. Maar
daar hebben ze in Tongeren niet op gewacht. Na maanden
voorbereiding maakt het museum zich op voor de
allereerste overzichtstentoonstelling over Sagalassos. Het
voerde onderhandelingen met de Turkse overheid om een
groot aantal topstukken naar Tongeren te halen en
presenteert ze van 29 oktober 2011 tot 17 juni 2012 in een
monumentale setting.
Onze daguitstap begint met een bezoek aan het Wijnkasteel
van Genoels-Elderen in Riemst.
Onder leiding van een gespecialiseerde gids maken we een
wandeling door het kasteelpark met arboretum, rozentuin,
proeftuin met 20 druivenvariëteiten en de grootste
wijngaard van België. We bezoeken het oude koetshuis met
zijn moderne druivenpers, de stokerij en de wijnkelders. We
krijgen ook informatie over verleden, heden en toekomst
van het domein, de restauratiewerken en de bijzonder oude
bomen. Daarnaast ontdekt u de werkzaamheden in de
wijngaarden en de volledige vinificatie van druif aan de rank
tot wijn in het glas. Uiteraard gaan we ook enkele wijnen
proeven en een Druivenplukkerslunch zal de hongerige
magen spijzen.
Zaterdag 28 april 2012 Daguitstap Parijs:
Bezoek aan de tentoonstelling
“L’Inde des Grands Moghols”
o.l.v. Reisleidster Hedwige Smekens
De tentoonstelling werd afgelast
Om 14 uur gaat het richting Tongeren. We maken een kleine
stadswandeling en om 15.45 uur worden we in het Gallo-
Romeins museum verwacht voor een bezoek aan de
tentoonstelling van Sagalassos.
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

14
Sagalassos is een vervallen stad uit het zuidwesten van
Turkije, 120 km ten noorden van Antalya. In de Romeinse
tijd was Sagalassos een belangrijk regionaal centrum. In de
eerste eeuwen na Christus kwam de stad tot volle
ontwikkeling. Monumentale gebouwen, fonteinen en
beelden getuigen hiervan. Vanaf de zesde eeuw geraakte de
stad stilaan in verval door aardbevingen, pestepidemieën en
invasies. Uiteindelijk werd ze helemaal verlaten.
De afgelegen locatie hoog in de bergen, en een metersdikke
erosielaag beschermden de resten tegen plundering en
verval. Het resultaat is een uitzonderlijk goed bewaarde
archeologische site. Sinds het begin van de jaren ‘90 voert
het onderzoeksteam van KUL-hoogleraar Marc Waelkens er
baanbrekende, archeologische opgravingen uit.
Talrijke Vlamingen zijn al dan niet in groepsverband of vanuit
hun Turkse vakantiebestemming rond Antalya op daguitstap
geweest naar de prachtig gelegen site. Al meer dan twintig
jaar komen tijdens de jaarlijkse zomercampagnes prachtige
keizersbeelden tevoorschijn, krijgen de bovenste en de
onderste agora steeds meer hun aanschijn uit de (laat-)
antieke oudheid terug en leveren archeologen en andere
wetenschappers scripties, thesissen en doctoraten af. Al die
inspanningen leverden een indrukwekkende kennis op van
het landschap, de menselijke activiteiten, de handel en
wandel van de inwoners, de acculturatieprocessen en de
opgang en neergang van deze hoogst gelegen Romeinse
stad.
Zeker voor wie nog nooit in Sagalassos/Aglasun is geweest,
wordt een geleid bezoek o.l.v. Wim Vanhoorne een
openbaring. Beetje bij beetje wordt Sagalassos immers een
tweede Efese !.
R.O.C.-reisleider Wim Vanhoorne is niet alleen “Vriend van
Sagalassos” van het eerste uur, maar heeft zelf ettelijke
keren met VTB- en Davidsfondsgroepen de voortgang van de
werkzaamheden ter plekke gezien. Hij wandelt dan ook
graag met tekst en uitleg met u mee op deze prestigieuze,
maar helaas tijdelijke tentoonstelling. En als er nog tijd rest,
dan pikken we naast de vaste collectie nog een mooi stukje
Tongeren mee ook.
Zo neemt u deel:
Heenreis: Opstapplaatsen Gent – De Sterre (08.30 uur), Antwerpen Crowne Plaza (09.15 uur), Lummen Carpoolingpraking
(10.00 uur)
Deelname: 62,- € per persoon
Inbegrepen: Vervoer per luxueuze Autocar, reisleiding (Wim Vanhoorne); geleid museumbezoek, bezoek wijnkasteel,
wijnproeverij en Druivenplukkerslunch (broodmaaltijd)
Reservatie noodzakelijk vóór 01 mei 2012
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

15
Zaterdag 16 juni 2012: Daguitstap naar Maaseik
Tentoonstelling “De gouden eeuw van China” Schatten uit de Tang-
dynastie. De gouden eeuw van China in Maaseik
o.l.v. Reisleider Etienne Hauttekeete
Tijdens de rit van Antwerpen naar Maaseik geeft Etienne
Hauttekeete een inleiding over de geschiedenis en de cultuur
van de Tang dynastie.
De Tangdynastie (618-907) vormt een onbetwist hoogtepunt
in de geschiedenis van de Chinese cultuur. Vooral in de
vroege Tang, wanneer de hoofdstad Chang’an zich tot het
belangrijkste kosmopolitische centrum van Azië ontpopte,
gingen internationale handel en economische bloei gepaard
met een explosieve ontwikkeling van kunst en literatuur. De
zijderoute bracht het Chinese rijk in contact met
verschillende andere Aziatische culturen, volkeren en religies
die al snel hun stempel drukten op de Chinese
kunstproductie. Zelfs invloeden uit de mediterrane wereld
drongen tot in het Verre Oosten door en stimuleerden de
speciale voorkeur voor het exotische dat zo typisch werd
voor de Tang. Het dagelijkse leven van de Chinese elite
werd, letterlijk tot zelfs in het graf, gekleurd door rijkdom en
luxe, terwijl ook het boeddhisme en de religieuze kunst
uitzonderlijke hoogdagen beleefden.
Maaseik verwierf een duurzame reputatie bij het
cultuurminnende publiek door de prestigieuze
tentoonstelling “Het Terracotta leger van Xi’an” en brengt
hiervan nu een waardige opvolger onder de titel “De gouden
eeuw van China”. Deze tentoonstelling zal volledig aan de
cultuur van de Tangdynastie gewijd zijn, met zorgvuldig
geselecteerde stukken die zowel keramiek, boeddhistische
kunst, grafcultuur als andere aspecten van de veelzijdige
Tangperiode zal illustreren.
In de voormiddag brengen we een geleid bezoek aan deze
tentoonstelling. ( audiofoon )
Nadien genieten we van een uitgebreide Limburgse
koffietafel.
In de namiddag brengen maken we o.l.v. een stadsgids een
stadswandeling langs de voornaamste bezienswaardigheden
van Maaseik, waaronder de oudste apotheek van België.
Zo neemt u deel:
Heenreis: vertrek Gent De Sterre om 7.00 uur - Antwerpen Crowne Plaza om 7.45 uuur
Deelname: 58,- € per persoon
Inbegrepen: Vervoer per luxueuze Autocar, inleiding door Etienne Hauttekeete, geleid stadsbezoek, Limburgse koffietafel
Reservatie noodzakelijk vóór 15 mei 2012
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

16
Overzicht Culturele Activiteiten vzw R.O.C.
Datum Onderwerp Activiteit Reisleider
Zaterdag 24/03/2012
Zaterdag 28/04/2012
Zaterdag 12/05/2012
Zaterdag 16/06/2012
Een dagje Wilrijk-Antwerpen
met een bezoek aan de tempel
van de Jains en bezoek MAS
Daguitstap
Wilrijk &
Antwerpen
Geen inschrijvingen meer mogelijk Volzet
Daguitstap & bezoek aan de
tentoonstelling
Daguitstap Parijs
“L’Inde des Grands Moghols”
Tentoonstelling werd afgelast
Bezoek aan de Sagalassos –
tentoonstelling in het Gallo-
Romeins Museum
Daguitstap
Tongeren
Nu inschrijven Nog enkele plaatsen
Tentoonstelling “De gouden eeuw
van China” Schatten uit de Tangdynastie
Inschrijven tot 15 mei 2012
Daguitstap Maaseik
Frank Van Iersel,
ROC Reisleider en
Chris De Lauwer
Hedwige Smekens,
ROC reisleidster
Wim Vanhoorne,
ROC Reisleider
Etienne Hauttekeete
ROC Reisleider
De ogen van een reiziger vertellen: winnaars van de reportagewedstrijd
2 e prijs Gery Lannoo, 3 e prijs: François Maes, Marc Van den Eynde directeur VTB, Karel Peeters directeur R.O.C.
4 e prijs José Ongena, 5e prijs Lieve Delaere
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

17
Het R.O.C. vzw telt 328 leden, waarvan 296 actief ingeschakeld zijn in de reisleiding, ieder met zijn
kennis, ervaring en specialiteit. In de reeks “Een reisleider vertelt” worden een aantal uitzonderlijke
reisbestemmingen in de kijker gezet, in woord en beeld. U bent de gast van het R.O.C., telkens op
woensdag in het “Reisleiderscentrum” aan de Kortrijksesteenweg 733 in Gent, de werkplaats,
ontmoetingsruimte, bibliotheek en vergaderplaats van al onze reisleiders. Deelname in de kosten: 8 €.
Woensdag 14 maart 2012
RL Guido Boeken vertelt…
Kiev –Odessa
Oekraïne in woord en beeld
Wie is Guido Boeken?
Na 1991 verklaarden zich veertien republieken die
samen met Rusland het centrum van het
communistisch universum uitmaakten, onafhankelijk.
In Centraal Azië verschenen plotseling landen als
Kazakstan, Oezbekistan, Tadzjikistan, Kirgizië. In
Europa stonden opeens landen als Oekraïne en
Moldavië op de kaart.
Hoe verging het die landen nu ze min of meer in
vrijheid hun eigen koers kunnen bepalen ? Dit was
voor mij de reden om af en toe de koffers te pakken
en een of meerdere landen van deze voormalige
wereldmacht te bezoeken. Het leidde onder meer tot
de publicatie van het boek “Oekraïne”.
Zo neemt U deel: Datum: 14 maart 2012 Uur: 20u00
Plaats: R.O.C. Kortrijksesteenweg 733, 9000 Gent
Deelname: 8 euro (lezing + drankje).
Reservatie: tot één week voor de lezing
“Oekraïne” letterlijk vertaald, betekent het: ‘op de
rand’, grensland’.
De Oekraïne is de plaats van het Kiëvse Rus, dat door
de Vikings werd gesticht. De geschiedenis is de
Oekraïne nooit bepaald gunstig gezind geweest en
het noodlot heeft vaak ingegrepen waardoor het land
in een aantal eindeloze conflicten verwikkeld is
geweest. In de Oekraïne hebben tragedies
plaatsgevonden op een andere schaal dan in andere
landen, alsof rampen en onheil daar meer ruimte
hebben om zich in alle hoeken van het land te
verspreiden. Het land is vlak, vruchtbaar en oefende
in de loop van de geschiedenis een dodelijke
aantrekkings-kracht uit op indringers waardoor de
grenzen in de loop van de geschiedenis hertekend
werden met de grilligheid van een legpuzzel. Maar
ondanks al die moeilijkheden blijft Oekraïne een
fascinerend land. In Oekraïne staat iimmers de wieg
van de Russische geschiedenis. De illustere Russische
steppen, die het decor vormen van zoveel folklore en
literatuur, zijn in feite Oekraïense steppen, althans
binnen de context van Oost-Europa. Ook de
legendarische ruiter die over de steppen galoppeert,
de kozak, is historisch gezien een Oekraïner. Zoals
zovele andere Oost-Europeanen hebben Oekraïners
een talent voor historisch besef, al was het maar
omdat dit zolang het enige was wat ze hadden.
In een boeiende lezing vertelt Guido Boeken over zijn
geliefkoosde bestemming. De avond wordt afgesloten
met een nieuwe film: Kiev – Odessa. Bij valavond
schepen we in op de mv Vatuttin, om de 800
kilometer waterweg die ons scheidt tussen Kiev en
Odessa te bevaren.
Men zegt dat een rivier altijd op zijn best is in het
schemerlicht van de zonsop- of -ondergang. En dit is
hier ook zo. Terwijl de Vattutin langzaam en met
grommende geluiden koers zet naar het zuiden zien
we stukjes van de geschiedenis van Oekraïne
langzaam aan ons voorbijglijden. Als een
momentopname van een kort maar gewelddadig
avontuur. Het is alsof de stroom ons meetrekt langs
een reeks beelden, als de plaatjes in een filmstrip en
elk beeld voert ons verder terug in de geschiedenis.
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

18
Woensdag 18 april 2012
RL Annie Cabuy vertelt…
IJsland
Wie is Annie Cabuy?
Annie Cabuy Is als geografe reeds meer dan 30 jaar
VTB-reisleidster en telkens weer enthousiast wanneer
ze door IJsland trekt. Het ontstaan van de grote
diversiteit aan landschappen, de rijkdom aan fauna
en flora in dit uitzonderlijk geografisch land boeien
haar telkens opnieuw.
IJsland
De vulkaanuitbarstingen van de Eyjafjallajökull vorig
jaar en de Grímsvötn dit jaar hebben IJsland volop in
de belangstelling gebracht.
Deze vulkanen maken deel uit van de Midden-
Atlantische Rug die normaal op 2.000 à 3.000 m
onder het zeeoppervlak voorkomt. Zo’n 20 miljoen
jaar geleden dook IJsland daar voor het eerst uit de
zee op als vulkanisch eiland. De fumarolen, de
geisers, de warmwaterbronnen en modderbronnen
wijzen op de nog steeds hete ondergrond.
Zo neemt U deel: Datum: 18 april 2012
Uur: 20u00
Plaats: R.O.C. Kortrijksesteenweg 733, 9000 Gent
Deelname: 8 euro (lezing + drankje).
Reservatie: tot één week voor de lezing
Die vulkanische werking greep ook plaats onder de
ijskap die zo’n 12.000 jaar geleden bijna geheel
IJsland overdekte. De huidige gletsjers zijn daar een
overblijfsel van.
Nu heeft het land een mild klimaat dat door 4
factoren wordt bepaald: de warme Golfstroom, de
koude Oost-Groenlandstroom, de warme ZW-winden
en de koude N-winden. Door dit mild klimaat en het
actieve vulkanisme smelten de gletsjers en ontstaan
talrijke onbevaarbare rivieren met spectaculaire
watervallen en brede delta’s.
Slechts ¼ van IJsland heeft daardoor een plantendek
dat vooral bestaat uit grassen en mossen. De poolvos
is er het enige wilde zoogdier. Alle andere
zoogdieren, zoals de IJslandse pony en het schaap,
werden ingevoerd. Naast de zoogdieren en de
riviervissen zijn alle andere diersoorten op IJsland
gevleugeld: vogels en insecten.
Van de vele bossen blijft nog weinig over na de
ontbossing door de eerste inwoners. In de 8 ste eeuw
waren dit Ierse monniken, gevolgd door
Scandinaviërs en Schotten.
Vanaf de 14 de eeuw komt het land onder het Deense
gezag. Pas in 1944 wordt IJsland onafhankelijk met
Reykjavik als hoofdstad. De bevolking groeide van
35.000 inw. in de 17 de eeuw tot iets meer dan
300.000 inw. nu. Dit komt overeen met een gemiddelde
bevolkingsdichtheid van 3 inw/km². Het land is
lid van de VN, de OESO, de NAVO en de EVA.
Door uitbreiding van zijn territoriale wateren in de
20 ste eeuw ontstond er even een conflict met andere
kabeljauwvissende landen zoals het VK.
In 2008-2009 kwam het land ook in de media door
bankproblemen.
Nu werkt 71% van de bevolking in de dienstensector
(toerisme, administratie), 21% in de industrie (vis-,
wol- en vleesverwerking) en 6% in de landbouw /
visserij (schapenteelt)
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

19
Ontvangst van de eerste prijs voor de reportagewedstrijd
Mia Bogaert Adjunct Directeur R.O.C. met de winnaar van de 1 e prijs Willy Bolle
Sfeerbeelden van de Reishappening 2012
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

20
Colofon
V.u. en directie: Karel Peeters
Werkten mee aan dit nummer:
Mia Bogaert , Karel Peeters, Lutgarde De Schutter,
Etienne Hauttekeete, Guido Boeken, Anny Cabuy,
Guy Meus, Steven Temmerman, Frank Van Iersel,
Roland Gijbels, Wim Vanhoorne
Eindredactie: Karel Peeters & Lutgarde De Schutter
Administratie en secretariaat: Shana Brassinne
R.O.C. vzw Kortrijksesteenweg 731 – 9000 GENT
Tel. 09 / 243 41 00 - fax 09 / 243 41 09
e-mail: shana@rocvzw.be
K.B.O. nr 0451.094.243
Bankrekening: IBAN: BE39 4460 2458 7119
BIC: KREDBEBB
Voor alle activiteiten kan U inschrijven
* online www.rocvzw.be of
* per e-mail shana@rocvzw.be of
* telefonisch: 09 / 243 41 00
Reiswijzer Nr 48 Reis- en OpleidingsCentrum vzw