Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
28<br />
rubriek<strong>en</strong><br />
Dit is de vaste rubriek van Pim Corneluss<strong>en</strong>. Hij zal het deze keer hebb<strong>en</strong> over<br />
‘onbegrijpelijkheid’.<br />
De meeste m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat de<br />
postmoderne filosofie e<strong>en</strong> onbegrijpelijke<br />
filosofie inhoudt. Ook onder de<br />
filosofiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vindt die opvatting<br />
ingang. Vaak wordt er naar de hermetische<br />
stijl verwez<strong>en</strong>, de vele woorddraaiing<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> hun liefde voor de bezigheid om e<strong>en</strong><br />
tekst op zoveel mogelijk manier<strong>en</strong> uit te<br />
legg<strong>en</strong>. ‘Alles is tekst’ is e<strong>en</strong> van de leuzes<br />
van het postmodernisme die dan wordt<br />
aangehaald. Dat deze leuzes dan vaak<br />
uit hun context zijn gerukt <strong>en</strong> dat blijkt<br />
dat toch niet alles tekst is, wordt daarbij<br />
meestal ev<strong>en</strong> verget<strong>en</strong>, zoals bij alle<br />
aanhaling<strong>en</strong> van citat<strong>en</strong> de context ev<strong>en</strong><br />
buit<strong>en</strong> beschouwing wordt gelat<strong>en</strong>. Zoveel<br />
problem<strong>en</strong> heb ik daar niet mee. Meestal<br />
b<strong>en</strong> ik het echter wel met deze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
one<strong>en</strong>s. Ik vind de meerduidigheid van<br />
de lezing e<strong>en</strong> van de sterkste punt<strong>en</strong> die<br />
b<strong>en</strong>adrukt word<strong>en</strong> in de postmoderne<br />
filosofie. Zij biedt volg<strong>en</strong>s mij plaats aan<br />
de irrationaliteit <strong>en</strong> daarmee aan het<br />
lev<strong>en</strong>. Al kunn<strong>en</strong> de postmodern<strong>en</strong> soms<br />
wel erg overdrijv<strong>en</strong> in hun bewoording<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zinsconstructies, die de leesbaarheid<br />
van de tekst<strong>en</strong> niet t<strong>en</strong> goede komt.<br />
Zo heeft Jacques Derrida heeft ooit<br />
e<strong>en</strong> tekst geschrev<strong>en</strong> over gastvrijheid.<br />
Het heette dan ook toepasselijk ‘over<br />
gastvrijheid’. Hierin verhaalde de filosoof<br />
over de wett<strong>en</strong> van de gastvrijheid. Hij<br />
bered<strong>en</strong>eerde dat gastvrijheid nooit<br />
geheel gastvrij kan zijn. De categorische<br />
wet van de gastvrijheid kan nooit volledig<br />
word<strong>en</strong> vervuld, daar het mom<strong>en</strong>t van<br />
Pomo Pim<br />
vstn<br />
het afscheid deze al verbreekt. ‘Doe alsof<br />
je thuis b<strong>en</strong>t’ houdt zowel e<strong>en</strong> uitnodiging<br />
om thuis te zijn in, maar tegelijkertijd<br />
b<strong>en</strong>adrukt het dat je niet thuis b<strong>en</strong>t. Dit<br />
maakt volg<strong>en</strong>s Derrida de gastvrijheid tot<br />
e<strong>en</strong> paradoxaal f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast keert hij de verhouding tuss<strong>en</strong><br />
de heer des huizes <strong>en</strong> de gast totaal om.<br />
Bij de normale kijk op gastvrijheid zou<br />
m<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> dat de heer des huizes de<br />
gastheer is voor de gast. Derrida keert de<br />
relatie echter binn<strong>en</strong>ste buit<strong>en</strong>, waardoor<br />
de gast de gastheer wordt voor de heer<br />
des huizes. Zo argum<strong>en</strong>teert Derrida<br />
dat zodra de gast over de drempel van<br />
het huis is gegaan, de heer des huizes<br />
zijn autoriteit niet meer kan lat<strong>en</strong> do<strong>en</strong><br />
geld<strong>en</strong>. Hij is waarlijk e<strong>en</strong> gijzelaar<br />
geword<strong>en</strong> van de gast, e<strong>en</strong> gast in zijn<br />
eig<strong>en</strong> huis, waarbij de gast de di<strong>en</strong>st uit<br />
maakt. De gast maakt namelijk aanspraak<br />
op e<strong>en</strong> bed, op et<strong>en</strong>, op drink<strong>en</strong>, op<br />
vermaak. De gastheer staat in deze relatie<br />
t<strong>en</strong> di<strong>en</strong>ste van de gast, waardoor hij gast<br />
wordt van de gast. Derrida weet in zijn<br />
tekst vele voorbeeld<strong>en</strong> te gev<strong>en</strong> hiervan<br />
uit onder andere Antigone <strong>en</strong> Oedipus ter<br />
ondersteuning van deze gedachte.<br />
Maar dat ik de inhoud van Derrida’s<br />
red<strong>en</strong>ering kort kan weergev<strong>en</strong> komt<br />
ge<strong>en</strong>szins door Derrida zelf. Bij mijn<br />
eerste lezing van de tekst was deze<br />
totaal onbegrijpelijk. De gedacht<strong>en</strong> van<br />
Derrida schot<strong>en</strong> zoveel kant<strong>en</strong> op dat ik<br />
de weg in zijn red<strong>en</strong>ering niet kon volg<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast maakte hij verdacht veel