15.09.2013 Views

Download - Kring Moraal en Filosofie

Download - Kring Moraal en Filosofie

Download - Kring Moraal en Filosofie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

28<br />

rubriek<strong>en</strong><br />

Dit is de vaste rubriek van Pim Corneluss<strong>en</strong>. Hij zal het deze keer hebb<strong>en</strong> over<br />

‘onbegrijpelijkheid’.<br />

De meeste m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat de<br />

postmoderne filosofie e<strong>en</strong> onbegrijpelijke<br />

filosofie inhoudt. Ook onder de<br />

filosofiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vindt die opvatting<br />

ingang. Vaak wordt er naar de hermetische<br />

stijl verwez<strong>en</strong>, de vele woorddraaiing<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> hun liefde voor de bezigheid om e<strong>en</strong><br />

tekst op zoveel mogelijk manier<strong>en</strong> uit te<br />

legg<strong>en</strong>. ‘Alles is tekst’ is e<strong>en</strong> van de leuzes<br />

van het postmodernisme die dan wordt<br />

aangehaald. Dat deze leuzes dan vaak<br />

uit hun context zijn gerukt <strong>en</strong> dat blijkt<br />

dat toch niet alles tekst is, wordt daarbij<br />

meestal ev<strong>en</strong> verget<strong>en</strong>, zoals bij alle<br />

aanhaling<strong>en</strong> van citat<strong>en</strong> de context ev<strong>en</strong><br />

buit<strong>en</strong> beschouwing wordt gelat<strong>en</strong>. Zoveel<br />

problem<strong>en</strong> heb ik daar niet mee. Meestal<br />

b<strong>en</strong> ik het echter wel met deze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

one<strong>en</strong>s. Ik vind de meerduidigheid van<br />

de lezing e<strong>en</strong> van de sterkste punt<strong>en</strong> die<br />

b<strong>en</strong>adrukt word<strong>en</strong> in de postmoderne<br />

filosofie. Zij biedt volg<strong>en</strong>s mij plaats aan<br />

de irrationaliteit <strong>en</strong> daarmee aan het<br />

lev<strong>en</strong>. Al kunn<strong>en</strong> de postmodern<strong>en</strong> soms<br />

wel erg overdrijv<strong>en</strong> in hun bewoording<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> zinsconstructies, die de leesbaarheid<br />

van de tekst<strong>en</strong> niet t<strong>en</strong> goede komt.<br />

Zo heeft Jacques Derrida heeft ooit<br />

e<strong>en</strong> tekst geschrev<strong>en</strong> over gastvrijheid.<br />

Het heette dan ook toepasselijk ‘over<br />

gastvrijheid’. Hierin verhaalde de filosoof<br />

over de wett<strong>en</strong> van de gastvrijheid. Hij<br />

bered<strong>en</strong>eerde dat gastvrijheid nooit<br />

geheel gastvrij kan zijn. De categorische<br />

wet van de gastvrijheid kan nooit volledig<br />

word<strong>en</strong> vervuld, daar het mom<strong>en</strong>t van<br />

Pomo Pim<br />

vstn<br />

het afscheid deze al verbreekt. ‘Doe alsof<br />

je thuis b<strong>en</strong>t’ houdt zowel e<strong>en</strong> uitnodiging<br />

om thuis te zijn in, maar tegelijkertijd<br />

b<strong>en</strong>adrukt het dat je niet thuis b<strong>en</strong>t. Dit<br />

maakt volg<strong>en</strong>s Derrida de gastvrijheid tot<br />

e<strong>en</strong> paradoxaal f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong>.<br />

Daarnaast keert hij de verhouding tuss<strong>en</strong><br />

de heer des huizes <strong>en</strong> de gast totaal om.<br />

Bij de normale kijk op gastvrijheid zou<br />

m<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> dat de heer des huizes de<br />

gastheer is voor de gast. Derrida keert de<br />

relatie echter binn<strong>en</strong>ste buit<strong>en</strong>, waardoor<br />

de gast de gastheer wordt voor de heer<br />

des huizes. Zo argum<strong>en</strong>teert Derrida<br />

dat zodra de gast over de drempel van<br />

het huis is gegaan, de heer des huizes<br />

zijn autoriteit niet meer kan lat<strong>en</strong> do<strong>en</strong><br />

geld<strong>en</strong>. Hij is waarlijk e<strong>en</strong> gijzelaar<br />

geword<strong>en</strong> van de gast, e<strong>en</strong> gast in zijn<br />

eig<strong>en</strong> huis, waarbij de gast de di<strong>en</strong>st uit<br />

maakt. De gast maakt namelijk aanspraak<br />

op e<strong>en</strong> bed, op et<strong>en</strong>, op drink<strong>en</strong>, op<br />

vermaak. De gastheer staat in deze relatie<br />

t<strong>en</strong> di<strong>en</strong>ste van de gast, waardoor hij gast<br />

wordt van de gast. Derrida weet in zijn<br />

tekst vele voorbeeld<strong>en</strong> te gev<strong>en</strong> hiervan<br />

uit onder andere Antigone <strong>en</strong> Oedipus ter<br />

ondersteuning van deze gedachte.<br />

Maar dat ik de inhoud van Derrida’s<br />

red<strong>en</strong>ering kort kan weergev<strong>en</strong> komt<br />

ge<strong>en</strong>szins door Derrida zelf. Bij mijn<br />

eerste lezing van de tekst was deze<br />

totaal onbegrijpelijk. De gedacht<strong>en</strong> van<br />

Derrida schot<strong>en</strong> zoveel kant<strong>en</strong> op dat ik<br />

de weg in zijn red<strong>en</strong>ering niet kon volg<strong>en</strong>.<br />

Daarnaast maakte hij verdacht veel

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!