marleen sala, court Hotel utrecHt: - Hospitality Management

j a a r g a n g 1 9 - n r . 3 - j u n i 2 0 1 0 - w w w . h o s p i t a l i t y - m a n a g e m e n t . n l
marleen sala, court Hotel utrecHt:
‘inkooporganisaties? Ze hadden allemaal een haakje of oogje’
dit nummer: Hotelrestaurant: o mundo, van Hotel de Wereld • focus: toerisme •
internationaal Hotelvastgoed: gebeurt er nog Wat? • is de nederlandse Hotellerie
klaar voor ‘all inclusive’? • geld & economie • landenindex: Zuid-afrika • nederland als
congresdestinatie • externe communicatie

Het formaat
van
kwaliteitsgeluid
BOSE ®
U wilt dat uw hotelmerk staat voor een kwaliteits-
ervaring die gasten niet zullen vergeten. Zoals wij in de
audiowereld de naam Bose synoniem hebben gemaakt
voor kwaliteitsgeluid.
Met het BOSE ®
SoundDock ®
digital
{
music system kunt u voor uw
merk profiteren van de kracht
van ons merk.
Een BOSE ®
SoundDock ®
systeem
biedt gasten de mogelijkheid via
hun iPod eigen muziek af te spelen. Het slanke, elegante
SoundDock ®
systeem is makkelijk in elke kamer te plaatsen, en de
afstandsbediening is niet groter dan een kleine telefoon. Uw gasten
genieten van rijk, ruimtevullend geluid, terwijl een elektronische
Professional Systems Division – Complete Hotel Audio Oplossingen
Meer informatie en inspiratie? Vraag naar onze succesverhalen.
Bel +31 299-390139 of e-mail: infopro_nl@bose.com
Ware grootte
Het logo
dat uw hotel
versterkt
volumebegrenzer de rust van andere klanten garandeert.
Maar gemak en prestaties vormen slechts een deel van het verhaal.
Door kamers uit te rusten met een BOSE ®
SoundDock ®
systeem,
verwent u uw gasten met een luxe
die zij herkennen en waarderen.
Een door critici zeer goed
ontvangen product van een highend
merk dat velen al bezitten of
waar hun wens naar uitgaat. Het
prestige van het merk Bose draagt
bij aan de kwaliteitservaring en het imago van uw bedrijf.
Ontdek hoe makkelijk en effectief Bose u kan helpen uw
concurrentiekracht te vergroten. Praat eens met onze ‘Hospitality’
specialisten en maak gebruik van het logo dat uw merk versterkt.
| | |
geluidsoplossingen voor hotel bedrijven publieke ruimten in-room ontruimingssystemen

voorwoord
HOSPITALITY
M A N A G E M E N T
H E T V A K B L A D V O O R D E H O T E L L E R I E
ISSn: 1567-5084
Hospitality ManageMent
Bezoek/postadres:
Leijenseweg 111F
3721 BC Bilthoven
tel. (030) 251 22 70
fax (030) 251 22 80
info@uitgeverijps.nl
Uitgever
Paul Sprakel
paul.sprakel@uitgeverijps.nl
HoofdredacteUr
Jason van de Veltmaete
cHef redactie
Frank Lindner
frank.lindner@uitgeverijps.nl
BUreaUredactie
nienke Duimelaar
nienke.duimelaar@uigeverijps.nl
redactiestagiair
nienke van Haasteren
nienke.vanhaasteren@uitgeverijps.nl
aan deze Uitgave werkten Mee:
Sander allegro, Jochen van Dijk, marco van Bruggen, ewout g.
Hoogendoorn, Joris Prinssen, Hans van Spronsen, mark tamsma en
niels Wubs.
fotografie
marcel Reekers, Doetinchem (Hotelrestaurant)
Kim van Doorn Fotografie, Utrecht (Hotelformule)
art direction
Janneke Hoeben – Culinair Illustrator
vorMgeving
Buro Daan, markelo
voor aBonneMenten:
tel. (030) 251 22 70
abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. alle abonnementen
zijn jaarabonnementen en worden automatisch verlengd,
tenzij uiterlijk 2 maanden tevoren schriftelijk wordt opgezegd. De
abonnementsprijs bedraagt € 51,50 (ex. BtW). abonnementen
buitenland: € 70,- (ex. BtW). abonnementsprijs vanaf 01/01/2010.
copyrigHt
alle rechten voorbehouden. niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of
openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën,
opnamen, of op enig andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van de uitgever.
De informatie in deze uitgave is met zorg samengesteld. Redactie
en uitgever kunnen niet verantwoordelijk gehouden worden voor
onverhoopte fouten of onjuistheden, noch voor onvolledigheid van
de informatie. Zij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele
gevolgen. alle rechten van beelden en teksten – in welke vorm ook
– die ons worden toegestuurd met het doel te worden gepubliceerd
vervallen aan Uitgeverij PS: bv. Hospitality management is een uitgave
van Uitgeverij PS: bv.
oproep: Zou u wel eens met een locale politicus in discussie willen gaan? voelt u de behoefte om een gemeentelijke of provinciale instantie
aan te sporen of terug te fluiten? Wat dacht u hiervan: aan tafel met een rolmodel of voorbeeld, en hem of haar als klankbord gebruiken? Wij
ondersteunen u met een redacteur aan tafel, en het spreekt vanzelf dat er dan een artikel uit voortkomt. laat het ons weten middels een e-mail naar
de redactie. Wij nemen dan contact met u op om de mogelijkheden te bespreken. redactie@uitgeverijps.nl
04 • hospitality management • nR 3 - 2010
de achterpoort
j a s o n v a n d e v e l t m a e t e - H o o F D R e D a C t e U R
Heeft u nog wel tijd of zin om dit blad te lezen? Ik zou mij kunnen voorstellen... Met
het mediabombardement van de verkiezingen achter de rug; de mediabarrage van
de WK; het mediaspervuur van de Tour... Het zijn enerverende tijden. En ondertussen
is de Financiële Crisis vrijwel naadloos overgegaan in de Schuldencrisis, maar misschien
heeft u weinig of niets van doen met de aandelenmarkten, en gaat het u in
bedrijfsmatig opzicht alweer een stuk beter.
De vorige keer heb ik iets over de ‘social media’ gezegd, en het doet mij vreugd dat
onze columnisten dat onderwerp opgepikt hebben. Zou ik ‘trending’ geweest zijn?
Wist u trouwens dat Nederland op nummer 1 staat in de twitterwereld? Het past ongetwijfeld
bij onze volksaard: leerzame, dan wel stichtelijke boodschapjes verspreiden.
In ieder geval waren onze verkiezingsdebatten en onze verkiezingen wereldwijd
de ‘trending topics’.
Veel twitteraars denken nog steeds dat dit medium bedoeld is om vrienden en bekenden
op de hoogte te houden van de eigen handel en wandel, maar dat is onjuist. Twitterpagina’s
behoren ook geen chatpagina’s te zijn waarop nagenoeg elke tweet met
een @ begint. Besteed veel tijd en aandacht aan de ‘followinglijst’; dan wordt Twitter
een handige en bruikbare bron van nuttige informatie.
Marleen Sala van Court Hotel City Centre Utrecht is aan het onderzoeken hoe de sociale
media vervlochten kunnen worden met de externe communicatie. (Hotelformule)
En wát communiceer je dan? Dat duurzaamheid en authenticiteit hoog in het vaandel
van het hotel staan? Deze ‘trending topics’ zullen veel hotelgasten aanspreken,
maar ook tweets moeten waargemaakt worden, en dat is in deze tijd van krappe budgetten
niet eenvoudig. (Achter het Nieuws).
De crisis komt ook om de hoek kijken in het thema-artikel over hotelvastgoed. Bent
u al crisismoe? In het leger kwam het geregeld voor - in mijn tijd - dat we na een dodelijk
vermoeiende speedmars door de kazernepoort geleid werden, even stilhielden
voor het verlokkende kazernegebouw, om vervolgens via de achterpoort weer naar
een parcours van ellende gedreven te worden. Daar werd je een man van. Je hield
rekening met zulke pesterijen, maar toch...
Terug naar nu. De bankencrisis was nog maar net doorstaan toen de begrotingencrisis
zich aandiende. Inderdaad, stomvervelend en heel vermoeiend, maar het komt
vast goed. Teleurstellingen en beproevingen maken je sterker - als je ze overleeft.
Houd nog even vol.

12
25
30
Hotelrestaurant:
restaurant o Mundo
Hotel de Wereld - bekend vanwege ‘de
capitulatie’ - verdween kort na de Tweede
Wereldoorlog van de hotelleriekaart,
maar in 2004 werd het gebouw in oude
luister hersteld. Aan het 5 Mei Plein in
het dikwijls door oorlogen geteisterde
vestingstadje Wageningen staat nu
een stadsherberg; gedecoreerd met een
Michelinster.
focus: toerisMe
Nederland is de vakantiebestemming
voor zo’n 2,8 miljoen Nederlanders.
‘Sinds 2008 zien we een trendbreuk.
Mensen willen wel op vakantie, maar
dan liever minder ver,’ legt woordvoerder
Thérèse Ariaans van het Nederlands
Bureau voor Toerisme & Congressen
(NBTC) uit. ‘Nederlanders kiezen liever
voor Duitsland, of voor een vakantie aan
de Noordzeekust.’
HotelforMule:
court Hotel utrecHt
city centre
Naar Amerikaans voorbeeld is ook in Nederland
een ‘klaagcultuur’ ontstaan: bedrijven
moeten zich tegenwoordig zorgvuldig
wapenen tegen elk wissewasje in
het kader van juridische aansprakelijkheid.
Wij kennen het ‘Sue me!’ uit Amerikaanse
tv-series. Gelukkig heeft ‘See you
in Court!’ in Utrecht een veel plezieriger
betekenis.
inhoud
dit nummer
Hotelrestaurant
12 Restaurant O Mundo (Hotel de Wereld)
HotelforMule
30 Court Hotel Utrecht City Centre
coluMns
04 Voorwoord
09 Ewout G. Hoogendoorn
22 AF&BM: Duurzaamheid
23 Sander Allegro
49 Hans van Spronsen
econoMie
06 Hotel & Economie
07 Hospitality Monitor
25 Focus: toerisme
46 Geld & Economie
food & Beverage
22 F&B Opinie
tHeMa-artikelen
17 Conference
36 Hotelvastgoed
Mensen
07 De Overstap
44 Mensen
50 Personalia
en verder...
08 Achter het nieuws
10 Kort Nieuws
21 Kort Nieuws
28 Tijdloos
40 Sector Hotels
49 Agenda
49 Landenindex
hospitality management • nR 3 - 2010 • 05

hotel & economie
Hospitality Management houdt bij welke hotels van eigenaar, keten of hotelgroep veranderen.
in elke editie krijgt u een zo compleet mogelijk beeld voorgeschoteld van de
levendige hotelleriemarkt. een actueel overnameoverzicht vindt u in het dossier overnames
op hospitality-management.nl
branding
Best Western
Het Haaksbergse hotel Scholtenhagen heeft zich
aangesloten bij Best Western Nederland. Het hotel
is sinds 2008 eigendom van de Boenders Horeca
Groep, een familiebedrijf met regionaal vijf horecabedrijven.
Het hotel kreeg in 2009 de nieuwe
naam: Hotel Scholtenhagen.
Hampshire
Hotel Restaurant Vue des Montagnes en het nabijgelegen
Hotel Kasteel Geulzicht maken sinds
begin mei deel uit van Hampshire Hotels, Inns &
Classics. Door de aansluiting van de Limburgse hotels
staat de teller bij Hampshire op zestig hotels.
Vindt de fiscus meer dan u dat het economisch
beter gaat? Het antwoord ziet u vaak terug op uw
aanslag voor de onroerende zaak belasting. Is de
waarde dit jaar weer hoger dan vorig jaar? En dat
terwijl het economisch wat minder gaat, en de
hotels derhalve minder waard zijn geworden. Of
heeft de lokale overheid geld nodig, en misbruikt
zij de onroerende zaak belasting?
De grondslag voor de onroerende zaak belasting
is uiteraard de WOZ-waardering. Deze waardering
is vaak gebaseerd op zowel het vastgoed als
de exploitatie van een hotel. Hieruit komt voor
zowel de eigenaar als de gebruiker een bepaalde
waarde voort, waarover u vriendelijk wordt verzocht
belasting te betalen. Het tarief verschilt per
gemeente. De waarderingstechniek overigens
ook.
vraagtekens
Vaak wordt de belastingaanslag gewoon betaald,
maar soms kan het de moeite lonen om de waardering
eens tegen het licht te houden. Als de
waarde geïndexeerd is, en dus weer hoger dan
vorig jaar, kan dat alleen al een argument zijn
voor verlaging van de waarde. Het aantal hotels
in Nederland dat - zonder ingrijpende verbouwing
- het afgelopen jaar in waarde is gestegen,
is zeer gering of wellicht nihil.
06 • hospitality management • nR 3 - 2010
overnames
Park Plaza
Park Plaza Hotels heeft het grootste conferentie-
hotel in de regio Schiphol overgenomen. Het voor-
malige ‘Holiday Inn Amsterdam Schiphol’ biedt
342 kamers. De voornaamste USP’s van het hotel
zijn het brede scala aan vergader- en evenementzalen
en de ruim opgezette en gemakkelijk bereikbare
locatie.
en verder…
Hotelvastgoed
De deuren van het nieuwe hotel, restaurant en
ijssalon ‘Slapen + Eten by Toine’ in Tolkamer, van
meesterkok Toine Smulders, zijn eind april opengegaan.
Het hotelbedrijf is gevestigd in het voormalige
douanekantoor op de kade van het Gelderse
dorp, gelegen aan de Rijn.
Werkelijk overgewaardeerde Zaken
Verder is het altijd van belang om het waarderingsrapport
van de gemeente op te vragen en
kritisch te bekijken. Welke methodiek is gevolgd,
wat zijn de vergelijkingsnormen, welke basiswaarden
zijn gebruikt? Kloppen de uitgangspunten
van een eventueel gehanteerde ‘discounted
cashflow’ methode wel, en zijn deze posten niet
voor discussie vatbaar? Ook bij een huurwaarde
kapitalisatiemethodiek kunnen vraagtekens
worden gezet, vooral bij de gebruikte referentie
huurwaarden en de kapitalisatiefactoren.
vak apart
En dan nog een voorlopig laatste aandachtspunt:
in hoteltaxaties wordt vaak een totaalwaarde
gegeven, en niet zoals het bij de WOZ behoort te
zijn, een waarde van ‘slechts’ het vastgoed. Alleen
over die laatste waarde wordt u geacht te betalen.
Het waarderen van een hotel blijft toch een vak
apart.
Het is voor huurders van vastgoed ook van belang
om alert te zijn in de richting van de verhuurder;
deze zal veelal bij de fiscus dienen aan te kloppen.
Op dit vlak is het dan ook spijtig voor de gemeentelijke
inkomsten, maar ook die worden niet gevrijwaard
wanneer het iets minder gaat.
Verzorgd door InVast Hotels
10 miljard werd in neder-
land vorig jaar afgeboekt aan
niet betaalde rekeningen.
80 nieuwe b&b’s ontsproten
in drenthe, nadat sub-
sidies werden aangeboden
van 8.000 tot 30.000 euro.
86 procent van de mannen
drinkt ‘wel eens’ alcohol; bij
vrouwen is dit 74 procent.
1.500 hotelgasten moes-
ten worden geëvacueerd
na overstromingen bij het
opryland Hotel in nashville.
200.000 krioelende
wormen huizen in de kelder
van restaurant red feather
lounge in idaho. terwijl de
gasten zich de gerechten
laten smaken, maken wor-
men in de kelder compost
van de etensresten.
715 hotels, goed voor in
totaal 80.830 hotelkamers,
zullen in 2010 in de vs
openen. dat klinkt als veel?
Het is de helft minder dan
in 2009.
ciJfers
273 miljoen euro was de
omzet van nH Hoteles in
het eerste kwartaal van
2010; een stijging van 1,3
procent, vergeleken met
dezelfde periode in 2009.

Hospitality monitor - Juni 2010
Met warm gevoel
de zomer tegemoet
Met de zomer in aankomst geven ook de resultaten van de Nederlandse
hotels weer een warm gevoel. De bezettingsgraden zijn
zowel in april als in mei duidelijk gestegen ten opzichte van 2009.
Zelfs de gemiddelde kamerprijs lag in april iets hoger dan een jaar
eerder, maar in mei is deze weer gedaald. Desondanks kunnen de
hotels met hogere RevPAR’s dan vorig jaar de zomer tegemoet.
Hospitality Monitor is een product van Horwath HTL. Deelnemende
hotels ontvangen gedetailleerdere informatie van eigen
benchmarkselecties.
Bron: WWW.HosPItalItYMonItor.nl
80
75
70
65
60
55
50
45
40
115
110
105
100
95
90
85
80
75
70
65
60
55
50
45
40
35
30
MAART APRIL
Occ
Arr
MEI JUNI
MAART APRIL MEI JUNI
RevPAR
MAART APRIL MEI JUNI
Occ. 2010
Occ. 2009
Arr 2010
Arr 2009
RevPAR 2010
RevPAR 2009
de overstap
naam: Erik de Wit
was: General manager
Bilderberg Parkhotel in Rotterdam
nieuwe functie: General
manager The Manhattan
Hotel Rotterdam
gevraagd of gesolliciteerd:
Gevraagd
karaktereigenschappen:
‘Ik ben empatisch, dus goed
in staat om aan te voelen
wat mensen motiveert. Maar
daarnaast kan ik erg ongeduldig
zijn; dat leidt vaak tot
goede resultaten, maar het is niet altijd even prettig voor mijn
collega’s.’
grootste uitdaging nieuwe functie? ‘Als general manager ben
ik verantwoordelijk voor de positionering van dit nu zelfstandige
vijfsterrenhotel in Rotterdam, in Nederland en in de rest van de
wereld. Ik kijk hier erg naar uit.’
waarom weer een hotel in rotterdam? ‘Ik houd van de manier
waarop mensen in deze stad zaken doen. Men komt afspraken na,
beslist snel, creëert kansen en grijpt die ook. Daarnaast is Rotterdam
nog volop in ontwikkeling. Om daar middenin te zitten vind
ik gewoon geweldig.’
aanpak: ‘Ik loop altijd voorop, maar kan ook goed delegeren. Het
is meestal een combinatie van overleg en zelf dingen doen. Daarmee
laat ik mijn team beter presteren dan ze verwacht hadden.’
erg storend: ‘Onverschillig personeel en gebrek aan proactiviteit
in een hotel.’
Jongensdroom: ‘Hoteldirecteur worden. Werkelijk! Ik wilde niets
liever dan de horeca in, en ik denk dat ik ook nergens anders goed
in zou zijn. Ik haal dan ook absoluut veel voldoening uit het vak.’
Boek op het nachtkastje: Champagne compleet, van Gert Crum.
een goede manier om de accu op te laden? ‘Ik luister graag
naar muziek en ik golf. Maar het meest ontspannend is met
vrienden wat eten en drinken aan de keukentafel.’
over tien jaar wil ik: ‘Eigenaar zijn van een landgoedhotel. Het
maakt niet uit waar.’
hospitality management • nR 3 - 2010 • 07

achter het nieuws
Wie de rekening betaalt, bepaalt
de toenemende belangstelling voor gezonde, ecologische en authentieke
voedingswaren is onmiskenbaar. voor de association of food & Beverage Managers
(af&BM) was dit de belangrijkste reden om op maandag 7 juni dieper in te gaan
op duurzaamheid en authenticiteit.
Boerderij de Lindenhoff in Baambrugge was
bereid om de ongeveer tachtig deelnemers
aan de AF&BM-excursie te ontvangen. Ben
te Voortwis, boer en eigenaar van de natuurboerderij,
en Felix Wilbrink, culinair journalist
van de Telegraaf, hielden zeer informatieve
voordrachten.
omslagpunt
Ben te Voortwis: ‘Authenticiteit is iets wat in
vroeger tijden al bestond en nu nog is zoals
het is. Duurzaamheid is een woord dat we
met ons allen hebben bedacht. Ik spreek
liever over rentmeesterschap. We moeten
zorgzaam zijn voor de aarde en deze behouden
voor de toekomst.’
Meer dan twintig jaar geleden begon Te
Voortwis het boerenbedrijf als hobby. Nu
is De Lindenhoff niet meer weg te denken
als vooraanstaande leverancier aan de Nederlandse
horeca. ‘Gezond vlees en gezonde
Duurzaamheid is eerder een
must dan een hype
producten zijn bij ons het uitgangspunt. Wij
willen niet zo snel mogelijk vlees op een
karkas krijgen. Door de wederopbouw na
de Tweede Wereldoorlog – Nederland moest
zelfvoorzienend worden met betrekking tot
08 • hospitality management • nR 3 - 2010
t e K S t – F r a n K l i n d n e r
voedsel – en met de komst van kunstmest
is er een omslagpunt ontstaan, waardoor
de bio-industrie kon ontstaan. Toen wij met
het biologisch boeren begonnen, zei mijn
vrouw: “Dit is voor de toekomst, hier komen
we eigenlijk vandaan.” Je moet je verplaatsen
in je dieren. Die willen niet op beton liggen,
maar in een mengsel van stro en mest.’
geen constant aanbod
Het aanbod aan biologische producten kan
met het jaar en met het seizoen veranderen.
Hoe kan men een constante kwaliteit
en toevoer garanderen? ‘Dat kan niet. Maar
kijk naar het verschil in smaak tussen biologische
producten en producten uit de industrie.
Margarine is het hele jaar door van dezelfde
consistentie, biologische boter verandert van
kleur en smeuïgheid. Multinationals maken
voor iedereen universele smaken.’
Vaak wordt beweerd dat biologische en
duurzame ingrediënten duur zijn. Te Voortwis
reageert: ‘Ik vind dat mensen die alleen
maar in de supermarkt kopen, hun doktersrekeningen
en medicijnkosten bij de boodschappen
moeten optellen. Dan gaan we
daarna kijken welk boodschappenmandje
het duurst is.’
Betalen was het sleutelwoord deze middag.
Felix Wilbrink schetste een beeld waarin hij
stelde dat men in de supermarkt en in de
horeca eigenlijk nooit de volledige rekening
betaalt. ‘Wij willen goedkope sperziebonen.
Die worden voor ons verbouwd in Egypte.
Voor die teelt is veel irrigatiewater nodig.
Overal waar voor ons wordt geteeld ontstaat
woestijnvorming. Gevolg is dat de mensen
er wegtrekken en er immigratiestromen op
gang komen. Die mensen komen naar ons
toe, want bij ons is nog water.’
Ook al betalen we netjes de prijs voor de
boontjes, er blijft altijd een deel van de rekening
open staan. Volgens Wilbrink moet de
horeca een gastheer zijn die zijn rekeningen
betaalt. ‘Denk bij ieder goedkoop boontje:
Doe ik hier goed aan? Doe ik zo mee aan het
niet betalen van de rekeningen?’
De culinair journalist kwam deze middag ook
met een nieuw gedachtegoed voor de horeca:
‘Denk in cirkels. Verenig je met naburige collega-restaurateurs
en zoek één failliete teler uit
die je in opdracht voor jouw ‘cirkel’ laat telen.
Er kan ook een cirkel komen waarin alle hotelscholen
zijn verenigd. Ze treden dan naar
buiten met één visie, met één eisenpakket, in
plaats van iedere school voor zichzelf.’
onder de streep
Jeroen Robberegt (Grand Hotel Karel V),
Alain Alders (Landgoed Duin & Kruidberg),
Frank van der Zande (Restaurant Umoja),
Makkie Mulder (delicious/Lekker) en Paul
Fagel (Het Arsenaal) gingen onder leiding
van dagvoorzitter Richard Engelfriet met de

zaal in discussie over productiemethodes, leveranciers, en het communiceren
naar de gast.
‘Betalen’ bleek ook tijdens de discussie een belangrijk onderwerp te
zijn. In de horeca kijkt men aan het einde van iedere dag wat er onderaan
de streep overblijft. In de hotellerie en gastronomie spelen
drie zaken de verdere opkomst van duurzaamheid parten. Ten eerste
is er het beleid ten aanzien van duurzame producten. In de discussie
werd een voorbeeld aangehaald van een grote groep die een feest
wilde vieren, maar per se paling wilde eten. Laat je de omzet lopen,
omdat het beleid van het hotel is dat er omwille van het tegengaan
van uitsterven van de vissoort geen paling wordt geserveerd? Ten
tweede kampen veel horecabedrijven met teruglopende omzetten.
Paul Fagel: ‘Ik heb vorig jaar aanzienlijk minder omzet gedraaid; tel
daarbij op de stijgende loonkosten. De horeca gaat ook nog steeds
erg slordig met producten om; er is veel verlies.’ Hoe groter het aantal
couverts en hoe hoger de sterrenstatus van een restaurant, hoe
meer er aan productverlies is. Ten derde moet er wel een budget zijn
waarmee duurzame producten en ingrediënten ingekocht kunnen
worden. Vooral in de hotellerie, en dan specifiek bij de grote internationale
ketens, worden budgetten en marges van bovenaf opgelegd.
De aanwezigen zagen in dat - om duurzaam echt te laten slagen - de
top van het internationale hotel- en restaurantmanagement moet
worden overtuigd van de goede zaak.
te kostbaar
Betalen schijnt men tegenwoordig niet meer te kunnen bij de opleidingsinstanties.
Op veel opleidingsinstituten worden geen biologische
producten gebruikt, omdat er geen budget is. Hoe moet een
leerling-kok dan leren hoe groenten of een biologisch stuk vlees
kunnen worden verwerkt? Het belang van betere scholing is een
gewichtige voorwaarde voor het goed kunnen uitdragen van duurzaamheid.
De aanwezigen zijn het allemaal eens over de voorlichting
die we moeten geven aan de jongste generaties. Eens te meer
werd duidelijk: Wie de rekening betaalt, bepaalt.
adviezen van de panelleden
Jeroen robberegt: ‘Blijf bij jezelf; bekijk jezelf in de spiegel
en concludeer of je goed bezig bent.’
frank van der zande: ‘Wees je bewust van alles wat je doet.
Denk na, haal kennis in huis waarover je zelf niet beschikt.
Ga op onderzoek uit.’
alain alders: ‘Denk na over wat je eet, want je bent wat je
eet. Volg de seizoenen.’
Makkie Mulder: ‘We moeten allemaal “consuminderen” en
versimpelen, met behoud van goede smaken. We moeten
met volle overtuiging terug naar de basis.’
paul fagel: ‘Onderschat de rol van betekenis van de gast
niet. En let op transvetten. Wij koks bakken veel te heet en in
te veel vet. Maar dat is weer een heel andere discussie.’
skiën en
twitteren
column
e w o u t g . h o o g e n d o o r n
H o R W a t H H t L , C o n S U L t a n t S t o H o t e L ,
t o U R I S m a n D L e I S U R e
In 1978 ging ik voor het eerst skiën. Ik ging met mijn vriendin en haar
familie mee, die dat al jaren deden. Het leek me wel aardig en niet al
te lastig. Hoe moeilijk kan het zijn: skischoenen waren ook in die tijd
al lompe kunststof bakken waarin je voet, enkel en onderbeen in één
stand werden geblokkeerd, zodat je alleen nog een beetje naar links of
rechts kon hangen om van richting te veranderen. Eitje.
Maar zelden heb ik me zo ongelukkig gevoeld als tijdens die eerste
lessen met die 1,90m lange Pipo-flapvoeten. Ik deed niets anders
dan op mijn eigen ‘tenen’ staan en vallen. Zelfs autorijden dat ik
een paar jaar daarvoor had geleerd, had me niet zo gefrustreerd.
Ik heb zojuist een twitter-account aangemaakt. Ik vond dat nodig
omdat ik er toch een beetje prat op ging altijd met nieuwe trends
mee te gaan. Toen in de jaren tachtig de eerste personal computers
op tafel stonden, had ik er al een. Met floppy drives; geen harde
schijf. Op de ene floppy stond het programma (Wordperfect of
Lotus 123), op de andere de werkbestanden. Heel onhandig, maar
toch leuk en interessant om de ontwikkelingen te volgen.
Die affiniteit heb ik niet met Twitter. Dat doe ik omdat veel mensen
daar waarde aan zeggen te hechten en ik ontzettend benieuwd
ben waarom dat is. Voorlopig snap ik niets van dat zinloze gebazel
en roept het dezelfde frustraties op als destijds de ski-lessen. Mijn
vriendin en haar familie snapten niet wat er zo moeilijk was; indruk
maken lukte al helemaal niet meer.
In mijn eerste tweet ‘ever’ heb ik de hele wereld gemeld dat ik die ochtend
twee boterhammen met hagelslag heb gegeten. Als ik het goed
begrijp is dat namelijk het niveau waarop je moet communiceren:
het moet een beetje persoonlijk zijn, en mag niet meer dan 140 karakters
hebben. Een boodschap hoeft het niet echt te hebben.
Ik snap dus dat het voor politici het uitgelezen middel is, en dat een
lijsttrekkersdebat via Twitter gevoerd kan worden: het gaat nergens
over; iedereen kan zich er tegenaan bemoeien met nutteloze opmerkingen
van 140 karakters, en na een paar uur ‘debatteren’ moet je wel
concluderen dat het ‘leuk’ was en ‘bijzonder informatief’.
Ook leuk om te zien is dat de Nederlandse hoteliers ‘fanatieke’
tweeters zijn: Fletcher heeft bijvoorbeeld in zijn eerste (en laatste)
tweet van april 2009 aangekondigd dat die iedere week zal worden
‘geupdate’. Amrath Frans Hals heeft begin 2010 een account
aangemaakt (en er verder niets mee gedaan). Volgens mij zijn de
Nederlandse hotels hun tijd dit keer ver vooruit en hebben ze de
hele Twitter-hype al lang en breed achter zich gelaten. Of niet? Ik
vermoed dat ik toch nog een tijdje de strijd zal aangaan. Skiën heb
ik tenslotte ook geleerd, en met mijn toenmalige vriendin ben ik
nog steeds gelukkig getrouwd. Je kunt me bereiken op @Ewout-
Hoogendoor. Tsja, die ‘n’ kon niet meer, dat hoort bij de snelheid
van het sociale medium.
hospitality management • nR 3 - 2010 • 09

Kort nieuws
brandveilige deurstop
Het open zetten van branddeuren kan catastrofale gevolgen hebben
tijdens een brand. Maar soms moet die deur toch echt even
open. Daarom is er nu de Dorgard. Dit in vijf minuten te installeren
apparaat zorgt ervoor dat de deur openblijft wanneer nodig en automatisch
dicht gaat wanneer het brandalarm afgaat. Dorgard is in
het Verenigd Koninkrijk al een groot succes.
SaFetYContRoL B.V, (075) 612 21 64, WWW.DoRgaRD.nL
Grootse knoflook
De gehakte knoflook van Bresc is nu
ook verkrijgbaar in een pot van 1kg. De
jonge knoflook die hiervoor gebruikt
wordt, is lekker mild van smaak. De knoflook
wordt direct na de oogst verwerkt, ingemaakt
met weinig zout en citroenzuur
en ingelegd in zonnebloemolie. Het is geschikt
voor vele toepassingen in de keuken
en de eenvoudigste manier om een constante kwaliteit knoflook
op voorraad te hebben met maximale besparing op arbeid.
BReSC, (0183) 30 48 11, WWW.BReSC.nL
Hoteldeuren openen met gsm
HOTEK SECURITY & COMFORT SYSTEMS introduceert een nieuw,
robuust en geavanceerd kaartslot dat via de GSM de hoteldeuren
opent. Door middel van Near Field Communication technologie
kan met de GSM het Hotek 8000 kaartslot worden bediend. De
codering is versleuteld in een SMS bericht en wordt verstuurd op
de dag van inchecken via het reserveringssysteem of, door uw
hotelgast zelf geactiveerd, via het Check-in & Check out systeem.
Dit systeem werkt ook via de Philips RFID pas.
HoteK SeCURItY & ComFoRt SYStemS, (0165) 52 88 55, WWW.HoteK.nL
10 • hospitality management • nR 3 - 2010
videoconferentie oplossing
Om te besparen op milieu en reiskosten wordt steeds vaker gebruik
gemaakt van videoconferentie. Voor het creëren van de
ideale videoconferentie opstelling maakt u gewoon gebruik van
de PFA 9050 Dual display adapter en de flatscreen trolley PFT
2510 of flatscreen
vl o e r s t a n d a a r d
PFF 2410. Er kunnen
twee flatscreens
van 32” tot
52” aan de PFA
9050 worden bevestigd.
Door de
variabele breedteinstelling
is een
naadloze installatie
gegarandeerd.
VogeL’S PRoFeSSIonaL neDeRLanD,
(040) 264 74 11, WWW.VogeLS.Com
Beddenfabrikant mikt
op hotelmarkt
Vanaf 1 juli heeft beddenfabrikant Dico weer een verkoopkantoor
in Nederland. Het bedrijf gaat zich bezighouden met project-
en hotelinrichting. Door rechtstreekse benadering kunnen
hotels voordelig inkopen bij de fabrikant. Hotels kunnen ook
kiezen voor speciale opdrachten om zich met unieke modellen
te onderscheiden. De directie in de Benelux zal worden gevoerd
door Hans Vogels en John Vesters. Beide heren voeren al de directie
van Bed Box Holland.
DICo BeD, (0413) 25 99 99, WWW.DICoBeD.nL

hotelrestaurant
Monumenten zijn doorgaans doodse objecten. Menigmaal
roept een gebouw beelden op uit het verleden,
en soms spreekt een uitgehouwen beeltenis - in marmer
of graniet - werkelijk tot de verbeelding, maar de
meeste gedenktekens, zoals obelisken, naalden, zuilen
en bogen, zijn slechts vingerwijzingen naar het rijk
der vergetelheid. soms echter, staat een monument
volop in het dagelijks leven.
Modern concept
met een vleugje verleden
12 • hospitality management • nR 3 - 2010
t e K S t - j a s o n v a n d e v e l t m a e t e

Veel historici schamperen over oorlogsmonumenten in Nederland;
aan de Eerste Wereldoorlog deden we immers niet mee, en in de
Tweede was ons land een paradijs of Erholungsort voor de tweederangs
Duitse soldaten die hier gelegerd waren. De als beste verkozen
aflevering uit het tienjarig bestaan van de tv-reeks Andere Tijden
heeft dat nog eens ‘pijnlijk’ aan het licht gebracht.
Maar dat laat onverlet dat een enkeling wel degelijk echt verzet geboden
heeft. Ere wie eer toekomt. Ook dit jaar paradeerden zij in Wageningen
richting Hotel de Wereld; daar werd immers de capitulatie
getekend van het 25e Duitse Leger ten overstaan van de Canadese
generaal Foulkes.
In de hedendaagse schoolboeken wordt het woord ‘accommodatie’
gebruikt voor de houding van de Nederlandse bevolking ten tijde
van de Bezetting. Een mooi bruggetje naar een hotel, toch? Hotel de
Wereld verdween kort na de oorlog als verblijfsaccommodatie van
de hotelleriekaart, maar in 2004 werd het gebouw in oude luister
hersteld. Aan het 5 Mei Plein in het dikwijls door oorlogen geteisterde
vestingstadje Wageningen (stadsrechten sinds 1263; laatste
vestingwerk in 1827 afgebroken) staat nu een stadsherberg. Wél met
een Michelinster overigens (sinds 2009).
vrije hand
Het rijksmonument dat in 2004 door de horeca heroverd werd, was
tot 2002 een onderkomen voor hoogleraren en studenten van de
Landbouwuniversiteit. Omdat de kosten voor het onderhoud de pan
uitrezen en de inmiddels wereldberoemde universiteit een dorp op
zich geworden was (dus dit ‘loshangende element’ niet meer nodig
had), werd het plan opgevat om het verleden nieuw leven in te
blazen. Kortom, de Wageningse binnenstad moest zijn eertijds vermaarde
hotel terugkrijgen.
Hoewel reeds meerdere partijen hadden ingeschreven op de aanbesteding,
werd ook Addie Roelofsen benaderd; hij was destijds eigenaar
van restaurant ‘t Ambacht in Driel. ‘Onder mijn vaste gasten
bevonden zich mensen van de Landbouwuniversiteit,’ vertelt hij.
‘Zij wisten dat ik uit Wageningen kwam en verzochten mij om een
bedrijfsplan in te dienen. Dat plan werd vervolgens enthousiast ontvangen
en ik kreeg min of meer de vrije hand.’
Op zich was dat best bijzonder, want tussen de inschrijvers op de
aanbesteding zaten enkele grote ketens die De Wereld graag wilden
enkele ketens wilden het als
prestigeobject hebben
verwerven als een soort prestigeobject. Roelofsen: ‘De mensen van
de universiteit en de gemeente hadden een goed gevoel bij mijn verhaal.
Zij vonden het erg belangrijk dat de focus kwam te liggen op
kwaliteit en service.’
Roelofsen heeft een gedegen opleiding tot chef de cuisine gehad
(klassiek dus), en zijn restaurant in Driel behoorde tot de Top 50 van
het blad Lekker. Ook in O Mundo stond hij de eerste twee jaar zelf
in de keuken. ‘Maar dat was niet vol te houden,’ zegt hij. ‘Niet op de
goede manier. Dit is namelijk een “klein groot bedrijf”: het hotel heeft
weliswaar slechts veertien kamers, maar de f&b-omzet is aanzienlijk.
Dankzij veel media-aandacht kwam hier alles in een stroomversnelling
terecht. Al gauw werd een groot deel van mijn tijd en energie opgeslokt
door administratieve werkzaamheden, zoals het maken van offertes.
Maar in de keuken mag je niet telkens afgeleid worden door telefoon-
restaurant o mundo (hotel de wereld)
tjes; dat werkt niet. Vandaar dat ik een chef-kok heb aangenomen (Baltasar
Tieskens); iemand van wie ik wist dat ik heel goed met hem zou
kunnen samenwerken, want ik ben natuurlijk wel een keukenman, dus
qua keukenfilosofie moeten we op één lijn zitten.’
Een stadsherberg; zo wordt dit bedrijf aangeduid. Roelofsen: ‘We hadden
al zien aankomen dat de tijd van gouden bergen op zijn einde
liep. Mijn restaurant in Driel richtte zich vrijwel uitsluitend op het
topsegment, maar voor O Mundo hadden we een brede doelgroep
in gedachten. Het niveau waarop we nu zitten werd stapsgewijs bereikt;
daar is vijf jaar lang op een gedegen wijze naar toegewerkt.
Momenteel plukken we de vruchten van die inspanning: de Michelinster
heeft ons veel naamsbekendheid gegeven. En we hebben niet
(!) de prijzen omhoog gegooid; ook dat wordt gewaardeerd.’
Herkenbaar
Tijdens het interview leken de woorden van Roelofsen - met betrekking
tot een brede doelgroep - gelogenstraft te worden door de
glanzende en blinkende MG’s en andere fraaie cabrio’s op de parkeerplaats.
Passanten zouden zomaar de indruk kunnen krijgen dat
O Mundo mondain en duur is. De bestuurders van deze fraaie koetswerken
behoorden evenwel tot een oldtimer-club die het zonovergoten
terras van Hotel de Wereld als een niet te versmaden pleisterplaats
beschouwden.
‘Wanneer het restaurant vol zit, hebben we een leuk gemêleerd publiek,’
bezweert ons Roelofsen. ‘Dat willen we graag zo houden. Geen
gepoch met poen hier. Wij willen gasten verwelkomen die echt komen
genieten. Om voor bijna iedereen toegankelijk te blijven, werken
we met een vaste inkoop per gerecht. Veel koks rekenen van de
andere kant, zo van een gerecht mag 52,50 kosten, dus daar koop ik
op in. Wij calculeren gewoon met een vaste inslag voor het vijfgangenmenu;
inbegrepen het brood, de friandises, enzovoort.’
Menu’s staan voor 39,50 (lunchmenu) tot 75,- (zeven gerechten) op
de kaart. Een uitschieter naar boven is het ‘Menu Mundo XXL’ (zeven
gerechten) voor 125 euro, maar dat is inclusief aperitief, passende
wijnen en koffie/thee servies. De à la carte eter heeft in O Mundo
voldoende keuze: twaalf gerechten die als ‘half’ en als ‘normaal’ besteld
kunnen worden. Dungesneden kalfmuis met kingkrab, Granny
hospitality management • nR 3 - 2010 • 13

Smith, tonijncrème, Chorizo, tuinbonen en topinamboer voor 20,-
/26,-; gebraden zeeduivel in gerookt paprikapoeder, met geprakte
14 • hospitality management ‘Ratte’ aardappel met amandel en ‘Luques’ olijven, inktvisringetjes
en een Bouillabaisse jus voor 24,-/36,-; ossenhaas met gestoofde os-
• nR 3 - 2010
senstaart, knoflookaardappelen, antiboise van tomaat en dragon
en Bordelaise jus voor 26,-/38,-. Naast deze voor- tussen-, dan wel
hoofdgerechten, telt de kaart vier nagerechten.
Herkenbare producten; daar draait het om in O Mundo. ‘Geen fratsen
met gel of schuimpjes,’ benadrukt Roelofsen. Wij serveren een
heel mooi stuk vis of vlees, met daarbij veel groente. Mensen gaan
niet enkel uit eten voor de gezelligheid; zij willen ook een smakelijke en
voedzame maaltijd gebruiken. Wij maken uiteraard alles zelf, en al onze
sauzen worden ook nog eens door de chef persoonlijk gemaakt: het zijn
recepturen waar hij niet eens de sous-chef mee laat spelen.’
Veel gasten bestellen enkel een hoofdgerecht in dit restaurant-met-ster,
en dat komt ze beslist niet op gefronste wenkbrauwen te staan. Roelofsen:
‘Dat is geen enkel probleem voor ons. Wij serveren ook standaard
een lekkere aardappelgarnituur bij het gerecht, of een verse pasta, want
elke gast moet met een voldaan gevoel vertrekken. Omdat we ook een
hotel zijn, zorgen we bovendien voor voldoende diversiteit in de gerechten:
onze gasten hebben nu eenmaal internationale wensen.’
Boterhammen
Aan wensen met betrekking tot ‘biologisch & ecologisch’ kan wat
minder makkelijk gehoor gegeven worden. ‘Alleen als de kwaliteit van
zulke producten constant is en de aanvoer niet hapert,’ bekent Roelofsen.
‘Gezien het volume waarmee wij werken, is dat wel lastig...’
Het restaurant telt maximaal zeventig couverts; vaak zitten zo’n
veertig gasten aan de normale tafels, met ergens nog een groepje
14 • hospitality management • nR 3 - 2010
van tien tot twintig. De gastronomen onder hen hoeven niet te twijfelen
over de producten waarmee de kok het liefst werkt: de schilderijen
tonen fruits de mer. Het is niet zozeer dat chef-kok Baltasar
Tieskens een ‘signature dish’ heeft, maar mocht hij die richting uit
denken, dan zouden waarschijnlijk langoustines of/en coquilles in
dat gerecht de toon zetten. ‘Hij is heel creatief,’ beweert zijn baas,
‘dus in O Mundo proberen we juist van de producten die voor iedereen
herkenbaar zijn, iets bijzonders te maken. Dat is veel knapper
dan iets lekkers maken met kreeft, en zo kunnen we ook tegen rela-
geen gepoch met poen hier
tief lage prijzen blijven werken. Leveranciers? Voor de vis, het vlees
en het gevogelte hebben we aparte leveranciers; bijna al het andere
komt uit de groothandel. Waar mogelijk gaan we lokaal inkopen
doen. Voor de wijnen is onze sommelier verantwoordelijk; hij betrekt
ze van meerdere wijnhuizen.’
Buiten de kaart om heeft dit restaurant... boterhammen. Roelofsen:
‘We maken zelf brood en beleggen dit met ingrediënten van Restaurant
O Mundo. Op ons terras kan men de beste boterhammen van de
regio eten. Wij houden van eenvoud.’
Eenvoudig of niet, de keuken van O Mundo telt tien koks. Volgens
Roelofsen moeten er elke dag minstens zes man aanwezig zijn, wil
alles naar wens verlopen. Kwam voor hem en zijn team de Michelinster
als een verrassing? Hij beantwoordt die vraag een beetje omzichtig:
‘Hoe Michelin precies te werk gaat en wat de criteria zijn;
daar is geen vinger achter te krijgen... Maar we hadden al wel het
vermoeden dat we tot in het blikveld van Michelin doorgedrongen

waren. In restaurant O Mundo leveren we namelijk een hoge kwaliteit
voor een heel redelijke prijs, en Michelin is de laatste jaren juist
gecharmeerd van dat prijsaspect.’
De recensieteams van de Rode Gids houden inderdaad in toenemende
mate rekening met de restaurantgasten die een gemiddeld
of modaal bestedingspatroon hebben. Teneinde ook deze mensen te
accommoderen, neemt Michelin graag restaurants in de gids op die
een aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding nastreven.
geallieerden, alliance...
Zowel Roelofsen als Tieskens (Cordial, La Rive, Vossius) zijn klassiek
opgeleid. Als leermeester en rolmodel voor de nu dertigjarige Tieskens
moge Robert Kranenborg dienen. ‘Die man kookte destijds al
vernieuwend,’ aldus Roelofsen. Zelf moet hij er nog een beetje aan
wennen dat hij hier niet de cuisinier, maar de hotelier is. Zijn betrokkenheid
bij het reilen en zeilen in de keuken is waarschijnlijk
niet af te leren, ook al voelt hij zich soms als de spreekwoordelijke
stuurman aan de wal. ‘Tieskens is gelukkig een heel goede vakman,’
zegt hij. ‘De koks die gewoon erg lekker kunnen koken moet je tegenwoordig
met een lampje zoeken. Veel jongelingen missen de basis.’
Zijn bedrijf omschrijft Roelofsen als een restaurant waar kamers bij
zitten. Het restaurant wordt dan ook apart in de markt gezet. Van
maandag tot en met donderdag melden zich in De Wereld vooral
mensen die enkel een plek nodig hebben om te overnachten, maar
de weekeinden staan in het teken van arrangementen waarin het
restaurant de hoofdrol speelt. Op dit culinaire niveau hoeft Roelofsen
in Wageningen en omstreken geen concurrentie te duchten. In
Zonde
van de
tijd!
Channel Management
direct vanaf de PMS
Tel. 076 - 530 53 59
www.rezexchange.com
restaurant o mundo (hotel de wereld)
Bennekom bevindt zich ‘t Koetshuis (met ster), maar dat gerenommeerde
restaurant ligt verscholen in het bos en is derhalve toch iets
heel anders dan de stadsherberg in hartje Wageningen, temidden
van de ‘food valley’ (met talloze bedrijven die zich richten op agrifood
en life sciences).
En dan heb je nog dat USP... De gasten die vanwege het brokje geschiedenis
een verblijf in De Wereld boeken, zijn nog niet uitgestorven.
Roelofsen: ‘Er valt hier iets te vertellen; dat vinden veel mensen
geweldig. Defensie blijft tot 2013 sponsor van de herdenkingsparade,
en in onze lounge kan men wat memorabilia bekijken.’
In een hotelbedrijf waar de verhouding logies staat tot f&b ongeveer
30/70 is, moet de bediening nóg alerter zijn dan in een ‘door-
dat is veel knapper dan iets
lekkers maken met kreeft
snee’ hotel. Vakmensen dus, maar Roelofsen vindt het belangrijk dat
zij zichzelf kunnen zijn. ‘Ik wil hier geen stijve bedoening. Gastvrij
met warmte, waarbij hoort dat de gasten “afgetast” worden en vervolgens
service op maat krijgen.’
Hotel de Wereld is aangesloten bij Quality Lodgings. Restaurant O
Mundo moet nog ‘ingebed’ worden. Roelofsen: ‘Wij proberen ons in
de kijker te spelen bij de Alliance Gastronomique; daar willen we erg
graag bijhoren. Dit jaar hebben we al driemaal een ballotage gehad.
Mocht het lukken, dan zijn we binnen die organisatie een van de
weinige restaurants die ook een hotelfunctie hebben.’
Heeft u ook zoveel tijd nodig voor het
bijwerken van al die verkoopkanalen?
Heeft u ook zoveel tijd nodig voor het
invoeren van reserveringen die u per
e-mail of fax ontvangt?
RezExchange kan helpen!
hospitality management • nR 3 - 2010 • 15

Kent u ons nog niet ?
Invast Hotels adviseert en bemiddelt op professionele bij ontwikkeling, aankoop,
verkoop en contractvorming voor vastgoedondernemingen en hotelexploitanten
in Nederland. Onze activiteiten zijn:
Aan- en verkoop hotel vastgoed
Aan- en verkoop hotel exploitaties
Aan- en verhuur hotels
Advies exploitatiecontracten
Waarderingen (WOZ)
Mocht u ons nog niet kennen nodigen wij u uit om met ons nader kennis te maken.
Waarom …? Wij zijn van mening dat een persoonlijke kennismaking een goede start
is voor een samenwerking. Ook al heeft u nu nog geen concrete plannen.
Drs Bastiaan Driessen MRE of Carla Kempen BBA staan u graag te woord op 070-3385833.
Statenlaan 59
Postbus 17179
2502 CD Den Haag
Telefoon (070) 338 58 33
info@invasthotels.com
www.invasthotels.com

volop ontWikkeling in congressenland
Buitenlanders bezoeken ons land niet alleen voor een stedentrip of vakantie, maar ook voor
zakelijke doeleinden. nederland voldoet aan de criteria om een goede gastheer te kunnen
zijn voor een congres of een meeting. om die reden staat nederland in de top 15 van de
wereldcongresranglijst van de international congress and convention association (icca).
De meetings & conventions markt is goed
voor de Nederlandse economie. Ter illustratie:
een internationaal congres in Nederland
dat 200 buitenlandse bezoekers trekt, levert
de Nederlandse economie ruim 125.000
euro op. ICCA en de Union of International
Associations (UIA) verzamelen jaarlijks de
gegevens over de Nederlandse en internationale
zakenreismarkt. Daarnaast verzamelt
het Nederlands Bureau voor Toerisme en
Congressen (NBTC) ook ieder jaar haar eigen
congresstatistieken. Elk jaar inventariseert
ICCA de internationale associatiecongressen,
welke wereldwijd plaatsvinden. Nederland
heeft in 2009 haar tiende plaats op de
ranglijst van internationale congresdestinaties
weten vast te houden, maar moet deze
positie wel delen met Oostenrijk. In 2009
noteerde ICCA 236 meetings en congressen
voor Nederland. In 2008 waren dit er 227;
wat een stijging betekent van vier procent.
verschuiving
De landen in de Top 15 lijst van ICCA zijn nagenoeg
dezelfde gebleven. De VS en Duitsland
zijn sinds 2004 onveranderd de nummer
één en twee op de lijst. Alleen de landen
op plaats 14 en 15 van de ranglijst hebben hun
plaats moeten afstaan aan landen die nieuw
zijn opgenomen (Zweden op een veertiende
plek en Zuid-Korea op de vijftiende plek). Vooral
door de opkomst van de zogenaamde BRIC-
t e K S t – n i e n K e d u i m e l a a r e n n i e n K e v a n h a a s t e r e n
landen (Brazilië, Rusland, India en China) zien
we een verschuiving plaatsvinden. Nederland
is in vier jaar tijd niet veel van positie veranderd,
maar China staat nu als negende op de lijst
genoteerd, terwijl het in 2006 nog op de veertiende
plek stond. Een van de motieven hiervoor
is, dat Azië goedkoper en daardoor aantrekkelijk
is als conferentieland. Daarbij komt dat in Aziatische
landen veel technische ontwikkelingen
plaatsvinden. Niet voor niets wordt dit jaar de
wereldtentoonstelling in China gehouden.
sportieve doelstellingen
Nederland blijft qua ontwikkelingen ook
niet stil staan. Zo is het NBTC dit jaar een
samenwerkingsverband aangegaan met
NOC*NSF om het aantal sportevenementen
en sportgerelateerde congressen in
Nederland te vergroten. Zo namen vijf Nederlandse
steden, onder leiding van het NBTC
en NOC*NSF, in de eerste week van mei 2010
deel aan de internationale sportbijeenkomst
SportAccord in Dubai. Voor het eerst presenteerden
de steden (waaronder Den Haag en
Eindhoven) zich hier gezamenlijk aan internationale
sportfederaties en bestuurders, met
als doel het naar Nederland krijgen van de
meer grootschalige sportevenementen. Omdat
in Nederland talloze stichtingen en verenigingen
actief zijn, wordt er veel georganiseerd.
De meeste evenementen in Nederland
vinden hun oorsprong in de wetenschap of
conFerence
zijn branchegerelateerd. Met name op het gebied
van water, voedsel, de bloemenindustrie
en chemie doet Nederland het internationaal
goed. De creatieve industrie, zoals gaming en
fashion, is een nieuw focusgebied.
goede locatie
Waarom is Nederland populair als congresdestinatie?
Vooral omdat de Nederlanders
veel talen spreken, ons land mooie locaties
heeft en de infrastructuur hier goed is.
Waarschijnlijk speelt ook mee dat Nederland
een stabiel politiek-economisch klimaat
heeft. Onze bereikbaarheid wordt ook
geprezen; wij beschikken over prima luchten
spoorwegverbindingen, terwijl ons wegennet
goed onderhouden is.
In de ranglijst van congressteden staat Amsterdam
op een zevende plek. Maar er zijn
ook andere locaties in Nederland zeer populair
bij de buitenlandse evenementenbezoekers:
Groningen vindt men vaak interessant,
vanwege de relatie met aardgas,
en hoewel Nederlanders Maastricht ‘een
heel eind weg’ vinden, draait de gemiddelde
Amerikaan zijn hand niet om voor een reis
van ruim twee uur vanaf Schiphol. Andere
gewilde congreslocaties in Nederland zijn:
Noordwijk aan Zee, Den Haag, Maastricht
en Rotterdam. Welke locatie gekozen wordt,
hangt vaak af van de aard van het ‘event’.
Als het bijvoorbeeld over mensenrechten
hospitality management • nR 3 - 2010 • 17

thema
remco groenhuyzen
gaat, zul je dat het liefst in Den Haag (met het Vredespaleis en het
Internationaal Gerechtshof) organiseren. In het geval van een ‘corporate
event’, bijvoorbeeld bedoeld om een nieuw product aan de
man te brengen, wordt gedacht aan een bestemming die boardmeetings,
teambuildingsessies, overnachtingen en presentaties tegelijk
aankan. Dan is het imago van een stad weer iets minder belangrijk.
Korte en lange besluiten
In het raamwerk van ‘internationaal congres- en vergaderland’,
deelt het NBTC het aantal buitenlandse zakengasten
dat Nederland bezoekt in twee markten op:
• ‘Holland Let’s Meet’ omvat Nederland als ideale destina-
tie voor internationale bijeenkomsten met een zakelijk
doel (corporate meetings, product launches, trainingen
et cetera). Het initiatief hiervoor wordt genomen vanuit
het bedrijfsleven. Corporate bijeenkomsten hebben vaak
een commerciële achtergrond en worden gekenmerkt
door korte beslistermijnen. Deze markt omvat 12% van alle
zakenreizigers.
• De internationale congresmarkt (wetenschappelijke
of non-corporate congressen en vaktentoonstellingen)
noemt het NBTC ‘Holland Be Inspired’. Deze markt wordt
gekenmerkt door lange beslistermijnen. Gericht op informatie
en kennisdeling- en overdracht. De werving van
congressen wordt gerealiseerd via het bevorderen van
kandidaatstellingen door Nederlandse verenigingen. Dit
deel behelst 3 % van alle zakenreizigers.
18 • hospitality management • nR 3 - 2010
nieuwe aanwinst
In Hospitality Management nummer vijf van 2005 werd al geconcludeerd
dat er een gebrek was aan ‘all in’ accommodaties. Toen waren de
locaties voor ruim 1.000 bezoekers op één hand te tellen. Aan dit probleem
is de afgelopen vijf jaar flink gewerkt. Het Novotel City Center
Amsterdam opende in mei dit jaar een volledig nieuw Convention Centre
(goed voor zo’n 1.000 personen). Midden in een zware crisis is 26
miljoen geïnvesteerd; een bijzondere keuze. Het Novotel (611 kamers)
voegt met de verbouwing en renovatie een van de grootste vergadercentra
aan de hoofdstad toe en zet zich op de kaart in conferentieland.
Directeur Remco Groenhuyzen: ‘Het afgelopen jaar kampten we met
een enorme afname van de vraag naar congreslocaties. Met de extra
ruimte van het Convention Centre willen we ons meer professionaliseren.
Bovendien hebben we nu een zeer flexibel aanbod voor
de markt, want we kunnen de grote zaal opsplitsen in zes kleinere
zalen. We hebben er bewust voor gekozen om een aparte ingang te
creëren voor het Convention Centre. De gasten hoeven niet te zoeken
en door het hele hotel te lopen, maar komen gelijk aan op de
plaats van bestemming.’
Medische wereld
Het Novotel kreeg veel aanvragen uit het buitenland van gasten
die een grote conferentie in het hotel wilde houden. Groenhuyzen:
‘Gasten gaan ervan uit dat je in zo’n groot hotel voldoende ruimte
hebt voor een conferentie. Helaas moesten we vaak nee verkopen
wegens te weinig zaalruimte. Deze gasten sliepen dan wel bij ons,
maar hielden het congres in de RAI, hier vlak bij. We liepen destijds
dus een groot deel van de inkomsten mis.’
Met de komst van het nieuwe Convention Centre kan het hotel nu
met gemak 450 deelnemers onderbrengen, die bij wijze van spreken
het gebouw niet uit hoeven bij een meerdaagse bijeenkomst. Gasten
kunnen nu confereren, eten en slapen onder één dak. ‘Op deze manier
houden we onze gasten binnen. De medische wereld, waaruit
we veel aanvragen krijgen, wordt nu ook beter bediend. Bovendien
zijn wij - anders dan Okura en Krasnapolsky - een vier- en geen vijfsterrenhotel.
Voor veel organisatoren, vooral medische bedrijven,
geldt dat tegenwoordig als een voordeel.’
Buitenlandse bezoekers
Van ruim 10 procent buitenlandse gasten die in 2008 in Nederland
verbleven, overnachtte ongeveer 31 procent met een zakelijk motief
in Nederland. In 2008 verbleven dus zo’n 3,1 miljoen buitenlandse
zakenreizigers in Nederland; dat blijkt uit een onderzoek van het
CBS (2008). Bijna tweederde van de buitenlandse zakelijke gasten
verbleef toentertijd één tot drie nachten in Nederland. Slechts 10
procent overnachtte acht nachten.
Buitenlandse zakenreizigers verblijven nagenoeg altijd in een hotel
(98 %) en kiezen vrijwel nooit voor een overnachting in een huisjescomplex,
camping of groepsaccommodatie. Vanuit Duitsland
komen de meeste zakenreizigers naar ons land (ruim 530.000). Het
Verenigd Koningrijk (bijna 525.000) staat op nummer 2. Duitsland
en het Verenigd Koningrijk worden gevolgd door de Verenigde Staten
(zo’n 360.00), België (bijna 235.000) en Spanje (180.000).
Een internationaal congres trekt over het algemeen ook veel bezoekers
uit Nederland zelf. Ook zij leveren meerwaarde op voor de Nederlandse
economie, al zal deze lager liggen dan de meerwaarde van
de buitenlandse bezoekers.

crisistijden
Nog meer dan de toeristische reismarkt heeft de zakelijke reismarkt
te leiden gehad onder de economische crisis. In 2008 nam het aantal
zakelijke overnachtingen (van buitenlanders en Nederlanders samen)
in de Nederlandse hotels met 6 procent af tot 15,7 miljoen. De
daling zette vorig jaar door. In de eerste vijf maanden van 2009, lag
het aantal overnachtingen met een zakelijke reden bijna 9 procent
lager dan in dezelfde periode een jaar eerder (CBS, 2009).
Ook de aswolk zorgde in april 2010 voor inkomstendaling, omdat
congressen vaak al langer van te voren zijn vastgelegd. Corporate
bijeenkomsten worden kort van te voren geboekt, maar in de huidige
tijd wordt er twee keer nagedacht of de bijeenkomst wel écht
noodzakelijk is en of het niet goedkoper kan. Ook bedrijven die nog
goed draaien, willen minder groot uitpakken dan normaal, omdat
al te luxueuze bijeenkomsten tegenwoordig slecht vallen bij het
grote publiek. De media kijken mee. Daardoor hebben zogenaamde
‘resort-bestemmingen’ het nog zwaarder gekregen dan andere meeting
destinaties. Er komen minder deelnemers dan voorheen op congressen
af en de sponsoring is moeilijker rond te krijgen.
Verreweg de meeste zakenreizigers blijken ons land in het voorjaar
(30%) of najaar (29%) te bezoeken. Meer dan de helft van de zakenreizigers
(53%) brengt een bezoek aan Nederland in een van deze
vier maanden: januari, juni, september of november.
Het gros van de buitenlandse zakenreizigers is te vinden in de vier
grote steden (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht). Globalisering,
het ontstaan van nieuwe handelsrelaties en toenemende
mobiliteit van doelgroepen, zullen leiden tot meer interessante ontwikkelingen
in de internationale congres- en vergadermarkt.
de toekomst
Het aantal internationale congressen dat wereldwijd georganiseerd
wordt, zal voorlopig door blijven groeien, omdat naast de van oudsher
grote en brede congressen, regionale en meer gespecialiseerde
congressen in de agenda gezet worden. En waar een terugtredende
(nationale) overheid ruimte achterlaat, is plaats voor verenigingen
die voor hun ledenbelangen opkomen.
De opkomst van de nieuwe media en de digitalisering van congressen
zorgen ook voor veranderingen in de ‘meetingindustrie’. Online
sociale netwerken worden veel vaker ingeschakeld voor vakspeci-
fieke informatie. De informatie die op een congres verstrekt wordt,
blijkt niet langer de reden te zijn om ernaartoe te gaan. Internet
biedt voldoende informatie.
Desalniettemin kan internet ook als succesvol hulpmiddel gebruikt
worden bij congressen. Als gevolg van de IJslandse natuurramp in
april, bijvoorbeeld, signaleerde ICCA nieuwe ontwikkelingen: er ontstonden
videoconferenties en grote evenementen veranderden in
‘hybrid meetings’ waar sprekers via het digitale medium de bezoekers
op locatie toe spraken.
De meetingindustrie heeft alle mogelijkheden om zich aan het veranderende
congresklimaat aan te passen en zich te ontwikkelen,
zolang men de mogelijkheden maar gebruikt en blijft inzien dat de
industrie kan blijven groeien.
Bronnen: nBtc, qM Maart 2010, lagrouPe, Icca.
tips & tricKs
conFerence
• Mensen komen niet langer alleen voor de inhoud naar congressen.
Activiteiten buiten de deur zijn een welkome afleiding.
Bied dus ook activiteiten buiten de deur aan. Zeker
historische (zoals eten in de Ridderzaal) zijn in trek.
• Zet meer in op ‘alles onder één dak’ accommodaties en zorg
voor een langere beschikbaarheid.
• Nederland heeft nog steeds te kampen met een relatieve
onbekendheid van congres- en vergaderbestemmingen
buiten Amsterdam. Een samenwerkingsverband met een
(internationaal) congresbureau kan ervoor zorgen dat ook
uw locatie beter op de kaart komt te staan.
• De concurrentie binnen Europa is groot. Een goede prijs/
kwaliteit verhouding loont.
• Investeer in snelle internetverbindingen; veel conferenties
gaan digitaal of maken gebruik van ‘social media’.
• Congresbestemmingen dicht bij huis zijn meer in trek dan
verre bestemmingen. Focus op de congreswensen van
buurlanden.
hospitality management • nR 3 - 2010 • 19

Effi ffi ciënt ië t serveren s van margarines i en
halvarine
halvarines in portieverpakkingen: en:
•
•
•
•
mis niets van de ontwikkelingen en
achtergronden in de hotellerie!
neem een abonnement op
j a a r g a n g 1 9 - n r . 3 - j u n i 2 0 1 0 - w w w . h o s p i t a l i t y - m a n a g e m e n t . n l
dit nummer: Hotelrestaurant: o mundo, van Hotel de Wereld • focus: toerisme •
internationaal Hotelvastgoed: gebeurt er nog Wat? • is de nederlandse Hotellerie
klaar voor ‘all inclusive’? • geld & economie • landenindex: Zuid-afrika • nederland als
congresdestinatie • externe communicatie
een jaarabonnement (zes
nummers) kost 51,50 euro
per jaar (ex. btW).
voor abonnementen bel: (030) 251 22 70.
RIJK RIJ AAN SMAAK
PRECIES PRE OP MAAT
breed ass assortiment
verantwoorde verantwo vetzuursamenstelling
ook verkrijgbaar verkr in handige
deelverpakking deelverpa à 6 x 50 porties van 10g g
gemakkelijk gemakke te openen monoverpakking,
verpakkin hygiënisch in gebruik
marleen sala, court Hotel utrecHt:
‘inkooporganisaties? Ze hadden allemaal een haakje of oogje.’
deelverpakking 50x10g
www.bebo.eu

Nieuw wapen
handhaving rookverbod
Er is een nieuw wapen beschikbaar in de strijd tegen (mee)roken
in openbare ruimtes. Stopsigaretten introduceert de eerste
sigarettenmelder in Nederland. De melder detecteert binnen
een fractie van een seconde de vlam van een aansteker of de
daadwerkelijke tabaksrook. Overtreders worden door een stem
vriendelijk doch dringend verzocht de sigaret
te doven en meegedeeld dat het hotelpersoneel
is gewaarschuwd. De sigarettenmelders
hebben hun nut in Engeland
en de Verenigde staten al jaren
bewezen in onder meer hotels.
StoPSIgaRetten, (030) 879 89 24,
WWW.RooKVeRBoD.net
Maak kennis met de WINESAVERPRO
Een bekend probleem in de horeca is de verkoop van losse wijnen
per glas: de verkrijgbare systemen zijn vaak erg kostbaar;
daardoor is de wijnverkoop per glas voor veel horecazaken geen
optie. Met dit probleem in
het achterhoofd is wijnbedrijf
’t Wijnblad gaan speuren
naar een verantwoord
alternatief. Ontdekt werd de
WINESAVERPRO, een wijntapsysteem
dat simpel in de
bediening is én betaalbaar.
WIneSaVeRPRo BeneLUX,
(010) 511 15 85,
WWW.WIneSaVeRPRo.nL
pickwick duurzaam gecertificeerd
De Pickwick English Tea Blend is sinds kort UTZ CERTIFIED® . Met
behoud van prijs en kwaliteitscondities presenteert de theemaker
UTZ CERTIFIED® 100 x 2 gram Pickwick English Tea Blend en
de Pickwick English Tea Blend kubus. De producten zijn te herkennen
aan het UTZ CERTIFIED® logo op de verpakking en envelop.
Pickwick kan dit
jaar maar liefst 2.000
ton duurzaam gecertificeerde
thee inkopen, een
derde van alle thee die
jaarlijks wordt ingekocht
voor de Europese markt.
DoUWe egBeRtS CoFFee
SYStemS, (030) 297 70 00,
WWW.PICKWICK.nL
innovaties op
afwasgebied
RHIMA introduceert drie innovaties voor
professioneel afwassen. 1. Voorwasmachine:
vervangt de voorspoeldouche en gebruikt
afvoerwater van de doorschuifmachine.
2. Wasemcondensunit
met energieterugwinning:
het condenswater
loopt terug in de machine;
de warmte zorgt voor
voorverwarming van het
toevoerwater. 3. Warmtewisselaar
met energieterugwinning:
de warmte
van het afvoerwater wordt
overgedragen op het binnenkomende
koude water.
Dit is duurzaam investeren
en kosten besparen!
RHIma neDeRLanD BV,
(035) 609 81 81,
WWW.RHIma.Com
Kort nieuws
Frisse frizzante cocktail
Wenneker Distilleries introduceert een tweetal cocktailvariaties
onder de naam Romeo Bellini. De Romeo Bellini Bianco is een
klassieke cocktail gemaakt
van Italiaanse frizzante en
perziksap. De Romeo Bellini
Rosso is een mix van frizzante
en framboos. De cocktails
zijn gebotteld in een
0,75 literfles met schroefdop
en capsule en bevatten
6,9% alcohol. Deze frisse
zomercocktails mogen beslist
niet ontbreken op uw
terraskaart.
WenneKeR DIStILLeRIeS,
(0165) 53 78 50,
WWW.WenneKeR.nL
hospitality management • nR 3 - 2010 • 21

f&b opinie
de nederlandse Hotellerie is
klaar voor ‘all inclusive’.
Peter sonneveld, banquet service manager,
Hotels van oranje:
‘Dat klinkt heel aardig, maar ik geloof het niet. Wat zullen de
gevolgen zijn van “all inclusive”? De gast weet nagenoeg precies
wat hij kwijt is aan de vakantie, en hij zal er alles aan doen
om zijn geld eruit te halen. De kans is groot dat hij meer gaat
consumeren dan wij begroot hebben. Ook wordt het uitgeven
van geld buiten het hotel of resort niet gestimuleerd; daar zal de
plaatselijke middenstand niet gelukkig mee zijn.
‘Bovendien wordt het inventief omgaan met saleskwaliteiten
in het voortraject - maar ook tijdens het verblijf - beslist niet
gestimuleerd. En er kan alleen een all-in worden aangeboden
als het hotel of resort dusdanig is uitgerust, dat de gasten er zo’n
tien dagen zonder verveling kunnen doorbrengen. Een bedrijf
dat hiermee wil gaan werken, moet rekening houden met veel
investeringen.
‘Het enige voordeel zou kunnen zijn dat de kassahandelingen
veel minder worden en er minder getraind, dus goedkoper, personeel
nodig is. Maar of dat nou is wat we willen... De crisis gaat
ook weer voorbij, en kennis die verloren gaat kun je niet makkelijk
weer binnen halen.’
rené sloots, f&B-manager,
Bilderberg Hotel de Buunderkamp:
‘Ik kan mij niet vinden in deze stelling, omdat Bilderberg zich
onderscheidt in de markt door de verwachtingen van zowel de
zakelijke gasten als de privégasten te overtreffen. Dat bereiken
wij doordat we aan de wensen van onze gasten op maat invulling
geven. Ofwel: er is geen gast gelijk; iedere gast heeft zijn of
haar specifieke wensen en verwachtingen. Door op maat deze
persoonlijke invulling te geven, creëren wij een unieke ervaring
voor onze gasten. In mijn ogen kun je dit nimmer bereiken door
een standaard all Inclusive pakket aan te bieden.
22 • hospitality management • nR 3 - 2010
column
duurzaamheid
wordt
duur betaald
b e r s t s a n d e r s
B e S t U U R S L I D a F & B m
m e R C U R e H o t e L a m S t e R D a m a a n D e a m S t e L
Overal kom je het tegen: duurzaam en milieuvriendelijk ondernemen.
Omdat duurzaamheid veelomvattend is, kunnen we hier het
beste alleen het milieuaspect van duurzaamheid belichten. Maar
wat is duurzaamheid nu eigenlijk? Wanneer zijn wij als bedrijf
duurzaam bezig? En hoe eerlijk is het om jezelf duurzaam te noemen
en voor wie zijn we duurzaam?
Wat is nu eigenlijk duurzaam in een paar woorden?
Laten we niet net doen alsof het in het bedrijfsleven om die duurzamere
samenleving is begonnen. De reden achter veel keuzes is,
dat we kosten kunnen verlagen en dus een beter bedrijfsresultaat
kunnen behalen.
Tijdens de bouw van een hotel kan bijvoorbeeld veel geïnvesteerd
worden in de duurzaamheid van materialen, maar vooral ook in
het energiezuinig maken. Naast dat dit enorm veel milieuvoordeel
oplevert, is het mooi meegenomen dat de uitgaven aan energie
een stuk lager zijn.
Op het gebied van het product dat we leveren, is het echter anders:
duurzaamheid moet uit het hart komen. Je moet het willen
en er extra voor willen betalen. Duurzaamheid wordt vaak duur
betaald. Zitten onze gasten er eigenlijk wel op te wachten? Natuurlijk
willen zij graag een mooi en eerlijk product. Duurzaam
vlees smaakt bijna altijd beter. Kiezen voor duurzaam is dus ook
een kwestie van smaak. Zouden de minder duurzame producten
net zo goed zijn, dan is de keuze voor veel mensen al snel gemaakt.
Voor ons is die keuze vaak ook lastig. Waar begin je mee en waar
stopt het?
Doordat veel programma’s op tv aandacht besteden aan duurzaamheid,
om maar te zwijgen van de talloze internetsites, hebben
onze gasten hier ook een sterke mening over. Flessen water
zijn uit, water uit de kraan is in. Toch vind ik dit persoonlijk wel
heel erg eenzijdig en kort door de bocht. Natuurlijk is er niets mis
met ons eigen Nederlandse kraanwater, maar er zit wel degelijk
smaakverschil tussen water uit de Maas en een mooie fles bronwater.
Waarom vinden gasten het geen probleem om een goedkope
fles Chileense wijn te drinken, terwijl in Europa ruim voldoende
en minstens zo goede duurzame alternatieven voorhanden zijn.
Of zijn wij allen op deze aardbol enkel bij gelegenheid groen?

small is
beautiful!
a L L e g R o I n n - o V a t I o n S , a m S t e R D a m
a L L e g R o @ I n n - o V a t I o n S . C o m
column
‘Een plek waar ik mijn creativiteit kwijt kan; waar ik de ruimte
krijg om mijzelf te ontwikkelen en waar ik het gevoel heb zinnig
bezig te zijn.’ Dit zijn de belangrijkste wensen van hoger opgeleide
Nederlandse jongeren bij hun zoektocht naar een baan. (Onderzoek
Careerwise.nl)
Hoewel de hotellerie maar beperkt behoefte heeft aan hoog opgeleide
jongeren, is het toch handig om te weten wat de huidige
generatie arbeidsmarkttoetreders belangrijk vindt. En dat is best
zorgelijk, want in de meeste hotels is de ruimte voor creativiteit
beperkt tot het oplossen van schier eindeloze operationele uitdagingen,
en is de ontwikkelingsruimte in de praktijk aardig beperkt.
Ook is de zingeving waar de moderne jongere naar op zoek
is, niet altijd gedefinieerd.
In een maatschappij waarin het aantal jongeren afneemt en waar
jongeren met een dienstverlenende houding en opleiding zeer
gewild en schaars zijn, wordt het voor hotels steeds ingewikkelder
op de arbeidsmarkt. Verwacht mag worden dat met name de
ketenbedrijven het moeilijk zullen krijgen. Bij de meeste van hen
is de door de jongere zo gezochte vrijheid de laatste jaren sterk
geminimaliseerd en wordt het denkwerk voorbehouden aan de
hoofdkantoor executives die de rails uitleggen waarover de medewerkers
hun carrière mogen uitrollen.
Als gevolg van deze ver doorgevoerde centralisatie is het carrièreperspectief
steeds beperkter geworden en is echte groei binnen
het bedrijf eigenlijk alleen weggelegd voor de echte volhouders.
En daar schuilt nu juist een probleem: de jongere van nu denkt
helemaal niet in termen van jarenlange carrières bij één bedrijf.
(Niet eens binnen één sector.) Drie of vier jaar is lang genoeg in
hun visie. Daarna trekken ze vrolijk verder.
Het lijkt alsof deze ontwikkeling de kleinere, zelfstandige bedrijven
in de kaart speelt. Het MKB is bij uitstek geschikt om de gezochte
ruimte voor creativiteit en vrijheid te bieden en profileert
zich met haar grote aandacht voor maatschappelijk verantwoord
ondernemen ook steeds meer als bedrijf waar de jongere de gezochte
zingeving vindt. Ketenbedrijven doen er dan ook verstandig
aan om de brede centralisatie te heroverwegen en te beperken
tot die gedeelten waar écht schaalvoordeel behaald kan worden.
Zowel de gast als de werknemer vragen om veel meer ruimte, vrijheid
en maatwerk, en dat vraagt om meer vrijheid op vestigingniveau.
Hoewel de aandeelhouders er niet gelukkig mee zullen zijn,
lijkt het adagium voor de toekomst: small is beautiful!
hospitality management • nR 3 - 2010 • 23

meer nederlanders
bliJven dicHt biJ Huis
op vakantie gaan, dat wil iedereen. Maar als gevolg van de economische crisis en de
aswolken uit iJsland, is in de toerismesector veel veranderd. themavakanties, cultuurvakanties,
texel... de vakantieganger amuseert zich toch wel.
De afgelopen maanden hebben ons weer
eens geleerd dat in de wereld enorm veel
wordt gereisd, en dat zeer veel sectoren afhankelijk
zijn van de stromen toeristen en
zakelijke reizigers. Het is dan ook verontrustend
dat zoiets als een aswolk voor grote
verliezen kan zorgen.
Publiciteit
Het toerisme levert een belangrijke bijdrage
aan de Nederlandse economie: de totale
economische waarde is 36,9 miljard euro
(3,1% van het BBP) en daarnaast zorgt de
toeristische sector met bijna 400.000 banen
voor 4,3% van de werkgelegenheid. Uit
cijfers van het ContinuVakantieOnderzoek
blijkt dat vorig jaar in totaal zo’n 18 miljoen
vakanties door Nederlanders in eigen land
zijn doorgebracht. Ten opzichte van 2008
betekent dit een stijging van 500.000 vakanties
(3%).
De belangrijkste verklaring voor de groei
van het aantal binnenlandse vakanties
vormt de economische crisis; daardoor ble-
t e K S t - n i e n K e d u i m e l a a r , n i e n K e v a n h a a s t e r e n
ven veel Nederlanders dichterbij huis. Maar
ook het mooie voorjaar en het zomerweer
van afgelopen jaar en de extra publiciteit
voor Nederland als vakantieland hebben
aan de groei bijgedragen. De bestedingen
aan binnenlandse vakanties stegen met 100
miljoen euro naar in totaal 2,8 miljard euro
ten opzichte van 2008.
trend
De komende zomer blijven we ook liever
dicht bij huis. Vergeleken met vorig jaar is
de belangstelling voor een vakantie in eigen
land dit jaar wederom hoger, en wel met
zo’n 100.000 vakantieplannen; dat betekent
een stijging van 4%. Hiermee is Nederland
de vakantiebestemming voor zo’n 2,8 miljoen
Nederlanders. ‘Sinds 2008 merken we
een trendbreuk en neemt de belangstelling
voor vakantie in eigen land weer toe. Mensen
blijven wel op vakantie gaan, maar dan
liever minder ver’, legt woordvoerder Thérèse
Ariaans van het Nederlands Bureau voor
Toerisme & Congressen (NBTC) uit. ‘Vakan-
toerisme
tie blijft dus hoog op het prioriteitenlijstje
staan. Het eigen land, België en Duitsland
profiteren daarvan.’
Veel vakantiegangers die hun vliegreis de
mist in zagen gaan door de IJslandse aswolk,
kozen afgelopen meivakantie voor Texel.
VVV Texel signaleerde dit voorjaar een plotselinge
stijging van boekingen door mensen
waarvan de vliegvakantie was geannuleerd.
Uit cijfers blijkt dat in die periode een opvallend
hoog aantal boekingen naar het Waddeneiland
is gemaakt.
‘Wij kregen mensen aan de balie en aan de
telefoon die hun vliegreis naar Curaçao of
Ierland in het water hadden zien vallen en
dus maar kozen voor vakantie in eigen land’,
vertelt Daléa Polman, hoofd dienstverlening
van VVV Texel.
cultuur
‘Beleving’ staat centraal, tegenwoordig.
Reizigers willen erop uitgaan en kiezen
voor een camping- of fietsvakantie. Anno
2010 mag het allemaal wel wat chiquer:
hospitality management • nR 3 - 2010 • 25

Focus
toerisme anno 2010
een van de organisaties die het we-
reldwijde toerisme nauwlettend
in de gaten houdt, is de World tourism
organization van de verenigde naties
(unWto). deze organisatie brengt drie
keer per jaar een barometer uit met
daarin de stand van zaken op het gebied
van het mondiale toerisme. Zo’n
verslag geeft een kort overzicht en een
evaluatie van de huidige situatie. Hier
volgen de ‘hoogtepunten’ uit onder
meer het rapport van januari 2010 en
de update van april 2010.
terugblik
de afgelopen paar jaar heeft de
economische recessie wereldwijd
in elke denkbare sector voor veel
onrust gezorgd. ook in de internationale
reiswereld en de hotellerie. Zo
26 • hospitality management • nR 3 - 2010
wordt het verlies aan inkomsten door
het ingezakt toerisme wereldwijd
geschat op 30 miljard euro (van 641
miljard in 2008 naar 611 miljard
euro in 2009). de inkomsten kelderden
in april 2010 opnieuw, doch
kortstondig, vanwege annuleringen
van overnachtingen en zakelijke reizen
door de vulkanische aswolken.
in sommige gevallen zorgde de
verstoring van het vliegverkeer voor
extra werk en inkomsten, zoals bij
hotels op vliegvelden en bedrijven
die digitale diensten als webconferenties
aanbieden. uit cijfers van
het unWto blijkt dat de vulkaan
het mondiale toerisme toch niet al
te veel schade heeft berokkend: het
unWto schat de afname in het aantal
inkomende toeristen op minder
dan een half procent op jaarbasis in
europa en -0,3 procent wereldwijd.
stand van zaken
voor wat betreft het totaal aantal
inkomende toeristen gaat het
inmiddels, dankzij een goed laatste
kwartaal van 2009, weer wat beter.
vooral in en rondom azië, australië
(plus oceanië) en het midden-oosten
neemt het aantal reizigers weer toe,
na een slechte eerste jaarhelft in
2009. vooral in economisch sterk
opkomende landen en regio’s zijn
aardige stijgingen waar te nemen in
het aantal binnenkomende toeristen.
Het gemiddelde groeipercentage
in het laatste kwartaal van 2009
kwam uit op 10%. in afrika nam in
alle maanden van 2009 het aantal
inkomende toeristen al toe. volgens
de unWto waren vooral de landen
ten zuiden van de sahara in trek.
Wereldwijd is het aantal toeristen in
de laatste maand van 2009 in totaal
gestegen met 2%, na veertien aaneengesloten
maanden met negatieve
groeipercentages. deze positieve
trend heeft zich in de eerste twee
maanden van 2010 doorgezet.
de groei in europa en amerika
verloopt echter minder snel: beide
regio’s melden een groei in het
aantal inkomende toeristen van 3%.
de oorzaak zijn de langzaam herstellende
economieën.
ondanks de negatieve geluiden doet
de toeristensector het goed volgens
de unWto, zeker wanneer de

we huren een vaste tent of overnachten in een bijzonder slaapvertrek.
Vooral cultuurvakanties zijn geliefd. De zogenaamde themavakanties
staan volgens NBTC-NIPO Research in de belangstelling,
omdat Nederlanders ook tijdens vakanties hun liefhebberijen willen
uitoefenen. Nederlandse reizigers zoeken anno 2010 meer diepgaande
en verrijkende belevenissen, waarbij aspecten als educatie,
zingeving en authenticiteit belangrijk zijn. Voor hotels zijn themavakanties
interessante niches in de markt.
De bestedingen aan themavakanties liggen veelal hoger en dit soort
vakanties zijn iets minder prijs- en daarmee crisisgevoelig. De consument
hecht namelijk veel waarde aan themavakanties en zal er
niet snel op bezuinigen. Opvallend is dat vrouwen meer dan gemiddeld
geïnteresseerd zijn in wellness.
duitsland
Het aantal buitenlandse vakanties daalde het afgelopen jaar flink. Bij
de buitenlandse vakanties deed zich ook een verschuiving voor van
vliegtuig naar auto. Het aantal pakketreizen naar het Middellandse-
Zeegebied is mede hierdoor gedaald met gemiddeld 12%. Vrijwel alle
belangrijke bestemmingen lieten een daling zien: Spanje (-12%), Turkije
(-15%) en Griekenland (-14%). Het aantal georganiseerde autovakanties
steeg daarentegen flink. Met name Duitsland profiteerde van deze ontwikkeling:
het aantal vakanties naar onze oosterburen steeg met maar
liefst een half miljoen naar 3,5 miljoen vakanties.
De Noordzeebadplaatsen zijn niet alleen geliefd bij onze Duitse buren;
ook Nederlanders zijn gek op de kust. De Veluwe en Veluwerand
worden net als in andere jaren veel bezocht; beide gebieden lieten
ook een bovengemiddelde groei zien. De sterkste groei deed zich
voor in Oost-Brabant, Noord- en Midden-Limburg (14%). ‘We bewerken
de Nederlandse toeristenmarkt intensief, en dat werpt zijn
vruchten af’, aldus Ariaans.
Bron: nBtc-nIPo researcH
inkomsten uit het toerisme worden
vergeleken met de daling van de
wereldwijde inkomsten uit export
in 2009. de daling in inkomsten in
de toeristensector wordt geschat op
6%, terwijl de waarde van de export
daalde met ongeveer 12%.
er is een terugkerend patroon waar
te nemen rondom crisissen, aldus
de unWto. consumenten hebben
de neiging om tijdens of net na een
crisis dichter bij huis te blijven
voor hun vakanties. voornamelijk in
china, brazilië en spanje compenseerden
de thuisblijvers/binnenlandse
toeristen eind 2009 begin 2010
voor de wegblijvende buitenlandse
toeristen. tevens zorgden overheidsmaatregelen
voor extra steun in de
toeristensector. na de knauw die de
sector heeft gekregen gaat het algemeen
bezien inmiddels beter, maar
we zitten nog niet op het niveau van
vóór de crisis.
toekomstvisie
Het imf meldt dat het wereldwijde
economisch herstel ‘significant’
sneller gaat dan vooraf werd
verwacht. eerdere speculaties in
oktober vorig jaar duidden op een
economische groei van 3,1% wereldwijd,
met groeipercentages van
5,1% in de opkomende economieën
en een groei van 1,3% in de ontwikkelde
economieën. de unWto schat
dat het aantal arriverende toeristen
dit jaar tussen de 3% en 4% zal
groeien, ondanks de aanhoudende
een wereld aan mogelijKheden
onzekerheden ten aanzien van de
wereldeconomie en de onzekere
arbeidssituatie en dus het ‘vakantiegeld’
van toeristen.
desalniettemin zal 2010 nog een
lastig jaar worden, zo stelt de
unWto in de ‘roadmap for recovery’.
unWto secretaris-generaal
taleb rifai: ‘er zal hard moeten
worden gewerkt om de wereldeconomie
er weer helemaal bovenop te
krijgen. de toeristensector kan een
belangrijke bijdrage leveren aan het
economisch herstel, primair door het
creëren van werk en door de overstap
te maken naar duurzaamheid
zoals voorgesteld in de economische
theorie van de “green economy”.
Hier komt bij dat op wereldniveau
belangrijke afspraken moeten
toerisme
Crisistijden zorgen voor creatieve oplossingen en vragen om
verandering. Hieronder een lijstje met mogelijkheden, maar
ook mogelijke risico’s in 2010.
POSITIEVE GEVOLGEN EN MOGELIJKHEDEN:
• Het economisch vertrouwen van bedrijven en consumenten
is weer toegenomen.
• Crisis is een voedingsbron voor veranderingen. Ondernemers
gaan bewuster om met geld en stappen steeds vaker
over op de ‘groene economie’.
• De flexibele houding van de toeristensector (het omgaan
met snelle veranderingen in de vraag in een wispelturige
markt) heeft de sector alleen maar sterker gemaakt.
NEGATIEVE GEVOLGEN EN VALKUILEN:
• Stimulansen vanuit overheden houden op een gegeven
moment op door gebrek aan geld, waardoor belastingen
omhoog zullen gaan en huishoudens en bedrijven nog
meer belast worden.
• Werkeloosheid blijft een probleem.
• Door extra veiligheidsmaatregelen op vliegvelden ontstaan
drukte, stress en extra kosten.
• De economische groei in grote toeristenmarkten zoals in
Europa en Amerika is nog steeds fragiel.
• Olieprijzen blijven wisselvallig.
Bron: unWto BaroMeter januarI 2010
worden gemaakt die het toerisme
bevorderen.’
de unWto verwacht dat het toerisme
de komende tien jaar alleen
maar zal toenemen. in heel de
wereld verwacht de organisatie een
stijging in het aantal reizigers. de
meeste reizigers zullen naar verwachting
uit europa komen, noorden
Zuid-amerika (vooral uit brazilië)
en azië. de organisatie verwacht nog
geen stijging van het aantal reizigers
uit afrika tot het jaar 2020.
Bron: unWto
(BaroMeter januarI 2010, uPdate aPrIl 2010)
hospitality management • nR 3 - 2010 • 27

tijdloos
amstel Hotel
Amsterdam
Het hotel met bar in 1969
28 • hospitality management • nR 3 - 2010
tot de opening van het intercontinental amstel amsterdam in 1867
kende amsterdam geen hotel van internationale allure. toen dr.
samuel sarphati op 26 april 1866 de eerste steen liet leggen, leek dit
een ongebruikelijke plek voor een hotel, aangezien destijds alle hotels
in het centrum stonden. al snel onderging amsterdam een transformatie,
en de naamsbekendheid van het amstel Hotel nam een hoge
vlucht. van 1990 tot 1992 bleef het hotel gesloten, omwille van een
grootscheepse renovatie, en werd het aantal kamers teruggebracht
van 111 naar 79. Het hotel wist haar uiterlijk, geïnspireerd door de
renaissance, ondanks roerige tijden te behouden. zoek de verschillen,
143 jaar later:
Foto Joeri Postma
t e K S t - s a n n y v i s s e r

2011
Heeft uw
hotel de beste
Housekeeping?
Doe mee aan
Keeping Up 2011
en zet Housekeeping
op de
kaart!
www.keepingup.nl
Kijk en vergelijk
Kolibrie is marktleider op het gebied van
payroll in de Nederlandse horecabranche.
Binnen 15 jaar zijn wij uitgegroeid tot een
landelijk opererend bedrijf en verlonen
wij elke week circa 30.000 medewerkers.
Kolibrie onderscheidt zich door maximale
flexibiliteit, openheid en eerlijkheid.
Bovendien werken wij zonder contracten.
Wanneer u al gebruik maakt van payroll,
komen wij graag bij u langs om een
kostenvergelijking te maken. Uiteraard
zonder verplichtingen. U zult zien: de
voorwaarden maken het verschil.
013 54 99 111
en u krijgt jg direct alle informatie!
www www.kolibrie.nl
kol k librie b i nl
Kolibrie Uitz Uit Uitzendbureau t endb endbure reau au B.V.
is aangesloten bij:
Kolibrie Horeca Payrolling
ieder z’n vak!

hotelFormule
30 • hospitality management • nR 3 - 2010
de begrippen ‘amerikanisering’ en ‘amerikaanse
toestanden’ staan doorgaans voor weinig goeds. naar
amerikaans voorbeeld is ook in nederland een ‘klaagcultuur’
ontstaan: de centraal schriftelijke examens
hebben dit jaar een record aantal klachten opgeleverd
van nerveuze dan wel opportunistische scholieren;
bedrijven moeten zich tegenwoordig zeer zorgvuldig
wapenen tegen elk wissewasje in het kader van juridische
aansprakelijkheid. wij kennen het ‘sue me!’
uit amerikaanse tv-series. gelukkig heeft ‘see you in
court!’ bij ons een veel plezieriger betekenis.
in verzekerde
bewaring
t e K S t - j a s o n v a n d e v e l t m a e t e

Het eerste dat opvalt, bij het benaderen van het jongste Utrechtse
hotel, is het terras ter grootte van een half voetbalveld. Door een
manshoog smeedijzeren hek omgeven, biedt dit exclusieve pleintje
ruimte aan zes- tot achtmaal meer terrasmeubilair dan er neergezet
is. Het moet voor ouders van kleine kinderen heerlijk zijn om te kunnen
zeggen ‘Niet buiten het hek komen’ en dan de aandacht weer te
richten op de grote-mensen-conversatie of de versnaperingen.
Wie kent niet het Domplein? Court Hotel staat in de schaduw van
de Domtoren - prominenter kan bijna niet. De classicistische façade
van het gebouw oogt streng, dus de mededeling dat dit hotel ooit
een gerechtshof was, zal niemand tot een ongelovig ‘Werkelijk?’ verleiden.
Weliswaar is de naam van het hotel niet meer dan ‘circumstantial
evidence’, maar de uitstraling van het pand maakt al snel
een einde aan ‘reasonable doubt’.
laagdrempelig
Misschien valt door het strenge karakter van het gebouw de informele
ontvangst extra op. De entree van het hotel is ingeklemd tussen
de brasserie rechts (aan de terraskant) en het restaurant links.
Een moderne trap wentelt zich omhoog naar de hotelkamers. Hotelmanager
Marleen Sala past - mede door haar jonge uiterlijk - helemaal
in de levendige, dynamische sfeer van dit bedrijf.
Marleen heeft haar opleiding genoten aan de International Hotel
Management School Breda (NHTV); voor de afstudeerstage werd
zij naar Golden Tulip Hotel Zaltbommel gestuurd. Marleen: ‘Ik ben
nog even in dat hotel blijven hangen; daarna kwam ik in Karel V
(Utrecht) terecht. Ik vond mijn draai op de afdeling Reserveringen
en Frontoffice, maar na zo’n anderhalf jaar wilde ik hogerop. Binnen
Karel V was toen echter geen plaats vrij. Vandaar de overstap naar
Amrath. Door die keten werd ik ingezet bij het opstarten van het
nieuwe vijfsterrenhotel in Amsterdam; vervolgens kon ik er aan de
Het was duidelijk dat hier een
grote f&b-outlet moest komen
slag als salesmanager. Niet veel later kwam ik in contact met Oscar
de Goede en Sander van der Meijden, twee mannen die in Utrecht
een aantal restaurants bezaten. Omdat zij geen ervaring hadden
met hotels, kwam ik in beeld. Oscar en Sander waren op zoek naar
iemand die op hotelgebied de kar kon trekken, en zij vonden mij via
de brasseriemanager van Karel V.’
Na het vertrek van de rechtbank uit het monumentale pand waarin
nu Court Hotel, Restaurant de Rechtbank en een brasserie gevestigd
zijn, was hier twee jaar lang geen ‘zitting’ van welke aard dan ook;
het gebouw was veroordeeld tot leegstand - afgezien van de antikraakwacht.
De gemeenteraad van Utrecht had evenwel besloten
dat de stad ‘aan deze kant van het Domplein’ levendiger moest worden.
Op dit gebouw werd derhalve een horecavergunning verleend,
en al snel meldde zich een horecaondernemer die voortvarend begon
met de bouw van hotelkamers. Maar al snel trok hij zich terug.
Gelukkig namen Oscar de Goede en Sander van der Meijden het op
zich om het project tot een goed einde te brengen. ‘Het was vanaf
het begin duidelijk dat hier een grote f&b-outlet moest komen,’
vertelt Marleen, ‘waarbij het woord “laagdrempelig” voortdurend
terugkwam. De focus lag op het restaurant en de brasserie. We hadden
ook nog eens een grote ruimte ter beschikking in het souterrain.
court hotel, utrecht
De 27 hotelkamers waren al gerealiseerd, en daarvan waren Oscar
en Sander een beetje geschrokken, want zij waren en zijn echte restaurantmannen.
Ik dacht juist: Hier kunnen we iets heel moois van
maken.’
eigen koers
Marleen had, naar eigen zeggen, ‘wilde plannen’. Volgens haar was
het, gezien het geringe aantal kamers, mogelijk om af te wijken van
het standaard hotelaanbod. ‘Wij kunnen hier echt een persoonlijk
sfeertje creëren,’ benadrukt zij. ‘Met dit hotel willen we ook de zakelijke
markt bedienen, maar wel op een andere manier. Daarbij zijn de
f&b-outlets in ondersteunende zin heel belangrijk. Onlangs hoorde
ik een zakelijke gast zeggen: “Wat leuk dat hier niet zo’n standaard
hotelbar is waar ik alleen zit. Het is hier druk; het leeft.” We hebben
inderdaad veel aanloop. Iedereen in Utrecht kent Restaurant de
Rechtbank; bij de naam Court Hotel moeten ze nog even nadenken.’
De deuren zijn in april 2008 open gegaan. Marleen wist al, dankzij haar
tijd bij Karel V, welke grote partijen voor een hotel in Utrecht belangrijk
zijn. ‘Ik ben begonnen met het rondleiden van contactpersonen door
ons bedrijf; daardoor kwam de mond-tot-mondreclame op gang. Eind
2008 had ik al een goed contact gelegd met alle grote bedrijven in en
rondom Utrecht. Het restaurant en de brasserie kregen vanaf het begin
veel aandacht van de media. De Utrechtse bevolking is behoorlijk
nieuwsgierig naar elke ontwikkeling binnen de horeca.’
Dat laatste is niet zo verwonderlijk, want de Oude Bisschopsstad,
dan wel de Domstad, is heel lang verstoken geweest van uitgaansgelegenheden
op uitgerekend het mooiste plein, te weten het Dom-
geen enkele keten of
hotelgroep paste bij ons
plein. ‘Alles’ speelde zich af langs de Oude Gracht. Voor hotelgasten
lag het nog iets anders: zij werden ondergebracht in de kolossen van
het stationsgebied, of ergens aan de rand van de stad.
Court Hotel staat solitair in het historische centrum van de
Domstad, en ook in bedrijfsmatige zin is dit hotel een Einzelgänger.
‘We konden geen keten of hotelgroep vinden die goed bij ons paste,’
hospitality management • nR 3 - 2010 • 31

hotelFormule

verklaart Marleen. ‘Maar we redden ons prima zo. We hebben nauwkeurig
de websites uitgezocht waarop we willen publiceren, en we
staan niet op elke boekingssite. Overal je neus laten zien is ook nagenoeg
onmogelijk met zo weinig kamers. Met een bepaalde uitstraling
- dit gebouw en de unieke locatie zijn USP’s - kun je een eigen
koers varen. We hebben overigens wel inkoopvoordelen, dankzij de
andere bedrijven van Oscar en Sander. Verschillende inkooporganisaties
hebben ons benaderd, in de hoop dat wij ons zouden aansluiten,
maar er zaten telkens haken en ogen aan. Voorlopig houden we
het maar zo.’
op maat
Het ‘eigene’ van Court Hotel zit vooral, zoals reeds aangegeven, in
het persoonlijke contact. Marleen: ‘Dat geldt beslist ook voor de zakelijke
markt. Wij hebben een klein reserveringskantoor met korte
lijnen; men kan met ons snel zaken doen, waarbij voor ons de relatie
met de klant van doorslaggevend belang is. In dit bedrijf lopen
veel jonge medewerkers rond, waardoor de sfeer meestal informeel
is. Over het algemeen wordt dat ook door onze zakelijke gasten gewaardeerd.’
Voor die zakelijke gasten heeft Court Hotel twee vergaderzaaltjes.
Interessanter, in het kader van de bedrijfsvoering, is de ruimte in
het souterrain waar - met een normale opstelling - circa 90 personen
aan tafel kunnen. De nabijheid van het Academiegebouw zorgt
voor een gestage stroom feestgangers (promotiefeesten), terwijl
sommige koks hebben
het te licht ingeschat
de locatie zich ook uitstekend leent voor bruiloften en partijen. De
verhouding f&b staat tot logies ligt, volgens Marleen, op ongeveer
50/50, waarbij het eten en drinken van de hotelgasten aan logies
toegeschreven worden.
De housekeeping en de was zijn uitbesteed; verder doet Court Hotel
niet aan outsourcing. Op een vraag over het vinden van gekwalificeerd
personeel antwoordt Marleen met enig voorbehoud: ‘Als we
praten over de chef-kok, dan hebben we al enkele wisselingen van
de wacht gehad. Dat is hier een nogal complexe functie: het restaurant,
de brasserie, banqueting... Overal moet de kwaliteit hoog
en constant zijn. Sommige koks hebben dat te licht ingeschat. Ook
de assistent-restaurantmanager heeft wat dat betreft “veel op zijn
bord”. Het restaurant telt 130 couverts.’
Pratend over getallen... Marleen zou graag wat meer hotelkamers
hebben, maar uitbreidingsmogelijkheden zijn er niet. ‘We moeten
nu vaak nee zeggen tegen grote groepen. Dat is natuurlijk vervelend.
We zijn helaas net iets te klein.’
In ieder geval laten de kamers qua inrichting weinig te wensen over.
Marleen heeft, samen met een binnenhuisarchitect, ervoor gezorgd
dat alles ‘op maat’ is. Dat wil zeggen, dat de meubels speciaal voor
de kamers ontworpen zijn, uiteraard om ruimte te besparen. Op een
van de muren in elke kamer is een portret van een boef, crimineel
of ‘outlaw’ aangebracht. Al Capone is heel herkenbaar, en dat ook
Frank Sinatra een plekje gekregen heeft, moeten zijn fans de hotelmanager
maar vergeven. Helemaal vrij van Mafia-connecties was
hij nu eenmaal niet. Ook elders in het hotel zijn vingerwijzingen
court hotel, utrecht
aangebracht naar het verleden van dit gebouw: een metersgrote
foto van Alcatraz, bijvoorbeeld, en enorme vingerafdrukken. Maar
waar het echt om gaat, dat is een comfortabel bed. ‘Daar hebben we
geen enkele concessie in gedaan,’ zegt Marleen Sala. ‘We hebben
heel goede bedden aangeschaft.’
Court Hotel heeft twee kamertypes, en het grootste verschil is eigenlijk:
straatkant of ‘achterkant’. Hoewel de voorkant van het hotel niet
echt aan de looproute van cafégangers ligt, worden de gasten die
prioriteit geven aan een ongestoorde nachtrust, bij voorkeur aan de
achterkant gelegd. Op alle kamers staat een Senseo, dus het wakker
worden - in alle rust - zal geen probleem zijn.
twitter
‘Beleving’ en ‘imagineering’; dat zijn woorden waar hotelmanagers
vandaag de dag niet meer omheen kunnen. ‘Dit is een historische
plek met een verrassend moderne inrichting,’ stelt Marleen. ‘Verder
proberen we ons te onderscheiden door het al eerder genoemde persoonlijke
aspect. Gasten worden hier niet als een nummer welkom
geheten. Doordat zij zo veel mogelijk begeleid worden door dezelfde
persoon, komen we ook vaak te weten wanneer bijvoorbeeld de
echtgenote of de kinderen jarig zijn; daar doen we dan ook wat mee.
Momenteel zijn we ook goed aan het bekijken hoe we de “social media”
kunnen gebruiken of inzetten. Ieder hotel moet immers met de
tijd mee.’
court hotel
Kamers: 27
Court Rooms & Court Rooms Deluxe (toeslag: 10,-)
Prijzen: vanaf 99,-
Vergaderzalen: 2
Feestzaal (Vrouwe Justitia Zaal; tot 250 p.): 800,- per dagdeel
Badkamers: ruime inloopdouches; Rituals badproducten
Ontbijtbuffet: 12,50
Arrangementen: 6
Verhuur fietsen en Vespa’s
Restaurant: 130 couverts
Souterrain: tot 250 personen
Brasserie: 65 plaatsen
Terras: 90 plaatsen
hospitality management • nR 3 - 2010 • 33

jana vervelde
barbara ligutom
Foto’s genomen in hotel amsterdam de roode leeuw
samir gaaFar
anne- mieK Fernandez
personeel is goud, onze mensen

advertorial
B.v. Hotel operational services, kortweg Hos, is meer dan dertig jaar specialist op het
gebied van het schoonmaken en schoon houden van de nederlandse hotellerie. door
uitbreiding van het managementteam en extra investeringen in motivatie en beloning
van het personeel is Hos klaar voor de toekomst.
Verbetering van de kwaliteit en de motivatie
van werknemers waren hierbij de belangrijkste
speerpunten. General director
van Hotel Operational Services, Samir Gaafar,
legt uit: ‘Schoonmaken is een “unlimited
service”. Daarmee bedoel ik dat het werk
eindeloos en grenzeloos is, en zich keer op
keer herhaalt. Schoonmaken kan iedereen,
maar kwalitatief goed schoonmaken, dat
kunnen er maar weinig.’
gemotiveerd en betrokken
Met die gedachte in het achterhoofd werd
er een nieuwe functie gecreëerd binnen het
management. Sinds kort, nota bene in economisch
mindere tijden, is er in de persoon
van Jana Vervelde een extra kwaliteitsmanager
aanwezig. Vervelde heeft jarenlange
ervaring met housekeeping in de hotellerie.
Ze is servicegericht en geeft op SVS-niveau
training aan het personeel. De werknemers
voelen zich meer betrokken bij het bedrijf
en de lijnen tussen in de hotels gestationeerd
personeel en HOS zijn nu korter.
‘Je merkt het effect direct’, vertelt Vervelde.
‘Men ziet dat mijn aanwezigheid en ervaring
heel veel nut heeft.’
Positieve reacties
Om de room-attendants aan te sporen tot
nog betere prestaties heeft HOS een beloningssysteem
bedacht. Iedere maand wordt
een personeelslid in het zonnetje gezet dat
van zowel het hotel als Hotel Operational
Services de hoogste waardering heeft gekregen.
Dat gebeurt met een award en een
mooie prijs, zoals een digitale camera of
vliegtickets.
Anne- Miek Fernandez, general manager
bij HOS, vertelt: ‘Onze klanten reageren hier
heel positief op. Ook zij merken dat door het
beloningssysteem er beter wordt schoongemaakt.
In veel gevallen beschouwen onze
klanten ons personeel ook als hun eigen
mensen. Men zegt wel eens: Personeel is
goud. Onze mensen zijn diamant.’
zijn diamant
klus klaren
‘De flexibiliteit van HOS is heel groot’, vertelt
Marc van der Meulen, manager van het
Best Western Hotel Spaander in Volendam.
‘HOS werkt heel specialistisch. Bij ons houdt
HOS alles schoon. De lounge, de kamers, het
terras, het zwembad, de fitnessruimte en
we zien ze ook bezig op het dak. Spaander is een
klassiek en uniek hotel. Met veel schilderijen
aan de muur, kandelaars op tafels, en kroonluchters
aan het plafond. Om alles schoon te houden,
dat is een enorme uitdaging.’ Het hotel is allesbehalve
standaard. ‘Toen HOS voor het eerst
bij ons binnen kwam zei men: “Wij gaan deze
klus voor u klaren”. En dat maken ze waar, ik
ben heel tevreden. Het bedrijf dat voor HOS
schoonmaakte liep stuk op de unieke werkzaamheden
die dit hotel met zich meebrengt.’
De kwaliteiten van HOS blijven niet onopgemerkt.
Veel oude klanten komen weer bij
het schoonmaakbedrijf terug en onlangs nog
won het bedrijf de tender om de hotelpanden
van EMB hotels schoon te mogen maken.
rapportage en training
Een onderdeel van de specialistische kennis
van Hotel Operational Services is de methode
‘Meet & Weet’. Een bepaald percentage
van de hotelkamers die het bedrijf schoonmaakt
wordt tijdens controlerondes in het
volledige donker geïnspecteerd met een
speciale zaklamp.
Harold Kluit, general manager van het Swissôtel
in Amsterdam, raakte overtuigd van
de kwaliteit van HOS mede vanwege deze
inspectiemethode. ‘Dankzij dit systeem kan
men heel nauwkeurig kijken hoe er structureel
wordt schoongemaakt. Op de inspectie
volgt een uitgebreide rapportage op basis
waarvan ons eigen personeel en de mensen
van HOS vervolgens worden getraind. Het
vaststellen van de schoonmaakresultaten
en het geven van follow-up aan het personeel
maakt HOS een betrouwbare partner.
Ik heb het bedrijf al bij een aantal collegahoteliers
aangedragen.’
unieke benadering
B.V. HOS anticipeert op veranderingen bij
diens klanten. Fernandez: ‘Wij kunnen echt
met de klant meedenken.’ Vervelde vult aan:
‘In de schoonmaakwereld gaat het om flexibiliteit
en het acuut kunnen inspelen op veranderende
situaties. Geen enkel hotel is hetzelfde.
Je moet ieder hotel anders benaderen.’
Fernandez en Vervelde zijn trouwens geen
onbekenden van elkaar. Ze werkten onder
meer zeven jaar samen in de housekeeping
‘Ik heb HOS al bij een aantal
collega-hoteliers aangedragen’
van het Okura Hotel in Amsterdam. Ook ondernamen
ze werkbezoeken naar Japan.
René Wildeman, general manager van Hotel
Amsterdam De Roode Leeuw, vertelt: ‘Wij
zijn zo’n acht jaar geleden overgegaan van
eigen schoonmaakpersoneel naar het inhuren
van de diensten van HOS. Voorheen
zaten we dikwijls met personele problemen
in verband met ziekte en zwangerschappen.
Met B.V. HOS in huis is de continuïteit van
de schoonmaak gegarandeerd. Ze werken
op een zeer professionele wijze, omdat het
bedrijf in alles is toegespitst op de hospitality
branche. We kunnen op ze rekenen en hebben
dagelijks contact. Niet alleen met de kamermeisjes,
maar ook met het management.’
Het moge duidelijk zijn dat bij B.V. Hotel
Operational Services de schoonmaak van
uw hotel in uiterst capabele handen is.
b.v. hotel operational
services (hos)
Ferdinand Bolstraat 436-444
1072 MG Amsterdam
Tel: (020) 617 97 88
Fax: (020) 617 97 45
info@bvhos.nl
www.bvhos.nl
hospitality management • nR 3 - 2010 • 35
hospitality management • nR 3 - 2010 • 35

thema
de barre tocHt naar Herstel
de vastgoedmarkt op het europese continent herpakt zich langzaam na een heftige
dip. de weg naar boven wordt voorzichtig weer verkend. ook in de hotellerie zijn
‘stakeholders’ voorzichtig optimistisch over de ‘performance’ van hun branche,
maar er zijn ook nog onzekerheden in het spel.
Hoewel de tweede helft van 2009 wel wat
schokjes naar boven vertoonde, ging dat
jaar toch de boeken in als het slechtste sinds
het Millenniumvuurwerk, qua transactievolumes
in hotelvastgoed. Voor heel 2009 gold
wereldwijd een waardevolume van 9,7 miljard
dollar; een daling van 61% ten opzichte
van 2008. In vergelijking met het recordjaar
2007 (122 miljard dollar) blijft van 2009 niets
36 • hospitality management • nR 3 - 2010
t e K S t - F r a n K l i n d n e r
over dan een schamele 8%, zo becijfert Jones
Lang LaSalle Hotels, in het onlangs verschenen
marktrapport ‘Hotel Investment Highlights’.
(maart 2010)
Bedreigingen
Met betrekking tot 2010 is men gematigd
positief gestemd. Jones Lang LaSalle Hotels
registreerde in de eerste twee maanden van
Hotelvastgoed in nederland
Hospitality management in gesprek
met bastiaan driessen, directeur-eigenaar
van hotelvastgoed adviesbedrijf
invast Hotels.
Hoe staat het met het hotelvastgoed
in nederland?
‘We zien dat het transactievolume in nederland
vorig jaar erbarmelijk laag was.
dit jaar is het niet anders. er zijn genoeg
vragers die klaarstaan. Zij hebben hun
“funding” helemaal rond, maar door een
te grote prijsdiscrepantie tussen vraag
en aanbod komen er geen transacties tot
stand. belangstellenden wachten tot het
ultieme koopje zich aandient.’
Hoe kunnen vraag en aanbod
weer bij elkaar worden
gebracht?
‘buitenlandse investeerders die actief
zijn op de nederlandse hotelvastgoedmarkt
kijken alleen maar naar
amsterdam. Zij zoeken naar een
product dat momenteel minder draait
dan in 2007. omdat de buitenlandse
2010 wereldwijd een waardevolume van 1,5
miljard dollar. Voor het hele jaar gaat het
consultancybedrijf uit van een totale waarde
aan hotelvastgoedtransacties van tussen
de 11 en 13 miljard dollar.
Hoewel dit jaar, volgens een rapport van
PricewaterhouseCoopers (PWC), voldoende
investeringsvermogen beschikbaar is voor
Europees vastgoed, zullen investeerders
investeerders wereldwijd opereren,
verwachten ze dat - net als in andere
grote steden - de prijzen in amsterdam
zullen dalen. echter, de hotels behalen
nog zeer acceptabele resultaten, dus
blijven vraag en aanbod nog wel even
uit elkaar liggen.’
Zijn buitenlandse investeerders
de belangrijkste spelers
in nederland?
‘buitenlandse hotelvastgoedinvesteerders
zijn altijd op zoek naar grote

met de grootst mogelijke omzichtigheid te werk gaan. Er zal vooral
worden geïnvesteerd in vastgoed dat direct inkomsten oplevert. Dat
is niet de hotellerie, want uit een onderzoek van PWC blijkt dat hotelvastgoed
van de tweede naar de twaalfde (tevens laatste) plaats
daalt op de lijst met meest aantrekkelijke vastgoedinvesteringen.
Teneinde stabiliteit in de hotelvastgoedmarkt te krijgen, zou men
moeten proberen om pensioenfondsen en andere op lange termijn
denkende investeerders aan te trekken. Het kan echter nog wel een
tijdje duren voordat zij het hotelvastgoed (her)ontdekken.
Investeerders zullen met de grootst mogelijke
omzichtigheid te werk gaan
De omstandigheden voor het verhandelen van hotelvastgoed zijn
nog verre van ideaal, menen marktvorsers. Hotelvastgoed loopt
steevast achteraan in de vastgoedcycli. Er wordt daarom voor dit
jaar nog geen indrukwekkend herstel verwacht. Uit een peiling van
PWC gaat het merendeel van de ondervraagde marktexperts uit van
een eerste echte herstelgolf in 2011.
kansen
Binnen de hotelvastgoedsector is een interessant speelveld ontstaan.
Het laagste punt van de cyclus is bereikt. De investeringsopbrengsten
uit hotelvastgoed zijn - ondanks de risico’s - op het
moment redelijk goed, maar we hebben het hier over theoretische
aannames, want niemand lijkt zijn hotelvastgoed te willen verkopen.
Dankzij de lage rentestanden hoeven banken ook nog niet de
stekker uit leningen te trekken. Hierdoor is het verschil tussen de
bied- en vraagprijzen erg groot en komen er geen deals tot stand.
Niemand wil vastgoed met ‘flinke korting’ van de hand doen, als
de aanschafprijs van een paar jaar geleden nog in het achterhoofd
spookt.
uiteenlopende visies
Welke hotels hebben de beste papieren? Sommige analisten verwachten
dat het hogere segment de hardste klappen zal krijgen en
dus op minder interesse van vastgoedinvesteerders hoeft te rekenen.
Deze marktvorsers verwachten dat de beste kansen in het middensegment
en in de sectoren met grote volumes liggen.
producten en kijken daarom alleen
maar naar onze hoofdstad. in de rest
van nederland opereert een brede en
zeer gevarieerde groep investeerders.
Het zijn potentiële kopers die naar van
alles en nog wat kijken.’
Wat zijn jullie verwachtingen
voor de rest van 2010 en
2011?
‘We zien nog steeds een toenemende
interesse in hotelvastgoed als investeringsproduct.
maar we zullen nog
vrij lang te maken hebben met een
moeilijke transactiemarkt. Het grootste
risico hierbij is het niet rond kunnen
krijgen van bancaire financieringen.
de transacties die de komende tijd
zullen gaan plaatsvinden, worden
daarom naar verwachting met een
groot deel equity gefinancierd.’
Welke hotels, op wat voor
locaties, hebben de beste
papieren?
‘alle hotels in het centrum van amster-
hotelvastgoed
beste europese steden voor
hotelvastgoed 1 in 2010
1 Athene 25,0 15 Amsterdam 9,7
2 Moskou 22,1 16 Hamburg 9,4
3 Rome 19,4 17 Frankfurt 8,8
4 Istanbul 18,9 18 Boedapest 8,6
5 Barcelona 15,9 19 Milaan 8,6
6 Madrid 15,7 20 Zürich 7,3
7 Wenen 14,8 21 Stockholm 6,5
8 Parijs 14,1 22 Warschau 6,3
9 Praag 13,6 23 Helsinki 5,6
10 Brussel 13,2 24 Dublin 4,8
11 Lissabon 12,5 25 Lyon 3,2
12 Londen 12,1 26 Kopenhagen 2,9
13 Berlijn 10,7 27 Edinburgh 2,7
14 München 9,9
1) Gerangschikt o.b.v. onderlinge verhoudingen en kansen
in een stad tussen de vastgoedonderdelen kantoor, retail,
industrie, wonen en hotel.
Bron: eMergIng trends In real estate euroPe 2010, PWc
dam. en in den lande: de hotels die in
sterk ontwikkelde of populaire toeristische
gebieden liggen. ook de hotels
die zich nadrukkelijk onderscheiden,
op welke manier dan ook, staan in de
belangstelling.’
Wat is volgens invast Hotels
de meest spectaculaire
transactie van 2009?
‘vorig jaar heb ik eigenlijk niet één
echt spraakmakende hotelvastgoedtransactie
gezien. Wat ik wel erg
leuk vond om te constateren, is de
courantheid van hotels. Hoe snel de
eigen exploitaties weer waren ingevuld
door golden tulip ten tijde van
de overname door starwood capital.
binnen drie maanden draaiden alle hotels
weer. als je dat vergelijkt met de
maanden, soms jaren, leegstand in de
vastgoedmarkt voor kantoren, dan mag
je concluderen dat hotels courante
objecten zijn.’
hospitality management • nR 3 - 2010 • 37

hotelvastgoed
Anderen rekenen op een zich voortzettende polarisatie binnen de
internationale hotellerie. Het tweesterren- en het budgetsegment
zullen verder groeien, net als de viersterrenhotels. Deze marktexperts
verwachten dat juist het midden- en het driesterrensegment
zullen verdwijnen.
europa
Waar moeten we zijn in Europa? Volgens het rapport ‘European
hotel real estate:
a long, slow haul back’ van PWC, zullen onder meer Parijs, Istanbul, Londen,
Barcelona, Madrid, München, Athene, en Rome het goed doen qua
hotelvastgoedinvesteringen. Londen en Parijs mogen rekenen op extra
interesse van hoofdzakelijk niet-Europese investeerders.
Daarnaast wordt verwacht dat Spaanse hotels zullen profiteren van
verbeterde economische omstandigheden in de diverse Europese
object locatie prijs (miljoen $) kamers prijs per kamer koper verkoper
Accor F1 portfolio Frankrijk 397 12.300 32.000 Groep van institutio- Accor
(158 hotels)
nele beleggers
Azorim Tourism portfolio
(12 hotels)
38 • hospitality management • nR 3 - 2010
Meerdere 244 3.300 74.000 Fattal Management Azorim
Pullman Suffren Parijs 219 460 476.000 Jesta Capital Immobilière Hotelière
Radisson SAS Royal
Viking Hotel
Stockholm 163 459 355.000 KLP Fastigheter RBS Nordisk Renting
Majestic Kleber (20%) Parijs 131 40 3.275.000 Hongkong ans
Shanghai Hotels
Qatari Diar
Stafford Hotel London Londen 127 105 1.212.000 RAMW Group Shire Hotels
Melía Madrid Princesa Madrid 125 274 455.000 BBVA Renting Sol Melia
Chia Laguna Sardinië 116 452 256.000 Castello Sgr Niet bekend
Rocco Forte The
Charles Munich 2009
München Geheim 160 Geheim AM alpha GmbH Immofinanz
Four Seasons Hotel des
Bergues (50%)
Bron: jones lang lasalle Hotels
landen. Daarbij moet aangetekend worden dat Barcelona met een
overschot aan luxe hotels kampt. Hetzelfde geldt voor Moskou.
Door de recessie wordt iedere investeerder gedwongen tot goed nadenken.
De lokale en regionale marktbehoeften zullen nauwkeurig
in kaart gebracht moeten worden. Het is geen goed idee om met een
jachtgeweer van het merk ‘Glamourhotels’ een schot hagel te lossen
in een grote stad.
extra aandacht
Voor Polen biedt het budgetsegment een interessante propositie.
Buitenlandse en binnenlandse toeristen in Polen willen graag overnachten
in goedkope weghotels. Op de middellange termijn wordt
Of het midden- en het driesterrensegment
zal verdwijnen is de vraag
dit deelsegment als een betrouwbare investeringsoptie gezien.
Extra oplettendheid wordt gevraagd van hotelvastgoedbeleggers in
Berlijn. De markt wordt al zeker vijf jaar overspoeld met nieuwe hotels,
die ook gretig worden aangekocht. Het is de vraag wanneer dit
zal ophouden.
Nog een laatste opmerkelijke constatering uit het rapport van PWC.
Het lijkt alsof de hotelvastgoedmarkt in secundaire steden van de
radars van investeerders is verdwenen. Er lijkt haast geen interesse
meer te zijn voor hotelvastgoed in Lyon, Edinburgh, Kopenhagen en
Dublin.
top 10 van internationale hotelvastgoedtransacties in 2009
Genève Geheim 52 Geheim Usaha Tegas Kingdom

GREAT BRITISH
RED BOXES
De Dorgard serie voorziet in een
draadloze oplossing voor het
wettelijk in elke gewenste positie
openhouden van branddeuren.
(Voldoet aan de EU Richtlijn Voor Bouwproducten en NEN2535.)
Tel: 075-6122164
Email: sales@dorgard.nl
Website: www.dorgard.nl
®
12.09.–15.09.2010
Düsseldorf
Duitsland
En de vonk springt over!
www.hogatec.de
Internationale vakbeurs voor hotellerie, gastronomie,
grootkeuken en catering
Op hogatec in Düsseldorf is uw succes als
professionele gastheer/gastvrouw het enige
uitgangspunt.
Profi teer van het uitwisselen van ervaringen
met collega’s en laat u zich de nieuwste trends
à la carte serveren zodat u uw klanten kunt
inspireren.
hogatec 2010 – Kwaliteit is onze kracht.
Menu van bijzondere klasse
Vakbeurzen voor de levensmiddelenhandel, gastronomie,
hotellerie, grootkeuken en catering
Informatie in Nederland:
Fairwise bv
Verlengde Tolweg 2a
2517 JV Den Haag
tel: 070-3501100
fax: 070-3584061
email: info@fairwise.nl
hot_1002_135x420_NL.indd 1 29.04.2010 10:46:02 Uhr

sector hotels
is uw hotel al een goede bekende?
de meeste hoteliers zijn altijd druk met de bedrijfsvoering van hun hotel; alle energie
en aandacht gaat naar het verwennen van de gasten. dat stellen die gasten zeer op
prijs en zo worden zij soms goede bekenden, ofwel vaste gasten. dat is goed voor de
continuïteit. vergeet echter niet om mooie publiciteit voor uw hotel te genereren.
de hotellerie werkt hard aan duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord
ondernemen... communiceert u die toegevoegde waarden?
F r a n s h a z e n
V o o R Z I t t e R S e C t o R H o t e L S
K o n I n K L I J K e H o R e C a n e D e R L a n D
De ING meldde onlangs dat elke maand circa 1 miljard spaargeld
wordt bijgeschreven. Dat zijn euro’s die op dit moment dus niet besteed
worden, ook niet in de hotels. Hoe verleiden we die spaarders
om toch naar onze horecabedrijven te komen? Lukraak adverteren is
niet meer van deze tijd; er moet nagedacht worden over het leesgedrag
van potentiële gasten.
U kunt onderzoek doen naar de groep die bij u komt voor een diner,
hotelovernachting of een congres. Dat begint bij het persoonlijke
contact met de vaste gasten, maar ook een eenvoudige gastenenquête
kan zeer waardevolle informatie opleveren.
Bekend?
In het meinummer van Hotel&Food&Beverage werd aandacht besteed
aan het binnenhouden van de gast. Ook bij Koninklijke Horeca
Nederland heeft, tijdens de Ledenraadpleging in de Jaarbeurs, het
contacten met lokale
politici zijn belangrijk
voor uw bedrijfsvoering
onderwerp ‘Hoe houden we de gast binnen in de toekomst?’ hoog
op de agenda gestaan. Het is duidelijk dat veel horecaondernemers
zich er steeds meer van bewust worden dat de wereld aan het veranderen
is, en dus ook onze gasten. Daar moeten we de komende
jaren veel aandacht aan besteden. Wat beweegt jongeren? Wanneer
is uw dienstenpakket optimaal voor de doelgroep die u wenst te ontvangen?
Bekender?
Zelf heb ik verschillende malen - voor specifieke projecten - een
professioneel p.r.-bureau ingeschakeld. Zij zorgden voor media-aandacht
die mij bekendheid opleverde bij verschillende doelgroepen.
Een p.r.-bureau denkt met u mee over de momenten waarop u het
beste kunt communiceren. Dat kan mooie acties voor uw gasten betreffen,
de introductie van een nieuwe kaart of een nieuwe inrichting.
Ook uw maatschappelijke bijdrage met het hotel kan tot interessante
pers- en nieuwsberichten leiden.
40 • hospitality management • nR 3 - 2010
Door het toenemende belang van de media is het bepalen van de
boodschap, die op het juiste moment bij de juiste media terecht
moet komen, echt een professie geworden.
Bekendheid?
Maar ook bij de gemeente moet u een goede bekende zijn. De contacten
met lokale politici zijn belangrijk voor uw bedrijfsvoering. De
gemeente en horecaondernemers hebben elkaar hard nodig als het
gaat om de promotie van de stad. De aantrekkingskracht van horeca
en de toegankelijkheid van de stad bepalen voor een groot deel hoe
goed het gaat met de lokale economie. Hierbij een aantal tips voor
een goede relatie met uw gemeente.
• Nodig uw burgemeester en wethouders uit in het hotel voor een
informeel gesprek.
• Laat hen kennismaken met uw bedrijf.
• Biedt oplossingen aan voor de regels waar uw moeite mee heeft.
• Betrek uw regioadviseur bij het maken van een afspraak met de
gemeente.
• Zorg dat u goed op de hoogte bent van de lokale politieke agenda.
• Weet welke wethouder voor iets verantwoordelijk is.
• Neem plaats op de publieke tribune zodra horecagerelateerde on-
derwerpen in de gemeenteraad worden besproken.
• Organiseer samen met uw collega hoteliers of de lokale afdeling
een bijeenkomst om ambtenaren en politici te ontmoeten.
Kortom, met een goed netwerk in uw regio en dorp/stad maakt u
meer kans op duidelijke regelgeving en goede oplossingen die u samen
met de gemeente kunt verzinnen. Voor zowel de gemeente als
de horecaondernemer is het belangrijk om samen te bespreken hoe
er meer toeristen naar het dorp/stad gelokt kunnen worden.
K o n I n K L I J K e H o R e C a
n e D e R L a n D B e H a R t I g t
D e C o L L e C t I e V e e n
I n D I V I D U e L e B e L a n g e n
V a n 2 0 . 0 0 0 P R o F e S -
S I o n e L e H o R e C a o n -
D e R n e m e R S D I e a L S
D é g a S t H e e R V a n D e
S a m e n L e V I n g S t a a n
V o o R K W a L I t e I t .

van de Wouw
hotelkamerinrichting
42 • management • nR 3 - 2010

advertorial
nergens anders in nederland staan vijftien compleet ingerichte hotelkamers
tentoongesteld; nergens anders kan de hotelier op deze wijze visualiseren hoe thema’s,
kleurconcepten en materiaalkeuze zullen uitpakken. Maar de showroom aan de
satellietbaan in Hillegom is niet het belangrijkste Unique selling point van het
bedrijf dat al vele jaren borg staat voor tijdloze ontwerpen.
Ooit, meer dan veertig jaar geleden, stonden
de ouders van Han van de Wouw aan
de basis van Satelliet Meubelen (Breda). Na
verloop van tijd verkocht ‘senior’ zijn aandelen
en richtte hij zich volledig op bedden,
bedtoebehoren en tafellinnen. Voordat zijn
zoon Han erbij kwam (1997), was de zaak al
uitgebouwd met een showroom en een magazijn.
Gezien die voorgeschiedenis, is het een
leuke bijkomstigheid dat het bedrijf - sinds
de verhuizing, bijna vier jaar geleden - aan
de Satellietbaan (!) in Hillegom gevestigd is.
Een jaar eerder had senior zich uit de zaak
teruggetrokken; Van de Wouw Hotelkamerinrichting
is sinds 2004 het exclusieve domein
van Han en zijn echtgenote Wilmi.
objectief
Van de Wouw Hotelkamerinrichting is dus
een echt familiebedrijf. Al de creativiteit en
materialenkennis waarmee deze ‘inrichter’
een unieke positie binnen de hotellerie veroverd
heeft, zijn samengebundeld in Han en
Wilmi.
Kenmerkend voor de werkwijze van Han en
Wilmi is de zorgvuldigheid waarmee zij te
werk gaan. ‘Het uitzoeken van een kleurconcept,
toegespitst op een thema, duurt één tot
twee weken,’ zegt Han van de Wouw. ‘Wij
willen aanbieden wat heel veel mensen
mooi vinden en nemen in een “filterproces”
dus de tijd om een zo objectief mogelijk oordeel
te vormen. Niet zelden moeten we een
opdrachtgever ervan overtuigen dat zijn
specifieke wensen alleen appelleren aan
een individuele, te aparte smaak. Extravagantie
is soms leuk voor een themakamer,
maar tachtig procent van de mensen is er
niet van gecharmeerd. Soms wordt mij verweten
dat ik “middle of the road” aanbiedt,
maar de gulden middenweg is meestal de
juiste voor een hotel - en deze is niet altijd
even makkelijk te vinden...’
Creativiteit zonder extravagantie
Als een klant iets tipi-2 heel bijzonders wil, is dat
Een prachtig voorbeeld van hoe Van de
Wouw met hoteliers meedenkt, is de
Tipi-2. Dankzij dit hulpmiddel - op het
eerste gezicht twee garderobehaken (zie
de foto op de linkerpagina) - kunnen dekbedovertrekken
met het grootste gemak
gewisseld worden. Voor de hotelgast
doen zij dienst als garderobehaken; voor
het kamermeisje zijn het extra handen
die voorkomen dat zij boven haar macht
moet werken. De Tipi-2 is voor de hotelier
een kosten- en tijdbesparende uitvinding.
Immers: hij wordt aanzienlijk minder
geconfronteerd met ziekteverzuim
binnen de housekeeping (chronische
klachten aan nek, schouders en rug), en
de kamermeisjes kunnen op de zes à tien
kamers, twee kamers extra doen. Als zij
fitter naar huis gaan, treedt ook daardoor
weer minder ziekteverzuim op.
Het lijkt een eenvoudig ding, maar de
ontwikkelingsfase heeft anderhalf jaar
geduurd. Aan de keuze voor exact deze
onbreekbare kunststof en precies dat
speciale vormpje in het klemgedeelte,
waardoor de ‘knelgleuf’ klemt zonder
dat het textiel beschadigd wordt, is heel
wat vindingrijkheid en onderzoek vooraf
gegaan. Toch kost de Tipi-2 slechts 16,75.
www.tipi-2.com
overigens geen enkel probleem voor Van de
Wouw, want aan creativiteit schort het niet,
getuige tal van voorbeelden in de showroom.
‘Toch zal ik nooit “zomaar”, uit de
losse pols iets moois verzinnen,’ zegt Van de
Wouw. ‘Ik wil eerst een goed beeld hebben
van de smaak, de huisstijl en de bedoeling
van de opdrachtgever. Gissen is geen goed
idee.’
Het hele traject
In een showroom met vijftien ingerichte hotelkamers
rondkijken; dat vind je nergens
anders in Nederland. ‘Al deze kamers kunnen
in vrijwel elke kleurencombinatie geleverd
worden,’ benadrukt Wilmi van de Wouw. ‘En
het is allemaal maatwerk. We kunnen dus ook
meubels integreren in een kamer. In beginsel
willen wij iets bedenken dat “anders” is; om
de trends heen, in een kleurstelling die op dat
moment net buiten de trend ligt. Het moet
wel tijdloos zijn. Wij denken op de iets langere
termijn.’ Han: ‘Als we iets heel eigens of trendy
voor een hotelier gaan verzinnen, dan zoeken
we dat in een object dat snel en tegen geringe
kosten verwisselbaar is.’
De boxspringbedden zijn van oerdegelijke
Duitse kwaliteit. Ook de andere meubelen
en de exclusieve designverlichting zijn van
Duits fabrikaat. Door de eigen import van
stoffen kunnen spreien, fauteuils, gordijnen,
stoelen en vloerbedekking tegen concurrerende
prijzen exact op elkaar afgestemd
worden. Van de Wouw is specialist op het
gebied van brandvertragende stoffen.
Het hele traject, van ontwerp en planning
tot en met de montage, wordt door Van de
Wouw verzorgd. Daardoor wordt de hotelier
niet voor onaangename verrassingen
geplaatst. ‘Het is helemaal niet moeilijk
om allerlei leuke dingen te verzinnen, zoals
talloze binnenhuisarchitecten doen, maar
veel daarvan is niet toepasbaar in, of praktisch
voor een hotelkamer,’ aldus Han. ‘Een
inrichter moet met de hotelier meedenken,
zich inleven en alles uitpluizen.’
van de wouw
hotelKamerinrichting
Satellietbaan 37A, 2181 MG Hillegom
T (0252) 54 49 09
F (0252) 54 49 59
info@hotelinrichting.nl
www.hotelinrichting.nl
hospitality management • nR 3 - 2010 • 43
hospitality management • nR 3 - 2010 • 43

mensen
Haring in het park
In het Bilderberg Parkhotel (Rotterdam) vond traditiegetrouw
het evenement ‘Haring in het Park’ plaats. De haring van vangst
2010 werd in samenwerking met Schmidt Zeevis op feestelijke
wijze gepresenteerd. Tijdens het evenement overhandigde de
vertrekkend general manager Erik de Wit, in het bijzijn van algemeen
directeur van Bilderberg Dries van der Vossen, een cheque
van 2.500 euro aan de Leontien.nl Foundation, de stichting van
Leontien Zijlaard-van Moorsel. De nieuwe general manager van
het Parkhotel is Max Hermers.
Golden Tulip breidt franchiseportfolio verder uit
Overijssel is een hotel rijker. Golden Tulip breidt haar hotelaan-
bod op vaderlandse bodem uit met een franchiseonderneming in
Overijssel. Exploitanten Richard van de Velde en Richard Roeland
hebben hun handtekening geplaatst onder de overeenkomst
met betrekking tot het in september te openen Tulip Inn Raalte.
Van de Velde en Roeland zijn tevens eigenaar van het nabijgelegen
Golden Tulip Hotel Garderen. Tulip Inn Raalte telt 45 kamers
en ligt gunstig ten opzichte van uitvalswegen en diverse natuurgebieden.
‘In het hotel in Garderen werken we al jaren met veel
plezier met Golden Tulip; het was daarom volstrekt geen lastige
keuze,’ aldus Danielle van Kleef, general manager van Tulip Inn
Raalte.
44 • hospitality management • nR 3 - 2010
HorecaVakPunt uitgebreid
Vanaf september 2010 wordt HorecaVakPunt uitgebreid met vier
nieuwe regio’s: Friesland, Groningen, Kop van Noord-Holland/
Texel en Den Haag. De officiële start van HorecaVakPunt in de
eerste drie regio’s heeft inmiddels plaatsgevonden. Het aansnijden
van de taart werd gedaan door de heren Van de Erve, namens
het bedrijfsleven, en Valk, directeur van het Friesland College. De
komende periode worden in de nieuwe regio’s ook de leerbedrijven
benaderd om zich aan te sluiten. Met ingang van het aankomende
schooljaar wordt naast niveau 2 ook niveau 3 voor de
beroepsbegeleidende leerweg (bbl) kok en gastheer/gastvrouw
ondersteund door HorecaVakPunt.
vergaderlocatie Huis de
salentein geopend
Onder het toeziend oog van de burgemeester van Nijkerk, Gerard
Renkema en de ambassadeur van Argentinië, Santos Goñi, heeft
zakenman Mijndert Pon vandaag de opening van het vergadercentrum
Huis de Salentein verricht. Dit rijksmonument op landgoed
Salentein in Nijkerk vormt het decor voor een gloednieuw
concept waarbij vergaderen op niveau gecombineerd wordt met
wijnproeverijen en exclusieve evenementen. De opening werd
door diverse prominenten uit de Nederlandse zakenwereld bezocht,
waaronder groepsdirecteuren van Pon Holdings, waar
Mijndert Pon tot 2000 als voorzitter van de Raad van Commissarissen
aan verbonden was.

nieuw convention centre voor
novotel
Het vernieuwde Novotel Amsterdam City is geopend door waarnemend
burgemeester Lodewijk Asscher en chairman en CEO van
Accor Gilles Pélisson. Nadat de kamers een metamorfose hebben
ondergaan naar het laatste Novotel concept, is er een nieuw Convention
Centre aangebouwd voor congressen, evenementen en
vergaderingen. In het grootste viersterrenhotel van Amsterdam
kunnen nu 450 gasten op één locatie confereren, eten én slapen.
Het Convention Centre heeft een eigen entree. De vernieuwing
maakt onderdeel uit van een belangrijke investeringsfase van Accor
Hotels in Nederland.
Innovatieve partijen bundelen krachten
Tijdens het Love @ First Site congres op 20 mei hebben Hans
Poortvliet, managing director Hospitality Sales and Marketing
Association International (HSMAI), en Wicher Meijer, directeur
toerisme NHTV, een samenwerking tussen beide partijen officieel
gemaakt. De ambities van beide partijen en de ontwikkelingen
in de omgeving van de branche maakten een structurele samenwerking
voor de hand liggend. De toerisme academie biedt
HSMAI o.a. aanvullende kennis- en researchactiviteiten aan,
waarmee zij haar huidige kennis en programmering verder kan
ontwikkelen. HSMAI zal met haar platform in de gastvrijheidsector
de NHTV de kans bieden tot verdere profilering van haar
instelling, medewerkers en studenten in de praktijk.
mensen
Best Business Hotel 2010
Het Park Hotel Amsterdam heeft voor het tweede opeenvolgende
jaar de award voor ‘Best Business Hotel, The Netherlands’ in ontvangst
mogen nemen. Deze award is uitgereikt door het internationale
magazine Business Destinations, een gerenommeerd
Brits zakenreisblad dat tweemaandelijks wordt uitgegeven. De
jury roemt het Park Hotel omdat het de zakelijke gast geen standaard
pakket aanbiedt, maar een op maat gemaakte beleving.
‘Alleen vergaderen is in deze dynamische tijd, met een snel veranderende
maatschappij, niet meer genoeg; het draait om het
totale pakket’, aldus Bram van der Hoek, general manager van
Park Hotel & MOMO Restaurant, Bar & Lounge in Amsterdam.
Hotel papendal wint
dutch Hotel award
Hotel en Congrescentrum Papendal heeft de 7e Dutch Hotel
Award gewonnen. In de finale streden de hotels Dorint Schiphol
en het Golden Tulip Westduin in Vlissingen mee om de trofee.
Voorzitter Bas Tolmeijer van Trust Hospitality reikte de prijs uit
aan Stella van der Sluis, directeur van Hotel en Congrescentrum
Papendal. ‘Eigenlijk hebben we de jury gewoon laten zien wat we
dagelijks doen.’ Het thema van de Dutch Hotel Award 2010 was
Motivatie. De hotels die meededen aan deze competitie moesten
antwoord geven op de vragen hoe het managementteam zichzelf
motiveert om creatief te zijn en hoe het blijft presteren op
hoog niveau. Volgens de voorzitter blinkt Hotel Papendal uit door
de kracht en de motivatie van hun team.
hospitality management • nR 3 - 2010 • 45

geld & economie
Mogen wij alstublieft nog wat besteden?
m a r K t a m s m a
I n F o @ H o R e C a - a C C o U n t a n C Y . n L
De zonnige zomermaanden komen er (hopelijk) aan. Horecaondernemers
met een terrasfaciliteit kunnen dan de dorstige zonaanbieders
optimaal bedienen. Uit meerdere gastenonderzoeken blijkt dat
- niet verwonderlijk - trage bediening een van de grootste ergernissen
vormt voor terrasgasten. Afgezien van die ergernis, laten veel
horecaondernemers hier omzetpotentieel liggen. Juist in de huidige
uitdagende tijd zou men alles op alles moeten zetten om het optimale
rendement te behalen.
De uitdaging zit hem dus in een snelle, verkoopgemotiveerde bediening.
Door de pieken in gastenbezetting gedurende zonnige terrasdagen,
wordt veelvuldig gebruik gemaakt van vakantieoproepkrachten.
De kwaliteit en ervaring van deze tijdelijke krachten is nu
eenmaal wat minder, en daar vinden we meestal het ‘euvel’ van de
lege glazen.
Zoals bekend zijn er zogenaamde mobiele Point Of Sale (POS) systemen
op de markt. De hoge investering die nodig is voor de aanschaf
van een dergelijke systeem maakt dat nog lang niet alle horecaondernemers
hiervan gebruik maken. Tevens is het ‘onpersoonlijke’
van een digitale opname van bestellingen een veel gehoord argument
om niet tot aanschaf over te gaan. Dit laatste punt kan eenvoudig
weerlegd worden met behulp van de ‘ergernis-onderzoeken’.
looptijden
Trage bediening en lege glazen staan wel in de Top 10 van ergernissen,
opname van bestellingen via de mobiele POS niet. Voor wat betreft
de investering kan een eenvoudige rekensom wellicht helpen
in de afweging. Als een horecaondernemer een terrascapaciteit van
46 • hospitality management • nR 3 - 2010
80 zitplaatsen heeft en gedurende 4 uur (100% bezetting) bij elke
gast 1 consumptie (2 euro excl. BTW) meer zou verkopen, dan wordt
al snel een extra netto omzet gerealiseerd van 640 euro per terrasdag.
Bij slechts 30 terrasdagen een extra omzet van 19.200. Uitgaande
van een gemiddelde brutomarge van 70% is dat een extra winst
van maar liefst 14.400. Een hogere gemiddelde consumptieprijs of
een grotere terrascapaciteit zou het bedrag (omzetpotentieel) verhogen.
Dit is de omzetzijde van een mobiele POS.
Indien alleen ervaren medewerkers met een mobiele POS zouden
werken, dan gaat ook nog eens het gastvrijheidniveau omhoog. De
oproepkrachten worden dan alleen ingezet voor het klaarmaken en
uitserveren van de bestellingen. Daarnaast kunnen over het algemeen
door de inzet van mobiele POS systemen ook de ‘looptijden’
drastisch teruggebracht worden. Een horecaondernemer zou eens
moeten bijhouden hoeveel tijd een medewerker zonder mobiele POS
op dagbasis kwijt is om van het terras naar de bar/keuken te lopen
en vice versa.
Huren
Een investering in een gemiddelde mobiele bestelunit van circa
2.000 is daarmee snel terugverdiend. In deze casus, zonder rekening
te houden met een beperking van de loonkosten, al in vijf dagen.
Mochten de financiële middelen niet toereikend zijn, dan kan de
horecaondernemer ook nog besluiten om de gewenste middelen te
huren. Uiteraard is de terugverdientijd van de investering afhankelijk
van de individuele kenmerken van een horecaonderneming. Wij
adviseren u dan ook voordat u tot aanschaf overgaat om eerder genoemde
uitgangspunten ook mee te nemen in uw afweging.

Werkkleding
j . j . m . v a n d i j K F b
J o C H e n . V a n D I J K @ m a Z a R S . n L
U wilt graag dat uw personeel er verzorgd en representatief bij loopt.
Daarnaast is het van belang dat uw klanten direct kunnen zien welke
personen horen bij uw bedrijf. Het verstrekken van kleding is in de horecabranche
dan ook zeer gebruikelijk. Maar er schuilt een gevaar bij het
verstrekken van kleding aan uw personeel. Het Gerechtshof oordeelde
onlangs dat een restauranthouder niet enkel werkkleding had verschaft
aan zijn personeel; met alle gevolgen van dien.
Het verstrekken van kleding wordt niet als beloning ervaren zolang deze
kleding als werkkleding kwalificeert. Kleding is werkkleding indien de
kleding (zo goed als) uitsluitend geschikt is om tijdens het werk te dragen
óf wanneer de kleding is voorzien van een of meerdere duidelijk
zichtbare logo´s van het bedrijf met een oppervlakte van tezamen ten
minste 70 cm2 .
associatie
Een restauranthouder verstrekte aan het bedienend personeel poloshirts,
broeken, riemen en caps in de kleur blauw, alles voorzien met kleine
logo´s die tezamen meer dan 70 cm2 omvatten. De restauranthouder
verplichtte de werknemers om de gehele outfit te dragen. Voor deze verstrekkingen
oordeelde het Hof dat er sprake was van werkkleding. Het was
namelijk zonder meer duidelijk dat bij derden onmiddellijk een associatie
met het restaurant zou worden opgeroepen. In dat geval is de eis van logo´s
met een oppervlakte van ten minste 70 cm2 niet eens relevant.
opvallend
Het probleem deed zich echter voor bij de verstrekking van kleding aan
het managementpersoneel. Aan hen werden witte overhemden, blauwe
broeken en rokken, pullovers, stropdassen en dasspelden verstrekt, met
bijzonder kleine logo´s (tezamen nog geen 45 cm2), waarbij de stropdassen
zelfs helemaal geen logo bevatten. Het Hof oordeelde dat deze kleding
geen associatie met het restaurant opriep. Daarbij vond het Hof het
van belang dat de kleding in neutrale kleuren was uitgevoerd en dat -
anders dan bij de kleding van het bedienend personeel - een opvallend
onderdeel als een hoofddeksel ontbrak.
Als u kleding hebt verstrekt aan uw
personeel, adviseren wij u kritisch te
kijken of de kleding (in totaliteit dan
wel afzonderlijk) als werkkleding
kwalificeert. Zorg er ook voor dat u
uw personeel duidelijk instrueert
om alle verstrekte kledingstukken
te dragen. Mocht dit niet mogelijk
blijken, dan is het raadzaam dat het
personeel de kleding achterlaat op
het werk (indien dat praktisch gezien
mogelijk is).
De kracht van
de combinatie
Hotel Hoeve de Plei heeft de
afgelopen jaren flink geïnvesteerd.
De charme van de oude vakwerkbouw
is gecombineerd met het nieuwe
slapen; Hästensbedden en ruime
doucheruimtes. Eigenaren Tom en Saskia
van Houtem zijn ook overgestapt van
het ouderwetse ‘reserveren op papier’
naar een geautomatiseerd alles-in-1
reserveringssysteem.
In Fidelio Suite 8 vonden ze de perfecte
combinatie; klantgegevens bijhouden,
reserveringen maken, factureren,
bevestigingen en offertes maken en de
benodigde rapporten voor de financiele
administratie. Dat alles uit één systeem
kon komen, daar ging voor hen een
wereld open.
Saskia van Houtem: ‘De support afdeling
van Van Hessen helpt ons iedere keer
weer een stap verder in het ontdekken
van efficiënte mogelijkheden. En dat
is mooi meegenomen, want als kleine
ondernemer heb je soms tijd te kort!’
Een mooi voorbeeld van intensieve
samenwerking tussen Van Hessen en
haar partners!
Onze brede ervaring met de
horeca én automatisering
zetten wij samen met u om
in de meest doordachte
werkwijze. Het optimaliseren
van uw bedrijfsvoering, daar
draait het om!
www.vanhessen.nl

agenda
Beursdata
• 24-27 juni, Taste of Amsterdam 2010, Amstelpark Amsterdam
• 05-08 augustus, Antwerpen Proeft, Antwerpen
• 26-29 augustus, 29e Preuvenemint, Vrijthof Maastricht
• 29 augustus, Bubbles on the Beach, Mango’s Beachbar
Zandvoort
• 12-15 september, hogatec 2010, Messegelände Düsseldorf
• 17-21 oktober, SIAL 2010, expositiecomplex Villepinte Parijs
• 5-9 november, Hostelco 2010, Montjuïc Exhibition Centre
Barcelona
• 12-15 november, Eten & Drinken 2010, Malieveld Den Haag
Waarom naar sial 2010?
SIAL 2010 is een van de grotere internationale voedingsmiddelenvakbeurzen
in Europa. Deze tweejaarlijkse beurs vindt gelijktijdig
plaats met IPA (International Food Process Exhibition)
en In-food. De SIAL had in 2008 ruim 5.500 exposanten (78 procent
internationaal; uit 101 landen) en trok 147.860 bezoekers uit
185 landen. De beurs heeft onder meer de volgende platformen:
Trends & Innovations, Delicatessen, Nutrition & Health en Bio
& World Food. Ook zijn er wedstrijden, zoals de SIAL d’Or-verkiezingen
en kookdemonstraties, zoals Cuisine du SIAL. Tevens het
Wine Innovation Forum.
hotelbranche landenindeX
In iedere uitgave van Hospitality
Management wordt even de schijnwerper
gericht op de hotelbranche in het
buitenland. Ditmaal Zuid-Afrika.
zUid-afrika
Inwoners: 49 miljoen
Hoofdsteden: Pretoria (bestuurlijk)
Kaapstad(wetgeving)
Bloemfontein (juridisch)
Oppervlakte: 1.219.090 km2 Bruto Nationaal Product p/i: € 8.035
Bezettingsgraad (2005): 69%
Gemiddelde kamerprijs (2005):
Gem. opbrengt per
54,40 euro
beschikbare kamer (2005):
Toeristen tijdens WK voetbal
37,60 euro
(schatting 2010)
Toeristen tijdens WK voetbal
373.000
(schatting 2008) 483.000
Belangrijkste stadion: Soccer City, opening + finale
Locatie: Johannesburg
Gebouwd: 1986 (78.000 zitplaatsen)
Gerenoveerd: 2009 (91,141 zitplaatsen)
Gemiddelde uitgave per WK bezoeker: 3.043 dollar
Gemiddelde verblijfsduur WK bezoeker:
Aantal ingetrokken boekingen
18,7 dagen
van hotelovernachtingen: 450.000
h a n s v a n s p r o n s e n
V a n S P R o n S e n & P a R t n e R S g R o e P
( W a R m o n D )
column
de afdeling
intern & extern
crisismanagement
Als deze column verschijnt, zijn we gelukkig druk bezig met het
WK en kunnen we even ontsnappen aan al die verschillende crises
waar we dagelijks mee worden geconfronteerd. We hebben
last van de kredietcrisis en de schuldencrisis, maar tegelijkertijd
van een voedsel-, energie- en ecologische crisis. Je weet allang
niet meer wat je als ondernemer/manager nog moet doen. Daarbij
komt dat, volgens sommigen, in ons landje ook nog eens sprake is
van een morele crisis. Kortom als je in 2010 niet depri wordt, dan
ben je een bikkel.
Misschien gaan ooit al deze crisissen voorbij, maar de kans is groot
dat een crisis ‘business as usual’ wordt; dat elk bedrijf in de toekomst
een extra afdeling heeft: Intern en Extern Crisismanagement.
Om dat te voorkomen, is misschien Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen iets om serieus te overwegen, en dan niet
alleen de groene lik marketingverf over uw ‘business as usual’,
maar verankerd in deze business. Het is verstandig om na te denken
over alle aspecten van uw bedrijfsvoering; over de effecten op
de mens (uw gasten, uw medewerkers en uzelf); het milieu; het
winstniveau...
Zo is in de loop der jaren duurzaamheid in al zijn verschijningsvormen
opeens van borrelpraat tot bittere ernst geworden. Groene
sleutels zijn leuk, maar daar gaan wij het de komende jaren niet
mee redden. Het wordt echt menens in alle segmenten. ‘Cradle to
Cradle’, duurzaam bouwen, duurzaam gedrag, energiearm exploiteren,
‘Breeam’ (het meetbaar maken van het effect van duurzaam
bouwen), het ‘Steinbock-Label’ (Zwitsers hotel-label)... We zullen
meer ruimte moeten maken in ons investeringsbudget voor het
inzetten van moderne milieutechnologie. Gezien de verwachte
ontwikkeling van de energieprijzen is dat iets wat zich zeker zal
terugverdienen.
Hoe je het ook wendt of keert, dealen met welke crisis dan ook
moeten we allemaal. Marketingtechnisch heb je een voorsprong
op het moment dat alle aspecten van MVO in je bedrijfsvoering
zijn verankerd. Dit vergt inspanning en met name een investering
in logisch denken. Stil staan bij wat de gasten belangrijk vinden,
in combinatie met economische gevolgen van de ontwikkelingen.
Daarna volgt het positief vertalen van je acties naar de klanten,
via middelen die zo weinig mogelijk schade toebrengen aan onze
natuur.
Een mooie actie lijkt mij sowieso om het fitnessgedeelte in uw bedrijf
energie te laten opwekken. Duurzamer kan niet, voor mens
en omgeving. Communiceer dat dan via Twitter naar uw gasten.
Misschien kunt u wel deze gasten gratis laten fitnessen, in ruil
voor een bepaalde energieopbrengst!
hospitality management • nR 3 - 2010 • 49

personalia
steigenberg hotels ag
Steigenberger Hotels
AG heeft Arco Buijs
benoemd tot CEO.
Buijs zal vanaf 1 juli
2010 samen met
financieel directeur
Matthias Heck verantwoordelijk zijn voor
de hotelmaatschappij die is gevestigd
in Frankfurt. Voor zijn overgang naar
Steigenberger was Buijs chief executive
officer van de NH Hotels in de Benelux,
Frankrijk, Groot-Brittannië en Afrika.
ac meerKerK
Fred Hegt, voorheen
general manager van
hotel Tulip Inn in Sevenum,
maakte per 10
mei de overstap naar
Meerkerk. Hier is hij
de nieuwe general manager van het AC
Restaurant en Hotel Meerkerk. Hegt (45)
werkte ruim negen jaar in Sevenum.
nh hoteles
Jan Hein Simons is benoemd
tot de nieuwe
topman van NH Hoteles
in de Business Unit
Benelux, UK, Frankrijk
& Afrika. Hij volgt
Arco Buijs op. Simons (51) krijgt de leiding
over 55 hotels in zes landen. Gedurende
zijn achttien jaar bij NH Hoteles heeft
Simons in Nederland, Tunesië, Spanje en
Duitsland gewerkt.
renaissance amsterdam hotel
Tom Calame is de
nieuwe general manager
van het Renaissance
Amsterdam
Hotel. Hij volgt Yehia
Rashed op; deze maakt
gebruik van een zogenaamd ‘leave of
absence’, een verlofmogelijkheid. Calame
(43) komt over van het JW Marriott hotel
in Lima (Peru) waar hij zes jaar de leiding
had.
Heeft u nieuws voor personalia?
stuur beeld en tekst naar
redactie@uitgeverijps.nl
50 • hospitality management • nR 3 - 2010
oseven, happening and Food
Miranda Hesselmans
is in dienst getreden
als commercieel
manager bij Oseven,
happening and food.
In deze functie geeft
zij leiding aan het team van accountmanagers,
met als belangrijkste opdracht
het vergroten van de bekendheid van het
merk Oseven in de markt van hospitality
dienstverlening.
the landmarK mandarin oriental hotel
Sidney Schutte, de
voormalige rechterhand
van Jonnie Boer
in De Librije, gaat per
augustus aan de slag
in HongKong voor
The Landmark Mandarin Oriental hotel.
Hij wordt de nieuwe assistent van de
Nederlandse topkok Richard Ekkebus.
Schutte wordt executive sous-chef en zal
de f&b-teams van restaurant Amber, de
hippe Mo-bar, diverse banquetingafdelingen
en het hotel aansturen.
club med nederland
Het managementteam
van Club Med
Nederland heeft een
nieuw gezicht: Maaike
Holzmann. Zij is nu
indirect salesmanager
en vervangt hiermee Erik Schuffel die Club
Med verlaten heeft. In deze hoedanigheid
is Holzmann verantwoordelijk voor het
stimuleren van de verkoop via reisagenten
en het beheren van de indirecte accounts.
sodeXo
Sodexo stelde per
1 juni Johan Stellingwerf
als nieuwe
directeur Facilities
Management Services
aan. Stellingwerf is
nu verantwoordelijk voor Sodexo Altys,
de facilitaire dochteronderneming van
Sodexo Nederland. Hij volgt Jeroen Mol
op die elders een leidinggevende functie
heeft geaccepteerd. Stellingwerf is sinds
2003 werkzaam bij Sodexo, een van de
grootste internationale Food & Facilities
Management organisaties ter wereld.
hotel tulip inn in sevenum
Harm Beumer is
de nieuwe general
manager van hotel
Tulip Inn in Sevenum.
Beumer (38) volgt Fred
Hegt op die is vertrokken
naar het AC Restaurant en Hotel
Meerkerk. Beumer werkte hiervoor vijf
jaar voor Hotel van der Valk in Arnhem.
Hier was hij supportmanager en operationsmanager.
Zijn functie in Arnhem
wordt niet ingevuld, omdat zijn takenpakket
wordt verdeeld over de bestaande
mensen.
pastridor nederland
Per 1 mei heeft Pastridor
Nederland haar
team uitgebreid met
een national account
manager: Klaas Jilderda.
Hiervoor werkt
Jilderda tien jaar lang als accountmanager
bij Top Bakkers te Apeldoorn, waar
hij de regionale contacten onderhield
alsmede de relaties met Nationale Catering
en Horeca. In zijn nieuwe functie bij
Pastridor is Klaas verantwoordelijk voor
nationale accounts in het buitenshuis
kanaal en voor de grotere relaties in
Noordoost Nederland.
htel serviced apartments
Louisa Wright (38)
is onlangs door Htel
Serviced Apartments
aangesteld om het
traject Business
Development voor de
organisatie verder te helpen uitbouwen.
In deze nieuwe functie gaat Wright zich
toeleggen op het verbreden van de Htel
dienstverlening op het gebied van o.a.
relocation services. Met de komst van
Wright is expertise in huis gehaald om op
relocation gebied actief te kunnen gaan
adviseren. Wright was hiervoor mobility
manager bij Dutch Living Services.
en verder…
Leendert Scholtus is de nieuwe chef-kok
van Hotel Restaurant De Echoput. ‘Hier
mag hij zijn eigen brigade formeren,’
aldus eigenaar Peter Klosse.

Time to Change!
A Blycolin Linen Concept
Welkom! Met Opus componeert u telkens een andere look & feel van uw kamers. Zonder extra
investeringen, zonder moeite en zonder verlies van kostbare tijd. Maar wel boordevol
tintelingen in de beleving van uw gasten. Keer op keer. Opus is modulair en complementair
samengesteld. Én bijzonder vernieuwend. In een handomdraai! Als u het ook tijd vindt te
veranderen, neem even de tijd voor een afspraak met ons. Dan zetten wij samen de toon in uw
Opus Linen Concept. Voor meer informatie: welkom@blycolin.com
INTEGRALE LINNENSERVICE • HORECATEXTIEL CONCEPTEN • MILIEUBEWUST • GECERTIFICEERDE KWALITEIT

VergaderKoff ie
Sinds jaar en dag is vergaderkoffi e
het domein van grote fi ltermachines en
tientallen thermoskannen. En dat terwijl
er juist zoveel op het gebied van koffi e
is veranderd. Hoog tijd dit concept voor
eens en voor altijd door de gootsteen
te spoelen. En plaats te maken voor
een self service koffi econcept, waarbij
de vergadergasten op een centrale
plek buiten de zalen hun eigen verse
kopje koffi e uit een koffi emachine
kunnen pakken.
Zo behoort ook voor de hotelier de
tijd dat er na afl oop van vergaderingen
koffi e met liters tegelijk werd weggegooid,
voorgoed tot het verleden.
Geen verspilling meer, en bovendien
een veel beter te beheersen kostprijs
sinds de koffi e per kopje wordt bereid
en geconsumeerd.
En natuurlijk werkt er nog steeds
personeel aan een optimale dienstverlening
in en rond de vergaderruimtes.
Alleen is dat dan meer in dienst van de
gast, in plaats van de thermoskannen.
Wilt u meer weten over hoe u met
de koffi e en de koffi emachines van
Douwe Egberts Coffee Systems dit
concept in uw hotel kunt invullen?
Neemt u dan contact op met onze
afdeling televerkoop op het
telefoonnummer 030-2972184.
Marco Woudstra
Manager Hotels
Douwe Egberts Coffee Systems
www.decs.nl
Smaakvol genieten. Het begint met Douwe Egberts.