15.09.2013 Views

Download overzicht (PDF) - Tom Callebaut > tcct

Download overzicht (PDF) - Tom Callebaut > tcct

Download overzicht (PDF) - Tom Callebaut > tcct

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ontwerpmatig denken wordt ingezet als een manier om aan onderzoek te doen. Ontwerpmatig denken heeft het vermogen nog niet<br />

gekende toekomstmogelijkheden virtueel te ontwikkelen en die toekomstige werkelijkheden te openen voor reflectie. Dit creëert de<br />

mogelijkheid om naast het waarschijnlijke ook het ‘onwaarschijnlijke’ en onverwachte open te stellen voor (ontwerpmatig) onderzoek.<br />

Zo kan het ontwerpmatig denken niet alleen ingezet worden om concrete projecten te realiseren, maar ook om nieuwe visies te ontwikkelen.<br />

De ontwikkeling van het ontwerpmatig onderzoek binnen ons bureau is gegroeid vanuit de overtuiging dat het ruimtelijk denken<br />

altijd onderdeel is van een veel groter project waarbij mens-vorm en inhoud in constante wisselwerking met elkaar zijn en elkaar<br />

verdiepen, uitdagen of inspireren. Architectuur is in dat opzicht meer een middel dan een doel om het grote project te realiseren.<br />

ONTWERPMATIG ONDERZOEK<br />

We all live in the gutter, but some of us are looking at the stars. (O. Wilde)<br />

TCCT<br />

Cindy Tirry<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong>


CASESTUDY KARMELIETENKLOOSTER<br />

Brugge<br />

<strong>Tom</strong> CalleBauT en sien wiTTevrongel | www.TCCT.Be


CASESTUDY<br />

KARMELIETENKLOOSTER<br />

BRUGGE<br />

Vzw De Experiëntie wil in de stad Brugge een nieuw pilootproject<br />

ontwikkelen door een klooster te heroriënteren. Ze zijn ervan<br />

overtuigd dat kloosters, die van oudsher spirituele plekken zijn,<br />

opnieuw een dynamische rol kunnen spelen binnen een stadscontext.<br />

Ze worden nieuwe zones van zin en inspireren zo een stad.<br />

Ter voorbereiding van dit nieuwe project zullen ze met diverse<br />

betrokken partners en vanuit verschillende invalshoeken een studie<br />

aanvatten rond een concrete case. Het Karmelietenklooster in<br />

Brugge wordt in zijn puurheid en extreemheid geheroriënteerd.<br />

Hierbij wordt nauw samengewerkt met de huidige bewoners<br />

van het klooster en wordt gezocht naar de behoeften van de<br />

toekomstige gebruikers, in samenwerking met allerlei mogelijke<br />

betrokkenen (beleidsmakers, compagneros, gebruikers…).<br />

Via het ontwikkelen van ruimtelijke toekomstscenario’s worden<br />

kansen en randvoorwaarden van een toekomstig project afgetast.<br />

Van hieruit worden modellen ontwikkeld die het concrete<br />

overstijgen en een inspiratie zijn voor analoge projecten.<br />

De uitdaging is het herbestemmen van een klooster in de stedelijke<br />

context tot een nieuwe zone van zin in de stad, vertrekkend vanuit de<br />

rijke traditie van het verleden en zoekend naar een nieuw perspectief<br />

voor de toekomst binnen de dynamiek van het dagdagelijkse<br />

ONTwERpERS<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong> en sien wittevrongel<br />

ONDERzOEKSjAAR<br />

2010 – 2011


vzw bINNENSTAD<br />

Brugge<br />

<strong>Tom</strong> CalleBauT en Cindy Tirry | www.TCCT.Be


VZW BINNENSTAD<br />

BRUGGE<br />

Vzw Binnenstad is een organisatie met een aantal voorzieningen en projecten in het kader<br />

van de bijzondere jeugdbijstand. Zowel de organisatiestructuur als de gebouwen (een<br />

voormalig klooster in het historische hart van Brugge) dienden zich klaar te maken voor<br />

nieuwe uitdagingen. Diverse veranderingsprocessen binnen de organisatie verliepen dus<br />

synchroon. Hiervoor werd vanuit de vzw Yotb een veranderingstraject opgesteld met als doel<br />

om de missie en visie te herdefiniëren en vanuit <strong>tcct</strong> werden ruimtelijke scenario’s ontwikkeld<br />

als gevolg van de nieuwe missie en visie. Deze ruimtelijke toekomstscenario’s dienden om<br />

het team een beeld te geven van hun mogelijke nieuwe organisatie, niet enkel als structuur,<br />

maar ook vanuit de werking en binnen een nieuw gebouw. De relatie tussen die drie<br />

factoren werd tegelijkertijd verfijnd en uitgediept. Een scherpe organisatie-uitdaging voor de<br />

toekomst en een uitgezuiverde ontwerpvraag voor het vernieuwde gebouw waren de output<br />

van de studie. Zowel vanuit de architectuur als vanuit de organisatie werd de kracht van<br />

het verleden en de traditie meegenomen als een wezenlijke inspiratie voor de vernieuwing.<br />

ONTwERpERS<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong> en sien wittevrongel<br />

STUDIEjAAR<br />

2012


wEEKKApEL vOOR OLv bEThANIë<br />

loppem<br />

<strong>Tom</strong> CalleBauT | www.TCCT.Be


WEEKKAPEL VOOR<br />

OLV BETHANIë<br />

TE LOPPEM<br />

De zusters van Bethanië wilden het hart van hun klooster en de<br />

essentie van hun kloosterleven klaarmaken voor de toekomst.<br />

Hun vraag was: “Hoe kunnen we in de kapel de verschillende<br />

dimensies van ons gebedsleven beleven, bevorderen en zichtbaar<br />

maken, in harmonie, soberheid en sereniteit, rekening houdend<br />

met de traditie en de verscheidenheid van de zusters en van onze<br />

gasten?” Uit die traditie, de regel van Benedictus, was hoofdstuk 52<br />

‘over de bidplaats van het klooster’ een belangrijke inspiratiebron.<br />

Het is een ruimte geworden voor innerlijke reflectie, concentratie en gebed.<br />

(cfr. regel1: De bidplaats moet zijn wat de naam zegt, en men mag er verder<br />

niets doen of opbergen.). De kapel is dankzij een semi-transparant textiel<br />

een bijna niet tastbare, gedempte, ovale kamer geworden in de oude,<br />

rechthoekige, massieve kapittelzaal. Het buitenlicht filtert zich doorheen<br />

het textiel mysterieus naar binnen in de ovale kern. De bidplaats is de<br />

plek van het mysterie. Naar wens kan het textiel geopend of verwijderd<br />

worden om zo een andere ruimtelijkheid en gerichtheid te creëren.<br />

CONCEpTONTwIKKELINg<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong> en alix de Crombrugghe<br />

ONTwERp EN UITvOERINg<br />

alix de Crombrugghe<br />

bOUwjAAR<br />

2010<br />

MAqUETTE<br />

Cindy Tirry


MEERbESTEMMINg<br />

MAChARIUSKERK<br />

gent<br />

<strong>Tom</strong> CalleBauT en sTefaan onraeT | www.TCCT.Be


MEERBESTEMMING<br />

MACHARIUSKERK<br />

TE GENT<br />

De Machariuskerk in Gent is gelegen in een multiculturele parochie in de schaduw van<br />

de ruïnes van de Sint-Baafsabdij. De kerk blijft een parochiekerk, maar zal op een andere<br />

manier ingericht worden, zodat er ook andere zingevingactiviteiten kunnen plaatsvinden.<br />

Dat vraagt niet alleen om een praktische reorganisatie maar ook om een esthetische<br />

verandering: de kerk moet een mooie, sobere stilteplek zijn die toegankelijk is voor de<br />

Gentenaars en de toevallige passant. Hij moet ook een aantrekkelijke ruimte vormen voor<br />

(christelijkeen andere) groepen die er willen vieren, bezinnen, mediteren, samenkomen.<br />

Voor het parochieteam is het idee van de hub (een beeld uit de computerwereld) een belangrijk<br />

beeld: de kerk moet een plaats zijn waar verschillende groepen hún ding kunnen doen, daardoor<br />

met elkaar in relatie komen en elkaar ontmoeten zodat er uitwisseling en herbronning mogelijk is.<br />

In het schip van de kerk worden drie reusachtige semi-transparante vlakken opgehangendie<br />

op en neer kunnen. Als ze beneden staan, wordt de kerk in zones verdeeld. Als de vlakken<br />

omhoog gehesen worden, functioneren ze eerder als een soort tent… of als een projectievlak.<br />

Naast deze ingreep worden een zestal grote, verplaatsbare wanden toegevoegd die als<br />

scherm, onderverdeling, poort of communicatiewand kunnen dienen. Die wanden zijn drie<br />

meter hoog en zijn in de breedte waardoor je er in en door kan lopen en plots een kleine<br />

abri krijgt op schaal van een individu. Die vlakken kunnen ook horizontaal gelegd worden<br />

als sokkel, tafel of podium. Tot slot wordt in het centrum van de kerk een groot ovalen<br />

plateau geplaatst dat enerzijds de plek is voor de wekelijkse vieringen van de parochianen<br />

en anderzijds een podium voor allerhande optredens. Dit is de enigste vaste ingreep.<br />

Alle andere ingrepen zijn mobiel om een zeer vrij en divers gebruik mogelijk te maken.<br />

ONTwERpERS<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong> en stefaan onraet<br />

bOUwjAAR<br />

nog uit te voeren<br />

MAqUETTE<br />

an dever


STILTERUIMTE SINT-<br />

ELISAbETh zIEKENhUIS<br />

antwerpen<br />

<strong>Tom</strong> CalleBauT en Cindy Tirry | www.TCCT.Be


STILTERUIMTE SINT-<br />

ELISABETHZIEKENHUIS<br />

ANTWERPEN<br />

Het Sint-Elisabethziekenhuis wil voor de diverse geloofsovertuigingen in de multiculturele stad<br />

Antwerpen een interlevensbeschouwelijke, stille ruimte creëren waar alle levensbeschouwingen<br />

zich thuis kunnen voelen, zowel vanuit hun eigenheid als vanuit wat hen bindt. Katholieken,<br />

protestanten, vrijzinnige humanisten en moslims werkten aan de ontwikkeling van de ruimte<br />

mee. Er is plaats om nog andere levensbeschouwingen in een latere fase te integreren. De<br />

stille ruimte is bedoeld voor diverse bezoekers: patiënten, families en vrienden, personeel<br />

en toevallige passanten. De ruimte is zo opgevat dat er in het midden een verticale<br />

band aanwezig is die het eenheidssymbool een plek geeft en waar iedereen zich in een<br />

cirkel naar elkaar toe en naar het symbool kan richten. Aan de buitenkant van de ruimte<br />

is een horizontale band aangebracht, waar de herkenbare symbolen van de diverse<br />

geloofsovertuigingen aanwezig zijn. Om spanningen te voorkomen mogen de symbolen<br />

niet groter zijn dan de band. Zo wordt er ook een mogelijke hiërarchie vermeden. De<br />

bestaande ruimte had amper daglicht en geen zicht. Daarom zijn tientallen kleine luikjes<br />

in de wanden geplaatst waardoor daglicht of kunstlicht de ruimte kan binnenpriemen.<br />

Achter ieder luikje zit verschillend gekleurd glas, wat de diversiteit van de ruimte ondersteunt<br />

maar ook de kans geeft de ruimte een andere gerichtheid en sfeer mee te geven.<br />

ONTwERpERS<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong> en Cindy Tirry<br />

bOUwjAAR<br />

niet uitgevoerd<br />

MAqUETTE<br />

Cindy Tirry<br />

3D bEELD<br />

Jonas desmyttere


RUIMTE vAN hOOp<br />

jAN YpERMANzIEKENhUIS<br />

ieper<br />

<strong>Tom</strong> CalleBauT en Cindy Tirry | www.TCCT.Be


RUIMTE VAN HOOP<br />

JAN YPERMANZIEKEN-<br />

HUIS TE IEPER<br />

Een ziekenhuis is een plek waar bij uitstek zeer diverse emoties opgeroepen<br />

kunnen worden: van een intens verdriet over een ongrijpbare kwaadheid<br />

tot een onmetelijk geluk. Al die emoties vinden plaats in een gebouw<br />

dat zeer functioneel ontworpen is, waarbij de economische wetten hard<br />

toeslaan en waar daardoor soms weinig ruimte is voor de vele emoties.<br />

Het pastorale team van het ziekenhuis nam het initiatief om een spirituele<br />

ruimte te ontwikkelen die uitnodigend en bereikbaar is voor iedereen,<br />

waar mensen hun weg vinden om stil te staan bij het leven en die mensen<br />

samenbrengt en verbindt. Het pastorale team bracht voor dit project een<br />

team bij elkaar uit alle geledingen van het ziekenhuis (en ook erbuiten)<br />

om een gedragen ruimte te kunnen ontwikkelen. Want deze ruimte zal<br />

ook gebouwd worden voor een breed publiek: de patiënten, de families<br />

en vrienden van patiënten en alle werknemers van het ziekenhuis,<br />

passanten enz. De ruimte van hoop is een witte ruimte die opgevuld is<br />

met diverse kleurvlakken. Diverse kleurvlakken die elk op een andere<br />

manier plaats geven aan een andere emotie. Iedere kleur is volgens<br />

zijn functie en intensiteit anders aanwezig in de ruimte en biedt ook een<br />

andere functie aan. Maar hier is de functie ondergeschikt aan de emotie.<br />

ONTwERpERS<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong> en Cindy Tirry<br />

bOUwjAAR<br />

niet uitgevoerd<br />

MAqUETTE<br />

Cindy Tirry<br />

CONCEpTSChETS<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong>


ST-MAARTEN<br />

mechelen<br />

<strong>Tom</strong> CalleBauT en Cindy Tirry | www.TCCT.Be


AZ ST-MAARTEN<br />

TE MECHELEN<br />

Diverse ruimtelijke voorstellen werden opgemaakt om de juiste<br />

vraagstelling voor het architectenbureau van de totale nieuwbouw van<br />

het ziekenhuis te kunnen formuleren. Deze conceptvoorstellen dienden<br />

om enerzijds de vraag te verbreden en anderzijds bepaalde belangrijke<br />

termen te verdiepen. De uitdaging van waaruit wij moesten vertrekken,<br />

werd als volgt geformuleerd: “We dromen van bezielde ruimten met<br />

daarin aanwezig een diepere symboliek die mensen verbindt. Een rustplek,<br />

om tot jezelf te komen, om stil te staan in onze snelle wereld en lijden en<br />

geluk een plaats te geven. Het moet een bereikbare, laagdrempelige plek<br />

worden, waar je het gevoel hebt niet alleen te staan, waar je iets of iemand<br />

kan vinden. We maken graag een open, uitnodigende ruimte, waar<br />

patiënten, bezoekers en medewerkers, jong of oud, gelovig –zus of zo of<br />

niet-, alleen of samen, kunnen thuiskomen en kracht en energie krijgen<br />

om door te gaan, een plek waar het goed is en je verlangt terug te keren.”<br />

We werden verder gedurende het hele ontwerpproces door<br />

een extern architectuurbureau ingeschakeld om de link tussen<br />

inhoud en vorm mee met de opdrachtgever te bewaken.<br />

ONTwERpERS<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong> en Cindy Tirry<br />

STUDIE<br />

2010<br />

MAqUETTE<br />

Cindy Tirry


LESOvERSChRIjDEND<br />

gODSDIENSTLOKAAL<br />

izegem<br />

<strong>Tom</strong> CalleBauT | www.TCCT.Be


LESOVERSCHRIJDEND<br />

GODSDIENSTLOKAAL<br />

IZEGEM<br />

Het ontwerpen van een apart lokaal voor de school dat enerzijds als godsdienstlokaal kan<br />

dienen maar anderzijds lesoverschrijdend is en voor alle vakken toegankelijk op het moment<br />

dat er existentiële thema’s aan bod komen. Dit lokaal is bedoeld om individueel naar toe te<br />

gaan, als een soort refuge, maar ook om in groep naar toe te gaan, om te ontmoeten en uit te<br />

wisselen. Tevens moet het een leerplek kunnen zijn…of een atelier…een plek waar expressie<br />

kan gegeven worden aan ideeën. Voor deze opdracht werden ook diverse vormvoorstellen<br />

opgemakt om de vraagstelling scherper te krijgen. Een vervolgopdracht hiervoor is in de maak.<br />

ONTwERpERS<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong><br />

bOUwjAAR<br />

nog uit te voeren<br />

SChETSEN<br />

<strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong>


UITBREIDING ONTWERPATELIERS IN HET<br />

VOORMALIG DOMINICANENKLOOSTER<br />

GENT<br />

ONTwERpERS<br />

linde stellamans, Cindy Tirry en <strong>Tom</strong> <strong>Callebaut</strong><br />

bOUwjAAR<br />

wedstrijdfase 1<br />

LAY-OUT<br />

Cindy Tirry en linde stellamans<br />

In dit concept creëeren we veelzijdige, open en flexibele ruimtes die van de leeromgeving ook een<br />

leefomgeving maken: de plaats van vele ontmoetingen. We stimuleren een wisselende densiteit,<br />

een variatie van werkvormen, diverse evenementen (workshops, ontwerpmarkt, galerij, fuifzaal,<br />

spelzaal,…) en we bieden verschillende belevingen van de ruimte aan. De nieuwe gebouwen<br />

moeten de schoolfunctie overstijgen en veelzijdig kunnen ingezet worden in een stadsdynamiek.<br />

Het organigram van de kloostersite is ontstaan vanuit een boeiend inhoudelijk concept met<br />

een typische architectuur als gevolg. We versterken die identiteit in het bestaande kloosterpand<br />

en gebruiken het als inspiratie om het gebouwencomplex ook verder uit te breiden.<br />

Het gesloten karakter van het klooster (

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!