Werkboek secundair onderwijs

Vlinderbloemenfamilie of Fabaceae
De belangrijkste familiekenmerken:
● kruidachtige planten, heesters of bomen
● verspreide bladstand
● meestal samengestelde bladeren (= de insnijdingen van
de bladrand komen tot aan de hoofdnerf, zodat de bladschijf
in verschillende stukken wordt verdeeld)
● tweezijdig symmetrische bloemen (= bloemen met één
symmetrie-as). Van de vijf kroonbladeren zijn de twee
onderste vergroeid tot een kiel, geflankeerd door twee
zwaarden. Het vijfde kroonblad staat als een vlag rechtop.
De vijf kelkbladeren zijn meestal vergroeid tot een
vijftandige kelkbuis.
● peulvrucht
In de tabel op p. 52 vind je enkele typische vertegenwoordigers
van de vlinderbloemenfamilie.
© Eveline Fiers
Lipbloemenfamilie of Lamiaceae
Schermbloemenfamilie of Apiaceae
De belangrijkste familiekenmerken:
● kruidachtige planten
● verspreide bladstand
● meestal samengestelde bladeren
● bloemen meestal in samengestelde schermen: alle
schermstralen vertrekken vanuit één punt en elke
schermstraal draagt nog een kleiner scherm waarop de
bloemen staan. Aan de voet van het scherm is er meestal
een krans van schutbladeren, het 'omwindsel'. Aan de
voet van elk schermpje is er meestal een 'omwindseltje'.
● bloemen met vijf kelk- en kroonblaadjes, soms ontbreken
de kelkblaadjes
In de tabel op p. 52 vind je enkele typische vertegenwoordigers
van de schermbloemenfamilie.
Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Lichteis Bodem Groeihoogte (cm) Bloei Opmerkingen
Lipbloemenfamilie Lamiaceae
Hondsdraf Glechoma hederacea H/S 2 10 - 30 maart - juni
Witte dovenetel Lamium album H 3 30 - 60 april - november
Groene munt of aarmunt Mentha spicata Z 2 30 - 80 juli - september Gebruikt als keukenkruid; sterke groeier
Wilde marjolein Origanum vulgare Z 2 20 - 60 juli - september Gebruikt als keukenkruid
Veldsalie Salvia pratensis Z 2 30 - 80 mei - juli
Bosandoorn Stachys sylvatica H/S 3 60 - 100 juni - augustus
Lichteis: Z= zon, H= halfschaduw, S= schaduw
Vochttoestand bodem: 1= droog, 2= normaal, 3= vochtig, 4= nat, moerassig
Opmerking: gewone tijm (Thymus vulgaris), rozemarijn (Rosmarinus officinalis), echte salie (Salvia officinalis) en
basilicum (Ocimum basilicum) worden vaak gekweekt als keukenkruid en behoren ook tot de lipbloemenfamilie.
De systeemtuin van het Provinciaal Instituut
voor Milieueducatie (PIME)
In de systeemtuin van het PIME in Antwerpen vind je
vertegenwoordigers van negen verschillende families.
Je kan er dus heel wat inspiratie opdoen. Voor meer informatie
over de systeemtuin van het PIME kan je terecht
bij hun documentatiecentrum, info@pime.provant.be of
015/30 61 28.
Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Lichteis Bodem Groeihoogte (cm) Bloei
Composietenfamilie Asteraceae
Madeliefje Bellis perennis Z 2 5 - 15 januari - december
Knoopkruid Centaurea jacea Z 2 30 - 60 juni - oktober
Wilde cichorei Cichorium intybus Z 2 15 - 100 juli - oktober
Gewoon biggenkruid Hypochaeris radicata Z 2 20 - 60 juni - oktober
Margriet Leucanthemum vulgare Z 2 30 - 70 mei - september
Gewone paardenbloem Taraxacum officinale Z 2 5 - 40 april - mei en september - oktober
Lichteis: Z= zon, H= halfschaduw, S= schaduw
Vochttoestand bodem: 1= droog, 2= normaal, 3= vochtig, 4= nat, moerassig
!
Composietenfamilie of Asteraceae
51
VERGROENING VAN DE SCHOOLOMGEVING - DEEL IV