INHOLLAND.nl - Groot Composiet
INHOLLAND.nl - Groot Composiet
INHOLLAND.nl - Groot Composiet
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Techniek, ontwerpen en informatica<br />
Noord-Holland<br />
<strong>Groot</strong> in <strong>Composiet</strong><br />
Rogier Nijssen, Hogeschool Inholland<br />
Techno-event, Noord-Hollandse Materialen Kring<br />
Wieringerwerf, 17 november 2011, 20:45-21:25<br />
Rogier.Nijssen@inholland.<strong>nl</strong><br />
06-54352654
Agenda<br />
• Waarom composietmaterialen – en waarom niet?<br />
• Lectoraat & <strong>Composiet</strong>e<strong>nl</strong>ab Inholland<br />
• <strong>Groot</strong><strong>Composiet</strong><br />
2
Waarom composieten - gewicht<br />
E=1/2 mV 2<br />
minimaliseer m<br />
NB Sneeuwbaleffect!<br />
www.carbonrev.com
Waarom composieten – specifieke sterkte<br />
Hangende kabel (breuklengte)<br />
σ max=F/A=mg/πr 2<br />
m= πr 2 ρL<br />
L max=σ max/(ρg)<br />
maximaliseer σ max/ρ<br />
materiaal L max [km]<br />
Staal 71<br />
Glass 133<br />
Nylon 7<br />
Carbon 250<br />
A, σ max<br />
M, ρ,<br />
L
Waarom composieten – specifieke sterkte<br />
Ingeklemde balk (breuklengte)<br />
σ max=Md/I<br />
L max=√(σ max2d/(ρg))<br />
maximaliseer σ max/ρ<br />
(let op: σ max, c < σ max, t )<br />
A, d, σ max<br />
ρ, L
Waarom composieten – specifieke stijfheid<br />
Ingeklemde balk (stijfheid)<br />
δ max=qL 4 /8EI<br />
δ max=ρgL 4 /(8Ed 2 )<br />
maximaliseer E/ρ<br />
q<br />
A, d, σ max<br />
ρ, L
Waarom composieten – Ingeklemde balk
Waarom composieten - vezelorientatie<br />
Drukvat (ketelformules)<br />
Omtreksrichting<br />
σ=pr/t<br />
M, ρ, L, A<br />
p, σ max<br />
Maak σ max 2x zo hoog in<br />
omtreksrichting<br />
Langsrichting<br />
σ=pr/2t
Waarom nog meer?<br />
• Vormvrijheid<br />
• Akoestische eigenschappen(?)<br />
• Image<br />
• Integratie van functies<br />
• Thermische isolatie<br />
• Wisselende belastingen<br />
9
Waarom composieten?<br />
• Leuk!<br />
10
Waarom géén composieten?<br />
• Stijfheid<br />
• Sterkte<br />
• Hoe rekenen?<br />
• Regelgeving<br />
• Faalgedrag<br />
• Kosten<br />
• Verbindingen<br />
• Repareerbaarheid<br />
• Duurzaamheid (‘Duurzaamheid’)<br />
• Inspecteerbaarheid<br />
• Vochtgevoeligheid<br />
Onbekend maakt onbemind<br />
11
Lectoraat<br />
“<strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong>”<br />
Lectoraat ontstaan i.s.m. project <strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong><br />
12
Activiteiten<br />
Inholland Lectoraat<br />
“<strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong>”<br />
Inholland<br />
<strong>Composiet</strong>e<strong>nl</strong>ab<br />
Projecten (RAAK,<br />
M2I, <strong>Groot</strong><br />
<strong>Composiet</strong>)<br />
Complementair aan activiteiten <strong>Composiet</strong>e<strong>nl</strong>ab Inholland Delft<br />
Onderwijs<br />
Onderzoek<br />
13
<strong>Composiet</strong>e<strong>nl</strong>ab Inholland Delft
Faciliteiten <strong>Composiet</strong>e<strong>nl</strong>ab<br />
<strong>Composiet</strong> fabricage<br />
Autoclaaf<br />
Hete pers<br />
Ovens<br />
Vacuuminjectie/RTM<br />
Materiaalbewerking<br />
CNC bewerkingsstation<br />
Draai- & freesbanken<br />
Lasapparatuur<br />
Zagerij<br />
Testapparatuur<br />
Trekbank<br />
Vermoeingsbank<br />
Impact-valtoren<br />
Kwaliteitscontrole<br />
C-scan<br />
Microscoop
Materialen & producten<br />
Weefsels<br />
carbon, glas, aramide,<br />
etc.<br />
Harsen<br />
Epoxy, phenol, polyester,<br />
etc.<br />
Kernmaterialen<br />
Schuim<br />
Balsa<br />
Honingraat<br />
Diverse producten<br />
Hand-lay-up<br />
Gewikkeld<br />
Sandwich<br />
Vacuuminjectie<br />
RTM
Activiteiten lectoraat<br />
Onderwijs<br />
Inholland Lectoraat<br />
“<strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong>”<br />
Onderzoek<br />
Internationalisering<br />
Verbinding<br />
praktijk<br />
Inholland<br />
<strong>Composiet</strong>e<strong>nl</strong>ab<br />
17
Activiteiten - Onderwijs<br />
• Project ‘Omgevingsanalyse’ (TBK)<br />
• Minor constructief ontwerpen (BK&CT)<br />
• Materiaalkunde 4 (WTB)<br />
• …<br />
• Stage-/Afstudeeropdrachten bij composietbedrijven / -<br />
instellingen<br />
Onderwijs<br />
Inholland Lectoraat<br />
“<strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong>”<br />
Onderzoek<br />
Internationalisering<br />
Verbinding Verbinding<br />
praktijk praktijk<br />
18
Activiteiten - praktijkveld<br />
• <strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong><br />
• CUR 96 revisie<br />
• WWW<br />
• Show&Tell-materialen<br />
• Bedrijfsbezoeken<br />
• Stage/afstudeermogelijkheden?<br />
• (gast)lezingen, excursies?<br />
• Vacatures?<br />
• Onderzoeksvragen?<br />
Onderwijs<br />
Inholland Lectoraat<br />
“<strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong>”<br />
Onderzoek<br />
Internationalisering<br />
Verbinding<br />
praktijk<br />
19
Praktijkveld – CUR 96<br />
• CUR 96 revisie<br />
• Update<br />
• Meer thema’s<br />
• Eurocode-formaat<br />
• Cases<br />
• Rol van Inholland<br />
• Auteur, reviewer<br />
• Cases<br />
Onderwijs<br />
Inholland Lectoraat<br />
“<strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong>”<br />
Onderzoek<br />
Internationalisering<br />
Verbinding<br />
praktijk<br />
Centre of Infrastructure<br />
20
Act’en - <strong>Composiet</strong>en in HBO<br />
• Invulling composiet<br />
onderwijs op NL HBO’s<br />
• Inholland (coördinator)<br />
• Hogeschool van<br />
Amsterdam<br />
• Avans<br />
• Fontys<br />
• Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN)<br />
• Haagse Hogeschool<br />
• Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL)<br />
• Saxion<br />
• Windesheim<br />
• Zeeland<br />
•HBO <strong>Composiet</strong>module<br />
Inholland Lectoraat<br />
“<strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong>”<br />
Onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Verbinding<br />
praktijk<br />
Inholland<br />
<strong>Composiet</strong>e<strong>nl</strong>ab<br />
RAAK<br />
QC<br />
Luchtvaart<br />
Scheepsbouw<br />
Automotive<br />
Werktuigbouw<br />
Bouwkunde<br />
Civiele techniek<br />
Mechatronica<br />
Industrieel ontwerpen<br />
21
Voorbeelden uit<br />
EFRO-SIA<br />
MKB & kennisinstellingen<br />
Noord- en Zuid-Holland<br />
MKB<br />
• 2mv.<strong>nl</strong><br />
• everstrip.<strong>nl</strong><br />
• variopool.<strong>nl</strong><br />
• futuracomposites.<strong>nl</strong><br />
• gbtholding.com<br />
• fishflowinnovations.<strong>nl</strong><br />
• npsp.<strong>nl</strong><br />
• polux.<strong>nl</strong><br />
• composieten.com<br />
• solico.<strong>nl</strong><br />
• schaapcomposites.<strong>nl</strong><br />
• smitkunststoffen.<strong>nl</strong><br />
Kennisinstellingen<br />
• Ato.<strong>nl</strong><br />
• <strong>INHOLLAND</strong>.<strong>nl</strong><br />
• nhn.<strong>nl</strong><br />
• syntens.<strong>nl</strong><br />
• tno.<strong>nl</strong><br />
• tudelft.<strong>nl</strong><br />
• wmc.eu<br />
22
Maken…<br />
GBT (Global Blade<br />
Technology, Wieringerwerf)<br />
-“Slimme mallen”<br />
-Ontwerp van bladen<br />
- Materiaal<br />
- Proces<br />
- Constructie<br />
23
…en breken<br />
WMC (Wind turbine Materials<br />
&Constructions)<br />
Onderzoek<br />
•Experimenteel<br />
•Numeriek<br />
naar<br />
•sterkte<br />
•levensduur<br />
Op<br />
•bladen<br />
•coupons<br />
FOCUS software<br />
24
Dom werk?<br />
CPT (Composite Production<br />
Technology, den Helder)<br />
• Procesautomatisering<br />
• Filament winding<br />
• Tape winding<br />
25
Dom werk?<br />
Waarom?<br />
(composiet producten maken met robots)?<br />
• ‘Toleranties’<br />
• Consistentie<br />
• Arbeidsklimaat<br />
• Sommige dingen kunnen robots beter (bijv. wikkelen<br />
van drukvaten)<br />
• Kosten<br />
26
Dom werk?<br />
Waarom?<br />
(robots maken met composiet)?<br />
• Vormvrijheid<br />
• Bewegingsvrijheid<br />
27
De vrije natuur in!<br />
NPSP (Natural Powered<br />
Speed Products,<br />
Haarlem)<br />
• Paddestoeltjes<br />
• Flitskasten<br />
• Treindeuren<br />
• Groene muren<br />
Waarom?<br />
• Vormvrijheid<br />
• ‘Duurzaamheid’<br />
28
Kijk omhoog<br />
Polux,<br />
Enkhuizen/Medemblik<br />
• Gevelpanelen<br />
• Overkappingen<br />
Waarom?<br />
• Vormvrijheid<br />
• Gewicht<br />
• ‘Duurzaamheid’<br />
• Isolatiewaarde<br />
29
Introspectief<br />
Futura Composites,<br />
Heerhugowaard<br />
• Divers<br />
• Winden/frezen<br />
Waarom?<br />
• Sterkte/stijfheid<br />
• Magnetische<br />
eigenschappen<br />
30
Van dik hout…<br />
Everstrip/Variopool<br />
(Den Helder, H’waard)<br />
• Scheepsrompen<br />
• (Zwembad)vloeren<br />
• Kozijnen<br />
Waarom?<br />
• Gewicht<br />
• Sterkte/stijfheid<br />
• Duurzaamheid<br />
• Isolatie<br />
31
Conclusies<br />
• Noord-Holland = groot in composiet!<br />
• Al veel kennis en ervaring aanwezig<br />
• Er liggen nog veel uitdagingen<br />
• “Loket” voor bedrijven met composiet-ideeën<br />
• Inholland (inzet en training van studenten)<br />
• Bijv. Haalbaarheidsstudie bestaand onderdeel vervangen<br />
door composie<br />
• <strong>Groot</strong> <strong>Composiet</strong> (kennis en ervaring)<br />
32
Dank voor uw aandacht….<br />
…vragen/opmerkingen?<br />
Rogier.Nijssen@inholland.<strong>nl</strong><br />
www.inholland.<strong>nl</strong>/lectoraatgrootcomposiet<br />
06-54 35 26 54<br />
Met dank aan Niels Jalving en Katrin Tazelaar voor onderdelen van deze presentatie