Cultuurhistorische inventarisatie centrum Coevorden - Planviewer

Cultuurhistorische inventarisatie centrum Coevorden; gemeente Coevorden (provincie Drenthe)
4 Cultuurhistorische relictenkaart
4.1 Inleiding
RAAP-rapport 968 / eindversie 07-01-2004
R A A P
Op de cultuurhistorische relictenkaart (kaartbijlage 2) is aangegeven waar restanten
uit het verleden van Coevorden in de ruimtelijke inrichting van de stad zijn terug
te vinden. Deze restanten bestaan uit kavelstructuren, rooilijnen, wegenpatronen,
waterlopen, grachten en wallen. Waardevolle architectuur is op een afzonderlijke
kaart opgenomen (zie hoofdstuk 5 en kaartbijlage 3). De relicten stammen uit
de Middeleeuwen en de aansluitende periode waarin Coevorden als vestingstad
fungeerde.
4.2 Werkwijze en analyse
Voor het vervaardigen van de relictenkaart is hoofdzakelijk gebruik gemaakt van
historische kaarten. Daarnaast heeft veldonderzoek plaatsgevonden en is geput
uit informatie die verkregen is uit opgravingen door Renaud in 1958 en 1968 en
de SAM in 1991 (Lenting & Van Westing, 1993) en 1993 (Frikken, 1996).
Tenslotte zijn gegevens verzameld tijdens onderhavig booronderzoek.
Resten van Coevorden in haar middeleeuwse gedaante zijn terug te vinden in de
vorm van een aantal straten, grachtresten, kavelstructuren en (meest herkenbaar)
het kasteel en kasteelterrein.
- Middeleeuwse straten: deze zijn terug te vinden in de vorm van het Pannekoekendijkje
(‘Pankoek dijk’ volgens de kadastrale minuut), de Weeshuisstraat
en een klein deel van de Koesteeg, de Keizersgracht, een deel van de Haven
en de feitelijk onbenaamde toegang tot het kasteel, namelijk de straat tussen
het kasteel en het water van de Haven (een deel van deze straat wordt nu met
de straatnaam Kasteel aangeduid). Delen van de Keizersgracht en het Pannekoekendijkje
zijn als straat weliswaar verdwenen, maar nog wel herkenbaar in
de kavelstructuren. Alle straten zijn herkenbaar op de kaart van Jacob van
Deventer uit circa 1550 (figuur 3) en op basis hiervan (en met behulp van de
kadastrale minuten uit de 19e eeuw; zie figuur 4) te projecteren op de huidige
topografie. De min of meer ronde gracht die het stadje Coevorden omgaf (zie
figuur 3) is als lijnrelict terug te vinden in het Pannekoekendijkje (let op de
gebogen vorm van deze weg/dijk) en de gebogen kavelvormen tussen de
Weeshuisstraat en de Bakkersteeg (tot iets ten zuidwesten daarvan).
- Het kasteel: het meest duidelijk zichtbare element uit de middeleeuwse historie
van Coevorden is het kasteel en het kasteelterrein (motte en grachten). Het
kasteel blijft hier buiten beschouwing (zie hiervoor hoofdstuk 2). De motte
[37]