Transvaal.nu Magazine 5

Nieuwe
versie
s 16.000 bezoekers op Martbazar
s Wenswijk: kinderen over veiligheid
s Tijd voor ontbijt!
s Hoe gezond is uw woning?
s Creatieve ideeën voor de Reypoort
Martbazar, tweedaags festival in Transvaal
Genieten van muziek,
eten en elkaar!
Transvaal Magazine is een uitgave van Staedion en de gemeente Den Haag
Oktober 2010 | Nummer 5

VAN DE EINDREDACTEUR
Transvaal is volop in beweging. Dat zie je
om je heen. De Martbazar op het wijkpark
was weer een prachtevenement. Dat levert
weer veel mooie plaatjes op, zoals je in dit
magazine kunt zien. Daarnaast is Transvaal
ook op andere terreinen volop in beweging:
PassiePower over opvoeden, gezond
ontbijten met ‘Tijd voor Ontbijt’ en kinderen
die meedenken over de veiligheid in hun
wijk in het project Wenswijk.
Kijk maar naar de inhoudsopgave en je ziet
dat Transvaal niet stil staat! Ondertussen
wordt er nog steeds hard gewerkt op het
gebied van wonen. De oplevering van de
woningen van ‘Cabo Verde’, de renovatie
van de Hertzogstraat en de aanpak van
Transvaal-Noord laat ook weer zien dat de
vernieuwing van Transvaal niet stil staat.
Verder wordt er ook ‘aan de weg gewerkt’.
Op de De La Reyweg, ter hoogte van de
Steijnlaan, komt een rotonde. De hele weg
wordt trouwens fraaier ingericht. De Paul
Krugerlaan wordt grondig aangepakt en op
het Hobbemaplein komen nieuwe tramrails.
Het wordt allemaal mooier, veiliger en
beter.
De bezuinigingen van de gemeente
hebben nauwelijks of geen effect op de
‘krachtwijkaanpak’. De precieze invullingen
van de plannen zijn bij het drukken van dit
blad nog niet helemaal bekend. We houden
u via de bekende websites, en binnenkort
weer een herleefde Digitale muurkrant, op
de hoogte van het laatste nieuws.
Kortom, het gaat ‘best’ goed met Transvaal!
Maar het kan altijd nóg beter. Bij deze doe
ik nogmaals een oproep aan bewoners om
ideeën om de leefbaarheid te verbeteren
of gewoon leuke dingen in de wijk te
organiseren, aan te leveren.
Er is namelijk nog steeds ‘participatiegeld’
over, voor goede initiatieven voor de
wijk. Ideeën graag even melden via de
bewonersvereniging of de bekende mensen
van Boog. Die helpen de initiatieven verder
uit te werken.
Veel leesplezier!
Peter Sips
2 Inhoud
INHOUD
03 MARTBAZAR
Multicultureel genieten van muziek,
eten en vooral: elkaar!
07 PROJECT WENSWIJK
Wenswijk is een project over
veiligheid in de wijk Transvaal
10 TRANSVAAL NEWZ
Het laatste nieuws en ontwikkelingen
in en rond de wijk Transvaal
11 EEN gEZONd ONTBIJT
Een gezond ontbijt hoort bij een goed
begin van de dag
12 BASISSCHOOL IN BEELd
De Paul Krugerschool aan de
Fisherstraat
13 VAN dE WIJKAgENT
De wijkagent is eigenlijk ook
een Transvaler
14 STAEdION NEWZ
De laatste ontwikkelingen, op het
gebied van wonen, in Transvaal
17 dE WEEK VAN HET OPVOEdEN
Een week vol ontmoetingen,
uitwisseling, workshops en lezingen
VERdER IN dIT NUMMER
06 e Vroegâh: Jan wandelt door Transvaal. Toen
en nu 06 e Ondernemer in beeld: Neslihan Günes,
een ondernemer met idealen 08 e Watsgeburt: Een
beeldverslag van activiteiten in Transvaal 12 e Wat ik
vind van...: De Veiligheid van Transvaal 13 e Zichtbare
Schakel: De schakel tussen wijkbewoner, huisarts en
welzijnsorganisatie 17 e Woelige Stal: Van Appel tot Moes
18 e Hersenkraker: Zoek de gelijke en Herfstwoordzoeker
20 e Agenda: Overzicht van activiteiten voor de
maanden oktober, november en december 2010.

HET VERHAAL: MARTBAZAR
Multicultureel genieten van muziek, eten en vooral: elkaar! Op zaterdag 11 en
zondag 12 september was het weer zover! Martbazar, een tweedaags festival in
Wijkpark Transvaal. Deze keer had Martbazar een ‘foodcourt’. Koks uit de buurt
hebben geshopt op de Haagse Mart. Met die verse producten hebben zij heerlijke
hapjes en drankjes bereid. Van Turkse köfte en Spaanse churros tot Indiase mango
lassi en Surinaamse baras. Wie genoeg heeft gegeten, kan struinen langs de vele
marktkraampjes.
Martbazar
3

MARTBAZAR
Op het grOte en kleine pOdium treden allerlei muzikanten
Op. zOndagmiddag verzamelen jOngeren zich bij het kleine
pOdium, vOOr rapduO t&Y van de X-FactOr. de SurinaamSe
marlOn Staat met een brede grijnS te genieten. “relaXed
hOOr. beetje chillen met m’n vrienden. ja tOch!”
Op het grote podium maakt muziekgroep No Merxi vrolijke
Hindipop. Iedereen staat er nog een beetje stijfjes bij, maar
de sfeer is prima. Dat vindt ook Sabine, die samen met haar
dochter naar het festival is gekomen. “Er hangt een goeie
sfeer, het is lekker druk. Er zijn veel jongeren en het is heel
multiculti. Dat vind ik leuk, want festivals zijn vaak erg
‘wit’.”
Tussen de optredens door, is er een officieel moment op het
VIP-deck. Wethouder Norder bijt de spits af. “Den Haag
is één grote bazar van culturen, een stad met mensen in
alle kleuren en geuren. Met één ding gemeen: we kiezen
allemaal voor Den Haag. Samen één stad waarin we
met, van en door elkaar leren én genieten!” Daarna is Ed
Hagen, directeur Centrum/Laak van woningcorporatie
Staedion, aan het woord. Hij is trots en blij dat Staedion,
samen met vele anderen, ook dit jaar Martbazar mogelijk
heeft gemaakt. “Als je om je heen kijkt, dan zie je het wel.
Transvaal lééft.”
Kaushilya Budhu Lall is vice-voorzitter van de
multiculturele VBM-Businessclub en benadrukt de
economische mogelijkheden van de culturele diversiteit
van Transvaal. “Wij zijn een club voor en door allochtone
ondernemers, maar ook steeds meer autochtone
ondernemers worden lid. Er zijn volop kansen voor
ondernemers in Transvaal.” En tot slot dan Marciano
Braam, winkelstraatmanager van de Paul Krugerlaan.
“Eén van de mooiste en gezelligste multiculturele
winkelstraten van Den Haag.”
Daarna is het weer tijd voor muziek. De vier koppige
hiphopact Flinke Namen springt rond op het grote podium.
Het publiek warmt op en er gaan steeds meer handjes de
lucht in. Er wordt gejoeld en gejuicht. Tot iedereen staat te
springen. Flinke Namen neemt afscheid met de woorden
“Geniet van jezelf, geniet van elkaar, geniet van de buurt.
Liefde!” Zo is het maar net.
4 Martbazar

MARTBAZAR
“geniet van jezelf, geniet van elkaar,
geniet van de buurt. Liefde!”
Martbazar 5

VROEGÂH
Jan wandelt door Transvaal.
Toen en nu.
jan hunck is geboren en getogen in de paardenbergstraat.
het huis waar hij woonde, is intussen gesloopt. jan woont al
20 jaar in Spoorwijk, samen met zijn vrouw evelyn. maar hij
kent transvaal op zijn duimpje en heeft er nog veel contacten.
jan hunck is ook bekend als jan de Wandelaar. Onder die naam
schrijft hij op zijn weblog www.jandewandelaar.wordpress.com
over haagse zaken.
Jan groeide op in een groot gezin.
“We waren met zeven kinde ren. Drie
jongens en vier meisjes. Mijn moeder is nu
84. Als zij naar een zorgwoning vertrekt,
is de laatste Hunck uit Transvaal
verdwenen. Transvaal is enorm gemengd.
Ik kan met iedereen goed opschieten. Als
mensen negatief praten over Transvaal,
hebben ze dat vaak van horen zeggen.
Verdiep je in de buurt en elkaar. Als je
contact met elkaar maakt, is er niets aan
de hand.”
ONDERNEMER IN BEELD...
in mei heeft multicultureel kraamzorgbureau mama & baby zich gevestigd in huisartsen praktijk
transvaal, aan de kaapstraat 84. mama & baby is opgericht door de turkse neslihan günes, een
ondernemer met idealen.
“In mijn omgeving merkte ik dat de kraamzorg voor allochtone vrouwen niet goed liep.
Vooral de communicatie tussen kraamverzorgster en kraamvrouw. Ik wilde daar iets
aan doen en heb mijn baan als accountant opgezegd. Nu ben ik full-time bezig met de
zakelijke kant van Mama & Baby. Samira el Ousrouti is mijn zorgmanager en regelt alles
wat met de zorg te maken heeft.”
Bij Mama & Baby werken kraamverzorgsters van allerlei culturen. Marokkaans,
Turks, Afrikaans, Bulgaars. “Een Turkse kraamvrouw krijgt van ons een Turkse
kraamverzorgster. Ze spreken dezelfde taal. Dat voorkomt problemen. Ook kan
de kraamverzorgster op deze manier de verloskundige beter informeren.”
Het gaat erg goed met Mama & Baby. Ze hebben al veel kramen achter de rug. Vooral
mond-op-mond reclame werkt. “Ik hoor vaak: mijn nicht is zwanger, ik zal haar naar
jou sturen”. Wij komen heel dicht bij onze cliënten en kennen hen goed. Er is veel
behoefte aan multiculturele kraamzorg.”
Mama & Baby heeft leuke welkomstcadeaus en acties voor haar
klanten. Op de website www.kraamzorgmamaenbaby.nl is hier
meer informatie over te vinden. Naast kraamzorg biedt Mama & Baby
ook privé- en groepslessen babymassage. Iedereen is welkom,
we leven immers in een multiculturele samenleving!
6 Ondernemer in beeld
Jan vertelt dat er veel is gesloopt
in Transvaal. “Stichting Optrek en
Transart hebben goed werk gedaan en
de boel opgeleukt. Door bijvoorbeeld
dichtgetimmerde ramen te beschilderen,
met subsidie van de gemeente en
Staedion. De buurtbewoners hielpen mee.
Ik ook. Vooral door die betrokkenheid
bleef de buurt leefbaar.”
“Mijn favoriete plek in Transvaal is
het sportveld, bij de Beijersstraat. Daar
vlakbij stond vroeger een kerk van de
j www.jandewandelaar.wordpress.com
Engelbewaarderparochie. In die buurt
kwam ik veel. Ik was zelfs misdienaar!
In de kerk waren buitenschoolse activiteiten,
zoals welzijnsorganisaties dat nu
doen. Ja, dat deed de kerk vroeger.”
Evelyn haalt een herinnering op. “Het
was op mijn werk, in 1974. Een collega uit
het chique Statenkwartier vroeg waar
Jan woonde. Transvaal, zei ik. ‘Niet mee
trouwen! Allemaal criminelen!’ Ja, dat zei
ze, haha.” Evelyn heeft niet geluisterd.
Gelukkig maar!
Neslihan Günes

PROJECT WENSWIJK
WenSWijk iS een prOject Over veiligheid in de Wijk, vOOr kinderen uit grOep 6 en 7. het WOrdt
geOrganiSeerd dOOr halt hmh en betaald dOOr StadSdeel centrum en WOningcOrpOratie StaediOn.
marc verStraaten iS prOjectleider bij halt hmh en Weet alleS Over WenSWijk.
“In Transvaal doen drie scholen mee,
in totaal 150 kinderen. De Springbok,
de Paul Krugerschool en de
Comeniusschool. De aftrap was in
september, met een introductieles en
een spel. Hierna gingen de kinderen
creatief aan de slag. Ze maakten een
wensput van een kartonnen doos. Mooi
beschilderd, beplakt en betekend.
Daarin mochten de kinderen hun wens
doen. En ook docenten, ouders en
buurtbewoners.”
De week erna volgde een wijkwandeling.
Samen met een voorlichter
van HALT HMH, een wijkprofessional
van Staedion en een wijkagent. Tijdens
de wandeling keken de kinderen naar
de veiligheid in de wijk. Ze maakten
aantekeningen en foto’s.
De voorlichter, wijkprofessional en
wijkagent komen nog een keer op
bezoek in de klas. Om te vertellen over
hun werk, en over wijkveiligheid.
De kinderen krijgen de kans al hun
vragen te stellen.
“En dan begint het leukste deel!
De kinderen werken hun ideeën uit.
Met liedjes, dans, raps, gedichten, alles
kan. Ze maken ook grote posters.
Die hangen we in abri’s in de wijk.
Dat is natuurlijk superstoer. Hey kijk,
daar hangt onze poster!”
Slotfeest
Na de herfstvakantie is het slotfeest.
Dan overhandigen de kinderen alle
wensen aan woningcorporatie Staedion
en het stadsdeel Centrum. Haalbare
wensen worden vervuld. Misschien
een zebrapad. Of een buurtfeest,
om elkaar beter te leren kennen.
Struiken weghalen, voor goed zicht.
Of losliggende stoeptegels repareren.
Sommige klussen voeren de kinderen
zelf uit. Daarvoor ontvangen ze
‘crownies’. Die kunnen ze inwisselen
voor een beloning, zoals een zwemkaartje
of een dansles.
Project Wenswijk
7

WATSGEBURT
8 Watsgeburt
Gezelligheid tijdens burendag ‘Christiaanhof’
op 6 augustus 2010.
15 september- Familiedag Anna Blamanplein georganiseerd door
Haags Hopje. Met dank aan het Oranje Fonds, Fonds 1818 en
leerlingen van De Einder.
Watsgeburt?
De Martbazar stond voor de brothers ook in
het teken van ‘Peace’.
Relaxen bij het Milan Festival 2010.

Begin juli vierden gemeente, Staedion en BAM Woningbouw
samen met (oud-)bewoners de start van de renovatie van
de woningen aan de Hertzogstraat.
Begin juli werd in de Hertzogstraat een tijdelijke speelplek voor
kinderen van basisschool Onze Wereld geopend.
‘Forever friends’ op het Milan Festival 2010.
Bewoners uit de buurt bekijken de inzendingen van
de ontwikkelprijsvraag Reypoort.
Spetterende optredens op het Milan Festival 2010.
Watsgeburt
9

TRANSVAAL NEWZ
Voorselectie
Miss India Holland 2010
de miss india holland verkiezing biedt talentvolle vrouwen van
indiase afkomst een podium. Om zich te presenteren en hun
cultuur uit te dragen. en het gaat daarbij om veel meer dan alleen
schoonheid. miss india holland wil hindoestaanse vrouwen
beter zichtbaar maken. laten zien wat zij bijdragen aan onze
samenleving!
er wordt veel aan de weg gewerkt in transvaal en omgeving. zo komt er een
rotonde op de de la reyweg ter hoogte van de dierenselaan en de Steijnlaan.
en er wordt gewerkt aan nieuwe waterleidingen in de paul krugerlaan.
maar er komt nog veel meer aan.
De hele De La Reyweg wordt opgeknapt. En op de
Paul Krugerlaan wordt de riolering uitgebreid en
gerenoveerd. Daarna wordt deze winkelstraat helemaal
opnieuw ingericht, waarbij er vooral is gelet op het
verbeteren van de veiligheid. Dan wordt er ook nog
een stuk tramrail vernieuwd, waarna het Paul
Krugerplein een renovatiebeurt krijgt. Aan de
andere kant van de wijk, op het Hobbemaplein,
gaat de HTM de tramrail vernieuwen.
Dit betekent flink wat omleidingen
voor het autoverkeer.
Al deze werkzaamheden worden in fasen uitgevoerd.
Zodat er altijd in één richting door de straten kan worden
gereden. Goed op de borden letten, en een paar minuten
extra rekenen voor het omrijden. De werkzaamheden aan
de Paul Krugerlaan beginnen nu en zijn, inclusief het Paul
Krugerplein, in de zomer van 2011 klaar. De aanpak van het
Hobbemaplein duurt van 11 oktober tot 20 november dit
jaar. En de werkzaamheden aan de De La Reyweg duren
tot het voorjaar van 2012. Wilt u precies weten wanneer,
welk werk waar wordt gedaan? Kijk op www.transvaal.nu
en op www.transvaalkwartier.nl voor een uitgebreide
uitleg en actuele informatie over het project.
10
Transvaal Newz
Op zondag 19 september was de voorselectie van de Miss
India Holland Verkiezing 2010. Alle kandidaten die zich
hadden opgegeven, waren uitgenodigd in de Julianakerk. Daar
presenteerden ze zich vol enthousiasme. Een vakkundige jury
koos twaalf finalisten: Leena Asarfie, Chandenie Baboelal,
Premika Boedhoe, Devika Couprie, Anuradha Jawalapersad,
Shayenne Ramlal, Shareena Dwarka, Cheefanie Hari, Mina
Ibrahim, Raisha Jankie, Warsha Koeldiep en Presilla Sadhoe.
De twaalf finalisten gaan een spannende tijd tegemoet. Op
5 december is de Miss India Holland Verkiezing in het Atrium van
het Haagse stadhuis. Het wordt een spectaculaire avond waarbij
het niet alleen gaat om de verkiezing. De mooiste aspecten van
de Indiase cultuur komen aan bod. Een deel van de opbrengst
wordt geschonken aan een goed doel in India. De dame die
wordt gekroond tot Miss India Holland 2010 zal Nederland
vertegenwoordigen op de Miss India World Wide verkiezing.
Hier doen maar liefst 35 landen aan mee!
Kijk voor meer informatie op www.missindiaholland.net
Er gaat héél veel op de schop… En Transvaal wordt er mooier
en veiliger van
Paul Krugerlaan:
bijna een echte
‘Bedrijfsinvesteringszone’
Afgelopen juli heeft zo’n 65% van de ondernemers
in de Paul Krugerlaan gezegd dat ze mee willen
doen aan een BIZ (Bedrijfsinvesteringszone).
In een BIZ betalen alle ondernemers (door middel
van een gemeentelijke heffing) mee aan de
activiteiten in de winkelstraat. Ook de ondernemers
die niet actief deelnemen aan die nieuwe vorm van
de ondernemersvereniging. Wel zo eerlijk. Het is
namelijk de bedoeling om gezamenlijk activiteiten
te organiseren, zoals een braderie, waar veel
mensen op afkomen. En daar profiteert iederéén
van. Het bestuur van de BIZ Paul Krugerlaan bestaat
uit: Sunil Prahladsingh, Ricardo Castejon,
Ali Akpinar, Rachid Toneman en Yasmin Albayrak.
Half oktober is dé dag. Dan gaan de nieuwe
bestuurs leden, samen met de winkelstraatmanager
Marciano Braam, langs alle ondernemers met
een stembiljet. Hierop kunnen ze zich definitief
uitspreken voor deze nieuwe samenwerking. En
als er dan dit keer weer ruim 60% stemmers voor
zijn, is de Paul Krugerlaan de eerste BIZ in een
Nederlandse Krachtwijk. En dat is goed voor de
ondernemers en de wijk.

TRANSVAAL NEWZ
Hoe gezond is uw woning?
koolmonoxide is een erg gevaarlijk gas. elk jaar worden veel
mensen slachtoffer van een koolmonoxidevergiftiging. Soms
overlijdt iemand aan een vergiftiging, maar veel vaker hebben
mensen gezondheidsklachten. koolmonoxide is niet te zien of
te ruiken. het kan vrijkomen bij een verbrandingstoestel, zoals
een geiser. maar ook bij een gasfornuis, gaskachel of cv-ketel.
het gas komt vaak vrij wanneer een toestel niet in orde is.
bijvoorbeeld als het niet goed onderhouden wordt of er niet
voldoende frisse lucht is.
gezondheidsklachten
Van een beetje koolmonoxide in huis kunt u hoofdpijn krijgen en
misselijk of moe worden. Als er meer koolmonoxide in huis is, kan
dat leiden tot bewusteloosheid en dat kan zelfs dodelijk aflopen.
Hoe herkent u een geiser die niet in orde is?
De vlammen zijn dan vaak geel/oranje in plaats van blauw.
Waterdamp op de ramen en/of roet op de geiser zijn ook
aanwijzingen dat de geiser niet goed meer werkt.
Tijd voor Ontbijt!
een gezond ontbijt hoort bij een goed begin van de dag. eén op de drie kinderen in
transvaal ontbijt niet. het project ‘tijd voor Ontbijt’ pakt dit probleem aan en richt zich
op kinderen van groep 1 tot en met 4. acht van de tien basisscholen in transvaal doen
mee. en het werkt! uit onderzoek blijkt dat kinderen na het project meer of beter gaan
ontbijten.
Op 27 september ontbeten wethouder
Karsten Klein, Joger de Jong (directeur
Zebra) en Ed Hagen (directeur Centrum/
Laak Staedion) samen met kinderen en
ouders van de Yunus Emre school.
De tafels zijn vrolijk gedekt en staan vol
heerlijke dingen. Brood natuurlijk, met
allerlei soorten beleg. En vers fruit, salade,
olijven, vijgen, noem maar op. Een klein
feestje dus! De kinderen gingen glimmend
van plezier aan tafel.
Rond 9 uur is het volgens de wethouder
hoog tijd om te eten. “Want wie niet
goed ontbijt, wordt moe en kan niet goed
leren.” In koor wordt er afgeteld. Vijf, vier,
drie, twee, één! De servetten worden
van de ontbijtbordjes gehaald. Bordjes
met een gezonde boodschap. Ontbijten is
belangrijk! De bordjes mogen de kinderen
mee naar huis nemen.
Horja uit groep 3 zet haar tanden in
een stuk komkommer. Wat eet Horja
voordat ze naar school gaat? “Brood
met chocopasta. Ook met pindakaas.
En smeerkaas.” Elke ochtend ontbijt ze
met haar ouders. “En met mijn broertje
en zusje.” Meneer Suleyman heeft drie
kinderen die op de Yunus Emre school
zitten. ’s Morgens krijgen ze een Somalisch
ontbijt. “We eten canjeero (een soort
pannekoek) en boorasch (havermoutpap).
Met koffie en thee. Soms ook cornflakes!”
Wat kunt u doen?
1) Laat de geiser elk jaar controleren door een erkend
installatiebedrijf.
2) Laat bij geel/oranje vlammen het toestel direct
controleren.
3) Plaats een koolmonoxidemelder. Deze is te koop bij
doe-het-zelfzaken.
4) Ventileer uw huis 24 uur per dag. Open de roosters of
zet de ramen op een kier, ook als het buiten koud is.
5) Laat een afvoer aanbrengen, als uw geiser geen
afvoer heeft.
6) Laat de schoorsteen ieder jaar vegen.
GGD afdeling Leefomgeving is er voor uw (gezondheids)
klachten over het milieu in en buiten uw huis.
Telefoonnummer (070) 353 71 82 of e-mail
gezondheidenmilieu@denhaag.nl
TIJD VOOR ONTBIJT IS EEN INITIATIEF VAN
STICHTING WOONZORGZONE TRANSVAAL
Inmiddels is Stichting Woonzorgzone
overgegaan in Stichting Woonservicewijken
Centrum. Dit is een samenwerking tussen
zeven organisaties: Staedion, Zebra, WoonZorg
Haaglanden, Haagse Wijk- en WoonZorg,
Florence, Parnassia en MCH. ´Tijd voor ontbijt’
wordt betaald door de gemeente Den Haag en
Staedion.
Transvaal Newz
11

BASISSCHOOL IN BEELD
De Paul Krugerschool aan de Fisherstraat
de protestants christelijke basisschool paul kruger is te vinden aan de Fisherstraat,
dicht bij de haagse markt. er gaan 205 kinderen van 27 verschillende culturen naar
school. het is één van de negen kunstmagneetscholen in den haag. naast de gewone
lessen, krijgen de leerlingen ook kunstvakken.
“Elke vrijdag is het kunstmagneetdag
voor een aantal groepen,” vertelt
directrice Jeannet Carelsen. “Ze krijgen
dan les in fotografie, film en video.
Daar kun je alle kanten mee uit. We
combineren dit dan ook met andere
vormen van kunst, zoals theater
en dans. Op de Paul Krugerschool
willen we dat kinderen zich zo breed
mogelijk ontwikkelen. We besteden
bijvoorbeeld veel aandacht aan het
leren van goed Nederlands, ook in de
kunstlessen. Tijdens de kunstlessen
leren de kinderen niet alleen
technische dingen, zoals omgaan met
een fotocamera. Ze ontdekken ook
hun creatieve talenten. En dat is heel
belang rijk.”
WAT IK VIND VAN...
12
Wat ik vind van...
“We hadden eens een leer ling die niet
zo goed was in rekenen. Maar ze bleek
een kei te zijn in fotografie en film. Ze
nam zelfs de regie! Dit veranderde haar
gedrag en haar inzet voor andere vakken.
Opeens wilde ze wél opnieuw uitleg
krijgen als ze een som niet begreep. Haar
zelfvertrouwen was enorm gegroeid.”
We bereiken mooie dingen
met onze kunstlessen.
De Paul Kruger s chool is
al acht jaar een kunstmagneetschool.
Dit jaar
vernieuwen we de lesinhoud.
Want cultuur is altijd in
beweging, en onderwijs ook.”
DE VEILIGHEID VAN TRANSVAAL
mevrouw biharisingh - chotoe woont al 10 jaar in transvaal.
haar nicht mevrouw bhikhari - ghirrao woont zelfs al 32 jaar in de wijk.
ze zijn allebei lerares en vinden het fijn wonen in transvaal.
Mevrouw Biharisingh - Chotoe: “Waarom ga je in Transvaal
wonen? Dat vroegen mensen mij. Nou, waarom niet? Ik
vind het heerlijk hier, het is lekker leven. Ik woon
in een flat naast het wijkpark. Ik geniet echt
van het park, zo mooi is het uitzicht.”
Mevrouw Bhikhari - Ghirrao, lachend:
“Heel romantisch al die lichtjes ’s avonds!
Ik voel me ook helemaal thuis hier, en erg
veilig.” Mevrouw Biharisingh - Chotoe:
“Mijn nicht was vandaag op bezoek en zei
meteen dat ze hier ook wil wonen. Je hebt
hier alles, verse groente, vers vlees, je hebt
geen vriezer nodig!”
Meneer Wasefi is opgegroeid in Afghanistan.
Hij woont sinds 1996 in Transvaal. “Volgens mij
zijn er nu meer inbraken dan vroeger. Maar op
straat voel ik me prettig. Voel me nooit onveilig,
ook niet ’s avonds. Ik ben niet vaak in de buurt,
want ik heb een eigen reisbureau in het centrum.
Maar van de mensen uit de buurt heb ik nooit
slechte dingen gehoord.”

VAN DE WIJKAGENT...
de Wijkagent iS eigenlijk
OOk een tranSvaler…
nee, de wijkagent woont hier niet, maar brengt wel zoveel tijd in onze wijk door
dat het soms wel lijkt alsof hij in transvaal woont. als spil tussen de bewoners en
zijn collega’s op het bureau heemstraat zien we de wijkagent overal opduiken.
ze zijn er niet alleen voor het oplossen van acute problemen. ze zijn sterk aan de
wijk verbonden en kennen veel mensen. geven tips en houden toezicht. en omdat
ze er toch zijn, kunnen ze snel handelen wanneer er een melding, vraag of tip wordt
doorgegeven.
Vaak lossen bewoners zelf problemen
op een goede manier op. En als het
allemaal te heftig wordt, is de wijkagent
snel ter plaatse. Want veel
wijkbewoners weten de wijkagenten
snel te vinden. Dat samenspel
tussen bewoners en wijkagent houdt
Transvaal veilig en leef baar. En het
wordt steeds beter. Dat merk je.
ZICHTbARE SCHAkEL
Stel: u woont zelfstandig. Wat zou u doen als uw rug pijn doet, als
uw man die altijd alles regelde plotseling is weggevallen of als het
huishouden bijhouden niet meer gaat?
Felicitas Verwer en Margareth Korthout zijn beiden wijkverpleegkundigen
‘Zichtbare Schakels’ in Den Haag en werken in
Transvaal, vanuit de Julianakerk. Ze zijn letterlijk de schakel
tussen cliënt en organisatie. Mensen die zelf hun weg (even) niet
kunnen vinden in zorgland, kunnen bij Felicitas en Margareth
terecht. Bijvoorbeeld vanwege een depressie, een cultuurverschil
of taalachterstand of dementie. Zo helpen ze als mensen gebruik
willen maken van de Voedselbank. Maar ook bij het invullen van
een formulier van bijvoorbeeld de woningcorporatie.
Omgekeerd werkt het ook. De dames krijgen soms ook via
de Voedselbank namen van mensen door waar ze contact
mee moeten opnemen. Om te vragen hoe het gaat en of ze
misschien voor die persoon iets kunnen betekenen.
Woont u zelfstandig in de wijk en wilt u meer informatie
over het project zichtbare Schakel? kijk dan op
www.wzh.nl/transvaal of bel met Wzh transvaal
via (070) 346 97 36.
Bewoners kunnen informatie op een
vertrouwde manier aan de wijkagent
kwijt. Problemen die lang slepen of
veel last veroorzaken, kunnen dan
beter worden opgelost. Onze agenten
gaan zorgvuldig om met die informatie.
Daar krijgt een tipgever geen last
mee. Het motto van de politie is niet
voor niets ‘Waakzaam en Dienstbaar’.
Samen de wijk leuk houden kan alleen
als er door bewoners en politie samen
aan wordt gewerkt.
De wijkagent ‘woont’ bijna in
Transvaal. Een praatje kan ook nooit
kwaad. En dat mag ook over het weer
gaan.
“WIJ ZIJN DE SCHAKEL TuSSEN WIJKBEWONER,
HuISARTS EN WELZIJNSORGANISATIE”
Zichtbare Schakel
13

STAEDION NEWZ
147 WONINGEN IN TRANSVAAL-NOORD
WORDEN GESLOOpT
een aantal beWOnerS van de reitzStraat, kOckStraat, de la reYWeg en de Steijnlaan heeFt OnlangS
van StaediOn bericht gekregen dat hun WOning WOrdt geSlOOpt. de 147 WOningen maken deel uit van
‘FaSe 4a’ in tranSvaal-nOOrd.
Sociaal plan
De bewoners hebben allemaal een brief en een sociaal plan
gekregen van Staedion. In het sociaal plan staat uitleg over
de rechten en plichten die je als huurder hebt. De bewoners
krijgen bijvoorbeeld allemaal een verhuiskostenvergoeding.
Een belangrijke voorwaarde is dat de bewoner een standaard
huurcontract heeft en ook ingeschreven moet staan bij de
gemeente op dat woonadres, om recht te hebben op een verhuiskostenvergoeding.
Ook krijgen deze mensen één jaar lang een
voorrangsverklaring waarmee ze met voorrang op woningen
kunnen reageren.
medewerker Staedion op bezoek
Inmiddels zijn medewerkers van Staedion bij bijna alle huurders
op bezoek geweest om een aanvraag voorrangs verklaring in te
vullen en vragen van bewoners te beantwoorden. De reacties op
de sloopplannen zijn heel verschillend. Sommige mensen zijn blij
dat ze weg kunnen en weer kans hebben op een andere woning
in een andere wijk. Maar er zijn ook huurders die erg aan hun
woning en aan Transvaal gehecht zijn en moeite hebben om te
verhuizen.
14
Staedion Newz
voorrangsverklaring
In oktober krijgen de bewoners de officiële brief van de gemeente
met de actie gebied aanwijzing. Vanaf dat moment gaat de
voorrangs verklaring in en kunnen de mensen actief op zoek naar
een nieuwe woning.
117 nieuwe woningen teruggebouwd
De planning is dat Staedion in het eerste kwartaal van 2012
start met de sloop van de woningen. Er worden 24 vrije sectorhuurwoningen
en 93 koopwoningen voor teruggebouwd. De
bouw van de woningen start in het tweede kwartaal van 2012.
Spreekuur
Voor de bewoners uit het gebied houdt Marloes Hut, medewerker
Herstructurering, een spreekuur waarbij ze antwoord kunnen
krijgen op al hun vragen. Het spreekuur is iedere dinsdagmiddag
tussen 14.00 en 16.00 uur op het kantoor van Staedion aan de
Van Boecopkade 116. uiteraard kunnen bewoners hun vragen
ook telefonisch stellen via 0900 - 1424.

STAEDION NEWZ
CREATIEVE IDEEËN
VOOR DE REYPOORT
IN HET VORIGE MAGAZINE LAS u ER AL OVER: DE REYPOORT AAN DE LA REYWEG KRIJGT EEN NIEuWE BESTEMMING. STAEDION HEEFT
EEN ‘ONTWIKKELPRIJSVRAAG’ uITGESCHREVEN WAARBIJ ARCHITECTEN HuN IDEEëN EN PLANNEN KONDEN AANLEVEREN VOOR DE POORT.
EIND JuNI SELECTEERDE STAEDION DRIE KANSRIJKE ONTWERPEN VOOR DE REYPOORT. DIT WAREN HuN IDEEëN:
dittmar bochmann architecten & pFc envelopment b.v.
Het plan is om de poort opnieuw op te bouwen met een casco
waarin men kan wonen en werken. Het mooie is dat zij met het
ontwerp de architectuur van de poort respecteren.
Scheurwater van den hoven (architect), priva b.v.,
nobutec, kessler Stichting en Schrijnen groep.
Deze groep heeft een ‘kas’ ontworpen met een ‘groene stadstuin’
in diverse verdiepingen. De ruimte kan voor meerdere doeleinden
worden gebruikt.
neXt architects & heden b.v.
Dit architectenbureau voegt trappen toe aan de poort, zodat het
direct aan de De la Reyweg wordt gekoppeld. Zij kiezen voor een
culturele invulling in combinatie met wonen.
Deze architecten kregen € 5.000,= ontwerpvergoeding
om hun ideeën verder uit te werken. 15 oktober moeten de
drie architectenbureau hun definitieve ontwerp inleveren.
uiteindelijk bepaalt de jury in november 2010 de winnaar
die zijn ontwerp mag gaan uitvoeren.
de jury bestaat uit:
Martin Verwoest (Staedion)
Ted Zwietering (gemeente Den Haag)
Gerrit van Es (HVE Architecten)
Sabrina Lindemann (kunstenares)
Kimm van Breugel (wijkbewoonster) en
Sacha Ponsen-Sarkezi (Staedion)
In het volgende magazine leest u welk ontwerp heeft
gewonnen. Voor meer informatie over het project:
www.staedion.nl/reypoort
Staedion Newz
15

STAEDION NEWZ j www.denieuwehertzog.nl
De Nieuwe hertzog
16 Staedion Newz
Staedion renoveert in de hertzogstraat
bijna 100 jaar oude woningen. het
project ‘de nieuwe hertzog’ bestaat uit
de verbouwing van 135 oude woningen.
deze worden verticaal of horizontaal
samengevoegd tot 72 woningen die weer
helemaal van deze tijd zijn. eigenlijk blijft
alleen de gevel staan en alles binnenin de
vier muren wordt opnieuw opgebouwd.
Er komen maisonnettes met tuin of zonder
tuin, appartementen en herenhuizen.
De huurprijzen zijn vanaf € 685,00
per maand. Het is dus niet mogelijk
om huurtoeslag aan te vragen bij deze
woningen.
Wilt u meer weten over het project?
Kijk dan eens op de website
www.denieuwehertzog.nl
EERSTE WONINGEN CABO VERDE OpGELEVERD
harald berends is een van de eerste huurders die de sleutel kreeg van
zijn nieuwe woning in het project cabo verde. hij vertelt over zijn eerste
ervaringen als kersverse transvaler.
“Ik heb half juli de sleutel van mijn huis gekregen en de woning bevalt
tot nu toe goed. Het is een benedenwoning met drie kamers, veel ruimte
en van alle gemakken voorzien, dus ik ben dik tevreden”, vertelt Harald.
Voor zijn verhuizing naar Transvaal woonde hij in Kortenbos. De flat waar
hij woonde, werd te klein omdat hij ging samenwonen. Harald: “Ik was
op zoek naar een woning dichtbij het centrum. Wonen in een buitenwijk
is niks voor mij. Transvaal is een echte volkswijk, daar houd ik van. En
daarnaast zie je ook dat de wijk opknapt door al die nieuwbouw. Dat was
voor mij ook wel een stimulans hier naar toe te verhuizen.” Harald is ook
geen onbekende in Transvaal: “Ik ben opgegroeid in de Hulshorststraat.
Deze straat grenst aan Transvaal dus ik kende de wijk ook al goed.”
Er is wel een minpuntje, vertelt Harald: “Het vuil. De gemeente zou
hier oorspronkelijk ondergrondse vuilcontainers plaatsen, maar dat is
nog niet gebeurd. Het vuil wordt hier dus gewoon één keer per week
opgehaald maar een aantal bewoners uit dit complex zet iedere dag hun
vuil buiten, waardoor het vuil ophoopt. Daar baal ik wel een beetje van!”
Bij navraag blijkt dat er in maart 2011 containers worden geplaatst.
Tot die tijd wordt er intensiever gehandhaafd op vuil dat verkeerd
wordt aangeboden.

VAN DE REPORTER... KIMM
Woelige Stal:
van Appel tot Moes
alles stond klaar voor kinderen die nu zelf wel eens appelmoes wilden maken.
er stonden wel dertig kinderen te trappelen om aan de slag te gaan. Sommigen
moesten wachten omdat de tafels vol waren. er werd druk geschild en gesneden.
de klokhuizen moesten eruit, want dat is niet lekker in de moes.
Er is tussendoor stiekem ook wat gesnoept van de appels, die helaas niet uit eigen
boomgaard kwamen. Dat had het allemaal nét iets spannender gemaakt. Jammer dat
daar bij de herinrichting niet aan gedacht is. Bovendien zouden fruitbomen hier zéker
niet misstaan. Maar goed, de appels van groenteboer Frans op de Haagse Mart waren
óók heerlijk. Een mooi “moes-appeltje” zou mijn Oma ze noemen. De geschilde en in
stukjes gesneden appeltjes werden in een bak water met citroen verzameld. De citroen
moest erbij omdat anders de appelstukjes bruin werden. Als de bak vol was nam Sandra
(beheerster Woelige Stal) het over. Zij woog de appeltjes en de suiker (10 procent van het
gewicht van de appels) mikte alles in een pan, deed er nog wat kaneelpoeder bij en, óók
niet onbelangrijk, een halve liter water.
Als je échte appelmoes wilt, dan zul je het geheel aan de kook moeten brengen en
daarna ongeveer een kwartier op een zacht vuurtje moeten laten pruttelen. Heb je
liever appelcompôte (appelmoes met stukjes) dan kun je na tien minuten het vuur uit
zetten. Daarna het nog warme ‘prutje’ in een potje doen, deksel erop en ondersteboven
in een bak ijskoud water zetten. “Dan trekt het vacuüm en blijft de appelmoes langer
houdbaar” aldus Sandra. Eigengemaakt etiketje erop geplakt en klaar. Al met al is
bovenstaand verslag een recept geworden. Volgende keer graag het recept voor jam.
Sandra wil wel. De kids óók. Komt u ook?
de week van het opvoeden
Vrouwengroep PassiePower is al 5 jaar actief in Transvaal, onder begeleiding van Sonja Perquin
van Stichting Zebra. Op 6 december begint de Week van de Opvoeding. PassiePower is druk bezig
met de voorbereidingen.
Yolanda: “De Week van de Opvoeding wordt een week vol
ontmoetingen, uitwisseling, workshops en lezingen. Voor de
bewoners van Transvaal. Ouders, grootouders, hun kinderen
en kleinkinderen. Maar ook buurtwerkers, de scholen,
hulpverleners en wijkagenten. We willen iedereen bereiken.”
Wat tijdens ‘De Week van de Opvoeding’ centraal staat, is
het vinden van een gemeenschappelijke visie op opvoeding.
Op zoek naar raakvlakken tussen culturen. Op zoek naar
solidariteit, naar wat ons allemaal bindt. Fatma twijfelt er
niet aan: “Dat gaat ons lukken!”
PassiePower houdt zich bezig met allerlei onderwerpen
en activiteiten. De groep vrouwen wisselt daarom ook
steeds. De ene keer doen er tien vrouwen mee, de andere
keer dertig. Tijdens hun vele ontmoetingen ontdekten de
vrouwen dat ze opvoeding een belangrijk onderwerp vinden.
Fatma: “Het is fijn dat we samen kunnen zijn en over alles
kunnen praten.” Prema: “Er is openheid en vertrouwen. We
delen alles samen, lief en leed.”
Sonja: “Soms zijn er taalbarrières, maar dat maakt niet veel
uit. Nergül spreekt nog niet zo goed Nederlands, maar ze
blijft bij ons. We mogen elkaar graag en we vinden wel een
weg.” Nergül vertelt in het Turks. Fatma vertaalt dit.
“Soms zijn kinderen ’s nachts buiten op straat. Ik vind dat
niet goed. Daar moeten we iets aan doen. Met elkaar.”
Kom ook naar De Week van de Opvoeding! Kijk voor meer
informatie op www.passiepower.nl
passiepower is door Importante, Centrum voor Emancipatie,
voorgedragen voor de Kartini-prijs. De Kartini-prijs is de
jaarlijkse emancipatieprijs van de gemeente Den Haag.
De week van het opvoeden
17

HERSENKRAKERS
zOek de gelijke! je ziet hier 6 keer hetzelfde plaatje. Of toch niet? eigenlijk zijn maar 2 plaatjes precies hetzelfde.
in de andere plaatjes is steeds een klein dingetje veranderd. kun jij ontdekken welke plaatjes gelijk zijn?
18
Hersenkrakers

HERFSTWOORDZOEKER
puzzel het woord bij elkaar. Stuur dan in een mailtje het antwoord en je volledige
naam, leeftijd en telefoonnummer naar info@transvaal.nu en maak kans op een
leuke prijs.
De prijs is niet inwisselbaar voor contant geld of voor andere prijzen. Over de uitslag
kan niet worden gecorrespondeerd. Inzendingen na 31 oktober 2010 worden niet meer
in behandeling genomen. Prijswinnaars ontvangen persoonlijk bericht.
alle woorden uit de lijst zijn kriskras verborgen in het veld met letters. Sommige
letters worden meer dan één keer gebruikt. als u alle woorden uit de lijst in het
letterveld hebt doorgestreept, vormen de overgebleven letters in de leesrichting de
oplossing.
Herfsttijd
De overgebleven letters vormen de oplossing.
O H B O N S T U I M I G M D R K P S O
A N E R U E L K T S F R E H R A A E K
S I U R T I G K L E N E E U R N N I T
P N K S F A L E A E I R I A S E E Z O
I A E E E S P N R S F K P B L M H O B
N K N P L P T E N S T L E E A E N E E
N E N T A H D V T E U A O L R O O N R
E R O E O A A M A N T T N F S L V E E
N T O M L F O A A K S N S J W B E L M
E L T B D D F J R N A T A A E T M E O
T E J E E P A E E D Z N A S M S B D Z
S G E R E A A D L O V I T U Y F E N A
G O S R R A D N N S E U T I E R R A N
O V E R W A R M I N G S U E E E H W N
O N B O P T H C U L T S F R E H O C M
appels
beukennootjes
bladeren
chrysanten
eikels
haardvuur
herfstbloemen
herfstkleuren
herfstlucht
herfstmode
herfstvakantie
herfstzon
kastanjes
kruik
muts
najaar
nazomer
november
oktober
onstuimig
oogsten
paddenstoelen
pantoffels
paraplu
peren
regen
seizoen
september
spinnen
trui
verwarming
vogeltrek
waaien
wandelen
COLOFON
Oktober 2010, nummer 5
Wordt uitgegeven door Staedion en
de gemeente Den Haag.
belangrijke adressen
gemeente den haag
Postadres:
Postbus 12655
2500 DP Den Haag
Telefoon: 14070
www.denhaag.nl
Staedion
Postadres:
Postbus 40406
2504 LK Den Haag
Telefoon: 0900 - 1424
info@staedion.nl
www.staedion.nl
infopunt transvaal
Steijnlaan 182
2571 SB Den Haag
Telefoon: (070) 346 34 52
Openingstijden:
woensdag van 12.30 - 16.30 uur
info@transvaal.nu
www.transvaal.nu
redactie
Lisa Oosterdijk (Staedion)
Christel van der Heijden (gemeente Den Haag)
Peter Sips (gemeente Den Haag)
teksten
Daniëlle van Wingerden
Kimm (Reporter)
Janneke Mikkers
Lisa Oosterdijk
Christel van der Heijden
Peter Sips
Fotografie
ISO120.NL, Joan van Nispen tot Sevenaer,
Kimm, JJ Fotografie, Royal Print
grafische vormgeving & productie
Wim Jansen Design
Oplage
8.500 exemplaren
Colofon
19

WOENSDAG 20 OKTOBER 2010
Haagse Hopjes
Herfstfeest en ‘Transvaal naar Buiten’
op het Kaapseplein vanaf 13.00 uur
WOENSDAG 3 NOVEMBER 2010
Haagse Hopjes
Lampionnenoptocht start om
18.00 uur vanaf Wijkpark
(aanmelden verplicht)
VRIJDAG 5 NOVEMBER
Divali
DINSDAG 16 NOVEMBER
Offerfeest
WOENSDAG 1 DECEMBER
Sinterklaasfeest buurthuis
De Loods vanaf 13.00 uur
ZONDAG 5 DECEMBER
Sinterklaas en
Miss India Holland Verkiezing
MAANDAG 6 DECEMBER
Start ‘Week van het Opvoeding’
DINSDAG 7 DECEMBER
Islamitisch Nieuwjaar
ZATERDAG EN ZONDAG 25 EN 26 DECEMBER
Eerste en Tweede Kerstdag
VRIJDAG 31 DECEMBER
Oudejaarsdag
Oproep
Dit magazine zoekt verhalen! Over de wijk Transvaal
u hoeft ze niet zelf te schrijven: daar hebben we iemand voor. Stuur een e-mail
naar info@transvaal.nu, zeg kort wat u zou willen vertellen en wij bellen u om
het verhaal op te tekenen. Over vroeger bijvoorbeeld. uw jeugd in transvaal.
Over mooie initiatieven in de wijk. uw levensverhaal in ons magazine?
uw komst naar nederland? uw verhuizing naar den haag? hoe u ooit inburgerde?
uw verhaal over hoe u nederlands leerde? allemaal interessant. uw vereniging of
club? uw stichting of instelling? We zijn benieuwd naar uw verhalen.
O ja, vergeet uw telefoonnummer niet in de e-mail te zetten.