Download Magazine - Stichting Lezen

F O T O J O C H E M J U R G E N S
vanaf dat moment actrice wilde worden, ik was vooral woedend
op m’n moeder. Thuis moest ik met haar de tekst repeteren.
Zij speelde de soldaat en ik vond dat ze dat bespottelijk deed.
Daar hadden we dan vliegende ruzie over.’
A . A . M i l n e
‘In Toen wij heel jong waren van A.A. Milne staat het gedicht
“Halfweg”, waarbij Shepard een pentekeningetje heeft gemaakt
van een kind op een trap. Ik zou het voordragen op
school en vond dat dat alleen op een trap kon. Toen heeft de
juf de trapleer uit de gang gehaald en daar ben ik op gaan
zitten. Later heb ik het gedicht nog verschillende keren voorgedragen.
De laatste keer was op de begrafenis van Roef
Ragas. Een paar jaar daarvoor hadden we samen in Far Away
gespeeld bij Het Nationale Toneel en tijdens de repetities
hadden we het vaak over Winnie de Poeh. “Halfweg” is zo’n
mooi gedicht. Het is een kindergedicht, maar evengoed. Dat
Milne vooral leuk is voor kinderen is een misverstand, zijn
humor spreekt juist volwassenen aan. En dat plaatje van
Shepard is smashing.
In 1946 logeerden we ’s zomers in Hattem op de Veluwe.
Daar waren twee Amerikaanse meisjes die de Donald Duck
bij zich hadden. Dat was wat hoor, zo vlak na de oorlog, een
stripblad helemaal in kleur. Het was nog eens wat anders dan
mevrouw van Osselen-van Delden – ik viel van m’n stoel van
verbazing. Het blad was natuurlijk in het Engels, dat kon ik
niet lezen zoals ik ook die meisjes niet kon verstaan. Mijn vijf
jaar oudere zusje kon het al wel een beetje, dat vond ik zeer
ellendig. Het gevolg van die frustratie is dat ik daarna nooit
meer een stripboek heb ingekeken.’
F a m i l i e D o o r s n e e
‘De leeslijsten op de middelbare school vond ik te vervelend
voor woorden. Je had nog geen tv en internet als afleiding,
maar evengoed begon ik er niet aan. Voor mij was het net als
pianoles, dat studeren vond ik ook verschrikkelijk. Meestal
lukte het van geen kant. Dan riep mijn moeder: “Ga maar
door, ’t lost zich wel op!”
Eigenlijk ben ik pas gaan lezen toen ik mijn eerste echtgenoot
ontmoette. Die werkte bij boekhandel Premsela en zijn
boekenkast was heel wat groter dan die bij ons thuis. Hij had
bijvoorbeeld alle Simenons, die ben ik achter elkaar gaan
P E T R A L A S E U R O V E R L E Z E N • L E Z E N • 3 1
lezen. Ik vond het wel spannend, zoiets kende ik niet. Dat je
begon en dacht: hoe zal het aflopen? Echte whodunits waren
het.
Toen ik kind was gingen mijn ouders uit elkaar en vertrok mijn
vader naar Den Haag waar hij directeur was van de Haagsche
Comedie. Ik zag hem alleen als hij eens in de twee weken naar
Amsterdam kwam voor de opnamen van De familie Doorsnee.
Dat was een hoorspel van Annie M.G. Schmidt met muziek
van Cor Lemaire, maar dan sneller en moderner – een wekelijkse
radiosoap. Die opnamen waren met publiek en ik was
daar altijd bij. Er waren zulke mooie liedjes bij, “Ali Cyaan -
kali” of “Geachte cliënten, ’t wordt lente”, geweldig vond ik
dat. Annie was er dan ook, een aardige mevrouw, hoewel ik
haar niet goed kende. Ik was meer bezig met de acteurs.
Kees Brusse speelde de zoon van het gezin en ik was natuurlijk
verliefd op hem, ook al was hij honderd jaar ouder. Er was
trouwens altijd een hoop gelazer rond die teksten van Annie
want ze gebruikte woorden als “kontje” en “bil” en in 1952
mocht dat niet van de vara.’
M a r t i n Ve l t m a n
‘Ik heb Annie M.G. Schmidt veel voorgelezen aan mijn kinderen,
net als Paulus de boskabouter. Die stemmen kon ik goed
nadoen, vooral die van Eucalypta. Verder herinner ik me Mad
About Madeline van Ludwig Bemelmans over het kostschoolmeisje
Madeline. Favoriet was het verhaal waarin Madeline
een blindedarmontsteking krijgt: “Everybody had to cry, not
a single eye was dry.”
Mijn tweede echtgenoot was de dichter Martin Veltman.
Door hem ben ik gedichten gaan lezen. Niet alleen het lichtere
genre, zoals ik kende van Annie M.G. Schmidt, maar ook het
zwaardere werk, eigenlijk alles door elkaar. Zelf schreef hij
verzen met een vaste vorm: sonnetten, kwatrijnen, quintijnen.
Ja, je zou kunnen zeggen dat de mannen in mijn leven me
aan het lezen hebben gebracht.’•••
Leidseplein
Ik zat in vroege zon op het terras.
Het voorjaar had het gras al geur gegeven.
Toen stond daar de mongool in winterjas
en blies de blokfluit of hij de koning was.
Zijn lied kwam als een ster voorbijgedreven.