20.09.2013 Views

september 2012

september 2012

september 2012

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

time to<br />

HORIZON<br />

Klaarstaan voor toekomstige groei<br />

BINNENLAND<br />

Ecologischer reizen met Railease<br />

DEsIRO, DE tREIN<br />

vAN mORgEN<br />

# 16 . <strong>september</strong> <strong>2012</strong><br />

Bestemming beter


Nieuw op Nmbs.tv<br />

Achter de schermen van tractiewerkplaats Oostende<br />

De tractiewerkplaatsen van NMBS zijn voor de meeste<br />

treinreizigers onbekend terrein. Maar daarom niet<br />

minder interessant! Ontdek onze nieuwste film op<br />

nmbs.tv voor een unieke blik op het onderhoudswerk<br />

in de tractiewerkplaats van Oostende.<br />

www.nmbs.tv<br />

Bestemming beter


De toekomst begint nu: een boutade die vaak<br />

open deuren intrapt. voor NmBs is de<br />

uitspraak zonder meer van toepassing. Als we<br />

nieuwe treinen bestellen, vraagt het drie tot<br />

vier jaar vooraleer het eerste stel effectief<br />

wordt geleverd. Dan zijn er al een aantal jaren<br />

verlopen voor het studiewerk, het opstellen<br />

van de lastenboeken en de aanbestedingspro-<br />

cedure. En dat is niet alles: treinen hebben<br />

een lange levensduur. Onze treinen blijven<br />

dertig tot veertig jaar in dienst, soms zelfs<br />

langer.<br />

De nieuwe Desiro-motorstellen waar het<br />

dossier in dit nummer aan gewijd is, moeten<br />

NmBs wapenen voor de komende decennia.<br />

We hebben er 305 van besteld, meteen het<br />

grootste order uit de geschiedenis van NmBs.<br />

Deze nieuwe generatie moet ons de moge-<br />

lijkheid bieden om de eerstkomende jaren de<br />

verwachte reizigersgroei op te vangen.<br />

NmBs werkt ook in andere opzichten aan de<br />

toekomst: we hebben de scenario’s voor de<br />

toekomstige groei bestudeerd (zie artikel<br />

rubriek “horizon”) en houden daar terdege<br />

rekening mee bij het uitwerken van de<br />

toekomstige vervoersplannen. Een eerste<br />

grote vernieuwing van de dienstregeling zal<br />

het vervoersplan 2013 zijn, maar we werken<br />

ondertussen voort aan de plannen voor de<br />

komende decennia.<br />

Onze toekomstige mobiliteit voorbereiden<br />

De komende jaren zal de rol van de trein nog<br />

toenemen, in het woon-werkverkeer en vooral<br />

in het woon-schoolverkeer. Door de uitbouw<br />

van het gewestelijk Express Net rond Brussel<br />

zal de capaciteit van het netwerk uitbreiden.<br />

De afwerking van andere projecten zoals de<br />

Diaboloverbinding met de luchthaven en de<br />

tunnel tussen schuman en Josaphat geeft<br />

eveneens nieuwe mogelijkheden en<br />

ademruimte aan het spoornet.<br />

Willen we daarna nog meer treinen inzetten,<br />

dan moet de infrastructuurbeheerder een<br />

oplossing vinden voor de flessenhals van de<br />

Brusselse Noord-Zuidverbinding. Ook de<br />

komende decennia zal Brussel immers het<br />

hart van het Belgische spoornet blijven.<br />

marc Descheemaecker<br />

gedelegeerd bestuurder


04<br />

> INHOUD<br />

> Engagement<br />

06 > BLIK Glenn elet<br />

10 > HORIzON Klaarstaan voor de toekomst<br />

14 > SAMENSPOREN Lezers op de foto<br />

> Actie<br />

16 > PRIKBORD<br />

22 > DOSSIER Desiro, de trein van morgen<br />

28 > binnenland - buitenland<br />

> Achtergrond<br />

30 > eXPeRtenWeRK tractieverdelers<br />

32 > de WeRKdaG Stéphane Lorge<br />

34 > tOen biJ nMbS 1981, de Breaks<br />

35 > MiJn tRein Dirk Draulans<br />

CoLoFoN eN daNk – Concept: NMBS / – teksten: Jacqueline Capier, bruno Van Calster, Vanessa Vandenbruwaene<br />

Foto’s: John deroo, denis Moinil, Reporters – opmaak: Kathleen Van Vaerenbergh – eindredactie: bruno Van Calster<br />

druk: Geers Offset – met de medewerking van Glenn elet, Geoffroy dotreppe, Stéphane lorge – met dank aan Dirk Draulans<br />

verantwoordelijke uitgever: Michaël Vanloubbeeck, Hallepoortlaan 40, 1060 brussel – info: infocorporate@nmbs.be


06<br />

> BLIK<br />

de WeReld Met een KniPOOG<br />

glenn Elet aanschouwt de wereld op<br />

eigengereide wijze, wetend dat hij hem<br />

niet kan veranderen. Zijn werk is nooit<br />

kwetsend of scherp, het is een vette,<br />

goedbedoelde knipoog. Zijn inspiratie<br />

haalt hij uit zijn onmiddellijke omgeving,<br />

de actualiteit of de wijde wereld.<br />

voor time to B grasduint glenn door<br />

de artikels. Zijn cartoons zijn een<br />

humoristische echo van al het nieuws<br />

dat NmBs te bieden heeft.<br />

glenn Elet<br />

glenn Elet is geboren in 1957 en werkt als cartoonist<br />

en illustrator voor kranten en magazines. Zijn<br />

cartoons ondermijnen de maatschappij niet, ze<br />

roepen nooit op tot revolutie. De werkjes wringen<br />

zich vrolijk in het brein van de argeloze lezer en<br />

nodigen hem met zwierige zwans uit tot een glimlach.<br />

Een moot mantelzorg voor de moegestreden man in<br />

de straat, een prikkende plaagstoot naar een politicus<br />

zonder pudeur, de wasem van een wolkje weemoed...<br />

glenn’s stift zift en schift. Hij biedt de lezer een<br />

lachertje met laagjes, een zinsbegoocheling die<br />

uitnodigt tot zelfreflectie. Meer màg dat niet zijn.<br />

www.glennelet.be


10<br />

> HORIzON<br />

KlaaRStaan VOOR<br />

tOeKOMStiGe GROei


In goed tien jaar tijd kan NMBS indrukwekkende groeicijfers voorleggen in het binnenlandse<br />

reizigersvervoer. tussen 2000 en 2010 is het aantal reizigers met 54% toegenomen. Ook in<br />

2011 zet deze trend zich voort en stijgt het aantal met 2,9% tot 221,3 miljoen.<br />

Volgens prognoses van het Federale Planbureau blijft het aantal treinreizigers met tenminste<br />

1,5% groeien tijdens de komende decennia. die groei opvangen en de kwaliteit van het aanbod<br />

opdrijven, vormen een dubbele uitdaging voor NMBS.<br />

indrukwekkende groeicijfers<br />

In een historisch perspectief is de groei van<br />

NMBS indrukwekkend te noemen. De im-<br />

mense terugval van het aantal reizigers, die<br />

verwachte groei volgens Federaal Planbureau<br />

(Langetermijnvooruitzichten voor transport in België: referentiescenario)<br />

miljoen reizigers-kilometer<br />

27.500<br />

25.500<br />

23.500<br />

21.500<br />

19.500<br />

17.500<br />

15.500<br />

13.500<br />

11.500<br />

9.500<br />

begon in de jaren zestig van vorige eeuw en<br />

zijn effect had tot het begin van het nieuwe<br />

millennium, is quasi volledig weggewerkt.<br />

Deze groei is bovendien gekoppeld aan een<br />

2011 2015 2019 2023 2027 2031 2035<br />

afname met meer dan 50% van het aantal<br />

personeelsleden, dat medio jaren zestig<br />

boven de 80.000 piekte.<br />

aanpassing groeiprognose<br />

door specifieke beperkingen<br />

oorspronkelijke prognose<br />

4,3% reizigers-kilometer/jaar<br />

(2,9% reizigers)<br />

verzadiging NZ-verbinding<br />

prognose Planbureau<br />

2,05% reizigers-kilometer/jaar<br />

(1,5% reizigers)<br />

aangepaste prognose Planbureau<br />

4,3% reizigers-kilometer/jaar vanaf 2024<br />

(2,9% reizigers)


In reizigers-kilometer uitgedrukt, bedraagt<br />

de reizigersgroei in de periode 2005 –<br />

2008 gemiddeld 4,9%, in de crisisjaren<br />

2009 – 2010 neemt dit af tot 1,6%. de<br />

groei (reizigers-km) over de periode 2000 –<br />

2010 (*) bedraagt in totaal 35,7%, wat ook<br />

in Europees opzicht indrukwekkend is. In<br />

dezelfde periode gaan de buurlanden heel<br />

wat minder sterk vooruit (SnCF met 22%,<br />

nS met 4,7% en db met 4,3%). in aantal<br />

reizigers groeit NMBS over dezelfde periode<br />

met 43,8% (SnCF met 26,9%, nS met 4,6%<br />

en db met 10,8%).<br />

(*) Europese vergelijking op basis van cijfers<br />

UIC: aantal reizigers en reizigers-km betreffen<br />

het aantal binnenlandse en internationale<br />

reizigers op nationaal territorium.<br />

Evolutie aantal reizigers en personeelsleden sinds 1960<br />

(mln. reizigers)<br />

de toekomstige groei voorbereiden<br />

Op basis van het referentiescenario van het<br />

Planbureau (Working Paper 12 08: Langeter-<br />

mijnvooruitzichten van transport in België:<br />

Referentiescenario en twee beleidsscenario’s)<br />

effectief mln. reizigers<br />

80.000<br />

70.000<br />

60.000<br />

50.000<br />

40.000<br />

30.000<br />

NmBs gaat uit van een gematigd scenario waarbij het aantal reizigers groeit met 1,5% per jaar.<br />

heeft NMBS de groeivoet van de mobiliteit<br />

per spoor berekend. In reizigers-kilometer<br />

zal het spoorvervoer met 2,05% per jaar<br />

groeien tot 2030, of een gecumuleerde groei<br />

met 39%. Het referentiescenario gaat uit<br />

Aantal reizigers bij Europese spoorwegoperatoren<br />

(groei in % 2000 - 2010)<br />

bron UIC<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

43,8%<br />

26,9%<br />

1960 1970 1980 1990 2000 2011<br />

NMBS SNCF<br />

DB<br />

230<br />

200<br />

170<br />

140<br />

110<br />

10,8%<br />

4,6%<br />

NS


van een ongewijzigd beleid. Bij een beleid<br />

dat duurzaam vervoer extra stimuleert (sce-<br />

nario 2 in de Working Paper 12 08), kan de<br />

groeivoet oplopen tot 4,3% per jaar!<br />

Om die groei te realiseren, moeten twee<br />

voorwaarden vervuld zijn. In de eerste plaats<br />

dient er een oplossing te komen voor de ver-<br />

zadiging van de Brusselse Noord-zuidverbin-<br />

ding. Een belangrijk deel van het treinver-<br />

keer gaat door deze flessenhals en met de<br />

bestaande infrastructuur is het onmogelijk<br />

om nog veel meer treinen in te leggen.<br />

In de tweede plaats moet NMBS over<br />

voldoende investeringsmiddelen kunnen<br />

beschikken. Binnen de huidige context, waar<br />

de overheid belangrijke inspanningen doet<br />

om de uitgaven te beheersen, legt de rege-<br />

ring budgettaire beperkingen op. Daarom<br />

gaat NMBS uit van het referentiescenario,<br />

waarbij het aantal reizigers-kilometer met<br />

2,05% aangroeit tot 2024 (1,5% reizigers-<br />

groei), daarna gaat NMBS uit van een groei<br />

met 4,3% (2,9% reizigersgroei). Met de<br />

instroom van de treinen die de jongste jaren<br />

besteld zijn, beschikt NMBS in principe over<br />

een voldoende groot zitplaatsenaanbod tot<br />

2023 - 2024.<br />

Nieuw vervoersplan binnenlands<br />

reizigersvervoer<br />

nMbS Mobility ontwikkelt momenteel een<br />

nieuw vervoersplan dat eind 2013 wordt<br />

ingevoerd. De krachtlijnen van dat plan<br />

zijn een verhoogde robuustheid, betere aan-<br />

sluitingen (ook met ander vervoer) en een<br />

duidelijke, klokvaste dienstregeling. Dit plan<br />

zal op korte tot middellange termijn soelaas<br />

bieden om de toenemende reizigersaantal-<br />

len op te vangen.<br />

Voor de langere termijn heeft nMbS een<br />

strategische oriëntatiestudie uitgevoerd die<br />

de toekomstige mobiliteitsvraag in kaart<br />

brengt en de hoofdlijnen uitzet voor een<br />

aanbod 2020 - 2030. De basisprincipes<br />

van het vervoersplan 2013 blijven gelden,<br />

maar krijgen een veel striktere invulling. Het<br />

plan gaat uit van een minimale bediening<br />

van twee treinen per uur en per richting<br />

voor alle stations en stopplaatsen (indien<br />

voldoende vraag). De treinen rijden om het<br />

half uur of om het kwartier, wat de nood aan<br />

extra piektreinen sterk vermindert. Momen-<br />

teel rijdt 31% van de treinen in de basis-<br />

dienstregeling niet volgens het klokvaste<br />

schema, zodat de risico’s op verstoringen<br />

in de treindienst verhogen en de stiptheid<br />

onder druk komt te staan.<br />

Andere aspecten van het toekomstige ver-<br />

voersplan concentreren zich op twee polen:<br />

meer duidelijkheid en comfort voor de klant<br />

en een beter en vlotter beheer van het<br />

treinverkeer. Een strak exploitatieschema<br />

biedt de reiziger een duidelijker zicht op het<br />

aanbod, maar vereenvoudigt ook het beheer<br />

in real time voor NMBS en Infrabel. In het<br />

nieuwe vervoersplan zal de klant bovendien<br />

ruimere overstaptijden krijgen, aangepast<br />

aan de reële omstandigheden.<br />

Het nieuwe vervoersplan van december 2013 mikt op een verhoogde stiptheid, betere<br />

aansluitingen en een duidelijkere dienstregeling.


Lezende reizigers op de foto<br />

eind juni, vlak voor de start van de grote vakantie, konden treinreizi-<br />

gers in de stations van Gent-sint-pieters, antwerpen-Centraal,<br />

oostende en brussel-Nationaal-Luchthaven op de foto met hun<br />

favoriete boek. een fotograaf, professionele fotolampen, honderden<br />

enthousiaste lezers en het overweldigende decor maakten van de<br />

treinstations een verrassende fotostudio.<br />

De zomervakantie is traditioneel de periode waarin mensen de meeste<br />

boeken lezen. Om die enthousiaste groep van lezers in het zonnetje te<br />

zetten én om de leeszomer in te luiden, sloegen Stichting Lezen en<br />

nMbS de handen in elkaar. treinreizigers met een boek konden op de<br />

foto tijdens vier glamoureuze fotoshoots en maakten kans om NMBS-<br />

tickets of boekenpakketten te winnen. Het initiatief kon op heel wat<br />

bijval rekenen: “Schitterende actie. Ook heel zomers! Dit nodigt zo<br />

uit om een boekenwinkel of bibliotheek binnen te stappen”,<br />

vertelt a. Oyen uit antwerpen. alle foto’s zijn te bekijken op<br />

www.iedereenleestindetrein.be.<br />

Iedereen Leest is een project van Stichting Lezen i.s.m. NMBS.<br />

Foto: Julie Feyaerts


mobility Deal tijdens de Week van de mobiliteit<br />

NMBS heeft ook dit jaar de schouders gezet<br />

onder de Week van de Mobiliteit. Zo was er een<br />

speciaal biljet beschikbaar: met de Mobility<br />

Deal konden reizigers tegen een forfaitaire prijs<br />

van 9,9 euro sporen in 2de klas tussen twee<br />

Belgische stations. In Brussel deelden trein-<br />

begeleiders in het station Delta 200 ontbijten<br />

trein rijmt op zomerfestival<br />

Het is ondertus-<br />

sen een klassiek<br />

gegeven: met de trein naar een zomerfestival.<br />

Elk jaar doet NMBS heel wat inspanningen<br />

om de bezoekers vlot en veilig van en naar de<br />

belangrijkste zomerfestivals te brengen. Heel<br />

wat jongeren voelen zich aangesproken door<br />

uit aan de treinreizigers. Bedrijven en scholen<br />

die deelnamen aan de actie “Naar school/naar<br />

het werk zonder auto” konden rekenen op 200<br />

weekabonnementen voor de trein.<br />

in Vlaanderen ondersteunt nMbS de nieuwe<br />

mobiliteitswebsite Smove (www.s-move.be), wat<br />

het extra aanbod van NMBS: ze vermijden de<br />

verkeersdrukte en kunnen na een soms slo-<br />

pende meerdaagse veilig huiswaarts.<br />

Dit jaar heeft NMBS speciale treinen ingezet<br />

voor een aantal grote festivals zoals tW Classic,<br />

tW boutique, Graspop, Pukkelpop en Franco-<br />

folies. Voor dour waren dan weer extra haltes<br />

15<br />

> SAMENSPOREN<br />

staat voor “Smart Move”, in haar zoektocht naar<br />

originele nieuwtjes over duurzaam vervoer. Ook<br />

werkte de spoorwegmaatschappij mee aan de<br />

fotowedstrijd, georganiseerd naar aanleiding<br />

van de autovrije zondag (zie www.weekvan-<br />

demobiliteit.be), waarbij treinreischeques<br />

gewonnen kunnen worden ter waarde van<br />

25 euro per stuk. Daarnaast werden op zondag<br />

16 <strong>september</strong> in de treinen tussen Antwerpen-<br />

Centraal en antwerpen-berchem teksten en<br />

gedichten over mobiliteit voorgelezen.<br />

voorzien. Ook een aantal “kleinere” evenemen-<br />

ten kunnen in aanmerking komen. Het gaat dan<br />

bijvoorbeeld om laundry day in antwerpen of<br />

Openfields in Charleroi. Openfields doet bijzon-<br />

dere inspanningen om zo ecologisch mogelijk<br />

te werk te gaan, zodat vervoer per trein een<br />

evidente keuze is.


ecologische en efficiënte<br />

treinwasinstallatie<br />

De trainwash van Oostende bespaart tot 80% leidingwater.<br />

HOE WERKt EEN tRAINWAsH?<br />

1<br />

Sproeistand<br />

1. Het treinstel wordt nat gemaakt in<br />

de sproeistand. In de winter, bij<br />

temperaturen onder de 5°C,<br />

wordt hier water gebruikt van 60°C,<br />

zodat het waswater niet aanvriest.<br />

2<br />

Inzetstand zuur<br />

2. De trein rijdt aan 5km/u<br />

verder door de trainwash.<br />

Aan de inzetstand zuur<br />

wordt het wasproduct<br />

aangebracht.<br />

3<br />

Borstels<br />

3. Borstels met een licht<br />

schurend effect (met<br />

siliciumcarbide korrels in<br />

verwerkt) reinigen de<br />

kast.<br />

treinen wassen is geen eenvoudige zaak:<br />

het vergt veel water en moet het hele jaar<br />

door gebeuren. Om in alle seizoenen te<br />

kunnen werken is een overdekte treinwas-<br />

installatie de oplossing. En om het water-<br />

verbruik binnen de perken te houden, is<br />

hergebruik de oplossing. Liefst met respect<br />

voor het milieu, uiteraard.<br />

4<br />

Spoelstand<br />

4. Het treinstel wordt<br />

afgespoeld. Voor de<br />

ramen wordt zachter<br />

water gebruikt.


De tractiewerkplaats van Oostende be-<br />

schikt sinds 2005 over een overdekte<br />

trainwash. Het vervuilde waswater wordt<br />

opgevangen, gezuiverd en daarna opnieuw<br />

gebruikt om de treinen te reinigen. Op die<br />

manier wordt per rijtuig tot 80% leiding-<br />

water bespaard! Om een rijtuigkast te was-<br />

sen, is er ongeveer 800 liter water nodig.<br />

Dankzij de waterzuivering is er slechts een<br />

effectief verbruik van 210 liter (ongeveer<br />

1/3 daarvan is regenwater en 2/3 is leiding-<br />

water). De overige 590 liter is gerecuper-<br />

eerd, gezuiverd water.<br />

5<br />

Blaasstand<br />

5. In de blaasstand wordt het<br />

materieel al gedeeltelijk<br />

drooggeblazen.<br />

NIEUW tRAvEL CENtRE<br />

BRUssEL-NOORD<br />

eind april opende nMbS een nieuw travel<br />

Centre in het station brussel-noord.<br />

Het bevat 5 loketten voor binnenlands<br />

treinverkeer. Het gaat om een met glazen<br />

wanden afgesloten ruimte die het omge-<br />

trappenklimmer voor reizigers<br />

met beperkte mobiliteit<br />

Momenteel zijn 114 van de 209<br />

belgische stations toegankelijk voor<br />

rolstoelgebruikers, mits assistentie.<br />

Om die toegankelijkheid nog te<br />

verbeteren, kocht nMbS 23 trappenklimmers.<br />

dat toestel zorgt ervoor<br />

dat, bij defecte liften, bij werken in het<br />

station of in uitzonderlijke omstandigheden<br />

de reizigers met beperkte<br />

mobiliteit toch zonder problemen de<br />

trein kunnen nemen.<br />

17<br />

> PRIKBORD<br />

vingsgeluid sterk vermindert, zodat klanten<br />

in alle rust tickets kunnen aankopen of<br />

informatie kunnen vragen. Het is de eerste<br />

fase van een grondige opfrisbeurt voor<br />

Brussel-Noord.


Diabolo: vlot van trein op vliegtuig<br />

In juni <strong>2012</strong> is de Diabolo-verbinding<br />

met de luchthaven in gebruik genomen.<br />

De ondergrondse verbinding tussen het<br />

station Brussel-Nationaal-Luchthaven en<br />

mechelen maakt de nationale luchthaven<br />

rechtstreeks toegankelijk vanuit het<br />

noorden van het land. De opening van de<br />

treintunnel onder het tarmac is een<br />

eerste grote stap in een veel ruimer<br />

project dat op termijn van de luchthaven<br />

één van de best bereikbare luchthavens<br />

van Europa zal maken, zowel voor<br />

binnenlands als internationaal treinverkeer.<br />

Aanzienlijke tijdswinst<br />

vanuit het noorden<br />

treinreizigers vanuit Mechelen en antwerpen<br />

zullen maximaal voordeel hebben<br />

bij de diabolo. Wie van antwerpen naar<br />

de luchthaven spoorde, was 51 minuten<br />

Kalender grote infrastructuurwerken rond Brussel<br />

6/<strong>2012</strong><br />

Diabolo-verbinding<br />

Noord van de luchthaven<br />

12/2015<br />

Diabolo-verbinding op L26<br />

tunnel Schuman-Josaphat<br />

bypass Mechelen<br />

Dankzij de Diaboloverbinding winnen treinreizigers 20 tot 30 minuten tijd op hun<br />

traject naar de luchthaven.<br />

onderweg omdat tot Brussel-Noord diende<br />

gereden en dan overgestapt. Dankzij de Diabolo<br />

wordt dat 34 minuten zonder overstap.<br />

Ook reizigers uit Neerpelt (104 minuten<br />

tegenover 121), Beveren (52 minuten in<br />

plaats van 87), Lier (nu 38 minuten, voordien<br />

54) en Noorderkempen (68 minuten in<br />

plaats van 103) winnen heel wat tijd, al die-<br />

12/2016<br />

Diabolo-verbinding op L25<br />

4 sporen op<br />

L161 Ottignies – Brussel<br />

4 sporen op L50A<br />

St-Kat-Lombeek – Brussel<br />

nen deze reizigers wel nog over te stappen.<br />

Sinds 10 juni rijdt om het uur een trein tussen<br />

Antwerpen en de luchthaven, die verder<br />

richting Leuven en Landen rijdt. Mechelen<br />

krijgt daar nog een tweede trein per uur<br />

bovenop omdat de trein vanuit Gent zal verder<br />

rijden via de nieuwe lijn. Antwerpen zal<br />

in december een tweede trein krijgen.<br />

12/2017<br />

Vierhoek Oost<br />

Vierhoek West<br />

12/2020<br />

4 sporen op L124<br />

tussen Linkebeek<br />

en Nijvel


Dendermonde<br />

Denderleeuw<br />

Jette<br />

Brussel-<br />

West<br />

2 sporen l161/1<br />

12/2016<br />

Vierhoek West<br />

12/2017<br />

Brugge<br />

Gent<br />

4 sporen l50A<br />

12/2016<br />

Brussel-<br />

Noord<br />

Brussel-<br />

Zuid<br />

12/2016<br />

Halle<br />

Antwerpen<br />

Doornik<br />

hsl 1<br />

Bergen<br />

Nieuwe infrastructuur<br />

Het indrukwekkendste onderdeel van de<br />

Diabolo is de tunnel onder de luchthaven,<br />

maar dat is slechts een deel van het project.<br />

Om aan te sluiten op de sporen richting<br />

Antwerpen heeft de infrastructuurbeheerder<br />

Infrabel ook een nieuwe spoorlijn aangelegd<br />

tussen Schaarbeek en Mechelen<br />

op de middenberm van de E19. Ook het<br />

stationsgebouw is volledig vernieuwd, met<br />

meer ruimte voor de loketten.<br />

missing links<br />

Om de voordelen van de Diabolo maximaal<br />

te benutten, ontbreken nog twee belangrijke<br />

schakels: een verbinding in Mechelen<br />

met de bestaande lijn naar Antwerpen (lijn<br />

25) voorbij het station van Mechelen-Nekkerspoel<br />

en een aansluiting op diezelfde<br />

By-Pass Mechelen<br />

12/2015<br />

Mechelen<br />

Moensberg<br />

Charleroi<br />

Nijvel<br />

6/<strong>2012</strong><br />

12/2015<br />

Brussel-<br />

Schuman<br />

Diabolo<br />

6/<strong>2012</strong><br />

Vierhoek Oost<br />

12/2017<br />

Tunnel Schuman-<br />

Josaphat<br />

12/2015<br />

4 sporen l124<br />

12/2020<br />

Zaventem<br />

Meiser<br />

Zaventem<br />

(Brussels Airport)<br />

Louvain-la-Neuve<br />

Namen<br />

Leuven<br />

4 sporen l161<br />

12/2016<br />

lijn ter hoogte van Schaarbeek. Die zouden<br />

respectievelijk einde 2015 en einde 2016 in<br />

dienst komen.<br />

Ook andere projecten hebben een invloed<br />

op het treinverkeer naar de luchthaven: een<br />

19<br />

> PRIKBORD<br />

verbinding met de oostelijke ringlijn rond<br />

Brussel (lijn 26), de realisatie van de tunnel<br />

Schuman – Josaphat en de uitbreiding naar<br />

4 sporen van de spoorlijnen richting Gent,<br />

Charleroi en namen.<br />

Diabolotoeslag<br />

Doordat de Diabolo-infrastructuur nu grotendeels<br />

afgewerkt is en het treinaanbod<br />

naar de luchthaven verbetert voor een<br />

belangrijk deel van de klanten, verhoogt de<br />

Diabolo-toeslag: 4,33 euro i.p.v. de huidige<br />

2,16 euro. De toeslag kadert in een regeringsbeslissing<br />

met betrekking tot de financiering<br />

van de infrastructuur. NMBS stort<br />

deze integraal door aan Northern Diabolo<br />

nv, de PPS-constructie (privaat-publieke samenwerking)<br />

die instaat voor de bouw van<br />

de Diabolo-tunnel.<br />

Het station Brussel-Nationaal-Luchthaven kreeg gloednieuwe, ruimere loketten.


Operationeel resultaat NmBs<br />

beter dan verwacht<br />

Het eerste semester van <strong>2012</strong> heeft Nmbs<br />

haar bedrijfskasstroom (ebitda*) fors<br />

opgekrikt. voor gedelegeerd bestuurder<br />

marc descheemaecker het bewijs dat het<br />

besparingsplan, gelanceerd in oktober 2011,<br />

werkt.<br />

(*) Inkomsten voor aftrek van interest, belastingen,<br />

afschrijvingen en amortisatie of ‘Earnings Before<br />

Interest, Tax, Depreciation and Amortization’.<br />

Nmbs doet het blijkbaar heel wat beter dan<br />

voorzien?<br />

marc descheemaecker: “Onze kasstroom voor<br />

het eerste semester van dit jaar bedraagt -8,5<br />

evolutie ebitda 1ste semester (miljoen euro)<br />

0<br />

-50<br />

-100<br />

2011<br />

-65,9<br />

<strong>2012</strong><br />

-8,5<br />

-47,6<br />

(gebudgetteerd)<br />

De kasstroom bedraagt -8,5 miljoen euro<br />

tijdens -150 het eerste semester van <strong>2012</strong>, tegen<br />

65,9 miljoen euro in 2011. Een meevaller in<br />

vergelijking met de begrote -47,6 miljoen euro.<br />

NmBs is erin geslaagd haar exploitatiekosten sterk te verminderen.<br />

miljoen euro, waar we -47,6 miljoen gepland<br />

hadden. Veel beter dan verwacht dus. nMbS<br />

komt uit een diep dal. Onze kasstroom op<br />

jaarbasis was in 2009 gezakt tot -288 miljoen<br />

euro, vooral vanwege de economische crisis<br />

en de sterke stijging van een aantal kosten,<br />

zoals de energiekost.”<br />

Heeft Nmbs de kosten beter onder controle?<br />

md: “Onze exploitatiekosten zijn gedaald in<br />

vergelijking met vorig jaar. De kosten voor<br />

tractie-energie dalen met 22% tot 25% voor<br />

het reizigersverkeer. Andere exploitatiekosten<br />

verminderen met gemiddeld 4,5%.<br />

Het besparingsplan dat we in 2011 hadden<br />

uitgewerkt om tegen 2015 opnieuw een positief<br />

ebitda te bereiken, blijkt goed te werken.<br />

De semestriële resultaten bevestigen dat we<br />

vooruitgaan. Er was ook een niet-recurrente<br />

impact van 25 miljoen euro.”<br />

is er ook op andere vlakken vooruitgang?<br />

md: “Ons actieplan stiptheid bewijst zijn<br />

nut. We tellen nu 87,9% treinen op tijd ten<br />

opzichte van 87% voor dezelfde periode vorig<br />

jaar. De stiptheid na neutralisatie bedraagt<br />

nu 92,8% in <strong>2012</strong> ten opzichte van 91,7% in<br />

2011.”<br />

en wat met de maatregelen voor een hogere<br />

veiligheid?<br />

md: “We hebben ons geëngageerd om het<br />

automatische remsysteem tbl1+ versneld te<br />

installeren op onze treinen. Eind juni <strong>2012</strong><br />

beschikte al 80% van het materieelpark over<br />

tbl1+, of iets meer dan 800 voertuigen. in<br />

2013 zullen alle locomotieven en motorstellen<br />

uitgerust zijn.”<br />

blijft het aantal reizigers groeien?<br />

md: “We vervoerden sinds begin dit jaar<br />

meer dan 119 miljoen reizigers, een lichte<br />

stijging van 0,5% ten opzichte van diezelfde<br />

periode vorig jaar. Ook voor de komende jaren<br />

verwachten we dat de steile groeicurve van<br />

het jongste decennium wat afvlakt.”


tweets #nmbs<br />

Bericht aan de @nmbs: ZEt DIE AIRCO AF, mijn<br />

eicellen hoeven nu nog niet ingevroren te worden.<br />

Sunday, July 29, <strong>2012</strong>, 12:29:25<br />

by Sabriniski<br />

Leve gratis #wifi in de treinen in #finlande<br />

Ideetje voor de #nmbs?<br />

tuesday, July 31, <strong>2012</strong>, 13:08:05<br />

by buryha<br />

In een half uur van Leuven naar Luik, dankzij de<br />

hogesnelheidslijn van de #NmBs. toch een nuttige<br />

investering, blijkbaar.<br />

Monday, July 30, <strong>2012</strong>, 10:54:57<br />

by Coasterboy76<br />

treinen naar de kust<br />

2.200.000<br />

In de zomermaanden<br />

vervoerde NMBS<br />

2,2 miljoen reizigers<br />

naar de kust.<br />

Aantal reizigers per dag<br />

op topdagen woensdag 25<br />

en donderdag 26 juli.<br />

Airco en tot mijn grote verwondering nog vrije<br />

plaatsen op de trein richting zee. thank you @<br />

NmBs! #NmBs<br />

Sunday, august 19, <strong>2012</strong>, 11:41:59<br />

by Yurikuse<br />

sympathiek van de #nmbs: gratis water en suikerwafels<br />

in Knokke door problemen met trein<br />

naar Brugge.<br />

Monday, July 23, <strong>2012</strong>, 17:25:40<br />

by bram_vdp<br />

@JanvdE bij #nmbs kan je ticket uploaden op<br />

je eID, geen print nodig. Email als bevestiging.<br />

#handig<br />

Monday, July 23, <strong>2012</strong>, 13:24:59<br />

by Olimaes<br />

Aantal extra treinen<br />

per week naar de kust<br />

in het zomerseizoen<br />

NmBs elke<br />

weekavond in<br />

primetime op Eén<br />

21<br />

> PRIKBORD<br />

“Iedereen beroemd”, de opvolger van<br />

“Man bijt hond”, is eind augustus van<br />

start gegaan. Het programma opent met<br />

“de pendelquiz”, een quiz in de trein. een<br />

aantal willekeurige treinreizigers moet<br />

drie vragen proberen te beantwoorden.<br />

Beantwoorden ze de eerste vraag juist<br />

dan krijgen ze 50 euro, voor de tweede<br />

krijgen ze 100 euro en voor de derde 150<br />

euro. Geven ze echter een fout antwoord,<br />

dan moeten ze in het volgende station de<br />

trein verlaten. NMBS wint hoe dan ook:<br />

ze komt immers elke avond in beeld.<br />

45 kilometer file naar de<br />

kust op 25 juli, rampdag<br />

voor het wegverkeer met<br />

verscheidene ongevallen.


DEsIRO,<br />

DE tREIN vAN mORgEN


23<br />

> DOssIER<br />

In 2008 plaatst NMBS een order om 305 motorstellen<br />

aan te kopen. Kostprijs 1.425 miljoen<br />

euro, meteen de grootste aankoop uit de geschiedenis<br />

van de spoorwegonderneming. De nieuwe<br />

treinen zijn broodnodig om de fors toenemende reizigersaantallen<br />

een comfortabele reis te garanderen. ze<br />

zullen ook ingezet worden op het toekomstige Gewestelijk<br />

expresnet (Gen) rond brussel. de moderne, lichte motorstellen<br />

krijgen de naam Desiro. Sinds enkele maanden rijden de eerste<br />

stellen op het spoornet. Welkom in de trein van morgen.


Om het in- en uitstappen gemakkelijk en snel te laten verlopen, zijn de<br />

rijtuigen uitgerust met brede zwenkschuifdeuren.<br />

sprinten tussen stations<br />

de desiro (officieel MS08) is gemaakt voor interregio- en omnibus-<br />

diensten. dat betekent frequente stops en een doelgroep van<br />

pendelaars die zo snel mogelijk in en uit moeten kunnen stappen. De<br />

trein heeft daarom de allures van een sprinter. Hij trekt veel sneller op<br />

dan andere treinen op het net, zodat ondanks de haltes een traject<br />

toch met een hoge gemiddelde snelheid kan gereden worden. Ander<br />

voordeel: de trein beschikt over een ruimere marge om vertragingen<br />

in te halen, wat de stiptheid ten goede komt.<br />

Om het in- en uitstappen gemakkelijk en snel te laten verlopen, zijn<br />

de rijtuigen uitgerust met brede zwenkschuifdeuren. De motorstellen<br />

bestaan uit drie rijtuigen en bieden 280 zitplaatsen. In nood kunnen<br />

nog eens 300 extra staande reizigers worden vervoerd. tot vier<br />

motorstellen kunnen aan elkaar worden gekoppeld, goed voor 1.120<br />

plaatsen.<br />

Klantgericht ontwerp<br />

Desiro’s kunnen massa’s mensen vervoeren. Mocht de huidige<br />

capaciteit niet volstaan, als de volgende jaren het aantal reizigers nog<br />

sterk zou groeien, dan bestaat de mogelijkheid gemakkelijk een extra<br />

rijtuig tussen te plaatsen. Alle bekabeling is reeds voorzien.<br />

Het massagegeven doet niets af aan het comfort. De klimaatregeling is<br />

standaard ingesteld op 22° C, maar kan door de treinbegeleider<br />

aangepast worden in functie van de buitentemperatuur. Elk rijtuig<br />

beschikt over 8 stopcontacten, zodat bijvoorbeeld een laptop met<br />

platte batterij toch kan gebruikt worden.<br />

Informatie aan reizigers verloopt via grote lcd-panelen en via het<br />

omroepsysteem. een bijkomend systeem van infoschermen maakt het<br />

mogelijk extra informatie te verschaffen of nMbS-producten in de<br />

kijker te zetten.<br />

veiligheid troef<br />

De 305 Desiro-stellen bieden<br />

samen 84.500 zitplaatsen<br />

De Desiro beschikt over een indrukwekkend arsenaal veiligheidsuit-<br />

rustingen. de treinen zijn zowel met het veiligheidssysteem tbl1+ als<br />

etCS1 uitgerust, zodat het risico op het voorbijrijden van een rood<br />

sein minimaal is.<br />

Onderaan de deuren is een optische sensor geplaatst die de deuren<br />

sluit als er gedurende 10 seconden geen beweging wordt gedetec-<br />

teerd. Bovendien beschikken de deuren over gevoelige boorden<br />

bekleed met vingerbeschermend rubber, die automatisch openen als<br />

ze een hindernis waarnemen. Van zodra de trein 5 km/u rijdt, sluiten


de deuren automatisch. zowel binnen als buiten aan het motorstel<br />

zijn er noodopeningen die door NMBS-personeel kunnen bediend<br />

worden.<br />

Voorts zijn in de rijtuigen en in het toilet SOS-alarmknoppen<br />

geplaatst. Elk rijtuig beschikt over consoles die aangeven welke<br />

alarmknop werd ingedrukt, zodat de treinbegeleiders meteen de<br />

juiste richting kunnen uitgaan. De Desiro’s beschikken uiteraard over<br />

een uitgebreide brandbeveiliging, met manuele brandmelders en<br />

rookdetectoren. tussen de verschillende compartimenten bevinden<br />

zich brandwerende deuren die sluiten bij brandalarm (maar steeds<br />

geopend kunnen worden om eventuele evacuatie niet te hinderen).<br />

Om het algemene veiligheidsgevoel te verhogen en potentiële<br />

agressors af te schrikken, zijn de Desiro’s uitgerust met camerabewa-<br />

king. Ook het open concept verhoogt de sociale controle. In tegen-<br />

Desiro’s hebben minder tussenschotten zodat een zeer ruimtelijke<br />

indruk ontstaat.<br />

vlot toegankelijk voor personen<br />

met een beperkte mobiliteit<br />

De Desiro heeft een lage instapdrempel en brede deuren en beschikt<br />

ook over een laadbrug voor personen in een rolstoel. In de multifunc-<br />

tionele ruimte zijn twee plaatsen gereserveerd voor rolstoelen. Ook het<br />

toilet is toegankelijk voor personen met een beperkte mobiliteit. Een<br />

SOS-alarm onderaan moet mensen die per ongeluk vallen en niet<br />

zelfstandig kunnen rechtstaan, soelaas bieden.<br />

stelling tot de huidige motorstellen zijn er namelijk veel minder<br />

tussenschotten. De Desiro heeft in dat opzicht meer weg van een<br />

metrostel.<br />

Beter voor het leefmilieu<br />

De Desiro weegt een stuk minder dan vergelijkbare treinen bij NMBS<br />

(146,8 ton tegenover 156 ton voor een motorstel MS96) en heeft dus<br />

minder energie nodig dan een klassieke trein. Hij kan ook zelf een<br />

deel energie opwekken via de elektrische rem, die als generator werkt.<br />

Het globale energieverbruik daalt zo met 15%. nog andere elemen-<br />

ten maken van de desiro een groenere trein: efficiënte isolatie, getinte<br />

ruiten en de automatisch sluitende deuren.<br />

(uitgebreider artikel, zie Time to B nr. 11)<br />

Ergonomie voor de treinbestuurder<br />

De treinbestuurder heeft een grote verantwoordelijkheid. Ergonomie<br />

en comfort zijn daarom belangrijke aandachtspunten. De stuurposten<br />

van de Desiro bieden op dat vlak het neusje van de zalm. De


Uitgebreid computergestuurd diagnosesysteem<br />

Het diagnosesysteem van de MS08 herkent, registreert en meldt<br />

storingen in het treinstel. Alle relevante functionele beperkingen van de<br />

systemen, zoals aandrijving, boordnet, koppeling, remmen, klimaatrege-<br />

ling en deuren worden aan de treinbestuurder gemeld. Het onderhouds-<br />

personeel kan via computer specifieke storingsmeldingen met<br />

gedetailleerde informatie opvragen.<br />

technische gegevens<br />

treintype elektrisch drieledig motorstel<br />

Netspanning • 95 meerspanningsstellen 3 kV gelijkstroom / 25 kV wisselstroom<br />

• 210 enkelspanningsstellen 3 kV gelijkstroom<br />

max. snelheid 160 km/h<br />

Lengte 79,9 meter<br />

Inhoud waterreservoir toilet 400 liter<br />

max. vermogen 2.200 kW 1 Desiro = 27,5 auto’s *<br />

gewicht leeg 146,8 ton 1 Desiro = 112 auto’s *<br />

Aantal zitplaatsen 280<br />

(248 2<br />

1 Desiro = 70 auto’s *<br />

de klas, 32 1ste klas)<br />

stuurtafel met de diverse bedieningsinstrumenten en panelen is<br />

rondom de bestuurder gebouwd, zodat hij een goed overzicht heeft.<br />

een bestuurdersdisplay geeft alle nuttige info over de toestand van de<br />

trein. Heel wat zaken gebeuren, in tegenstelling tot oudere treinen,<br />

computergestuurd. De treinbestuurder kan zich zo nog beter concen-<br />

treren op het rijden zelf. Bovendien beschikt de bestuurder over een<br />

zeer comfortabele zetel, klimaatregeling in de stuurpost en een<br />

koelvak voor voeding en drank.<br />

* vergelijking op basis van middenklasse auto


Waar rijden de Desiro’s?<br />

Momenteel beschikt NMBS over 18 motorstellen. ze rijden voornamelijk<br />

als omnibustrein op de verbindingen Dinant – Libramont, Libramont –<br />

Aarlen, Eigenbrakel – Aalst en Brussel – Leuven via de luchthaven.<br />

samenstelling<br />

8<br />

8<br />

1<br />

1 Stuurpost uiteinde 2<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

1 ste klas-afdeling<br />

2 de klas-afdeling<br />

Plaats PBM-laadhelling<br />

Sanitaire ruimte - WC<br />

Enkele stellen rijden als IR-trein tussen Antwerpen en Nijvel. Op termijn<br />

zullen de Desiro’s over heel het land sporen. In totaal zullen 95 van de<br />

305 stellen specifiek ingezet worden op het toekomstige Gewestelijk<br />

Express Net rond Brussel.<br />

2 3 4<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

5<br />

6<br />

7<br />

Klapzetels in de multifunctionele ruimte<br />

Plaats rolwagen reizigers<br />

Brandwerende deur<br />

Stuurpost uiteinde 1<br />

2<br />

9


28<br />

> BINNENLAND<br />

Een combinatie van firmawagen en trein, dat is<br />

het opzet waarmee NmBs in 2008 Railease op<br />

de markt bracht. met deze handige oplossing<br />

kunnen werknemers steeds het geschiktste<br />

vervoermiddel van het moment uitkiezen.<br />

wat is Railease?<br />

Railease richt zich op bedrijven met een<br />

wagenpark. Het bestaat uit een pakket dagreizen<br />

die werknemers kunnen gebruiken wanneer ze<br />

maar willen. ze dienen enkel de juiste reisdatum<br />

in te vullen om een hele dag onbeperkt te reizen<br />

op het belgische spoornet. Flexibiliteit en<br />

gebruiksgemak staan hierbij centraal.<br />

Hoe werkt Railease?<br />

Elke werknemer die van Railease gebruik wil<br />

maken, krijgt een persoonlijke moederkaart.<br />

Daarnaast kan het bedrijf een aantal strippenkaarten<br />

kopen voor 20, 40 of 60 reisdagen. Die<br />

zijn niet op naam en kunnen dus uitgewisseld<br />

worden onder alle personeelsleden die in het<br />

bezit zijn van een moederkaart. Op de strippen-<br />

Evolutie aantal gebruikers<br />

3.000<br />

2.000<br />

1.000<br />

0<br />

969<br />

1.515<br />

2008 2009<br />

2.222<br />

2010<br />

Meer ecologische professionele<br />

verplaatsingen met Railease<br />

2.623<br />

2011<br />

Railease bespaart tot 1 ton CO 2 per auto/per jaar<br />

90 bedrijven gebruiken Railease<br />

1 gecentraliseerde factuur per bestelling<br />

kaart dient enkel de datum van de reisdag<br />

ingevuld te worden. Gedurende heel die dag kan<br />

de gebruiker vrij reizen op het binnenlandse<br />

spoornet, eventueel aangevuld met ander<br />

openbaar vervoer (de lijn, MiVb, teC).<br />

voordelen voor het bedrijf?<br />

• Kostenbesparend:<br />

• daling van het aantal gereden km, dus<br />

minder kosten voor brandstof, leasing… ;<br />

• minder parkeerplaatsen nodig;<br />

• recuperatie btW (6%).<br />

• Verhoogde productiviteit van werknemers:<br />

• steeds de best mogelijke reistijd;<br />

• de werknemer kan in de trein werken.<br />

• eenvoudige administratie:<br />

• eenvoudige bestelprocedure;<br />

• één centrale factuur.<br />

• ecologie:<br />

• gebruik van meer ecologisch vervoer<br />

(trein, tram, bus);<br />

• dalende CO -uitstoot.<br />

2<br />

voordelen voor de werknemer?<br />

• Gebruiksvriendelijk:<br />

• geen biljet vooraf aankopen;<br />

• datum invullen volstaat.<br />

• Minder stress tijdens de verplaatsingen<br />

• Mogelijkheid om te werken tijdens de rit<br />

meer weten over Railease?<br />

Contacteer het Businesscenter van NmBs mobility:<br />

B-MO.072 s.13/8, Hallepoortlaan 40, 1060 Brussel<br />

02/528.25.28, business@nmbs.be


eurostar vervoert 2% meer passagiers<br />

Eurostar, de snelle treinverbinding tussen het<br />

europese vasteland en het Verenigd Konink-<br />

rijk, heeft in de eerste helft van dit jaar 4,8<br />

miljoen passagiers vervoerd, 2 procent meer<br />

dan in dezelfde periode vorig jaar.<br />

De groei is volgens Eurostar te danken aan<br />

de omzet van thalys is in vergelijking met de<br />

eerste helft van 2011 gestegen met 3,2%. Zoals<br />

meerdere spelers op de markt kent ook thalys<br />

een lichte daling van het aantal reizigers (-0,5%)<br />

voor het eerste semester van <strong>2012</strong>. Deze daling<br />

is tekenend voor de globale economische<br />

vertraging. Op de drukke verbinding Brussel -<br />

Parijs gaat het aantal reizigers met 3,6%<br />

achteruit. De extra treinen naar Nederland<br />

missen hun doel niet: op die verbinding stijgt<br />

het aantal reizigers met 13,8%.<br />

thalys blijft grote inspanningen doen om haar<br />

aanbod nog aantrekkelijker te maken voor de<br />

diverse doelgroepen. Zakelijke en zeer frequente<br />

een toenemend aantal toeristen aan beide<br />

zijden van het Kanaal. Het jubileumfeest van<br />

Koningin Elizabeth II in juni trok bijvoorbeeld<br />

veel toeristen naar Londen.<br />

Vooral zakenlui doen minder beroep op de<br />

hogesnelheidstrein, waarschijnlijk door de<br />

HalFJaaRReSultaten tHalYS:<br />

StiJGinG OMZet, liCHte dalinG ReiZiGeRS<br />

thalys verbeterde de<br />

stiptheid met 4%<br />

reizigers krijgen nog meer voordelen via theCard<br />

PlatiniuM+. Voor vrijetijdsreizigers is een nieuw<br />

promotietarief gelanceerd: dankzij het 1ste<br />

minuten-tarief kost een rit Brussel-Parijs nog<br />

slechts 22 euro.<br />

Half juli heeft thalys de kaap gerond<br />

van 2 miljoen Wifi-gebruikers aan<br />

boord. Sinds maart <strong>2012</strong> is<br />

Wifi ook gratis voor<br />

reizigers met een<br />

Semi-Flex ticket in<br />

Comfort 2.<br />

De stiptheid verbeterde<br />

met 4%:<br />

29<br />

> buitenland<br />

financiële crisis in de eurozone. bedrijven<br />

voorzien kleinere reisbudgetten ten gevolge<br />

van het onzekere economische klimaat.<br />

89,5% van de treinen reed op tijd (internationale<br />

normen, 15 minuten marge). Om haar doelstelling<br />

van 90% van de treinen op tijd te bereiken<br />

tegen het einde van het jaar, zet thalys in op een<br />

extra onderhoudsprogramma.


Geoffroy dotreppe, sinds 2005 tractiever-<br />

deler, legt uit: “Wij beheren alle locomo-<br />

tieven, motorstellen en rijtuigen. Een<br />

De tractieverdelers<br />

werken met behulp<br />

van geavanceerde<br />

informatica-<br />

toepassingen<br />

De tractieverdelers:<br />

centraal beheer van de treinen<br />

Om het treinverkeer in goede banen te leiden, is een dienstregeling nodig die bepaalt wanneer<br />

en waar een trein circuleert. Dat is een enorme opdracht. maar het is slechts één aspect van het<br />

treinverkeer: vooraleer de treinen kunnen rijden, moeten ze rijklaar aan de start verschijnen.<br />

Dat is de taak van de ploeg “tractieverdelers” die vanuit Brussel het volledige materieelpark beheren.<br />

eerste taak is ervoor zorgen dat de<br />

treinen uit het juiste aantal rijtuigen<br />

bestaan: op een drukke verbinding in de<br />

piek hebben we immers behoefte aan<br />

langere treinen dan op landelijke lijn. Al<br />

die treinen moeten ’s avonds op de goede


plek staan zodat ze de volgende ochtend<br />

meteen van start kunnen. Wij ‘verdelen’<br />

dus al het rollend materieel over het<br />

volledige Belgische net en soms zelfs tot<br />

net over de grenzen.“<br />

Dat is niet alles. De verdelers volgen ook<br />

de onderhoudsplanning op. Alle treinen<br />

moeten immers regelmatig, op basis van<br />

het aantal gereden kilometer of kalender-<br />

dagen, in onderhoud. Geoffroy vervolgt:<br />

“En wij moeten er, samen met de eige-<br />

naarswerkplaats, voor zorgen dat dit<br />

onderhoud op tijd kan plaatsvinden. Lukt<br />

dat niet dan wordt de trein uit circulatie<br />

gehaald. Wat natuurlijk een negatieve<br />

invloed heeft op de stiptheid en de<br />

samenstelling van de treinen.“<br />

Voor die taken maken de verdelers<br />

gebruik van atlas (advanced train<br />

location and administration System),<br />

een complexe informaticatoepassing die<br />

continu de exacte locatie van al het<br />

tractiematerieel doorgeeft (dankzij GPS).<br />

En ook de staat van het materieel,<br />

bijvoorbeeld afgelegde kilometers, wordt<br />

bijgehouden.<br />

stressbestendig werken<br />

De verdelers werken in een 3x8 regime.<br />

Elke verdeler is verantwoordelijk voor<br />

één of meerdere treintypes en beschikt<br />

over een goede technische kennis van<br />

het rollend materieel en een goede<br />

kennis van het spoornet. Verdelers<br />

moeten ook stressbestendig zijn en<br />

31<br />

> eXPeRtenWeRK<br />

Ook de onderhoudsplanning speelt een<br />

rol bij het verdelen van het materiaal<br />

proactief kunnen handelen. Als er<br />

technische problemen zijn met een trein<br />

moeten zij immers de oplossing vinden.<br />

Dat gaat van technische assistentie tot<br />

het voorzien van een vervangingstrein. In<br />

de ochtend- of avondpiek is dat een<br />

bijzondere uitdaging.<br />

Geoffroy Dotreppe is sinds 2005 tractieverdeler: een uitdagende en boeiende job.


DE WERKDAg vAN<br />

StéPHane lORGe<br />

10:15 mengen en doseren<br />

De doseringen worden minutieus<br />

afgemeten om daarna de diverse<br />

componenten goed te mengen,<br />

volgens de normen weergegeven op<br />

de technische fiches.<br />

SCHildeR<br />

Stéphane Lorge<br />

Stéphane studeert af aan het technisch instituut Henri-Maus van Namen in 1993,<br />

in de afdeling schilder- en plaatwerk. Hij werkt 11 jaar in verschillende garages<br />

(bMW, Mercedes, Renault en Ford) vooraleer als contractueel werknemer aan<br />

de slag te gaan in de centrale werkplaats van Salzinnes in 2006. Hij is statutair<br />

personeelslid sinds 2009.<br />

07:20<br />

Planning<br />

van de dag<br />

Bij aanvang wordt<br />

een opdracht<br />

ingescand, zodat<br />

de exacte tijd die<br />

aan een onderdeel<br />

besteed is, kan<br />

berekend worden.<br />

10:40<br />

Bescherming<br />

Vooraleer het schilderwerk te<br />

beginnen, doet Stéphane zijn<br />

beschermpak aan, met masker<br />

en handschoenen.


07:25<br />

schuren van een treindeur<br />

Om te schuren moet Stéphane<br />

een stofmasker en beschermhandschoenen<br />

dragen. Het schuren zelf<br />

dient uiterst secuur te gebeuren om<br />

een goed resultaat te krijgen.<br />

10:45 schilderwerk<br />

Na het afplakken van de delen<br />

die niet geschilderd dienen te<br />

worden, brengt Stéphane de verf<br />

aan met behulp van een spuitbus.<br />

Het spuiten gebeurt in een<br />

afgeschermde spuitcabine.<br />

07:05 Begin van de werkdag<br />

Stéphane en zijn collega’s krijgen een briefing over<br />

de programma’s, de planning en de doelstellingen<br />

die ze dienen te halen.<br />

15:30 Einde werkdag<br />

Na reiniging en onderhoud<br />

van het schildersmateriaal<br />

zit de goedgevulde<br />

werkdag er op.<br />

33<br />

> de WeRKdaG<br />

10:00<br />

Keuze van de producten<br />

Stéphane gaat naar het<br />

magazijn om de verf te halen<br />

en kijkt na of de kleurcode de<br />

juiste is voor het onderdeel dat<br />

hij moet schilderen.


34<br />

> tOen biJ nMbS<br />

De oorspronkelijke tweeledige Breaks in Bordeaux-rood<br />

waren krachtige motorstellen, geschikt voor snelheden tot<br />

160 km/u, die meer ruimte boden en beter rijcomfort dan de<br />

oudere motorstellen.<br />

Break anno 1992, met derde tussenrijtuig.<br />

1981<br />

MS Break: breuk met het verleden<br />

tot in de jaren 1980 hadden motorstellen<br />

van NMBS doorgaans hetzelfde uiterlijk, al<br />

kon de techniek verschillen. De komst van de<br />

tweeledige Break-motorstellen in 1981<br />

vertegenwoordigde een breuk met het<br />

verleden. ze leken in niets meer op de oude<br />

stellen. ze beschikten bovendien over een<br />

volautomatische koppeling. ze konden<br />

daarom niet worden gekoppeld aan oudere<br />

motorstellen, waar dat nog handmatig<br />

gebeurde. De Breaks waren ook de eerste<br />

treinen die een elektrodynamische rem<br />

hadden, die bij het remmen energie pro-<br />

Break jaargang 2009, volledige vernieuwingsoperatie.<br />

duceert. NMBS nam in de eerste helft van de<br />

jaren tachtig in totaal 140 Break-treinstellen<br />

in gebruik. Producent was La Brugeoise et<br />

Nivelles.<br />

In april 1992 besliste de toenmalige<br />

NMBS-directie de motorstellen uit te rusten<br />

met een derde tussenrijtuig. Die oplossing<br />

had een dubbel voordeel: er kwam extra<br />

capaciteit om het groeiende aantal reizigers<br />

op te vangen en ze was bovendien goedkoper<br />

dan de aankoop van nieuwe treinen. Om<br />

hetzelfde aantal zitplaatsen te bieden<br />

zouden 62 dubbeldeksmotorstellen moeten<br />

besteld worden, wat zo’n 40% duurder zou<br />

uitvallen als de uitrusting van de Breaks met<br />

een derde rijtuig.<br />

Het extra rijtuig tweede klas gaf al aan waar<br />

NMBS met haar nieuwere treinen naar toe<br />

wilde. Het was uitgerust met individuele<br />

zetels in een opstelling 2+2, terwijl de versie<br />

1981 nog over een 2+3 opstelling beschikte<br />

met zitbanken. tijdens de vernieuwing<br />

kregen de Breaks ook een volledig nieuwe<br />

beschildering. Sinds 2009 ondergaan ze<br />

opnieuw een complete moderniseringsoperatie<br />

zodat ze weer helemaal bijdetijds zijn.


Wat als NmBs een dier was?<br />

de bladsnijdermier of parasolmier. trekt eindeloos langs een<br />

dubbel spoor van het nest naar de eindbestemming (en weer<br />

terug) om blaadjes te gaan halen. Soms reizen kleine miertjes op<br />

de stukjes blad van de grotere mee. En omdat de miertjestrein<br />

nooit stopt, kan er nooit vertraging zijn. Alleen als een catastrofe,<br />

zoals een met lompe voeten passerende mens, het mierentreintje<br />

verstoort, is er een probleem.<br />

Een stad?<br />

Je hebt van die afrikaanse stadjes die echt op het kruispunt van<br />

wegen liggen, waar veel mensen langs de ene kant binnenkomen en<br />

langs de andere kant weer vertrekken, als in een station. Stadjes als<br />

Morogoro in tanzania, Ruhengeri in Rwanda of Mambassa in Congo.<br />

treinstadjes zonder trein.<br />

Een film?<br />

er zijn films, zoals enkele van de beroemde spaghettiwesterns van<br />

Sergio leone, genre Once upon a time in the West, die geconcentreerd<br />

zijn rond het leven in de trein of langs het spoor. Héél NMBS!<br />

(Maar misschien daardoor wat te voor de hand liggend als keuze).<br />

Een kleur?<br />

Bordeauxrood, de kleur waar ik in mijn kinderlijke fantasie<br />

treinen mee associeer, omwille van de zachte zetels van héél<br />

vroeger (maar misschien hadden die zetels wel een andere<br />

kleur, of komt de connectie tussen kleur en trein in mijn<br />

hoofd uit een film – die moeilijke associaties toch altijd).<br />

Een beroemde persoon?<br />

Wel, laten we het grappig maken. ik vind het altijd<br />

ergerlijk als mensen te laat komen, en aangezien de<br />

stiptheid van de treinen toch op zijn minst in de<br />

perceptie van veel reizigers een heikel punt blijft, is<br />

een van de toppers uit mijn lijstje van gepatenteerde<br />

telaatkomers: ex-politicus luc Van den brande.<br />

Dirk Draulans<br />

35<br />

> MiJn nMbS<br />

Dirk Draulans is bekend als wetenschappelijk redacteur van Knack en<br />

tot de rang van Bv opgeklommen door zijn deelname aan het<br />

tv1-programma De Laatste show en ander televisiewerk. Zo deed hij<br />

in 2010 de reis van Darwin over met de Beagle voor Canvas. Deze<br />

doctor in de wetenschappen is daarnaast actief als schrijver van<br />

fictie en non-fictiewerken, waaronder een vijftigtal publicaties in<br />

wetenschappelijke vakbladen, romans en reisverhalen. Als ornitholoog<br />

nam hij deel aan tal van wetenschappelijke expedities, vooral<br />

naar Afrika, maar ook, bijvoorbeeld, naar het Canadese poolgebied.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!