Drugstoeristen in Roosendaal & Bergen op Zoom Tellingen na de ...

Drugstoeristen
in Roosendaal & Bergen op Zoom
Roosendaal/Rotterdam, april 2010
Tellingen na de valreep
1

Deze studie is uitgevoerd door:
Dr. E.J. van der Torre
E. Lagendijk Msc
Dr. E. Bervoets
Ronald van Tiggelen
Ramses Nijpels
Mark Donkersloot
Mark Horsten
Jack Ambags
Dennis Hopstaken
Pascal van Broekhoven
Patrick Smout
Michael Verdult
2

Inhoudsopgave
Samenvatting 4
1. Inleiding 5
2. Tellingen: Franse en Belgische toeristen 7
2.1 Inleiding 7
2.2 Bergen op Zoom 7
2.3 Roosendaal 9
3. Volgactie: schattingen van het aantal drugstoeristen 12
3.1 Inleiding 12
3.2 Bergen op Zoom 12
3.2.1 Schattingen Bergen op Zoom 14
3.2.2 Geschatte drugstoeristen in 2008 en 2010 18
3.3 Roosendaal 18
3.3.1 Schattingen Roosendaal 20
3.3.2 Geschatte drugstoeristen in 2008 en 2010 24
Bijlagen:
- Bijlage 1: Verantwoording (26)
- Bijlage 2: Resultaten van de tellingen in 2008 (29)
- Bijlage 3: Telschema toeristen (31)
- Bijlage 4: Notitieschema politieteam Courage: volgacties (33)
3

Samenvatting
Het aantal geschatte drugstoeristen is in Bergen op Zoom en Roosendaal fors afgenomen.
De totale schatting van het aantal drugstoeristen dat - tussen 09.00 en 20.00 uur - in 2008 in
de onderzoeksweek over één van de drie onderzochte invalswegen Bergen op Zoom bezoekt
bedraagt 12.194 personen. In 2010 komt dezelfde schatting van het aantal drugstoeristen
dat in de onderzoeksweek naar Bergen op Zoom komt uit op 402 personen.
De totale schatting van het aantal drugstoeristen dat - tussen 09.00 en 20.00 uur - in 2008 in
de onderzoeksweek over één van de drie onderzochte invalswegen Roosendaal bezoekt
bedraagt 13.636 personen. In 2010 komt dezelfde schatting van het aantal drugstoeristen
dat in de onderzoeksweek naar Roosendaal komt uit op 337 personen.
Verdachte bestemming
Bij de bovenstaande schattingen betitelen we een persoon alleen als drugstoerist als
duidelijk is dat hij (en zelden zij) naar een bekende drugsbestemming gaat. Bij de schatting in
2008 hebben we Belgen en Fransen met een verdachte bestemming buiten beschouwing
gelaten. We merkten echter dat in 2010 het relatieve belang van verdachte bestemmingen is
toegenomen. Immers, drugstoeristen die naar een gedoogde coffeeshop reden behoefden
zich geen zorgen te maken over achtervolging door de politie en waren daar dan ook zelden
alert op. Vandaag de dag is elke drugstoerist per definitie een illegale drugsklant, waardoor
de alertheid is toegenomen en het lastiger is om door middel van een volgactie de precieze
(drugs)bestemming vast te stellen. De inschatting van de politiemensen is bepalend geweest
bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. De Belgische of Franse auto rijdt bijvoorbeeld
afwijkend: meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een doelloze rondrit door de
stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een
illegaal verkooppunt, maar het is niet geheel zeker dat dit de bestemming is.
Als we in 2010 ook toeristen met een verdachte bestemming meetellen, dan komt de
schatting van het aantal drugstoeristen in de onderzoeksweek voor Bergen op Zoom uit op
1.072 drugstoeristen. Als we hetzelfde doen in Roosendaal, dan komt de schatting uit op 967
drugstoeristen.
4

1. Inleiding
Een herhaling
De gemeenten Roosendaal en Bergen op Zoom telden tot 16 september 2010 vier gedoogde
coffeeshops. Op deze datum is het gedoogbeleid beëindigd. De coffeeshops kenden een
grote toestroom van drugstoeristen, voornamelijk afkomstig uit België en (in veel mindere
mate) Frankrijk. In januari 2008 zijn per gemeente een week lang tellingen en volgacties
uitgevoerd om een schatting te maken van het aantal drugstoeristen. 1 We hebben dit
onderzoek in week 8 (Bergen op Zoom) en in week 10 (Roosendaal) van 2010 herhaald.
Deze rapportage presenteert de resultaten van de tellingen en volgacties in 2010 en treft
vergelijkingen met de uitkomsten in 2008. Dit geeft een indicatie van het aantal
drugstoeristen en van de veranderingen hierin vanwege de beëindiging van het
gedoogbeleid.
De werkwijze
Er zijn - net als in 2008 - twee onderzoeksactiviteiten uitgevoerd: tellingen en volgacties door
politiemensen. De tellingen zijn uitgevoerd door studenten, met permanent toezicht en
aansturing door een onderzoeker. Gedurende één week zijn per gemeente op drie
invalswegen van 09.00 tot 22.00 uur alle inkomende Belgische en Franse voertuigen en
inzittenden geteld. Dat is per uur vastgelegd.
De tellingen zijn in Bergen op Zoom op de volgende invalswegen uitgevoerd:
• Randweg Noord
• Rooseveltlaan
• Olympialaan (nabij de kruising met de Antwerpsestraatweg)
In Roosendaal is op de volgende invalswegen geteld:
• Burgemeester Freijterslaan
• Antwerpseweg
• Van Beethovenlaan
Er zijn, in aanvulling op deze tellingen, in dezelfde onderzoeksweken aselect zoveel mogelijk
getelde voertuigen gevolgd, door medewerkers van het politieteam Courage. De
bestemming is genoteerd. Daarbij worden vijf bestemmingen onderscheiden:
• Een (bij de politie bekend) illegaal verkooppunt
1 E.J. van der Torre, M. Wigmans en E.D. Cachet, Drugstoeristen in Roosendaal en Bergen op Zoom: Tellingen,
Den haag, mei 2008.
5

• Een voormalige gedoogde coffeeshop 2
• Een niet drugsgerelateerde bestemming
• Een verdachte situatie: de (precieze) bestemming is onbekend. De auto rijdt
afwijkend, bijvoorbeeld meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een
doelloze rondrit door de stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de
drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het is niet
geheel zeker dat dit de bestemming is. De inschatting van de politiemensen is
bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’.
• Een onbekende bestemming, maar niet verdachte bestemming. Bijvoorbeeld een
auto die niet meer gevolgd kon worden vanwege de verkeersdrukte of die (zonder
enige verdenking) wordt geparkeerd op een parkeerplaats of parkeergarage.
De bijlage van dit onderzoek bevat een nadere verantwoording van de gehanteerde
werkwijze.
Dankwoord
We zijn de studenten die de tellingen hebben verricht dank verschuldigd. Zij waren
afkomstig van een uitzendbureau voor studenten. De politiemensen van Courage hebben
belangrijk werk geleverd met de volgacties, omdat het daardoor mogelijk is onderscheid te
maken tussen toeristen en drugstoeristen. Ze hebben zich voortreffelijke gehouden aan de
werkwijze om aselect te volgen en om – omwille van de betrouwbaarheid van het onderzoek
– niet in te grijpen bij verdachte omstandigheden.
2 Er zijn immers geen gedoogde coffeeshops meer in Roosendaal en Bergen op Zoom, zoals in 2008 nog wel het
geval was.
6

2. Tellingen: Franse en Belgische toeristen
2.1 Inleiding
We presenteren in deze paragraaf de resultaten van de tellingen die zijn uitgevoerd op de
genoemde invalswegen. Het betreft tellingen van Franse en Belgische voertuigen en het
aantal inzittenden. We spreken in deze paragraaf steevast over toeristen, omdat het nu
eenmaal niet vast staat dat het drugstoeristen betreft. In de volgende paragraaf brengen we
dit onderscheid wel aan.
Er zijn tellingen verricht tussen 09.00 uur en 22.00 uur. We maken een onderscheid tussen
de periode van 09.00 uur tot 20.00 uur en die van 20.00 uur tot 22.00 uur. Dit deden we ook
in 2008, toen dit onderscheid relevant was omdat de gedoogde coffeeshops om 20.00 uur
de deuren sloten. Omwille van de vergelijking herhalen we dit.
2.2 Bergen op Zoom
Uit de tellingen die in Bergen op Zoom zijn uitgevoerd blijkt dat tussen 09.00 uur en 22.00
uur de meeste toeristen worden geteld op de Rooseveltlaan: 2.746 toeristen in 1.876
voertuigen. Dat is veel minder dan in 2008, toen de teller uit kwam op 7.949 toeristen in
5.131 voertuigen.
Op de Randweg Noord tellen we in 2010 in totaal 1.886 toeristen tussen 09.00 en 22.00 uur.
Dit aantal lag in 2008 op 1.699.
We telden in 2010 de minste toeristen op de Olympialaan: 1.477. In 2008 lag de score hoger
met 4.923 toeristen.
De onderstaande tabel presenteert de precieze uitkomst van de tellingen in 2010. We
vermelden expliciet de uitkomsten van de tellingen tot 20.00 uur, omdat in het verleden (tot
16 september 2009) de gedoogde coffeeshops op dit tijdstip de deuren sloten. Zie bijlage 2
voor de precieze uitkomsten van de tellingen in 2008.
7

Tabel 2.1: Aantal toeristen per tellocatie in Bergen op Zoom in 2010
Totaallijst Bergen op Zoom
Aantal getelde
voertuigen
9.00 – 20.00
8
Aantal
getelde
voertuigen
20.00 – 22.00
Aantal Aantal
Inzittenden Inzittenden
09.00-20.00 20.00-22.00
Ma Randweg Noord 175 8 218 9
Di Randweg Noord 180 4 224 4
Wo Randweg Noord 193 5 263 5
Do Randweg Noord 187 16 242 24
Vr Randweg Noord 207 7 273 8
Za Randweg Noord 251 11 451 21
Zo Randweg Noord 77 6 133 11
Totaal 1.270 57 1.804 82
Ma Rooseveltlaan 165 11 290 19
Di Rooseveltlaan 280 14 375 20
Wo Rooseveltlaan 282 12 382 17
Do Rooseveltlaan 300 21 434 25
Vr Rooseveltlaan 270 14 359 20
Za Rooseveltlaan 357 16 566 29
Zo Rooseveltlaan 117 17 196 14
Totaal 1.771 105 2.602 144
Ma Olympialaan 89 5 142 5
Di Olympialaan 126 12 180 19
Wo Olympialaan 118 10 193 12
Do Olympialaan 97 6 133 8
Vr Olympialaan 123 9 186 15
Za Olympialaan 224 11 362 18
Zo Olympialaan 94 7 194 10
Totaal 871 60 1.390 87
TOTAAL 3.912 + 222 = 4.134 5.796 + 313 = 6.109
Voertuigen Inzittenden

De onderstaande tabel treft een vergelijking tussen de uitkomsten van de tellingen in 2008
en die in 2010.
Tabel 2.2: Aantel getelde voertuigen en inzittenden in Bergen op Zoom in 2008 en in 2010
Randweg Noord
Rooseveltlaan
Olympialaan
2.3 Roosendaal
Aantal getelde
voertuigen
9.00 – 20.00
2008: 1.168
2010: 1.270
2008: 5.008
2010: 1.771
2008: 2.957
2010: 871
Aantal getelde
voertuigen
20.00 – 22.00
2008: 41
2010: 57
2008: 123
2010: 105
2008: 83
2010: 60
9
Aantal inzittenden
9.00 - 20.00
2008: 1.635
2010: 1.804
2008: 7.772
2010: 2.602
2008: 4.797
2010: 1.390
Aantal inzittenden
20.00 – 22.00
2008: 64
2010: 82
2008: 177
2010: 144
2008: 126
2010: 87
Uit de tellingen die in Roosendaal zijn uitgevoerd blijkt dat tussen 09.00 uur en 22.00 uur de
meeste toeristen worden geteld op de Antwerpseweg: 7.387 toeristen in 5.159 voertuigen.
In 2010 telden we nog 15.736 toeristen in 10.255 voertuigen.
Op de Van Beethovenlaan tellen we in 2010 in totaal 1.886 toeristen tussen 09.00 en 22.00
uur. Dit aantal lag in 2008 op 2.161.
We telden in 2010 precies 1.577 toeristen op de burgemeester Freijterslaan. In 2008 lag de
iets lager met 1.468 toeristen.
De onderstaande tabel presenteert de precieze uitkomst van de tellingen in 2010. We
vermelden expliciet de uitkomsten van de tellingen tot 20.00 uur, omdat in het verleden (tot
16 september 2009) de gedoogde coffeeshops op dit tijdstip de deuren sloten. Zie bijlage 2
voor de precieze uitkomsten van de tellingen in 2008.

Tabel 2.3 Aantal toeristen per tellocatie in Roosendaal in 2010
Totaallijst Roosendaal
Aantal getelde
voertuigen
9.00 – 20.00
10
Aantal
getelde
voertuigen
20.00 – 22.00
Aantal Aantal
Inzittenden Inzittenden
09.00-20.00 20.00-22.00
Ma V. Beethovenlaan 119 4 159 8
Di V. Beethovenlaan 148 19 215 22
Wo V. Beethovenlaan 111 8 155 14
Do V. Beethovenlaan 114 12 153 15
Vr V. Beethovenlaan 140 10 187 15
Za V. Beethovenlaan 163 10 283 19
Zo V. Beethovenlaan 89 6 158 9
Totaal 884 69 1.310 102
Ma Antwerpseweg 694 45 1.046 50
Di Antwerpseweg 596 18 756 25
Wo Antwerpseweg 726 37 996 50
Do Antwerpseweg 692 33 918 33
Vr Antwerpseweg 880 39 1.215 54
Za Antwerpseweg 974 28 1.501 44
Zo Antwerpseweg
367 30 653 46
Totaal 4.929 230 7.085 302
Ma Bm Freijterslaan 149 141 168 8
Di Bm Freijterslaan 147 8 203 8
Wo Bm Freijterslaan 158 4 221 4
Do Bm Freijterslaan 134 5 180 6
Vr Bm Freijterslaan 180 27 264 41
Za Bm Freijterslaan 166 8 250 8
Zo Bm Freijterslaan 107 7 204 12
Totaal 1.041 200 1.490 87
TOTAAL 6.854 + 499 = 7.352 9.885 + 491 = 10.376
Voertuigen Inzittenden

De onderstaande tabel treft een vergelijking tussen de uitkomsten van de tellingen in 2008
en die in 2010.
Tabel 2.4: Aantel getelde voertuigen en inzittenden in Roosendaal in 2008 en in 2010
Van Beethovenlaan
Antwerpseweg
Bm Freijterslaan
Aantal getelde
voertuigen
9.00 – 20.00
2008: 1.403
2010: 884
2008: 9.944
2010: 4.929
2008: 955
2010: 1.041
Aantal getelde
voertuigen
20.00 – 22.00
2008: 189
2010: 69
2008: 311
2010: 230
2008: 46
2010: 200
11
Aantal inzittenden
9.00 - 20.00
2008: 2.030
2010: 1.301
2008: 15.230
2010: 7.085
2008: 1.403
2010: 1.490
Aantal inzittenden
20.00 – 22.00
2008: 131
2010: 102
2008: 506
2010: 302
2008: 65
2010: 87

3. Volgactie: schattingen van het aantal drugstoeristen
3.1 Inleiding
Het is de vraag hoeveel van de getelde Belgische en Franse toeristen nu drugstoeristen zijn.
Om hiervan een schatting te kunnen geven heeft de politie aselect Belgische of Franse
voertuigen gevolgd om zo te proberen vast te stellen wat hun bestemming is.
We herhalen het onderzoek uit 2008. Dit betekent dat we de schatting van het aantal
drugstoeristen baseren op volgacties die tussen 09.00 en 20.00 uur zijn verricht: de
openingstijden van de coffeeshops ten tijde van het gedoogbeleid. We presenteren wel ook
de uitkomsten van de volgacties tussen 20.00 en 22.00 uur en geven daarmee een indicatie
van het drugsverkeer gedurende die uren.
Bij de schatting die in 2008 is gemaakt zijn voertuigen die verdacht waren buiten
beschouwing gelaten. We herhalen dit. We maken nu echter ook een schatting waarbij we
de verdachte voertuigen meetellen, omdat het relatieve belang van verdachte
bestemmingen is toegenomen. Immers, drugstoeristen die naar een gedoogde coffeeshop
reden behoefden zich geen zorgen te maken over achtervolging door de politie en waren
daar dan ook zelden alert op. Vandaag de dag is elke drugstoerist per definitie een illegale
drugsklant, waardoor de alertheid is toegenomen en het lastiger is om door middel van een
volgactie de precieze (drugs)bestemming vast te stellen.
We vatten een bezoek van Belgische of Franse toeristen aan een voormalig gedoogde
coffeeshop op als een ‘bekende drugsbestemming’. Het zou niet mogelijk moeten zijn om
hier (vandaan) nog softdrugs te kunnen kopen. Het is mogelijk dat Belgen of Fransen voor
een sociaal bezoek of een kop koffie naar een voormalig gedoogde coffeeshop komen
gereden, maar zonder uitzondering maakte het geringe aantal Belgen of Fransen met deze
bestemming een verdachte indruk. Zie hierover de verantwoording in de bijlage.
Verreweg de meeste drugstoeristen zijn Belgen. Van de gevolgde auto’s met een bekende
drugsbestemming (een illegaal verkooppunt of een voormalig gedoogde coffeeshop) of met
een verdachte bestemming is 87,2% van de inzittenden een Belg en dus 12,8% zijn Fransen.
3.2 Bergen op Zoom
Er zijn in Bergen op Zoom in totaal 643 voertuigen gevolgd, waarvan 571 tussen 09.00 en
20.00 uur. In Bergen op Zoom rijden in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur in
totaal 26 voertuigen naar een illegaal verkooppunt en 1 naar een voormalig gedoogde
coffeeshop. Precies 57 voertuigen hebben een verdachte bestemming.
De onderstaande tabellen geven een overzicht van de volgacties op de drie
onderzoekslocaties in Bergen op Zoom.
12

Tabel 3.1: Gevolgde voertuigen op de Randweg Noord
Aantal gevolgde voertuigen
09:00 – 20:00 uur
Ma Di Woe Don Vrij Zat Zon Totaal %
Niet drugsgerelateerd 20 24 12 29 30 26 22 163 87,6%
Vml. ged. coffeeshop 0 0 0 0 0 0 0 0 0%
Illegaal verkooppunt 0 0 1 0 0 2 0 3 1,6%
Onbekend, niet verdacht 4 0 1 1 0 0 0 6 3,2%
Verdacht 0 2 5 1 0 5 1 14 7,5%
Onduidelijk 0 0 0 0 0 0 0 0 0%
Totaal 24 26 19 31 30 33 23 186 100%
Aantal gevolgde voertuigen
20:00 – 22:00 uur
Niet drugsgerelateerd 20
Vml. ged. coffeeshop 0
Illegaal verkooppunt 2
Onbekend, niet verdacht 3
Verdacht 0
Onduidelijk 1
Totaal 26
Ma t.m. Zon
Tabel 3.2: Gevolgde voertuigen op de Rooseveltlaan
Aantal gevolgde voertuigen
09:00 – 20:00 uur
Ma Di Woe Don Vrij Zat Zon Totaal %
Niet drugsgerelateerd 20 23 28 30 24 30 15 170 80,2%
Vml. ged. Coffeeshop 0 0 0 0 0 0 0 0 0%
Illegaal verkooppunt 1 2 3 2 1 1 0 10 4,7%
Onbekend, niet verdacht 2 2 1 1 2 0 0 8 3,8%
Verdacht 3 5 1 2 0 4 8 23 10,8%
Onduidelijk 0 0 1 0 0 0 0 1 0,5%
Totaal 26 32 34 35 27 35 23 212 100%
Aantal gevolgde voertuigen
20:00 – 22:00 uur
Niet drugsgerelateerd 16
Vml. ged. Coffeeshop 0
Illegaal verkooppunt 1
Onbekend, niet verdacht 2
Verdacht 8
Onduidelijk 0
Totaal 27
Ma t.m. Zon
13

Tabel 3.3: Gevolgde voertuigen op de Olympialaan
Aantal gevolgde voertuigen
09:00 – 20:00 uur
Ma Di Woe Don Vrij Zat Zon Totaal %
Niet drugsgerelateerd 10 4 21 12 25 29 20 121 69,9%
Vml. ged. coffeeshop 1 0 0 0 0 0 0 1 0,6%
Illegaal verkooppunt 0 2 2 1 3 1 4 13 7,5%
Onbekend, niet verdacht 3 5 3 2 1 0 2 16 9,2%
Verdacht 2 7 0 5 2 4 0 20 11,6%
Onduidelijk 0 1 1 0 0 0 0 2 1,2%
Totaal 16 19 27 20 31 34 26 173 100%
Aantal gevolgde voertuigen
20:00 – 22:00 uur
Niet drugsgerelateerd 11
Vml. ged. coffeeshop 0
Illegaal verkooppunt 4
Onbekend, niet verdacht 4
Verdacht 0
Onduidelijk 0
Totaal 19
Ma t.m. Zon
3.2.1 Schattingen Bergen op Zoom
Als we er vanuit gaan dat de resultaten van de volgacties representatief zijn voor de
bestemming van de getelde voertuigen, dan kunnen we per locatie het aantal drugstoeristen
(d.w.z. toeristen met een drugsbestemming) in de onderzoeksweek schatten. We maken bij
deze schatting een onderscheid tussen:
a. Voertuigen met een illegaal verkooppunt of een voormalig gedoogde coffeeshop als
bestemming (we spreken dan van een bekende drugsbestemming).
b. Voertuigen met een verdachte bestemming of met een illegaal verkooppunt danwel
voormalig gedoogde coffeeshops als bestemming (we spreken dan van een bekende
drugsbestemming of een verdachte bestemming).
14

Tabel 3.4 Aantal in Bergen op Zoom gevolgde voertuigen in 2010 met bekende drugsbestemming 3 : van 09.00
tot 20.00 uur.
Bergen op Zoom
Randweg Noord 3
Rooseveltlaan 11
Olympialaan 14
Aantal gevolgde
voertuigen met
bekende
drugsbestemming
Aantal inzittenden van
voertuigen met
bekende
drugsbestemming:
absoluut en gemiddeld
15
Totaal aantal
gevolgde
voertuigen met
bekende
bestemming
5 (gem 1,67) 166 1,8%
19 (gem 1,72) 182 6,04%
28 (gem 2) 135 10,37%
Percentage voertuigen met
bekende drugs bestemming
van totaal aantal gevolgde
voertuigen met bekende
bestemming
Tabel 3.5 Aantal in Bergen op Zoom gevolgde voertuigen in 2010 met bekende drugsbestemming of verdachte
bestemming: van 09.00 tot 20.00 uur. 4
Bergen op Zoom Aantal gevolgde Aantal inzittenden van Totaal aantal Percentage voertuigen met
voertuigen met voertuigen met gevolgde voertuigen bekende drugsbestemming
bekende
bekende
met bekende of verdachte bestemming
drugsbestemming drugsbestemming of bestemming of van totaal aantal gevolgde
of verdachte
verdachte
verdachte
voertuigen met bekende
bestemming
bestemming:
bestemming
bestemming of verdachte
absoluut en gemiddeld
bestemming
Randweg Noord 17
Rooseveltlaan 34
Olympialaan 34
38 (gem 2,24) 180 9,44%
53 (gem. 1,56) 205 16,59%
57 (gem 1,68) 155 21,94%
Dit levert voor Bergen op Zoom de volgende schattingen op:
• Randweg Noord:
o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen
09.00 en 20.00 uur: 1.270 (zie tabel 2.1).
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 1,8%.
o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek
tussen 09.00 en 20.00 uur: 1,8% van 1.270 = 23 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als
bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 23 voertuigen
x 1,67 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op
deze locatie) = 38 drugstoeristen.
3 Dit is dus exclusief verdachte bestemmingen
4 De inschatting van de politiemensen is bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. De Belgische of
Franse auto rijdt bijvoorbeeld afwijkend: meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een doelloze rondrit door de
stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het
is niet geheel zeker dat dit de bestemming is.

Tabel 3.6: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Randweg Noord
2008 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
2010 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
16
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
Schatting aantal
drugstoeristen:
437
Schatting aantal
drugstoeristen:
Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een
verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal
drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op:
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de
onderzoeksweek: 9,44%.
o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de
onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 9,44% van 1.270
= 120 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of
verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 120
voertuigen x 2,44 (gemiddeld aantal inzittenden met deze drugsbestemming
op deze locatie) = 293 drugstoeristen.
• Rooseveltlaan:
o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen
09.00 en 20.00 uur: 1.771 (zie tabel 2.1).
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 6,04%.
o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek
tussen 09.00 en 20.00 uur: 6,04% van 1.771 = 107 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met een bekende drugsbestemming
in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 107 voertuigen x 1,72
(gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op deze
locatie) = 184 drugstoeristen.
38

Tabel 3.7: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Rooseveltlaan
2009 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
2010 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
17
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
Schatting aantal
drugstoeristen:
7.240
Schatting aantal
drugstoeristen:
Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een
verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal
drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op:
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de
onderzoeksweek: 16,59%.
o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de
onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 16,59% van
1.771 = 294 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of
verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 294
voertuigen x 1,56 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een
drugsbestemming op deze locatie) = 459 drugstoeristen.
• Olympialaan:
o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen
09.00 en 20.00 uur: 871 (zie tabel 2.1).
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 10,37%.
o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek
tussen 09.00 en 20.00 uur: 10,37% van 871 = 90 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als
bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 90 voertuigen
x 2 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op
deze locatie) = 180 drugstoeristen.
Tabel 3.8: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Olympialaan
2008 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
2010 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
184
Schatting aantal
drugstoeristen:
4.517
Schatting aantal
drugstoeristen:
180

Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een
verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal
drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op:
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de
onderzoeksweek: 21,94%.
o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de
onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 21,94% van 871
= 191 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of
verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 191
voertuigen x 1,68 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een
drugsbestemming op deze locatie) = 320 drugstoeristen.
3.2.2 Geschatte drugstoeristen in 2008 en 2010
De totale schatting van het aantal drugstoeristen dat - tussen 09.00 en 20.00 uur - in 2008
de onderzoeksweek over één van de drie onderzochte invalswegen Bergen op Zoom bezoekt
bedraagt dus (437 + 7.240 + 4.517) = 12.194 personen.
In 2010 komt de totale schatting (eveneens op basis van volgacties van 09:00 tot 20:00 uur)
van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Bergen op Zoom komt uit op:
38 + 184 + 180 = 402 personen
Als we voor 2010 ook toeristen met een verdachte bestemming meenemen bij de schatting,
dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Bergen
op Zoom komt uit op: 293 + 459 + 320 = 1.072 personen.
3.3 Roosendaal
Er zijn in Roosendaal in totaal 816 voertuigen gevolgd, waarvan 729 tussen 09.00 en 20.00
uur. In Roosendaal rijden in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur in totaal 12
voertuigen naar een illegaal verkooppunt en 10 naar een voormalig gedoogde coffeeshop.
Precies 46 voertuigen hebben een verdachte bestemming.
De onderstaande tabellen geven een overzicht van de volgacties op de drie
onderzoekslocaties in Roosendaal. Enkele zaken vallen op:
• Op de Van Beethovenlaan gaan 13 van de in totaal 28 gevolgde voertuigen tussen
20.00 en 22.00 uur naar een bekende drugsbestemming (illegaal verkooppunt of
voormalig gedoogde coffeeshop) of naar een verdachte bestemming. In deze uren
rijden 13 (van de 38) voertuigen over de Antwerpseweg naar een illegaal
verkooppunt of naar een verdachte bestemming.
18

• Op zondag rijden tussen 09.00 en 20.00 in totaal 5 voertuigen over de
Antwerpsestraatweg naar een voormalig gedoogde coffeeshop.
Tabel 3.9: Gevolgde voertuigen op de Van Beethovenlaan
Aantal gevolgde voertuigen
09:00 – 20:00 uur
Ma Di Woe Don Vrij Zat Zon Totaal %
Niet drugsgerelateerd 18 24 23 18 20 27 30 160 83,3%
Vml. ged. Coffeeshop 0 0 0 0 0 0 0 0 0%
Illegaal verkooppunt 1 1 0 0 0 0 0 2 1%
Onbekend, niet verdacht 1 2 3 0 4 5 1 16 8,3%
Verdacht 3 1 1 4 3 1 1 14 7,3%
Onduidelijk 0 0 0 0 0 0 0 0 0%
Totaal 23 28 27 22 27 33 32 192 100%
Aantal gevolgde voertuigen
20:00 – 22:00 uur
Niet drugsgerelateerd 15
Vml. ged. Coffeeshop 2
Illegaal verkooppunt 1
Onbekend, niet verdacht 0
Verdacht 10
Onduidelijk 0
Totaal 28
Ma t.m. Zon
Tabel 3.10: Gevolgde voertuigen op de Antwerpseweg
Aantal gevolgde voertuigen
09:00 – 20:00 uur
Ma Di Woe Don Vrij Zat Zon Totaal %
Niet drugsgerelateerd 38 33 44 46 46 40 35 282 88,1%
Vml. ged. Coffeeshop 0 1 0 0 0 0 5 6 1,8%
Illegaal verkooppunt 1 0 0 1 1 0 0 3 0,9%
Onbekend, niet verdacht 0 3 1 1 0 1 3 9 2,8%
Verdacht 5 1 5 3 0 4 2 20 6,3%
Onduidelijk 0 0 0 0 0 0 0 0 0%
Totaal 44 38 50 51 47 45 45 320 100%
Aantal gevolgde voertuigen
20:00 – 22:00 uur
Niet drugsgerelateerd 25
Vml. ged. Coffeeshop 0
Illegaal verkooppunt 5
Onbekend, niet verdacht 0
Verdacht 8
Onduidelijk 0
Totaal 38
Ma t.m. Zon
19

Tabel 3.11: Gevolgde voertuigen op de Burgemeester Freijterslaan
Aantal gevolgde voertuigen
09:00 – 20:00 uur
Ma Di Woe Don Vrij Zat Zon Totaal %
Niet drugsgerelateerd 25 22 26 31 30 23 27 184 86%
Vml. ged. coffeeshop 0 1 0 1 1 0 0 3 1,4%
Illegaal verkooppunt 0 1 0 1 3 0 0 5 2,3%
Onbekend, niet verdacht 1 3 2 3 0 0 1 10 4,7%
Verdacht 3 3 0 1 0 3 2 12 5,6%
Onduidelijk 0 0 0 0 0 0 0 0 0%
Totaal 29 30 28 37 34 26 30 214 100%
Aantal gevolgde voertuigen
20:00 – 22:00 uur
Niet drugsgerelateerd 15
Vml. ged. coffeeshop 0
Illegaal verkooppunt 1
Onbekend, niet verdacht 3
Verdacht 2
Onduidelijk 0
Totaal 21
3.3.1 Schattingen Roosendaal
Ma t.m. Zon
Als we er vanuit gaan dat de resultaten van de volgacties representatief zijn voor de
bestemming van de getelde voertuigen, dan kunnen we per locatie het aantal drugstoeristen
(d.w.z. toeristen met een drugsbestemming) in de onderzoeksweek schatten. We maken bij
deze schatting een onderscheid tussen:
a. Voertuigen met een illegaal verkooppunt of een voormalig gedoogde coffeeshop als
bestemming (we spreken dan van een bekende drugsbestemming).
b. Voertuigen met een verdachte bestemming of met een illegaal verkooppunt danwel
voormalig gedoogde coffeeshops als bestemming (we spreken dan van een bekende
drugsbestemming of een verdachte bestemming).
20

Tabel 3.12 Aantal in Roosendaal gevolgde voertuigen in 2010 met bekende drugsbestemming: van 09.00 tot 20.00 uur. 5
Bergen op Zoom
V. Beethovenlaan
Antwerpseweg
Bm Freijterslaan
Aantal gevolgde
voertuigen met
bekende
drugsbestemming
Aantal inzittenden van
voertuigen met
bekende
drugsbestemming:
absoluut en gemiddeld
21
Totaal aantal
gevolgde
voertuigen met
bekende
bestemming
2 2 (gem 1) 162 1,23%
9 16 (gem 1,78) 291 3,1%
7 6 10 (gem 1,43) 191 3,66%
Percentage voertuigen met
bekende drugs bestemming van
totaal aantal gevolgde
voertuigen met bekende
bestemming
Tabel 3.13 Aantal in Roosendaal gevolgde voertuigen in 2010 met bekende drugsbestemming of verdachte bestemming: van 09.00 tot 20.00
uur. 7
Bergen op Zoom
V. Beethovenlaan 14 8
Antwerpseweg 27
Bm Freijterslaan 19 9
Aantal gevolgde
voertuigen met
bekende
drugsbestemming
of verdachte
bestemming
Aantal inzittenden van
voertuigen met
bekende
drugsbestemming of
verdachte bestemming
Dit levert voor Roosendaal de volgende schattingen op:
Totaal aantal
gevolgde voertuigen
met bekende
bestemming of
verdachte
bestemming
16 (gem 1,14) 176 7,95%
46 (gem 1,70) 311 8,7%
31 (gem 1,63) 203 9,36%
Percentage voertuigen met
bekende drugsbestemming of
verdachte bestemming van
totaal aantal gevolgde
voertuigen met bekende
bestemming of verdachte
bestemming
• Van Beethovenlaan:
o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen
09.00 en 20.00 uur: 884 (zie tabel 2.3).
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 1,23%.
o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek
tussen 09.00 en 20.00 uur: 1,23% van 884 = 11 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als
bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 11 voertuigen
x 1 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op
deze locatie) = 11 drugstoeristen.
5 Dit is dus exclusief verdachte bestemmingen
6 Bij één gevolgde auto was het aantal inzittenden niet zichtbaar.
7 De inschatting van de politiemensen is bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. De Belgische of
Franse auto rijdt bijvoorbeeld afwijkend: meerdere malen keren, stoppen langs de weg na een doelloze rondrit door de
stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het
is niet geheel zeker dat dit de bestemming is.
8 Bij één gevolgde auto was het aantal inzittenden niet zichtbaar.
9 Bij één gevolgde auto was het aantal inzittenden niet zichtbaar.

Tabel 3.14: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Van Beethovenlaan
2008 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
2010 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
22
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
Schatting aantal
drugstoeristen:
1.003
Schatting aantal
drugstoeristen:
Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een
verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal
drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op:
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de
onderzoeksweek: 7,95%.
o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de
onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 7,95% van 884 =
70 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of
verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 70
voertuigen x 1,14 (gemiddeld aantal inzittenden met deze drugsbestemming
op deze locatie) = 80 drugstoeristen.
• Antwerpseweg:
o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen
09.00 en 20.00 uur: 4.929 (zie tabel 2.3).
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 3,1%.
o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek
tussen 09.00 en 20.00 uur: 3,1% van 4.929 = 153 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als
bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 153
voertuigen x 1,78 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een
drugsbestemming op deze locatie) = 272 drugstoeristen.
Tabel 3.15: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Antwerpseweg
2008 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
2010 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
drugsbestemming
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
11
Schatting aantal
drugstoeristen:
12.201
Schatting aantal
drugstoeristen:
272

Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een
verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal
drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op:
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de
onderzoeksweek: 8,7%.
o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de
onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 8,7% van 4.929 =
429 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of
verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 429
voertuigen x 1,7 (gemiddeld aantal inzittenden met deze drugsbestemming
op deze locatie) = 729 drugstoeristen.
• Burgemeester Freijterslaan:
o In de onderzoeksweek geteld aantal Belgische of Franse voertuigen tussen
09.00 en 20.00 uur: 1.041 (zie tabel 2.3).
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming op deze locatie in de onderzoeksweek: 3,66%.
o Schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de onderzoeksweek
tussen 09.00 en 20.00 uur: 3,66% van 1.041 = 38 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met illegaal verkooppunt als
bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 38 voertuigen
x 1,43 (gemiddeld aantal inzittenden per auto met een drugsbestemming op
deze locatie) = 54 drugstoeristen.
Tabel 3.16: Vergelijking tussen schattingen van drugstoeristen in 2008 en in 2010 op de Burgemeester
Freijterslaan
2008 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
2010 Tellingen tussen 09:00
uur en 20:00 uur
23
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
drugsbestemming
..van Belgische of Franse
drugstoeristen met
bekende drugsbestemming
Schatting aantal
drugstoeristen:
432
Schatting aantal
drugstoeristen:
54

Indien we er vanuit zouden gaan dat de inzittenden van Franse en Belgische auto’s met een
verdachte bestemming ook drugstoeristen zijn, dan komt de schatting van het aantal
drugstoeristen in de onderzoeksweek uit op:
o Percentage tussen 09.00 en 20.00 uur gevolgde voertuigen met bekende
drugsbestemming of verdachte bestemming op deze locatie in de
onderzoeksweek: 9,36%.
o De schatting van het aantal voertuigen met drugstoeristen in de
onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur komt dan uit op: 9,36% van 1.041
= 97 voertuigen.
o Schatting van het aantal drugstoeristen met bekende drugsbestemming of
verdachte bestemming in de onderzoeksweek tussen 09.00 en 20.00 uur: 97
voertuigen x 1,63 (gemiddeld aantal inzittenden met deze drugsbestemming
op deze locatie) = 158 drugstoeristen.
3.3.2 Geschatte drugstoeristen in 2008 en 2010
De totale schatting van het aantal drugstoeristen dat - tussen 09.00 en 20.00 uur - in 2008
de onderzoeksweek over één van de drie onderzochte invalswegen Roosendaal bezoekt
bedraagt dus (1.003 + 12.201 + 432) = 13.636 personen.
In 2010 komt de totale schatting (eveneens op basis van volgacties van 09:00 tot 20:00 uur)
van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Roosendaal komt uit op: 11 +
272 + 54 = 337 personen
Als we voor 2010 ook toeristen met een verdachte bestemming meenemen bij de schatting,
dan komt de schatting van het aantal drugstoeristen dat in de onderzoeksweek naar Bergen
op Zoom komt uit op: 80 + 729 + 158 = 967 personen.
24

Bijlagen
25

Bijlage 1
Verantwoording
De uitkomsten van dit onderzoek worden vergeleken met die uit 2008. Er zijn in 2008 en in
2010 twee onderzoeksactiviteiten uitgevoerd: tellingen en volgacties door politiemensen. De
tellingen zijn uitgevoerd door studenten, met permanent toezicht en aansturing door een
onderzoeker. Gedurende één week zijn per gemeente op drie invalswegen van 09.00 tot
22.00 uur alle inkomende Belgische en Franse voertuigen en inzittenden geteld. Dat is per
uur vastgelegd in een schema (zie bijlage 3 voor dit schema).
De tellingen zijn in Bergen op Zoom op de volgende invalswegen uitgevoerd: Randweg
Noord; Rooseveltlaan; Olympialaan (nabij de kruising met de Antwerpsestraatweg). In
Roosendaal is geteld op de Burgemeester Freijterslaan, op de Antwerpseweg en op de Van
Beethovenlaan.
Op de Van Beethovenlaan waren tijdens de onderzoeksweek wegwerkzaamheden aan de
afrit van de snelweg en op de laan zelf. Er was een omleiding, maar dit stuurde de
voertuigen wel over een afrit die uitkwam op de Van Beethovenlaan. We denken dat dit niet
van invloed is geweest op de verkeersstroom, maar kunnen hier geen uitsluitsel over geven.
Er zijn, in aanvulling op deze tellingen, in dezelfde onderzoeksweken aselect zoveel mogelijk
getelde voertuigen gevolgd, door medewerkers van het politieteam Courage. De
bestemming is genoteerd in een schema (zie bijlage 5). Daarbij worden vijf bestemmingen
onderscheiden:
• Een (bij de politie bekend) illegaal verkooppunt
• Een voormalige gedoogde coffeeshop
• Een niet drugsgerelateerde bestemming
• Een verdachte situatie: de (precieze) bestemming is onbekend. De inschatting van de
politiemensen is bepalend geweest bij het geven van de kwalificatie ‘verdacht’. De
auto rijdt afwijkend, bijvoorbeeld meerdere malen keren, stoppen langs de weg na
een doelloze rondrit door de stad en vervolgens de stad weer verlaten. Of de
drugstoeristen rijden e.o. lopen richting een illegaal verkooppunt, maar het is niet
geheel zeker dat dit de bestemming is.
• Een onbekende bestemming, maar niet verdachte bestemming. Bijvoorbeeld een
auto die niet meer gevolgd kon worden vanwege de verkeersdrukte of die (zonder
enige verdenking) wordt geparkeerd op een parkeerplaats of parkeergarage.
De tellingen en volgacties zijn in 2010 uitgevoerd in week 8 (Bergen op Zoom) en in week 10
(Roosendaal). Het was de bedoeling om, net als in 2008, het veldwerk uit te voeren in week
2 en week 4. Dit werd echter verhinderd door de weersomstandigheden, want sneeuw en
gladheid hadden in die weken te veel invloed op de verkeersstromen, waaronder die van
(drugs)toeristen uit België en Frankrijk.
26

Het uitgevoerde veldwerk geeft een indicatie van de stroom drugstoeristen naar Bergen op
Zoom in 2008 en in 2010. Het levert echter geen valide beeld op, onder meer om de
volgende redenen:
• Er zijn meer invalswegen dan de drie waarop we (per gemeente) veldwerk hebben
verricht.
• Drugstoeristen die gebruik maken van het openbaar vervoer zijn niet meegeteld en
ook niet gevolgd.
• Drugstoeristen die buiten de uren van het veldwerk naar Roosendaal of Bergen op
Zoom komen, zijn buiten schot gebleven.
• De mogelijkheid bestaat dat drugstoeristen in de gaten hadden dat ze werden
gevolgd door politieagenten en daarom niet door reden naar hun drugsbestemming.
De agenten die volgden hebben ervaring met volgacties en probeerden dit te
voorkomen. Indien agenten merkten dat toeristen reageerden op de mogelijke
aanwezigheid van agenten, kan dit – in combinatie met andere factoren – een reden
zijn geweest om te categoriseren als een verdachte bestemming.
• Indien een auto met klaarblijkelijke drugstoeristen meerdere inzittenden telt is het
strikt genomen niet zeker dat alle inzittenden drugs kopen. We hebben ze dan wel
allemaal beschouwd als drugstoerist.
• De tellingen en volgacties zijn een momentopname van een week. Er kan niet
worden gesteld dat deze week representatief voor de gang van zaken gedurende een
jaar.
• De voertuigen zijn gevolgd naar hun eerste bestemming. Het is dus niet bekend of ze
vervolgens nog naar een andere (drugs)bestemming zijn gereden (of gelopen) in
Bergen op Zoom of Roosendaal.
• Het aantal inzittenden valt soms moeilijk vast te stellen, vanwege lichtval of
geblindeerde ramen. Er zijn louter geobserveerde inzittenden geteld.
• We zijn er vanuit gegaan dat auto’s met een Belgisch of Frans kenteken louter
Belgische of Franse inzittenden hadden. Dat is echter niet zeker.
• Er is enkele keren geconstateerd dat (drugs)toeristen een voormalig gedoogde
coffeeshop als bestemming hadden. We hebben dit gecategoriseerd als bekende
drugsbestemming. Het valt echter niet met zekerheid te zeggen dat er ook softdrugs
zijn gekocht. Deze toeristen maakten wel zonder uitzondering een verdachte indruk
op de agenten die de volgacties uitvoerden.
• Het valt bepaald niet uit te sluiten dat drugsrunners en drugsdealers in de gaten
hebben gekregen dat er ‘een actie’ was, in de vorm van tellingen en volgacties:
weliswaar zonder aanhoudingen of interventies, maar daarvan waren zij niet op de
hoogte. Dit kan zeer goed een reden geweest zijn om drugstoeristen niet over de
invalswegen te laten rijden waar we telden en volgden. In allebei de gemeenten
kregen de tellers en volgers op één onderzoekslocatie aan het eind van de telweek
‘bezoek’ van verdachte Marokkaanse jongemannen die poolshoogte kwamen nemen.
Het is voor een onderzoeker overigens een merkwaardige gewaarwording dat deze
jongemannen zich op deze wijze durven te tonen, terwijl ze met dit gedrag
ogenschijnlijk als het ware toegeven dat ze zijn betrokken bij drugshandel. De
omvang van dit eventuele effect op de schatting van het aantal drugstoeristen is voor
ons onduidelijk.
27

Bij de tellingen en volgacties is het geslacht niet geregistreerd. De drugstoeristen waren
nagenoeg zonder uitzondering mannen. Bij het tellen is niet geregistreerd of het ging om
Franse of Belgische voertuigen. Dit is bij de volgacties wel gedaan: zie bijlage 5.
Bij de schatting die in 2008 is gemaakt zijn voertuigen die verdacht waren buiten
beschouwing gelaten. We herhalen dit. We maken nu echter ook een schatting waarbij we
de verdachte voertuigen meetellen, omdat het relatieve belang van verdachte
bestemmingen is toegenomen. Immers, drugstoeristen die naar een gedoogde coffeeshop
reden behoefden zich geen zorgen te maken over achtervolging door de politie en waren
daar dan ook zelden alert op. Vandaag de dag is elke drugstoerist per definitie een illegale
drugsklant, waardoor de alertheid is toegenomen en het lastiger is om door middel van een
volgactie de precieze bestemming vast te stellen.
28

Bijlage 2
Resultaten van de tellingen in 2008
Tabel 1. Aantal toeristen per tellocatie in Bergen op Zoom
Totaallijst Bergen op Zoom
Aantal getelde
voertuigen
9.00 – 20.00
29
Aantal
inzittenden
9.00 – 20.00
Aantal
getelde
voertuigen
20.00 – 22.00
Ma 7-jan Randweg Noord 143 194 3 5
Di 8-jan Randweg Noord 146 192 7 8
Wo 9-jan Randweg Noord 166 220 5 5
Do 10-jan Randweg Noord 172 227 4 4
Vr 11-jan Randweg Noord 162 209 10 16
Za 12-jan Randweg Noord 193 300 6 13
Zo 13-jan Randweg Noord 186 293 6 13
Totaal 1.168 1.635 41 64
Ma 7-jan Rooseveltlaan 694 1006 24 31
Di 8-jan Rooseveltlaan 591 833 18 26
Wo 9-jan Rooseveltlaan 665 997 13 18
Do 10-jan Rooseveltlaan 769 11147 11 18
Vr 11-jan Rooseveltlaan 659 991 26 37
Za 12-jan Rooseveltlaan 1.003 1.754 7 20
Zo 13-jan Rooseveltlaan 627 1.044 14 27
Totaal 5.008 7772 123 177
Ma 7-jan Olympialaan 342 554 15 19
Di 8-jan Olympialaan 427 605 10 11
Wo 9-jan Olympialaan 401 604 6 10
Do 10-jan Olympialaan 386 647 17 27
Vr 11-jan Olympialaan 442 714 10 14
Za 12-jan Olympialaan 491 833 16 27
Zo 13-jan Olympialaan 468 840 9 18
Totaal 2.957 4.797 83 126
TOTAAL 9.133 14.204 247 367
Voertuigen Inzittenden
Aantal
inzittenden
20.00 – 22.00

Tabel 2. Aantal toeristen per tellocatie in Roosendaal
Totaallijst Roosendaal
Aantal getelde
voertuigen
9.00 – 20.00
30
Aantal
inzittenden
9.00 – 20.00
Aantal
getelde
voertuigen
20.00 – 22.00
Ma 21-jan V. Beethovenlaan 217 270 6 8
Di 22-jan V. Beethovenlaan 157 205 7 9
Wo 23-jan V. Beethovenlaan 185 266 3 15
Do 24-jan V. Beethovenlaan 182 250 18 27
Vr 25-jan V. Beethovenlaan 220 298 15 21
Za 26-jan V. Beethovenlaan 236 400 17 29
Zo 27-jan V. Beethovenlaan 206 341 13 22
Totaal 14.03 2.030 189 131
Ma 21-jan Antwerpseweg 1238 1903 32 54
Di 22-jan Antwerpseweg 1382 2100 96 150
Wo 23-jan Antwerpseweg 1399 1934 34 50
Do 24-jan Antwerpseweg 1130 1665 37 62
Vr 25-jan Antwerpseweg 1385 2312 73 125
Za 26-jan Antwerpseweg 1763 2837 24 39
Zo 27-jan Antwerpseweg 1647 2479 15 26
Totaal 9.944 15.230 311 506
Ma 21-jan Bm Freijterslaan 115 149 9 12
Di 22-jan Bm Freijterslaan 104 120 4 5
Wo 23-jan Bm Freijterslaan 120 165 9 15
0Do 24-jan Bm Freijterslaan 121 143 5 8
Vr 25-jan Bm Freijterslaan 149 217 9 10
Za 26-jan Bm Freijterslaan 170 297 4 6
Zo 27-jan Bm Freijterslaan 176 312 6 9
Totaal 955 1.403 46 65
TOTAAL 12.302 18.663 446 702
Voertuigen inzittenden
Aantal
inzittenden
20.00 – 22.00

Bijlage 3
Telschema toeristen
Datum Dag van de week
Invalsweg toerist
Locatie 1 Locatie 2 Locatie 3
Telperiode Aantal voertuigen Aantal inzittenden
09.00 – 10.00
10.01 – 11.00
11.01 – 12.00
12.01 – 13.00
13.01 – 14.00
14.01 – 15.00
15.01 – 16.00
31

16.01 – 17.00
17.01 – 18.00
18.01 – 19.00
19.01 – 20.00
20.01 – 21.00
21.01 – 22.00
Totaal aantal voertuigen:
32
Totaal aantal inzittenden:

Bijlage 4
Notitieschema politieteam Courage: volgacties
Tijdstip
begin
volgactie
Initialen
van agent
die
volgactie
uitvoert
Frans of
Belgisch
kenteken
Aantal
inzitten
den
Aantal
personen dat
uit de auto
stapt bij
bestemming
Plaats van bestemming
Locatie vermelden: naam coffeeshop; adres illegaal verkooppunt; locatie waar
auto stopt/parkeert; locatie of richting waar auto naartoe rijdt. Codes:
1. Illegaal verkooppunt
2. Voormalige gedoogde coffeeshop
3. Niet drugsgerelateerd
4. Verdacht (manier van rijden, gedrag i.c.m. locatie/richting)
5. Onbekend en niet verdacht
Locatie:
Code:
Locatie:
Code:
Locatie:
Code:
Locatie:
Code:
Locatie:
Code:
Locatie:
Code:
Locatie:
Code:
33