Klassificeren van referenties in wetteksten - Leibniz Center for Law ...

Introductie
Indien in het geval als bedoeld in artikel 3, eerste lid, onderdeel b, het
karakter van landgoed niet in ernstige mate is aangetast kunnen Onze
Ministers bij gezamenlijke beschikking, in afwijking in zoverre van
het eerste lid, een kortere termijn van ten hoogste 5 jaren vaststellen en
kunnen zij daarbij voorwaarden stellen. Alsdan vinden de artikelen 8
en 9c geen toepassing. Ingeval de in de eerste volzin bedoelde aantasting
van het karakter van landgoed voortvloeit uit omstandigheden die het
gevolg zijn van overmacht, wordt bovendien voor de toepassing van
artikel 5.7, eerste lid, onderdeel c, van de Wet inkomstenbelasting
2001 en van artikel 220d, eerste lid, onderdeel d, van de
Gemeentewet de onroerende zaak of het desbetreffende gedeelte daarvan
gelijkgesteld met een landgoed.
- stuk uit Artikel 4 van de Natuurschoonwet 1928
Dit project was onderdeel van het onderzoek dat gedaan wordt door het Leibniz
Center for Law aan de Universiteit van Amsterdam. Hun hoofddoel is het
zoeken naar manieren om wetteksten te vertalen naar formele talen. Eén van de
onderdelen hierbij gaat over referenties. Wetteksten zijn met elkaar verbonden
door middel van referenties. Bijvoorbeeld definities in een eerder beschreven
artikel kunnen in andere artikelen geïmporteerd worden (‘als bedoeld in artikel 3,
eerste lid, onderdeel b’); of artikelen kunnen niet van toepassing verklaard
worden binnen een bepaalde context (‘Alsdan vinden de artikelen 8 en 9c geen
toepassing.’).
Eerder onderzoek gedaan door Emile de Maat [2] heeft een parser opgeleverd
die referenties in wetteksten kan detecteren. Mijn onderzoek bouwt hierop voort
en heeft als doel de gevonden referenties te klassificeren.
Het detetecteren van referenties gebeurde met behulp van een grammatica: een
stuk tekst wordt als referentie gezien, als het stuk tekst kan worden ontleed
volgens de regels van de grammatica. Deze grammaticaregels zijn met de hand
gemaakt, na het bestuderen van de structuur van referenties. Deze aanpak
leverde een resultaat op van meer dan 95% gedetecteerde referenties.
Eenzelfde aanpak heb ik gebruikt voor het klassificeren van de referenties. Iedere
klasse heeft z’n eigen grammaticaregels. Wanneer een referentie en omliggende
tekst herschreven kunnen worden volgens die regels, wordt de referentie als
zodanig geklassificeerd. Hoewel klassificatie lastiger is dan detectie, is de
verwachting dat eenzelfde resultaat behaald kan worden.