Bepalingen voor het kasjeren van keukengerei
Bepalingen voor het kasjeren van keukengerei
Bepalingen voor het kasjeren van keukengerei
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Bepalingen</strong> <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>kasjeren</strong> <strong>van</strong> <strong>keukengerei</strong><br />
1. Vaatwerk neemt voedsel op wat erin gekookt wordt. Daarom mag <strong>keukengerei</strong><br />
dat gebruikt is <strong>voor</strong> chameets niet <strong>voor</strong> Pesach gebruikt worden omdat de opgenomen<br />
smaak door <strong>het</strong> voedsel kan worden overgenomen.<br />
2. Veel gezinnen hebben wel aparte sets <strong>van</strong> <strong>het</strong> meeste <strong>keukengerei</strong>, servies en<br />
bestek, <strong>voor</strong> Pesach, maar hebben toch nog een paar dingen <strong>voor</strong> Pesach nodig die<br />
door <strong>het</strong> jaar gebruikt zijn. Die kunnen <strong>voor</strong> gebruik geschikt gemaakt worden door wat<br />
be kend is als "hagala" (onderdompeling), d.w.z. <strong>het</strong> <strong>kasjeren</strong> <strong>van</strong> de <strong>voor</strong>werpen.<br />
3. De methode <strong>van</strong> <strong>het</strong> <strong>kasjeren</strong> <strong>van</strong> vaatwerk wordt afgeleid <strong>van</strong> wat er moest<br />
gebeuren na de strijd tegen de Midianieten (Bemidbar 31; 22 23). In de buit die was<br />
veroverd op de vijand werd veel vaatwerk aangetroffen. De Israëlieten kregen <strong>voor</strong> de<br />
"hagala" <strong>van</strong> deze <strong>voor</strong>werpen bijzondere instructies. De Tora bepaalt: "Ieder <strong>voor</strong>werp<br />
dat in directe aanraking komt met vuur, zoals goud, zilver, koper, ijzer, tin of lood,<br />
(daaruit) zul je door <strong>het</strong> vuur (alles wat verboden is en erin is getrokken) laten<br />
verwijderen en dan zal <strong>het</strong> rein zijn; bovendien moet <strong>het</strong> door water "ontzondigd"<br />
worden." Alles wat niet tegen vuur bestand is moet door water gaan." Dit is de bron<br />
<strong>voor</strong> de proce dure <strong>van</strong> hagala.<br />
4. Hier<strong>van</strong> hebben de rabbijnen <strong>het</strong> basisprincipe <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>kasjeren</strong> <strong>van</strong><br />
<strong>keukengerei</strong> afgeleid, n.l. dat ze op dezelfde manier (<strong>het</strong> verbodene) afscheiden<br />
waarop ze <strong>het</strong> heb ben opgenomen. Daarom moeten gebruiks<strong>voor</strong>werpen die op <strong>het</strong><br />
vuur gebruikt wor den, op <strong>het</strong> vuur gekasjerd worden, vaatwerk waarin voedsel of<br />
vloeistof gekookt wordt moet met kokend water worden gekasjerd, maar <strong>voor</strong>werpen<br />
die alleen maar <strong>voor</strong> koud voedsel gebruikt worden kunnen worden gekasjerd door ze<br />
met koud wa ter te spoelen.<br />
5. Hagala geschiedt bij voórkeur in aanwezigheid <strong>van</strong> een (bevoegde) rabbijn.<br />
Sommige joodse gemeenten laten hagala uitvoeren in de keuken <strong>van</strong> de synagoge in<br />
aanwezig heid <strong>van</strong> een rabbijn of iemand die volledig bekend is met de bepalingen<br />
<strong>voor</strong> deze procedures.<br />
6. De hagala moet klaar zijn vóór <strong>het</strong> begin <strong>van</strong> <strong>het</strong> vijfde uur op de dag <strong>voor</strong><br />
Pesach, d.w.z. zo lang als <strong>het</strong> eten <strong>van</strong> chameets nog is toegestaan. 1 Het is echter<br />
gebruikelijk zoveel mogelijk <strong>het</strong> nodige <strong>keukengerei</strong> een paar dagen <strong>voor</strong> Pesach te<br />
<strong>kasjeren</strong> om zo de problemen <strong>van</strong> <strong>het</strong> <strong>kasjeren</strong> op de ochtend <strong>voor</strong> Pesach te<br />
vermijden.<br />
7. Alle <strong>voor</strong>werpen moeten zorgvuldig worden schoongemaakt en roest moet<br />
worden verwijderd <strong>voor</strong>dat ze op de juiste manier worden gekasjerd.<br />
8. Voorwerpen die gemaakt zijn <strong>van</strong> hout, steen of metaal kunnen worden<br />
gekasjerd. Men dient zich er<strong>van</strong> te vergewissen dat deze <strong>voor</strong>werpen niet zijn gebarsten<br />
of gescheurd, zodat de hagala effectief kan zijn. Bijzondere <strong>voor</strong>zichtigheid is geboden<br />
met houten gerei, omdat die vaak barsten.
9. Voorwerpen <strong>van</strong> plastic of andere kunststoffen, inclusief teflon, kunnen <strong>voor</strong><br />
Pesach worden gekasjerd.<br />
10. Voorwerpen <strong>van</strong> aardewerk, porselein of andere kleiproducten kunnen niet<br />
worden gekasjerd.<br />
1 1. Bij de Sefardim is <strong>het</strong> gebruik <strong>voor</strong> Pesach toegestaan <strong>van</strong> glaswerk, ook als dat<br />
door <strong>het</strong> jaar <strong>voor</strong> chameets is gebruikt Dit is echter niet <strong>het</strong> gebruik bij de Asjkenazim<br />
die glaswerk beschouwen als aardewerk en porselein en <strong>het</strong> daarom niet laten <strong>kasjeren</strong><br />
<strong>voor</strong> Pesach, tenzij op de volgende manier: <strong>het</strong> glaswerk moet 72 uur in water staan,<br />
terwijl dat water iedere 24 uur ververst wordt. Sommige Sefardim in de Diaspora volgen<br />
deze Asjkenazische gewoonte.<br />
12. Volgens de Risjon Le Zion R. Obadiah Josef, moeten <strong>voor</strong>werpen <strong>van</strong> pyrex en<br />
duralex <strong>voor</strong> Pesach worden behandeld als glas. Wij zijn echter <strong>van</strong> mening dat, omdat<br />
er altijd vlekken achterblijven na gebruik die niet kunnen worden verwijderd, dit erop<br />
wijst dat ze de smaak <strong>van</strong> <strong>het</strong> voedsel hebben opgenomen en daarom niet kunnen<br />
worden beschouwd als glas. Bovendien kan een onderdeel <strong>van</strong> <strong>het</strong> productieproces <strong>van</strong><br />
pyrex om <strong>het</strong> vuurvast te maken tot gevolg hebben dat <strong>het</strong> kan opnemen. Ze kunnen<br />
daarom beter niet behandeld worden als gewoon glas, maar vereisen hagala.<br />
13. Geëmailleerde oppervlakten kunnen worden gekasjerd.<br />
14. Formica oppervlakten (bijv. tafelbladen) kunnen worden gekasjerd door ze na<br />
schoonmaken af te spoelen met heet water.<br />
15. Enkele stuks bestek en andere kleine <strong>voor</strong>werpen kan men <strong>kasjeren</strong> door ze<br />
onder te dompelen in een grote pan kokend water. Een aantal <strong>van</strong> dit soort <strong>voor</strong>werpen<br />
kan tegelijkertijd worden gekasjerd, zolang <strong>het</strong> water maar ononderbroken aan de kook<br />
blijft.<br />
16. Grote potten en pannen moeten eerst <strong>van</strong> binnen en buiten grondig worden<br />
schoongemaakt en daarna gevuld worden met water dat aan de kook gebracht wordt.<br />
Het kokende water moet daarna overkoken zodat de rand wordt bedekt. Daarna moet<br />
de pan worden leeggegoten en met koud water worden afgespoeld.<br />
17. De handvaten <strong>van</strong> <strong>het</strong> gerei moet op dezelfde manier worden gekasjerd als <strong>het</strong><br />
<strong>voor</strong>werp zelf.<br />
18. Snelkookpannen moeten eerst per onderdeel worden schoongemaakt en dan<br />
worden gekasjerd samen met de rubberen ring.<br />
19. Spitten <strong>van</strong> metaal en bakblikken kunnen niet door hagala worden gekasjerd. Als<br />
men ze niet op <strong>het</strong> vuur kan verhitten, moet men nieuwe kopen. Bak en braadpan nen<br />
kunnen wel <strong>voor</strong> Pesach door hagala worden gekasjerd.<br />
20. Koffiemolens mogen na schoonmaak gebruikt worden.
21. Het verdient aanbeveling, <strong>voor</strong> Pesach nieuwe afdruiprekken te kopen, maar als<br />
dat niet mogelijk is moeten ze zorgvuldig met kokend water worden schoongemaakt.<br />
22. Ovens en elektrische kookplaten kunnen (met de bijbehorende ringen en<br />
druipbakken worden gekasjerd door ze eerst grondig schoon te maken en daarna alle<br />
chamets af te branden door alle branders op de hoogste stand minstens 15 minuten te<br />
laten bran den. Als dat mogelijk is, kunnen ringen en druipbakken <strong>het</strong> beste ver<strong>van</strong>gen<br />
worden door reserve onderdelen die alleen op Pesach gebruikt worden.<br />
23. Tafels en werkvlakken met een niet absorberend, hard en onbeschadigd<br />
oppervlak (bijv. plastic laminaat zoals formica, melamine of roestvrij staal) kunnen <strong>voor</strong><br />
gebruik op Pesach geschikt gemaakt worden door ze grondig schoon te maken (waarbij<br />
de rand en de onderkant niet mogen worden vergeten) en ze te overgieten met heet<br />
water (zie §14)—<br />
24. Koel en diepvrieskasten moeten worden leeggehaald en grondig<br />
schoongemaakt.<br />
Daarna kunnen ze alleen worden gevuld met voedsel dat kasjeer is <strong>voor</strong> Pesach.<br />
25. Vaatwassers kan men, indien mogelijk, beter niet tijdens Pesach gebruiken.<br />
Anders moeten de filters worden ver<strong>van</strong>gen door nieuwe of tenminste zeer grondig<br />
worden schoongemaakt. Daarna moet de vaatwasser leeg een volledig<br />
afwasprogramma draaien.<br />
26. Mixers en food processors worden gebruikt <strong>voor</strong> deeg, beslag en ander<br />
chameets en daarom moet <strong>het</strong> apparaat worden gedemonteerd en per onderdeel<br />
grondig worden schoongemaakt. Daarna moeten alle delen die daartegen bestand zijn<br />
hagala ondergaan.<br />
27. Handvleesmolens vereisen hagala De beide geperforeerde snijmessen moeten<br />
<strong>voor</strong> hagala grondig worden schoongemaakt. Het verdient de <strong>voor</strong>keur ze zo mogelijk te<br />
verhitten omdat daardoor zeker iedere rest chameets wordt verwijderd.<br />
28. Een warmhoudplaat moet grondig worden schoongemaakt en dan <strong>voor</strong> minstens<br />
15 minuten worden aangezet.<br />
29. Spoelbakken <strong>van</strong> metaal of email moeten worden schoongemaakt (waarbij<br />
speciaal moet worden gelet op de kettinkjes en de kranen) en daarna moet er kokend<br />
water over gegoten worden.<br />
30. Magnetrons worden op de volgende manier gekasjerd. Eerst moeten ze grondig<br />
worden schoongemaakt en dan moet een schaal water en een paar minuten in worden<br />
verhit zodat de stoom vrij kan circuleren. Of er keramische onderdelen inzitten maakt niets<br />
uit, omdat een magnetron bij gebruik niet warm wordt.<br />
31 Kunstgebitten hoeven <strong>voor</strong> Pesach nier gekasjerd te worden maar moeten alleen<br />
goed worden schoongemaakt