JJe J T I

Ina Broekhuizen-Slot en Henk Sloëtjes
De eerste T-Ford die door de firma Kuip werd aangekocht De foto dateert uit ± 1920.
Het was een open auto, de kap is er door de firma zelf opgebouwd.
i
JJe J T I
csK nip
6 Jaarboek 2004

Jaarboek 2004 7
Tijmen (geboren 16-6-1890) wordt in de archieven
van de Kamer van Koophandel als gevolmachtigde
Tijmenszoon Kuip (Kuiper) en Catharina Trijman. Op
13-2-1817 trouwt hij Trijntje de Waard uit Nibbixwoud.
Het is zijn tweede huwelijk.
Op 3-7-1820 wordt hun zoon Tijmen geboren. Hij
wordt wagenmaker en trouwt op 2-5-1844 te Wognum
met Hester (of Haasje) Mak uit Spanbroek,
geboren 16-9-1822, overleden 5-3-1902. Tijmen
overlijdt 21-11-1899.
Hun zoon Carel wordt geboren op 12-7-1855. Ook
zijn beroep is wagenmaker. Hij trouwt op 21-2-1889
met Elisabeth Bot (geboren op 13-9-1863, overleden
te Westerblokker, Huize Bethlehem, op 3-3-1948).
Zij krijgen negen kinderen: Tijmen, Johannes, Nicolaas
(Nico), Cornelis, Margaretha Christina, Hester
Maria, Carolus, Cornelia Elisabeth en Petrus (Piet).
Carel overlijdt op 5-6-1912, waarna zijn vrouw het
bedrijf, samen met haar kinderen Tijmen, Nico en
later Piet, voortzet onder de naam 'Wed. C. Kuip en
Zonen'. Zoon Carel vertrekt naar Hem en begint daar
een carrosseriebedrijf, dat nog steeds bestaat.
In 1799 vestigt Tijmen Kuip (2-3-1768 tot 23-10-
1823) zich als herbergier/wagenmaker in Wognum.
Hij is geboren in Enkhuizen. Zijn ouders zijn Pieter
Korte genealogie
Op 1 januari 1999 stopte de Fa. Kuip met het garagebedrijf
aan de Oosteinderweg in Wognum. Hiermee
kwam een einde aan de tweehonderdjarige geschiedenis
van deze onderneming. Begonnen als wagenmakerij
groeide de Fa. Kuip voor de Tweede Wereldoorlog
uit tot een vermaard carrosseriebedrijf, dat bussen en
vrachtwagens bouwde, een buslijn exploiteerde,
auto 's repareerde en verhuurde en een rijwielhandel
dreef. Daarnaast werden enige tijd café De Eendracht
(tegenover Oude Hoornseweg) en café De
Hervatting (nu café Stam) uitgebaat. In een poging
iets van de rijke bedrijfsgeschiedenis vast te leggen,
volgen hieronder een korte genealogie van de familie
alsmede de weergave van drie interviews met mensen
die bij de Fa. Kuip betrokken waren: mevr. V. M.
Kuip-Komen uit Haarlem en mevrouw C. Bijman-
Kuip en de heer C. Kuip, beiden uit Wognum.
Landbouwtentoonstelling in Opmeer1927. Deze buggy is vervaardigd in de electrische wagenmakerij.
Rechts naast het voertuig staan de ontwerpers en makers ervan: Tijmen, Nic en Karei Kuip. Links staa
heer Veldhuis uit Hoorn. Hij maakte tuigen en kappen en hij bekleedde de producten van de Firma Ku

genoemd. Zijn beroep is rijtuigfabrikant/wagenmaker.
Piet (monteur/vennoot Fa. Kuip), geboren 22-8-1906,
overleden 6-2-1985, trouwt op 13-7-1933 met Veronica
Maria Komen (geboren 30-3-1910, overleden 12-
12-2003) uit Spierdijk. Zij krijgen acht kinderen.
Nico (schilder), geboren op 13-7-1893, komt na zijn
diensttijd in de zaak, voornamelijk als boekhouder.
Hij trouwt 15-5-1934 met Cornelia Gerarda Bleeker,
geboren 13-1-1913 te Avenhorn. Ook zij krijgen acht
kinderen: Karei, Kees, Bets, Nico, Wil, Annie, Corrie
en Agnes. Na het overlijden van Tijmen op 1-5-1957
en het vertrek van Piet naar Haarlem in 1963, is Nico
degene die de zaak voortzet als garage en rijschool,
met zijn zonen Kees (geboren 11-4-1936) en Nico
(geboren 12-1-1939). Nadat hij op 4-3-1974 is overleden
en nadat de rijschool in 1990 verzelfstandigd is
o.l.v. Kees, wordt de bedrijfsvoering gedaan door
Nico's weduwe Corrie Kuip-Bleeker en haar zoon
Nico, die monteur is. Op 1 januari 1999 wordt garage
Kuip gesloten. Nico wordt die maand zestig jaar en er
is geen opvolger. Het doek valt voor het dan precies
tweehonderd jaar oude bedrijf. Corrie Kuip overlijdt
op 22-6-2002.
Het verhaal van Kees Kuip
Kees Kuip (11-04-1936) is de tweede zoon van Nico
Kuip en Cornelia Bleeker. Hij werd, evenals zijn
broers en zusters, geboren in het mooie, oude huis
aan de Raadhuisstraat 6, waar hij nu zelf woont. In
het voorjaar van 2003 vertelt Kees Kuip over zijn
familie en over het bedrijf.
Aktes
„Mijn vroegste herinnering aan opoe Kuip, de weduwe
C. Kuip dus, bestaat eruit dat ik met mijn moeder
naar Westerblokker ga op de fiets. Opoe lag daar in
het verzorgingshuis in bed. Ze overleed in 1948. Opa
Carel Kuip was wagenmaker, ik heb hem niet gekend,
want hij was al in 1912 overleden. We hebben nog
een debiteurenboek van zijn vader, mijn overgrootvader
dus. Dat was wagenmaker Tijmen Kuip (geboren
in 1820, overleden in 1899). Het boek beschrijft de
jaren 1867, 1868 en 1869. Tijmen Kuip was kerkmeester.
Zijn naam staat op de steen in het muurtje
naast het Frisiagebouw aan de Kerkstraat. Die steen
werd in 1877 gelegd bij de bouw van het Sint Agnes
Kijk, er zijn ook nog twee aktes bewaard gebleven.
Deze dateert uit 1921, daarin is te lezen dat café De
Hervatting toen overgenomen is van Nan Edel voor
7000,- gulden. Later werd dit café Centraal genoemd.
En in deze akte van 1925 staat dat Tijmen Kuip, de
oudste zoon van Carel, gevolmachtigde werd over de
volgende bezittingen: café Centraal (nu: café Stam),
Firma Kuip carrosserie- en rijtuigfabriek en Firma
Kuip auto-omnibusdienst. Die busdienst was overgenomen
van K. Eilander."
Het gezin van Nicolaas Kuip en Cornelia Kuip-Bleeker. V.l.n.r. boven: Karei, Nico, Bets, Wil en Kees.
Onder: Nico Kuip, Annie, Corry, Agnes en Cornelia Kuip-Bleeker.
8 Jaarboek 2004

Jaarboek 2004 9
Ome Tijmens laatste werkstuk was een tweewielige
dresseerkar, een tonneautje. Hij staat nog op zolder.
Ik zie hem nog 't lemoen buigen, ook weer met
kokend water, 't Was eigenlijk al uit de tijd, 't paardenspul
raakte over. Hij maakte ook cabines en laadbakken
op vrachtauto's en veewagens. De opbouw
was van hout, dan het plaatwerk erop. Er kwam een
speciale plaatwerker voor de ronde hoekjes.
De wals die ze bij dit werk gebruikten staat nog in de
werkplaats, die wals hadden ze zelf gefabriceerd. Er
staat nog meer gereedschap. Een lintzaag en hele
oude draaibank bijvoorbeeld, die aangedreven werd
door riemen."
„Drie zoons van Carel Kuip en Elisabeth Bot werkten
bij de firma Kuip. Mijn vader Nico was taxi-ondernemer
en hij deed de boekhouding. Ome Piet was monteur,
lasser en bankwerker en ome Tijmen deed de
wagen- en carrosseriebouw. Vooral voor, in en vlak na
de oorlog maakte en herstelde hij wagens. Driewielde
karren, kruiwagens, hooiwagens. Daarmee stonden ze
op de Landbouwtentoonstelling in Opmeer.
Het smeedwerk aan de wagens werd uitbesteed onder
anderen aan smid Nipshagen. Het beslag, portierkrukken,
scharnieren, haken en ogen, werd gekocht bij de
firma Keverling in Joure. Er werd ook gereedschap
gemaakt, boezemschoppen bijvoorbeeld. De boezem
zelf werd gebogen van dun hout. Dat gebeurde met
kokend heet water. Daarna werd de houten steel met
ijzerdraad aan de boezem bevestigd.
Ze kochten bomen voor het hout bij Eecen in Oudkarspel,
ook in Hoorn was een houtzagerij. De bomen
moesten een bepaalde tijd in het water liggen. Ik weet
nog dat ik één keer met vader naar de Berkmeer ben
geweest. Daar stonden hoge iepen bij de boerderij
van Dekker. Die wilde hij kopen. Iepenhout heeft een
fijne structuur, het is buigzaam. Het werd gebruikt
voor zijkanten, bakken en de carrosserie. Vurenhout
was voor de bodem. Het afvalhout stookten we op in
de kachel. In de werkplaats stonden allerlei machines:
een zaagmachine, een draaibank, een schaafmachine.
Hout
Het wagenpark van de firma Kuip in 1925 voor de RK kerk op het Grote Noord in Hoorn: de T-Ford lijkwagen,
de Renault, de Overland, de Graham en de Buick. Let op de met zwarte hoezen omfloerste koplampen.

Dwars op de weg gezet voor de foto. Een autobus,
door Tijmen Kuip na de oorlog gebouwd op een
Opel-chassis. Voor de neus werd gebruik gemaakt
van onderdelen van de Nash uit 1929. Nico vond
de bus te 'ouderwets', hij had liever meer 'stroomlijn'
gezien.
Auto's in de oorlog
„In de oorlog kwam ik vaak in de werkplaats. Er werden
veel fietsen gerepareerd, Ko Manshanden deed
dat. Banden had je toen niet meer, het waren massieve
banden gemaakt van autobanden, en soms ook
houten wielen. In de oorlog was er verder niet zoveel
te doen, wat reparatiewerk en zolen onder klompen
slaan. Wij hadden een Ford met een gasgenerator
erin. Onze knecht Nico Broers werkte voor de ondergrondse.
Hij leende die auto soms. Hij reed bij De
Hulk toen hij aangehouden werd door landwachten.
Hij vluchtte en de auto is daar blijven staan. Die werd
in beslag genomen.
Mijn vader moest voor verhoor naar de Euterpestraat
in Amsterdam komen. Iedereen zei: „Ga niet, je komt
nooit meer terug." Maar hij ging wel, hield vol dat hij
van het verzetswerk van zijn knecht niets wist en 's
avonds was-ie weer thuis." Na de oorlog kregen we
bericht dat we de Ford weer konden ophalen. Hij
stond, met andere gevorderde auto's, bij de Hollandia-kaasfabriek
in Purmerend. Met een vrachtwagentje
van Roemer hebben we de Ford toen opgehaald.
Ik mocht mee. We namen hem op sleeptouw. Er zaten
kogelgaten in de achterruit en een paar kleine gaatjes
in de voorbank.
De Duitsers vorderden op een bepaald moment alle
auto's, dus die werden zoveel mogelijk verborgen. We
hadden een bus in aanbouw, een Citroen Diesel (19persoons).
Die bus werd verstopt in de hooiberg bij de
boerderij van Laan aan de Oosteinderweg. Tijdens de
razzia in maart 1945 is de boerderij verbrand en de bus
ook. Ook de boerderij van Roemer aan de Kerkstraat is
toen verbrand. Daar hadden ze een Miele wasmachine.
Die kreeg vader later voor onderdelen. De kogelgaten
zaten erin, hij staat nu nog op zolder. De Cadillac lijk-
10 Jaarboek 2004
wagen stond in de boet bij Krijnsen aan de Westeinderweg
en in een oude schuur op de Kerkstraat stond onze
Chevrolet-bus (voor 21 personen).
Na de oorlog kwamen alle auto's weer opperdan.
Er waren in die tijd niet veel auto's op het dorp. Dirk
Weeder had een Pontiac, de dokter had een auto, bij
Roemer hadden ze T-Fordjes en vrachtwagens en Jan
Houter reed een Chevrolet. Wij hadden twee of drie
auto's. In de loop der jaren waren dat onder meer een
Ford, DeSoto, Oldsmobile, Graham en een Buick. De
laatste was een hele mooie auto, de schijnwerper is
nog bewaard gebleven. Later werden er auto's bijgekocht.
Ze werden gebruikt voor taxi, voor verhuur
met en zonder chauffeur en voor rouw- en trouwrijden.
Soms leenden we de Studebaker van Weeder. We
bouwden ook legervoertuigen om. Dat waren dumpvoertuigen,
waar we een laadbak en een cabine op
maakten. Ze waren bestemd voor transportbedrijven
zoals Stam en Roemer."
Lijkauto
„Als begrafenisauto hadden we eerst een T-Ford. De
bak heeft later nog lang achter het huis van ome Piet
gestaan als kippenhok. Het chassis stond jarenlang
achter de garage, 't Was een kaal chassis, als kinderen
speelden we erop.
Voor de oorlog kochten we een Cadillac (uit 1929).
Dat moest de nieuwe lijkauto worden. Op de Cadillac
hebben we zelf een nieuwe carrosserie gebouwd. Het
werd een wat moderner model, meer gestroomlijnd.
Zwarte gordijnen erin, kruisen aan de zijkant. Er
waren ook rollers bij om de kist naar binnen te schuiven.
Deze lijkauto heeft dienst gedaan tot 1957, toen
begaf hij 't. De laatste rit was met Piet Blom, die
woonde in een klein huisje bij de molen aan de Oost-
De T-Ford lijkwagen. Het chassis stond later jaren
achter de garage. De bak eindigde als kippenhok
in de tuin van Piet Kuip, Oosteinderweg 11.

Jaarboek 2004 11
Ook ome Piet reed op de lijnbus. Een bekend verhaal
is dat hij een keer op de Huygendijk van de dijk af
gerold is. Er kwam een tegenligger aan, die niet opzij
ging. De bus raakte in de berm en ome Piet kon hem
niet meer houden. De kap raakte los en brak af, de
mensen lagen in de kap. De bus rolde nog effies verder,
't Was een pittige buiteling, maar volgens 't
horen waren er geen gewonden.
Er is hier nog een contract van voor de oorlog voor de
levering van vijf carrosserieën aan de WACO. In
1933 werden de door ons ontworpen autobussen op
de RAI in Amsterdam bekroond. De autobusdienst is
in 1942 verkocht aan de WACO. De papieren van die
overdracht zijn nog aanwezig.
Na de oorlog hebben we zelf een nieuwe bus
gebouwd. Ik heb gezien hoe dat gebeurde. Er kwam
een gebruikt vrachtwagenchassis binnen en oom Tijmen
maakte er een vierkant geval op. Vader was daar
niet zo erg over te spreken, hij wilde dat het meer
gestroomlijnd was. Dat was een Opel 6-cilinder.
Daarnaast hadden we een Chevrolet. Die was gemaakt
van een vrachtwagen. Er werden ramen in de bak
gezet, houten bankjes erin. Hij werd gebruikt om
arbeiders in te rijden. Bijvoorbeeld voor de DUW
(Dienst Uitvoerende Werken) naar de Wieringermeer
en later naar de Hoogovens. Ook in de lijkwagen werden
banken gezet. Je had niks anders, vlak na de oorlog.
De bussen waren bestemd voor personenvervoer.
Onze chauffeurs waren Jan de Jong en Piet Meilink.
Telefoon 7
Wed. C. KUIP & ZONEN, Wognum
Onderceleekenden levcien
alie soorten Hord Auto's
Ingericht voor het maken van specia'e
Carrosscricn «oor Luxe Auto's. Omnibussen cn
Vrachtauto's.
Solied werk. Mom model. Oinvurreerendi: prijzen.
AUTOMOBIELEN
Telefoon 7 \
AUTOVERHURING
5 en 6 persoons Auto's en
luxe Autobussen
Billijk Tarief. Vraagt prijsopgaaf.
Wed. C. KUIP & ZONEN, Wognum
Electrische y
Wagenmakerij WOGMUM
levert alle soorten Wagens en Rijtuigen
Solied Werk - Naar elk model
Reparatiën Spoedig en billijk.
Aanbevel. Wed. C KUIP & ZONFN
De Diamond T uit 1939, kenteken G-13346. Deze
bus werd na de oorlog gekocht van BAB, Buitelaars
Auto Bedrijf. Later werd het K.A.B.: Kuips
Auto Bedrijf. De bus was in gebruik tot ± 1962.
Kees en Nico stellen: „Een mooi rijdende bus, die
je op een paar centimeter langs de bomen kon
sturen. Hadden we 'm maar bewaard."
„Voor de oorlog had de firma Kuip een vaste lijnbusdienst.
Op alle werkdagen van Hoorn naar Alkmaar
en ook altijd op dinsdag naar Purmerend. Chauffeurs
waren Jaap Smit en Cor Schutte.
Uit met de bus
einderweg. Onderweg naar de kerk deed de Cadillac
het opeens niet meer. Hij is toen door de volgauto
opgeduwd, bumper aan bumper. Het verhaal gaat dat
de voorloper van de sokken geduwd werd, omdat de
chauffeur van de volgauto niet zien kon in welk tempo
die man liep. Zelf heb ik ook nog wel in de lijkauto
gereden. Je had dan een donker pak aan. Vader had
er een zwarte jas voor met een pet. Ik herinner me
dat we eens in Limburg een overledene op moesten
halen. We bleven een nacht over. Het was heel heet
weer en onderweg ging tweemaal de bobine stuk. De
Cadillac heeft lang buiten gestaan. Er zijn wel mensen
geweest die hem wilden gebruiken als cross-auto.
De barnstenen knop die op de versnellingspook zat, is
eraf gehaald. Nee, de auto kon niet op slot. Trouwens
de bussen konden ook niet op slot, de mensen waren
vroeger niet zo 'steelderig'. Later stond de Cadillac
wel binnen, achter in de garage. We hebben hem 45
jaar bewaard. Van moeder mocht-ie niet verkocht
worden. We hadden ook een Isobloc, een Franse bus
met de motor achterin. Het was een hospitaalauto
geweest, 't Schakelen daarin ging vrij moeilijk. Ook
reden we een Diamond T, daar waren we gek op.
Die kon je op de centimeter af sturen, ja, die stuurde
magnifiek! Later hadden we een DAF, gekocht van
Beuk uit Noordwijk, en een Austin voor ongeveer
veertig personen"

De laatste klant. Nico Kuip tankt de auto van Piet
Smit (van de Zomerdijk) vol. Het benzinemerk is
WFS (Westfriese Sietzes, een onderdeel van Shell).
Er werd verder voornamelijk 's zomers gereden.
Schoolreisjes en uitjes van ouden van dagen, naar de
Efteling, Avifauna, Oud-Valkeveen, Artis of het
Openluchtmuseum. Ritjes met voetbalclubs en dagjes
uit met verenigingen en bijvoorbeeld ook met misdienaars
uit verschillende dorpen.
We reden ook naar het sanatorium Deckerswald bij
Nijmegen. Daar lagen tbc-patiënten. Familieleden uit
Wognum en omgeving gingen daar zondags op
bezoek. Om zes uur 's ochtends weg en rond tien, elf
uur 's avonds weer thuis.
Soms gingen we op kloosterbezoek. De hele familie
ging naar een zuster of broeder die een jubileum vierde.
Dat waren prachtige dagen! Ik ben wel eens mee
geweest met Piet Meilink. We kregen er natuurlijk
ook eten, maar we aten apart. De zusters hadden het
beste met ons voor. Ze hadden lekkere chocoladepudding
gemaakt, maar wij lustten het niet. We deden het
in onze zakdoeken en gooiden alles in het toilet.
„Hoe smaakte de pudding?" vroegen de zusters later.
We hebben een tijdlang drie bussen gehad. Eén, die
verbouwde vrachtwagen, is verkocht als kermisauto.
Die zagen we later nog wel eens terug."
12
Benzinepomp
„Toen ik twaalf jaar was, leerde ik van vader autorijden.
In de garage reed ik al. Ik vond 't prachtig! Toen
ik zeventien was, reed ik met de bus. Dat stuurde
zwaar, hoor! Een ritje naar Sijbekarspel, doe jij dat
maar, zei vader. Op de Parallelweg heb ik nog eens
een bekeuring gehad, daarna reed ik niet meer in het
dorp. Op m'n achttiende haalde ik m'n rijbewijs. Ik
kreeg één les bij Schneiders in Hoorn. „Je rijdt als
een taxichauffeur", zei die, „zo wild! Goed kijken
moetje en rustig rijden!"
We handelden in tweedehands auto's en er werden in
de garage reparaties verricht. Zolang ik weet heeft er
een benzinepomp gestaan. Eerst een handbenzinepomp,
zo'n ronde, die je oppompte tot vijf liter. Als
het peilglas vol was, liet je het leeglopen in de tank. Er
werd ondertussen een praatje gemaakt, sigaretje erbij.
Later hadden we benzine van Shell, super, normaal en
diesel. In 1994 werd er een overeenkomst gesloten
om de pomp op te heffen en te saneren. De SUBAT,
de vereniging van brandstofhandelaars, kocht destijds
veel stations op. In '96 is alles gesaneerd. De grond
was vervuild, de hele operatie kostte 300.000 gulden.
De tank zat een beetje scheef, de laatste liters liepen
altijd zo de grond in. De leiding die van de tank naar
de benzinepomp liep was ook verrot. Af en toe kwam
er een nieuwe tank, de eerste had een capaciteit van
1000 liter. In het begin lagen ze voor de garage, later
ook in het grasveld. Daar is het gelukkig schoon
gebleven. De bussen zijn in '65 en '66 verkocht.
Vader wou geen risico nemen, het werk werd minder
en hij wilde niet investeren in nieuw materiaal. Jammer,
er waren drie jongens die dag en nacht wilden
werken, maar een nieuwe bus kostte 30.000,- gulden,
Daarvoor moest er geld opgenomen worden en dat
wilde hij niet. Er kwam iemand die de bussen met
vergunning wilde kopen. Vader stemde toe en verkocht
ze. 't Was een triest afscheid. Wanneer ik met
de lesauto reed in het voorjaar, zag ik die toerbussen
weer gaan. Dan was er altijd een gevoel van spijt.
Vader overleed in 1974, op 80-jarige leeftijd."
Kuip's autobedrijf
AUTOREPARATIE, DOORSMEERSTATION, VAMOR AUTORUSCHOOL
1687 AA WOGNUM - Oos.einderv.eg 7 - Te,. (02297, 1214-1248
Bankrelatie : Rabobank, Wognum
bankrek.nr. 37.16.00.189
Postgiro : 11 28 05
NOTA voor é.
Verkoop :
Auto's, bromfietsen
Shell benzine en olie
Autobanden

Jaarboek 2004 13
Het gezin van Piet Kuip en Vroon Kuip-Komen. V.l.n.r. boven: Wijnand, Tessa, Jan, Karei, Bets en Piet Kuip.
Onder: Tiny, Vronie, Vroon Kuip-Komen en Ria.
Veronica Maria Kuip-Komen wordt geboren op 20
maart 1910 in Spierdijk, als dochter van Weijert
Komen (timmerman/doodgraver) en Catharina Leek.
Ze trouwt op 20 juli 1933 met Piet Kuip. Hij wordt
geboren op 22 augustus 1906, als jongste zoon van
Carolus Kuip en Elizabeth Bot. Piet en Vronie Kuip
krijgen acht kinderen: Bets (overleden), Tiny, Carel,
Wijnand, Tessa, Vronie, Maria en Jan.
Het verhaal van Vronie Kuip-Komen
de garage is in 1984 een scène van de speelfilm 'De
prooi' opgenomen. Ze zijn een dag bezig geweest, op
straat, in de garage en achter het huis. Joop Dooderer
was erbij. Nico heeft nog een klein rolletje gespeeld.
In 1999 is de garage gesloten. Na tweehonderd jaar
was de firma Kuip te Wognum verleden tijd."
„In 1962 was ik zelf begonnen met een rijschool,
namens de firma Kuip. Er kwam vraag naar rijles, eerst
een paar uurtjes in de week. Ik begon met lessen van
acht gulden per uur. De eerste lesauto was een Opel
Rekord van nog geen jaar oud. De rijschool ging steeds
beter lopen. Ik draaide soms weken van zestig uur.
Jarenlang 's morgens om half acht beginnen tot negen
uur 's avonds. Na negenen dan nog auto's opknappen
en spuiten. In 1990 ben ik zelfstandig verder gegaan
als rijschool Kees Kuip. Ome Tijmen was in 1957
overleden en ome Piet vertrok in 1963 naar Haarlem.
Mijn vader bleef dus over, mijn broer Karei heeft een
paar jaar bij hem gewerkt. Hij vertrok later naar C. de
Jong, reisbureau De Magneet. Dat reisbureau was een
samenwerkingsproject van Beemster, De Jong en
Schilder. Ze hadden ook mijn vader gevraagd om mee
te doen, maar die had er geen trek in. Mijn broer
Nico kwam in het bedrijf, hij heeft altijd in de garage
gewerkt. Hij verkocht fietsen, auto's en brommers.In
Rijschool

Het gesprek vindt plaats in oktober 2003 in een verzorgingshuis
in Haarlem, waar mevrouw Kuip (93)
sinds anderhalfjaar woont. Haar dochter Vronie (56)
is ook aanwezig en vult het verhaal van haar moeder
aan met haar jeugdherinneringen. Twee maanden na
dit gesprek, op 12 december 2003, is mevrouw Kuip
overleden.
Kennismaking
„Ik woonde in Spierdijk. Daar reed de bus van Kuip
elke dag langs, voorbij ons huis. Dat ene chauffeurtje
leek me wel een leuk iemand. Toen mijn ouwe tante
ging trouwen, mocht ik een jongen mee vragen naar
de bruiloft, een bruiloftsvrijer. Ik heb toen een brief
geschreven naar Kuip in Wognum. Nee, Piet wist nergens
van. Ik wist zelfs niet hoe hij heette. Moeder
Kuip zag de brief en dacht dat Piet wel een bekeuring
zou hebben, hoorde ik later. Piet schreef terug dat hij
wel zin had an een feestje, hij had dan in ieder geval
weer eens een vrije dag. Na die bruiloft is het aangebleven.
Piet woonde in die tijd daar waar nu café Stam
is. Hij was op de ambachtsschool geweest. Toen hij
zestien was, reed hij al op de bus. In een korte broek.
De mensen zeiden: „Moeten we met dat jochie mee?"
Nee, hij had geen rijbewijs, dat hoefde toen nog niet.
Toen we trouwden gingen we met de auto naar Hoorn
om foto's te laten maken. Ik droeg een zwarte jurk."
Zwarte handen
„Piet was de monteur. Hij maakte liever auto's dan
dat hij erin zat. Altijd had ie zwarte handen en smerige,
zwarte overalls. En in het begin van ons trouwen
had ik nog geen wasmachine! Eerst woonden we in
het huis waar nu Kees Kuip woont (Raadhuisstraat 6).
Dat was een prachthuis! Van die mooie bloemen in
het plafond, 't Was van een timmerman die het zelf
gezet had. Daar hebben we jammer genoeg maar kort
gewoond. Piets oudere broer Nic ging trouwen en
omdat het zijn huis was, kwam die er nu in te wonen.
Wij verhuisden naar de Oosteinderweg (nu nr 11,
bewoond door G. Groot), dat door de Firma Kuip
voor ons was gekocht. Het was een rothuis. Ik had
niet eens een aanrecht, alleen een boenbank en er was
een regenwaterbak. Vader zei: „We zalle eerst maar
een aanrechie voor je make, moidje." We hebben daar
tot 1963 gewoond, alle kinderen zijn er geboren."
Herinneringen
„Piet was gek van voetballen. Vaak reed hij op zondagmiddag
naar Volendam om daar naar een wedstrijd
te kijken. Hij ging dan met de bus en iedereen
die wilde mocht mee. Bij Spartanen heeft hij tot zijn
47-ste gevoetbald.
14 Jaarboek 2004
Piet Kuip bij de benzinepomp.
Ook vervoerde hij de spelers en de decors van de
toneelgroep Het Westfries Kleintoneel. Jo van Vliet
uit Wognum was daar de regisseur van, de spelers
kwamen uit de omgeving. Ze traden op in allerlei
dorpen in de buurt. Het toneelstuk 'De Wachter' naar
het boek van mevrouw Visser-Roosendaal hebben ze
vijftig keer gespeeld. Kijk, hier heb ik nog een
molentje als aandenken aan die voorstellingen. Piet
was dan altijd laat thuis, hoor. Nee, zelf ging ik nooit
mee. Daar had ik geen tijd voor. De monteurs in die
tijd waren Toon Kloet en Gert Bijman en ook Jan
Meester werkte in de werkplaats. Ze reden ook rouwtjes
en trouwtjes. Piet werkte tot het laatst aan toe,
dan kwam hij met zwarte handen aanzetten. Zo met
die handen in de witte handschoenen en rijen maar!
Wat had ik er dan een werk aan om die handschoenen
weer schoon te krijgen. Piet was altijd aan het werk,

Jaarboek 2004 15
Op pad met regisseur, spelers en decors van Het Westfries Kleintoneel. Links regisseur Jo van Vliet,
rechts Piet Kuip. Het potkacheltje hoort bij de rekwisieten van het toneelstuk De Wachter naar het boek
van J. Visser-Roosendaal.
Eén dag in het jaar gingen we uit met het gezin in een
van de bussen of met de DeSoto. Het duurde wel lang
voordat we eindelijk wegreden. Moe zei steeds: „Ik
geloof nooit dat we wegraken!" Pa had altijd nog
klusjes te doen. Maar toch gingen we tenslotte, naar
Panorama Mesdag, naar de Echoput of naar de piramide
van Austerlitz. Ook weet ik nog heel goed dat
hij regelmatig voor de deur stond te toeteren. Dan
riep hij: „Wil er nog iemand mee?" Iedereen die wilde
mocht dan meerijden. Als het slecht weer was,
haalde hij ons uit school. Vader reed ook altijd met
het schoolreisje. Later deed Kees dat. Misschien
kwam het wel door mij dat de school naderhand geen
gebruik meer maakte van de diensten van de firma
Kuip. Ik schreef namelijk links. Dat kon natuurlijk
niet, het moest met rechts van juffrouw Kamp en zuster
Elfrieda. Vader vroeg aan dokter hoe het zat met
linkshandigen. Dokter zei: als ze echt links is, moet
ze links schrijven. Toch mocht het niet. Toen zei pa:
van de oude lijkwagen stond bij ons achter in de tuin.
Die werd gebruikt als kippenhok en we speelden er
ook wel eens in.
tot 's avonds laat. De rouwauto heeft Piet in de plaat
gezet, Tijmen deed het houtwerk. Nic liep er omheen
te commanderen. De klanten vroegen altijd om Piet.
„M'n auto wul niet, Piet, kom je effen kijken?" Ook
boerenwerk, trekkers die het niet deden, Piet moest
komen om het te maken, 't Gebeurde ook wel dat
mensen die met pech op de E 10 stonden, 's nachts
bij ons aanklopten om hulp. Ikzelf kwam nooit in de
werkplaats. De kinderen haalden hun vader op. Daarin
was ik anders dan de andere vrouwen, Gré Kuip
bijvoorbeeld was de eerste vrouw in Wognum die een
rijbewijs had."
Dochter Vronie Kuip herinnert zich nog goed de geur
in de werkplaats.
„Het rook er naar olie en benzine. We mochten er ook
wel spelen, bijvoorbeeld als het vakantie was of met
slecht weer. Ome Tijmen was altijd met hout bezig, hij
was wat behoudender. Als het kleppertijd was, maakte
hij kleppers voor ons. En kijk, dit voetenbankje hier
onder tafel heeft Tijmen ook gemaakt. Als er niemand
was, mochten wij de benzinepomp bedienen. Wanneer
er een buitenlander kwam om te tanken moesten we
mijn broer Carel roepen, die sprak alle talen. De bak

De befaamde Cadillac lijkwagen. Op basis van een 1929 Cadillac sedan (later 7-persoons cabriolet) in ±
1937 gebouwd, tegelijk met een ambulance door de Fa. Kuip te Hem. Deze auto was in gebruik tot 1957.
Nadat de Cadillac jaren in de garage had gestaan, werd hij in 2002 verkocht.
„Als het niet mag, loopje maar gewoon weg!" Dat
deed ik, ik voel nog die ogen van de juffrouw in mijn
rug. Er zijn woorden over geweest op school. En
daarna zijn we nooit meer met de bus van Kuip
gegaan. Omdat het bij ons in huis altijd druk was,
luisterde ik met Trees en Karei vaak 's avonds in de
Diamond naar 'Sprong in het heelal', een hoorspel op
de radio. Toen mijn zus Tiny trouwde, hebben we de
bus versierd en met alle familieleden en vrienden gingen
we naar de bruiloft in Amsterdam. Toen ik zestien
was, verhuisden we naar Haarlem. Er waren in
ons gezin geen zoons die in het bedrijf van Kuip wilden
werken en moe wilde graag weg. Het was eigenlijk
haar initiatief."
16 Jaarboek 2004
Weg uit Wognum
Mevr. Kuip: „Piet kreeg nooit salaris, nooit een vast
weekgeld. Ieder pakte uit de kas wat ie nodig had.
Wij hadden het geld van de pomp. Dat wilde ik niet
meer, ik wilde vast loon hebben.
Via onze vroegere chauffeur Jan de Jong, die in Velzen
woonde, lazen we een advertentie in de krant. Daarin
vroegen ze een plaatwerker in een carrosseriebedrijf in
Haarlem. Piet solliciteerde en hij werd direct aangenomen.
Hij ging bij Jan in de kost, alleen in het weekend
kwam hij naar Wognum. In 1963 zijn we verhuisd, we
gingen boven de carrosseriefabriek wonen. Later zijn
we nog twee keer verhuisd, 't Was destijds wel een
overgang van Wognum naar de stad. Ik weet nog dat ik

Jaarboek 2004 17
Cathrien Kuip werd geboren in de strenge winter van
1929 (19-01-1929). „Mij is altijd het volgende verteld:
toen jij gedoopt moest worden, ging ome Piet
Kuip er 's nachts wel drie keer uit om de auto te laten
lopen. Anders zou die de volgende morgen niet starten
vanwege de ijzige kou." Cathrien groeide op in
het huis dat destijds links naast de werkplaats stond.
In de oorlog verhuisde het gezin naar het huis van
opoe Kuip, rechts naast de garage (waar anno 2003
Nico Kuip woont). Grootmoeder Kuip ging naar een
bejaardenhuis in Blokker.
„Mijn vader was wagenmaker en carrosseriebouwer.
Als kind kwam ik vaak bij hem in de werkplaats.
Krullen opruimen, spijkers opzoeken. Daar werkten
ook Toon Kloet, Cor Bravenboer en Jan Meester.
Ome Piet was plaatwerker en monteur, die deed
eigenlijk alles. Vader maakte wagenwielen, maar ook
bijvoorbeeld wagens en kruiwagens. Ik weet dat hij
een cirkelzaag had, een schaafmachine en een deutendraaier
(deut=naaf). De verbouw van de Cadillac
tot lijkwagen eindjaren dertig heb ik bewust meege-
Jeugdherinneringen
Cathrien Bijman is een dochter van Tijmen Kuip en
Clasina Bakker. Zij heeft vijf zussen (Lies, Gré, Tine,
Clasien, Ria) en een broer (Carel). Lies, Gré en Carel
zijn overleden. In 1960 trouwde Cathrien met Gerrit
Bijman uit de Noordermeer.
Het verhaal van Cathrien Bijman-Kuip
en Gerrit Bijman
in het begin niet goed durfde over te steken. De kinderen
waren al lang aan de andere kant van de weg en ik
stond maar te wachten." „Piet kende veel liedjes en hij
had van die mooie uitspraken. Hij zei bijvoorbeeld:
'drie maal de lengte van de haan is de hoogte van het
kippenhok, de schuine kanten niet meegerekend'. Ook
zei hij steevast na het eten: ik heb weer vorstelijk gegeten,
Vroon! Ja, we hebben een goed huwelijk gehad en
ik mis 'm nog altijd."
Het gezin van Tijmen Kuip en Clasina Kuip-Bakker. Tijmen Kuip was in 1930 mede-oprichter van de RK
Bond voor Groote Gezinnen. Hij bleef bestuurslid tot zijn overlijden.V.l.n.r. boven: Lies, Tijmen Kuip, Clasina
Kuip-Bakker en Gré. Onder: Tine, Clasien, Karei, Ria en Cathrien.

Een foto uit 1940. Een veewagen staat voor de wagenmakerij en de garage.
V.l.n.r. Tijmen Kuip, achterneef Tim Kuip en Toon Kloet. In de auto zit Ali Zwaan.
maakt. Ik zie nog zo de tekening op de werkbank liggen.
Vader maakte het houten frame en ome Piet het
plaatwerk. De wielen hadden zilverkleurige randen.
Er was een bank aan de voorkant, zwarte gordijntjes
en houten kruisen die zilver geschilderd waren."
Cathrien en de Cadillac zijn beiden van hetzelfde
bouwjaar: 1929. Voordat het ombouwen begon,
maakte vader Tijmen Kuip met zijn kinderen een
tochtje naar Bergen aan Zee. Het werd een onvergetelijke
rit. „De Cadillac was toen een open wagen.
Vader wou er eerst wel eens mee uit zwieren. Dus
reden we op een dag naar de kust. De meeste indruk
maakte de koffer die achterop stond. Daarin zat allemaal
eten en drinken voor ons."
Ook weet mevrouw Bijman-Kuip nog heel goed dat
18 Jaarboek 2004
haar vader een splinter in zijn oog kreeg. „Hij werd
naar het ziekenhuis in Alkmaar gebracht en ze vreesden
daar voor zijn gezichtsvermogen.Van mijn zusjes
en mij werd toen snel een foto gemaakt, zodat vader
ons nog kon zien. Hij werd geopereerd, de operatie
slaagde gelukkig, hij kon daarna weer normaal kijken."
„Toen ik groter was, moest ik, samen met mijn
zus Tine, altijd de bussen opknappen. Kort na de oorlog
was dat. De ramen waren meestal smerig, alles
moest goed schoongemaakt worden. Ik zei toen: ik ga
later nooit in een autobedrijf, ik wil nooit meer
wagens opknappen! Maar ja, ik trouwde met Gerrit
en we hebben tientallen jaren een garage gehad."
In de jaren na de oorlog kwam Gerrit Bijman bij de
firma Kuip werken als monteur/chauffeur. Cathrien:
„Hij reed 's morgens vroeg de bus met werkvolk naar

Jaarboek 2004 19
In 1952/53 begon Gerrit Bijman voor zichzelf. Eerst
gewoon bij huis aan de Koggeweg met autohandel en
reparaties. In 1956/57 kwam daar de rijschool bij. In
1962 kochten Gerrit en Cathrien huis en erf van Piet
Beemsterboer aan de Kerkstraat, waar in 1978 een
nieuw pand werd gezet. Voor beiden dus: een leven
met, in en tussen auto's.
link." Ook in de legendarische lijkwagen heeft Bijman
vaak gereden. „Ik heb onder meer Cathriens
grootmoeder Elisabeth Bot (de weduwe van Carolus
Kuip) weggebracht. Mijn schoonmoeder was erg
ziek en wilde nog graag een keer naar Lourdes. We
hebben toen van de Cadillac een ziekenwagen
gemaakt met witte gordijntjes en zo werd ze naar
Schiphol vervoerd. Dat was in september 1950, ze is
in november overleden. Aanvankelijk werd de lijkauto
voor meerdere dorpen gebruikt, later stond hij veel
te vaak stil. Tijdens zijn laatste rit, met Blom van de
Oosteinderweg, kwam hij niet verder dan het viaduct.
Ik reed er in een volgwagen achteraan. De rest van de
tocht tot de kerk werd de Cadillac opgeduwd. Ze zeiden
toen: „Die Piet Blom. Nooit heeft-ie een auto
kunnen betalen en nu rijdt hij er een keer in, scheidt
dat ding eruit!"
Gerrit Bijman (1928) werkte eerst bij Pietje Vlaar, die
op de Oude Hoornseweg in de garage van Jonker zat.
„Op een dag moest ik naar garage Kuip toe, een
motorcarrier wegbrengen. Ik raakte aan de praat met
ome Piet. Die vertelde dat Kootje Manshande weg
zou gaan. Er kwam dus een monteursplek vrij. „Voel
jij er wat voor?" vroeg hij. Het stond me wel aan, de
firma Kuip was immers een naam! Vlak na de oorlog
begon ik er. Fietsen repareren, een enkele motorfiets
of een auto. Later werden dat er meer. Ik heb wat een
keren op een matje onder een auto gelegen. Zo op de
harde grond. Nee, van Arbowetten had toen nog niemand
gehoord!" Vanwege het gebrek aan chauffeurs
ging Gerrit Bijman al snel rijden, ook toen hij nog geen
rijbewijs had. „Eigenlijk heb ik rijden geleerd van Cor
Schuit. Die had vlak na de oorlog een Fordje. Later
moest ik afrijden, dat gebeurde vanuit de Keizerskroon
in Hoorn. Bij Kuip was geen luxe wagen beschikbaar
dus ik reed er in een bus naartoe. „Hier ga ik niet mee
proefrijden", zei de examinator. „Die is veel te groot.
Kom later maar terug met een gewone auto." Je haalde
toentertijd alles in één keer: auto-, motor- en vrachtwagenrijbewijs.
Ik huurde voor een gulden een motor bij
Jo Roos op het Breed en daar reed ik mee af."
Gerrit heeft veel ritjes gemaakt met de bussen van
Kuip. „Met werkvolk, maar ook dagjes uit naar het
Panorama Mesdag en naar het oude Schiphol. Of naar
Amsterdam achter een paar Magneetbussen aan. Kuip
had dan een bus verhuurd aan die organisatie. Gezweten
daar, want ik wist er heg noch steg! Die ritjes 's
morgens naar Den Helder, dan was het zo stil, je
kwam maar vier auto's tegen. Ik ging om vijf uur
weg, om acht uur was ik terug, dan werken in de
garage en om vier uur weer heen. Om zes uur, half
zeven terug en vaak ook 's avonds nog werken. De
andere buschauffeurs waren Jan de Jong en Piet Mei­
Op een matje onder de auto's
Den Helder of de Wieringermeer. Daarna kwam hij
bij ons in de keuken een koppie te doen. Ik kwam dan
beneden en zag hem zitten. Hij ging eerst met mijn
zus Clasien uit. „Je spoort niet, datje met hèm uitgaat!"
zei ik tegen haar. Op een dag was mijn fiets
stuk. Je moest thuis bidden en smeken om hem gerepareerd
te krijgen. Op slot wou Gerrit het wel doen,
maar alleen als hij een avondje met me uit mocht!"
Ze stemde toe, de verkering raakte aan en in 1960
trouwden Gerrit en Cathrien.