Sanastal NL - Genugten Agri B.V.

SanaStal
Integraal duurzame varkenSStal

De Sanastal:
HEt woorD ‘Sana’ BEtEkEnt in HEt latijn ‘gEzonD’
De Sanastal is een varkensstalconcept waarbij op innovatieve wijze nieuwe technieken in een
gestandaardiseerde vleesvarkensstal gecombineerd worden. Er worden nieuwe en verbeterde
technieken toegepast op het gebied van mestafvoer, stalvloeren, ventilatie, stalinrichting, luchtreiniging
en –circulatie, en actieve en passieve energie (terug)winning. Bij de toepassing van deze nieuwe systemen
staan de leefomstandigheden en een maximale gezondheid voor de dieren en de verzorgers in de stal
centraal. Bij het ontwerp van de stal is verder sterk rekening gehouden met het milieu en de omgeving
van de stal. Het woord “Sana” betekent in het latijn “gezond”. De voordelen van een Sanastal komen nog
beter tot hun recht als in de stal SPF dieren worden gehouden.
Met de Sanastal wordt er naar gestreefd de volgende doelen te bereiken:
• Een maximale gezondheid voor de dieren;
• geen antibiotica gebruik en minimale
dierenartskosten;
• Een aantrekkelijke werkomgeving;
• Maximale maatschappelijke acceptatie;
• zoveel mogelijk energie neutrale productie;
• Maximale technische resultaten;
• Een absoluut minimale emissie;
• Een breed toepasbaar gestandariseerd concept;
• Een concurrerend investeringsniveau met lage
gebruikskosten;
• Een hogere opbrengstprijs voor de varkens;
Pagina 2
aFB. 1

innoVatiES oP BaSiS Van BEStaanDE En niEuwE tECHniEkEn
De 10 belangrijkste innovaties:
1. Mest wordt direct afgevoerd voor beperking van emissies;
2. Putafzuiging voor een gezonder stalklimaat;
3. gescheide ruimten voor eten, liggen, mesten en spelen;
4. grote groepen met gemakkelijk afscheidbare ruimten;
5. Plateaus voor meer leefruimte tot 0,9 m² / varken;
6. Veel speel en afleidingsmateriaal voor de varkens;
7. Constante ventilatie met luchtconditionering, uv-behandeling en recirculatiesysteem;
8. Bouw in twee verdiepingen voor minder grondgebruik en meer efficiëntie;
9. De stal voldoet aan de eisen voor een ster volgens de ‘beter leven’ criteria;
10. architectonisch ontwerp met een goede landschappelijke inpassing.
Pagina 3
aFB. 2

1. MESt worDt DirECt aFgEVoErD Voor BEPErking Van EMiSSiES
Putten met schuine wanden van folie
in de putten bevinden zich schuine wanden van EPDM folie zodat de mest direct afgevoerd wordt. Door
de folie vanaf het mestafvoer t-stuk naar 4 zijden strak te spannen ontstaat een soort trechter waardoor
de mest altijd direct afgevoerd wordt. EPDM komt uit de dakbedekkingsindustrie en is vergelijkbaar met
het rubber van een fietsband. Het materiaal is glad, super sterk, zeer flexibel en er hecht niets aan. ook
heeft het een bijna onbeperkte levensduur (>25 jaar). Doordat het membraam beweegt zal de mest niet
aankoeken waardoor het riool niet verstopt.
Het materiaal is bekend, de toepassing is
nieuw. Doordat de mest direct afgevoerd
wordt, ontstaat er in de stal veel minder
stank en ammoniak. Hierdoor kan de
luchtwasser kleiner gedimensioneerd
worden en wordt bespaard op
energiekosten.
Pagina 4
aFB. 3

2. PutaFzuiging Voor EEn gEzonDEr StalkliMaat
De lucht wordt direct vanuit de put afgezogen, waardoor de warme lucht naar beneden gezogen wordt. Dit
verbeterd het klimaat voor de dieren en verminderd de verwarmingskosten. Door via de put af te zuigen
wordt het ammoniak- stank- en stof-niveau in de afdeling sterk verminderd wat de werkomstandigheden
voor de verzorgers ten goede komt.
Door putafzuiging wordt bij warme
perioden de benutting van de verse
lucht verhoogd, omdat deze naar
de rooster gezogen wordt. Hierdoor
krijgen de varkens meer zuurstof en
kan volstaan worden met minder
ventilatie.
Pagina 5
aFB. 4

3. gESCHEiDEn ruiMtEn Voor EtEn, liggEn, MEStEn En SPElEn
De vloeren van de afdelingen zijn in verschillende functiegebieden verdeeld.
A Betonroosters met 18 mm sleuven naast
gangpad
Dit deel voorin de afdeling wordt hoofdzakelijk
gebruikt tijdens het voeren en het vormt een
uitloopdeel van het liggedeelte in het midden van
het hok. Beperkt mesten is hier mogelijk.
B Liggedeelte met roosters, 5% open met
vloer conditionering
Dit vormt een deel van het liggedeelte in het
midden van het hok waarbij slangen in de roosters
geïntegreerd zijn. Met deze slangen wordt de vloer
zowel verwarmd als gekoeld. tussen de slangen
zijn de roosters van 10 mm smalle sleufjes voorzien
zodat hokbevuiling sterk beperkt wordt.
C Liggedeelte met dichte betonvloer
Deze vloer, waaronder tevens de lucht afgevoerd
wordt, is voorzien van slangen voor vloer
verwarming en –koeling.
D Mestgedeelte met gietstalen roosters
achter in het hok worden gietstalen roosters gelegd
met een maximale levensduur en mestdoorlaat.
Doordat dit gedeelte zich onder het plateau
bevindt is het daar donkerder zodat de varkens
daar bij voorkeur zullen mesten.
E Speelgedeelte op plateaus (afb. 6-8)
achter tegen de afdelingswanden worden
plateau’s gemonteerd die dienen als lig- en
ontspanningsruimte.
Pagina 6
aFB. 5

4. grotE groEPEn MEt gEMakkElijk aFSCHEiDBarE ruiMtEn
De varkens worden in twee grote groepen gehouden, links en rechts van de controlegang. Er kan gekozen
worden voor een stal met droog- of brijvoedersysteem. afhankelijk van het systeem staan er aan elke kant
vier troggen of drie voerbakken waar de varkens aan beide zijde kunnen vreten.
De mestgang loopt achter in het hok langs de afdelingswand onder het plateau. Het is mogelijk om tijdens
het voeren de hekken bij de mestgang (eventueel automatisch) te sluiten waardoor de varkens in 4 of 5
afgesloten ruimten opgesloten kunnen worden. hierdoor kunnen de varkens gemakkelijk behandeld en
eventueel geselecteerd en geladen worden. Het is mogelijk om per kant een afzonderingshok te maken
voor dieren die zich minder goed in de groep kunnen aanpassen.
Door te kiezen voor groepen met meer dan 40 dieren kan eenvoudiger aan strengere welzijnseisen voldaan
worden. als gekozen wordt om deel te nemen aan het ‘beter leven’ concept kunnen de varkens gehouden
worden op 0,9 m² in plaats van 1 m² per plaats.
Pagina 7
aFB. 6

5. PlatEauS Voor MEEr lEEFruiMtE tot 0,9 M² / VarkEn
in elke afdeling zijn tegen de afdelingswanden plateaus in de stal geïntegreerd. Doordat deze plateaus
direct in het ontwerp van de stal opgenomen zijn, wordt een gunstige stabiele constructie verkregen. De
plateaus zijn op voldoende hoogte gemonteerd waardoor deze nauwelijks een belemmering vormen bij
het verzorgen en laden van de varkens. De plateaus zijn opgebouwd uit dichte betonplaten waarbij langs
de afdelingswand gietstalen roosters gelegd worden voor een optimale ventilatie van de ruimte onder
de plateaus.
De afdelingen hebben voldoende hoogte zodat onder en boven de plateaus ca. 150 cm ruimte is. Hierdoor
kan in een gebukte houding gemakkelijk onder en op de plateau’s gelopen worden.
Door de toepassing van plateaus wordt het staloppervlak op een kostengunstige manier vergroot. Een
plateau heeft verder een positieve invloed op de vitaliteit van de varkens. De balustrade bestaat uit
verzinkte buizen zodat de verzorgers altijd direct zicht op de varkens hebben.
Pagina 8
aFB. 7

6. VEEl SPEEl En aFlEiDingSMatEriaal Voor DE VarkEnS
om voor de Vamil regeling of het ‘beter leven’ concept in aanmerking te komen, worden er hogere
eisen gesteld aan de toegepaste afleiding- en speelmaterialen. Het plateau is uitermate geschikt voor de
montage van afleidingsmateriaal.
In de Sanastal kunnen de volgende afleiding- en speelmaterialen geïntegreerd worden:
• Drinknippels met rVS buizen aan kettingen;
• Vervormbare kunststof buisjes aan de balustrade;
• Borstels;
• gietstalen ballen in een wroet bak met eenvoudige (ruw)voer dosering;
• Schuurpalen;
• als optie: snoetsproeiers en windklepjes.
Doordat de varkens via een loopbrug naar het plateau klimmen en daar een grote onbelemmerde
ruimte ter beschikking hebben, is er veel uitdaging voor de dieren wat het welzijn bevorderd.
Pagina 9
aFB. 8

7. ConStante ventIlatIe met luCHtCondItIonerIng
Door de luchtbehandelingsinstallatie wordt de verse binnenkomende lucht geconditioneerd en eventueel
ontsmet en wordt de gebruikte lucht gereinigd. Met dit systeem wordt geventileerd met een constante
luchtstroom van 25 - 40 m³/uur per varken, afhankelijk van het gewicht. De uitstroom van gereinigde
ventilatielucht kan beperkt worden tot ca. 7 m³/uur per vleesvarkensplaats.
Duurzame klimaatbeheersing met een WKO systeem
Met een wko syssteem (warmte-koude opslag), wordt de stallucht op een efficiënte manier
geconditioneerd. Een wko systeem bestaat uit twee onderdelen:
1. Bronsysteem met pompen,
2. warmtewisselunits.
Het bronsysteem bestaat uit twee bronnen die op voldoende afstand (min 100 m) van elkaar geplaatst
worden. De gewenste capaciteit van de bronnen wordt berekend op basis van de gewenste koel- en
verwarmingscapaciteit van de stal. Er is een warme en een koude bron. uit de koude bron (ca. 9°C) wordt
in de zomer het koude water gepompt wat voor de koeling van de lucht gebruikt wordt. Het opgewarmde
water wordt vervolgens in de warme bron teruggepompt. in de winter wordt het water uit deze warme
bron (ca. 12°C) gepompt om de lucht op te warmen. Het afgekoelde water wordt in de koude bron
teruggepompt voor gebruik in de zomer.
Pagina 10
aFB. 9

Het water wordt door de warmtewisselunit’s gepompt die voor de ingaande lucht geplaatst worden. Deze
warmtewisselunit’s zijn hetzelfde uitgevoerd als een auto radiator. Met deze units wordt op een zeer
efficiënte manier de warmte van het water overgedragen naar de lucht. Doordat alle ingaande lucht door
deze warmtewisselunit’s stroomt, wordt de lucht in de zomer sterk afgekoeld en in de winter voldoende
opgewarmd. Door de toepassing van dit systeem is geen verwarming nodig en wordt de lucht in de zomer
voldoende afgekoeld zodat de maximum ventilatie beperkt kan blijven tot ca. 40 m³/uur. Hierdoor kan de
capaciteit van de luchtwasser en het gehele ventilatiesysteem gehalveerd worden. Verder wordt er veel
vocht aan de lucht onttrokken wat zeer gunstig is voor het klimaat bij de dieren.
Het wko systeem werkt zeer energie efficiënt. Met een bronpomp van 8 kw kan 800 kw warmte uit de
lucht gehaald worden. De elektriciteitskosten hiervoor zijn ongeveer €1,- per uur, wat weer terugverdiend
wordt door de gehalveerde ventilatie.
Pagina 11
aFB. 10

Luchtrecirculatie
7.1 oPtiMalE VEntilatiE MEt gEïntEgrEErDE BiologiSCHE luCHtwaSSEr
Vanuit de centrale afzuigkanalen wordt de ventilatielucht naar de boven in het dak opgestelde biologische
luchtwassers gevoerd. na reiniging, wordt de lucht door een uV behandelingsinstallatie gevoerd waar
de lucht ontsmet wordt. 91% van de bacteriën worden hierbij gedood. Vervolgens stroomt de lucht door
het luchtconditioneringssysteem waarin de lucht ontvochtigd en eventueel gekoeld wordt. na de uV
behandelingsinstallatie zit een klep waarmee een deel van de lucht naar buiten gestuurd kan worden.
Deze lucht is gereinigd en ontsmet en vormt dus geen enkele bedreiging meer voor de omgeving. in
de winter kan een deel van de gereinigde lucht terug in de stal gestuurd worden waardoor deze lucht
hergebruikt kan worden. Hierdoor wordt de gemiddelde luchttemperatuur verhoogd wat het stalklimaat
in de winter verbeterd. ook in de zomer kan luchtrecirculatie gunstig zijn. Er wordt gestreeft naar een
constante staltemperatuur van 18 - 22 °C. als een gedeelte van de stallucht van bijvoorbeeld 22 - 24 °C
gerecirculeerd wordt, is er bij een buitentemperatuur van boven de 30 °C minder koeling nodig, wat
gunstig is voor het stroomverbruik.
Pagina 12

En luCHtConDitionEring MEt uV BEHanDEling
Luchtaanvoer via kanalen en inlaatventielen
Pagina 13
aFB. 11
De geconditioneerde lucht verdeeld zich boven in de stal boven het plafond. Vanuit deze ruimte
wordt de lucht via kanalen langs de buitenwand van de stal naar beneden gevoerd. in deze kanalen
zijn wandventielen geplaatst waardoor de verse lucht gedoseerd in de afdelingen stroomt. De
luchttoevoerkanalen aan de buitenzijde van de stal worden op een innovatieve wijze gevormd door de
plaatsing van de buitenwand op een afstand van ca. 40 cm van de binnenwand. De binnenwand wordt
uitgevoerd met kunststof profielen welke aan de buitenkant met Pu spuitisolatie geïsoleerd worden. De
buitenwand wordt uitgevoerd met geïsoleerde sandwichpanelen.

aFB. 13
7.2 BiologiSCHE luCHtwaSSErS Voor EEn MiliEuVriEnDElijkE
De lucht wordt uit de stal afgevoerd via kanalen onder de dichte vloer in de afdelingen en gaat
vervolgens naar de put onder de centrale gang beneden en naar de tussenruimte onder de centrale
gang bij de bovenverdieping. Vanuit de centrale gangen gaat de lucht naar het midden van de stal waar
in de tussenruimte een centraal verticaal kanaal geplaatst is waar bovenin de ventilatoren gemonteerd
worden. De ventilatoren drukken de lucht door de luchtwassers.
De lucht wordt gereinigd in de biologische luchtwasser. De luchtwasser is opgebouwd uit 3 samengestelde
unit’s die een gezamenlijke ventilatiecapaciteit hebben van ca. 150.000 m3/uur.
Pagina 14

En PErFECtE rEiniging Van DE luCHt
De luchtwassers zijn voorzien van verschillende kunststof pakketten die opgebouwd zijn uit dunne lamellen
met een zeer groot oppervlak die constant vochtig gehouden worden.
De lucht wordt gereinigd in 4 secties. in de eerste sectie wordt het stof verwijderd. De tweede sectie is de
biologische sectie. De lucht wordt daarbij door de kunststof pakketten gevoerd en vormt het voedsel voor
de bacteriën die op de kunststof lamellen groeien en de lucht zuiveren. De derde sectie verwijderd de geur
en de laatste sectie wordt gevormd door een druppelvanger. Met dit systeem kan 70 % van het stof, 85 %
van de ammoniak en 70 % van de geur uit de lucht gehaald worden. Het is een duurzaam systeem omdat
er geen chemicaliën nodig zijn voor het reinigen van de lucht.
Pagina 15
aFB. 12

8. Bouw in twEE VErDiEPingEn Voor MinDEr gronDgEBruik
Bij de Sanastal is ervoor gekozen deze in twee verdiepingen te bouwen. Hierdoor worden de extra
investeringskosten vanwege de geavanceerde uitvoering van de stal per dierplaats tot een minimum
beperkt. Verder wordt met twee verdiepingen de efficiëntie van de bedrijfsvoering vergroot. Een stal
met twee verdiepingen vormt een compacter geheel waardoor de stal beter in een landschappelijke
omgeving in te passen is. uiteraard legt de Sanastal ook minder beslag op de kostbare grond binnen het
bouwblok waardoor een grotere schaalgrootte mogelijk is.
Door de hoogte van de stal kunnen de voersilo’s in het gebouw geïntegreerd worden. in de centrale tussenruimte
is verder plaats voor alle technische installaties, het centrale luchtkanaal, bureau- en omkleedruimten
en natuurlijk de laadplaats voor de dieren die voldoende groot is om de dieren voor het laden te
kunnen selecteren en in groepen te verdelen zodat ze snel geladen kunnen worden. De hiervoor centraal
opgestelde vrachtauto kan zonder verplaatst te worden de dieren laden en lossen van zowel van de beneden-
als van de bovenverdieping.
Pagina 16
aFB. 14

9. DE Stal VolDoEt aan DE EiSEn VolgEnS DE ’BEtEr lEVEn’ CritEria
Door de dierenbescherming wordt er naar gestreefd de leefomgeving van zoveel mogelijk dieren te verbeteren.
De vereniging heeft daartoe het “beter leven” concept ontwikkeld voor bijna alle landbouwhuisdieren.
Binnen dit concept worden er strengere eisen gesteld op het gebied van de huisvesting van de dieren.
Een belangrijk criteria naast de beschikbaarheid van veel afleidingsmateriaal is de oppervlakte per dier. Bij
groepen groter dan 40 dieren mag de oppervlakte per dier verlaagd worden van 1,0 naar 0,9 m² per dier.
Vollop licht in de stal
De stal is uitgevoerd met grote ramen, tot een oppervlakte van 5,5 % van het vloeroppervlak. Daarmee
komt er bijna twee keer zoveel licht in de stal als momenteel volgens de stengste eisen noodzakelijk is.
Door het vele licht, wordt op verlichtingskosten gespaard en kan de verzorger de dieren beter controleren.
ook voor de varkens wordt het leefklimaat door meer licht sterk verbeterd.
Door de combinatie van alle toegepaste systemen in het Sanastal concept voldoet de stal aan alle criteria
van het keten keurmerk voor 1 ster.
Pagina 17
aFB. 15

10. arCHitECtoniSCHontwErP MEt EEn goEDE lanDSCHaPPElijkE
Door de noodzakelijke schaalvergroting in de varkenshouderijsector worden de gebouwen en bedrijven
steeds groter. Doordat de meeste stallen op dezelfde manier gebouwd worden ontstaat er een eentonig
geheel in het landschap wat tot kritiek geleid heeft vanuit de maatschappij. Het uiterlijk van de Sanastal
is ontwikkeld door een deskundig architectenbureau. Door dit bureau zijn diverse architectonische
elementen aan het ontwerp toegevoegd zoals een ronde afwerking zonder dakgoten, twee verschillende
hellingshoeken van het dak en een verspringende gevelvlakken. al deze aanpassingen zorgen voor een
mooi uiterlijk met een perfecte landelijke inpassing. Door te kiezen voor een stalontwerp wat beter in het
landschap past, zijn extra punten te behalen op de maatlat duurzame veehouderij.
Pagina 18
aFB. 16

inPaSSing En gESCHEiDEn inkoMEnDE En uitgaanDE StroMEn
Het terrein van de Sanastal is ingericht met een “schone” en “vuile” weg. Via de “schone” weg wordt het voer
aangevoerd en komt het personeel binnen. Via de “vuile” weg worden de varkens en de mest afgevoerd. in
afbeelding 17 is te zien dat ook de in- en uitgaande luchtstromen op dezelfde manier plaatsvinden.
Pagina 19
aFB. 17

DE SanaStal: EEn PErFECtE intEgratiE Van allE SyStEMEn
in het concept zijn alle belangrijke systemen geïntegreerd waardoor deze een optimaal samenhangend
geheel vormen. De geoptimaliseerde vloeruitvoering is aangepast op het natuurlijk gedrag van de varkens
en meest optimale afvoer van mest en gebruikte lucht.
Bij de stalinrichting kan zonder dat het gebouw voor de rest aangepast hoeft te worden, gekozen worden
voor huisvesting met een brijvoer of droogvoerinstallatie.
De Voerinstallatie staat in het midden op de tweede verdieping waardoor de leidinglengten zo kort mogelijk
blijven. Het ventilatiesysteem is geheel in het gebouw geïntegreerd waardoor de investeringskosten
beperkt worden.
Pagina 20

Pagina 21
aFB. 18
De mestafvoer is in het gebouw geïntegreerd en de mest wordt dagelijks vanuit de stal afgevoerd naar een
centrale mestopslag of een biogasinstallatie. als gekozen wordt voor een biogasinstallatie, heeft men de
beschikking over verse mest wat zorgt voor een betere gasopbrengst.
De ruimte boven in de stal wordt optimaal benut voor de geïntegreerde luchtbehandelingeenheid en de
verdeling van de verse stallucht.

Door EEn MoDulairE oPBouw HEEFt MEn EEn VrijE kEuzE Bij DE
De Sanastal is een conceptstal en geeft de mogelijkheden aan voor de bouw van een vleesvarkensstal
voor een duurzame varkenshouderij in de toekomst. Doordat de stal modulair is opgebouwd, kunnen
verschillende onderdelen wel of juist niet opgenomen worden in het ontwerp van de eigen stal. Heeft
men minder vertrouwen in het revolutionaire afvoersysteem van de mest, dan kan de stal ook uitgevoerd
worden met traditionele putten. Daarvoor hoeft het ontwerp maar beperkt worden aangepast.
omdat bij dit ontwerp ook al uitgegaan is van putten met een diepte van 75 cm. Bij het uitgekiende
luchtbehandelingsystemen kan afgezien worden van de uV behandeling.
Pagina 22

toEgEPaStE SyStEMEn
Daardoor kunnen de investerings- en gebruikskosten lager worden. De lucht kan dan echter niet meer
gerecirculeerd worden. ook kan afgezien worden van de plateaus. De dieren kunnen dan gemakkelijker
uit het hok gehaald worden, maar de investeringskosten per plaats worden sterk verhoogd. Staat het
ontwerp van de eigen stal al vast en kan dit nauwelijks meer aangepast worden, dan kan altijd nog voor het
efficiënte wko-systeem gekozen worden omdat dit systeem eenvoudig in elke stal ingebouwd kan worden
en daarmee volop geprofiteerd kan worden van de vele voordelen van een wko-systeem.
Pagina 23
aFB. 19

DE BallEnBak StiMulEErt HEt natuurlijk wroEtgEDrag
Meer ruimte en uitdagingen voor de varkens zal zich altijd terugbetalen in een betere groei, lager voerverbruik
en een hogere gezondheid van de varkens. Een van de meest innovatieve onderdelen van dit concept is de
ballenbak.
Bij de Sanastal is bewust gekozen voor een modern varkenshouderijsysteem zonder gebruik te maken van
stro. Stro heeft voor varkens een aantal grote nadelen.
Stro in stallen bevat grote hoeveelheden mycotoxinen, bacteriën en andere ziektekiemen die snel naar alle
varkens overgebracht worden. ook veroorzaakt stro veel stof wat nadelig is voor de luchtwegen van de
dieren en zijn verzorgers. Het toedienen van stro in een stal is zeer arbeidsintensief. ook is het verwijderen
van mest met stro uit een stal nog steeds moeilijk goed te automatiseren. Mest met stro kan bij het
uitbrengen over het land niet geinjecteerd worden, waardoor veel ammoniak en geur in de omgeving komt.
De toepassing van stro bij zwaardere varkens heeft verder nog als nadeel dat een strobed vaak erg warm
is waardoor deze dieren hun warmte slechter kwijt kunnen. Daardoor neemt de voeropname en daarmee
de groei af.
Pagina 24

Een voordeel van stro is dat varkens daarin kunnen wroeten. om de varkens deze mogelijkheid toch te
geven zonder stro toe te passen, is een duurzaam systeem ontwikkeld waarbij de varkens tussen stalen
ballen kunnen wroeten. De ballen zijn van gietstaal en hebben een onbeperkte levensduur. De ballen zitten
met kettingen bevestigd aan de vloer van de rVS bak waarin de ballen liggen.
Boven de bak hangt een voerdosator die automatisch gevuld wordt en waaruit regelmatig voer met een hoog
ruwe celstof gehalte tussen de ballen valt. De varkens zullen dit voer willen opeten, maar zullen daarvoor
tussen de ballen moeten wroeten. Dit geeft de varkens veel afleiding.
Voor nog meer afleiding, hangen boven het plateau dubbele drinknippels. Deze nippels hangen aan kettingen
waardoor het voor de varkens een grote uitdaging is om de nippel juist in hun bek te nemen zodat ze eruit
kunnen drinken. Voor de normale wateropname zijn er ook drinknippels onder het plateau gemonteerd,
vlak bij de voerbakken.
Pagina 25
aFB. 20

teCHnISCHe gegevenS van de SanaStal
Algemene gegevens
Lengte 43,5 meter
Breedte 35,3 meter
Hoogte 11,4 meter (bij een diepte van 3,4 meter)
Oppervlakte stal 1535,55 m²
Totaal vloeroppervlak 3071 m²
Aantal verdiepingen 2
Afdelingen / verdieping 8
Aantal afdelingen 16
Lengte afdeling 16,2 meter
Breedte afdeling 9,9 meter
Oppervlakte/ afdeling 160,4 m²
Glasoppervlak/afdeling 5,5%
Aantal interne voersilo’s 2
Aantal tanks bij brijvoer 2
Vloeruitvoering Betonroosters met 18 mm sleuven
Gegevens luchtwassers / unit
Totale capaciteit luchtwasser
Aanstroomoppervlak
Uitstroomoppervlak
Vloeroppervlak
Afmeting
Gewicht luchtwasser in bedrijf
Drukval over de gehele wasser
Reductie
Betonroosterplaten met 10 mm sleuven met slangen
Dichte betonvloer met slangen
Gietstalen roosters
Plateau met dichte betonplaten
50 000
8
8
12
4000x3000x3000
8
50
85% NH3
m³/uur
m² horizontale inlaat
m² horizontale uitlaat
m²
mm (lxbxh)
ton
Pa (schone wasser)
70% Geur, 70% stof
Pagina 26

NL + 1*
Basis: Varkens gehouden volgens het ‘beter leven’ concept in groepen > 40 dieren, 0,9 m² / plaats.
Brijvoer (rvs troggen) Droogvoer (speedfeeder)
Aantal varkens/hok 100 108
Totale hoeveelheid varkens 100 x 32 = 3200 108 x 32 = 3456
Hok verdeling bij voederen 13 | 25 | 25 | 25 | 12 18 | 36 | 36 | 18
Hok verdeling bij afzondering 8 | 92 12 | 96
Totaal lig/loop oppervlak Per hok 92 m² 98 m²
Per stal 2944 m² 3136 m²
Totaal dicht rooster (min. 40%) 58 m² = 63% 64 m² = 65%
Dichte verwarmde / gekoelde vloer 72% 68%
Max ventilatie / varken 42m³ / plaats / uur 39m³ / plaats / uur
Max ventilatie / stal 133800 m³/uur 133800 m³/uur
Aantal biologische luchtwassers 3x 50 000 m³/uur 3x 50 000 m³/uur
Max koel capaciteit 725 kW 725 kW
Koel capaciteit / varken 227 Watt 210 Watt
Max koeling bij buiten temp. + 30 ° C 7 – 9 ° C 7 – 9 ° C
Maximale opwarming bij buitentemp.
-10 ° C
10 - 15 ° C 10 - 15 ° C
Max verwarmingscapaciteit 260 kW 260 kW
Pagina 27

teCHnISCHe gegevenS van de SanaStal
NL
Basis: Nederlandse wetgeving, 0,8 m² / plaats.
Brijvoer (rvs troggen) Droogvoer (speedfeeder)
Aantal varkens/hok 110 120
Totale hoeveelheid varkens 110 x 32 = 3520 120 x 32 = 3840
Hok verdeling bij voederen 14 | 28 | 28 | 28 | 12 21 | 40 | 40 | 21
Hok verdeling bij afzondering 10 | 100 15 | 105
Totaal lig/loop oppervlak Per hok 92 m² 98 m²
Per stal 2944 m² 3136 m²
Totaal dicht rooster (min. 40%) 58 m² = 63% 64 m² = 65%
Dichte verwarmde / gekoelde vloer 72% 68%
Max ventilatie / varken 44m³ / plaats / uur 41m³ / plaats / uur
Max ventilatie / stal 156100 m³/uur 156100 m³/uur
Aantal biologische luchtwassers 3x 50 000 m³/uur 3x 50 000 m³/uur
Max koel capaciteit 800 kW 800 kW
Koel capaciteit / varken 250 Watt 208 Watt
Max koeling bij buiten temp. + 30 ° C 7 – 9 ° C 7 – 9 ° C
Maximale opwarming bij buitentemp. -
10 ° C
10 - 15 ° C 10 - 15 ° C
Max verwarmingscapaciteit 260 kW 260 kW
Pagina 28

Europa
Basis: Europese wetgeving, 0,75 m² / plaats.
Brijvoer (rvs troggen) Droogvoer (speedfeeder)
Aantal varkens/hok 126 130
Totale hoeveelheid varkens 126 x 32 = 4032 130 x 32 = 4160
Hok verdeling bij voederen 17 | 31 | 31 | 31 | 17 22 | 43 | 43 | 22
Hok verdeling bij afzondering 10 | 116 16 | 114
Totaal lig/loop oppervlak Per hok 92 m² 98 m²
Per stal
Totaal dicht rooster (min. 40%) 58 m² = 63% 64 m² = 65%
Dichte verwarmde / gekoelde vloer 72% 68%
Max ventilatie / varken 40m³ / plaats / uur 39m³ / plaats / uur
Max ventilatie / stal 160000 m³/uur 163900 m³/uur
Aantal biologische luchtwassers 3x 55 000 m³/uur 3x 55 000 m³/uur
Max koel capaciteit 800 kW 800 kW
Koel capaciteit / varken 198 Watt 192 Watt
Max koeling bij buiten temp. + 30 ° C 7 – 8 ° C 7 – 8 ° C
Maximale opwarming bij buitentemp.
-10 ° C
10 - 15 ° C 10 - 15 ° C
Max verwarmingscapaciteit 260 kW 260 kW
Pagina 29

nawoorD Door M.j.M. Van gEnugtEn
De Sanastal is een innovatief stalconcept wat ontwikkeld is voor de vleesvarkenshouderijsector in de
toekomst. Het concept streeft naar een maximale gezondheid voor de varkenshouder, zijn varkens en
zijn omgeving. om dit te bereiken zijn in dit concept 10 innovaties opgenomen op basis van bestaande
en nieuwe technieken. Hoewel al deze innovaties in één stalsysteem geïntegreerd zijn, bestaat toch de
mogelijkheid om bij investeringsplannen voor een nieuwe vleesvarkensstal slechts een deel van deze
innovaties toe te passen.
om een duidelijke afbakening van het concept te verkrijgen is bewust niet ingegaan op een eventuele
noodzakelijke mestverwerking. Het concept gaat uit van een directe verwijdering van de mest uit de
stal, onder andere via schuine wanden van folie in de putten, een van de 10 innovaties. ook is bewust
gekozen voor een vleesvarkensstal, omdat deze stallen veruit de meeste oppervlakte aan stallen
vertegenwoordigen binnen de gehele varkenshouderijsector. uiteraard zijn de verschillende innovaties
uit dit concept ook toepasbaar in de zeugenhouderijsector. Met name het systeem om de lucht te
conditioneren biedt ook voor de zeugenhouderij veel voordelen.
De stal heeft een flexibele indeling. afhankelijk van het gekozen systeem kunnen in deze stal 3200
varkens (brijvoer met een ster concept) of 4160 varkens gehouden worden (Europa-droogvoer). De
totale investeringskosten tussen beide systemen verschillen nauwelijks zodat de gebouwkosten per
afgeleverd varken bij de Europa uitvoering wel 30% lager zijn dan bij het duurste systeem in nederland
met brijvoer wat voldoet aan de eisen van de dierenbescherming.
Binnen dit concept is ook sterk rekening gehouden met de
maatschappelijke acceptatie. Mensen vinden gezonde voeding
het aller belangrijkst. Bij de Sanastal is het mogelijk om varkens
te houden zonder gebruik van antibiotica. Daarvoor dienen
wel SPF biggen opgelegd te worden. Door het geavanceerde
luchtbehandelingssysteem wordt de gemiddelde maximale
ventilatie beperkt tot 7 m3/uur per varken. Dit is ruim 5 tot 7
keer minder dan bij een traditionele stal. ook wordt de gebruikte
lucht maximaal gereinigd waardoor het bedrijf voor de omgeving
nauwelijks overlast veroorzaakt. Het architectonisch ontwerp
en de bouw in twee verdiepingen geeft de stal een mooi uiterlijk
met een goede landschappelijke inpasbaarheid.
Pagina 30

oP wEg naar EEn intEgraal DuurzaME VarkEnSHouDErij
genugten agri B.V. is gespecialiseerd in de bouw en inrichting van moderne varkenshouderijbedrijven.
wij ontwikkelen doorlopend nieuwe systemen om de bouw en inrichting van varkensstallen te
verbeteren. Deze systemen worden uitvoerig getest op de diverse eigen varkenshouderijbedrijven.
wij ondersteunen de toepassing van duurzame systemen in de varkenshouderijsector omdat wij ervan
overtuigd zijn dat deze sector over 50 jaar nog veel kansen biedt aan innoverende ondernemers.
Voor meer informatie over de Sanastal kunt u contact op nemen met:
Genugten Agri
jane addamsstraat 4
5491DE Sint oedenrode
Het Sanastal concept is tot stand gekomen door de samenwerking van verschillende bedrijven. Naast
Genugten Agri B.V. hebben de volgende bedrijven een belangrijke bijdrage geleverd aan de technische
realisatie van het concept:
WUR Livestock Research
dr.ir.aja aarnink
Postbus 135
6700aC wageningen
www.wur.nl
Sprikk Architecten
Delftsestraat 9D
3013aB rotterdam
www.sprikk.com
Q+P Communicatie en Innovatie
Sibe jan koster
Bakkershaag 27
6871 Hr renkum
www.qpcommunicatie.nl
KWB Boxtel
Staarten 8
5281 Pl Boxtel
www.kwb.nl
tel. 0031 (0) 413 483 100
Fax. 0031 (0) 413 483101
www.genugten-agri.nl
SPF gezonde varkens
Ineke eijck
landfort 116
8219 aM lelystad
www.spf-gezondevarkens.nl
Monteny milieu advies
gert-jan Monteny
Hogenkampseweg 174
6871 jw renkum
www.montenymilieuadvies.nl
Pagina 31

www.SANAStAl.eu
Pagina 32