De Dorpsbode Uitstapje Ruitervereniging naar Peize

Laste sprakker eilander taal stúeren
David Kooistra
Boa de audere is stúeren. Jò wie de laste jò`t de taal ‘Bo’ fleujend sprak. Bo is de
taal fan de Andamanen, in eilaunengrúep aistlik fan Yndya. Ien fan de audste kultúeren
is ne útstúeren. De taal ieuwrleve de tsunami fan 2004, de Japanske besatting
en de siekten dà’t de Britten mooibrachten.
Bo is ien fan de tjien aude talen fan de Andamanen. Eeuwndanks dat eeuwndersiekers
de taal eeuwndersacht hawwe, kúe Boa de audere de oofroonde jieren
meulik mooi eeuwren prate yn har memmetaal. Selfs eeuwre Andamaanske stammen
kúene de lieten en ferhalen fan Bo net begrype. Jaune Bo sprak Boa de audere
twa eeuwre talen: Hindy en in lokalen taal.
“It ferlies fan Boa de audere is net allene in ferlies feur de mienschip fan de
Andamanen”, fertôlt taalkundige Narayan Choudhary fan de Jawaharlal Nehru unyversyteit.
“It is aik in ferlies feur de antropology, lingwiistyk, geschiednis, psygology
en byology.”
Yn 1858 wez it eilaun kolonysere troch Britten. Sont dà ferlôrsde it eilaun – dat
feur it eugenblik besjúersd wedt troch Yndya – grip op har ynweuners. Yn 1858
wiene der nach 5.000 minsken dà’t ien fan de tjien aude Andamaanske talen
sprakke kúene. Tjinswezzich binne dat der nach maar 52. Fole fan de ieuwrlivvenden
binne ferslaafd oon alkohol.
Tat it ieuwn wie Boa de aude in kwyk freeuwminsk. Sò kleeuwn se yn 2004 yn in
baim, dà’t in tsunamy gotte schai oonjochte op har eilaun. Dertroch wist jò de
ramp tò ieuwrlivjen.
Bron: “Ancient tribal language becomes extinc as last spreaker dies” – The
Guardian
Mening en
Nog een denkbeeld
Annelies de Boer-van der Donk
Nog een denkbeeld anno 2010 (zie Dorpsbode d.d. 1 juni, blz.23). Naast de roofvogel
en de (wilde) kat kan ik nog een predator melden: de mens. Eilanders, die
het nodig vinden, tijdens het broedseizoen, te gaan jagen. Ook de hond van een
van hen was van de partij, om een ‘handje’ te helpen.
16 De Dorpsbode van 15 juni 2010
■
▲