22.09.2013 Views

GFT expert gaat bij de gemeenten langs. - Combin

GFT expert gaat bij de gemeenten langs. - Combin

GFT expert gaat bij de gemeenten langs. - Combin

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Project<br />

‘Gft-inzameling<br />

omhoog!’<br />

Gft-<strong>expert</strong><br />

De gft-branche stuurt aan op een trendbreuk.<br />

De dalen<strong>de</strong> inzamelcijfers van gftafval<br />

moeten omhoog. Dat het kan, bewijzen<br />

<strong>de</strong> succesverhalen die recent in kaart zijn<br />

gebracht. De koploper<strong>gemeenten</strong> boeken aantoonbaar<br />

betere resultaten. Met een maatwerkadvies op zak,<br />

<strong>gaat</strong> gft-<strong>expert</strong> Remco Brommer <strong>langs</strong> <strong>bij</strong> <strong>gemeenten</strong> die<br />

min<strong>de</strong>r presteren. Belangrijk advies: stop met diftar voor<br />

gft-afval of stel voor gft een nultarief in.<br />

Dat in Ne<strong>de</strong>rland méér gft-afval ingezameld moet wor<strong>de</strong>n, staat<br />

buiten kijf. Politiek Den Haag, <strong>de</strong> gft-sector, <strong>de</strong> milieubeweging:<br />

ie<strong>de</strong>reen on<strong>de</strong>rsteunt een nieuwe impuls. Zeker nu <strong>de</strong> inzameling<br />

<strong>de</strong> afgelopen jaren langzaam terugloopt. De Af<strong>de</strong>ling Bioconversie<br />

van <strong>de</strong> Vereniging Afvalbedrijven nam afgelopen jaar <strong>de</strong><br />

handschoen op. “Een trendbreuk is nodig. We moeten <strong>de</strong> dalen<strong>de</strong><br />

trend zien om te buigen naar een stijgen<strong>de</strong> lijn”, vertelt Remco<br />

Brommer, sinds kort in dienst als gft-<strong>expert</strong> van <strong>de</strong> Vereniging<br />

Afvalbedrijven. Hij wil terug naar het jaar 1997, toen <strong>de</strong> gftinzameling<br />

zijn top bereikte met 98 kilo per inwoner. “Nu zitten<br />

we op een diepterecord van 76 kilo. We willen naar <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>rd.<br />

Dat is absoluut haalbaar.”<br />

Brommer baseert zijn uitspraak op zijn rondgang <strong>langs</strong> elf<br />

<strong>gemeenten</strong> die ver boven het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> scoren. Afgelopen<br />

jaar bracht hij <strong>de</strong> succesverhalen in kaart, <strong>gemeenten</strong><br />

die laten zien dat een goe<strong>de</strong> gft-inzameling mogelijk<br />

is. “Opvallend was dat sommige <strong>gemeenten</strong> verrast<br />

waren, toen ze hoor<strong>de</strong>n dat ze goed scoren. Ze had<strong>de</strong>n<br />

geen kostbaar en ingewikkeld systeem of een<br />

grote gft-campagne opgetuigd. Het geeft aan<br />

dat een goe<strong>de</strong> gft-inzameling eenvoudig kan<br />

zijn. Het komt aan op het maken van <strong>de</strong><br />

juiste keuzes.”<br />

10<br />

8<br />

MAATREGELEN<br />

OM <strong>GFT</strong>-INZAMELING<br />

TE VERBETEREN<br />

1. Voor diftar<strong>gemeenten</strong>: gratis laten<br />

ophalen van gft- en groenafval.<br />

2. Vaker inzamelen tij<strong>de</strong>ns<br />

zomermaan<strong>de</strong>n.<br />

3. Gebruik van grote groene containers<br />

van 240 liter.<br />

4. Geen duobakken omdat gft-afval dan<br />

vervuild raakt.<br />

5. Voor hoogbouw: inzetten van kleine<br />

containers in combinatie met frequente<br />

inzameling.<br />

6. Inzetten van bioplasticzakken om keukenafval<br />

eenvoudiger in <strong>de</strong> groene container te krijgen.<br />

7. Controleren of burgers restafval <strong>bij</strong> het<br />

gft-afval gooien en indien nodig handhaven.<br />

8. Betere voorlichting.


STEDELIJKHEIDSKLASSE<br />

De verschillen tussen <strong>gemeenten</strong> zijn<br />

groot, stelt Brommer. “Sommige <strong>gemeenten</strong><br />

zamelen nauwelijks gft-afval in<br />

- Amsterdam en Rotterdam zelfs helemaal<br />

niet - an<strong>de</strong>re <strong>gemeenten</strong> halen jaarlijks<br />

meer dan tweehon<strong>de</strong>rd kilo per inwoner<br />

op. Bepalen<strong>de</strong> factor is <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>lijkheidsklasse.<br />

Gemeenten met hoogbouw halen<br />

<strong>gaat</strong> <strong>bij</strong> <strong>gemeenten</strong> <strong>langs</strong><br />

bedui<strong>de</strong>nd min<strong>de</strong>r op dan plattelands<strong>gemeenten</strong>.”<br />

Per ste<strong>de</strong>lijkheidsklasse bezocht<br />

Brommer <strong>gemeenten</strong> die er positief<br />

bovenuit steken. Voor klasse 1 <strong>bij</strong>voorbeeld<br />

Tilburg en Leidschendam-Voorburg, voor<br />

klasse 3 Smallingerland en Wassenaar<br />

en voor klasse 5 De Wol<strong>de</strong>n. Brommer:<br />

“Al <strong>de</strong>ze <strong>gemeenten</strong> scoren ver boven het<br />

gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong>. Wat ze gemeen hebben, is<br />

het verlenen van goe<strong>de</strong> service. Ze leveren<br />

grote groenbakken en/of halen in <strong>de</strong> zomer<br />

wekelijks op. Wat niet werkt, zijn duobakken.<br />

Door <strong>de</strong> schotten in <strong>de</strong> duobakken weg<br />

te halen, verdubbel<strong>de</strong> Delfzijl in één jaar<br />

tijd <strong>de</strong> hoeveelheid gft-afval. Amstelveen<br />

wist met een omschakeling van duobak<br />

naar rolcontainers <strong>de</strong> hoeveelheid per persoon<br />

op te krikken van 35 naar 51 kilo.”<br />

Op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> pagina’s wor<strong>de</strong>n vijf succesverhalen<br />

uitgewerkt.<br />

LAAGHANGEND FRUIT<br />

Met <strong>de</strong> succesverhalen als lichtend voorbeeld<br />

<strong>gaat</strong> Brommer dit jaar <strong>de</strong> boer op om<br />

achterblijvers <strong>bij</strong> te staan. Hij richt zich in<br />

eerste instantie op <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>lijkheidsklassen<br />

3 tot en met 5. “Daar zit het laaghan-<br />

INZAMELRESULTATEN PER STEDELIJKHEIDSKLASSE<br />

AANTAL KILO<br />

PER INWONER<br />

PER JAAR<br />

LANDELIJK<br />

DOEL<br />

LANDELIJK<br />

GEMIDDELDE<br />

150<br />

120<br />

90<br />

60<br />

30<br />

0<br />

35<br />

35<br />

85<br />

69<br />

gend fruit. Bij laagbouw is het vaak relatief<br />

eenvoudig om meer gft in te zamelen. Maar<br />

liefst 177 <strong>gemeenten</strong> voldoen niet aan het<br />

klasse 3-doel van 105 kilo per inwoner.<br />

Die 105 kilo is makkelijk haalbaar.” Wat<br />

Brommer opviel, toen hij <strong>de</strong> min<strong>de</strong>r presteren<strong>de</strong><br />

<strong>gemeenten</strong> analyseer<strong>de</strong>, is dat het<br />

diftar-<strong>gemeenten</strong> zijn. “Mensen moeten<br />

er betalen voor gft-afval. Een cruciale fout.<br />

Voor <strong>de</strong> grijze kliko zorgt diftar dat mensen<br />

min<strong>de</strong>r restafval produceren, maar gftafval<br />

is een nuttige grondstof. Daarvan wil<br />

je juist zoveel mogelijk inzamelen. Mijn<br />

advies voor <strong>gemeenten</strong> met diftar voor<br />

gft-afval is dan ook: stop ermee, en gauw.<br />

Gft-afval moet gratis wor<strong>de</strong>n opgehaald.”<br />

Apeldoorn laat volgens Brommer zien dat<br />

het kan. Die gemeente rekent alleen diftar<br />

voor restafval, niet voor gft-afval. Per inwoner<br />

haalt Apeldoorn 118 kilo op, <strong>bij</strong>na twee<br />

keer zoveel als het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong>.<br />

Van <strong>de</strong> 177 <strong>gemeenten</strong> heeft Brommer<br />

een top-30 samengesteld. “Deze <strong>de</strong>rtig<br />

<strong>gemeenten</strong> kunnen vrij eenvoudig 85<br />

kiloton gft-afval extra binnenhalen. Daar<br />

ben ik van overtuigd. Al <strong>de</strong>ze <strong>gemeenten</strong><br />

ga ik bena<strong>de</strong>ren. Ik nodig <strong>de</strong> wethou<strong>de</strong>r en<br />

<strong>de</strong> beleidsambtenaar uit voor een gesprek,<br />

waarin ik een presentatie geef en in een<br />

maatwerkadvies uitzet wat <strong>de</strong> potentie is.<br />

Ik reken voor hoeveel CO2-reductie een<br />

betere gft-inzameling oplevert, en welke<br />

kosten het kan besparen. Vervolgens wil ik<br />

<strong>de</strong> gemeente graag ver<strong>de</strong>r helpen. Ik wil<br />

voorkomen dat het <strong>bij</strong> een gesprek blijft.”<br />

105<br />

92<br />

125<br />

102<br />

1 2 3 4 5<br />

11<br />

11<br />

140<br />

116<br />

STEDELIJKHEIDSKLASSE<br />

HOOGBOUW<br />

Hoogbouw blijft een probleem, zeker<br />

sinds <strong>de</strong> rijksoverheid vanaf 2009 soepeler<br />

om<strong>gaat</strong> met het verplicht geschei<strong>de</strong>n<br />

inzamelen. Brommer: “Bij hoogbouw wordt<br />

steeds min<strong>de</strong>r ingezameld. Natuurlijk is<br />

op een fl at tien hoog <strong>de</strong> ruimte beperkt,<br />

maar er kan meer dan nu gebeurt. Inspirerend<br />

is <strong>de</strong> gemeente Nijmegen, waar ze<br />

wekelijks kleine citybins <strong>bij</strong> fl ats legen. In<br />

Tilburg waren ze gestopt, maar starten ze<br />

weer maatwerkpilots.” Voor hoogbouw wil<br />

Brommer op zoek naar succesverhalen in<br />

het buitenland. Hij hoor<strong>de</strong> <strong>bij</strong>voorbeeld dat<br />

in Noord-Italië twee keer per week wordt<br />

opgehaald. “Logisch, gezien <strong>de</strong> warmte.<br />

Maar het is zeker het on<strong>de</strong>rzoeken waard.”<br />

Waar ook meer aandacht voor moet<br />

komen, stelt Brommer, is voorlichting. De<br />

burger is volgens hem onvoldoen<strong>de</strong> doordrongen<br />

van <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van gft-afval. “Ze<br />

weten niet dat van gft-afval tegenwoordig<br />

ook groene stroom en biobrandstof wordt<br />

gemaakt. Zelfs <strong>gemeenten</strong> die ik bezocht<br />

wisten amper hoe hun gft-afval wordt verwerkt.<br />

Goe<strong>de</strong> voorlichting is belangrijk.”<br />

Remco Brommer<br />

(Vereniging Afvalbedrijven):<br />

‘Gft-afval moet gratis<br />

wor<strong>de</strong>n opgehaald.’


GEMEENTE<br />

DE WOLDEN


GEMEENTE<br />

DE WOLDEN<br />

STEDELIJKHEIDSKLASSE: 5<br />

GEMIDDELDE VOOR<br />

KLASSE 5<br />

116 KILO PER INWONER<br />

LANDELIJK DOEL VOOR<br />

KLASSE 5<br />

140 KILO PER INWONER<br />

RESULTAAT<br />

DE WOLDEN<br />

212 KILO PER INWONER<br />

Harry Dolfing (De Wol<strong>de</strong>n):<br />

‘In <strong>de</strong> groencontainer<br />

zal ongetwijfeld veel<br />

tuinafval zitten.’<br />

Harry Dolfing, beleidsme<strong>de</strong>werker van gemeente<br />

De Wol<strong>de</strong>n, is enigszins verrast als we hem<br />

bena<strong>de</strong>ren als ‘best practise’ voor ste<strong>de</strong>lijkheidsklasse<br />

5. “We doen hier eigenlijk niets <strong>bij</strong>zon<strong>de</strong>rs”,<br />

zegt hij beschei<strong>de</strong>n. Ondanks dat haal<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> gemeente vorig jaar maar liefst vijfduizend ton<br />

gft-afval op. Per inwoner is dat 212 kilo, 96 kilo<br />

meer dan het lan<strong>de</strong>lijk gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> voor ste<strong>de</strong>lijkheidsklasse<br />

5. Dat De Wol<strong>de</strong>n hoog scoort,<br />

is <strong>de</strong>els te danken aan <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke ligging, <strong>de</strong><br />

grote boer<strong>de</strong>rijen en het ontbreken van grote<br />

ste<strong>de</strong>n. “We zijn een echte Drentse plattelandsgemeente,<br />

met behoorlijk veel grote tuinen. In<br />

<strong>de</strong> groencontainer zal ongetwijfeld veel tuinafval<br />

zitten.” Schei<strong>de</strong>n van afval zit in <strong>de</strong> aard van <strong>de</strong><br />

inwoners, <strong>de</strong>nkt Dolfing. “Niet alleen gft-afval<br />

scoort hoog, ook met het geschei<strong>de</strong>n inzamelen<br />

van kunststof verpakkingen en papier zitten we<br />

ver boven het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong>.”<br />

EXTRA CONTAINER<br />

Pluspunt is het hoge serviceniveau. De gemeente<br />

maakt het haar inwoners zo gemakkelijk<br />

mogelijk om gft-afval te schei<strong>de</strong>n. Huishou<strong>de</strong>ns<br />

krijgen een grote gft-bak van 240 liter, die om <strong>de</strong><br />

twee weken wordt geleegd. Tegen een geringe<br />

vergoeding kunnen ze een extra container aanvragen.<br />

“Bij zo’n tweehon<strong>de</strong>rd huishou<strong>de</strong>ns staat<br />

een twee<strong>de</strong> container. Het excuus dat <strong>de</strong> bakken<br />

vol zijn, <strong>gaat</strong> <strong>bij</strong> ons dus niet op”, legt Dolfing uit.<br />

Sterk punt vindt hij dat <strong>de</strong> gft-inzameling al sinds<br />

<strong>de</strong> beginjaren negentig van <strong>de</strong> vorige eeuw on-<br />

gewijzigd is. De inzamelfrequentie, <strong>de</strong> inzamelroutes:<br />

ie<strong>de</strong>reen weet wat <strong>de</strong> bedoeling is. “Onze<br />

kracht is <strong>de</strong> continuïteit en <strong>de</strong> dui<strong>de</strong>lijkheid. Dat<br />

zal zeker een rol spelen.”<br />

KLIMAAT- EN ENERGIEDOELEN<br />

De gemeente werkt op het ogenblik aan een afvalbeheerplan.<br />

“In dat ka<strong>de</strong>r kijken we goed naar<br />

ons gft-afval. Want ook al doen we het goed, toch<br />

bestaat ons restafval nog steeds voor 17 procent<br />

uit gft-afval. Het lan<strong>de</strong>lijk gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> ligt op<br />

37 procent. We overwegen on<strong>de</strong>r meer om het<br />

afgeven van grof tuinafval gratis te maken. Nu<br />

betalen mensen een geringe vergoeding.” Voor<br />

<strong>de</strong> verwerking van gft-afval verleng<strong>de</strong> De Wol<strong>de</strong>n<br />

recent het contract met Attero. Afgesproken is<br />

dat Attero het gft-afval duurzamer verwerkt,<br />

tegen hetzelf<strong>de</strong> tarief. “Attero bouwt een nieuwe<br />

installatie waarin ons gft-afval wordt vergist en<br />

daarna gecomposteerd. Voor onze gemeente betekent<br />

het vergisten een extra CO2-reductie van<br />

500 ton. Ons gft-afval draagt op <strong>de</strong>ze wijze <strong>bij</strong> aan<br />

het behalen van onze klimaat- en energiedoelen<br />

uit het Milieuambitieplan.”<br />

Onze kracht is <strong>de</strong><br />

continuïteit<br />

13


GEMEENTE<br />

DELFZIJL


GEMEENTE<br />

DELFZIJL<br />

STEDELIJKHEIDSKLASSE: 4<br />

GEMIDDELDE VOOR<br />

KLASSE 4<br />

102 KILO PER INWONER<br />

LANDELIJK DOEL VOOR<br />

KLASSE 4<br />

125 KILO PER INWONER<br />

RESULTAAT<br />

DELFZIJL<br />

118 KILO PER INWONER<br />

Peter Bouman (Delfzijl):<br />

‘Is het gft-afval vervuild,<br />

dan nemen we <strong>de</strong> bak<br />

niet mee.’<br />

Delfzijl heeft afgelopen jaar een forse inzamelslag<br />

gemaakt. In één jaar tijd wist <strong>de</strong> Groningse<br />

gemeente <strong>de</strong> hoeveelheid gft-afval <strong>bij</strong>na te verdubbelen<br />

tot 118 kilo per persoon. Daarmee ligt<br />

het lan<strong>de</strong>lijke doel van 125 kilo per inwoner binnen<br />

handbereik. “We zaten ver on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> doelstelling”,<br />

erkent Peter Bouman, coördinator reiniging<br />

van <strong>de</strong> gemeente Delfzijl. De duobak - waarin<br />

inwoners zowel hun restafval als hun gft-afval<br />

in kwijt kon<strong>de</strong>n - bleek <strong>de</strong> boosdoener. “Het gftafval<br />

raakte veelal vervuild met restafval. Zat het<br />

ge<strong>de</strong>elte voor restafval vol, dan gooi<strong>de</strong>n mensen<br />

het restafval gewoon <strong>bij</strong> het gft-compartiment.<br />

Hierdoor ging veel gft-afval verloren.” Begin vorig<br />

jaar startte <strong>de</strong> omruilactie van duobak naar grote<br />

rolcontainers van 240 liter. Bouman: “Eerst lieten<br />

we <strong>bij</strong> <strong>de</strong> tienduizend duobakken het tussenschot<br />

eruit halen. Dat gebeur<strong>de</strong> <strong>bij</strong> <strong>de</strong> mensen thuis.<br />

Ie<strong>de</strong>reen moest zijn duobak aan <strong>de</strong> straat zetten.<br />

Daarna kregen <strong>de</strong> huishou<strong>de</strong>ns een gloednieuwe<br />

rolcontainer voor het grijze afval.”<br />

GOEDKOPER<br />

De duobak werd wekelijks geleegd, <strong>de</strong> grote rolcontainers<br />

tweewekelijks. De ene week haalt <strong>de</strong><br />

reinigingsdienst het gft-afval op, <strong>de</strong> week daarop<br />

<strong>de</strong> grijze container met restafval. Het volume<br />

blijft gelijk. “Door het weghalen van het schot is<br />

<strong>de</strong> gft-bak twee keer zo groot. Mocht er een hittegolf<br />

komen, dan zamelen we elke week in. Tot<br />

nu toe is dat niet nodig geweest”, legt Bouman<br />

uit.<br />

De omschakeling betaalt zich uit. Nu <strong>de</strong> gemeente<br />

<strong>bij</strong>na twee keer zoveel gft-afval inzamelt – en<br />

het restafval met eenzelf<strong>de</strong> hoeveelheid daalt<br />

– dalen <strong>de</strong> kosten van <strong>de</strong> afvalverwerking. Me<strong>de</strong><br />

dankzij het gft-afval is <strong>de</strong> afvalstoffenheffing in<br />

onze gemeente <strong>de</strong> afgelopen twee jaar gedaald.”<br />

CONTROLES<br />

Afval brengen <strong>bij</strong> het overslagstation mag sinds<br />

kort nog slechts drie keer gratis. Daarna rekent<br />

<strong>de</strong> gemeente een tarief. Deze maatregel geldt<br />

niet voor gft-afval, benadrukt Bouman. “Het<br />

brengen van gft-afval blijft gratis”, zegt hij. Om<br />

het lan<strong>de</strong>lijke doel te halen, laat <strong>de</strong> gemeente<br />

controles uitvoeren. Handhaving werkt, zo bleek<br />

eer<strong>de</strong>r. “Met regelmaat <strong>gaat</strong> met <strong>de</strong> gft-inzameling<br />

iemand van het werkvoorzieningsschap mee,<br />

die <strong>de</strong> gft-bakken controleert. Is het gft-afval<br />

vervuild, dan nemen we <strong>de</strong> bak niet mee, en hangen<br />

we een informatiekaart aan <strong>de</strong> container. In<br />

het begin moesten we veel kaarten ophangen. Na<br />

verloop van tijd ging het dusdanig goed, dat we<br />

zijn gestopt. Nu merk je dat mensen weer slordig<br />

wor<strong>de</strong>n. Inmid<strong>de</strong>ls hebben we twee mensen in<br />

dienst die mogen beboeten. Daarmee hou<strong>de</strong>n we<br />

een stok achter <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur.”<br />

Verdubbeling dankzij<br />

afschaffen duobak<br />

15


GEMEENTE<br />

SMALLINGERLAND


GEMEENTE<br />

SMALLINGERLAND<br />

STEDELIJKHEIDSKLASSE: 3<br />

GEMIDDELDE VOOR<br />

KLASSE 3<br />

92 KILO PER INWONER<br />

LANDELIJK DOEL VOOR<br />

KLASSE 3<br />

105 KILO PER INWONER<br />

RESULTAAT<br />

SMALLINGERLAND<br />

161 KILO PER INWONER<br />

Karin Vos (Smallingerland):<br />

‘Twee keer zoveel<br />

volume voor gft-afval.’<br />

Smallingerland zag <strong>de</strong> inzameling van gft-afval<br />

verle<strong>de</strong>n jaar flink stijgen. De gemeente zat in<br />

2010 met 146 kilo per inwoner al ver boven <strong>de</strong><br />

doelstelling, maar wist toch <strong>de</strong> inzameling op te<br />

krikken naar 161 kilo. Hoe? “Door grotere rolcontainers<br />

voor groenafval aan te bie<strong>de</strong>n”, verklaart<br />

Karin Vos, beleidsme<strong>de</strong>werker van <strong>de</strong> gemeente.<br />

“Tot voor kort kregen huishou<strong>de</strong>ns een rolcontainer<br />

van 240 liter voor grijs afval en een kleinere<br />

container van 140 liter voor groenafval. Met het<br />

vernieuwen van ons rolcontainerbestand hebben<br />

we gekozen voor twee grote rolcontainers van<br />

240 liter. Twee keer zoveel volume dus voor gftafval.<br />

In <strong>de</strong> zomerperio<strong>de</strong> - van april tot oktober<br />

- rij<strong>de</strong>n we een extra gft-route. Dan legen we <strong>de</strong><br />

groencontainer wekelijks.”<br />

MEER VOLUME<br />

Meer volume helpt, constateert Vos uit eigen<br />

ervaring. Dankzij <strong>de</strong> grote bakken zag ze <strong>de</strong> hoeveelheid<br />

gft-afval in een jaar tijd stijgen van acht-<br />

naar negenduizend ton. “Vooral tij<strong>de</strong>ns pieken,<br />

<strong>bij</strong>voorbeeld wanneer ie<strong>de</strong>reen in het voorjaar <strong>bij</strong><br />

mooi weer <strong>de</strong> tuin in<strong>gaat</strong>, waren <strong>de</strong> kleine rolemmers<br />

niet afdoen<strong>de</strong>. Dan beland<strong>de</strong> veel groenafval<br />

<strong>bij</strong> het restafval. Met <strong>de</strong> grote bakken kunnen<br />

we <strong>de</strong> pieken beter opvangen.” Dat <strong>de</strong> kleine bakken<br />

niet vol<strong>de</strong><strong>de</strong>n, bleek na een aankondiging van<br />

een controleactie door <strong>de</strong> gemeente. “We gaven<br />

aan dat we handhavers op pad zou<strong>de</strong>n sturen om<br />

bakken te controleren op vervuiling. Zat er teveel<br />

gft-afval in grijze containers, dan zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />

Hoe groter <strong>de</strong> bak,<br />

mensen een boete ontvangen. In die tijd kregen<br />

we veel verzoeken om grotere groenbakken.”<br />

Wat <strong>de</strong> gemeente tevens doet om pieken op te<br />

vangen, is het plaatsen van bladkooien in <strong>de</strong><br />

herfst. Vos: “Verspreid over <strong>de</strong> gemeente zetten<br />

we hon<strong>de</strong>rd kooien neer, waarin mensen hun<br />

bladafval kwijt kunnen. Zo voorkomen we dat <strong>de</strong><br />

gft-bak overvol raakt.”<br />

De omschakeling gebeur<strong>de</strong> op een natuurlijk<br />

moment. De ou<strong>de</strong> containers waren reeds<br />

afgeschreven en aan vernieuwing toe. “In 1988<br />

zijn we begonnen met geschei<strong>de</strong>n inzameling.<br />

Die containers waren inmid<strong>de</strong>ls op. Het werd<br />

te kostbaar om steeds een reparateur op pad<br />

te sturen.” Inwoners van Smallingerland zijn<br />

ronduit tevre<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> service. Bij een recente<br />

bewonersenquête gaven ze <strong>de</strong> inzameling van <strong>de</strong><br />

gemeente een 7,5.<br />

AFVALWIJZER-APP<br />

Smallingerland besteedt veel aandacht aan<br />

voorlichting. Huishou<strong>de</strong>ns ontvangen een uitgebrei<strong>de</strong><br />

afvalgids en lezen geregeld berichten over<br />

afval in <strong>de</strong> plaatselijke huis-aan-huiskrant. In <strong>de</strong><br />

twee<strong>de</strong> helft van 2012 komt <strong>de</strong> Afvalwijzer-app,<br />

die mensen met een smartphone gratis kunnen<br />

downloa<strong>de</strong>n. “Die app gaan we promoten. Mensen<br />

kunnen met <strong>de</strong> app <strong>de</strong> inzameldagen inzien,<br />

en ontvangen een berichtje als ze <strong>de</strong> groenbak<br />

buiten moeten zetten. Als gemeente kunnen we<br />

er veel informatie op kwijt.”<br />

hoe meer gft-afval<br />

17


GEMEENTE<br />

NIJMEGEN


GEMEENTE<br />

NIJMEGEN<br />

STEDELIJKHEIDSKLASSE: 2<br />

GEMIDDELDE VOOR<br />

KLASSE 2<br />

69 KILO PER INWONER<br />

LANDELIJK DOEL VOOR<br />

KLASSE 2<br />

85 KILO PER INWONER<br />

RESULTAAT NIJMEGEN<br />

90 KILO PER INWONER<br />

Vincent Meijers (Nijmegen):<br />

‘Vraag je geld voor gft-afval,<br />

dan werkt dat<br />

<strong>de</strong> opbrengst tegen.’<br />

Nijmegen maakt het geschei<strong>de</strong>n aanleveren van<br />

gft-afval financieel aantrekkelijk. “We hebben<br />

diftar. Gft-afval halen wij gratis op, terwijl<br />

mensen voor het restafval moeten betalen”,<br />

vertelt Vincent Meijers, senior beleidsme<strong>de</strong>werker<br />

afvalbeleid van <strong>de</strong> gemeente Nijmegen.<br />

Huishou<strong>de</strong>ns betalen in Nijmegen 71 eurocent<br />

per vuilniszak, waarin ze het restafval moeten<br />

doen. Het loont dus om gft niet <strong>bij</strong> het restafval<br />

te gooien. An<strong>de</strong>rsom - dus restafval stiekem in<br />

<strong>de</strong> groenbakken gooien - is in Nijmegen niet het<br />

gevolg. De gft-afval is volgens Meijers van goe<strong>de</strong><br />

kwaliteit. Dat an<strong>de</strong>re diftar-<strong>gemeenten</strong> wél gftafval<br />

in rekening brengen, vindt hij onverstandig.<br />

“Vraag je geld voor gft-afval, dan werkt dat <strong>de</strong><br />

opbrengst tegen. In Nijmegen willen wij zoveel<br />

mogelijk gft ophalen, omdat er nuttige producten<br />

van gemaakt wor<strong>de</strong>n. Van thuiscomposteren zijn<br />

wij geen voorstan<strong>de</strong>r. In een stad kan dat lei<strong>de</strong>n<br />

tot overlast. Bovendien is <strong>de</strong> compost van min<strong>de</strong>re<br />

kwaliteit.” Meijers noemt nóg een voor<strong>de</strong>el van<br />

<strong>de</strong> Nijmeegse diftarzakken: “Ik kan me voorstellen<br />

dat mensen liever hun natte organisch afval<br />

in een container bewaren, dan in een plastic zak<br />

die kan gaan lekken.”<br />

CITYBINS<br />

Bij laagbouw haalt Nijmegen <strong>de</strong> groene container<br />

van 140 liter tweewekelijks op. Bij hoogbouw<br />

verschilt het aanbod. “Tot een paar jaar gele<strong>de</strong>n<br />

plaatsten we zogeheten cocons <strong>bij</strong> flats. Dat zijn<br />

verzamelcontainers voor gft-afval. In sommige<br />

wijken werken <strong>de</strong> cocons prima, in an<strong>de</strong>re wijken<br />

zorgen ze voor problemen. Mensen plaatsen<br />

vaak an<strong>de</strong>r afval <strong>bij</strong> <strong>de</strong> containers en het gft-afval<br />

raakt daar vervuild, waardoor we partijen soms<br />

moesten afkeuren.’’ Bij verschei<strong>de</strong>ne hoogbouwcomplexen<br />

zijn <strong>de</strong> gft-cocons inmid<strong>de</strong>ls<br />

weggehaald. Meijers: “De flatbewoners krijgen<br />

op verzoek een individuele citybin, een vierkante<br />

groene afsluitbare emmer. Ze mogen kiezen:<br />

een citybin van 25 liter of van 40 liter. De citybins<br />

kunnen ze elke twee weken aan <strong>de</strong> straat zetten,<br />

waar ze door <strong>de</strong> milieudienst wor<strong>de</strong>n geleegd.”<br />

Meijers noemt <strong>de</strong> citybin ‘wisselgeld’ voor het<br />

weghalen van <strong>de</strong> cocons. Zo blijft er immers<br />

een mid<strong>de</strong>l voor mensen die hun gft-afval willen<br />

schei<strong>de</strong>n, want dat moet voor ie<strong>de</strong>reen mogelijk<br />

blijven. I<strong>de</strong>aal vindt hij ze niet. “Door het vocht<br />

wor<strong>de</strong>n ze behoorlijk zwaar. Voor <strong>de</strong> mensen die<br />

in hoogbouw wonen, is het vaak een hele tour om<br />

ze bene<strong>de</strong>n te krijgen.”<br />

RIJDEN OP <strong>GFT</strong>-AFVAL<br />

Nijmegen wil het schei<strong>de</strong>n van gft-afval stimuleren.<br />

Voor hoogbouw zoekt Meijers op het ogenblik<br />

naar kansrijke oplossingen. “Op sommige<br />

plekken hebben flatbewoners een sleutel van<br />

hun gft-cocon. Dat levert een betere gft-kwaliteit<br />

op. Mogelijk kunnen we iets met containers met<br />

afvalpasjes, of kunnen we faciliteren dat gft-afval<br />

inpandig wordt opgeslagen in flatgebouwen. De<br />

opslagmid<strong>de</strong>len moeten dan wel goed schoongemaakt<br />

wor<strong>de</strong>n”<br />

Vanaf komen<strong>de</strong> jaarwisseling wordt het Nijmeegse<br />

gft-afval eerst <strong>bij</strong> ARN vergist, voordat het<br />

naar <strong>de</strong> compostering <strong>gaat</strong>. Tegen die tijd rij<strong>de</strong>n<br />

in <strong>de</strong> stad vuilniswagens en stadsbussen rond<br />

met <strong>de</strong> tekst ‘Deze wagen rijdt op uw gft-afval’.<br />

Meijers verwacht dat <strong>de</strong> publiciteit leidt tot méér<br />

gft-afval. “Hopelijk is dat voor burgers weer een<br />

prikkel om beter te schei<strong>de</strong>n.”<br />

Gft-afval halen we<br />

gratis op, restafval niet<br />

19


GEMEENTE<br />

TILBURG


GEMEENTE<br />

TILBURG<br />

STEDELIJKHEIDSKLASSE: 1<br />

GEMIDDELDE VOOR<br />

KLASSE 1<br />

18 KILO PER INWONER<br />

LANDELIJK DOEL VOOR<br />

KLASSE 1<br />

35 KILO PER INWONER<br />

RESULTAAT<br />

TILBURG<br />

48 KILO PER INWONER<br />

Tilburgers zamelen gezamenlijk jaarlijks ruim<br />

9.500 ton gft-afval in. De gemeente scoort daarmee<br />

met 48 kilo per inwoner ver boven het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong><br />

voor <strong>de</strong> hoogste ste<strong>de</strong>lijkheidsklasse.<br />

Dat ligt op slechts 18 kilo per inwoner. Ondanks<br />

het verschil is Piet van Oirschot, beleidsme<strong>de</strong>werker<br />

afval van <strong>de</strong> gemeente Tilburg, verre van<br />

tevre<strong>de</strong>n. “We vin<strong>de</strong>n het resultaat veel te laag.<br />

We leggen <strong>de</strong> lat hoger, omdat Tilburg een duurzame<br />

gemeente wil zijn. Schei<strong>de</strong>n is niet alleen<br />

goed voor het milieu, het is ook veel goedkoper.”<br />

Op het gebied van duurzaamheid loopt Tilburg<br />

in Ne<strong>de</strong>rland voorop. Meer<strong>de</strong>re keren werd <strong>de</strong><br />

gemeente uitgeroepen tot Duurzaamste stad van<br />

Ne<strong>de</strong>rland. Om die verkiezing in <strong>de</strong> toekomst<br />

veilig te stellen, lanceer<strong>de</strong> het college on<strong>de</strong>r<br />

meer een plan om <strong>de</strong> afvalinzameling ver<strong>de</strong>r te<br />

optimaliseren en hiermee <strong>de</strong> afvalscheiding te<br />

verbeteren. Dat betekent: méér schei<strong>de</strong>n, ook<br />

van gft-afval.<br />

PROEVEN HOOGBOUW<br />

Binnen <strong>de</strong> gemeente hebben alle huishou<strong>de</strong>ns<br />

in <strong>de</strong> laagbouw, circa driekwart van <strong>de</strong> huishou<strong>de</strong>ns,<br />

een duobak. Een tussenschot creëert in <strong>de</strong><br />

bak twee aparte ruimtes: één voor restafval, één<br />

voor gft-afval. “De duobakken wor<strong>de</strong>n wekelijks<br />

op een vaste dag geleegd”, vertelt Van Oirschot.<br />

In <strong>de</strong> hoogbouw haal<strong>de</strong> <strong>de</strong> gemeente tot nu toe<br />

geen gft-afval op. Om <strong>de</strong> gft-scheiding te verbeteren,<br />

<strong>gaat</strong> Tilburg dit jaar een proef doen met<br />

gft-inzameling <strong>bij</strong> <strong>de</strong> hoogbouw. Van Oirschot:<br />

Piet van Oirschot<br />

(Tilburg):<br />

‘We leggen<br />

<strong>de</strong> lat hoger.’<br />

“Een aantal flats in <strong>de</strong> gemeente beschikt over<br />

een inpandige containerruimte. In die flats gaan<br />

we als proef gft-afval inzamelen. Een eer<strong>de</strong>re pilot<br />

met inpandige containers was niet succesvol.<br />

De containers raakten te vervuild en gingen stinken<br />

omdat er ook an<strong>de</strong>r afval in werd gegooid.<br />

Ditmaal maken we het <strong>de</strong> flatbewoners nóg makkelijker:<br />

we gaan ze faciliteren in <strong>de</strong> keuken. We<br />

bie<strong>de</strong>n hen een speciale gft-emmer of biologisch<br />

afbreekbare gft-zakken aan. Daarmee kunnen<br />

ze het gft-afval in hun keuken verzamelen.” Bij<br />

<strong>de</strong> Tilburgse hoogbouw valt volgens Van Oirschot<br />

nog een behoorlijke gft-winst te behalen. Meer<br />

dan <strong>de</strong>rtig procent van het restafval bestaat er uit<br />

gft-afval.<br />

COMMUNICATIE<br />

Ook <strong>bij</strong> <strong>de</strong> laagbouw start Tilburg proeven om <strong>de</strong><br />

scheiding te verbeteren. Zo zamelt <strong>de</strong> gemeente<br />

in een paar wijken als proef alternerend in met<br />

<strong>de</strong> ene week een duobak voor rest- en gft-afval,<br />

en <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re week een plasticcontainer. Doel is<br />

het verhogen van <strong>de</strong> totale afvalscheiding in 2015<br />

met drie procent. Van Oirschot verwacht winst<br />

te behalen in <strong>de</strong> afvalscheiding door een betere<br />

communicatie en handhaving. “We zijn druk<br />

doen<strong>de</strong> om een nieuwe campagne op te zetten,<br />

waar<strong>bij</strong> we tevens sociale media inzetten om <strong>de</strong><br />

jeugd beter te bereiken. Daarnaast voeren we<br />

<strong>de</strong> controles op het verkeerd schei<strong>de</strong>n van afval<br />

ver<strong>de</strong>r op. Onze bela<strong>de</strong>rs controleren <strong>de</strong> inhoud<br />

van <strong>de</strong> container. Is <strong>de</strong> container vervuild, dan<br />

ontvangen mensen een gele of een ro<strong>de</strong> kaart. Bij<br />

recidive komt één van onze gemeentelijke opsporingsambtenaren<br />

op bezoek. Teveel Tilburgers<br />

zien afvalscheiding nog als een vrijblijvendheid.”<br />

Tilburg<br />

experimenteert <strong>bij</strong><br />

hoogbouw<br />

21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!