Een uitgewerkt bosspel: De Vossenstrijd - Scouts en Gidsen ...

Een uitgewerkt bosspel
De Vossenstrijd
Mensen voeren nog al te vaak een bittere strijd over het eigendomsrecht
van een stukje land. Zo gaat het er ook in de dierenwereld
aan toe. Verschillende dieren gaan de strijd aan om hun territorium
te behouden of te veroveren.
Inkleding
In de omgeving leven twee vossen. Zij hebben elk hun
eigen territorium en burcht. Ze bakenen hun territorium
af door geursporen aan te leggen. Maar door woonuitbreiding
van de mens worden de territoria van de vossen
steeds kleiner. Eén vos moet verdwijnen, anders zullen
beide vossen sterven van de honger. Er barst een strijd
los.
Doel
Het doel van dit spel is territorium veroveren van een
andere vossenfamilie. Het spel is ten einde als de burcht
(vossenhol) is ingenomen en de prooi is gevonden.
Leeftijd
Vanaf jonggidsen/jongverkenners.
Aantal spelers per ploeg
Afhankelijk van het totaal aantal spelers bv. één vos, twee
wezels, drie spitsmuizen, drie bosmieren, vier geurstoffen
en één teek.
Materiaal
Twee reeksen spelkaartjes in twee verschillende kleuren,
twee prooien (namaakkonijnen), touw om de burcht af te
bakenen
Spelkaartjes
Er zijn zes verschillende kaartjes: vos, wezel, spitsmuis,
bosmier, teek en geurstof. Deze vormen, net als bij
Stratego, een bepaalde rangorde. De vos is de hoogste in
rang, gevolgd door de wezel, de spitsmuis en tenslotte
de bosmier. Hoe hoger de rang, hoe minder kaartjes er
van zijn. Er is ook één kaartje van de teek. De teek doodt
de vos maar kan gedood worden door wezels, spitsmuizen
of bosmieren. Daarnaast zijn er verschillende geurstoffenkaartjes.
De geurstoffen doden teek, spitsmuizen,
wezels en vos. De bosmieren kunnen de geurstoffen
onschadelijk maken door hun mierenzuur.
Petra Detienne
Tekening: Jan Van Lierde
Dus de vos eet de wezel, spitsmuis en bosmier, maar kan
gedood worden door de teek en de geurstoffen.
De wezel doodt de spitsmuis, bosmier en teek, maar kan
opgegeten worden door de vos en gedood worden door de
geurstoffen.
De spitsmuis doodt de bosmier en teek, maar kan opgepeuzeld
worden door vos en wezel en gedood worden door
de geurstoffen.
De bosmier doodt de teek, maakt de geurstof onschadelijk,
maar kan opgegeten worden door vos, wezel en spitsmuis.
Spelverloop
Verdeel de groep in twee ploegen. Elke ploeg maakt ergens
in het bos een afgebakende burcht waar ze een prooi verstoppen.
Elke ploeg heeft een aantal spelkaartjes in zijn
burcht. Elke speler heeft altijd één kaartje op zak. Tijdens
het spel kan je dit kaartje zoveel je wil omwisselen in je
eigen kamp.
Alle spelers kunnen een kaartje van de andere vossenfamilie
proberen te bemachtigen door iemand aan te tikken
en de kaartjes te vergelijken. De hoogste in rang wint
het duel en krijgt het kaartje van zijn tegenstander. De
verliezer moet een nieuw kaartje gaan halen in zijn eigen
kamp. Als je geen kaartje hebt, kan je niemand tikken.
Alle geurstoffen moeten van in het begin in het spel ingezet
worden. Eens vos of teek in het spel zijn mogen deze
niet meer omgewisseld worden. De geurstoffen mogen zelf
niemand tikken, maar kunnen wel getikt worden.
Nadat alle geurstoffen van de tegenstrever door de bosmieren
onschadelijk gemaakt zijn, kan de vos de burcht
van de tegenstrever innemen. Eens de vos in de burcht
van de andere ploeg geraakt is, kan hij niet meer anagetikt
worden. De inname is voltooid als de prooi (het konijn)
gevonden is. De verliezende vos zal op zoek moeten gaan
naar een nieuw territorium…
bladzijde
19

2001-N°6
De spitsmuis kan de geurstoffen
niet verdragen.
Een geurstof mag
niet tikken.
bladzijde
De spitsmuis wordt opgegeten
door de vos
en de wezel.
Een geurstof wordt vernietigd
door de bosmier.
20
De spitsmuis eet
de bosmier en de teek.
Een geurstof doodt de
teek, de spitsmuis, de
wezel en de vos.
De vos kan de geurstoffen
niet verdragen.
De bosmier kan de geurstoffen
vernietigen.
De vos wordt gedood door
de teek.
De vos eet de wezel, de
spitsmuis en de bosmier.
De bosmier doodt de teek.
De bosmier wordt gegeten
door de vos, de wezel en
de spitsmuis.
De teek doodt de vos.
De teek wordt gegeten
door de vos, de wezel, de
spitsmuis en de bosmier.
De teek verdraagt de geurstoffen
niet.
De wezel kan de geurstoffen
niet verdragen
De wezel wordt opgegeten
door de vos.
De wezel eet de spitsmuis,
de bosmier en de teek.

Korte kant en klare bosspelen
Speel in op het bos
De eerste zonnestralen priemen door het bladerdak en laten de dikke mist langzaam
verdwijnen. De natuur ontwaakt uit haar winterslaap. Tijd om een frisse neus te halen
en het bos in te trekken.
Raam in de aarde
Alle spelers staan per twee. Eén speler gaat
op de grond liggen en probeert zichzelf als
een deel van de aarde te zien. Om hem
daarbij te helpen bedekt zijn partner hem
met bladeren, twijgjes, naalden … In het
begin is het gezicht van speler één nog
onbedekt, hij kan nu vanuit de grond het
bos waarnemen. Nadien wordt ook zijn
gezicht bedekt. Speler twee gaat een eindje
opzij zodat het helemaal rustig wordt.
Wie op de grond ligt, probeert alles goed
waar te nemen: ruiken, voelen wat er over
je kruipt. En als je stil genoeg ligt, komt er
misschien wel een dier in de buurt. Na een
tijdje wisselen de rollen: wie net op de
grond lag, bedekt nu zijn partner.
Boomstamtelefoon
Aan beide kanten van een omgevallen
boom staan één of meerdere spelers. Aan
de ene kant wordt een boodschap op de
stam geklopt (bv. in morse), aan de andere
kant probeert men de boodschap te ontcijferen.
Op de vlucht voor de bosgeest
In het bos dwaalt een bosgeest die alle
onschuldige wandelaars op zijn pad
‘bevriest’ door hen aan te tikken. Alle spelers,
zowel de bosgeest als de wandelaars,
kunnen alleen met de wijzers van de klok
meelopen. Ze lopen op bospaadjes een min
of meer afgesloten (cirkelvormig) parcours.
Vermits de bosgeest niet tegen de wijzers
van de klok in kan lopen, kan hij niemand
bevriezen die achter hem loopt. Als de bosgeest
een wandelaar inhaalt, kan hij hem
aantikken en bevriest de wandelaar ter plekke.
Een wandelaar kan zich ook achter een
boom langs het pad verstoppen als de bosgeest
in aantocht is. Wanneer de bosgeest
de wandelaar pas ziet als hij hem voorbij,
mag hij de wandelaar niet meer tikken, want
hij kan niet op zijn stappen terugkeren.
Wandelaars die bevroren zijn, helpen de bosgeest:
zij mogen proberen iemand tegen te
houden tot de bosgeest weer voorbij komt
... Als meerdere wandelaars op dezelfde
plaats bevroren zijn, kunnen ze een ketting
vormen om andere wandelaars te pakken.
Band in de lucht
Een ploeg spelers is achter elkaar gebonden
met fietsbinnenbanden. Ze moeten proberen
om één voor één door een vrachtwagenbinnenband
te kruipen die op ongeveer
twee meter hoogte in een boom hangt
Kunst in het bos
Bos leent zich uitstekend voor ‘kunstzinnige’
activiteiten. Enkele ideeën:
• Maak figuurtjes uit klei en zet ze op verschillende
plaatsen in het bos (bv. een
kabouter bij een paddestoel, een reuzenslak
op een boomstam …).
• Verzamel wortels en takken (niet afbreken!)
en laat je inspireren door de vorm. Met wat
klei kan je het schepsel verder afwerken,
zodat het nog meer op een personage lijkt.
Bedenk daarna namen en eigenschappen
per schepsel en speel poppenkast.
• Maak een reuzenspoor van een denkbeeldig
monster.
• Hang kijkbuisjes (wc-rolletjes of stukjes
plastiekbuis) op verschillende plaatsen
zodat je, als je erdoor kijkt, een prachtig
zicht hebt, …
• Beeldhouw een afgezaagde boomstronk
tot een al dan niet abstract figuur.
bladzijde
21
Petra Detienne
• Sjor met wissen of wilgentenen skeletten
van (onbestaande) dieren.
Gebruik geïmproviseerde mandenvlechttechnieken
om het skelet op te
vullen. Zoek eventueel een voorbeelddier
in de omgeving (spin, duizendpoot,
pissebed …) en probeer het
herkenbaar maar honderd keer groter
te reconstrueren met materiaal uit de
omgeving (stronken, bladeren …).
• Zoek een boom met breed uitstaande
takken om een reuzenmobiel te
maken. Maak daarvoor rond een dikke
tak een touw vast en bevestig daaraan
een andere tak. Deze tak breng je
in evenwicht met behulp van flessen
die je vult met water, zandzakjes die
je maakt met baalkatoen en uiteraard
met alweer een tak die je in evenwicht
zult moeten brengen. Natuurlijk kan
je aan de mobiel ook figuren hangen
die wapperen of tinkelen in de wind.
• Hou het abstract: hang met wasspelden
een aantal bladeren terug aan de
bomen of kleed het bos aan of in met
doeken en dekens.
• Kies samen de mooiste gedichten,
schrijf ze in het groot op lakens en
hang ze in het bos.
Foto: Ilse Stoffels
2