de desselaar - Gemeente Dessel

16
dessel anno
Het molenaarsgeslacht Raeymaekers
Wie in de Kempen woont en Raeymaekers heet, heeft veel kans
dat hij afstamt van het molenaarsgeslacht Raeymaekers dat in
de 19e en de 20 eeuw in de Oosterkempen talrijke wind- en watermolens
uitbaatte. Men vindt de Raeymaekersen terug op molens
in Mol, Balen, Geel, Dessel, Retie, Arendonk en Kasterlee,
maar ook in Schilde, Lommel en Maaseik. Ze hebben allemaal
een ding gemeen; ze stammen af van het echtpaar Joannes
Franciscus Raeymaekers (Kasterlee, 1785 – Dessel, 1859) en
Anna Maria Vaes (Retie, 1782 – Dessel, 1849). Dit echtpaar
zette tussen 1804 en 1823 twaalf kinderen op de wereld; acht
zonen en vier dochters, waarvan er geen enkel op jonge leeftijd
stierf.
In 1807 pachtte Joannes Raeymaekers voor drie jaar de windmolen
van Millegem. Die was eigendom van de weduwe Anna
Van de Vliet – Daems uit Dessel. Raeymaekers bleef op de molen
van Millegem tot in 1821. Toen trok hij naar Dessel waar
hij een nieuwe windmolen bouwde. Het Duvelken, een houten
achtkant stond langs de Lorzestraat in de buurt van de Hoge
Velden. Hiermee deed Joannes Raeymaekers niemand minder
dan zijn vroegere huurbaas rechtstreeks concurrentie aan. De
weduwe Van de Vliet bezat naast de molen van Millegem immers
ook nog watermolen van Mol en de windmolens van Achterbos,
Eindhout en … Dessel.
Voor het eerst in meer dan drie eeuwen kreeg de Oude Molen
van Dessel concurrentie. Het antwoord van de weduwe Van de
Vliet liet niet lang op zich wachten. Zij bouwde strategisch op
amper 175 meter van Het Duvelken een nieuwe windmolen, de
Beermolen genaamd. Hiervoor kocht zij in Mol-Ezaart een volmolen
(ook een houten achtkkant), die failliet gegaan was en
bouwde hem in Dessel als graanwindmolen terug op. In 1827
verhuisde het gezin Raeymaekers – Vaes naar de watermolen
van Retie. De oudste zoon Adriaan, bleef in Dessel als molenaar
op vaders molen. Joannes Raeymaekers zag ook voor zijn andere
zonen wel een carrière als molenaar weggelegd. In 1830
www.dessel.be
huurde hij daarom in Retie de windmolen op de Molenakkers en
de slagmolen. In 1842 keerde het gezin terug naar Dessel.
Adriaan Raeymaekers huwde in 1829 in Dessel met Maria Theresia
Van Gansenwinkel. Dat verliep niet zonder slag of stoot.
De ouders van de bruid verzetten zich tegen het huwelijk van
hun dochter met de molenaar van Het Duvelken. Maria Theresia
was immers de dochter van Carolina Van de Vliet en een kleindochter
van… de weduwe Anna Van de Vliet. De plooien tussen
de twee families waren duidelijk nog niet glad gestreken. Zelfs
notaris Van den Eynde van Retie ging tot tweemaal toe spreken
met de ouders, die halsstarrig bleven en geen antwoord gaven.
Het huwelijk ging toch door.
Blijkbaar haalde de liefde het uiteindelijk van de zakelijke belangen.
Want in 1831 trok Adriaan Raeymaekers met vrouw en
kind naar Mol. Hij bemaalde er de windmolen van Achterbos
en later ook de Molse watermolen, die allebei eigendom waren
van de grootmoeder van zijn vrouw. In het gezin Raeymaekers
– Van Gansenwinkel werden acht kinderen geboren. Zij vormden
de Molse tak in het molenaarsgeslacht Raeymaekers. Drie
zonen werden molenaar: Franciscus (°1830), Norbertus (°1831)
en Victor (°1837). Een dochter, Constantia (°1833) huwde met
een zoon van de molenaar van de Gansakker in Geel. Catharina
(°1842), de jongste dochter erfde in 1889 de windmolen
van Achterbos. Haar man, August Goossens bemaalde hem.
Zijn moeder was Maria Anna Vosters, een dochter van Ida Van
de Vliet, dochter van… Het was een kleine wereld, die van de
molenaars.
Het wel en wee van het molenaarsgeslacht Raeymaekers in
de 19e en de 20e eeuw werd te boek gesteld door Maria Raeymaekers.
De rijk geïllustreerde bundel van 131 pagina’s is voor
14 euro bij haar te koop (Oude Markt 21; 014-37.81.72).
Heemkundige Kring De Griffioen Dessel vzw
Het Duvelken, met op de achtergrond de Beermolen