Reportage voetbalmiljardairs - Jonge Ondernemers!

078
aChTerGrond
Voetbal bobo’s
met negen
nullen
Scheringa’s gepofte DSB-kapitaal
maakt AZ dit jaar kampioen. Maar
in de Premier League lachen
ze om zijn miljoenen. Roman
Abramovich flaneerde al in 2003
over het VIP-dek van Chelsea
en zette daarmee de trend voor
multimiljardairs uit Azië, Amerika
en het Midden-Oosten. Penthouse
stelt aan u voor: ’s werelds rijkste
voetbalbobo’s uit ’s werelds duurste
voetbalcompetitie.
John van Schagen Fotografie: Pics United e.a.
★ SJeik ManSoUr bin Zayed al nahyan ★
★ Geschat eigen vermogen: 15.000.000.000,- euro
(zelf vermoeden wij dat dit nog aan de lage kant is) ★
★ Club: Manchester City ★
roman a.
Het moest en zou een club uit de Premier League worden. Arsenal bijvoorbeeld,
maar de Londenaren namen de overvolle geldkoffer niet in ontvangst. Onderhandelingen
in Newcastle liepen ook op niets uit. In Manchester hadden de
olie- en vastgoedbaronnen wél succes. In de zomer van 2008 kreeg de coup zijn
beslag. Een select groepje multimiljardairs van de Abu Dhabi United Group
kocht het aandelenpakket van Manchester City, dat daarmee in één klap tot de
rijkste clubs ter wereld behoorde. De inkt van het overnamecontract was nog
niet droog of met de eerste miljoenen werd al gesmeten. Even een signaal
afgeven. Voor het Britse recordbedrag van 43 miljoen euro werd de Braziliaanse
spits Robinho van Real Madrid losgeweekt. Wisselgeld voor de oliesjeiks. “Ik
weet niet hoeveel geld we gaan uitgeven. Meer dan nodig is waarschijnlijk”, aldus
Sulaiman Al Fahim. De excentrieke vastgoedmagnaat – zestiende op de lijst van
rijkste Arabieren – steelt namens de nieuwe clubeigenaren vooralsnog de show,
maar in feite is hij niet meer dan een vooruitgeschoven pion, door de ware
machthebber de dug-out uit gestuurd. Wie dat is? Mansour bin Zayed al Nahyan,
supermiljardair en big spender van beroep. Hij en zijn familie heersen al
decennia over het steenrijke oliestaatje Abu Dhabi, dat deel uitmaakt van de
Verenigde Arabische Emiraten. Voor Al Nahyan is Manchester City een marketingspeeltje,
zo stelt Simon Chadwick. De hoogleraar Business & Sports aan de
Universiteit van Coventry staat in Engeland te boek als nauw en kritisch volger
de Sjeik
alisher U. lakshmi M.
079

080
Nigel de Jong, hier nog spelend voor HSV. De reclameslogan op zijn shirt werpt echter al zijn schaduw vooruit...
van de voetbalclubs. “Het gaat de sjeik om bekendheid voor het merk
Abu Dhabi. De Premier League is veruit de populairste voetbalcompetitie
ter wereld en wordt overal uitgezonden. Dat biedt veel
mogelijkheden. Manchester United bijvoorbeeld, de grote buurman
van City, verkocht de afgelopen jaren over de hele wereld 75 miljoen
voetbalshirts voor gemiddeld vijftig euro per stuk. Op al die shirts
prijkt de naam van de sponsor. Dat geeft wel aan hoe interessant én
lucratief de league is. Onlangs zijn de televisierechten voor drie
seizoenen verkocht. Tussen 2010 en 2012 levert dat de clubs liefst 1,7
miljard euro op.” Aan cash in Engeland voorlopig geen gebrek dus.
Nigel de Jong zwichtte afgelopen winter al voor de olietanker met
geld die de nieuwe clubeigenaren voor hem hadden klaarstaan. Hij
verdedigt sinds januari het blauwwit tenue van City. In zijn paleis in
Abu Dhabi zinspeelt Al Nahyan echter alweer op nieuwe transfers.
Blanco cheques liggen klaar voor Fabregas, Eto’o, Robben en
Ibrahimovich. “De sjeiks uit Abu Dhabi, Saoedi-Arabië en Dubai
willen qua macht en invloed de nummer één worden in sport”, aldus
Chadwick. “De komende jaren zullen zeker meer van deze mensen
bij een club in Engeland op de deur kloppen. Geld genoeg daar.”
★ lakShMi MiTTal ★
★ Geschat eigen vermogen: 14.000.000.000,- euro ★
★ Club: Queens Park rangers ★
Vette koppen in de krant. John de Mol, Herman Heinsbroek en
Marcel Boekhoorn hebben zojuist het noodlijdende Stormvogels-
Telstar opgekocht. Met een kapitaalinjectie van tientallen miljoenen
euro’s wordt de doodzieke patiënt uit de eerste divisie gereanimeerd
en klaargestoomd voor een plek in de top van het Nederlandse
voetbal. Onmogelijk, denkt u? Toch is twee jaar geleden aan de
andere kant van de Noordzee iets vergelijkbaars gebeurd. Queens
Park Rangers, een Londense club waar de prijzenkast voor het laatst
werd aangevuld in de jaren zestig, leidt dan al jaren een troosteloos
bestaan in de Engelse Championship. Totdat zich ineens twee
multimiljardairs melden in West-Londen. Formule 1-baas Bernie
Ecclestone en Flavio Briatore, renstaleigenaar van Renault en CEO
bij Benetton, besluiten om de club van de ondergang te redden. Voor
één miljoen euro plakken zij niet alleen hun naam op de
boardroomstoelen, zij krijgen ook de schuldenlast van dertien
miljoen euro op hun bordje. Fans worden uitzinnig van vreugde als
niet lang daarna een derde investeerder opduikt. En wat voor één!
Lakshmi Mittal, mega-industrieel en eigenaar van het grootste
staalconcern ter wereld, Mittal Steel. Hij koopt twintig procent van
de aandelen. “Niemand in Engeland die echt begrijpt waarom deze
mensen zich in Queens Park Rangers hebben gemengd”, zegt
Chadwick. “Veel spectaculaire aankopen, zoals Abramovich, hebben
ze tot dusver ook niet gedaan. Boze tongen beweren dat het ze om
vastgoed te doen is. Het plan zou zijn om de club naar een andere
plek in de stad te verhuizen om zo de grond van het stadion te
kunnen verkopen. Dat staat namelijk op Loftos Road, in één van de
duurdere wijken van Londen.” Of het de in India geboren Mittal echt
alleen om de grond te doen is, moet de toekomst uitwijzen. Feit is dat
de superentrepreneur een hard zakenman is en met een bescheiden
rol in de marge nooit genoegen neemt. Het lijkt dan ook
onwaarschijnlijk dat hij met QPR geen plekje in de top van de
Premier League voor ogen heeft. De man is nu eenmaal gewend aan
het beste van het beste en hij leidt het leven van een prins. Zo kocht
hij zes jaar geleden voor een slordige 110 miljoen euro een
monumentaal pand in Kensington, Londens meest exclusieve wijk.
Ook zijn kinderen snoepen volop mee van zijn exorbitante rijkdom.
Toen zijn dochter enkele jaren geleden ging trouwen, organiseerde
Mittal een vijf dagen durend gala in Versailles. Kosten? Zestig
miljoen dollar. Tja. Daar koop je óók een heel aardige diepgaande
middenvelder voor. Kaká maar doen dan? Zakje eromheen of gaat hij
zo mee?
★ roMan abraMoviCh ★
★ Geschat eigen vermogen: 8.000.000.000,- euro ★
★ Club: Chelsea ★
Roman Abramovich heeft de afgelopen maanden heel wat tegengoals
moeten incasseren. Als gevolg van de lage aandelenkoersen en een
mindere vraag naar olie zag de Russische multimiljardair in een half
jaar tijd bijna vier miljard euro van zijn vermogen in rook opgaan.
Toch hoeven we met de eigenaar van Chelsea geen medelijden te
hebben. Nog altijd is hij goed voor ongeveer acht miljard euro en
daarmee kun je heel aardig een club managen. Hoe word ik bij het
grote publiek bekend, moet de oligarch zich aan het begin van 2003
afgevraagd hebben. Naar het schijnt fluisterde zijn toenmalige
vrouw hem het antwoord in: “Waarom koop je geen Engelse
voetbalclub, schat?” En zo geschiedde. In 2003 zet hij zichzelf in één
klap op de kaart door de aandelen van voetbalclub Chelsea op te
kopen. Bijna 150 miljoen euro kost deze pr-stunt hem. “Het
netwerk”, stelt Chadwick, “dáár is het Abramovich allemaal om te
doen geweest. Tot zijn overname had nog nooit iemand in Engeland
van hem gehoord, maar inmiddels is hij misschien wel de bekendste
Rus in heel Europa. Dat heeft hem zowel op zakelijk als op politiek
niveau veel invloed opgeleverd.” Wanneer Abramovich in 2003 aan
de macht komt, belooft hij gouden tijden voor de Londenaren. De
oligarch kondigt aan spelers te halen die daarvoor alleen voor rivalen
Manchester United, Liverpool en Arsenal wilden uitkomen. Hij
houdt woord. Zijn accountants wassen het financiële huishoudboekje
van de Londense club schoon en er wordt allerminst bezuinigd op
spelersmateriaal. Robben, Drogba, Ballack en Essien worden met
ErEdivisiEmiljoEnEn
het succes van aZ is vooral ook het succes van dirk
Scheringa. Zonder de miljoenen van de Wogumse
kredietkoning speelden de alkmaarders nu een
bescheiden rol in de kelder van het betaald voetbal.
Scheringa, inmiddels honderd procent eigenaar van de
club, herfinancierde een schuldenlast van 108 miljoen
euro, stak 45 miljoen euro in de bouw van een nieuw
stadion en kocht voor meer dan twintig miljoen aan
nieuwe spelers. het resultaat? een nieuwe nederlandse
topploeg. Toch is de Ceo van dSb niet de meest
gefortuneerde voetbalbobo van nederland. die rol is
weggelegd voor Marcel boekhoorn (geschat vermogen:
1,1 miljard). na een korte afwezigheid speelt hij
inmiddels weer een rol van betekenis bij neC. de
buurman uit arnhem, vitesse, is vooral heel blij met de
miljoenen van Maasbert Schouten, Ceo bij kredietverstrekker
afab, en goed voor zeker 334 miljoen. ook in
Utrecht is het spelen van topvoetbal voorlopig verzekerd
dankzij een genereuze en uiterst vermogende fan.
afgelopen jaar verzekerde de voormalige directeur van
sleepbedrijf Mammoet, Frans van Seumeren (209
miljoen), zich van het alleenrecht in de Galgenwaard.
voor zestien miljoen euro kreeg hij 51 procent van de
aandelen in handen. Willem van hanegem kent
inmiddels de strakke hand van van Seumeren. in
amsterdam mag de vermogende beurshandelaar adri
Strating zich grootaandeelhouder noemen. hij heeft
bijna tien procent van de ajaxaandelen in handen. en
Feyenoord? ondernemer Michel Perridon en een
aantal co-investeerders dansen al maanden rond ‘hun
cluppie’, in de wetenschap dat er snel veel geld nodig
is om de ooit zo trotse europa Cup1 houder van een
verdere vrije val te behoeden. de rotterdammers
kampen met een schuld van 21 miljoen euro en het
begrotingstekort schommelt dit jaar rond de drie
miljoen euro. bobo’s, actie!
081

082
Al zal hij er niet zo bij stilstaan, ook Rotterdammer en Arsenalspeler
Robin van Persie wordt een ‘speeltje’ van een Russsische miljardair.
miljoenen euro’s verleid om op Stamford Bridge hun kunsten te
komen vertonen. In bijna zes jaar spendeert Abramovich zo’n
achthonderd miljoen euro aan nieuwe voetballers. Zijn laatste
aanwinst is een manager die voor het succes in de wieg is gelegd.
Onder leiding van zijn vriend Guus Hiddink moet Chelsea opnieuw
prijzen gaan pakken. Iets wat Abramovich overigens met gerust hart
aan het wonder uit Varsseveld kan overlaten. Sinds zijn aanstelling is
Chelsea de laatste maanden weer op volle stoom geraakt met
glansrollen voor topspelers als Lampard en Drogba. De aansluiting
met titelverdediger Man United is hersteld. Smart thinking dus van
Roman. Titels pak je alleen met de allerbeste mensen aan het roer.
★ aliSher USManov ★
★ Geschat vermogen: 6.000.000.000,- euro ★
★ Club: arsenal ★
Lange tijd was Arsenal de enige club uit de Engelse top vier uit die
de zaakjes zónder voetbalmiljardairs runde. De Amerikaanse broers
Avram en Malcolm Glazer staan aan het roer bij Manchester United,
Liverpool is het speeltje van George Gillet en Tom Hicks en Chelsea
is, zoals bekend, in Russische handen. Uiteindelijk zit ook de club
van sterspeler Robin van Persie nu op het vinkentouw. Het lijkt
slechts een kwestie van tijd voordat Red & White Holdings, het
bedrijf van de Russische miljardair Alisher Usmanov, een definitieve
coup pleegt in Noord-Londen. Anderhalf jaar geleden meldde
de mega-investeerder zich bij de Engelse topclub, toen vicevoorzitter
David Dein het voor gezien hield en zijn aandelenpakket van
KOOP OOK EEN CLUB!
Waarom richten de miljardairs uit rusland,
de vS en het Midden-oosten hun pijlen vooral
op de Premier league en nauwelijks op andere
competities? Simpel. in engeland geldt er voor
investeerders maar één voorwaarde: financiële
daadkracht. Telt uw banksaldo negen nullen voor
de komma, dan mag u zich in het overnamegeweld
mengen. duitsland kent op dat gebied een veel
strengere wetgeving. het enorme woud aan regels
schrikt potentiële investeerders uit het buitenland
al snel af. ook in Spanje is het voor miljardairs
lastig om op roverspad te gaan. reden: de organisatiestructuur
van de topclubs. Zo wordt barcelona
geregeerd door de leden. Maar liefst 145.000
aandeelhouders telt de club en dat maakt het voor
mannen als abramovich nagenoeg onmogelijk een
vinger in de pap te krijgen. en nederland dan?
Te weinig publiek, te weinig exposure, te weinig
toekomst – kortom, niet interessant genoeg voor
de sjeiks uit abu dhabi.
14,5 procent ter beschikking stelde. Voor negentig miljoen euro
verbond Usmanov zich aan The Gunners en sindsdien verstevigde
hij beetje bij beetje zijn greep op de club. Ruim een kwart van de
aandelen zijn inmiddels in handen van de steenrijke Rus. Nog vijf
procent te gaan voor hij een overnamebod mag uitbrengen.
Usmanov houdt van het luxe leven. Naast zelfverklaard kunstliefhebber
mag hij graag een tochtje maken op één van zijn ultramoderne
jachten. Zo kocht de Rus afgelopen jaar nog de 110 meter
lange Project Opal, die hij de naam van zijn moeder meegaf, Dilbar.
Zijn eigen lounge in het machtige Emirates Stadium is in één woord
mindblowing! Riante relaxstoelen, grote tv-schermen en een bar vol
Russische kaviaar en dure champagnes. Vanuit deze ultraluxe box
volgt hij bijna wekelijks de verrichtingen van zijn club. The hard
man of Russia, zo staat de zwaarlijvige Usmanov in zakelijke kringen
bekend. Zes jaar van zijn leven bracht hij in de Sovjetgevangenis
door. Tegenstanders betichten hem al jaren van grootschalige
fraude bij het verkrijgen van licenties voor het boren in extreem
lucratieve diamantmijnen. Of zijn strafblad en die aantijgingen een
overname in de weg staan? “Absoluut niet”, zegt Gadwick volmondig.
“De voormalige Thaise eigenaar van Manchester City, Thaksin
Shinawatra, werd ooit beschuldigd van grootschalige fraude, ja zelfs
van massamoord. Die gegevens blijken echter niet relevant wanneer
je een club uit de Premier League wilt overnemen. De enige
restrictie die de voetbalbond hanteert is de zogeheten fit and
proper-test. Daarin draait het om de vraag: is deze persoon financieel
in staat de club over te nemen? Meer ook niet.”