Onderzoeksrapport Traplopen

Onderzoeksrapport Traplopen
© Stairmiles BV

Voorwoord
Hierbij bieden wij u het onderzoeksrapport van Stairmiles aan. Het rapport is geschreven aan de hand
van bewegingsfeiten, gepubliceerde artikelen en onderzoeksresultaten. Het doel van het
onderzoeksrapport is om bedrijven en organisaties te informeren over de voordelen van traplopen.
Stairmiles wil het bewegen op de werkvloer optimaal bevorderen door de werknemers zoveel mogelijk de trap te
laten nemen. Daarmee kan men zogeheten 'stairmiles' verdienen. Met deze 'stairmiles' kan de werknemer
producten sparen in de online Stairmiles shop.
Directie Stairmiles BV
Inhoudsopgave
2

Voorwoord 2
Inleiding 4
Hoofdstuk 1 Bewegingsnorm en feiten 5
1.1 Nederlandse bewegingsnorm 5
1.2 Lichamelijke aandoeningen 5
1.3 Overgewicht 5
1.4 Conclusie 6
Hoofdstuk 2 Traplopen 7
2.1 Omgeving en gezondheid 7
2.2 Waarom traplopen op de werkplek 7
2.3 Effecten traplopen 7
2.4 Conclusie 8
Hoofdstuk 3 Achtergrond artikelen 9
3.1 CBS verbetering gezonde leefstijl stagneert 9
3.2 Meer ambitie nodig bij kabinet en bedrijven 10
3.3 Afvallen of wegwezen 11
3.4 50-plusser niet fit op de werkvloer 12
3.5 Conclusie 13
Hoofdstuk 4 Artikelen traplopen 14
4.1 Traplopen voor een betere gezondheid 14
4.2 7 minuten traplopen 14
4.3 Neem eens wat vaker de trap 15
4.4 Conclusie 16
Conclusie 17
Slotwoord 18
Inleiding
3

In diverse landen is slechts een deel van de mensen voldoende lichamelijk actief , volgens de internationale
gezondheidsrichtlijn voor lichaamsbeweging. In Nederland voldoet ongeveer 50% van de bevolking aan de
Nederlandse Bewegingsnorm. (Trendrapport bewegen 2007). Lichamelijke inactiviteit heeft een sterk verband
met overgewicht. Een teveel aan overgewicht is op zijn beurt weer sterk geassocieerd met lichamelijke
aandoeningen zoals verhoogd cholesterol, diabetes type 2 en sommige vormen van kanker.
Volgens de Gezondheidsraad is de gezondheidszorg nu al een € 0,5 miljard per jaar kwijt aan kwalen die
verband houden met overgewicht. Onder de volwassen Nederlanders heeft 40% last van overgewicht en 10%
van ernstig overgewicht (obesitas) (bron: ministerie VWS). Ook de werkgever moet opdraaien voor de hoge
kosten zodra werknemers verzuimen.
Dit onderzoeksrapport bevat feiten waarom traplopen goed is voor de gezondheid. In dit rapport presenteren we
informatie over bewegingsnorm en feiten, zie hoofdstuk 1. In hoofdstuk 2 laten we zien waarom traplopen
tijdens werktijd goed is voor de gezondheid van de werknemer. Het volgende hoofdstuk laat zien welke
opvallende trends zich voordoen bij verschillende organisaties. En hoofdstuk 4 benadrukt nogmaals de
effectiviteit van traplopen.
4

1. Bewegingsnorm en feiten
1.1 Nederlandse bewegingsnorm
Minstens een half uur per dag matig intensieve lichaamsbeweging op minimaal vijf dagen van de
week is de huidige Nederlandse norm om gezond en fit te blijven. Doordat werknemers in beweging
blijven, handhaven of verbeteren werknemers hun gezondheid. Beweging draagt bij aan het
voorkomen van gewichtstoename van de werknemers, wat zal leiden tot een minder hoog
ziekteverzuim.
1.2 Lichamelijke aandoeningen
Doordat werknemers dagelijks bewegen wordt de kans verkleind op lichamelijke aandoeningen zoals
hart- en vaatziekten, diabetes type 2, verschillende soorten kanker en chronische aandoeningen
(Haskell e.a., 2007). Uit onderzoek is gebleken dat gemiddeld 35% van deze chronische aandoeningen
voorkomen kunnen worden als iedere werknemer actief zou zijn (Powell e.a. 1994, Ruwaard e.a.
1997). Kortom het stimuleren van werknemers om meer de trap nemen is belangrijk voor de
gezondheid van de werknemer.
1.3 Overgewicht
Overgewicht heeft direct gevolgen op en rond
het werk. Werknemers met ernstig
overgewicht verzuimen bijvoorbeeld veertien
dagen per jaar méér dan werknemers met een
normaal gewicht (Jans e.a. 2007). Naast dat ze
langer verzuimen, verzuimen ze ook vaker.
Wanneer werknemers met ernstig
overgewicht bovendien niet bewegen, is het
verschil nog groter. Vanuit het oogpunt van
verzuim is het dus de moeite om (ernstig)
overgewicht te voorkomen.
Ook wanneer het verzuimpercentage in het
bedrijf al laag is, loont het om aandacht te
besteden aan het gewicht van de werknemers.
Overgewicht vergroot de kans op
arbeidsbeperkingen (Bernaards e.a., 2007,
Hertz e.a. 2004; Duijvenbode e.a., 2007).
Figuur 2: Percentage mensen (20 jaar en ouder) met ernstig
overgewicht (obesitas) in de periode 1981-2007,
gestandaardiseerd naar leeftijds- en geslachtverdeling in 1981
(Bron: POLS, gezondheid en welzijn, 2008
Figuur 1: Percentage mensen (20 jaar en ouder) met (matig dan wel
ernstig) overgewicht in de periode 1981-2007, gestandaardiseerd
naar leeftijds- en geslachtverdeling in 1981 (Bron: POLS,
gezondheid en welzijn, 2008).
Doordat werknemers minder bewegen is de
kans op overgewicht groot. De eerste en meest
voorkomende klachten zijn het zich niet lekker
voelen en chronische vermoeidheid. Op termijn
kunnen ernstige tot zeer ernstige klachten
ontstaan zie paragraaf 1.2. Alle deze klachten
leiden tot maar een ding, verhoging van het
ziekteverzuim. Beide figuren tonen aan dat het
overgewicht sinds 1981 een stijgende lijn
vertoond.
5

1.4 Conclusie
De Nederlandse norm om gezond en fit te blijven is minstens een half uur per dag matig
lichaamsbeweging op minimaal vijf dagen van de week. In Nederland voldoet ongeveer de helft van
de bevolking aan deze norm. Doordat werknemers dagelijks bewegen wordt de kans verkleind op
lichamelijke aandoeningen. Overgewicht heeft direct gevolgen op en rond het werk. Werknemers met
ernstig overgewicht verzuimen bijvoorbeeld veertien dagen per jaar méér dan werknemers met een
normaal gewicht (Jans e.a. 2007). Naast dat ze langer verzuimen, verzuimen ze ook vaker.
6

2. Traplopen
2.1 Omgeving en gezondheid
De snelle toename van overgewicht en obesitas wordt door vele experts in de Verenigde Staten, maar
ook in Nederland, toegekend aan de veranderende omgeving (Haslam e.a. 2005, Jeffery e.a. 2003). Op
de werkplek zijn duidelijke veranderingen opgetreden, zoals toenemend bureauwerk.
Veranderingen in de aard van het werk leveren dus een bijdrage aan de snelle groei van het aantal
mensen met overgewicht. Deze nieuwe, op gemak gerichte omgeving wordt ook wel de ‘obesogene’
omgeving genoemd, waarbij gezonde keuzen (activiteit en gezond eten) steeds moeilijker en niet
vanzelfsprekend meer zijn voor veel mensen (Swinburn e.a. 2004, Brug en Van Lente). Stairmiles kan
in de werkomgeving worden geïmplementeerd om zodoende de gewenste gedragsverandering onder
werknemers te bewerkstelligen., door het stimuleren van trapgebruik.
2.2 Waarom traplopen op de werkplek
Tot op heden zijn er negen traploop studies op de werkplek uitgevoerd (Kwak e.a. 2008, Engbers 2007,
Coleman en Gonzales, 2001, Marshall 2001; Van den Auwele 2005; Boutelle et al. 3002 Kerr et al, 2001
en 2004; Nicoll 2006). Uit een review concluderen Eves en Webb (2006), dat het stimuleren van
traplopen op de werkplek d.m.v. het verbeteren van de aantrekkelijkheid van de trappenhuizen zeker
kansen biedt. De studie van Engbers e.a. (2007) en Nicoll (2007) geven aanknopingspunten voor
innovatieve omgevingsinterventies ter stimulering van trapgebruik.
Het wachten op de lift op werkplek kan in veel gevallen al de motiverende factor (door o.a. haast en
stress) zijn om de trap te nemen, mits het aantal te passeren verdiepingen niet te groot wordt. Hieruit
kan worden afgeleid dat traplopen op de werkplek ook een functionele beweegreden heeft. Binnen
interventies kan hier, naast de gebruikelijke gezondheidsboodschappen op worden ingespeeld, door
bijvoorbeeld faciliteiten te lokaliseren of te concentreren in de buurt of aan het uiteinde van een trap.
Hierdoor wordt het effect mogelijk vergroot en vooral langduriger, omdat traplopen in het
werkproces is opgenomen. Hierbij valt te denken aan het stimuleringsysteem van Stairmiles.
2.3 Effecten traplopen
Traplopen is een intensieve vorm van bewegen, laboratoriumtests hebben laten zien dat voor
traplopen 8,6 keer zoveel energie nodig is dan bijvoorbeeld zitten (i.e. een persoon in rust). Doordat
traplopen zo intensief is zouden korte aaneengesloten perioden van intensieve lichamelijk activiteit
opgeteld gedurende dag (zoals traplopen) bijdragen tot 24-uurs energieverbruik. Een toename in
energieverbruik zou de energiebalans kunnen herstellen, dus in potentie kunnen bijdragen bij de
preventie van overgewicht en gerelateerde aandoeningen (Dunn, e.a. 1998).
Traplopen is een laagdrempelige activiteit en makkelijk uitvoerbaar gedurende een werkdag. In
studies van Boreham (2000 & 2005) waarin mensen werden gestimuleerd om meerdere keren per dag
2 minuten trap te lopen, werden positieve effecten gevonden op risico-indicatoren voor hart- en
vaatziekten, zoals;
1. Verlaging van het bloedcholesterol
2. Verbetering van de fysieke conditie (o.a. verlaagde hartslag)
Uit bovenstaande studies kan dus eveneens geconcludeerd worden dat zelfs kortdurende (matig tot
intensieve) activiteit op de werkplek, mits voldoende herhaald, kan bijdragen tot een verbeterde
cardiovasculaire gezondheid.
7

Interessant vanuit het oogpunt van de werkgever is het feit dat er sterke indicaties zijn dat
werknemers die lichamelijk intensief actief zijn minder verzuimen dan werknemers die minder actief
zijn (Proper e.a. 2004; Heuvel e.a., 2005). Des te meer reden voor de werkgever om lichamelijke
activiteit op de werkvloer of daarbuiten te stimuleren.
2.4 Conclusie
De snelle toename van overgewicht en obesitas wordt door vele experts in de Verenigde Staten, maar
ook in Nederland, toegekend aan de veranderende omgeving. Doordat traplopen zo intensief is
zouden korte aaneengesloten perioden van intensieve lichamelijk activiteit opgeteld gedurende dag
(zoals traplopen) bijdragen tot 24-uurs energieverbruik. Traplopen is een laagdrempelige activiteit en
makkelijk uitvoerbaar gedurende een werkdag. Bovendien is aangetoond dat traplopen gezond is.
Uit bovenstaande studies kan dus geconcludeerd worden dat zelfs kortdurende (matig tot intensieve)
activiteit op de werkplek, mits voldoende herhaald, kan bijdragen tot een verbeterde cardiovasculaire
gezondheid. Interessant vanuit het oogpunt van de werkgever is het feit dat er sterke indicaties zijn
dat werknemers die lichamelijk intensief actief zijn minder verzuimen dan werknemers die minder
actief zijn
8

3. Achtergrond artikelen
3.1 CBS verbetering gezonde leefstijl stagneert.
CBS: Verbetering gezonde leefstijl stagneert
Nederlanders zijn het afgelopen jaar nauwelijks gezonder gaan leven. In het streven naar
vermindering van roken, alcoholgebruik en overgewicht, en vermeerdering van
lichaamsbeweging is weinig tot geen vooruitgang geboekt. De positieve ontwikkeling van de
laatste jaren bij roken en lichaamsbeweging vertraagt. Zowel matig als ernstig overgewicht
bleef de afgelopen jaren op ongeveer hetzelfde niveau. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.
Alcoholgebruik
Een op de tien Nederlanders van 12 jaar of ouder wordt gerekend tot de zware drinkers: minimaal één
keer in de week minstens zes glazen alcoholhoudende drank. In 2001 was dat nog bijna 14%. Sinds
2001 is sprake van een licht dalende trend in het percentage zware drinkers. Zowel bij mannen als bij
vrouwen en in alle leeftijdsgroepen tot 65 jaar is sprake van een daling.
Het percentage zware drinkers onder vrouwen blijft met 4% ruim vier keer lager dan onder mannen
(17%). Eén op de vijf Nederlanders drinkt geen alcohol. Dit cijfer is al jarenlang constant. Steeds meer
jongeren tussen de 12 en 18 jaar drinken geen alcohol; in 2008 was dit gestegen tot 53%, in 2001 was
dit nog 45%
Overgewicht
Ruim vier op de tien mannen boven de 20 jaar kampen met matig overgewicht. Voor vrouwen is dat
bijna drie op de tien. Vanaf het begin van de CBS-waarneming in de jaren tachtig groeide het aantal
volwassenen met matig overgewicht maar sinds begin van de jaren 2000 blijft dit aandeel op hetzelfde
niveau.
Vanaf begin jaren tachtig tot 2005 verdubbelde het aantal volwassenen met ernstig overgewicht,
daarna blijft het aandeel schommelen rond de 11%. Vrouwen hebben vaker last van ernstig
overgewicht dan mannen: 12 versus 10%. Boven de 55 jaar heeft 14% van de volwassenen last van
ernstig overgewicht, ruim 2 keer zoveel als in de leeftijdsgroep van 20-34 jaar.
In 2008 lag het percentage Nederlanders van 12 jaar of ouder dat voldoet aan de Nederlandse Norm
Gezond Bewegen op 56%, evenveel als in 2007. Er is sprake van afvlakking van de licht stijgende
trend sinds 2001. Mannen en vrouwen bewegen ongeveer even veel, maar jongens tussen 12 en 17
jaar en mannen van 55 jaar en ouder bewegen meer dan hun vrouwelijke leeftijdsgenoten. Overigens
halen ouderen hun norm veel vaker dan jongeren: tussen de 12 en 17 jaar voldoet maar een op de
vier aan de norm voor deze leeftijdsgroep, terwijl dat onder 55-plussers oploopt tot twee op de drie.
Roken
In 2008 rookte 28% van de Nederlanders van 12 jaar of ouder, evenveel als in 2007. Van de vrouwen
rookte 24% en bij de mannen was dat 31%. Over een langere periode gezien blijft de licht dalende
tendens bij zowel mannen als vrouwen nog wel behouden. Dat is ook zo onder de zware rokers. Ook
zwaar roken komt bij mannen meer voor dan bij vrouwen ( 8 tegen 5%).
* bron: Spits/Binnenland, CBS, 17 maart 2009
9

3.2 Meer ambitie nodig bij kabinet en bedrijven
Meer ambitie nodig bij kabinet en bedrijven
Oegstgeest - 6 november 2008 riep voorzitter Convenant overgewicht Rosenmöller het kabinet
en bedrijven op om meer ambitie te tonen bij de preventie van overgewicht. ‘Er zijn voldoende
programma’s en methoden ontwikkeld om de gezonde keuze te bevorderen. Die moeten nu
landelijk opgepakt en verspreid worden. Met brede steun vanuit het kabinet en het
bedrijfsleven.’ Aldus Rosenmöller bij de presentatie van het jaarverslag Energie in Balans 2008
aan staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Jet Bussemaker tijdens de
Nationale Balans Top in Corpus in Oegstgeest.
Paul Rosenmöller doet deze oproep kort voordat minister Klink de nota overgewicht naar de Tweede
Kamer stuurt. Hij pleit ervoor dat het kabinet de preventie van overgewicht als kabinetsbreed thema
oppakt en zich aansluit bij de ambitie om de Olympische spelen in 2028 naar Nederland te halen.
Tevens riep hij de bedrijven op om niet af te wachten tot regelgeving voor bijvoorbeeld snoepreclames
een feit is, maar proactief te zijn in het stimuleren van een gezonde leefstijl. Immers, ‘producten met
een gezondheidsclaim, zoals het IKB-logo verkopen beter, gezonde werknemers presteren beter.’
X-factor
De Convenantpartners formuleerden vorig jaar prioriteiten gericht op de preventie van overgewicht
onder jongeren en volwassenen. Dit jaar is vooral gekeken naar de initiatieven die een X-factor
hebben. Integrale programma's die een duurzaam karakter hebben, aantrekkelijk en effectief zijn en
landelijk verspreid (kunnen) worden en zo een structurele bijdrage leveren aan een gezonder
Nederland. Voorbeelden hiervan zijn het Ik kies bewust-logo voor levensmiddelen, het Lekker Fit!
lesprogramma voor basisscholen, de Dubbel30 Energytour, De Gezonde Schoolkantine en de
aanbeveling van de Stichting van de Arbeid om op de werkplek activiteiten te ontwikkelen die een
gezonde leef/werkstijl bevorderen.
Het Convenant pleit voor een integrale aanpak, zoals die door regeringen in Engeland, Duitsland en
Frankrijk worden ingezet. Zo zijn in Frankrijk de zogenaamde Villes Santés zeer succesvol. Dit
concept wordt al in Zwolle toegepast en verdient het volgens Rosenmöller om door andere gemeenten
overgenomen te worden: ‘Deze integrale aanpak, gecombineerd met een ‘gezonde ambitie’ van alle
partijen, kunnen Nederland tot een Íle Santé’ maken in een snel dikker wordend Europa.’
Het Convenant overgewicht is in 2005 opgericht om de stijgende trend van overgewicht onder
jongeren en volwassenen om te buigen. De 20 partners waaronder de voedingsaanbieders,
consumentenbond, gemeenten, werkgevers, werknemers, sportbonden en de horeca, spannen zich in
om de gezonde keuze gemakkelijker te maken voor iedereen, op elk moment en elke plaats.
* bron: Convenant Overgewicht. Donderdag 6 november 2008
10

3.3 Afvallen of wegwezen
Afvallen of wegwezen
De werkvloer bezwijkt onder overgewicht. Te dikke
werknemers zijn duur, bedrijven willen dat ze afvallen.
De dertig kilo overgewicht van Ton van Heesewijk (41) bezorgde zijn collega’s heel wat overlast.
Zeker acht weken per jaar was de documentenbeheerder van het Atrium Ziekenhuis in Heerlen ziek.
‘Andere werknemers konden niet verder met hun werk. Ze zijn afhankelijk van de informatie die ik hen
geef.’
Pas toen hij via zijn werkgever een speciale coach kreeg, functioneerde Heesewijk weer normaal. De
lifestyle coach hielp hem gezonder te eten, meer te bewegen en af te vallen. ‘Binnen drie maanden
was ik de helft van mijn overtollige kilo’s kwijt. Ik ben zelden ziek, heb meer energie en kan mijn werk
beter doen.’
Bedrijven hebben genoeg van te dikke werknemers, signaleert onderzoeksinstituut TNO. Twee jaar
geleden had 13 procent er aandacht voor. ‘Sindsdien is dat toegenomen’, zegt onderzoeker Vincent
Hildebrandt. De meeste bazen zorgen voor meer lichaamsbeweging, bijvoorbeeld door lunchwandelen
te promoten of fitness aan te bieden.
Ziekteverzuim
Daardoor moet het ziekteverzuim omlaag. ‘Mensen met ernstig overgewicht zijn vaker ziek.
‘Gemiddeld veertien dagen per jaar meer dan mensen die niet te zwaar zijn.’ Momenteel is een op de
drie werkenden te dik. Bij 7,5 procent is sprake van ernstig overgewicht. Deze groep dreigt zelfs uit de
werkplek te groeien. ‘Hokjes van kassamedewerkers en cabines voor vrachtwagenchauffeurs zijn
afgestemd op gemiddelde lichaamsmaten. Als steeds meer mensen uitdijen, raken ze bekneld en
moeten werkplekken groter worden gemaakt. Dat kost heel veel geld’, zegt Hildebrandt.
Acteurs bij de lift
Vandaar de pogingen iets aan het overgewicht te doen – of het te voorkomen. Waterleiding
Maatschappij Limburg heeft onlangs acteurs bij liftdeuren gezet. Ze knoopten gesprekken aan met
werknemers. ‘Daar hadden velen geen zin in en dus namen ze de trap’, zegt woordvoerder Anjo Petit.
Nationale Nederlanden heeft een serieuzere aanpak. Het trappenhuis is aangepast met een soort
zebrapad en binnenkort komen er teksten aan de wanden.
Vergrijzing aanpakken
Nationale Nederlanden zet gezond eten meer in het zicht. Dat werkt. ‘Vorig jaar kochten mensen 15
procent minder frituursnacks en 25 procent meer salades’, zegt arbo-adviseur Marian Otten.Voor
sommige bedrijven is het gezondheidsbeleid een pure overlevingstrategie. ‘We vergrijzen in rap tempo
en de kans op gebreken groeit. Zeker bij de monteurs die zwaar graafwerk doen. Als we ze niet fit
houden wordt er straks geen waterleiding meer gelegd in Limburg’, zegt woordvoerder Anjo Petit.Ruim
de helft van de monteurs maakt inmiddels gebruik van de lifestyle coach. De belangstelling voor
bewegingsactiviteiten is ook groot: gemiddeld doet driekwart van de werknemers mee. Bij Nationale
Nederlanden kwam achthonderd man, inclusief directie, opdagen toen het bedrijf het personeel
uitnodigde dertig minuten te bewegen. Otten: ‘We hadden twee sterren van Idols uitgenodigd en
hebben op hun muziek gedanst.’
Verplichte beweging
Tot nu toe is deelname vrijwillig, maar de grens vervaagt. Waterleiding Maatschappij Limburg speelt
met de gedachte bepaalde gezondheidsprogramma’s verplicht te stellen. ‘Denk aan trainingen die
ruggen sterker maken. Het bedrijf is immers de dupe als werknemers uitvallen door rugklachten.’
Dat gaat te ver, vindt Wim van Veelen, arbo-deskundige bij de FNV. ‘Vrijwillig is prima. Maar velen
vinden het vreselijk om met collega’s te sporten. Daar is de werkvloer ook niet voor. Mensen gaan
naar kantoor om te werken, niet om tegen lillend vlees van collega’s aan te kijken.’
* bron: Dagblad De Pers/Sylvia Marmelstein, vrijdag 12 september 2008
11

3.4 50-plusser niet fit op de werkvloer
50-plusser niet fit op werkvloer
AMSTERDAM - Bij het Amsterdamse waterbedrijf Waternet ligt er twaalf keer per maand
zomaar een staatslot ergens op de trap. Voor de eerlijke vinder.
De bedoeling is simpel: de 1600 werknemers van Waternet verleiden vaker de trap te nemen in het
twaalf verdiepingen tellende gebouw. Het Amsterdamse bedrijf behoort tot de Nederlandse top als het
gaat om het stimuleren van de gezondheid van werknemers. ,,Wat doen we eigenlijk niet?’’ vraagt
Hans Groen zich af, beleidsadviseur mens en organisatie binnen Waternet.
Vandaag worden op het congres gezondheidsmanagement de nieuwste cijfers van de Bedrijfs
Gezondheids Index (BGI) gepresenteerd door het bedrijf Life Guard. Daaruit blijkt dat 34 procent van
de vijftig-plussers vindt dat hij niet goed presteert op werk. Door slechte gezondheid en psychische
klachten voelt die groep zich minder productief, verzuimt vaker en zorgt voor meer medische kosten
dan leeftijdsgenoten.
Toch is er nog hoop voor de oudere, uitgebluste werknemer, blijkt uit de BGI. Goed contact met
collega’s, meer beweging, betere omgang met stress, en zelfstandigheid in het werk verhoogt zijn
prestatie.
Managementbureau Life Guard nam bij bij Waternet de gezondheid van de werknemers onder de loep
en gaf advies hoe deze te verbeteren. De gemiddelde leeftijd bij het Amsterdamse bedrijf is 43. ,,We
zijn dus niet het jongste,’’ realiseert Groen zich. ,,We moeten zuinig zijn op onze mensen.’’
Waternetters’ kunnen inmiddels kiezen uit tal van programma’s. Er is een lunchwandel-, roei- fiets- en
schaatsgroep. In het gebouw is een fitnesszaal met coach, een wekelijkse jogaklas, meditatiecursus
en afvaltraining. Eens per twee weken mag een werknemer zich in een massagestoel vleien en
tweejaarlijks kan hij meedoen aan een gezondheidscontrole. Daarnaast is ’flexibel werken’ de norm.
Wil je in het weekend werken in plaats van op maandag en dinsdag, dan werk je in het weekend. Als
het werk het toelaat uiteraard, zegt Groen.
Aanleiding voor al deze gezondheidsaandacht lag bij Dienst Waterbeheer en Riolering Amsterdam,
een voorloper van Waternet. Om het rioolwerk te verlichten werden zes jaar geleden kleine
graafmachines gekocht. In de praktijk paste een deel van de gravers door overgewicht niet in de
cabinestoel. ,,Dat was het begin van het eerste bewegingsprogramma,’’ stelt Groen nuchter.
Kwakkelende werknemers verzuimen beduidend meer, laat de BGI zien. Twaalf procent is tussen de
25 en 99 dagen per jaar thuis, tegen één procent van hun energieke collega’s. Toch heeft het
gezondheidsoffensief bij Waternet nog niet tot lager verzuim geleid. ,,Dat komt deels omdat de
meetperiode erg kort was,’’ zegt Groen. ,,De inzetbaarheid en productiviteit van de werknemers is wel
verhoogd,’’ Ook is de tevredenheid op de werkvloergestegen, maar het personeelsverloop is niet
gedaald. Misschien omdat Waternetters massaal aan het rentenieren zijn geslagen na winst in de
Staatsloterij?
,,Helaas,’’ lacht Groen. ,,Een gigantische prijs is er nog niet gevallen. Maar ik hoorde wel dat bij de
laatste trekking iemand 22,50 euro op een van onze loten heeft gewonnen.’’
* bron: Algemeen Dagblad/Economie, Monica Beek, woensdag 11 maart 2009
12

3.6 Conclusie
Nederlanders zijn het afgelopen jaar nauwelijks gezonder gaan leven. In het streven naar
vermindering van roken, alcoholgebruik en overgewicht, en vermeerdering van lichaamsbeweging is
weinig tot geen vooruitgang geboekt. Ruim vier op de tien mannen boven de 20 jaar kampen met
matig overgewicht. Voor vrouwen is dat bijna drie op de tien. Voorzitter Rosenmöller van Convenant
overgewicht roept het kabinet en bedrijven op om meer ambitie te tonen bij de preventie van
overgewicht. Mensen met ernstig overgewicht zijn vaker ziek. ‘Gemiddeld veertien dagen per jaar
meer dan mensen die niet te zwaar zijn.’ Momenteel is een op de drie werkenden te dik. Bij 7,5
procent is sprake van ernstig overgewicht. Uit onderzoek van Life Guard blijkt dat 34 procent van de
vijftig-plussers vindt dat hij niet goed presteert op het werk. Door slechte gezondheid en psychische
klachten voelt die groep zich minder productief, verzuimt vaker en zorgt voor meer medische kosten
dan leeftijdsgenoten.
13

4. Artikelen traplopen
4.1 Traplopen voor een betere gezondheid
Traplopen voor een betere gezondheid
In een wereld van liften en roltrappen is het nemen van de trap een uitzondering geworden. Toch
zouden we vaker deze vorm van lichamelijke inspanning moeten gaan leveren, want het is écht beter
voor de gezondheid.
Er is geen twijfel over mogelijk dat bewegen goed is voor het lichaam. Een greep uit alle positieve
effecten: de conditie en de spierkracht worden vergroot, gewrichten worden beweeglijker, maar ook
geestelijk gaan wij ons energieker voelen. Om hiervan te willen profiteren, is het echt niet nodig om
drie keer per week de marathon te lopen. Ook bezigheden zoals traplopen kunnen onze gezondheid
zichtbaar verbeteren. Dit geldt vooral voor mensen die de dagen liever zittend doorbrengen; uit
meerdere studies blijkt dat de gezondheid door een inactief, zittend bestaan achteruit gaat .Met een
beetje traplopen zou het dus juist de goede kant op moeten gaan met onze gezondheid. Er zijn veel
wetenschappelijke aanwijzingen dat vaker de trap nemen niet voor niets een gezondheidsadvies is.
Zo lieten Britse onderzoekers enkele jonge vrouwen met een zittende leefstijl zeven weken lang vijf
werkdagen een 199 treden tellende trap beklimmen. De eerste week deden zij dit eenmaal per dag en
in de laatste twee weken zesmaal per dag, wat neerkwam op dagelijks 13,5 minuten traplopen.
Hoewel de deelneemsters maar driekwart van de taak konden volbrengen, verlaagden zij hun
cholesterolwaarden en verminderden daarmee hun kans op hart- en vaatziekten met maar liefst een
derde. Bovendien werd de conditie van hun hart en longen aanzienlijk beter, wat de sterftekans van
de vrouwen nog verder reduceerde. Uit Nederlands onderzoek blijkt weer dat traplopen om flink veel
kracht van de benen vraagt. Preciezer gezegd wordt tijdens deze bezigheid 50 procent van de
maximale kracht van de knieën gebruikt en 85 procent van de kracht die met de enkels bij een uiterste
inspanning wordt geleverd. Deze percentages zijn hoger dan men van tevoren had verwacht.
Het is jammer dat je in veel gebouwen als vanzelfsprekend naar de liften wordt gewezen. Traplopen
maakt de mens fitter zonder dat dit veel extra tijd kost. Een eenvoudigere manier om niet te sporten en
toch in beweging te blijven, is haast niet te bedenken. De trap op en afrennen is niet nodig, want ook
traplopen op een rustig tempo levert op den duur een verbetering van de gezondheid op. Wie er tegen
opziet om zichzelf vijf verdiepingen omhoog te moeten hijsen, kan ook kiezen voor een
tussenoplossing door bijvoorbeeld tot de derde verdieping de trap te nemen en daarna de lift.
Misschien dat je in de loop van de tijd met gemak drie verdiepingen haalt en uiteindelijk zelfs de vijfde
verdieping op eigen krachten bereikt. Het is een oppepper voor je lichaam, maar ook voor je
zelfvertrouwen.
* bron: http://www.gezonderafvallen.nl/page/959/traplopen-gezondheid.html, 10-06-2008
4.2 7 minuten traplopen
7 minuten traplopen
‘Zeven minuten traplopen beschermt je hart.’ Met deze simpele boodschap zijn Britse wetenschappers
er in geslaagd om luie warenhuisbezoekers uit de lift te krijgen. De onderzoekers observeerden 82
duizend voetgangersbezoekers in een warenhuis. Op trappen waar een positieve boodschap over
traplopen was bevestigd, steeg het gebruik met 190 procent. Zelfs op nabijgelegen trappen zonder
boodschap steeg het gebruik tot 50 procent. Of een simpel bordje bevestigen aan lift en trapalleen
zo’n boodschap voldoende is om iedereen aan het bewegen te houden, durven de onderzoekers niet
te zeggen. Na een paar maanden treedt hoogstwaarschijnlijk gewenning op en dan ligt gemakzucht
weer op de loer.
* bron: Hart en Ziel, http://www.hartenziel.nl/artikel/7_minuten_traplopen/
14

4.3 Neem eens wat vaker de trap
Neem eens wat vaker de trap
Neem eens wat vaker de trap’ is een veelgehoord gezondheidsadvies. Maar waarom precies is het
beklimmen der treden zo goed voor lijf en leden?
Bij traplopen gebruik je 50 procent van de maximale kracht in je knieën en 85 procent van de power
die je met je enkels bij een uiterste inspanning kunt ontwikkelen. “Zulke hoge percentages had ik niet
verwacht”, zegt bewegingswetenschapper Marcel Spanjaard (instituut MOVE, Vrije Universiteit
Amsterdam), die deze cijfers in zijn onderzoek vond. Hij bestudeert minutieus hoe mensen de trap
nemen. Beter geformuleerd: “Hoe spiervezels de taak van het traplopen oplossen.” De laatste jaren
ontwikkelde het advies ‘Neem eens wat vaker de trap in plaats van de lift’ zich tot een gevleugeld
begrip in gezondheidsland. Bezorgde instanties, bijdehante patiëntenverenigingen, ongeruste medici:
Allemaal willen ze ons de trap opjagen.
De vraag is: zijn die paar keer traplopen per dag écht zo goed voor je gezondheid? Epidemioloog
Mireille van Poppel (instituut EMGO, VU) meent van wel, zeker voor mensen met veel zitvlees: “Er is
een theorie die zegt dat het voor de gezondheid veel uitmaakt hoe langdurig mensen inactief zijn, hoe
lang ze op hun kont blijven zitten. Uit studies blijkt dat de gezondheid verslechtert bij mensen die de
hele dag zittend doorbrengen. Het slechtste is het als ze het zitten niet even onderbreken voor wat
beweging.”
Even trap op en trap af dus. Het is echter nog een theorie. Onderzoek moet een en ander bevestigen.
Britse onderzoekers publiceerden in vakblad Preventive Medicine (2000) hun studie over een groepje
jonge vrouwen dat een zittend bestaan leidde. De jongedames kregen de opdracht een hoge trap te
beklimmen. Een trap van 199 treden, ofwel 32,8 meter omhoog. Vijf werkdagen en zeven weken lang.
De eerste week eenmaal per dag, de laatste twee weken zesmaal per dag. Resultaat van uiteindelijk
13,5 minuten traplopen per dag? De cholesterolwaarden in hun bloed verbeterden aanzienlijk,
voldoende om het risico van hart- en vaatkwalen met een derde te verminderen. Ofschoon de dames
slechts driekwart van hun klimopdrachten volbrachten.
Ook ging hun ‘cardiovasculaire’ fitnesspeil (conditie van hart en longen) er met sprongen op vooruit.
“Zulke verbeteringen hebben belangrijke gevolgen voor de gezondheid, omdat een slechte
cardiovasculaire conditie een belangrijke risicofactor is voor sterfte onder vrouwen, te vergelijken met
roken”, concludeerde onderzoeker Colin Boreham. Onderzoeker Stef Kremers (Universiteit
Maastricht): “Neem je tweemaal daags op kantoor drie trappen, dan bereik je al een
gezondheidseffect.” Mireille van Poppel: “Traplopen is inspannender dan gewoon lopen. De
gevraagde inspanning ligt boven het peil dat vereist is om een gezondheidseffect te bereiken, ook al
neemt traplopen korte tijd in beslag. Ook voor iemand die veel achter het bureau zit, treden gunstige
gevolgen op voor de gezondheid.”
Geen wonder dat de fitnesswereld de beweging van het traplopen onder de noemer ’stepcardiofit’ in
een aantal trainingen onderbracht. “Er zijn stepapparaten die het gevoel geven dat je echt traploopt.
De treden ‘lopen onder je weg’”, vertelt de Limburgse fitnessexpert John van Heel. Een ander
apparaat geeft de sporter de gelegenheid als het ware een trap op de nordicwalkingwijze - met
stokken - te beklimmen, de zogeheten crosstrainer. Vroeger domineerden krachtsportapparaten in de
fitnesscentra, tegenwoordig cardio-apparatuur, vooral stepapparaten. De verklaring? Van Heel: “Met
krachttraining verbruik je koolhydraten, met steppen verbrand je vet.”
Anders gezegd: de hedendaagse fitnessliefhebber wil geen spierballen kweken, maar zijn vetkwabben
weg steppen. Met gewoon traplopen bereik je misschien hetzelfde effect. In een recente studie
(International Journal of Obesity) werd het gewicht van bewoners in appartementsgebouwen zonder
lift in acht Europese steden geanalyseerd. Uitkomst: hoe hoger de woonetage, hoe lager het
lichaamsgewicht (althans BMI, de verhouding tussen lengte en gewicht) van de bewoners.
Raadselachtig: bij de vrouwelijke flatbewoners werd geen verband tussen etage en pondjes
gevonden.
* bron: http://www.vetvrij.com/neem-eens-wat-vaker-de-trap.html
15

Volgens Van Heel verbetert stepcardiofit (dus ook gewoon traplopen) niet alleen de conditie van hart
en longen, maar ook de sterkte van beenspieren en botten en de coördinatie van spieren en
gewrichten. Allemaal goed voor een soepele beweging. Van Heel: “Rust roest! Heel Nederland zou
moeten gaan ’steppen’ of traplopen. Op die manier kun je het moment dat je aan een rollator toe bent
vijftien jaar vooruitschuiven!”
4.4 Conclusie
Door traplopen worden de conditie en spierkracht vergroot, gewrichten worden beweeglijker maar
ook gaan de werknemers zich geestelijker en energieker voelen. Een eenvoudige manier om niet te
sporten en toch in beweging te blijven is haast niet te bedenken. Traplopen op een rustig tempo levert
op den duur een verbetering van de gezondheid op. “Neem je tweemaal daags op kantoor drie
trappen, dan bereik je al een gezondheidseffect.” Mireille van Poppel: “Traplopen is inspannender
dan gewoon lopen.
16

Conclusie
Doordat werknemers dagelijks bewegen wordt de kans op lichamelijke aandoeningen verkleind.
Onder de volwassen Nederlanders heeft 40% last van overgewicht en 10% van ernstig overgewicht.
Werknemers met ernstig overgewicht verzuimen bijvoorbeeld veertien dagen per jaar méér dan
werknemers met een normaal gewicht (Jans e.a. 2007). Naast dat ze langer verzuimen, verzuimen ze
ook vaker. Doordat traplopen zo intensief is zouden korte aaneengesloten perioden van intensieve
lichamelijk activiteit opgeteld gedurende dag (zoals traplopen) bijdragen tot 24-uurs energieverbruik.
Kortdurende (matig tot intensieve) activiteit op de werkplek, mits voldoende herhaald, kan bijdragen
tot een verbeterde cardiovasculaire gezondheid. Interessant vanuit het oogpunt van de werkgever is
het feit dat er sterke indicaties zijn dat werknemers die lichamelijk intensief actief zijn minder
verzuimen dan werknemers die minder actief zijn. Nederlanders zijn het afgelopen jaar nauwelijks
gezonder gaan leven. Ruim vier op de tien mannen boven de 20 jaar kampen met matig overgewicht.
Voor vrouwen is dat bijna drie op de tien. Door traplopen worden de conditie en spierkracht vergroot,
gewrichten worden beweeglijker maar ook gaan de werknemers zich geestelijker en energieker voelen
wat zal leiden tot een minder hoog ziekteverzuim en een verhoging van de productiviteit.
17

Slotwoord
Na het lezen van verschillende onderzoeken en het bestuderen van feiten zijn we uiteindelijk tot de
conclusies in dit onderzoeksrapport gekomen. De verschillende artikelen in dit rapport schetsen een
duidelijk beeld over de gezondheid van de werknemer. Met dit rapport willen wij duidelijk maken
dat Stairmiles de juiste optie is voor het bedrijf om ervoor te zorgen dat de werknemers op een leuke
en attractieve manier gezond en fit blijven.
Een eenvoudigere manier om niet te sporten en toch in beweging te blijven, is haast niet te bedenken.
Traplopen op het werk en in een rustig tempo levert op den duur een verbetering van de gezondheid
op. Als een werknemer er tegen opziet om zes verdiepingen omhoog te moeten lopen kan hij of zij ook
kiezen voor een tussenoplossing. Door bijvoorbeeld tot de vierde verdieping de trap te nemen en
daarna de lift. Traplopen is een laagdrempelige activiteit en makkelijk uitvoerbaar gedurende een
werkdag.
Stairmiles
Walk the stairs with Stairmiles
18