24.09.2013 Views

JODENDOM EN VERLICHTING Lezing Ludo Abicht Jodendom en ...

JODENDOM EN VERLICHTING Lezing Ludo Abicht Jodendom en ...

JODENDOM EN VERLICHTING Lezing Ludo Abicht Jodendom en ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Br<strong>en</strong>gt e<strong>en</strong> meer op<strong>en</strong> houding van de Jod<strong>en</strong> t<strong>en</strong> opzichte van de buit<strong>en</strong>wereld. De Jod<strong>en</strong> verschijn<strong>en</strong> daardoor in het<br />

op<strong>en</strong>bare, culturele, economische <strong>en</strong> politieke lev<strong>en</strong>.<br />

Enkele principes van de Haskala:<br />

1. Studie van de profane wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> moet deel uit mak<strong>en</strong> van de opvoeding.<br />

2. Jod<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> perfect de taal k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> van het land waar ze lev<strong>en</strong>.<br />

3. Wet<strong>en</strong>schappelijke studie van het jod<strong>en</strong>dom (geschied<strong>en</strong>is, taal <strong>en</strong>z.).<br />

Daaruit volgt ook de herwaardering van het Hebreeuws.<br />

4. De studie van het Hebreeuws (van de Bijbel). Dit heeft geleid tot e<strong>en</strong> nieuw Joods<br />

bewustzijn.<br />

5. De joodse godsdi<strong>en</strong>st moet zich aanpass<strong>en</strong> aan de moderne wereld. (gereformeerd jod<strong>en</strong>dom). Met de term Israël<br />

bedoelt m<strong>en</strong> àlle Jod<strong>en</strong> van de wereld.<br />

6. De Jod<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> recht op e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> vaderland. Daaruit ontstaat het zionisme (Herzog). Het messianisme wordt<br />

zionisme.<br />

De Jod<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zich int<strong>en</strong>sief gaan toelegg<strong>en</strong> op arbeid, dus ook landbouw <strong>en</strong> industrie. Dit wordt e<strong>en</strong> heel belangrijk<br />

aspect van het zionisme.<br />

Mozes M<strong>en</strong>delssohn (1729-1788)<br />

Filosoof<br />

Contact met lessing<br />

Handelaar<br />

Publicist<br />

Grootvader van Felix M<strong>en</strong>delssohn-Bartholdy (componist)<br />

Enkele opvatting<strong>en</strong> van Moses M<strong>en</strong>delssohn<br />

Studie van de oorsprong van het <strong>Jod<strong>en</strong>dom</strong>. Droeg daardoor bij aan de emancipatie van de Jod<strong>en</strong><br />

Eeuwige waarhed<strong>en</strong> staan teg<strong>en</strong>over historische waarhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> vall<strong>en</strong> niet steeds sam<strong>en</strong>.<br />

Gods goedheid garandeert het bestaan van de eeuwige ziel.<br />

De vrije wil?<br />

Gods goedheid is groter dan Gods gerechtigheid.<br />

E<strong>en</strong> zondaar wordt niet gestraft, maar wordt geholp<strong>en</strong> om beter te word<strong>en</strong>.<br />

Veroordeelde de vloek die de Jod<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> uitgesprok<strong>en</strong> over Spinoza.<br />

Was ge<strong>en</strong> zionist.<br />

Het jod<strong>en</strong>dom heeft ge<strong>en</strong> dogma’s<br />

E<strong>en</strong> geloof mag zich niet opdring<strong>en</strong>, maar moet overtuig<strong>en</strong>.<br />

----------------------------------------------<br />

Naar aanleiding van het schrijv<strong>en</strong> van dit verslag stelde ik me de vraag naar het gebruik van hoofdletters bij jod<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

Jod<strong>en</strong>. Vroeger werd jood steeds met e<strong>en</strong> kleine letter geschrev<strong>en</strong>, naar analogie met christ<strong>en</strong> <strong>en</strong> islamiet. Nam<strong>en</strong> van<br />

godsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> <strong>en</strong> de afgeleid<strong>en</strong> van die nam<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> steeds met e<strong>en</strong> kleine letter geschrev<strong>en</strong>. Dat is nu nog zo. Maar bij<br />

Jood-jood stelt zich e<strong>en</strong> probleem. Als m<strong>en</strong> het heeft over de godsdi<strong>en</strong>st (het joodse geloof) dan heeft jood e<strong>en</strong> kleine<br />

letter. Heeft m<strong>en</strong> het echter over de volksgroep, dan schrijft m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hoofdletter.<br />

Zo kan het dus gebeur<strong>en</strong> dat in één <strong>en</strong> dezelfde tekst hetzelfde woord nu e<strong>en</strong>s wél met hoofdletter <strong>en</strong> dan weer zonder<br />

wordt geschrev<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> voorbeeld:<br />

<strong>Jod<strong>en</strong>dom</strong> (met hoofdletter): dit gaat over het Joodse volk.<br />

jod<strong>en</strong>dom (zonder hoofdletter): dit gaat over het joodse geloof.<br />

Zi<strong>en</strong> we in e<strong>en</strong> tekst jood (<strong>en</strong> afleiding<strong>en</strong>) met e<strong>en</strong> kleine letter, dan gaat het steeds over het geloof <strong>en</strong> de godsdi<strong>en</strong>st.<br />

Zi<strong>en</strong> we daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> Jood (<strong>en</strong> afleiding<strong>en</strong>) met e<strong>en</strong> hoofdletter, dan gaat het over individuele person<strong>en</strong> of over het volk of<br />

de staat.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!