interview Lisette Thooft in het blad Volzin nr. 13 - Mohammed ...

Tekst: Lisette Thooft
Beeld: Corbino
beter wordt. Dat is een enorm rouwproces
geweest dat ze heeft doorgemaakt.
Ze heeft veel aan Allah, haar God.”
Worsteling
Zelf is hij ook ergens doorheen gegaan,
wat godsvertrouwen betreft.
“Rationeel kan ik het geen plek geven.
Als er één vrouw is die toegewijd is in
haar geloof, zó naïef toegewijd… Grote
gelovigen zijn naïeve gelovigen, die het
allemaal als vanzelfsprekendheid aannemen:
het is gewoon zo. Als er íemand
is die toegewijd ging vasten ook als ze
het eigenlijk niet kon, die altijd bad en
nooit een dag heeft overgeslagen… Als
er één vrouw haar leven in dienst gesteld
heeft van de Schepper, is dat wel mijn
moeder. En als het allemaal in handen
ligt van de Schepper kan ik niet begrijpen
dat hij háár pakt. Ik weet dat je daar
eindeloze theologische discussies over
kunt hebben. Maar emotioneel kan ik
het niet vatten. Ik worstel er enorm mee.
En tegelijkertijd zie ik ook wel weer dat
diezelfde God die ik soms heb vervloekt,
ook de reden is dat mijn moeder erdoorheen
is gekomen. Zonder hem was er
geen enkele strohalm waaraan ze zich
kon vasthouden in de duisternis. De enige
waarop ze haar vertrouwen vestigt, is
God. Nog steeds bidt ze, met één handje
want het andere is verlamd, ze houdt
de klok in de gaten en op gezette tijden
gaan die ogen dicht en dan is ze aan het
bidden. Haar liefde voor God lijkt alleen
nog maar sterker, die is onverwoestbaar.
En dat maakt indruk.”
Koekjes
Hij schrikt ineens: “Had je geen koek
gewild? Mijn moeder had al vijf pakken
koekjes op tafel gezet.” Hij komt met
Franse boterkoekjes: “Kom, eet, ze zijn
lekker.”
Elk jaar houdt hij zich trouw aan de
Ramadan, zegt hij.
“Fantastisch. Vooral als je weer mag
eten. Maar ook het lijden, ik houd ook
van het afzien. Het eindigt elke dag, als
de zon ondergaat. Het is ook een houding
van consuminderen – ik eet echt
minder en val altijd af. Veel mensen
maken er een schranspartij van, maar
het idee is soberheid. Ik probeer het te
doen zoals het hoort:
als je mag eten, eet dan
matig. We komen nu weer
in de moeilijke jaren, als
de Ramadan in hartje
zomer valt. Vreselijk, en
je kunt erover klagen,
maar het bestaat al honderden
jaren en iedereen
die wil, die kan het. Ik
doe dan ook islamstudie.
Vorige jaren heb ik de
twee biografi eën van
Mohammed door Karen
Armstrong gelezen en
dit jaar ga ik een boek
lezen over Mohammed
van Maxim Robinson. De
andere maanden ben ik
niet zo met het geloof
bezig, maar dat is voor
mij de Maand van de
Spiritualiteit. Ik lees
trouwens ook boeken
over Jezus.”
Halve christen
In zijn wanhoop
knielde Benzakour
Benzakour
ook eens eens voor Jezus,
beschrijft hij in
Yemma, , in de kapel van
het verpleeghuis. verpleeghuis. Hoe
kwam dat zo?
“Er was daar geen
andere andere God, ha ha. Ik
geloof ook in in Jezus,
hij is in de islam een
belangrijke profeet,
maar maar hij wordt niet
aangeroepen aangeroepen of
aanbeden. aanbeden. Op een
avond toen ik ik het
niet meer zag zitten,
deed ik dat wel. Het
deed me goed.”
Is hij hij soms stiekem bezig
een halve christen te
worden, worden, met zijn zijn liberale
geloof?
“Een goede moslim is
ook een goede christen.
Omgekeerd is een goede
christen christen ook ook een een goede goede
moslim.” .
Marjoleine de Vos Column
Het hekje voor de angst
Hoe het kwam, maar ineens ging het over enge fi lms.
Zo gaan gesprekken als je met mensen met wie je
normaal gesproken niet ontbijt, ‘s ochtends aan tafel zit.
Eerst vertelt iemand iets over een Chinees restaurant
waar de bediening fl uisterstil bewoog en daardoor op
onverwachte momenten achter je stond. Iemand anders
aan tafel doet dat denken aan een Koreaanse fi lm over
een meesterinbreker die zo stil kan bewegen, dat hij er
gemakkelijk in slaagt om met mensen in een huis te zijn
zonder dat ze hem opmerken. Hij loopt gewoon achter ze
aan, onhoorbaar als hun eigen schaduw.
Als je daar eenmaal bent, in het gesprek bedoel ik, komt
de rest vanzelf. Hoe je destijds niet naar The Exorcist
durfde of mocht of hem juist toch uit stoerigheid ging
zien. En hoe degene die dat gedaan had daar nog min-
stens een jaar slecht slecht van van sliep: die vreselijk enge diepe diepe
stem die uit zo’n klein kinderlijfje kwam.
Het Kwaad. Dat was het volgende dat we
zeiden, de angst voor het onzichtbare maar
voelbaar aanwezige kwaad.
Een vrouw die een huis wilde bekijken en door
de brievenbus naar binnen gluurde en voelde
hoe haar een stroom van kwaad uit de gang
tegemoet woei.
Het plotselinge, onberedeneerbare gevoel
dat het ergens niet pluis is.
De vrouw die lachend vertelde hoe ze
halverwege een dvd-fi lm dacht: maar
dit loopt helemaal niet goed af! En
toen op internet keek en zag dat dat
kleine jongetje zonder moeder, een
beeld waar ze toch al niet tegen
kon, het einde van de fi lm inderdaad
niet zou halen. Ze ging gauw
in een andere kamer zitten. Nog
steeds lachend zei ze dat ze het daar op
een drinken had gezet.
Angst. Angst voor reële
gevaren,
angst voor het onbekende en vreemde
en ook angst in het algemeen.
Voor iets nog veel onbekenders en
vreemders, zo onbekend en vreemd
dat je er helemaal niets over kunt
zeggen en juist daarom is dat zo eng.
Zo diep zit dat, dat we, terwijl we
al lang, fi jn volwassen als we zijn,
niet bang meer zijn (nee toch?) ‘s
morgens aan het ontbijt, als alles
er prettig normaal en nuchter uitziet
en we niet alleen zijn, over beginnen.
Glimpen van onze angsten tonen we, we
voelen ze ook even, als een heel korte blik op
een afgrond waar we nu niet in kunnen valllen
- er staat een hekje.
Marjoleine de Vos is dichter en redacteur van
NRC Handelsblad.
11