De JES studie: effecten van huiselijk geweld op de ontwikkeling van ...
De JES studie: effecten van huiselijk geweld op de ontwikkeling van ...
De JES studie: effecten van huiselijk geweld op de ontwikkeling van ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>De</strong> <strong>JES</strong> <strong>studie</strong>: <strong>effecten</strong> <strong>van</strong> <strong>huiselijk</strong><br />
<strong>geweld</strong> <strong>op</strong> <strong>de</strong> <strong>ontwikkeling</strong> <strong>van</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren.<br />
Symposium Krachtige Kin<strong>de</strong>ren… in <strong>de</strong> <strong>op</strong><strong>van</strong>g.<br />
Driebergen, 29 oktober 2012<br />
Mirjam Wouda, kin<strong>de</strong>r- en jeugdpsychiater<br />
Mutsaersstichting<br />
1
On<strong>de</strong>rzoeksteam Jeugd Ervaringen Studie<br />
• Drs. Nathalie Janssen, kin<strong>de</strong>rneur<strong>op</strong>sycholoog<br />
Mutsaersstichting, promovenda<br />
• Drs. Mirjam Wouda, kin<strong>de</strong>r- en jeugdpsychiater<br />
Mutsaersstichting, promovenda<br />
• Prof.Dr. I. Myin-Germeys, M.Sc., psycholoog,<br />
hoogleraar ecologische psychiatrie Universiteit<br />
Maastricht, promotor<br />
• Prof. Dr. Jim <strong>van</strong> Os, psychiater, hoogleraar<br />
epi<strong>de</strong>miologische psychiatrie MUMC+, promotor<br />
2
On<strong>de</strong>rzoeksteam Jeugd Ervaringen Studie<br />
• Mw. Bianca Haan, on<strong>de</strong>rzoekscoördinator<br />
• Mw. Truda Driessen, on<strong>de</strong>rzoekscoördinator<br />
• Mw. Anny Wijnhoven, secretariële on<strong>de</strong>rsteuning<br />
• Drs. Matthieu Goedhart, bestuur<strong>de</strong>r MS<br />
• Drs. Paul Termaat, <strong>op</strong>leidingscommissie MS<br />
• Drs. Jos Peters, <strong>op</strong>leidingscommissie MS<br />
• Dr. Jan N.M. Schieveld, pediatrisch neur<strong>op</strong>sychiater<br />
MUMC+, co-promotor<br />
3
Inhoud<br />
• Trauma algemeen<br />
• Huiselijk <strong>geweld</strong>: CIT en neglect<br />
• Mechanismen<br />
• Conclusies<br />
4
Trauma algemeen<br />
• Combinatie objectieve gebeurtenis en<br />
subjectieve ervaring.<br />
• Groups at Risk<br />
- Sexe<br />
- Leeftijd<br />
- Etnische achtergrond<br />
- Lichamelijke en psychische factoren<br />
- Eer<strong>de</strong>re ervaringen<br />
- Gezinsfactoren<br />
- Bre<strong>de</strong>re omgeving<br />
5
Trauma algemeen<br />
“Normale” reacties <strong>op</strong> traumatische gebeurtenissen:<br />
• Baby s: slaapproblemen, groeiachterstand, huilen,<br />
zeer alert of lusteloos.<br />
• Peuters/kleuters: verlatingsangst, scheidingsangst,<br />
herhaling, regressief gedrag, slaapproblemen<br />
6
Trauma algemeen<br />
“Normale” reacties <strong>op</strong> traumatische gebeurtenissen:<br />
• Schoolkin<strong>de</strong>ren: sociaal isolement,<br />
leerproblemen, concentratieverlies, <strong>op</strong>gaan in<br />
fantasieën<br />
• Adolescenten: schaamte, schuld, angst,<br />
ontkenning, schoolproblemen, drugs- en<br />
alcoholgebruik, agressie.<br />
7
Trauma algemeen<br />
Gevolgen <strong>van</strong> trauma <strong>op</strong> <strong>de</strong> <strong>ontwikkeling</strong> is on<strong>de</strong>rmeer<br />
afhankelijk <strong>van</strong>:<br />
• Individuele karakteristieken kind<br />
(<strong>ontwikkeling</strong>sstadium, temperament, IQ etc.)<br />
• Risicofactoren/beschermen<strong>de</strong> factoren in gezin en<br />
omgeving<br />
• Factoren rond het trauma zelf (frequentie, eer<strong>de</strong>re<br />
ervaringen, omstandighe<strong>de</strong>n, type trauma)<br />
8
Huiselijk Geweld<br />
CIT en Neglect<br />
• CIT = Childhood Interpersonal Trauma<br />
(interpersoonlijk trauma):<br />
- Fysieke mishan<strong>de</strong>ling<br />
- Emotionele mishan<strong>de</strong>ling<br />
- Getuige zijn <strong>van</strong> <strong>geweld</strong><br />
- Verlating<br />
- Dreiging<br />
- Pesten etc.<br />
9
Huiselijk Geweld<br />
CIT en Neglect<br />
• Neglect = non-responsive care<br />
(verwaarlozing):<br />
- (Emotioneel) niet beschikbaar zijn<br />
- Gebrek aan betrokkenheid<br />
- Emotionele “vlakheid”<br />
- Gebrek aan communicatie<br />
- Vijandigheid<br />
10
Huiselijk Geweld<br />
-Non-responsieve zorg/verwaarlozing uit zich in:<br />
- Weinig verbale communicatie/dialoog<br />
- Weinig structuur in <strong>de</strong> interactie<br />
- Afstan<strong>de</strong>lijk gedrag naar het kind<br />
- Weinig fysieke nabijheid<br />
- Vooral materiële vormen <strong>van</strong> troost/interactie<br />
- Vooral <strong>van</strong> belang in <strong>de</strong> eerste 2 levensjaren<br />
- Met name moe<strong>de</strong>rlijke zorg genoemd<br />
11
Huiselijk Geweld<br />
Effecten Interpersoonlijk Trauma en verwaarlozing<br />
aangetoond <strong>op</strong> <strong>de</strong> <strong>ontwikkeling</strong> <strong>van</strong>:<br />
1. Stemming en impulsregulatie<br />
2. Aandacht/cognitie/bewustzijn<br />
3. Zelfperceptie<br />
4. Interpersoonlijke relaties<br />
5. Lichamelijk functioneren<br />
12
Huiselijk Geweld<br />
• Dit uit zich klinisch in beel<strong>de</strong>n als:<br />
- Conduct Disor<strong>de</strong>r/ODD<br />
- ADHD<br />
- Bipolaire stoornis<br />
- Fobische angststoornis<br />
- Reactieve hechtingsstoornis<br />
- Separatieangststoornis<br />
• Mogelijk concept voor <strong>de</strong> toekomst: <strong>De</strong>vel<strong>op</strong>mental<br />
Trauma Disor<strong>de</strong>r (DTD)<br />
13
Mechanismen<br />
• Verschillen<strong>de</strong> concepten:<br />
▫ - Psychologische mechanismen<br />
Mo<strong>de</strong>lling<br />
Cognitive bias<br />
Culturele transmissie<br />
Hechting<br />
▫ - Biologische mechanismen<br />
HPA-as/sensitisatie<br />
Structurele afwijkingen hersenen<br />
Sociale cognitie<br />
▫ - Gen-omgevingsinteracties/epigenetica<br />
14
Conclusies<br />
• Interpersoonlijk Trauma en verwaarlozing (en<br />
daarmee Huiselijk Geweld) heeft forse, blijven<strong>de</strong><br />
impact <strong>op</strong> <strong>de</strong> <strong>ontwikkeling</strong> <strong>van</strong> kin<strong>de</strong>ren.<br />
• Betere diagnostische concepten zijn nodig om meer<br />
recht te doen aan <strong>de</strong> complexiteit <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze<br />
problematiek.<br />
• On<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> mechanismen zijn nog steeds niet<br />
dui<strong>de</strong>lijk. Goed on<strong>de</strong>rzoek is <strong>van</strong> groot belang.<br />
15
Hartelijk dank voor uw aandacht.<br />
MWouda@mutsaersstichting.nl<br />
16
Trauma en psychose<br />
Symposium Krachtige kin<strong>de</strong>ren… in <strong>de</strong> <strong>op</strong><strong>van</strong>g<br />
Driebergen, 29 oktober 2012<br />
Nathalie Janssen, neur<strong>op</strong>sycholoog
Inhoud<br />
• Wat is een psychose?<br />
• Relatie trauma en psychotische symptomen<br />
• On<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> mechanismen<br />
• Where do we go from here?<br />
• Take home message<br />
19
Psychotische symptomen<br />
Positieve symptomen Negatieve symptomen<br />
21
1. Psychologische kwetsbaarheid<br />
2. Evi<strong>de</strong>ntie<br />
22
1. Psychologische kwetsbaarheid<br />
predisponerend<br />
precipiterend<br />
Klachten<br />
23
• „intention to harm‟<br />
2. Evi<strong>de</strong>ntie<br />
24
trauma<br />
?<br />
Psychotische<br />
symptomen<br />
25
On<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> mechanismen<br />
Genetisch<br />
Stressgevoeligheid<br />
Familie situatie<br />
(vicieuze cirkel)<br />
Sociale cognitie<br />
(vicieuze cirkel)<br />
26
Where do we go from here?<br />
• Wat zijn <strong>de</strong> mechanismen die ten grondslag<br />
liggen aan <strong>de</strong> relatie tussen childhood trauma<br />
en psychotische symptomen?<br />
▫ Leidraad voor preventie en vroege<br />
interventie<br />
▫ Tijdig ingrijpen grote invloed <strong>op</strong> <strong>de</strong> uitkomst<br />
28
Take home message<br />
• Er is een groot verschil tussen psychotische<br />
symptomen hebben en psychotisch zijn<br />
• Steeds meer evi<strong>de</strong>ntie: relatie tussen trauma en<br />
positieve symptomen psychose<br />
• Belangrijk: welke mechanismen spelen een rol?<br />
▫ Preventie / interventie<br />
29
Vragen?<br />
E-mail: njanssen@mutsaersstichting.nl<br />
www.verlorenjaren.nl<br />
30
Change language