NIEUWSBRIEF VGVZ Bestuur & stafbureau, werkvelden & sectoren

NIEUWSBRIEF VGVZ Bestuur & stafbureau, werkvelden & sectoren
Nummer 21 – oktober 2012
INHOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE ............................................................................................................................................................ 1
NIEUWS VAN BESTUUR EN STAFBUREAU ..................................................................................................................... 2
NIEUWS VAN DE WERKVELDEN EN SECTOREN ........................................................................................................... 4
WERKVELD JEUGD ........................................................................................................................................................... 4
WERKVELD PSYCHIATRIE .............................................................................................................................................. 4
WERKVELD VERPLEEG- EN VERZORGINGSHUIZEN ................................................................................................... 5
WERKVELD ZIEKENHUIZEN ............................................................................................................................................ 7
HUMANISTISCHE SECTOR ............................................................................................................................................... 8
GEGEVENS BESTUUR VGVZ EN DE RADEN ................................................................................................................. 8

NIEUWS VAN BESTUUR EN STAFBUREAU
NIEUWE EXTRAMURALISERING RAAKT GEESTELIJKE VERZORGING
Geen verblijf meer voor lichte indicaties zzp1-3
Cliënten met een lichte zorgvraag blijven per 1 januari 2013 langer thuis wonen. De ministerraad
heeft op voorstel van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport ingestemd met de uitwerking van het extramuraliseren van lichte zorgzwaartepakketten. De
maatregel vloeit voort uit het Begrotingsakkoord 2013 en beoogt dat nieuwe cliënten met een licht
zorgzwaartepakket met ingang van 1 januari 2013 de benodigde zorg in hun eigen huis zullen
ontvangen.
Het extramuraliseren van lichte zorgzwaartepakketten wordt als volgt aangepakt. Voor de
zorgzwaartepakketten VV 1 en VV 2 (sector verpleging en verzorging), GGZ 1 en GGZ 2 (geestelijke
gezondheidszorg) en voor VG 1 en VG 2 (verstandelijk gehandicaptenzorg) gaat de maatregel per 1
januari 2013 in. Dit is op verzoek van de Tweede Kamer in nauw overleg met de sector besproken.
Voor de uitwerking van de maatregel voor zorgzwaartepakketten VV 3, GGZ 3 en VG 3 en voor de
invoering voor cliënten t/m 22 jaar wordt meer tijd genomen om met betrokken partijen tot een
verantwoorde uitvoering te komen. Het college voor zorgverzekeringen heeft in gesprek met de
VGVZ aangegeven dat hiermee te rekenen is vanaf 1 januari 2014.
Gevolgen voor geestelijke verzorging
Het college voor zorgverzekeringen geeft verder aan dat de uitvoeringstoets uit 2006 hierop niet
van toepassing is. De uitvoeringstoets ging over cliënten met een verblijfsindicatie die een Volledig
Pakket Thuis ontvangen, en hierbinnen voor de functies coping en zingeving en het bieden van een
vrijplaats terecht kunnen bij de geestelijke verzorging door de instelling.
In de huidige extramuraliseringsgolf krijgen mensen helemaal geen verblijfsindicatie meer en geldt
artikel 3 van de kwaliteitswet voor de zorg dus niet. Bij het CvZ is aangegeven dat de behoefte aan
geestelijke verzorging bij de cliënten met lichte ZZP’s niet verdwijnt door de nieuwe indicaties.
Maar het is aan de politiek om dit gat tussen de behoefte en de wettelijke verplichting tot
beschikbaarheid van GV te dichten. Hierover gaat de VGVZ de komende maanden verder in
gesprek.
Omgaan met de nieuwe situatie
Voor dit moment is het belangrijk dat iedere GV'er die zorg verleent aan cliënten met ZZP 1, 2 en 3
dit kan blijven doen. Op de eerste plaats moet ieder daarom bij de instelling aantonen wat de
waarde is van GV bij deze populatie en dat deze zorg, omwille van deze mensen, moet blijven.
Wanneer de zorg in de toekomst thuis door dezelfde aanbieder gegeven wordt als nu intramuraal,
kan dat misschien makkelijker: dezelfde formatie GV kan dan het werk blijven doen omdat er
ongeveer evenveel cliënten te verwachten zijn die alleen niet meer allemaal intramuraal zijn.
Voor zover deze cliënten van zorg voorzien worden door een thuiszorg- of andere instelling, zijn er
nieuwe afspraken nodig. Daarom moet er op de tweede plaats gezocht worden naar nieuwe
financieringsgronden. De VGVZ probeert daar een structurele methode voor te vinden in overleg
met leden van de vaste Kamercommissie voor de zorg. De ad hoc oplossingen die sommigen al
gevonden hebben voor extramurale GV willen we graag ook inventariseren om te zien waar ze
breder ingezet kunnen worden.
Ralf Smeets, beleidsmedewerker

REGIEGROEP TOEKOMSTIG BESTEL GEESTELIJKE VERZORGING
Na de presentatie tijdens de Algemene Ledenvergadering te Amsterdam door dhr. Eimert van
Middelkoop, is de regiegroep in juni en oktober weer samengekomen. De werkzaamheden
vorderen gestaag en de deelnemende partijen zijn in constructief overleg. De verwachting is dat
begin 2013 een eindrapport vanwege de Regiegroep zal verschijnen met aanbevelingen
betreffende een toekomstig bestel geestelijke verzorging. Dit rapport wordt vervolgens in juni 2013
voorgelegd aan de Algemene Ledenvergadering om zich hierover uit te spreken. Naast de VGVZ
zullen natuurlijk alle deelnemende partijen, te weten de PKN, de RKK, het HV, het CIO en de SKGV,
het eindrapport aan hun achterban moeten voorleggen om de conclusies een draagvlak te geven.
Het is bijzonder dat de Vereniging van Geestelijk Verzorgers Albert Camus aan de vergaderingen
van de Regiegroep deelneemt als waarnemer.
Simon Evers, voorzitter
SKGV
Na het besluit van de ALV in 2011 tot ontvlechting van VGVZ en SKGV krijgt de verzelfstandiging
van de SKGV nu concreet vorm. Dit najaar zijn nieuwe statuten en een nieuw huishoudelijk
reglement vastgesteld. En inmiddels is het register ook opengesteld voor leden van Albert Camus.
BELEIDSMIDDAG BESTUUR EN RADEN
Op 29 oktober vindt de jaarlijkse beleidsdag van Algemeen bestuur met de raden van werkvelden
en sectoren plaats. Twee onderwerpen zullen centraal staan. Ten eerste het beleid van de VGVZ
voor de komende jaren. Het huidige Meerjarenbeleidsplan loopt tot en met 2012, en het is dus tijd
om de balans op te maken, vooruit te kijken, voornemens te formuleren en prioriteiten te stellen.
Het tweede thema is samenwerking met Albert Camus. Door het stafbureau zijn beide
verenigingen in kaart gebracht. Naar aanleiding hiervan is het mogelijk om af te wegen welke
mogelijkheden voor samenwerking er zijn.
JONGE GEESTELIJK VERZORGERS OPGELET!
Ben je jonger dan 40 jaar, dan ontvang je één dezer dagen een mail van Linda Modderkolk,
Margreet Jongsma en Karlijn Kwint. Zij hebben het initiatief genomen om jonge geestelijk
verzorgers met elkaar in contact te brengen. Om elkaar te leren kennen en te kunnen vinden,
ervaringen uit te wisselen en te inspireren. De eerste contacten verlopen via de mail (of zoek ons
op via social media), in maart 2013 zal er een borrel worden georganiseerd om elkaar ‘in real life’
te ontmoeten.
Dit initiatief wordt van harte ondersteund en mogelijk gemaakt door het bestuur van de VGVZ.
RIDDERSLAG ARI VAN BUUREN
Op 1 oktober j.l heeft emiritus-lid Ari van Buuren uit handen van locoburgemeester Andrée van Es
van Amsterdam een lintje ontvangen als ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Ari van Buuren is voormalig hoofd DGV van het UMCU en heeft grote verdiensten op het vlak van
de promotie van multi-culturele geestelijke verzorging en een nieuw profiel voor een geestelijk
verzorger in een geseculariseerde context. Van harte proficiat!
KORTING OP VERZEKERINGEN
De VGVZ heeft een voordelige collectieve afspraak kunnen maken met verzekeraar Centraal
Beheer. Leden van de VGVZ kunnen 5 tot 15% korting krijgen op de verschillende verzekeringen.
Zoals onlangs ook in de media kwam loont het om je pakket aan verzekeringen kritisch onder de
loupe te nemen. Deze regeling via de VGVZ kan tientallen tot honderden Euro's per jaar voordeel

opleveren.
Binnenkort kunt u per post meer informatie verwachten over dit aanbod. Op de website van
Centraal Beheer is een speciale pagina aangemaakt waar u een en ander alvast kunt inzien:
www.centraalbeheer.nl/44053.
NIEUWS VAN DE WERKVELDEN EN SECTOREN
WERKVELD JEUGD
Binnen Jeugdhulp Friesland is de ontwikkeling van de box voor morele jamsessies klaar. We
hebben deze uitvoering gemaakt om moreel beraad te stimuleren. Als je geïnteresserd bent kun je
'm bestellen via:
http://www.jeugdhulpfriesland.nl/index.phppage=tekst&id=163&cat=overjhf&mi=2&si=75.
Tjeerd van der Meer
WERKVELD PSYCHIATRIE
Contactadressen:
Taco Bos (voorzitter), Pro Persona GGZ, T 026-483 31 30;
Jos van der Sterre (secretaris), Mediant GGZ, T 074-256 31 63 (ma/do), 053-475 55 36 (di/woe).
jw.vandersterre@mediant.nl
Bezetting werkveldraad
In de september-vergadering konden we een nieuw lid verwelkomen: Emmanuel Gerritsen,
werkzaam bij Vincent van Gogh. De eerste kennismaking beviel wederzijds zo goed dat Emmanuel
zitting neemt in de werkveldraad. De raad zou compleet zijn met nog een humanistische collega
erbij. Wie belangstelling heeft kan haar of zijn licht opsteken bij Martine Moolenaar of bij
ondergetekende.
Bezuinigingen op geestelijke verzorging en sterkere positionering
In de vorige Nieuwsbrief informeerden wij over de stand van zaken bij GGZ-Delfland. In onze
laatste werkveldraadvergadering hebben wij teruggeblikt op de verschillende acties die de wvr in
dit verband heeft ondernomen. Ook hebben wij ons, samen met beleidsmedewerker Ralf Smeets,
beraden op verdere actie, omdat in onze optiek de algehele opheffing van de Dienst Geestelijke
Verzorging heel onze beroepsgroep raakt.
Wellicht overbodig te zeggen dat het van groot belang blijft het aan de wvr te melden, als de
instelling waar je werkt disproportioneel wil bezuinigen op geestelijke verzorging! Als wij er weet
van hebben, kan er een adequate reactie volgen.
Ook in meer positieve zin willen wij onze aandacht richten op versteviging van de positie van ons
vakgebied in de GGZ. Zo willen we verkennen of er nader onderzoek gedaan kan worden naar
zingeving en geestelijke verzorging in allerlei ROM instrumentarium. Ook over kwantitatief of
kwalitatief onderzoek naar hoe GGZ cliënten contact met een geestelijk verzorger ervaren denken
wij als wvr mee.
Externe contacten

De wvr heeft een verzoek gestuurd naar GGZ Nederland om met hen in gesprek te gaan. Ons
verzoek is een reactie op het “Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ 2013-2014”.
Het is duidelijk dat met dit akkoord de GGZ flink zal veranderen. In het akkoord wordt ingezet op
herstel-ondersteunende zorg. Dit krijgt o.a. gestalte in steeds meer ambulante zorg. Met name
voor de langdurig zorg-afhankelijke patiënten heeft dit grote gevolgen. Zij zullen gestimuleerd
worden in hun herstel-vermogen, en daarbij vinden wij als wvr passende aandacht voor zingeving
en levensvragen onontbeerlijk.
In de uitnodiging hebben we ook aangegeven dat we bij het gesprek graag ervaringsdeskundigen
en iemand van het LOC (Landelijk Overleg Cliënten- en Medezeggenschapsorganen) willen
betrekken. Wordt vervolgd.
Tenslotte een verzoek van collega Jacqueline Weeda:
Als geestelijk verzorger in de GGZ ben ik onder andere (voor zeven uur) werkzaam in het centrum
Eetstoornissen Ursula in Leidschendam. Dit is een pioniersplek in een bijzondere, hoogtherapeutische
omgeving. Ik doe dit nu ruim drie jaar.
Graag zou ik eens willen weten of ik collega’s heb, elders in den lande, die ook een gv functie
vervullen binnen een centrum Eetstoornissen. Zo ja, dan zou ik daar graag mee in contact komen.
Ik heb behoefte om eens te kunnen overleggen over de inhoud van het werk met collega’s die
ervaringen in die richting hebben.
Alvast bedankt voor je reactie!
mw. drs. J. Weeda-Hageman,
Humanistisch raadsvrouw,
dienst Geestelijke Verzorging,
p/a GGZ Haagstreek, Postbus 422, 2260 AK Leidschendam.
j.weeda@ggzhaagstreek.nl
WERKVELD VERPLEEG- EN VERZORGINGSHUIZEN
In deze herfstbijdrage van de werkveldraad V&V hebben we zeven onderwerpen voor u
geselecteerd. Allereerst een oproep om mee te werken aan onze studiedag in november 2013.
Verder veel verwijzingen naar boeiende literatuur van onder meer Ruard Ganzevoort en Gijsbert
van Es. ’ t Pastorieke stuurde ons haar nieuwste cursusaanbod en er zijn filmpjes op internet over
de omgang met levensvragen. Nieuwsgierig? Klik op de linkjes in de berichten.
Wilt u ook een bijdrage leveren aan de nieuwsbrief van het werkveld Verpleeg- en
verzorgingshuizen? Van harte welkom. Bijvoorbeeld: over praktijkervaringen, verslaglegging van
workshops, trainingen en symposia die relevant zijn voor collega’s of over ontwikkelingen in het
veld. Mail uw tekst naar Eric de Rooij (e-mail: ederooij@osiragroep.nl).
1. OPROEP: Medewerkers gezocht voor studiedag 2013
In het najaar van 2013 organiseert de werkveldraad V&V haar tweejaarlijks symposium. We zitten
nog volop in de ‘brainstorm’- fase, maar onze gedachten gaan uit naar onderwerpen op het gebied
van (non)verbale communicatie met cliënten/ patiënten/ bewoners, denk bijvoorbeeld aan

communiceren met afasie-patienten.
We zoeken nog enkele enthousiaste geestelijk verzorgers die mede vorm willen geven aan dit
programma. Zin om mee te denken en mee te beslissen? Stuur een mail naar Alice Bremmer
(Alice.Bremmer@brabantzorg.eu) of Jantien de Vries (j.devries@zorgbalans.nl). Tijdsinvestering in
overleg.
2. De ouderenzorg als waardengemeenschap
In oktober 2009 hield Ruard Ganzevoort op het symposium Communities van en voor ouderen een
bijdrage over de ouderenzorg als waardengemeenschap. Deze inspirerende tekst gebruikt de
werkveldraad om verder de rol te doordenken die de geestelijk verzorger kan spelen in een
intramurale en extramurale setting. Hierbij de link naar de pdf van het artikel van Ganzevoort:
http://www.ruardganzevoort.nl/pdf/2009_Ouderenzorg.pdf
3. De toekomst van de intramurale ouderenzorg
Misschien heeft u dit boeiende onderzoek al onder ogen gehad. Prof. dr. J.P.H. Hamers schreef deze
achtergrondstudie over de intramurale ouderenzorg op verzoek van de Raad voor de
Volksgezondheid en Zorg. Voor Hamers is kennisontwikkeling het sleutelwoord voor een betere
ouderenzorg.
“De (intramurale) ouderenzorg verdient echter een serieuze en structurele stimulans,waarbij
uitgangspunt is dat kennisontwikkeling en innovatie onderdeel van het dagelijks werk van
zorgprofessionals wordt. Dat kan door het instellen en stimuleren van lokale academische
werkplaatsen.”
Het hele artikel kunt u hier lezen:
http://rvz.net/uploads/docs/Achtergrondstudie_ToekomstIntramurale_Ouderenzorg.pdf
4. Film over levensvragen
Praten over levensvragen met een ‘vertrouwde vreemde’ lucht ouderen op. Het filmpje Oog en
oor voor levensvragen brengt dit in twee minuten in beeld. De film beoogt ouderen en mensen in
de palliatieve fase te wijzen op mogelijkheden om met iemand in gesprek te gaan over hun
levensvragen. Misschien aardig om deze film in verzorgingscentra te tonen.
http://www.youtube.com/watch?v=puQDp-Mj16c&feature=youtu.be
Nog een filmpje van het Expertisenetwerk Levensvragen – Belang van aandacht voor levensvragen
(trailer):
http://www.youtube.com/watch?v=-KloiZo3XmQ&feature=relmfu
5. Mentaal welbevinden
Wilt u in bijvoorbeeld in gesprekken met andere zorgprofessionals gemakkelijke handvaten hebben
voor het domein Mentaal welbevinden? De website www.zorgleefplanwijzer heeft voor bezoekers
veel informatie verzameld en op een rij gezet. Rechtstreekse link:
http://www.zorgleefplanwijzer.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=69:mentaalwelbevinden-autonomie-&catid=20:vier-domeinen-van-kwaliteit

6. Het laatste woord
In de zaterdageditie van NRC Handelsblad praat Gijsbert van Es wekelijks met mensen over de
laatste levensfase. In augustus sprak hij met geestelijk verzorger Marcel Wielhouwer over diens
werk bij Opella, een christelijke zorgorganisatie in Ede. Onder de kop ‘Ik zoek ruimte in iemands
Godsbeeld’ vertelt Wielhouwer over zijn ervaringen. Deze aflevering met Wielhouwer – maar ook
andere interviews – is terug te vinden op de website van Van Es: http://www.gijsbertvanes.nl/nrc/
In 2013 volgt een bundeling van de interviews.
7. Cursusaanbod van ‘t Pastorieke
't Pastorieke, kennis- en ontmoetingscentrum voor geestelijke verzorging/pastoraat en dementie
biedt in 2012 in 2013 de volgende studiedagen aan:
Cursusaanbod 2012
Liturgie vieren in het verpleeghuis
Datum: 29 oktober 2012
Een studie- en werkdag voor professionals en vrijwilligers geestelijke verzorging
Een werkdag waarin diverse vormen (alleen vieren met dementerenden, vieren met een divers
gezelschap, snoezelvieringen) aan de orde komen.
Cursusaanbod 2013
Geestelijke verzorging voor mensen met dementie.
Datum: 21 januari 2013
Een studiedag voor professionals.
Een informatieve studiedag over verschillende vormen van dementie, communicatie met
dementerenden en geestelijke verzorging.
Communiceren in vele talen.
Data: 4 maart en 8 april 2013
Twee werkdagen voor professionals en vrijwilligers geestelijke verzorging
Twee werkdagen over non-verbale communicatie (lichaamstaal, beeld en muziek) in samenwerking
met miMakkus.
Liturgie vieren in het verpleeghuis
Datum: 23 september
WERKVELD ZIEKENHUIZEN
HOREN, ZIEN EN ZWIJGEN
In april 2013 organiseert het werkveld ziekenhuizen een symposium over registratie van
patiëntencontacten en meer in het algemeen de wijze waarop je over je werk met anderen
communiceert. Dat gaat dus van MDO's tot EPD's en van vertrouwelijkheid tot laten zien hoeveel
je waard bent. Een werkgroep bestaande uit Matthijs Glastra (Meander MC, Amersfoort),
Marjanne Dijk (Isala Klinieken, Zwolle) en Paul Buis (UMC Utrecht) bereidt een inspirerende dag
voor. Noteer vast: maandag 15 april, Zwolle. Je hoort er nog meer van!

HUMANISTISCHE SECTOR
Het bestuur van de humanistische sector heeft zich afgevraagd wat de leden van de sector vinden
van het actuele punt van de ambtelijke binding. We vinden het belangrijk om meer zicht te krijgen
op de –wellicht verschillende- opvattingen die er leven onder onze collega’s over de zin of onzin
van de ambtelijke binding.
Vóór de zomervakantie hebben we de humanistische VGVZ-leden per mail een aantal stellingen
voorgelegd met het verzoek om aan te geven welke hen wel of juist niet aanspreken. Wij hebben
van een kleine 20% van de leden van de sector een reactie gekregen, soms beknopt op
hoofdlijnen, soms zeer uitvoerig. Uit de reacties blijkt in elk geval dat er actief nagedacht wordt
over de kwestie van de ambtelijke binding. Dat is verheugend, maar we willen toch proberen om
nog meer reacties te krijgen. Daarom gaan we humanistisch raadslieden die nog niet gereageerd
hebben –misschien omdat ze geen tijd hadden, het vergeten zijn?- nog eens benaderen met de
vraag of ze alsnog zouden willen reageren. In een volgende Nieuwsbrief zullen we hierover meer
vertellen.
PROTESTANTSE SECTOR
Op 5 november 2012 organiseert de protestantse sector een conferentie over benodigde
competenties van geestelijk verzorgers, onder de titel “De dominee gaat vooruit”.
Er wordt een competentiemodel gepresenteerd en bediscussieerd dat is ontwikkeld in
samenwerking met de PthU. De uitnodiging en het programma vindt u hier. Opgeven kan nog net,
tot 26 oktober. Een van de deelnemers schreef spontaan bij opgave:
Aan de voorbereiders,
Beste mensen, ik neem mijn pet af en al mijn andere hoofddeksels zet ik speciaal op om ze ook af te
nemen: Wat een fantastisch programma zetten jullie hier neer. Ik verheug me nu al.
Wij hopen dat we die verwachtingen waar kunnen maken en dat we ook u op die dag mogen
ontmoeten.
Hartelijke groet,
Wim van Laatum
GEGEVENS BESTUUR VGVZ EN DE RADEN
Namen en contactgegevens vindt u hier.
Wijzigingen
Graag houden wij ons ledenbestand zo up-to-date mogelijk. Geef daarom wijzigingen in uw emailadres
of in uw andere gegevens (werk of privé) door aan info@vgvz.nl.
Agenda
Activiteiten van de werkvelden en sectoren worden ook vermeld op de website van de VGVZ. Voor
het aanmelden van activiteiten kunt u een mail sturen naar info@vgvz.nl.
Volgende Nieuwsbrief
De volgende nieuwsbrief verschijnt in december 2012. Kopij kunt u voor 10 december 2012
aanleveren bij het secretariaat van de VGVZ, info@vgvz.nl.