Drang & dwang - Veiligheidshuis.nl

Hoofdstuk 1: Straffen
Met het opleggen van een straf door de rechter wordt in de eerste plaats vergelding beoogd, terwijl
maatregelen (hoofdstuk 2) beveiliging van de maatschappij en rechtsherstel tot doel hebben.
Daarnaast heeft een straf een preventief doel: het afschrikken van de dader om hetzelfde feit
nogmaals te plegen en het weerhouden van anderen om het voorbeeld van de dader te volgen. Er zijn
vier soorten hoofdstraffen: gevangenisstraf, hechtenis, taakstraf en geldboete en drie soorten
bijkomende straffen: verbeurdverklaring, ontzetting van rechten en openbaarmaking van de
rechterlijke uitspraak. Daarnaast wordt in dit hoofdstuk de sanctie door het Openbaar Ministerie
besproken.
Gevangenisstraf en hechtenis
Soort aanbod: Hoofdstraf
Doel: Het bestraffen van een persoon die een misdrijf (gevangenisstraf) of overtreding (hechtenis)
heeft gepleegd.
Korte beschrijving: Zowel gevangenisstraf (voor misdrijven) als hechtenis (voor overtredingen)
worden in een gevangenis ten uitvoer gelegd, tenzij de nog ten uitvoer te leggen straf bij het
onherroepelijk worden van het vonnis drie maanden of minder bedraagt. In dat geval wordt de straf in
een huis van bewaring uitgezeten. Een penitentiaire inrichting kan worden aangewezen als
gevangenis.
Bij goed gedrag kan de gedetineerde een deel van zijn straf in een half open of open inrichting
uitzitten.
Duur: Eén dag tot maximaal levenslang, afhankelijk van het delict. Thuisdetentie heeft een maximale
duur van vier maanden. Afhankelijk van het delict zijn strafmaxima gesteld.
Doelgroep: Persoon die strafbaar feit heeft gepleegd.
Thuisdetentie biedt uitkomst voor die gevallen waarin een geldboete of taakstraf als te licht wordt
ervaren, maar insluiting in een gevangenis niet noodzakelijk is.
Instroomcriteria en randvoorwaarden: personen die strafbare feiten hebben gepleegd en die -
door eerdere politie/justitiecontacten of de ernst van het feit – niet (meer) in aanmerking komen voor
een afdoening door het OM of voor een geldboete of werkstraf.
Eigenaar: Rechterlijke macht: Op zitting van de kantonrechter, politierechter of meervoudige kamer
kunnen voornoemde straffen worden opgelegd.
Welke partners nodig: ZM, OM, DJI
Contactpersoon: OM Utrecht.
Deel B – Straffen en Juridische Kaders Volwassenen
Hoofdstuk 1 – Straffen
37